ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

ျမန္မာ လမ္းမွန္ေပၚ အျမန္ျပန္ေရာက္ေရး ကုလတုိက္တြန္း

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein


ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္
26.2.2015

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ ေတြဟာ လမ္းလြဲေနၿပီး လမ္းမွန္ေပၚ ျပန္ေရာက္ဖုိ႔ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သတိေပး ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။ အခုႏွစ္ဟာ ဒီမုိကေရစီ အေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ေရရွည္ တည္တံ့မယ့္ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး အစီအစဥ္ေတြ အတြက္ အေရးပါတဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ျခယ္လာတာ၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြအေပၚ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတာ၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတာေတြ စတဲ့ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္ဟာ လမ္းလြဲတဲ့ဘက္ကုိ ဦးတည္ေနေၾကာင္း OHCHR - ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးက ဗုဒၶဟူးေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။

အဲဒီ ေၾကျငာခ်က္ပါ အေၾကာင္းအရာေတြကုိေတာ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ပုံမွန္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ Stéphane Dujarric က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
 
“ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ လမ္းလြဲတဲ့ဘက္ကုိ ဦးတည္သြားေနတဲ့အတြက္ လမ္းမွန္ေပၚေရာက္ဖုိ႔ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးက သတိေပး ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရတက္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္လာတဲ့ ဘက္စုံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက အစဥ္တစုိက္ ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆုိခဲ့ၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေတြဟာ တျခားႏုိင္ငံေတြအတြက္ နမူနာ ယူသင့္တယ္ဆုိၿပီး တင္စား ေျပာဆုိခဲ့ၾကတာပါ။

ဒါေပမဲ့ မၾကာခင္က တုိင္းျပည္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးေျပာတာကုိ Stéphane Dujarric က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အစီအစဥ္ေတြဟာ အာမခံခ်က္ရွိၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျပည့္ပါရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာက ရႈျမင္သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ လူနည္းစုေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိမႈေတြနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ျခယ္မႈေတြေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဘယ္ကုိ ဦးတည္သြားေနသလဲ ဆုိတာကုိ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာၿပီး ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္မလားဆုိတဲ့ ၿခိမ္းေခ်ာက္မႈမ်ဳိးပါ ေတြ႔ေနရပါတယ္။”

အဲဒီလုိ အလားတူ အျဖစ္အပ်က္ေတြ မ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အထဲက မိေက်ာင္းကန္အေရး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူ ၁၄ ဦးကုိ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းလုိက္တာ၊ တားျမစ္နယ္ေျမထဲ က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္မႈ၊ ႏုိင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္မႈ ေပါက္ၾကားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ စတဲ့ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ သတင္းေထာက္ ၁၀ ဦးကို မႏွစ္က ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ အျပစ္ေပးလုိက္တာေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လုိ႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီ၀င္တဦးျဖစ္သူ ဦးထင္လင္းဦးဟာလည္း ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ေတြအေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တဲ့အတြက္ ဖမ္းဆီး ထိန္းခံေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး ဥပေဒအရ ထုတ္ျပန္ထားၿပီး တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ အမ်ားစု ကုိင္ေဆာင္ထားတဲ့ White Card ေတြအားလုံး မတ္လကုန္ပုိင္းမွာ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးေတာ့မယ္လုိ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ အသိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ကိစၥဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက လူနည္းစုတစုျဖစ္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြအေနနဲ႔ လူထုဆႏၵခံယူပြဲနဲ႔ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ မဲေပးခြင့္မရေအာင္ ရည္ရြယ္ လုပ္ေဆာင္သလုိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

မၾကာခင္ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ရွိတဲ့ လူထုဆႏၵခံယူပြဲမွာ အဲဒီ White Card ကုိင္ေဆာင္ထားသူေတြ မဲေပးတာဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ မကုိက္ညီေၾကာင္း ဖြဲ႔စည္းပုံခုံ႐ုံးက ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တာကုိလည္း ေၾကျငာခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမယ့္ႏွစ္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခ်ဳိ႕က အဲဒီလုိ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ကမာၻတလႊား ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြက အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာသာေရးနဲ႔ ၿငိစြန္းေစမယ့္ ေျပာဆုိ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကုိ သတိထား ေရွာင္ရွားသင့္ေၾကာင္း၊ ဒီမုိကရက္တစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသစ္ကုိ မတူကြဲျပားမႈေတြရဲ႕ အင္အားေတြ စုစည္းၿပီး တည္ေဆာက္သင့္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ျမန္မာအစုိးရတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ MNDAA ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အတြက္ အဲဒီ ေဒသမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေရးေပၚ အေျခအေန ရက္ ၉၀ သတ္မွတ္လုိက္တာနဲ႔ သီတင္းပတ္ တစ္ပတ္အတြင္းမွာတင္ ၾကက္ေျခနီအလံတင္ထားတဲ့ ယာဥ္တန္း ၂ ႀကိမ္ တုိက္ခုိက္ခံလုိက္ရတာေတြဟာ စုိးရိမ္စရာေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားပ်ံ႔ႏွံ႔လာရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစီအစဥ္အတြက္ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ျဖစ္ရပ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ရႏုိင္တာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီး အရပ္သားျပည္သူေတြကုိ အကာကြယ္ ေပးႏုိင္ေအာင္ သက္ဆုိင္သူ အားလုံးက ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ညႇိႏႈိင္း အေျဖရွာၾကဖုိ႔ သူ႔အေနနဲ႔ တုိက္တြန္းေၾကာင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးက ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus