တိုင္းရင္းသား စစ္စစ္

ေဌးလြင္ဦး
RB News
17.5.2016

ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု ဆိုျခင္းေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား စစ္စစ္ ျဖစ္၏။

အေၾကာင္းမူ- မည္သည့္ လူမ်ိဳးမွ မိႈေပါက္သလို ေပါက္လာျခင္းကား မရွိ။ လူသား မ်ိဳးႏြယ္ တစ္စုခ်င္းစီ၏ ေျပာင္းေရႊ႔ရာ စီးေၾကာင္းအရ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့ရာ အရပ္ ရွိခဲ့ေပမည္။ သို႔ေသာ္ လူတစ္မ်ိဳးခ်င္းစီ၏ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ျခင္း ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု အမွတ္သညွာျပဳျခင္းတို႔မွာ- ၎တို႔၏ ယခင္ မူလ စတည္ခဲ့ရာအား ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ မမွီဘဲ သမိုင္းဆက္ျဖတ္ခဲ့သည္ထိ ၾကာျမင့္လ်က္ လက္ရွိ အေျခခ်ရာ ေဒသတြင္ အမည္တစ္ခုျဖင့္ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ျခင္း၌ တည္၏။

ဥပမာ- ဗမာ ဟု ေခၚတြင္ေနေသာ လူမ်ိဳးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြားခဲ့ျခင္း မဟုတ္။ တရုတ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ နဂိုမူလ နန္ေက်ာင္လူမ်ိဳးဟု ေခၚတြင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစု ျဖစ္၏။ နန္ေက်ာင္တို႔ ၀င္လာရာ လမ္းမွာ ယခု ဘူတန္ နီေပါလ္ မွ ေအာက္သို႔ မဏိပူရ္ကို ျဖတ္၍ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ (တရုတ္ျပည္ ေျမပံုကို မၾကည့္ မသိ သူတုိ႔က တရုတ္ျပည္မွ လာလွ်င္ ယခု ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ျဖတ္ခဲ့ရမည္ဟုသာ ခံစားမိမည္ ထင္သည္။- တရုတ္ျပည္၏ ေျမပံုအား ေသခ်ာ ၾကည့္ေစလိုသည္။) မဏိပူရ္ ေတာင္တန္းအား ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ အတြက္ လက္ရွိကာလတိုင္ ဗမာစကားေျပာ လူမ်ိဳးမ်ား မဏိပူရ္ေတာင္တန္းေပၚတြင္ ရွိေနဆဲပင္။ သို႔ေသာ္ နဂို မူလ ၎တို႔၏ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ သမုိင္းသည္ကား ေပ်ာက္ခဲ့ၿပီ။ လက္ရွိတြင္ နန္ေက်ာင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဗမာ ဟု ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ ဗမာအား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဌာေနလူမ်ိဳး အျဖစ္ အမွတ္သညွာျပဳရေတာ့၏။

ရွမ္းလူမ်ိဳး။ ။ ရွမ္းလူမ်ိဳး- မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွသည္ စစ္ကိုင္းတုိင္းအထက္ပိုင္း- ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း မွစ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္နယ္၊ လာအို၊ ထိုင္းထိ မ်ိဳးရိုးႀကီး ရွိေန၏။ ျမန္မာျပည္ အေနျဖင့္ အလြန္ႀကီးမား ေသာ လူမ်ိဳးစုႀကီး ျဖစ္၍- လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းတြင္ပင္- ဗမာထက္ အဆ ပိုမ်ား၏။ (သန္းေခါင္ စာရင္း အမွန္ကို ၾကည့္ပါ။) အဆိုပါ ရွမ္းလူမ်ိဳးႀကီးသည္ ျမန္မာျပည္တြင္းတြင္သာ “ရွမ္း” ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ဆက္လက္ရွိေနခဲ့ၿပီး- လာအို ႏွင့္ ထုိင္း တို႔က ခြန္လာအို၊ ခြန္ထိုင္း ဟူသည့္ အမည္မ်ားျဖင့္ သီးျခားခြဲထြက္သြားခဲ့ၿပီ။ သမိုင္းအားျဖင့္လည္း ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ရွိခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ရွမ္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ သတ္မွတ္ရ၏။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္- စသည့္ စသည့္- မည္သည့္ လူမ်ိဳး မဟူ လက္ရွိ ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္မႈ ကာလ ၾကာျမင့္လွ်က္- ၎တို႔၏ မူလဇစ္ျမစ္မွ သီးျခားျဖာထြက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ အတြက္- လက္ရွိေနထုိင္ရာ ေဒသတို႔၏ ဌာေနမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီ။

လူသား သဘာ၀ ေျပာင္းေရႊ႔ၿမဲ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ဆက္လက္ေျပာင္းေရႊ႔ ေနေသာ္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးဇာတိအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ လူမ်ိဳးစုတို႔အား အဆုိပါ ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မေခၚဆိုအပ္ မသတ္မွတ္အပ္ပါ။-

ဥပမာ- ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္ စသည္တုိ႔ အေနျဖင့္ ထုိင္း၊ မေလး ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ - ယခု ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္ ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ အခ်ိဳ႔ဆိုလွ်င္ ဦးႏု ေခတ္ကာလ (လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၆၀ ခန္႔ကပင္) ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ မိမိတို႔၏ ဇာတိမ်ားအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ား၌ ႏိုင္ငံသား အဆင့္ျဖင့္သာ ရပ္တည္ေနၾကေလ၏။

ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ ဟူမူကား- ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္လည္း ရခိုင္ေဒသတြင္ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြား ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္။ ၎တို႔၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာမွာ (ဘာသာစကား ရိုးရာဓေလ့ အသြင္အျပင္ အားျဖင့္ လုိက္ေသာ္) နီေပါလ္ဘက္မွ တစ္ဆင့္ မဏိပူရ္ ကုန္းျမင့္အတုိင္း ရခိုင္ပင္လယ္ကမ္းရိုးထိ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္၏။

၎တို႔သည္ ဘဂၤလီ စင္စစ္ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားျဖင့္ လြန္စြာ ကြာျခားၿပီး- ဘာသာစကား ဓေလ့ထံုးတမ္း ရုပ္ရည္သြင္ျပင္လည္း သီးျခားစီ ျဖစ္၏။ (တနည္းအားျဖင့္ အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလားမွ အေရွ႔ဘက္ ရခိုင္ေဒသသို႔ စီးေၾကာင္းအားျဖင့္ ၀င္ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္ဘဲ၊ ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွ ေတာင္ဘက္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းသို႔ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္၏။ ရခိုင္ေဒသသို႔ ၎တို႔၀င္ခဲ့ၾကသည္မွာ လြန္စြာေရွးက်၍ ၎တို႔၏ မူလမ်ိဳးရိုး ဇာတိကိုပင္ ၎တို႔မသိ ေမ့ေပ်ာက္ခဲ့ၾကေလၿပီ။ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္မႈ ရွိသည့္ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ လက္ရွိ ကမၻာ့ေျမပံု ႏိုင္ငံသတ္မွတ္မႈ အရ အႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ နယ္ဆံုရာ (ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အထက္ပိုင္းေဒါင့္) မ်ားတြင္ ရွိေန၏။ သို႔ျဖစ္၍ ၎တို႔ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ နီေပါလ္မွသည္ ရခိုင္ထိ ပ်ံ႔ႏွံ႔လွ်က္ ရွိ၏။ (က်မ္းကိုး ျပရန္ လိုမည္ မထင္- လက္ရွိအခ်ိန္ထိ လူကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ေလ့လာလွ်င္ - ဘာသာစကား ဆက္စပ္မႈအားျဖင့္ ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။- ဟင္နရီ ဂ်ီ ဘဲလ္ မွတ္တမ္းျပဳသည့္ ၁၈၅၂ ခုထုတ္- An Account of Burma Empire စာအုပ္တြင္လည္း ေတြ႔ႏိုင္၏။)

ႏိုင္ငံမ်ား သီးျခား လြတ္လပ္ေရး ရၾကေသာ အခါ- အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ စစ္တေကာင္း ေဒသတြင္ ရွိေနသည့္ သူတုိ႔အား- ဘဂၤလားမွ ပိုင္ဆိုင္သြား၍- အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးႀကီးမွ ဘဂၤလီမႈျပဳ လွ်က္ ဘဂၤလီဟူေသာ အမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္လိုက္ေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္မွာ ၎တို႔သည္ ဘဂၤလီမ်ား မဟုတ္ၾကေပ။ စစ္ကိုင္းတုိင္းမွသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ထိ - (ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း) ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေနရာႀကီးတြင္ ရွိေနသည့္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ရွမ္းတို႔အား ဗမာ ဟု ဗမာမႈ ျပဳ လိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။

အိႏၵိယထဲတြင္ ပါ၀င္သြားသည့္ အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ လူစုအား အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ- အာသံသား၊ မဏိပူရ္သား စသည္ျဖင့္ ေဒသနာမည္အားျဖင့္ ၎တို႔ကိုယ္တုိင္ သတ္မွတ္သည့္ လူမ်ိဳးအမည္မ်ားျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳ၍ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထား၏။

အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ ရခိုင္ေဒသသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစုမွာ- ခိုင္မာေသာ သမုိင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္႔ကပင္ အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး ျဖစ္၏။ (ထိုထက္ ေရွးက်ေသာ သမုိင္း အခ်က္အလက္ကိုကား ကၽြႏ္ုပ္လည္း လက္လွမ္းမမွီေသးပါ။) လူသား သဘာ၀ အေလွ်ာက္ အဆိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးသည္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အား ေမ့ေပ်ာက္ ကုန္လွ်က္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟုသာ သိေနၿပီး ျဖစ္၏။ (ဗမာမ်ားမွာ ၎တို႔ နန္ေက်ာင္ လူမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္အား ေမ့သြားသကဲ့သို႔ပင္)။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူေသာ လူမ်ိဳး အမည္အား မွတ္တမ္း ခိုင္မာစြာ ရွိခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ ထို႔ထက္ ေရွးက်ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ရခိုင္ေဒသအား ရိုဟမ္း ဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေလးရာ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ ၎တို႔ ေျပာဆို သည့္ ဘာသာစကားျဖင့္ ရခိုင္ေဒသ မွတ္တမ္း ေက်ာက္စာမ်ားမွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ (ကၽြႏု္ပ္ေျပာဆို တင္ျပမႈတို႔အား ကၽြႏု္ပ္ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ႏိုင္ပါသည္။)

လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အႏြယ္ မည္သည့္ေဒသမွ ျဖစ္ခဲ့ေစကာမူ။ အဆိုပါေဒသမ်ားတြက္ ဆက္လက္ရွိေနေစကာမူ-၊ အဆိုပါ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ ေဒသတစ္ခုတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ခ်ီလွ်က္ ကိုယ္ပိုင္အမည္နာမျဖင့္ ရပ္တည္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္၍-။ အဆိုပါ လူမ်ိဳး (ရိုဟင္ဂ်ာ)တို႔သည္ ရခိုင္ေဒသ၏ မူလဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မသတ္မွတ္၍ မရႏိုင္ေတာ့ေပ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတႀကီး စပ္ေရႊသိုက္ ေျပာခဲ့သည့္ စကားအတုိင္းပင္- အကယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးတို႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ မသတ္မွတ္က- ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ရခုိင္၊ မြန္ တို႔သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

အခ်ိဳ႔ကလည္း ေစာဒက တက္လိုသည္မွာ- ရွမ္းလူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ ျမန္မာ တရုတ္ တြင္ ရွိ၏။ မြန္လူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ျမန္မာ တြင္ ရွိ၏။ ရခိုင္လူမ်ိဳးသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏွင့္ ျမန္မာတြင္ ရွိ၏။ သို႔ျဖစ္၍ ဟိုဘက္ဒီဘက္ ခြေနေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ကာ- လူမ်ိဳးအမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္မႈ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိ- သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္တြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိရာ၊ မရွိအပ္ ဟု စြပ္စြဲလိုၾက၏။- အဆိုပါ ေစာဒက ျပဳသူမ်ား ဆင္ျခင္ရမည္မွာ-

ဗမာမႈျပဳခံထားရေသာ ရွမ္းျဖဴ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ။ ကရင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ- (ထုိင္းက ကလီယန္ ဟုသာ ေခၚသည္။ ထိုင္းရွိ ကလီယန္ တုိ႔အား တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားသည္)- အဆုိပါ ကရင္ လူမ်ိဳးႏြယ္အား အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ေအာ့ကေရာင္ လူမ်ိဳးဟု ေခၚသည္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိေသာ ကရင္လူဦးေရျဖင့္ မတိမ္းမယိမ္း ရွိသည္။) အက္ဒ္မန္ကၽြန္းသည္ မူလ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေဒသ ျဖစ္၍ ယခု အခါ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးဟုသာ အမည္တြင္ေတာ့သည္။ လက္ရွိထိ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားမွာ ကရင္စကားေျပာလွ်က္၊ ကရင္ရိုးရာ ၀တ္စံုျဖင့္ က်န္ေနပါေသး သည္။

ထိုထက္ အနီးစပ္ဆံုး ဥပမာ ကို ေပးရေသာ္- ဒိုင္းနက္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ကမန္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ရခိုင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိခဲ့ပါ။ (ေမာ့ဂ္ ဟုသာ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။) ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ေမာ့ဂ္ ဟူသည္ ရခိုင္ ဟု သတ္မွတ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဘဂၤလားတြင္ ဒိုင္းနက္ဟု ေခၚေသာ လူမ်ိဳး မရွိ၍ ျမန္မာတြင္လည္း ဒုိင္းနက္ မရွိရ ဟု သတ္မွတ္လွ်င္- ျမန္မာ ဘဂၤလား ခြ ေနေသာ လူမ်ိဳးတို႔အား ဘဂၤလား စကားျဖင့္သာ သတ္မွတ္ရ ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္လွ်င္- ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း မာရ္မာ့ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ရန္၊ ရခိုင္ လူမ်ိဳးကိုလည္း ေမာ့ဂ္ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလည္း သတ္မွတ္ရန္သာ ရွိသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး ျဖစ္တည္ၿပီး ျဖစ္ေသာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” တို႔၏ လက္ေတြ႔ မ်က္ေတြ႔ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမွာ- အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ႏွင့္ၿပီး “ရိုဟင္ဂ်ာ” မ်ားက ၎တို႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္ေနျခင္းပင္။ အကယ္၍ ၎ တို႔ အေနျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး စင္စစ္ မဟုတ္ခဲ့ပါက- လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရွိ၍- မိမိ သတ္မွတ္ လိုသည့္ အမည္အား သတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္- သူတို႔၏ ဇာတိ အမွန္အားျဖင့္ သူတို႔ ရပ္တည္ လုိက္ၾကမည္သာ ျဖစ္၏။ အေမရိကန္ေရာက္ ဘယ္ ဗမာ တစ္ေယာက္မွ (မိမိ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆင္းရဲမြဲေတလွ်က္ မ်က္ႏွာငယ္ေနရခ်ိန္တြင္ပင္) မိမိသည္ ထိုင္းလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ မိမိသည္ တရုတ္လူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း ရပ္တည္ျခင္း ေျပာဆိုျခင္း မရွိသကဲ့သို႔။ ရိုဟင္ဂ်ာ တုိ႔သည္လည္း မိမိသည္ ဘဂၤလီ ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မရွိပါေခ်။

ဗမာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း ဗမာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္အားျဖင့္ လံုေလာက္သကဲ့သို႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္ျဖင့္ပင္ လံုေလာက္ေပသည္။ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ အခြင့္အေရးအား ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ မရွိပါေခ်။

မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္(ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement