ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈ အားလံုး ႐ုပ္သိမ္းေရး အေမရိကန္ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသး

ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္လာတဲ့အခါ လက္ရွိ အေမရိကန္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ အားလုံး ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းေပးမလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ျမန္မာ့အေရး စိတ္၀င္စားသူေတြအၾကား ထြက္ေပၚေနတာပါ။

လက္ရွိ အေမရိကန္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြဟာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ၊ စစ္တပ္အသုိင္း၀ုိင္းနဲ႔ နီးစပ္သူေတြ၊ ခရုိနီေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အခုခ်ိန္မွာ ျပန္မရုပ္သိမ္းသင့္ေသးဘူးဆုိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြက သမၼတ Barack Obama အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္၊ အဂၤါေန႔က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွာ က်င္းပတဲ့ ပုံမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျပန္ရုပ္သိမ္းေပးေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ သေဘာထားကုိ လက္ေထာက္ေျပာခြင့္ရ Mark Toner က အခုလုိ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

“စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ရုပ္သိမ္းေပးတယ္ဆုိတာဟာ ျမန္မာအစုိးရဘက္က ဒီမုိကေရစီအေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ယူဆတဲ့အခါမွာ ရုပ္သိမ္းေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူထားမႈ အားလုံးကုိ ျပန္ရုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဆက္က်န္ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြ အသုံးက်တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ယူဆသ၍ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြကုိ ဆက္ထားခြင့္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုိမုိျပည့္စုံၿပီး အင္အား ေတာင့္တင္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ေပၚထြန္းလာေရး စတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာေနတယ္ဆုိတာ မွန္ေပမဲ့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီး က်န္ေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အဲဒီကိစၥေတြကုိ အေလးေပး ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တုန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္နဲ႔ တေခါက္ေရာက္ခဲ့ေပမဲ့ အခုတႀကိမ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ရာထူးနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ တဦးအျဖစ္နဲ႔ လာေရာက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရာက္လာမွာကုိ လိႈက္လွဲစြာ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း Mark Toner က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပၿပီး ဒီမုိကေရစီနည္းလမ္းနဲ႔အညီ ေအာင္ျမင္တဲ့ အစုိးရအေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္အျဖစ္နဲ႔ ပထမဆုံးအႀကိမ္ လာေရာက္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ခရီးစဥ္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လႈိက္လွဲစြာ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ျမန္မာႏုိ္င္ငံသားေတြအတြက္ အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ ေျပာင္းလဲမသြားပါဘူး။ လူတုိင္း သဟဇာတ မွ်တစြာနဲ႔ အတူလက္တြဲ ေနထုိင္ႏုိင္တဲ့၊ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ျပည့္၀စြာ အသုံးခ်ခြင့္ရွိတဲ့၊ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး သာယာ၀ေျပာတဲ့ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ျဖစ္လာတာကုိ ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကားမွာ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈရွိေအာင္ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္လာမယ့္ စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာပဲ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္က အထင္ကရ အမတ္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီက အာရီဇိုးနားျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ John McCain နဲ႔ ဒီမုိကရက္ပါတီက Maryland ျပည္နယ္ အထြက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Ben Cardin တုိ႔ ၂ ဦးက - ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလမွာ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးေရး အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အကဲစမ္းမႈေတြကုိ အကူအညီေပးရည္ရြယ္ၿပီး “၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ ဥပေဒၾကမ္း” - လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အခ်က္ (၅) ခ်က္ပါ ဥပေဒၾကမ္းတခုကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာေတာ့ သမၼတ Barack Obama နဲ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဟူးေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး John Kerry နဲ႔ ေန႔လည္စာ အတူစားသုံးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စက္တင္ဘာလ ၁၅ ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အဦးအတြင္းမွာ က်င္းပမယ့္ ဧည့္ခံပြဲကုိ တက္ေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး ညေနပုိင္းမွာေတာ့ US Chamber of Commerce စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ US – ASEAN Business Council အေမရိကန္ အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီအဖြဲ႔တုိ႔ ပူးတြဲ က်င္းပတဲ့ ဂုဏ္ျပဳ ညစာစားပြဲကုိ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။