လူကုန္ကူးမႈ အပါအဝင္ နယ္စပ္ ျပႆနာမ်ား ထို္င္းျမန္မာ စည္းေ၀း
 |
| ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္ ျမန္မာ ဒုကၡသည္မ်ား။ |
မသိဂၤ ီထိုက္
22.5.2015
ထိုင္း- ျမန္မာ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈ၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ စစ္ေရး ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ ၾကဖို႔ အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာ တူညီ ခဲ႔ၾကပါတယ္။ လူကုန္ကူးမႈ အဆိုးဆံုး အဆင့္ သတ္မွတ္ ခံထားရတဲ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္း သတ္မွတ္ ခံထားရတဲ႔ ျမန္မာ တို႔ၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ေလ်ာ့က် လာသလား ဆိုတာနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ မူးယစ္ကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အေျခအေန အလားအလာ ေတြကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထိုက္ စုစည္း တင္ျပ ထားပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ ေဒသတြင္း နယ္စပ္ေရးရာ ေကာ္မတီ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္ေရး ဆက္ဆံေရး၊ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ မူးယစ္ကုန္ကူးမႈ၊ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးတို႔ အပါအ၀င္ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၂ ခ်က္ ရခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ႔သူ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က သေဘာတူညီခ်က္ တခ်ိဳ႔ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ နယ္စပ္မွာ ရွိတဲ႔ ျပည္သူလူထု ႏွစ္ဖက္ေပါ့ေနာ္ ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း ေနႏုိင္ဖို႔ အတြက္ လံုျခံဳေရး ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္မယ့္ အစီအမံေပါ့၊ ေနာက္ တခုက မူးယစ္ေဆး၀ါး ကာကြယ္တားဆီးေရးေပါ့ေနာ္ အဲဒီအခ်က္ေတြ သေဘာတူညီမႈရတယ္။ က်န္တာေတြကေတာ့ စစ္တပ္က အပိုင္းေတြ ျဖစ္ ပါတယ္ေနာ္။"
ထိုင္းေတာ္၀င္ တပ္မေတာ္က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Sathit Pattharat ဦးေဆာင္တဲ႔ ထိုင္းကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦးတို႔ ေခါင္းေဆာင္ၾကတဲ႔ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႔ Imperial Mae Ping ဟိုတယ္မွာ ၂ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ေရးရာ ကိစၥေတြကို ၂ ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံဟာဆိုရင္ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၂၀၁၄ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာမွာ အဆိုးဆံုး Tier 3 အဆင့္ သတ္မွတ္ခံခဲ႔ရသလို လတ္တေလာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ကိစၥရပ္ေတြ ထပ္မံ ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္မွာ ႏုိင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြကိုအင္တုိက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္လာခဲ႔တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ Tier 2 အဆင့္ သတ္မွတ္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကလည္း လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထြက္ေျပးၾကတာ မဟုတ္ဘဲ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာဘဲ ဦးတည္ ေျပာဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရတို႔ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈကို ပူးေပါင္းတိုက္ဖ်က္ေနတဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚမွာေတာ့ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္း ျမန္မာ အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးေက်ာ္ေသာင္းကေတာ့ အခုလို ရႈျမင္ပါတယ္။
"လူေတြရာ၊ ေထာင္ခ်ီၿပီး လာေနတာ ဒီႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္တဲ႔ ေနရာေတြမွာ တာ၀န္က်တဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အရာရွိေတြနဲ႔ လံုး၀ ပါ၀င္ ပတ္သက္တယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း ရဲတပ္ဖြဲ႔ေရာ၊ ရပ္ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ လူေတြ အထိကို လူေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ကို ၀ရမ္းထုတ္ထားတယ္။ ေနာက္ အဓိက အေၾကာင္းအရာ တခုက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ အလုပ္လုပ္ၿပီးေတာ့ ၀၀လင္လင္ ထမင္းနဲ႔ တူတဲ႔ ထမင္း စားစရာ အလုပ္မရွိေသးဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အရြယ္ေရာက္ၿပီးတဲ႔လူတိုင္း၊ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ လူတိုင္း ဒီထိုင္းႏုိင္ငံကို နိစၥဒူ၀ ထြက္ေနၾကတာဘဲ။"
ျမန္မာနဲ႔ ထိုင္းႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြၾကား ပုဂၢိဳလ္ေရး ရင္းႏွီးမႈနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ မူးယစ္ရဲမွဴးႀကီးေဟာင္း ဦးခမ္းေအာင္ ကလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔တုန္းကလည္း Cooperation (ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ) က အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခုရွိတာက Personal Attachment ေပါ့ ၊ က်ေနာ္တို႔ Relationship က အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ တခုခု ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ တယ္လီဖုန္းေလး ေကာက္ဆက္ရင္ ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတဲ႔ အဆင့္ထိကို က်ေနာ္တို႔က Establish (တည္ေဆာက္) ထားတာပါ။ ဆိုေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ အဲဒီအပိုင္းမွာ နည္းနည္းေလး အားနည္းမလားလို႔။ က်ေနာ္ အဲလိုေတာ့ ျမင္တယ္။ ဘာလို႔လည္း ဆိုေတာ့ လူေတြက အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ သူတို႔ဘက္လည္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္လည္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားတယ္။ လူသစ္ေတြက အဲဒီအဆင့္ထိကို ျပန္ၿပီးေတာ့ Cooperation (ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ) မရႏုိင္ဘူးထင္တယ္။"
ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕က ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ နယ္စပ္ေဒသ လံုျခံဳေရး၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ စစ္ေရးဆက္ဆံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ၊ ေနာက္ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ လက္နက္ကုန္ကူးမႈေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ထိုင္း ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး အတြက္ ညီအမ ေက်းရြာ တခု တည္ေဆာက္ဖုိ႔လည္း သေဘာတူခဲ႔ၾကတယ္လို႔ ထိုင္းႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္း- ျမန္မာ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈ၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ စစ္ေရး ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ ၾကဖို႔ အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာ တူညီ ခဲ႔ၾကပါတယ္။ လူကုန္ကူးမႈ အဆိုးဆံုး အဆင့္ သတ္မွတ္ ခံထားရတဲ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ ေစာင့္ၾကည့္ စာရင္း သတ္မွတ္ ခံထားရတဲ႔ ျမန္မာ တို႔ၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ေလ်ာ့က် လာသလား ဆိုတာနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ မူးယစ္ကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အေျခအေန အလားအလာ ေတြကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထိုက္ စုစည္း တင္ျပ ထားပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ ေဒသတြင္း နယ္စပ္ေရးရာ ေကာ္မတီ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္ေရး ဆက္ဆံေရး၊ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ မူးယစ္ကုန္ကူးမႈ၊ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးတို႔ အပါအ၀င္ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၂ ခ်က္ ရခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ႔သူ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က သေဘာတူညီခ်က္ တခ်ိဳ႔ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ နယ္စပ္မွာ ရွိတဲ႔ ျပည္သူလူထု ႏွစ္ဖက္ေပါ့ေနာ္ ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း ေနႏုိင္ဖို႔ အတြက္ လံုျခံဳေရး ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္မယ့္ အစီအမံေပါ့၊ ေနာက္ တခုက မူးယစ္ေဆး၀ါး ကာကြယ္တားဆီးေရးေပါ့ေနာ္ အဲဒီအခ်က္ေတြ သေဘာတူညီမႈရတယ္။ က်န္တာေတြကေတာ့ စစ္တပ္က အပိုင္းေတြ ျဖစ္ ပါတယ္ေနာ္။"
ထိုင္းေတာ္၀င္ တပ္မေတာ္က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Sathit Pattharat ဦးေဆာင္တဲ႔ ထိုင္းကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာ႔တပ္မေတာ္က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦးတို႔ ေခါင္းေဆာင္ၾကတဲ႔ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႔ Imperial Mae Ping ဟိုတယ္မွာ ၂ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ေရးရာ ကိစၥေတြကို ၂ ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံဟာဆိုရင္ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၂၀၁၄ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာမွာ အဆိုးဆံုး Tier 3 အဆင့္ သတ္မွတ္ခံခဲ႔ရသလို လတ္တေလာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈ ကိစၥရပ္ေတြ ထပ္မံ ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္မွာ ႏုိင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြကိုအင္တုိက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္လာခဲ႔တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ Tier 2 အဆင့္ သတ္မွတ္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကလည္း လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထြက္ေျပးၾကတာ မဟုတ္ဘဲ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာဘဲ ဦးတည္ ေျပာဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရတို႔ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈကို ပူးေပါင္းတိုက္ဖ်က္ေနတဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚမွာေတာ့ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္း ျမန္မာ အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဦးေက်ာ္ေသာင္းကေတာ့ အခုလို ရႈျမင္ပါတယ္။
"လူေတြရာ၊ ေထာင္ခ်ီၿပီး လာေနတာ ဒီႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္တဲ႔ ေနရာေတြမွာ တာ၀န္က်တဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အရာရွိေတြနဲ႔ လံုး၀ ပါ၀င္ ပတ္သက္တယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း ရဲတပ္ဖြဲ႔ေရာ၊ ရပ္ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ လူေတြ အထိကို လူေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ကို ၀ရမ္းထုတ္ထားတယ္။ ေနာက္ အဓိက အေၾကာင္းအရာ တခုက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ အလုပ္လုပ္ၿပီးေတာ့ ၀၀လင္လင္ ထမင္းနဲ႔ တူတဲ႔ ထမင္း စားစရာ အလုပ္မရွိေသးဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အရြယ္ေရာက္ၿပီးတဲ႔လူတိုင္း၊ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ လူတိုင္း ဒီထိုင္းႏုိင္ငံကို နိစၥဒူ၀ ထြက္ေနၾကတာဘဲ။"
ျမန္မာနဲ႔ ထိုင္းႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြၾကား ပုဂၢိဳလ္ေရး ရင္းႏွီးမႈနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ မူးယစ္ရဲမွဴးႀကီးေဟာင္း ဦးခမ္းေအာင္ ကလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔တုန္းကလည္း Cooperation (ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ) က အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခုရွိတာက Personal Attachment ေပါ့ ၊ က်ေနာ္တို႔ Relationship က အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ တခုခု ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ တယ္လီဖုန္းေလး ေကာက္ဆက္ရင္ ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတဲ႔ အဆင့္ထိကို က်ေနာ္တို႔က Establish (တည္ေဆာက္) ထားတာပါ။ ဆိုေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ အဲဒီအပိုင္းမွာ နည္းနည္းေလး အားနည္းမလားလို႔။ က်ေနာ္ အဲလိုေတာ့ ျမင္တယ္။ ဘာလို႔လည္း ဆိုေတာ့ လူေတြက အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ သူတို႔ဘက္လည္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္လည္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားတယ္။ လူသစ္ေတြက အဲဒီအဆင့္ထိကို ျပန္ၿပီးေတာ့ Cooperation (ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ) မရႏုိင္ဘူးထင္တယ္။"
ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕က ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ နယ္စပ္ေဒသ လံုျခံဳေရး၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ စစ္ေရးဆက္ဆံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ၊ ေနာက္ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ လက္နက္ကုန္ကူးမႈေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ထိုင္း ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး အတြက္ ညီအမ ေက်းရြာ တခု တည္ေဆာက္ဖုိ႔လည္း သေဘာတူခဲ႔ၾကတယ္လို႔ ထိုင္းႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
