ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

Yanhee Lee အႀကံျပဳခ်က္ ျမန္မာ အစိုးရ ပယ္ခ်



ေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္
17.1.2015

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အေရးမွာ အစိုးရအေပၚ အႀကံျပဳ ေျပာဆိုခ်က္ ေတြကို ပယ္ခ်တယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာ သမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။ မစၥယန္ဟီးလီရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက အေျခအေန ေတြအေပၚ ၿခံဳငံု သံုးသပ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဖက္ အသိုင္း အ၀ိုင္း အၾကားက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြၾကားမွာလည္း အျမင္မတူမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ျပႆနာဟာ ႏိုင္ငံတကာ အတြက္ပါ အ႐ႈတ္အေထြး ျဖစ္ေစၿပီး ကုလ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံ အားလံုးနဲ႔ပါ သက္ဆိုင္ ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မေန႔တုန္းက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေျပာဆို သြားခဲ့တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြက္ အေျဖရွာဖို႔ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္းေတြကို ဗဟိုျပဳ ေျဖရွင္းရ ပါလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာဆို ခဲ့သလို ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ မူဆလင္ အသိုင္း အဝိုင္း တခုလံုးကို သိမ္းက်ံဳး ဒဏ္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ အေျဖမရွာဖို႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ပယ္ခ်တယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာပါတယ္။

“အဲဒါကေတာ့ဗ်ာ၊ သိတဲ့အတုိင္းပဲ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတြက လာကတည္းကိုက ဟိုဘက္ကေပးတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ ေတြကို အေျခခံၿပီး လာေနေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး ေကာက္ခ်က္ေတြက လဲြတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အခု လုပ္ေနတာက ရခုိင္ ပဋိပကၡ ခင္ဗ်ားေတြ႔ ပါလိမ့္မယ္၊ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ရွိတဲ့ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့ လူေတြ အားလံုးကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ေနာ္တို႔ ခ်မွတ္ ခဲ့တယ္။ ဒီကေန႔ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ရွိေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ သူတို႔ေခၚေနတဲ့ ဘဂၤါလီ ေတြေရာ၊ ေနာက္တခါ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြေရာ အားလံုးကို က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္း ေတြက အကူအညီေတြ ေပးေနတာရွိတယ္။ ၂၀၁၄ ႏွစ္ဝက္ပိုင္းက စၿပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ အေျခအေနေတြ အမ်ားႀကီး တိုးတက္ လာတာ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြဟာ သူတို႔ အသိအမွတ္ ျပဳရမယ့္ ကိစၥေတြပဲ။ ဒါေတြကို အသိအမွတ္ မျပဳဘဲနဲ႔ အခုနကလို တဘက္သတ္ ေကာက္ခ်က္ ဆဲြေနရင္ေတာ့ သူေနာက္တခါ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို လာလို႔ရွိရင္ ရခုိင္ တုိင္းရင္းသား ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈကို လံုးဝ ရမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။”

လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥယန္ဟီးလီက ျပည္တြင္းမွာ ျပဌာန္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ၄ မ်ိဳးထဲမွာ အျပန္အလွန္ နားလည္ သည္းခံမႈနဲ႔ အားလံုး သဟဇာတ ျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ အတူတကြ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ၾကဖို႔ ဒီဥပေဒၾကမ္း ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာ သံုးသပ္ ေစခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုခ်က္ေပၚ မွာလည္း ဦးရဲထြဋ္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။

“ဒီဟာေတြ အားလံုးက ဘယ္ဘာသာကိုမွ ဖိႏွိပ္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ဘာသာ ကူးေျပာင္းတဲ့ အခါမွာ ဘာသာ ကူးေျပာင္းမႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး တဘက္ဘက္ ကေန ဖိႏွိပ္လို႔ မရေအာင္၊ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ဆႏၵနဲ႔သူ ကူးေျပာင္းတာကို မေျပာင္းရဘူးလို႔ တားလို႔မရေအာင္ နည္းလမ္းတက် ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာေလ။ စင္ကာပူလို၊ မေလးရွားလို ႏုိင္ငံမ်ဳိး မွာလည္း ဒီ Registration ကိစၥက ရွိတာပဲ။ တကယ္က်ေတာ့ အဲဒီ ဥပေဒကိုသာ က်င့္သံုးႏုိင္မယ္ ဆိုရင္ ဘာသာေျပာင္းတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္ၾကားမွာ အျငင္းပြားတဲ့ဟာ ေတြကိုေတာင္မွ အကာ အကြယ္ ေပးႏိုင္မွာေပါ့။”

မစၥ ယန္ဟီးလီရဲ႕ ျမန္မာျပည္ကို လာေရာက္တဲ့ ၁၀ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုခ်က္ ေတြမွာ ရခိုင္အေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသိုင္း အ၀ိုင္းကို ေဇာင္းေပး လြန္းတယ္လို႔ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္း ကေျပာပါတယ္။

“အစိုးရပိုင္းက ေျဖရွင္းတဲ့ အခါမွာေတာ့ … ၈၂ ခု ႏုိင္ငံသား ဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေရးကို အဓိက ေဇာင္းေပးၿပီးေတာ့ ..အဓိကလည္း က်တယ္။ အဲဒါကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းေန ပါတယ္။ အတူယွဥ္တဲြ ေနထုိင္ေရး ဆိုတာက အစိုးရက ဖိအားေပးလို႔ ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဒါက ႏွစ္ဘက္ လူ႔အဖဲြ႔ အစည္း ေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က ႏိုင္ငံသား ျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာ ၊ ႏုိင္ငံသား အရ အခြင့္အေရး ရလာတဲ့ အခါမွာ ဒါေတြဟာ တျဖည္းျဖည္း ေျဖေလ်ာ့ သြားလိမ့္မယ္။”

ဒါေပမဲ့ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ကေတာ့ မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေပၚ သံုးသပ္ တင္ျပခ်က္ဟာ ၂ ဖက္ အသိုင္း အဝိုင္း အၾကား မွ်မွ်တတ ေျပာခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“အရင္ တေခါက္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ေတာ့ ဒီတေခါက္ ကေတာ့ေလ၊ သူ႔ရဲ႕ေလ့လာမႈက ႏွစ္ဘက္လံုး ကိုလည္း သူနားေထာင္တယ္၊ ၿပီးရင္ သူတို႔ ရခုိင္ Action Plan ကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ အခါမွာလည္း ႏွစ္ဘက္ ကြန္ျမဴနတီက …ဖိတ္ၿပီး UN အဖဲြ႔အစည္း၊ ၿပီးေတာ့ အင္တာေနရွင္နယ္ Norm ေတြနဲ႔ပါ သူက …အဲဒါ all inclusive ျဖစ္တဲ့ ပံုစံနဲ႔ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ဒါက အေျဖျဖစ္မွာ ေပါ့ေနာ္။ အဲလို မလုပ္ဘဲနဲ႔ ရန္ျဖစ္မွာ စိုးလို႔၊ ရန္လိုမွာ စိုးလို႔ စိုးရိမ္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဘက္ ကြန္ျမဴနတီကို သီးသန္႔ ခဲြထားတာ segregation သေဘာကို လုပ္ထားတာ အေျဖ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း သူေရးထားတာေတာ့ - ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္ ေတြ႔ရတာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ Report သည္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႏွစ္ဘက္လံုးကို မွ်မွ်တတ နဲ႔ ေလးေလး နက္နက္နဲ႔ ထားၿပီးေတာ့ အဲဒီ အစီရင္ခံစာကို statement ထုတ္သြားတာ ေတြ႔ရတယ္။”

မစၥယန္ဟီးလီ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ဒုတိယေျမာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးအတြင္း မွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၃ ရက္ၾကာ ေနထိုင္ၿပီး မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုေတြ အေပၚ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပား ထုတ္ေပး ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ အပါအ၀င္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ဖက္ အသိုင္း အဝိုင္းက လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ဒုကၡသည္
စခန္း ေတြကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့တာပါ။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus