ကုလ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႕ဖုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီး တိုက္တြန္း

မသိဂႌထုိက္

ဘီဘီစီျမန္မာပုိင္း

8.3.2017

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အၾကမ္းဖက္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေရး ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာရံုး ဖြင့္လွစ္ခြင့္ေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးက ဒီကေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်ီနီဗာမွာ က်င္းပေနတဲ႔ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ညီလာခံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာဆိုသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ စိုးရိမ္စရာ အေနအထား ရွိေနတာေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢ အေနနဲ႔ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဒီကေန႔ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီညီလာခံမွာ တိုက္တြန္းလုိက္တာပါ။

“ဆိုးရြားၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာျဖစ္လာတဲ့ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈ အေျခအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး သတင္းေတြဟာ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈအဆင့္ထိ ေျမာက္ႏုိ္င္ဖြယ္ရွိၿပီး ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားခံု႐ံုး ICC က ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရွိတဲ့အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အထူးသျဖင့္၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္း လံုျခံဳေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အနည္းဆံုးေတာ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို က်ေနာ္ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ေနာက္ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရံုး ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရဖို႔ကိုလည္း ထပ္ၿပီး ေတာင္းဆိုပါတယ္။”

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္က မြတ္စလင္ေတြ အေရး ေျဖရွင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္းထားသလို ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေမာင္ေတာေဒသ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ကိုလည္း ဖြဲ႔ဏည္း ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein ရဲ႕ ကုလ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္ကိုေတာ့ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္ ဦးေအးလြင္က သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးဖို႔ ျငင္းဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္က ရခုိင္ အေရး ေျဖရွင္းေရး အၾကံျပဳခ်က္ အစီရင္ခံစာကို ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာဘဲ ျမန္မာ အစိုးရကို တင္ျပဖို႔ ရွိတဲ႔ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သေဘာထားဘာမွ မေပးေသးဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာထြက္ဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာေလးထဲမွာ မွ်မွ်တတနဲ႔ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မယ္ဆိုတာကိုအၾကံေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒါရက္ပိုင္းအတြင္းထြက္မွာပါ။ အဲဒါမထြက္ခင္အခ်ိန္အထိေတာ့ ဘာမွ comment ေပးဖို႔မရွိပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္ႀကီးတခုလံုး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ကို ဘယ္လိုက်ေနာ္တို႔ လုပ္ရင္ေကာင္းမယ္ဆိုတာကို အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ ၿခံဳငံုၿပီးေတာ့ အစိုးရကို အႀကံျပဳမွာပါခင္ဗ်ာ။”

ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်ီနီဗာမွာ က်င္းပေနတဲ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ တင္သြင္းတဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ေဒသ အေျခအေန ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာကိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရတဲ႔ အေျခအေနေၾကာင္႔ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ၿပီး ျပဳစုေရးသားခဲ႔တာလို႔ ေျပာဆိုသြားတာပါ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က တုံ႔ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚမလာေသးပါဘူး။