ကန္လူကုန္ကူးမႈ အစီရင္ခံစာ Tier-2 ေစာင့္ၾကည့္ အဆင့္ ျမန္မာကို သတ္မွတ္

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနက ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို Tier-2 ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္းထဲမွာ ဆက္ၿပီး ထည့္ထား ပါတယ္။ ျမန္မာ အေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ အနိမ့္ဆံုး အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို မျပည့္မီွ ေသးေပမယ့္ လည္း၊ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြေတာ့ ရိွတယ္လို႔ ဒီ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပ ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ ေနတဲ့ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကေတာ့ Tier-3 အဆိုးဆံုး အဆင့္ကို သတ္မွတ္ ခံထား ရပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ ေပးမွာပါ။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ လူကုန္ကူးမႈ အစီရင္စာထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အခုလို Tier-2 ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္းထဲမွာ သတ္မွတ္ ခံရတာ ဒါဟာဆိုရင္ သံုးႏွစ္ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက Tier-3 အဆိုးဆံုး အဆင့္မွာ ရိွေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲ ေတြျဖစ္ လာၿပီးေနာက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကစၿပီး Tier-2 ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္းထဲမွာ တိုးျမင့္ သတ္မွတ္ခံ ခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း အနိမ့္ဆံုး အဆင့္ကိုေတာင္ ျပည့္မီွေအာင္ မေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ေသးေပမယ့္၊ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈ ရိွတယ္ ဆိုတာကို အသိအမွတ္ ျပဳလာတာပါ။

ဒီႏွစ္ထဲ ထူးထူး ျခားျခား ဆိုရင္ေတာ့ အခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ထဲမွာ ျမန္မာ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန ကေန လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အထူး တပ္ဖဲြ႔ ဖဲြ႔စည္းၿပီး လူကုန္ကူးမႈ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ အေရးယူတာ ေတြရိွတယ္ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လို႔လည္း အဂတိ လိုက္စားမႈေတြ တာ၀န္ခံမႈ မရိွေတြေၾကာင့္ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒေတြ အေကာင္ အထည္ေဖာ္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အကန္႔ အသတ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ျဖစ္ရပ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီး ေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ ေတြကို အျခား တိုင္းျပည္ ေတြမွာ လိင္ကုန္ကူးမႈ ရာဇ၀တ္မႈ ေတြရဲ႕ အဓိက ပင္ရင္းႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး ငယ္ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံကို ေရာင္းစား ခံေနရတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ ထိုင္းနယ္ျခားကို ျဖတ္ၿပီး တရားမ၀င္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ၾကတဲ့ ျမန္မာ အလုပ္သမား ေတြရဲ႕ အေျခအေန ေတြကို ဒီ အစီရင္ခံစာမွာ ေျပာထား ပါတယ္။

HRW လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈ အဖဲြ႔က ေျပာခြင့္ရသူ John Sifton ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လက္ရိွမွာ တရားမ၀င္ အလုပ္သမား ေတြကို ႏွိမ္နင္းမႈေတြဟာ ခုတ္ရာ တျခား ရွရာ တလဲြ ျဖစ္ၿပီး လူကုန္ကူးမႈေတြ ပိုျဖစ္ေစ လိမ့္မယ္လို႔ သတိေပးပါတယ္။

“ထိုင္းႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အလုပ္သမား ျပႆနာကို အျခားနည္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းသင့္ ပါတယ္။ ထိုင္းစစ္တပ္ကေန အခု ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေၾကာင့္ ရႈပ္ေထြးၿပီး အလုပ္သမား ေတြကို ေၾကာက္ရံြ ထိတ္လန္႔မႈေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပႆနာက အေထာက္အထား လက္မွတ္ မရိွတဲ့ အလုပ္သမားေတြ ကိစၥပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ လူကုန္ကူးေတြက သူတို႕ကို တေနရာနဲ႔ တေနရာ ေရြ႕ေျပာင္းၿပီး၊ လူကုန္ကူးမႈ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအလုပ္သမား ေတြကို ႏွိမ္နင္းရမွာ မဟုတ္ပဲ၊ လူကုန္ကူးသူ ေတြကို ႏွိမ္နင္း ရမွာပါ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႕အတူ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္း ခ်က္ေတြ ရိွ လာေပမယ့္လည္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တရားေရး စနစ္မွာ ျပင္ဆင္ လုပ္ေဆာင္ စရာေတြ အေတာ္က်န္ ေသးတယ္ လို႔လည္း John Sifton က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ လူကုန္ကူး ခံေနၾကရတဲ့ အေျခအေန ေတြကို လည္း ျမန္မာဖက္ က ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္ တြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ထြက္ခြာ ၾကတဲ့ ျပႆနာလည္း ရိွပါတယ္။ သူတို႔ေတြ ဒုကၡသည္ေတြ အျဖစ္နဲ႔ ထြက္ေျပး ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ခဲြျခား ဆက္ဆံမႈ ေတြရိွတာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္တာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုပါတယ္။”

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီး Luis Cdebaca ကလည္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္၊ ထြက္ေျပး ၾကတဲ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြ အေရး စိုးရိမ္ေၾကာင္း ကိုလည္း ဒီေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

မြတ္ဆလင္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ဟာလည္း ေလွေတြနဲ႔ မေလးရွား ထိုင္း စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ထြက္ေျပး ၾကရာမွာ လူကုန္ကူးတဲ့ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းေတြရဲ႕ သားေကာင္းေတြ ျဖစ္ရတယ္လို႔ သတင္းေတြ အစီရင္ခံစာ ေတြလည္း မၾကာမၾကာ ထြက္ေပၚေလ့ ရိွပါတယ္။