႐ုိဟင္ဂ်ာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ Aceh တုိးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္

ကိုဥာဏ္ဝင္းေအာင္

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

17.6.2015

အႏၱရာယ္ မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ ခရီးကိုျဖတ္ၿပီး အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ခုိလႈံ ေနရတဲ့ အာရွက ေလွစီးေျပး ရာေပါင္း မ်ားစြာကို ကူညီရာမွာ အင္ဒိုနီးရွား - အာေခ်း ေဒသဟာ ထင္ရွားတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္ လာပါတယ္။

႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ကလည္း မူဆလင္ေတြရဲ႕ ရာမာဒမ္ ဥပုသ္လ ရာသီ ကုန္သြားၿပီးခ်ိန္ ေနာက္မွာလည္း ဒီလို အရဲစြန္႔ ရတဲ့ ခရီးမ်ဳိးကို ေနာက္ထပ္ ထြက္လာၾကမယ့္ အေျခအေန ႐ွိတယ္လုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ပံ့သူေတြနဲ႔ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြက ေျပာေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန Ron Corben သတင္းေပးပို႔ထားတာကို ကိုဥာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ေဒသခံ တံငါသည္ေတြ ပင္လယ္ျပင္မွာကယ္တင္ခဲ့တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္က ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ စုစုေပါင္း ၂ေထာင္ေလာက္ အင္ဒိုနီး႐ွားေျမာက္ပိုင္း အာေခ်းေဒသက ယာယီစခန္းေတြမွာ ႐ွိပါတယ္။ ေဒသႏၱရ သေဘာတူညီခ်က္အရ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြကို သူတို႔ဌာေန ျပန္ပုိ႔သြားမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြကုိေတာ့ ဒီစခန္းမွာ တႏွစ္ေလာက္ ဆက္ေနခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ စက္ေလွနဲ႔ ပင္လယ္ထဲေမ်ာခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ခိုလႈံဖို႔ ေနာက္ဆုံးအခြင့္အေရး ရတဲ့ေနရာကေတာ့ အာေခ်းေဒသပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒသခံ တံငါသည္ေတြကပဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကိုကယ္တင္ဖို႔ ဆႏၵ႐ွိၾကတာပါလို႔ အာေခ်းေဒသမွာ လူသားခ်င္းစာနာေရးနဲ႔ သုေတသနလုပ္ငန္း လုပ္ေနသူ Lillian Fan ကေျပာပါတယ္။

“႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႀကဳိဆိုလက္ခံမယ့္သူဆိုလို႔ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေလာက္ ပဋိပကၡေတြ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ အာေခ်းလို ေဒသမ်ဳိး တခုေလာက္ပဲ ႐ွိမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ့္ကို လူသားခ်င္းစာနာစိတ္နဲ႔ လက္ခံတာပါ။ အသက္အႏၱရယ္ ႀကဳံေနရသူေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ ေဒသတြင္းကေရာ ႏိုင္ငံတကာကေရာ ဘာမွ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး မ႐ွိတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ က်မသိပ္ကို စိတ္ပ်က္မိပါတယ္။”

အာေခ်းျပည္သူေတြဟာ ဒုကၡကို ႀကဳံဖူးသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပည္နယ္ဟာ ခြဲထြက္ေရးအတြက္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေလာက္ အၾကမ္းဖက္ မၿငိမ္သက္မႈေတြႀကဳံခဲ့ရသလို၊ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီဒဏ္ေၾကာင့္ အာေခ်းမွာပဲ လူ ၁သိန္းခြဲေလာက္ ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။

အင္ဒုိနီး႐ွား အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြဟာ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကို သြားမကယ္တဲ့အျပင္ ဒီကိစၥမွာ ၀င္မပါၾကဖို႔ တံငါသည္ေတြကို တားျမစ္ခဲ့ၾကေပမဲ့ တံငါသည္က ဒါကိုမလုိက္နာခဲ့ၾကပါဘူး။ အင္ဒုိနီး႐ွား စစ္တပ္ကဆုိရင္ အေစာပိုင္းမွာ ငါးဖမ္းသမားေတြရဲ႕ လုပ္ခြင့္ပါမစ္ေတြ သိမ္းတာမ်ဳိး

သူတို႔စက္ေလွေတြကို ဒဏ္႐ိုက္တာမ်ဳိးလုပ္ခဲ့ေပမဲ့ အဲဒီတံငါသည္ေတြက ကယ္ဆယ္႐ွာေဖြေရးေတြ ဆက္လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ မစၥ Fan ကေျပာပါတယ္။

“အားရစရာ အခ်က္တခ်က္ကေတာ့ သာမန္ျပည္သူေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ငါးဖမ္းသမားေတြပါပဲ။ အာေခ်းက ငါးဖမ္းသမားေတြ၊ ႐ြာသားေတြဟာ သူတို႔ကိုယ္တုိင္က ပဋိပကၡရဲ့ သားေကာင္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးေတာ့ ေတြ႔လို႔ ကယ္ဆယ္႐ုံတင္မကပဲ လုိက္႐ွာၿပီး ကယ္တဲ့အထိ လုပ္ၾကပါတယ္။ ပင္လယ္ထဲမွာ ဒုကၡျဖစ္ ေနၾကတဲ့လူေတြ ႐ိွေနတယ္ဆိုတာ သူတို႔သိၾကလုိ႔ပါ။”

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္ႏွိပ္ကြပ္မႈႈနဲ႔ ၀ုိင္းက်ဥ္ခံရတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံမဲ့ျဖစ္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္အမ်ားစု အဲဒီေဒသကေန ထြက္ေျပးေနၾကတာဟာ တေန႔တျခား ပိုမ်ားလာေနပါတယ္။ ဒီအေျခေနေတြက သူတို႔ိကို လူေမွာင္ခိုသူေတြ လက္ထဲေရာက္ေအာင္ တြန္းပုိ႔ လိုက္သလို ျဖစ္သြားၿပီး စက္ေလွေတြနဲ႔ ပင္လယ္ခရီးကို အသက္စြန္႔ရင္း မေလး႐ွားနဲ႔ အင္ဒုိနီး႐ွားႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္လာၾကပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြပါတဲ့ ပထမဆုံးစက္ေလွကို ေမလ ၁၀ရက္ေန႔က အာေခ်းေဒသမွာ ႐ွာေတြ႔ခဲ့ၿပီး ေနာက္တစင္းကိုေတာ့ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး စက္ေလွတစီးကိုေတာ့ ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔က အာေခ်းနားမွာ ႐ွာေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။

အာေခ်းေဒသက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို အင္ဒုိနီး႐ွားအစိုးရ ကူညီပံ့ပုိးခဲ့ၿပီး ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ေဒၚလာ ၁ သိန္း ၈ ေသာင္းနီးပါး ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကူညီေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး လုပ္ေနတဲ့ Equal Harmony Together ေဖာင္ေဒး႐ွင္းက ၀န္ထမ္းျဖစ္တဲ့ ထိုက္ထိုက္ ဆိုသူကေတာ့ စခန္းထဲက ဒုကၡသည္အမ်ားစုဟာ သူတို႔အနာဂတ္အတြက္ စိုးရိမ္ေနၾကသလို ရခိုင္မွာက်န္ခဲ့တဲ့ မိသားစု၀င္ေတြအတြက္လည္း စိတ္ပူေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အာေခ်းက ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ တႏွစ္အထိ ေနထုိင္ခြင့္႐ွိတယ္လို႔ အင္ဒုိနီး႐ွားအစိုးရက ေျပာေပမဲ့ အဲဒီေနာက္ပိုင္း သူတို႔ ဘယ္လိုဆက္လုပ္ရမလဲ ဆိုတာကို အားလုံးက သိခ်င္ေနၾကတာပါ။ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ပို႔မွာလား အာေခ်းမွာ ဆက္ေနခြင့္႐ွိမလား ဒါမွမဟုတ္ အျခားတေနရာမွာ သူတို႔အေျခခ်ခြင့္ ရမလားဆိုတာကို သိခ်င္ေနတာပါ။”

အာေခ်း ဒုကၡသည္စခန္းထဲက အမ်ဳိးသမီးအခ်ဳိ႕ဆိုရင္ သူတို႔ခင္ပြန္းေတြဟာ ၂၀၁၂/ ၂၀၁၃ကတည္းက ျမန္မာျပည္ကေန ထြက္သြားခဲ့ၾကၿပီး မေလး႐ွားမွာ ႐ွိေနၾကတယ္လို႔ ယုံၾကည္ရေၾကာင္း ထုိက္ထိုက္ကေျပာပါတယ္။ မူဆလင္ဥပုသ္လ ရာမဒမ္ကာလ ၿပီးရင္ေတာ့ သူတို႔ခင္ပြန္းေတြ ဒီကို လုိက္လာၾကမယ္လို႔ ထင္ေၾကာင္းသူကေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်န္ေနေသးတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြကေတာ့ ေအာက္တိုဘာလ ပင္လယ္ျပင္ ၿငိမ္သက္တဲ့အခ်ိန္ထိ မေစာင့္ဘဲ အခုလို မုတ္သုန္မိုးကာလမွာပဲ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ခရီးကို ျဖတ္လာဖြယ္ရာ႐ွိပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ေဘးဒုကၡေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ဆက္ၿပီး လ်စ္လွ်ဴ႐ႈေနဦးမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ အႏၱရယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ခရီးကို ထပ္ထြက္လာၾကဦးမယ္လို႔ လူ႔အခြင့္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။