ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္မ်ား ကယ္တင္ေရး ကုလနဲ႔ ကန္တိုက္တြန္း

အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသ ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ကို အျမန္ဆံုး ကယ္တင္ဖို႔ အေရး ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဒသတြင္း အစိုးရေတြကို ကုလသမဂၢနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတို႔က တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ ဒီအေတာ အတြင္းမွာပဲ ႏိုင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္ျခင္း ဆိုင္ရာ အကူအညီ ေပးေရး အဖဲြ႔ IOM က ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ရံပံုေငြ အေမရိကန္ ေဒၚလာ တသန္း သံုးစဲြမယ္လို႔ ေၾကညာ လိုက္ပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံု ေျပာျပမွာပါ။

ဒီရက္ပိုင္း အတြင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္ေရာက္ေန တဲ့ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရး ကိစၥ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အျပင္းအထန္ တိုက္တြန္းေျပာဆိုလာေနတာပါ။

လူေမွာင္ခိုကူးသူေတြရဲ႕ေလွေတြနဲ႔လိုက္ပါလာၾကသူေတြကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြ ရဲ႕ အစိုးရေတြက သူတို႔ပိုင္နက္ ပင္လယ္ကမ္းေျခေတြမွာ ဆိုက္ကပ္ခြင့္ မျပဳ တာေၾကာင့္ ပင္လယ္ျပင္ မွာ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြ ကို အထူး စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႔ ၾကာသာပေတးေန႔က အသီးသီးထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ၾကာသာပေတးေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ပံုမွန္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေျခအေနေတြနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရက တိုက္တြန္းေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Jeffrey Rathke ကေျပာသြားပါတယ္။

"ပင္လယ္ျပင္မွာပိတ္မိေနတဲ့ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာကို ကယ္တင္ဖို႔ ေဒသတြင္း အစိုးရေတြ အေနနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္းပါတယ္။ ဒါဟာ ေဒသတြင္း အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ စာခ်ဳပ္ေတြ၊ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ အညီ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတကာႀကိဳးပမ္းမွဳေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။

အခုလို ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကေနတဆင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ပင္လယ္ျပင္ကိုေရာက္ လာတဲ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အဓိက ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရမွာကေတာ့ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ကယ္ဆယ္ေရးျဖစ္ တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ အဲဒီဒုကၡသည္ေတြထဲမွာ ရခိုင္ျပည္ကလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ဆိုၿပီးျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔လည္း ဆက္ၿပီးေျပာဆိုသြားမယ္လို႔ Jeffrey Rathke ကဆိုပါတယ္။

"အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဒီအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေျပာသြားမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕ လူေနမွဳဘ၀ တိုးတက္လာဖို႔ လူသားခ်င္း စာနာမွဳဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ေရး အေရးတႀကီးေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုေနတာပါ။"

ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ပင္လယ္ထဲက လူေတြကို သြားေရာက္ ကယ္တင္ဖို႔ ဆိုတဲ့အစီအစဥ္မ်ဳိးမရွိေသးဘူးလို႔ သူကေျပာပါတယ္။ တဖက္ မွာေတာ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရး ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္သံအမတ္ေတြကေနတဆင့္ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားအစိုးရေတြ အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေရး အကူအညီေပးေရးအဖဲြ႔ IOM တို႔နဲ႔ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ၾကာသာပေတးေန႔ကလဲ အေမရိကန္ဒုႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Antony Blinken နဲ႕ ျမန္မာ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဗီယက္နမ္ သံအမတ္ေတြနဲ႕ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ Jeffrey Rathke ကေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရးႀကီးတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြ အပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ကိစၥရပ္ေတြကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အလားတူ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အသက္ေတြကယ္တင္ႏိုင္ေရး မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက တိုက္တြန္းလိုက္တဲ့အေၾကာင္း ၾကာသာပေတးေန႔က ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ ပံုမွန္ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ မွာ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ Stephane Dujarric (စတီးဖန္း ဒူးဂ်ာရစ္ခ်္) ကေျပာသြားပါတယ္။

"ပင္လယ္ထဲ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့သူေတြရဲ႕ အသက္ေတြကယ္တင္ေရး တာ၀န္တရပ္အေနနဲ႔ အေသအခ်ာေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔နဲ႔ သူတို႕အေပၚ ဖိႏွိပ္မွဳေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္က ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။ ဒါအျပင္ ေလွေတြေပၚကေန ဆင္းသက္ႏိုင္ေရး အကူအညီ ပံ့ပိုးေပးဖို႔နဲ႔ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းနယ္နိမိတ္ေတြ၊ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းေတြကို ဖြင့္ထားေပးဖို႔ အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္က အစိုးရေတြကို တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ဒီျပသနာေတြရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မွဳေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဘန္ကီမြန္း က ေျပာဆို ပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ျခင္းဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး အဖဲြ႔ IOM က ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ရန္ပံုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာတသန္း သံုးစဲြမယ္လို႔ ၾကာသာပေတးေန႔က ေၾကညာ လိုက္ပါတယ္။

ဒီရံပံုေငြေတြကို ကမ္းေပၚမွာေရာက္ရွိေနၿပီးသား ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ အပါအ၀င္ အင္ဒိုနီးရွား ၊ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာရွိေနတဲ့ အနည္းဆံုး ေလွေျခာက္စီးမွာ လိုက္ပါလာသူ ခန္႔မွန္းေျခ ဦးေရ (၆,၀၀၀) အတြက္ အကူအညီေပးရာမွာ အသံုးျပဳမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။