အာဆီယံ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မိတ္ဖက္ အျဖစ္ အေမရိကန္ လက္တြဲမည္
 |
| မေလးရွား ႏုိင္ငံ၊ Malaya တကၠသိုလ္ အတြင္း Town Hall Meeting မွာ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ေတာင္အာရွ လူငယ္မ်ား တရင္းတႏွီး ေတြ႔ဆံု ၾကစဥ္။ (ဧၿပီလ ၂၇၊ ၂၀၁၄) |
မနႏၵာခ်မ္း
27.4.2014
အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမားရဲ႕ (YSEALI) လို႔ေခၚတဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ား ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ ျပဳမႈ အစီအစဥ္ အရ - ဒီကေန႔ ကြာလာလမ္ပူ ၿမိဳ႕ေတာ္ မေလးရွား တကၠသိုလ္မွာ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံက လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ ၁၀၃ ဦးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ Town Hall Meeting တခုကို ျပဳလုပ္ ခဲ့တာပါ။ ဒီအစီ အစဥ္ဟာ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ၃ ရက္ၾကာ မေလးရွားႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ရဲ႕ တစိတ္တပိုင္း လည္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ေဒသတြင္း အာဆီယံ လူငယ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ေတြၾကား ပိုမို ရင္းႏွီးမႈ ရွိလာေအာင္နဲ႔ ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာတဝွမ္းက အဓိကက်တဲ့ ျပႆနာေတြကို အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပြဲအတြင္း သမၼတ အိုဘားမားက လူငယ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္ အခန္း က႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ ပါတယ္။
“ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြ အတြက္ ေရွ႕လာမယ့္ အႏွစ္ ၂၀၊ ၃၀ မွာ စိတ္ခ်လက္ခ် ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔က ခင္ဗ်ားတုိ႔ အေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ အေျခအေနေတြက အရင္တုန္းကထက္ အမ်ားႀကီး ပိုေကာင္းေနပါလားဆုိၿပီး လူေတြက ေျပာၾကမွာပါ။ လာမယ့္ အႏွစ္ ၂၀-၃၀ မွာလည္း ျပႆနာေတြက ရွိေနဦးမွာပါ၊ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီကေန႔အခ်ိန္မွာ ျပႆနာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ရွင္းထားႏုိင္တဲ့အတြက္ တူမွာေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ မိတ္ဖက္အျဖစ္နဲ႔ ဆက္လက္ လက္တဲြသြားမွာပါ။”
အခုလို သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔အတြက္ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံက လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ လူငယ္ ၁၀ ဦးလည္း ပါဝင္ခဲ့တာပါ။ သူတို႔ ၁၀ ဦးစလံုးကေတာ့ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ အသီးသီးက လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမတူတဲ့ ၿပီးေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ လူထုအေျချပဳလုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေန ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ိဳး သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔
“အခုထိေအာင္ စိတ္လႈပ္ရွားေသးတယ္။ က်မတို႔က ပထမတန္း ၂ တန္းေလာက္မွာ ထိုင္ရေတာ့ သမၼတအိုဘားမားနဲ႔က ကိုယ္တုိင္ လက္ဆဲြႏႈတ္ဆက္ခြင့္လည္း ရလိုက္တယ္ရွင့္။ အရမ္းလည္းနီးကပ္ေတာ့ စစခ်င္း ဒါ တကယ္လားလို႔ - အဲလိုမ်ဳိး ထင္မိတယ္ရွင့္။ သမီးတို႔လို လူငယ္ေတြကို အရမ္းကို ေလးေလးစားစားနဲ႔ ဆက္ဆံတယ္၊ ဖိတ္ေခၚတယ္၊ အဲလိုမ်ဳိး သူ႔ကို အရမ္းေလးစားသြားတယ္ရွင့္။”
မေမၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ ေျပာျပခဲ့တာပါ။ တခါ ကခ်င္တုိင္းရင္းသား ေဒးဗစ္ဂြမ္ေအာင္ ကလည္း -
“သမၼတအိုဘားမားက အစကတည္းက က်ေနာ့္ရဲ႕ Ideal Person ေပါ့ေနာ္။ သူ႔ကို က်ေနာ္ အစကတည္းက ေလးစားပါတယ္။ လူခ်င္းေတြ႔ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ သေဘာက်သြားေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့သူက Cool ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္၊ အရမ္းကိုမိုက္တယ္။ လူငယ္ေတြနဲ႔လည္း တသားတည္းျဖစ္သြားေအာင္ေနတယ္။ သမၼတက အဲလိုမ်ဳိး သူ႔ဖာသာသူ စင္ေပၚမွာေနေနတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ တသားတည္း၊ တထပ္တည္းျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕စိတ္ကို နားလည္ေပးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာလည္း အဲလိုေခါင္းေဆာင္မ်ဳိး လိုအပ္တယ္လို႔ ပိုၿပီး ျမင္လာပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ တက္ေရာက္လာတဲ့ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံက လူငယ္ေတြကို တႏုိင္ငံခ်င္းစီ ေမးခြန္းတခုေမးခြင့္ ေပးခဲ့တာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ ေမးခြင့္ရခဲ့တဲ့ ကရင္တုိင္းရင္းသား ေစာထက္ေအာင္ခန္႔ က -
“က်ေနာ္ေမးခဲ့တာက က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံကေန အာဆီယံႏိုင္ငံထဲမွာ တႏိုင္ငံအပါအဝင္ေပါ့ေနာ္- က်ေနာ္တို႔အာဆီယံေဒသကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ကဲြျပားျခားနားမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ လူမ်ဳိးေတြကဲြျပားမယ္၊ ေနာက္ၿပီး ဘာသာစကားကဲြျပားမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕သမုိင္းေတြကလည္း ကဲြျပားမယ္၊ သူတို႔ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ပံုေတြကလည္း အကုန္လံုး ကဲြျပားမယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ဳိး ကဲြျပားျခားနားမႈေတြေပါ့ေနာ္- အမ်ားႀကီး ရွိတဲ့အခါမွာ အဲလိုမ်ဳိး ေက်ာ္လႊားၿပီးေတာ့ ေနာက္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာမယ့္ လူငယ္ေတြကို သမၼတအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား ခြန္အားေပးခ်င္လဲဆိုတာေလး ေမးခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ အႀကိဳက္ဆံုးနဲ႔ သတိရတာ တခ်က္ပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ သူကိုယ္တုိင္က ေျပာခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္- သူမ်ားရဲ႕ဖိနပ္ကို ဝင္စီးၾကည့္လိုက္ပါ။ ဝင္စီးၾကည့္လိုက္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ ခံစားသလို ခံစားၾကည့္လိုက္ပါ-ေပါ့။ အဲလိုဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ေမးခြန္းေတြ ေမးစရာရွိလာမယ္၊ အျမင္ေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔လာမယ္ေပါ့။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုမ်ဳိး အေျဖညႇိၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေကာင္းမြန္တဲ့ အာဆီယံအသိုက္အဝန္းကို တည္ေဆာက္မလဲ-ဆိုတာပါပဲ။”
သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ လူငယ္ေတြအေပၚ ေလးေလးစားစားနဲ႔ အခ်ိန္ေပး ျပန္လည္ေျဖၾကားမႈေတြကို ၁၀၀ % သေဘာက်မိတယ္လို႔လည္း ေစာထက္ေအာင္ခန္႔က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို အေမးအေျဖက႑မတိုင္ခင္မွာေတာ့ သမၼတအိုဘားမားက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး - အဲ့ဒီမွာ အဓိကအေနနဲ႔ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈလို ျပႆနာေတြ အပါအဝင္ ကမၻာမွာ ႀကံဳေတြ႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ စစ္ပြဲေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလို ျပႆနာေတြကို မ်ိဳးဆက္တုိင္း လူငယ္ေတြက ေျဖးေျဖးခ်င္း ႀကိဳးစားေျဖရွင္းသြားဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေတြ႔ဆံုပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြကေတာ့ ဒီကေန ရလာတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ျမန္မာလူငယ္ေတြအၾကား ျပန္ၿပီး ဖလွယ္သြားမယ္လို႔လည္း ကိုမင္းကိုကို က ေျပာပါတယ္။
“ဒီ Workshop မွာဆိုလုိ႔ရွိရင္ ပေရာဂ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ စီစဥ္ေနရပါတယ္။ Team အလုိက္ ခဲြၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္။ အဓိကအားျဖင့္ education –Environment နဲ႔ ေနာက္ People’s Engagement နဲ႔ ေနာက္ Economics ဆိုၿပီးေတာ့ ေလးမ်ဳိး ခဲြထား ပါတယ္။ အဲဒီမွာ team ေလးေတြခဲြၿပီးေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ ပေရာဂ်က္ေလးေတြ စီစဥ္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ျပန္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ပေရာဂ်က္ေလးေတြကို က်ေနာ္တို႔ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အခန္းက႑ကေန စၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာပါ။”
အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညိႇဖို႔အတြက္ အေမရိကန္က အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆုိတာကို ျပသဖို႔ သြားေရာက္တဲ့ ဒီအာရွေလးႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္သမၼတတစ္ဦးအေနနဲ႔ အခုလို အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက လူငယ္ေတြနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈဟာ ပထမဆံုး အႀကိမ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
မေမၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ ေျပာျပခဲ့တာပါ။ တခါ ကခ်င္တုိင္းရင္းသား ေဒးဗစ္ဂြမ္ေအာင္ ကလည္း -
“သမၼတအိုဘားမားက အစကတည္းက က်ေနာ့္ရဲ႕ Ideal Person ေပါ့ေနာ္။ သူ႔ကို က်ေနာ္ အစကတည္းက ေလးစားပါတယ္။ လူခ်င္းေတြ႔ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ သေဘာက်သြားေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့သူက Cool ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္၊ အရမ္းကိုမိုက္တယ္။ လူငယ္ေတြနဲ႔လည္း တသားတည္းျဖစ္သြားေအာင္ေနတယ္။ သမၼတက အဲလိုမ်ဳိး သူ႔ဖာသာသူ စင္ေပၚမွာေနေနတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ တသားတည္း၊ တထပ္တည္းျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕စိတ္ကို နားလည္ေပးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာလည္း အဲလိုေခါင္းေဆာင္မ်ဳိး လိုအပ္တယ္လို႔ ပိုၿပီး ျမင္လာပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ တက္ေရာက္လာတဲ့ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံက လူငယ္ေတြကို တႏုိင္ငံခ်င္းစီ ေမးခြန္းတခုေမးခြင့္ ေပးခဲ့တာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ ေမးခြင့္ရခဲ့တဲ့ ကရင္တုိင္းရင္းသား ေစာထက္ေအာင္ခန္႔ က -
“က်ေနာ္ေမးခဲ့တာက က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံကေန အာဆီယံႏိုင္ငံထဲမွာ တႏိုင္ငံအပါအဝင္ေပါ့ေနာ္- က်ေနာ္တို႔အာဆီယံေဒသကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ကဲြျပားျခားနားမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ လူမ်ဳိးေတြကဲြျပားမယ္၊ ေနာက္ၿပီး ဘာသာစကားကဲြျပားမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕သမုိင္းေတြကလည္း ကဲြျပားမယ္၊ သူတို႔ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ပံုေတြကလည္း အကုန္လံုး ကဲြျပားမယ္ေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ဳိး ကဲြျပားျခားနားမႈေတြေပါ့ေနာ္- အမ်ားႀကီး ရွိတဲ့အခါမွာ အဲလိုမ်ဳိး ေက်ာ္လႊားၿပီးေတာ့ ေနာက္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာမယ့္ လူငယ္ေတြကို သမၼတအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား ခြန္အားေပးခ်င္လဲဆိုတာေလး ေမးခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ အႀကိဳက္ဆံုးနဲ႔ သတိရတာ တခ်က္ပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ သူကိုယ္တုိင္က ေျပာခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္- သူမ်ားရဲ႕ဖိနပ္ကို ဝင္စီးၾကည့္လိုက္ပါ။ ဝင္စီးၾကည့္လိုက္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ ခံစားသလို ခံစားၾကည့္လိုက္ပါ-ေပါ့။ အဲလိုဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ေမးခြန္းေတြ ေမးစရာရွိလာမယ္၊ အျမင္ေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔လာမယ္ေပါ့။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုမ်ဳိး အေျဖညႇိၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေကာင္းမြန္တဲ့ အာဆီယံအသိုက္အဝန္းကို တည္ေဆာက္မလဲ-ဆိုတာပါပဲ။”
သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ လူငယ္ေတြအေပၚ ေလးေလးစားစားနဲ႔ အခ်ိန္ေပး ျပန္လည္ေျဖၾကားမႈေတြကို ၁၀၀ % သေဘာက်မိတယ္လို႔လည္း ေစာထက္ေအာင္ခန္႔က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို အေမးအေျဖက႑မတိုင္ခင္မွာေတာ့ သမၼတအိုဘားမားက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး - အဲ့ဒီမွာ အဓိကအေနနဲ႔ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈလို ျပႆနာေတြ အပါအဝင္ ကမၻာမွာ ႀကံဳေတြ႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ စစ္ပြဲေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလို ျပႆနာေတြကို မ်ိဳးဆက္တုိင္း လူငယ္ေတြက ေျဖးေျဖးခ်င္း ႀကိဳးစားေျဖရွင္းသြားဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေတြ႔ဆံုပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြကေတာ့ ဒီကေန ရလာတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ ျမန္မာလူငယ္ေတြအၾကား ျပန္ၿပီး ဖလွယ္သြားမယ္လို႔လည္း ကိုမင္းကိုကို က ေျပာပါတယ္။
“ဒီ Workshop မွာဆိုလုိ႔ရွိရင္ ပေရာဂ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ စီစဥ္ေနရပါတယ္။ Team အလုိက္ ခဲြၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္။ အဓိကအားျဖင့္ education –Environment နဲ႔ ေနာက္ People’s Engagement နဲ႔ ေနာက္ Economics ဆိုၿပီးေတာ့ ေလးမ်ဳိး ခဲြထား ပါတယ္။ အဲဒီမွာ team ေလးေတြခဲြၿပီးေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ ပေရာဂ်က္ေလးေတြ စီစဥ္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ျပန္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ပေရာဂ်က္ေလးေတြကို က်ေနာ္တို႔ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အခန္းက႑ကေန စၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာပါ။”
အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညိႇဖို႔အတြက္ အေမရိကန္က အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆုိတာကို ျပသဖို႔ သြားေရာက္တဲ့ ဒီအာရွေလးႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္သမၼတတစ္ဦးအေနနဲ႔ အခုလို အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက လူငယ္ေတြနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈဟာ ပထမဆံုး အႀကိမ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
