ပင္ရင္းမူရင္း ႐ိုဟင္ပင္
ေရးသားသူ - ယ်ာတင္ (MYARF)
RB ကဗ်ာ
12.10.2014
• တစ္ခ်ဳိ႕ကေျပာၾကတယ္
"ဒီဥယ်ာဥ္မွာ ဒီအပင္မ်ဳိး
ဘယ္ေတာ့မွမေပါက္ခ့ဲဘူး".....။
• တစ္ခ်ဳိ႕ကေျပာၾကတယ္
• တစ္ခ်ဳိ႕ကေျပာၾကတယ္
"ဒီဥယ်ာဥ္မွာ ဒီပန္းမ်ဳိး
ဘယ္ေတာ့မွ မပြင့္ခဲ့ဘူး"....။
• တစ္ခ်ဳိ႕က ေျပာၾကတယ္
• တစ္ခ်ဳိ႕က ေျပာၾကတယ္
"တုိင္းတစ္ပါးက ခိုးဝင္မ်ဳိးေစ့
ဒီဥယ်ာဥ္မွာ လာေပါက္ေနသတဲ့"....။
• တစ္ခ်ဳိ႕ကေျပာၾကတယ္
• တစ္ခ်ဳိ႕ကေျပာၾကတယ္
"မ်ဳိးမတူအပင္ လာေပါက္ေနေတာ့
႐ိွရင္းအပင္မ်ား အမ်ိဳခံေနရသတဲ့"...။
• အေျခမခိုင္ သမိုင္းမႏိုင္
• အေျခမခိုင္ သမိုင္းမႏိုင္
မဟုတ္စကား အဟုတ္ေျပာၿပီး
အားႏွင့္အင္ႏွင့္ အျပင္းစြပ္စဲြ
အာဏာလက္ကိုင္ အႏိုင္က်င့္ေနသမို႔...။
• သမိုင္းစာ႐ြက္ လွန္ၾကည့္မိေတာ့
• သမိုင္းစာ႐ြက္ လွန္ၾကည့္မိေတာ့
ေဟာင္းႏြမ္းသြားတဲ့ စာ႐ြက္ေပၚဝယ္
သစၥာ႐ိွ႐ိွ ေနတဲ့စာသား
"႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ မ်ဳိးအပင္က
အာရ္ကာန္ဥယ်ာဥ့္ ပင္ရင္းမူလ
မ်ဳိးမတူတဲ့ ဘာအပင္ကုိမွ
ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္ဆီး အကယ္မ႐ိွ
သူဟာနဲ႔သူ ႐ိုးသားႀကိဳးစား
ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ပြင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္
ဒီဥယ်ာဥ္မွာ ေဝေဝဆာဆာ"...။
• အျမစ္ကခိုင္ အမွန္သမိုင္း
• အျမစ္ကခိုင္ အမွန္သမိုင္း
အာရ္ကာန္ေျမရဲ႕ ေနရာတိုင္းမွာ
မလွဲမယုိင္း ႐ွင္သန္လာတဲ့
႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ မ်ဳိးအပင္ကုိ
လူတစ္စုက
စုံအကြက္ေဆာင္ မ်ဳိးတုံးေအာင္႐ြယ္
အျမစ္ျပဳတ္ေအာင္ ခုတ္ထြင္႐ွင္းလင္း
စီမံကိန္းက် ေဖာ္ေဆာင္ေနတာ
ဒီအပင္မ်ိဳးမွာ ဘာအျပစ္မ်ား
စုံအကြက္ေဆာင္ မ်ဳိးတုံးေအာင္႐ြယ္
အျမစ္ျပဳတ္ေအာင္ ခုတ္ထြင္႐ွင္းလင္း
စီမံကိန္းက် ေဖာ္ေဆာင္ေနတာ
ဒီအပင္မ်ိဳးမွာ ဘာအျပစ္မ်ား
႐ိွလို႔ပါလိမ့္...။
• ေျပာပါရေစ
မနာလိုမႈ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား
စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လိုေဖာ္ေန
ထက္ဓားသြားန႔ဲ ခုတ္ထစ္ေနလည္း
အျမစ္ခိုင္တဲ့ မ်ဳိး႐ိုဟင္ပင္
မပ်က္ကမ႓႓ာၻ ထိုေန႔အထိ
အားမာန္ဝံ့လ်က္ ႐ႈံးမေပးဘဲ
• ေျပာပါရေစ
မနာလိုမႈ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား
စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လိုေဖာ္ေန
ထက္ဓားသြားန႔ဲ ခုတ္ထစ္ေနလည္း
အျမစ္ခိုင္တဲ့ မ်ဳိး႐ိုဟင္ပင္
မပ်က္ကမ႓႓ာၻ ထိုေန႔အထိ
အားမာန္ဝံ့လ်က္ ႐ႈံးမေပးဘဲ
ဝံ့ဝံ့ရင္ဆိုင္ မားမားရပ္၍
ေခါင္းေမာ့ရင္ေမာ့ ႐ွင္သန္ေနရင္း
အေမႊးႀကိဳင္ႀကိဳင္ ေရာင္စုံပန္းႏွင့္
သစၥာ႐ွိ႐ိွ ဂုဏ္ယူအသိ
ရင္မွာပိုက္ဝယ္ တို႔ေတြကုိယ္စီ
မိအာရ္ကာန္ေျမ ဥယ်ာဥ္ေလးကုိ
အၿမဲမျပတ္ အလွဆင္ေနမွာ
ဧကန္ အမွန္ပါ....။
ေခါင္းေမာ့ရင္ေမာ့ ႐ွင္သန္ေနရင္း
အေမႊးႀကိဳင္ႀကိဳင္ ေရာင္စုံပန္းႏွင့္
သစၥာ႐ွိ႐ိွ ဂုဏ္ယူအသိ
ရင္မွာပိုက္ဝယ္ တို႔ေတြကုိယ္စီ
မိအာရ္ကာန္ေျမ ဥယ်ာဥ္ေလးကုိ
အၿမဲမျပတ္ အလွဆင္ေနမွာ
ဧကန္ အမွန္ပါ....။
Rohingya Eye
RB News
12.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကို တဖက္ႏုိင္ငံမွ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိရာ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔မွ ေအာက္တုိဘာလ (၇) ရက္ေန႔ အတြင္း ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၂၄) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး ထားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲခံရၿပီး ဖမ္းဆီးခံထား ရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၂၄) ဦးမွာ --
(၁) ဦးမူဖီဇူရာမန္ (ခ) ဦးေက်ာ္ျမင့္ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) - ဗႏၶဳလ ေက်းရြာမွ
(၂) ဟာမိတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) - ဗႏၶဳလ ေက်းရြာမွ
(၃) မာမတ္အီလီယာစ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇီရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) - ေအာင္သေျပ ေက်းရြာမွ
(၄) ႏူရ္မာမတ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) - ေအာင္သေျပ ေက်းရြာမွ
(၅) မာမတ္အာလမ္ (ဘ) ဦးမီးရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) - ေအာင္ဇံ ေက်းရြာမွ
(၆) ေဆြယာဒူေလာက္ခ္ (ဘ) ဦးအဒူေမာ္ေတာ္ေလာက္ဖ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) - ခေမာင္းဆိပ္ ေက်းရြာမွ
(၇) ယာဆဲရ္ အာရာဖတ္ (ဘ) ဦးေဆြယာဒ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) - သစ္ေတာနား ခြဆုံ ေက်းရြာမွ
(၈) ေမာ္လ၀ီ ေအနာသ္အူလႅာ (ဘ) ဦးလုခ္မာန္ (အသက္ ၄၇ ႏွစ္) - တမန္းသား ေက်းရြာမွ
(၉) ဆုိက္ဖူလႅာ (ဘ) ဦးေဘာ္ဒီအာလမ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) - တမန္းသား ေက်းရြာမွ
(၁၀) ဆုိက္ဖူလႅာ (ဘ) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) - တမန္းသား ေက်းရြာမွ
(၁၁) ဦးအလီဇူဟာရ္ (ဘ) ဦးႏူရူအစၥလာမ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - တမန္းသား ေက်းရြာမွ
(၁၂) ကမာလ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူမာလဲခ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) - တမန္းသား ေက်းရြာမွ
(၁၃) ဦးအာမိရ္ဟာမ္ဇား (ဘ) ဦးမာေဆာင္း (အသက္ ၅၂ ႏွစ္) - ငရန္းေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ
(၁၄) မာမတ္ေတာ္ယုဖ္ (ဘ) ဦးမာမတ္အီႏုစ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) - ပဒကာေဒ၀န္ အလီ ေက်းရြာမွ (ဂါရာသီးဘိလ္)
(၁၅) မာမတ္ေတာ္ယုဖ္ (ဘ) ဦးဂူရာမ်ာ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္) - ပဒကာေဒ၀န္ အလီ ေက်းရြာမွ
(၁၆) မာမတ္ရွာကဲရ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) - ပဒကာေဒ၀န္ အလီ ေက်းရြာမွ
(၁၇) မာမတ္၀ါရီစ္ (ဘ) ဦးဇာဟတ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၂ ႏွစ္) - ပဒါးကား ရြာသစ္မွ
(၁၈) ေမာ္လ၀ီအဒူလ္ဟုိက္ (ဘ) ဦးအာမတ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) - ၀ါးေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ (၀ါးေကာ္မ္ ဖာရာ)
(၁၉) ေမာ္လ၀ီ ေဆြဒူလာမီးန္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - မင္းႀကီး ေက်းရြာ၊ သူလာသူလီရြာမွ
(၂၀) ဟာေဆာင္းအူလႅာ (ဘ) ဦးအဒူလ္ကာဒိရ္ (အသက္ ၁၄ ႏွစ္) - ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ၊ မယ္ဒီရြာမွ
(၂၁) ဖဲထားန္အလီ (ဘ) ဦးမာမတ္ေရာ္ရွိတ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) - ကြမ္းသီးပင္ေက်းရြာ၊ မယ္ဒီရြာမွ
(၂၂) ဖာရုခ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) - ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ၊ မယ္ဒီရြာမွ
(၂၃) ေဆြတာလမ္ (ဘ) ဦးဟာလူ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္) - ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ၊ နံသာေဒါင္ရြာမွ
(၂၄) ဦးေဖာ္ရီဒ္ (ခ) ဦးလွတင္ (ဘ) ဦးေဘာ္ဒူရာမန္ (အသက္ ၃၈ ႏွစ္) - ေအာင္ဇံ ေက်းရြာ (၀ယ္လာေဒါင္ ဖာရာ) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
12.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္မ်ားကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး သတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ေမာင္ႏွမ ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္ (၁၁) ဦးကုိ တဖက္ႏုိင္ငံမွ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးၿပီး က်ီးကန္းျပင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ထုိမွ တဆင့္ မည္သည့္ ေနရာသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားသည္ကုိ မိသားစု၀င္မ်ားက ယခု အခ်ိန္ထိ သိရွိျခင္း မရွိေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ယခင္က ဖမ္းဆီး ထားသည့္ ေအာင္ဇံေက်းရြာ (၀ယ္လာေဒါင္ရြာ) မွ ဦးေဖာ္ရီဒ္ (ခ) ဦးလွတင္ (ဘ) ဦးေဘာ္ဒူရာမန္ (အသက္ ၃၈ ႏွစ္) ကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက လူမဆန္စြာ ေသလုေမ်ာပါး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ ေသဆုံးခါနီးတြင္ ေဆးရုံသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္၍ ေသဆုံး သြားသည့္ အခါ ၿမဳိ႕နယ္ ဆရာ၀န္ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ေမာင္ေမာင္သိန္းကုိ ေရာဂါျဖင့္ ေသဆုံးသည္ဟု ေဆးစစ္ခ်က္တြင္ လက္မွတ္ေရး ထုိးခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ ဦးေဖာ္ရီဒ္၏ ရုပ္အေလာင္းကုိ ေအာက္တုိဘာလ (၅) ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၿမဳိ႕မေတာင္ ရပ္ကြက္ရွိ သခၤ်ဳိင္းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ေစာင့္ၾကပ္၍ အစၥလာမ္ ထုံးစံႏွင့္ အညီ သၿဂဳိဟ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မတရား ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရၿပီး ေသဆုံးသြားသူ ဦးေဖာ္ရီဒ္၏ မိသားစုကုိ အေၾကာင္းၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ဆုိသည္။
မင္းႀကီး ေက်းရြာ အုပ္စု၊ သူလာသူလီ ေက်းရြာမွ ေမာ္လ၀ီ ေဆြယာဒူလ္ အာမီးန္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) ကုိလည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက သတ္ျဖတ္လုိက္ၿပီဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ ရွိေသာ္လည္း မည္သည့္ သခၤ်ဳိင္းတြင္ သၿဂဳိဟ္ခဲ့သည္ကုိ မသိရွိရေသးေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ အျခား လူငယ္ (၃) ဦးကုိ (၄) မုိင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းတြင္ သတ္ျဖတ္လုိက္သည္ဟု သိရွိရေသာ္လည္း အေလာင္းမ်ားကုိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အပ္ႏွံျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ ၎လူငယ္ (၃) ဦး၏ မိသားစု၀င္မ်ား စုိးရိမ္ ေသာက ေရာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အာဏာပုိင္မ်ားက မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးထားသည့္ ေဒသခံမ်ားကုိ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါက ဥပေဒေၾကာင္း အရသာ အျပစ္ေပး ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သုိ႔ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ သတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ အာဏာပုိင္မ်ား ကုိယ္တုိင္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကုိ က်ဴးလြန္ျခင္း ျဖစ္သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကုိ ေန႔စဥ္ အဆက္မျပတ္ က်ဴးလြန္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္ အစုိးရက ဟန္႔တား အေရးယူျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၈) ရက္ေန႔က မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ ခံရၿပီး ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေမာင္ႏွမ ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၁၁) ဦးမွာ --
(၁) မုိဟာမတ္အာယုပ္ (ဘ) ဦးကာလာမ်ာ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၂) ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ေဆာ္လိမ္ (ဘ) ဦးအဒူလ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၅ ႏွစ္)
(၃) ေမာ္လ၀ီ မာမတ္ဇူဘုိင္ရ္ (ဘ) ဦးအဒူလ္အာမီးန္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၄) မာမတ္အာမီးန္ (ဘ) ဦးဆီဒိခ္ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္)
(၅) မုိဟာမတ္ဇူဘုိင္ရ္ (ဘ) ဦးေရွာ္ရိဖ္ဟူစိန္း (အသက္ ၁၈ ႏွစ္)
(၆) ေဆြယာဒူအာမီးန္ (ဘ) ဦးဟုိက္ရ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၇ ႏွစ္)
(၇) ႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးအဒူေဆာ္ေမာ္တ္ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္)
(၈) မုိဟာမတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးကာဒိရ္ေဘာက္ခ္ရႈး (အသက္ ၂၃ ႏွစ္)
(၉) မာမတ္တာဟဲရ္ (ဘ) ဦးမုစ္တာခ္အာမတ္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္)
(၁၀) ဇာကဲရ္ (ဘ) ဦးမုစ္တာခ္အာမတ္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၁၁) မာမတ္အီလီယာစ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ေဆာ္ယာဒ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
အာဏာပုိင္မ်ားက လူငယ္မ်ားကုိ ပစ္မွတ္ထား၍ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းရွိ လူငယ္မ်ား အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္လ်က္ ရွိၿပီး၊ ေအာက္တုိဘာလ (၁၁) ရက္ေန႔က ငရန္႔ေခ်ာင္းေဈး ေက်းရြာကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ၀န္းရံ ပိတ္ဆုိ႔၍ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးရန္ ႀကဳိးစား ခဲ့ေသာ္လည္း ဖမ္းဆီး ႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
 |
| ေနာ္ေဝ အေျခစိုက္ Nobel ဆုေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ Thorbjorn Jagland (ဝဲ) ပါကစၥတန္ ပညာေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူ မာလာလာနဲ႔ အိႏၵိယ ကေလး အလုပ္သမား ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားသူ Satyarthi တို႔ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ အျဖစ္ ေၾကညာစဥ္။ |
10.10.2014
ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္သူ Malala Yousafzai နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ ကေလး အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူ Kailash Satyathi တုိ႔ ၂ ဦး အခုႏွစ္အတြက္ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကုိ ပူးတြဲ ရရွိသြားပါတယ္။
သူတုိ႔ ၂ ဦးအေနနဲ႔ ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႔ လူငယ္ေတြ ဖိႏွိပ္ခံေနၾကတာကုိ ဆန္႔က်င္ တုိက္ပြဲ၀င္ သူေတြျဖစ္သလုိ႔ ကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရး ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ မႈေတြေၾကာင့္ အခုလုိ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာ္ေ၀ ႏုိဘဲလ္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မီတီက ဒီကေန႔ ဆုရရွိသူေတြအမည္စာရင္းကုိ ေၾကညာတဲ့အထဲ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပသြားပါတယ္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံသားနဲ႔ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံသူျဖစ္တဲ့ သူတုိ႔ ၂ ဦးရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟာ ပညာေရးျမႇင့္တင္ဖုိ႔နဲ႔ အစြန္းေရာက္၀ါဒ ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္နဲ႔ မူဆလင္ ဘာသာ၀င္တုိ႔ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခ်က္အျဖစ္ အေရးပါလွတယ္လုိ႔ မွတ္ယူေၾကာင္း ႏုိဘဲလ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မီတီက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္သူ Malala Yousafzai နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ ကေလး အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူ Kailash Satyathi တုိ႔ ၂ ဦး အခုႏွစ္အတြက္ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကုိ ပူးတြဲ ရရွိသြားပါတယ္။
သူတုိ႔ ၂ ဦးအေနနဲ႔ ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႔ လူငယ္ေတြ ဖိႏွိပ္ခံေနၾကတာကုိ ဆန္႔က်င္ တုိက္ပြဲ၀င္ သူေတြျဖစ္သလုိ႔ ကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရး ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ မႈေတြေၾကာင့္ အခုလုိ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာ္ေ၀ ႏုိဘဲလ္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မီတီက ဒီကေန႔ ဆုရရွိသူေတြအမည္စာရင္းကုိ ေၾကညာတဲ့အထဲ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပသြားပါတယ္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံသားနဲ႔ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံသူျဖစ္တဲ့ သူတုိ႔ ၂ ဦးရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟာ ပညာေရးျမႇင့္တင္ဖုိ႔နဲ႔ အစြန္းေရာက္၀ါဒ ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္နဲ႔ မူဆလင္ ဘာသာ၀င္တုိ႔ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခ်က္အျဖစ္ အေရးပါလွတယ္လုိ႔ မွတ္ယူေၾကာင္း ႏုိဘဲလ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မီတီက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
 |
| ပါကစၥတန္မွာ မိန္းကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားႏုိင္ေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ မာလာလာ |
အသက္ ၁၇ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ မာလာလာဟာ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ ႏွစ္အေတာ္ၾကား ေဆာင္ရြက္ေနခဲ့ရာက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေခါင္းကုိ ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္ခံခဲ့ရတာပါ။ ေခါင္းမွာ ရခဲ့တဲ့ ဒဏ္ရာကုိ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံမွာ အထူးကုသမႈခံယူၿပီးတဲ့ေနာက္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးအတြက္ ဆက္လက္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။
 |
| အိႏၵိယက ကေလးအလုပ္သမားဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားသူ Satyarthi |
မာလာလာနဲ႔အတူ ပူးတြဲ ဆုရရွိတဲ့ Kailash Satyarthi ကေတာ့ ေငြးေၾကး အျမတ္အစြန္း အတြက္ ကေလးငယ္ေတြကုိ အသုံးခ်ေနမႈကုိ ကန္႔ကြက္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပပြဲ အမ်ားအျပားကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ကေလးအခြင့္အေရး ျပဌာန္းခ်က္ ေပၚထြက္လာေရးအတြက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အင္ၾကင္းႏုိင္
10.10.2014
ကုလသမဂၢ ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံကို အထူး ေစာင့္ၾကည့္ ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခု အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ ေနတဲ့ အေနအထား ပယ္ဖ်က္ဖို႔ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ဒီႏွစ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြား ေပမဲ့ ျမန္မာ လူထု အေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးဟာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ လွည့္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သက္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြကို တင္ျပခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ Women Peace Network Arakan ရဲ႕တာဝန္ခံ မေ၀ေ၀ႏုကိုေမးၾကည့္ေတာ့
"က်မတို႔အခုေတြ႔တာက အဓိက ကေတာ့ UN Mission ေတြေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံတကာ UN Missionsေတြ အထူးသျဖင့္ EU တို႔ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒီအျခားအျပင္ Member အဖြဲ႔ဝင္ေတြ အထူးသျဖင့္ဒီ Third Committee Member ဝင္ေတြေပါ့ေနာ္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ Resolutions ေရးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ က်မတို႔ ေဆြးေႏြးတင္ျပျဖစ္ပါတယ္"
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ရွင့္ အဲလိုမ်ိဳး ဒီႏွစ္လာေရာက္ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ့ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြ ဘယ္လိုေတြ႕ရသလဲရွင့္။
"က်မတို႔အခု ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသေလာက္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကျမန္မာျပည္ ဟာ ေျပာင္းလဲေနျပီ ဆိုတဲ့ဟာေလာက္ကိုပဲ သိထား တယ္ေပါ့။ ေနာက္ ဒီအေပၚမွာ အားရ ေက်နပ္မႈရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြကလည္း ဥပမာ EU တို႔ US တို႔ဘာတို႔ သူတို႔ေတြကလည္း တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ တခ်ိဳ႕အပိုင္းေတြမွာ ဆိုးဝါးလာေနတာကိုလည္း သူတို႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ သူတို႔ အေလးထားျပီး လက္ခံေဆြးေႏြးတာကိုလည္း သူတို႔ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း သူတို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးရတာ အားရေက်နပ္မႈရွိပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ က်မတို႔ လိုခ်င္တဲ့ ပိြဳင့္က က်မတို႔ တကယ္ပဲ ဒီမိုကေရစီကို သြားႏိုင္ဖို႔ အဓိက ဒါကိုပဲ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။"
အထူးသျဖင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္လို အေျပာင္း အလဲေတြျဖစ္လာလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို ပိုၿပီးစိတ္၀င္စား တာေတြ႔ရတဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္း အေျခအေနေတြ ဆိုးလာတဲ့အေပၚမွာလည္း စိတ္၀င္တစားေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ CCTU အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မတီ (ႏိုင္ငံျခားေရးရာ) တာ၀န္ခံ ကိုဇာနည္ကေျပာပါတယ္။
"သူတို့အရမ္းအံ့ဩတယ္ေပါ့ေနာ္ ဒီလို အက်ဥ္းသား (၃) ေထာင္ေက်ာ္လႊတ္တဲ့ အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားက (၁) ေယာက္ပဲပါတာ အဲ့ဒါကိုပဲ သူတို့ အရမ္းအံ့ဩ တယ္။ ျပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ဥစၥာေတြက လယ္ယာေျမေတြ လိုအပ္တာထက္ ပိုျပီး သိမ္းထားတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္ ကိုယ္တိုင္ ေျပာျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔ ျပန္ေပးပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးျပီး တဲ့ ေနာက္ပိုင္း မွာ လယ္သမားေတြ ၃၀၀ ေလာက္ အဖမ္းခံလိုက္ရ တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာေတြက တကယ့္ကို သူတို႔ေျပာတဲ့စကား နဲ႕ လက္ေတြ႕ တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ လက္ေတြ႔ ေအာက္ေျခက အေျခအေနေလးေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ကြာဟခ်က္ေတြရွိေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္က ယွဥ္ထိုးျပတာပါ။"
ေမး။ ။ အဲဒီေတာ့ ကိုဇာနည္ အေနနဲ႔ဘယ္လိုသုံးသပ္လဲရွင့္။ ဒီ အခုလို ကုလသမဂၢမွာ ကိုယ္တိုင္ လာျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးတင္ျပတဲ့အခါ ဒီ ျမန္မာ့အေရး ဘက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းဖက္က ဘယ္လိုဆက္ဆံသြားမယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားေပါ့ေလ။ အဓိက က ကုလသမဂၢ ရဲ့ အခန္းက႑ပါရွင့္။
"က်ေနာ္တို႔အဓိက ေတြ႔တာေတာ့ UN Mission ေတြ အဓိက ဦးစားေပးျပီး ေတြ႔ တာေပါ့ေနာ္။ ဒီ UN Mission ေတြ ဦးစားေပးျပီးေတြ႔တဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢဆုံးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးကို ဆုံးျဖတ္တဲ့ ေနရာမွာ အခ်က္အလက္ တိတိက်က် ေတြ႔ခ်င္တာ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လိုအပ္တာကို အေသအခ်ာ ေျပာျပႏိုင္ခဲ့တယ္လို့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္ က်ေနာ္တို႔ ယံုၾကည္မႈ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေျပာျပခ်က္ေတြ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းေတြ အခ်က္အလက္ေတြ အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒီလာမယ့္ ကုလသမဂၢ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ အေပၚမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ကို သူတို႔ လုပ္ေပးႏိုင္ လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္"
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက တတိယ ေကာ္မတီကို တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာ့ အေရး ဒီႏွစ္ အစီရင္ခံစာမွာလည္း တိုင္းရင္းသားေရး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဘာသာေရးတင္းမာမွဳေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။
တတိယ ေကာ္မတီဟာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အဓိက ထားေလ့လာတဲ့ေကာ္မတီျဖစ္ၿပီး ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ တင္သြင္းဖို႔ ႏွစ္စဥ္ေအာက္တို ဘာလ ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ေကာ္မတီ ၀င္ႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္ေတြ အစည္း အေ၀းျပဳလုပ္ေလ့ ရွိပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀း မတိုင္ခင္ ျမန္မာ လူထု အေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ကုလသမဂၢ တတိယ ေကာ္မတီကို ႏွစ္စဥ္ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ လယ္ယာေျမ ျပႆ နာ၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြက ပဋိပကၡ တိုက္ပဲြေတြ အတြက္ Women Peace Network Arakan ၊ WLB အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ)၊ CCTU အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မတီ က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ သြားေရာက္ၿပီး ကုလသမဂၢမွာ တပတ္ၾကာ ေဆြးေႏြး တင္ျပ ခဲ့တာပါ။
ကုလသမဂၢ ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံကို အထူး ေစာင့္ၾကည့္ ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခု အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ ေနတဲ့ အေနအထား ပယ္ဖ်က္ဖို႔ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ဒီႏွစ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြား ေပမဲ့ ျမန္မာ လူထု အေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးဟာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ လွည့္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သက္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြကို တင္ျပခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ Women Peace Network Arakan ရဲ႕တာဝန္ခံ မေ၀ေ၀ႏုကိုေမးၾကည့္ေတာ့
"က်မတို႔အခုေတြ႔တာက အဓိက ကေတာ့ UN Mission ေတြေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံတကာ UN Missionsေတြ အထူးသျဖင့္ EU တို႔ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒီအျခားအျပင္ Member အဖြဲ႔ဝင္ေတြ အထူးသျဖင့္ဒီ Third Committee Member ဝင္ေတြေပါ့ေနာ္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ Resolutions ေရးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ က်မတို႔ ေဆြးေႏြးတင္ျပျဖစ္ပါတယ္"
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ရွင့္ အဲလိုမ်ိဳး ဒီႏွစ္လာေရာက္ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ့ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြ ဘယ္လိုေတြ႕ရသလဲရွင့္။
"က်မတို႔အခု ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသေလာက္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကျမန္မာျပည္ ဟာ ေျပာင္းလဲေနျပီ ဆိုတဲ့ဟာေလာက္ကိုပဲ သိထား တယ္ေပါ့။ ေနာက္ ဒီအေပၚမွာ အားရ ေက်နပ္မႈရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြကလည္း ဥပမာ EU တို႔ US တို႔ဘာတို႔ သူတို႔ေတြကလည္း တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ တခ်ိဳ႕အပိုင္းေတြမွာ ဆိုးဝါးလာေနတာကိုလည္း သူတို႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ သူတို႔ အေလးထားျပီး လက္ခံေဆြးေႏြးတာကိုလည္း သူတို႔ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း သူတို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးရတာ အားရေက်နပ္မႈရွိပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ က်မတို႔ လိုခ်င္တဲ့ ပိြဳင့္က က်မတို႔ တကယ္ပဲ ဒီမိုကေရစီကို သြားႏိုင္ဖို႔ အဓိက ဒါကိုပဲ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။"
အထူးသျဖင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္လို အေျပာင္း အလဲေတြျဖစ္လာလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို ပိုၿပီးစိတ္၀င္စား တာေတြ႔ရတဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္း အေျခအေနေတြ ဆိုးလာတဲ့အေပၚမွာလည္း စိတ္၀င္တစားေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ CCTU အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မတီ (ႏိုင္ငံျခားေရးရာ) တာ၀န္ခံ ကိုဇာနည္ကေျပာပါတယ္။
"သူတို့အရမ္းအံ့ဩတယ္ေပါ့ေနာ္ ဒီလို အက်ဥ္းသား (၃) ေထာင္ေက်ာ္လႊတ္တဲ့ အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားက (၁) ေယာက္ပဲပါတာ အဲ့ဒါကိုပဲ သူတို့ အရမ္းအံ့ဩ တယ္။ ျပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ဥစၥာေတြက လယ္ယာေျမေတြ လိုအပ္တာထက္ ပိုျပီး သိမ္းထားတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္ ကိုယ္တိုင္ ေျပာျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔ ျပန္ေပးပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးျပီး တဲ့ ေနာက္ပိုင္း မွာ လယ္သမားေတြ ၃၀၀ ေလာက္ အဖမ္းခံလိုက္ရ တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာေတြက တကယ့္ကို သူတို႔ေျပာတဲ့စကား နဲ႕ လက္ေတြ႕ တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ လက္ေတြ႔ ေအာက္ေျခက အေျခအေနေလးေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ကြာဟခ်က္ေတြရွိေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္က ယွဥ္ထိုးျပတာပါ။"
ေမး။ ။ အဲဒီေတာ့ ကိုဇာနည္ အေနနဲ႔ဘယ္လိုသုံးသပ္လဲရွင့္။ ဒီ အခုလို ကုလသမဂၢမွာ ကိုယ္တိုင္ လာျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးတင္ျပတဲ့အခါ ဒီ ျမန္မာ့အေရး ဘက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းဖက္က ဘယ္လိုဆက္ဆံသြားမယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားေပါ့ေလ။ အဓိက က ကုလသမဂၢ ရဲ့ အခန္းက႑ပါရွင့္။
"က်ေနာ္တို႔အဓိက ေတြ႔တာေတာ့ UN Mission ေတြ အဓိက ဦးစားေပးျပီး ေတြ႔ တာေပါ့ေနာ္။ ဒီ UN Mission ေတြ ဦးစားေပးျပီးေတြ႔တဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢဆုံးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးကို ဆုံးျဖတ္တဲ့ ေနရာမွာ အခ်က္အလက္ တိတိက်က် ေတြ႔ခ်င္တာ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လိုအပ္တာကို အေသအခ်ာ ေျပာျပႏိုင္ခဲ့တယ္လို့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္ က်ေနာ္တို႔ ယံုၾကည္မႈ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေျပာျပခ်က္ေတြ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းေတြ အခ်က္အလက္ေတြ အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒီလာမယ့္ ကုလသမဂၢ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ အေပၚမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ကို သူတို႔ လုပ္ေပးႏိုင္ လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္"
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက တတိယ ေကာ္မတီကို တင္သြင္းတဲ့ ျမန္မာ့ အေရး ဒီႏွစ္ အစီရင္ခံစာမွာလည္း တိုင္းရင္းသားေရး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဘာသာေရးတင္းမာမွဳေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။
တတိယ ေကာ္မတီဟာ လူ႕အခြင့္အေရးကို အဓိက ထားေလ့လာတဲ့ေကာ္မတီျဖစ္ၿပီး ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ တင္သြင္းဖို႔ ႏွစ္စဥ္ေအာက္တို ဘာလ ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ေကာ္မတီ ၀င္ႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္ေတြ အစည္း အေ၀းျပဳလုပ္ေလ့ ရွိပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀း မတိုင္ခင္ ျမန္မာ လူထု အေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ကုလသမဂၢ တတိယ ေကာ္မတီကို ႏွစ္စဥ္ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ လယ္ယာေျမ ျပႆ နာ၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြက ပဋိပကၡ တိုက္ပဲြေတြ အတြက္ Women Peace Network Arakan ၊ WLB အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ)၊ CCTU အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မတီ က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ သြားေရာက္ၿပီး ကုလသမဂၢမွာ တပတ္ၾကာ ေဆြးေႏြး တင္ျပ ခဲ့တာပါ။
Rohingya Eye
RB News
8.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ၀ါးခ် ေက်းရြာသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ စစ္သားမ်ားႏွင့္ ေမာရ၀တီရြာမွ ရခုိင္မ်ား ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံမ်ားထံမွ လုယက္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးျခင္းႏွင့္ ရုိက္ႏွက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၅) ရက္ေန႔ နံနက္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အမွတ္ (၇) နယ္ေျမမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေမာရ၀တီရြာ အေျခစုိက္ စစ္တပ္စခန္းမွ စစ္သားမ်ား၊ ေမာရ၀တီရြာမွ ရခုိင္ရြာသားမ်ား၊ စုစုေပါင္း အင္အား ၁၅၀ ေက်ာ္တုိ႔သည္ ၀ါးခ် ေက်းရြာ အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားကုိ ရွာေဖြသည္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ား၏ ေနအိမ္ တံခါးမ်ားကုိ ရုိက္ခ်ဳိးျခင္း၊ ေဒသခံ မ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ တန္ဖုိးရွိ ပစၥည္းမ်ားကုိ လုယက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မီးရႈိ႕မႈတြင္ ပါ၀င္သည္ဟု ဆုိ၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ (၆) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး၍ အလယ္သံေက်ာ္ရွိ အမွတ္ (၇) နယ္ေျမ စခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
(၁) ဦးဟာဘီအုလႅာ (ဘ) ဦးအာမီးရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၅၀ ႏွစ္) (ဥကၠဌေဟာင္း)
(၂) ဦးမာမတ္ဆုလ္တာန္ (ဘ) ဦးလာလ္မ်ာ (အသက္ ၅၀ ႏွစ္)
(၃) ဦးႏူရ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးေရွာ္ဖီအုလႅာ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္)
(၄) ဟာလာေဘာ္ဒါ (ဘ) ဦးမာမတ္အာမီးန္ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္)
(၅) မာမတ္အာလမ္ (ဘ) ဦးအုေမာရ္ေဘာ္ရာတ္ (အသက္ ၁၃ ႏွစ္)
(၆) ေတာ္ယုဖ္ဂူလႅာဟ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္အာမတ္ (အသက္ ၁၅ ႏွစ္)
ထုိ႔အျပင္ ဥကၠဌေဟာင္း ဦးဒိလ္မုိဟာမတ္ကုိ ရွာေဖြ မေတြ႔ရွိသျဖင့္ ၎၏ သမီးမ်ား ျဖစ္ေသာ ေဖာ္ရ္မီးန္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္) ႏွင့္ ေခ်ာ္ဖာ (အသက္ ၁၅ ႏွစ္) ႏွင့္ ၄ ႏွစ္သား အရြယ္ ကေလးတုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားၿပီး လမ္းတစ္၀က္မွ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ ဦးဒိလ္မုိဟာမတ္၏ ေနအိမ္မွ ေရႊ (၄) က်ပ္သားကုိလည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ စစ္သားမ်ားႏွင့္ ရခုိင္မ်ားက လုယက္ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဦးေရွာ္မ္ရႈ အစၥလာမ္ (အသက္ ၅၀ ႏွစ္) ကုိရွာေဖြ မေတြ႔ရွိသျဖင့္ ၎၏ ေနအိမ္မွ တံခါးမ်ား ရုိက္ခ်ဳိး ဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္ အျပင္ ေမာ္လ၀ီ ဒိလ္မုိဟာမတ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဘီဟူေဆာင္း (အသက္ ၄၂ ႏွစ္) ႏွင့္ ဦးအာစ္ေမာတ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေဖာ္ယာစ္ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) တုိ႔၏ ေနအိမ္ တံခါးမ်ားကုိ ရုိက္ခ်ဳိး ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
၀ါးခ်ရြာကုိ အၾကမ္းဖက္ လုယက္ရန္ ၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ စစ္သားမ်ားႏွင့္ ေမာရ၀တီရြာမွ ရခုိင္မ်ားသည္ မုိးေပၚသုိ႔ ေသနတ္ အခ်က္ ၂၀ ခန္႔ ပစ္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့ၿပီး ရြာသား အမ်ားအျပားကုိလည္း ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
8.10.2014
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူကူးကုန္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံ တစ္ခုတည္း ေျဖရွင္းလို႔ ရတာ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံအမ်ား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရ တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြ တစ္ႏိုင္ငံခ်င္းစီနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ အေၾကာင္း ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္႐ံုးကေန ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ကိုစည္သူက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔အာဆီယံ ပူးေပါင္းၿပီး အာဆီယံေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အင္တိုက္ အားတိုက္ပါ၀င္ ကူညီသြားမယ္လို႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး လူ၀ီစ္ စီဒီပါကာ က ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အေမရိကန္- အာဆီယံ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲဟာ (၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ-အေမရိကန္ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲမွာ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူ ခဲ့ၾကတဲ့ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ကတိက၀တ္ရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ေဒသျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈျဖစ္ရပ္အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ျဖစ္ပြားတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြဟာ အျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ လိင္ကုန္ကူးမႈ ရာဇ၀တ္မႈေတြရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီး လူ၀ီစ္ စီဒီပါကာ (Louis CdeBaca) က ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး လူကုန္ကူးမႈျပသာနာကို ပူးတြဲကိုင္တြယ္ၾကဖို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတာပါ။ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔အတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလမွာ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း၊ အဓမၼအလုပ္ခိုင္းေစျခင္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမွာ မတရားအခိုင္းခံရျခင္း၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ အိမ္ေဖၚ အလုပ္စတဲ့ လုပ္အားေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတဲ့ လူကုန္ကူးမႈ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တိုက္ဖ်က္ၾကဖို႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက သံႏၷိဌာန္ခ်ၿပီး သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလို လုပ္အားေခါင္းပံုျဖတ္ေနၾကရတာေတြဟာ ေခတ္သစ္ ကၽြန္ျပဳခံေနၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ၂၀၁၄ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ႏို္င္ငံတကာလက္ခံတဲ့ စံႏႈန္းစံထားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ျပည့္မီခ်က္ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အရင္ ႏွစ္ေတြကထက္စာရင္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေတာ့ ရိွလာၿပီလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းအသံုးျပဳမႈနဲ႔ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။
နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈ၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္မႈေတြနဲ႔ အတင္းအဓမၼအလုပ္ေစခိုင္းမႈစတဲ့ ေခတ္သစ္ကြ်န္စနစ္ကို အာဆီယံေဒသတြင္းမွာ ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ကိုလည္း လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေရးဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Luis CdeBaca က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
“လူကုန္ကူးမႈဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္ကၽြန္စံနစ္ေအာက္မွာ အနစ္နာခံခဲ့ၾကရသူေတြကို ေလးစားစြာေဖးမရင္း ေနာက္ထပ္လူကုန္ကူးမႈေတြ ထပ္ မျဖစ္ပြားရေအာင္ က်ိဳးပမ္းကာကြယ္ၾကဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အာစီယံ အသင္းႀကီးကတဆင့္ အာစီယံအသင္း၀င္တႏိုင္ငံခ်င္းစီနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အာစီယံအသင္း၀င္ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔လည္း အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ Tier 3 ေခၚတဲ့ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈ အားအနည္းဆံုးႏိုင္ငံ နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲမွာ ထည့္သြင္းခံထား ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ သိသာတဲ့ အားထုတ္မႈေတြ လုပ္လာခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ၂၀၁၄ အစီရင္ခံစာထဲ Tier 2 WL ေစာင့္ၾကည့္ အဆင့္ (၂) မွာ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈနဲ႔ အဓမၼခိုင္းေစမႈအပါအ၀င္ လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒနဲ႔အညီ ျပည့္မီေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ လူကုန္ကူးမႈေစာင့္ၾကည့္အဆင့္ အဆိုးဆံုးျဖစ္တဲ့ Tier-3 ကို အလိုအေလ်ာက္ က်ေရာက္သြားမွာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရက စီမံကြပ္ကဲတဲ့ အဓမၼအလုပ္ခိုင္းေစတာေတြရွိသေရြ႕ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူကုန္ကူးမႈ အဆိုးရြားဆံုးအဆင့္ Tier 3 အျဖစ္ စာရင္း ထည့္သြင္းခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဓမၼအလုပ္ေစခိုင္းမႈ၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈနဲ႔ တျခား လူကုန္ကူးမႈ ျပသာနာေတြကို ILO ႏိုင္ငံ တကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္လို အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ ညႇိႏိႈင္းကိုင္တြယ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ထူေထာင္ထားတဲ့ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြရွိေနေပမဲ့ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရသူေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရးမွာ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ဆိုင္ရာ သီးျခားအက္ဥပေဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိေနေသးတာေၾကာင့္ အဆိုးရြားဆံုး Tier 3 အဆင့္ သတ္မွတ္ျခင္း မခံရေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုေနပါေသးတယ္။”
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ေတာ့ အဆိုးရြားဆံုး Tier 3 အဆင့္ ျပန္လည္မေရာက္ရွိေရးအတြက္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အထူးတပ္ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီး လူကုန္ကူးမႈရာဇ၀တ္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ အေရးယူတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကစၿပီး ကေလးစစ္သား ျပန္လည္အပ္ႏွံတာေတြ၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ တားဆီးတာေတြ လုပ္ကိုင္လာေနပါတယ္။
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူကူးကုန္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံ တစ္ခုတည္း ေျဖရွင္းလို႔ ရတာ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံအမ်ား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရ တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြ တစ္ႏိုင္ငံခ်င္းစီနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ အေၾကာင္း ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္႐ံုးကေန ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ကိုစည္သူက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔အာဆီယံ ပူးေပါင္းၿပီး အာဆီယံေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အင္တိုက္ အားတိုက္ပါ၀င္ ကူညီသြားမယ္လို႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး လူ၀ီစ္ စီဒီပါကာ က ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အေမရိကန္- အာဆီယံ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲဟာ (၄) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ-အေမရိကန္ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲမွာ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူ ခဲ့ၾကတဲ့ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ကတိက၀တ္ရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ေဒသျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈျဖစ္ရပ္အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ျဖစ္ပြားတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြဟာ အျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ လိင္ကုန္ကူးမႈ ရာဇ၀တ္မႈေတြရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီး လူ၀ီစ္ စီဒီပါကာ (Louis CdeBaca) က ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး လူကုန္ကူးမႈျပသာနာကို ပူးတြဲကိုင္တြယ္ၾကဖို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတာပါ။ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔အတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလမွာ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း၊ အဓမၼအလုပ္ခိုင္းေစျခင္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမွာ မတရားအခိုင္းခံရျခင္း၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ အိမ္ေဖၚ အလုပ္စတဲ့ လုပ္အားေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတဲ့ လူကုန္ကူးမႈ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တိုက္ဖ်က္ၾကဖို႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက သံႏၷိဌာန္ခ်ၿပီး သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလို လုပ္အားေခါင္းပံုျဖတ္ေနၾကရတာေတြဟာ ေခတ္သစ္ ကၽြန္ျပဳခံေနၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ၂၀၁၄ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ႏို္င္ငံတကာလက္ခံတဲ့ စံႏႈန္းစံထားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ျပည့္မီခ်က္ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အရင္ ႏွစ္ေတြကထက္စာရင္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေတာ့ ရိွလာၿပီလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းအသံုးျပဳမႈနဲ႔ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက အသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။
နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈ၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္မႈေတြနဲ႔ အတင္းအဓမၼအလုပ္ေစခိုင္းမႈစတဲ့ ေခတ္သစ္ကြ်န္စနစ္ကို အာဆီယံေဒသတြင္းမွာ ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ကိုလည္း လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေရးဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Luis CdeBaca က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
“လူကုန္ကူးမႈဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္ကၽြန္စံနစ္ေအာက္မွာ အနစ္နာခံခဲ့ၾကရသူေတြကို ေလးစားစြာေဖးမရင္း ေနာက္ထပ္လူကုန္ကူးမႈေတြ ထပ္ မျဖစ္ပြားရေအာင္ က်ိဳးပမ္းကာကြယ္ၾကဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အာစီယံ အသင္းႀကီးကတဆင့္ အာစီယံအသင္း၀င္တႏိုင္ငံခ်င္းစီနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အာစီယံအသင္း၀င္ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔လည္း အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ Tier 3 ေခၚတဲ့ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈ အားအနည္းဆံုးႏိုင္ငံ နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲမွာ ထည့္သြင္းခံထား ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ သိသာတဲ့ အားထုတ္မႈေတြ လုပ္လာခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ၂၀၁၄ အစီရင္ခံစာထဲ Tier 2 WL ေစာင့္ၾကည့္ အဆင့္ (၂) မွာ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈနဲ႔ အဓမၼခိုင္းေစမႈအပါအ၀င္ လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒနဲ႔အညီ ျပည့္မီေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ လူကုန္ကူးမႈေစာင့္ၾကည့္အဆင့္ အဆိုးဆံုးျဖစ္တဲ့ Tier-3 ကို အလိုအေလ်ာက္ က်ေရာက္သြားမွာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရက စီမံကြပ္ကဲတဲ့ အဓမၼအလုပ္ခိုင္းေစတာေတြရွိသေရြ႕ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူကုန္ကူးမႈ အဆိုးရြားဆံုးအဆင့္ Tier 3 အျဖစ္ စာရင္း ထည့္သြင္းခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဓမၼအလုပ္ေစခိုင္းမႈ၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈနဲ႔ တျခား လူကုန္ကူးမႈ ျပသာနာေတြကို ILO ႏိုင္ငံ တကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္လို အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ ညႇိႏိႈင္းကိုင္တြယ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ထူေထာင္ထားတဲ့ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြရွိေနေပမဲ့ လူကုန္ကူးခံခဲ့ရသူေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရးမွာ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ဆိုင္ရာ သီးျခားအက္ဥပေဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိေနေသးတာေၾကာင့္ အဆိုးရြားဆံုး Tier 3 အဆင့္ သတ္မွတ္ျခင္း မခံရေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုေနပါေသးတယ္။”
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ေတာ့ အဆိုးရြားဆံုး Tier 3 အဆင့္ ျပန္လည္မေရာက္ရွိေရးအတြက္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အထူးတပ္ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီး လူကုန္ကူးမႈရာဇ၀တ္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ အေရးယူတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကစၿပီး ကေလးစစ္သား ျပန္လည္အပ္ႏွံတာေတြ၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ တားဆီးတာေတြ လုပ္ကိုင္လာေနပါတယ္။
အင္ၾကင္းႏုိင္
8.10.2014
မေန႔က စစ္ေတြေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ MSF ၀န္ထမ္းေဟာင္း ေရွ႕ေန ဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကေတာ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ က်ား-မ ခြဲျခားမႈမရွိတဲ့ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လိုအပ္ aနတယ္လို႔ ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
လြတ္လာၿပီး နာရီပုိင္း အတြင္း မအင္ၾကင္းႏုိင္က ဆက္သြယ္ aမးျမန္းေတာ့ သူက အခုလုိ စေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေျဖ။ ။ “က်ေနာ့္ကို စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔က ၁ ႏွစ္ခြဲ ေထာင္ဒဏ္ ခ်လုိက္တယ္။ က်ေနာ့္ကိစၥ ေရွ႕ေနနဲ႔ အယူခံ၊ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကို အယူခံေတြ ဘာေတြတင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ၇ ရက္ေန႔က ဘာထြက္လဲ ဆုိေတာ့ အစိုးရက သမၼတ႐ံုးက ေထာင္ထဲမွာ ေနၿပီးေတာ့ ၆ လက်န္တဲ့သူေတြေပါ့ ဥပမာ - ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ေနခဲ့ရမယ္။ ၆ လ က်န္ရမယ္။ အဲ့လိုလူေတြ လႊတ္ရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္က အဲ့ဒါနဲ႔ လြတ္တာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က လက္မွတ္ထုိး ခဲ့ရတယ္။ ၄၀၁ - ၄၀၁ ကို က်ေနာ္တုိ႔ လက္မွတ္ထုိးရတယ္။ ေနာက္အမႈျဖစ္ရင္ အခု က်န္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြပါ က်ေနာ္တုိ႔က ခံရမွာ။ အဲ့လိုမ်ိဳး လက္မွတ္ထုိးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ကို လႊတ္ေပးလိုက္တာ။”
ေမး။ ။ အဲေတာ့ ဟုတ္ကဲ့အန္ကယ္လ္ အခု ျမင္ရတဲ့အေျခအေန၊ လြတ္လာတဲ့အေျခအေန အန္ကယ္လ့္အျမင္ ေျပာျပေပးပါဦး။
ေျဖ။ ။ “အခု လြတ္တာက က်ေနာ္တို႔ကို စိစစ္တယ္ေလ။ စိစစ္ၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ကို ၇ နာရီေလာက္မွာ သူတို႔အက်ဥ္းဦးစီးဌာနကားနဲ႔ ဘူေမရြာအထိ ပို႔ေပးတယ္။ ပို႔ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္က သက္ကယ္ျပင္မွာေနတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြကဆိုရင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာေလ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ဖ်က္ပစ္လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က အခု သက္ကယ္ျပင္မွာ ေရာက္ေနတယ္ မိသားစုက။ ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ကားႀကိဳတယ္။ ႀကိဳတဲ့ကားနဲ႔ပဲ က်ေနာ္ အိမ္ကိုေရာက္တယ္။ ေရာက္ၿပီးေတာ့ အခု မိသားစုနဲ႔အတူ ရွိပါတယ္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆုိေတာ့ ေထာင္ထဲမွာ က်န္းမာေရးအေျခအေန ဆိုးရြားတဲ့ ေထာင္ထဲမွာ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေလးေတြေရာ ေျပာျပေပးပါဦးရွင့္။
ေျဖ။ ။ “ေထာင္ထဲမွာေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ထားပါတယ္။ တအား သူတုိ႔က ေလးေလးစားစား ထားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္က ေရွ႕ေနတေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ ေနမေကာင္းဘူး။ အသက္ကလည္း ႀကီးၿပီဆုိေတာ့ အဲ့ဒီေထာင္ပိုင္က တအား က်ေနာ့္ကို ဂ႐ုစိုက္တယ္၊ က်န္းမာေရးကိုလည္း ဆရာ၀န္ေတြက ဂ႐ုစိုက္တယ္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္က့ဲ အန္ကယ္လ့္ကို ခ်ခဲ့တဲ့ ပုဒ္မနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ရွင္းျပေပးလို႔ရမလား။
ေျဖ။ ။ “ဖမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က အစည္းအေ၀းေခၚၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို ခဲနဲ႔ေပါက္ခုိင္းတယ္ဆုိၿပီး အဲ့လိုမ်ိဳး သူတို႔ဘက္က စြဲခ်က္တင္တယ္။ ၁၄၈/၁၅၀၊ ၃၉၅ အဲ့ဒီမွာ --- ပုဂၢိဳလ္ အရာရွိတေယာက္မွာ တယ္လီဖုန္းေပ်ာက္သြားတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ၃၉၅ အဲ့ဒါေတြနဲ႔ စြဲတာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္အမႈမွာေနၿပီးေတာ့ အရင္ကတည္းက ဖမး္ထားတဲ့ ဦးေက်ာ္မင္းနဲ႔ သူ႔သားကိုေလ လာၿပီးေတာ့ တရားခံ ထည့္ပစ္လုိက္တယ္။ ထည့္ပစ္လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က ေရွ႕ေနမငွားႏုိင္ဘူး။ ေရွ႕ေနမငွားႏုိင္ဘူးဆုိတာက ဒီစစ္ေတြမွာရွိတဲ့ ေရွ႕ေနေတြဆုိတာက က်ေနာ့္တို႔ရဲ႕ အမႈေတြကို မလုိက္ဘူး။ မလိုက္ဆုိေတာ့ ဦးေက်ာ္မင္းတုိ႔ ပထမအမႈကို ရန္ကုန္ကေန သူတို႔ငွားတဲ့ ေရွ႕ေနက လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီေရွ႕ေနကပဲ ဒီအမႈကိုလည္း လိုက္ေပးတယ္။ ရန္ကုန္က တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးလွမ်ိဳးျမင့္ပါ။ လိုက္ေပးတယ္ဆုိေတာ့ ဦးေက်ာ္မင္းတုိ႔က အမႈနံပါတ္ ၃၆ မွာ လြတ္သြားတယ္။ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔ကတည္းက လြတ္သြားတယ္။ ဒီအမႈမွာက်ေတာ့ သူတုိ႔ မလြတ္ႏုိင္ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို တရားသူႀကီးက ပုဒ္မ ၁၄၇/၁၅၀ နဲ႔ ၁ ႏွစ္ခြဲခ်လုိက္တယ္။ အဲ့ဒီ ပုဒ္မ ၁၄၇/၁၅၀ မွာက စုစုေပါင္းေထာင္ဒဏ္ အမ်ားဆံုးမွ ၂ ႏွစ္ပဲရွိတယ္။ ၁ ႏွစ္ခြဲခ်လုိက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ က်န္တာက ၃ လေလာက္ပဲက်န္တယ္။ ဦးေက်ာ္မင္းတို႔သားအဖမွာဆုိရင္ ၄ လေလာက္ပဲက်န္တယ္။ ဆုိေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳးျဖစ္တာပါ။ ဆုိေတာ့ ဒီ အနည္းဆံုး ၆ လထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၀င္သြားတာေပ့ါ။ ၀င္သြားတဲ့အခါ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီေန႔ လြတ္လာတာပါ။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အန္ကယ္လ္ကိုယ္တုိင္လည္း ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒေရးရာကိစၥေတြမွာ အန္ကယ္လ့္ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ေလးေပါ့ေနာ္ ေျပာေပးလုိ႔ရမလားရွင့္။
ေျဖ။ ။ “အဲ့ဒါေတြသာ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အရွည္ႀကီးပဲ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးက သိပ္မရွိပါဘူး။ အန္ကယ္လ္လည္း တရား႐ံုးမွာ ၀န္ထမ္းတေယာက္အေနနဲ႔ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အန္ကယ္လ္က ၁၉၆၁ ကေနၿပီးေတာ့ အန္ကယ္လ္က စပ္ရွင္မင္းႀကီးလုပ္တာ အဆက္ဆက္ လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီတုန္းကဆိုရင္ တရားဥပေဒမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမရွိဘူး။ အသက္အရြယ္ ခြဲျခားမႈ မရွိဘူး။ ေယာက်ာ္း မိန္းမ ခြဲျခားမႈ မရွိဘူး။ အခုက်ေတာ့ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈက တအားကို မ်ားတယ္ဆုိေတာ့ကာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိဘူးေပါ့။”
မေန႔က စစ္ေတြေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ MSF ၀န္ထမ္းေဟာင္း ေရွ႕ေန ဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကေတာ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ က်ား-မ ခြဲျခားမႈမရွိတဲ့ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လိုအပ္ aနတယ္လို႔ ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
လြတ္လာၿပီး နာရီပုိင္း အတြင္း မအင္ၾကင္းႏုိင္က ဆက္သြယ္ aမးျမန္းေတာ့ သူက အခုလုိ စေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေျဖ။ ။ “က်ေနာ့္ကို စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔က ၁ ႏွစ္ခြဲ ေထာင္ဒဏ္ ခ်လုိက္တယ္။ က်ေနာ့္ကိစၥ ေရွ႕ေနနဲ႔ အယူခံ၊ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကို အယူခံေတြ ဘာေတြတင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ၇ ရက္ေန႔က ဘာထြက္လဲ ဆုိေတာ့ အစိုးရက သမၼတ႐ံုးက ေထာင္ထဲမွာ ေနၿပီးေတာ့ ၆ လက်န္တဲ့သူေတြေပါ့ ဥပမာ - ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ေနခဲ့ရမယ္။ ၆ လ က်န္ရမယ္။ အဲ့လိုလူေတြ လႊတ္ရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္က အဲ့ဒါနဲ႔ လြတ္တာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က လက္မွတ္ထုိး ခဲ့ရတယ္။ ၄၀၁ - ၄၀၁ ကို က်ေနာ္တုိ႔ လက္မွတ္ထုိးရတယ္။ ေနာက္အမႈျဖစ္ရင္ အခု က်န္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြပါ က်ေနာ္တုိ႔က ခံရမွာ။ အဲ့လိုမ်ိဳး လက္မွတ္ထုိးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ကို လႊတ္ေပးလိုက္တာ။”
ေမး။ ။ အဲေတာ့ ဟုတ္ကဲ့အန္ကယ္လ္ အခု ျမင္ရတဲ့အေျခအေန၊ လြတ္လာတဲ့အေျခအေန အန္ကယ္လ့္အျမင္ ေျပာျပေပးပါဦး။
ေျဖ။ ။ “အခု လြတ္တာက က်ေနာ္တို႔ကို စိစစ္တယ္ေလ။ စိစစ္ၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ကို ၇ နာရီေလာက္မွာ သူတို႔အက်ဥ္းဦးစီးဌာနကားနဲ႔ ဘူေမရြာအထိ ပို႔ေပးတယ္။ ပို႔ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္က သက္ကယ္ျပင္မွာေနတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြကဆိုရင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာေလ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ဖ်က္ပစ္လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က အခု သက္ကယ္ျပင္မွာ ေရာက္ေနတယ္ မိသားစုက။ ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ကားႀကိဳတယ္။ ႀကိဳတဲ့ကားနဲ႔ပဲ က်ေနာ္ အိမ္ကိုေရာက္တယ္။ ေရာက္ၿပီးေတာ့ အခု မိသားစုနဲ႔အတူ ရွိပါတယ္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆုိေတာ့ ေထာင္ထဲမွာ က်န္းမာေရးအေျခအေန ဆိုးရြားတဲ့ ေထာင္ထဲမွာ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေလးေတြေရာ ေျပာျပေပးပါဦးရွင့္။
ေျဖ။ ။ “ေထာင္ထဲမွာေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ထားပါတယ္။ တအား သူတုိ႔က ေလးေလးစားစား ထားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္က ေရွ႕ေနတေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ ေနမေကာင္းဘူး။ အသက္ကလည္း ႀကီးၿပီဆုိေတာ့ အဲ့ဒီေထာင္ပိုင္က တအား က်ေနာ့္ကို ဂ႐ုစိုက္တယ္၊ က်န္းမာေရးကိုလည္း ဆရာ၀န္ေတြက ဂ႐ုစိုက္တယ္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္က့ဲ အန္ကယ္လ့္ကို ခ်ခဲ့တဲ့ ပုဒ္မနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ရွင္းျပေပးလို႔ရမလား။
ေျဖ။ ။ “ဖမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က အစည္းအေ၀းေခၚၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို ခဲနဲ႔ေပါက္ခုိင္းတယ္ဆုိၿပီး အဲ့လိုမ်ိဳး သူတို႔ဘက္က စြဲခ်က္တင္တယ္။ ၁၄၈/၁၅၀၊ ၃၉၅ အဲ့ဒီမွာ --- ပုဂၢိဳလ္ အရာရွိတေယာက္မွာ တယ္လီဖုန္းေပ်ာက္သြားတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ၃၉၅ အဲ့ဒါေတြနဲ႔ စြဲတာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္အမႈမွာေနၿပီးေတာ့ အရင္ကတည္းက ဖမး္ထားတဲ့ ဦးေက်ာ္မင္းနဲ႔ သူ႔သားကိုေလ လာၿပီးေတာ့ တရားခံ ထည့္ပစ္လုိက္တယ္။ ထည့္ပစ္လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က ေရွ႕ေနမငွားႏုိင္ဘူး။ ေရွ႕ေနမငွားႏုိင္ဘူးဆုိတာက ဒီစစ္ေတြမွာရွိတဲ့ ေရွ႕ေနေတြဆုိတာက က်ေနာ့္တို႔ရဲ႕ အမႈေတြကို မလုိက္ဘူး။ မလိုက္ဆုိေတာ့ ဦးေက်ာ္မင္းတုိ႔ ပထမအမႈကို ရန္ကုန္ကေန သူတို႔ငွားတဲ့ ေရွ႕ေနက လိုက္တယ္ဆုိေတာ့ အဲ့ဒီေရွ႕ေနကပဲ ဒီအမႈကိုလည္း လိုက္ေပးတယ္။ ရန္ကုန္က တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးလွမ်ိဳးျမင့္ပါ။ လိုက္ေပးတယ္ဆုိေတာ့ ဦးေက်ာ္မင္းတုိ႔က အမႈနံပါတ္ ၃၆ မွာ လြတ္သြားတယ္။ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔ကတည္းက လြတ္သြားတယ္။ ဒီအမႈမွာက်ေတာ့ သူတုိ႔ မလြတ္ႏုိင္ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို တရားသူႀကီးက ပုဒ္မ ၁၄၇/၁၅၀ နဲ႔ ၁ ႏွစ္ခြဲခ်လုိက္တယ္။ အဲ့ဒီ ပုဒ္မ ၁၄၇/၁၅၀ မွာက စုစုေပါင္းေထာင္ဒဏ္ အမ်ားဆံုးမွ ၂ ႏွစ္ပဲရွိတယ္။ ၁ ႏွစ္ခြဲခ်လုိက္တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ က်န္တာက ၃ လေလာက္ပဲက်န္တယ္။ ဦးေက်ာ္မင္းတို႔သားအဖမွာဆုိရင္ ၄ လေလာက္ပဲက်န္တယ္။ ဆုိေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳးျဖစ္တာပါ။ ဆုိေတာ့ ဒီ အနည္းဆံုး ၆ လထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ၀င္သြားတာေပ့ါ။ ၀င္သြားတဲ့အခါ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီေန႔ လြတ္လာတာပါ။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အန္ကယ္လ္ကိုယ္တုိင္လည္း ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့အတြက္ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒေရးရာကိစၥေတြမွာ အန္ကယ္လ့္ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ေလးေပါ့ေနာ္ ေျပာေပးလုိ႔ရမလားရွင့္။
ေျဖ။ ။ “အဲ့ဒါေတြသာ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အရွည္ႀကီးပဲ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးက သိပ္မရွိပါဘူး။ အန္ကယ္လ္လည္း တရား႐ံုးမွာ ၀န္ထမ္းတေယာက္အေနနဲ႔ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အန္ကယ္လ္က ၁၉၆၁ ကေနၿပီးေတာ့ အန္ကယ္လ္က စပ္ရွင္မင္းႀကီးလုပ္တာ အဆက္ဆက္ လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီတုန္းကဆိုရင္ တရားဥပေဒမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမရွိဘူး။ အသက္အရြယ္ ခြဲျခားမႈ မရွိဘူး။ ေယာက်ာ္း မိန္းမ ခြဲျခားမႈ မရွိဘူး။ အခုက်ေတာ့ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈက တအားကို မ်ားတယ္ဆုိေတာ့ကာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိဘူးေပါ့။”
7.10.2014
ကမၻာ့ဘဏ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာ ကို ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ ေစလိုေၾကာင္း၊ Human Rights Watch (HRW) လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။ လာမဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၁၀ ရက္ မွ ၁၂ ရက္ အထိ က်င္းပမဲ့ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြ ႏွစ္ပတ္လည္ အစည္းအေဝး အမီ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
အဆိုပါ အစည္းအေဝး ကို ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း တက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Human Rights Watch ရဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္ ကို ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႔ ထိပ္တန္း သုေတသနမႉး ဂ်က္ဆီကာ အယ္ဗန္းစ္က ဘီဘီစီကို ရွင္းျပရာမွာ၊ ကမၻာ့ဘဏ္ က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္လည္ ဆက္ဆံမႈ လုပ္တဲ့ ေနာက္ ပိုင္းမွာ၊ လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ေတြ၊ လူမ်ိုးေရး၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကမၻာ့ဘဏ္ဘက္က ေထာက္ျပတာ မရွိတဲ့ အတြက္၊ ႏုိင္ငံဖြံ႔ၿဖဳိးေရး အပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြဟာ ႀကီးမားတဲ့ အတားအဆီးေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လယ္ယာေတြ အႀကီးအက်ယ္ သိမ္းယူတဲ့ ကိစၥ၊ စနစ္တက်နဲ႔ အဂတိ လိုက္စားမႈ ရွိတဲ့ ျပႆ နာ ေတြကိုလည္း၊ ကမၻာ့ဘဏ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သင့္ေျကာင္း၊ ေနာက္တခ်က္က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ရဲ့ ဘတ္ဂ်က္ ရသံုးေငြ ဘက္မွာလည္း၊ ထင္သာျမင္သာ မရွိတာကို ကမၻာ့ဘဏ္က ေထာက္ျပတာ မရွိေၾကာင္းလည္း၊ ဂ်က္ဆီကာ အယ္ဗန္းစ္ က ေျပာပါတယ္။
ကမၻာ့ဘဏ္ ဥကၠဌ ဂ်င္ကင္မ္ ကိုယ္တိုင္ က လူမ်ိုးေရး၊ ဘာသာေရး ခြဲျခားမႈေတြဟာ လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္းကို ထိခိုက္ေစရံု မကဘဲ၊ နိုင္ငံ့ စီးပြား ဖြံ႔ၿဖိုးမႈ ကိုပါ နစ္နာ ဆံုးရံႈးမႈ ျဖစ္ေစ နိုင္ေၾကာင္း ကိုလည္း ကိုးကား ေျပာပါတယ္။ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ အေရးပါတဲ့ လူ့အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈ ရွိခဲ့ေပမဲ့၊ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲ လည္း နီးလာၿပီ ျဖစ္လို့၊ လူ႔အခြင့္အေရး အကဲျဖတ္မႈ ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုေၾကာင္း၊ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ ျမန္မာ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ သမိုင္း မွတ္တိုင္ ျဖစ္သလို၊ ေနာက္ေၾကာင္းလည္း ျပန္လွည့္နိုင္ေၾကာင္း၊ Human Rights Watch ရဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ေရး အဖြဲ႔ ထိပ္တန္း သုေတသနမႉး ဂ်က္ဆီကာ အယ္ဗန္းစ္ က ဘီဘီစီ ကို ရွင္းျပပါတယ္။
7.10.2014
အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဒန္နီယယ္ ရပ္ဆဲလ္ (Daniel Russel) ဟာ ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္ ကေန ၁၁ ရက္ေန႔အထိ ၾကာျမင့္မယ့္ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္ နဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံ တို႔ကို သြားေရာက္မယ့္ ခရီးစဥ္ကို စတင္ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ၆ ရက္ေန႔က ဆိုလ္းကို ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန အဆင့္ျမင့္အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ၂ ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး၊ ေဒသႏၱရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ လို႔ ႏို္င္ငံျခားေရးဌာန က ေျပာပါတယ္။
ဒီ့ေနာက္ ေအာက္တုိဘာလ ၇ ရက္ကေန ၉ ရက္ေန႔အထိ တိုက်ိဳကို သြားေရာက္ၿပီး အေမရိကန္-ဂ်ပန္ မဟာမိတ္ ဆက္ဆံေရးအျပင္ ေဒသႏၱရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဟာ ေနာက္ဆံုး တေထာက္နားရာျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္မွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေရွ႕အာရွေရးရာ အဆင့္ျမင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရွိက VOA ကို ေျပာပါ တယ္။
“ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္၊ ၁၀ ရက္ေန႔ေတြမွာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Russel ဟာ ေနျပည္ေတာ္ မွာ က်င္းပမယ့္ EAS အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္အရာရွိ စည္းေဝးပြဲကို တက္ေရာက္ မယ့္ အေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ဦးေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရ စီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဖၚေဆာင္မႈကို ျမန္မာအစိုးရ ထိပ္တန္းအရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိၿပီး ႏိုဝင္ ဘာလမွာ က်င္းမမယ့္ EAS ထိပ္သီးညီလာခံ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြအတြက္လည္း အေရွ႕အာရွ ႏိုင္ငံေတြ က အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြနဲ႔ ညွႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္”
EAS အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံကို အေရွ႕အာရွေဒသတြင္းက ၁၆ ႏို္င္ငံအျပင္ ၂၀၁၁ ခုက၆ႀကိမ္ေျမာက္ ထိပ္သီးညီလာခံမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အာရွတို႔ကိုလည္း တုိးခ်ဲ႕လက္ခံခဲ့ တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ လက္ရွိအာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ပတ္လည္အာဆီယံေခါင္းေ ဆာင္ညီလာခံအၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ရက္နဲ႔ ၁၂ ရက္ေန႔တို႔မွာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ထိပ္သီးညီလာခံကို က်င္းပဖို႔ ရွိတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီညီလာခံကို သမၼတအိုဘားမားနဲ႔ အတူ တက္ေရာက္ဖို႔ရွိတယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး John Kerry က ေအာက္တုိဘာလ ၃ ရက္ေန႔က ဝါရွင္တန္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အာဆီယံ စီးပြားေရး ေကာင္ စီ ႏွစ္ ၃၀ ေျမာက္ အခမ္းအနားမွာ အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတနဲ႔က်ေနာ္တို႔ဟာ ေနာက္လ ဒီအခ်ိန္ေလာက္ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားၾကမွာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ႏိုဝင္ဘာမွာ က်င္းပမယ့္ APEC ညီလာခံကို တ ႐ုတ္ႏိုင္ငံ မွာ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး ညီလာခံကိုလည္း ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ တက္ေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္”
သမၼတအိုဘားမားအေနနဲ႔ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖုိ ႔ ႏိုဝင္ဘာလ ေနျပည္ေတာ္ မွာ ေရာက္ရွိ တဲ့အခါ ေဒသႏၱရ ကိစၥရပ္မ်ားအျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ အေၾကာင္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲစည္း မ်ဥ္းေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေၾကာင္းေတြ အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပး ဖို႔ အေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံအၾကား အရင္ကေဆြးေႏြးမႈေတြအတြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကတိ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းတို႔ကိုလည္း ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ဝန္ႀကီးကယ္ရီက ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ စက္တင္ဘာလကုန္က ဝါရွင္တန္မွာ ေတြ႔ဆံု စဥ္ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Russel ဟာ သမၼတအုိဘားမား အစိုးရရဲ့ Asia Pivot လို႔ေခၚတဲ့ အာရွမွာ အေမရိကန္ရဲ့ လႊမ္းမိုးမႈ ျပန္လည္ ခ်ိန္ကိုက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေပးခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အနက္ တဦးအပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Russel ဟာ ဧၿပီလတုန္းကလည္း ရန္ကုန္ကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအျပင္ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း NGO ကိုယ္စား လွယ္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သလို ေနျပည္ေတာ္မွာလည္း ျမန္မာအဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၾသဂုတ္လက ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အေမရိကန္-အာဆီယံနဲ႔ မဲေခါင္အျပင္ ARF ေခၚ အာဆီယံ ေဒသႏၱရဖိုရမ္ ညီလာခံမွာလည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး John Kerry နဲ႔ အတူ တက္ေရာက္ခဲ့ တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
RB News
6.10.2014
သမၼတ အုိဘားမား၏ ျမန္မာျပည္ ခရီးအႀကဳိ ျမန္မာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အသင္း၊ ယူေက (BROUK) မွ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲဖြယ္ရာ အေျခအေန မ်ားကုိ တင္ျပၿပီး အေမရိကန္ အစုိးရအား ထိေရာက္ေသာ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္း
ျမန္မာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အသင္း (ယူေက) ၏ ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္သည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီႏွင့္ နယူးေယာက္ၿမဳိ႕မ်ားရွိ အေမရိကန္ အစုိးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေတြ႔ႀကဳံေနရသည့္ အဆုိးရြားဆုံး အေျခအေန မ်ားကုိ ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့သည္။ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမဳိ႕တြင္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မီတီႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍ ျမန္မာအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား အတင္းအဓမၼ ဘဂၤလီမ်ား အျဖစ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးေနျခင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ စတင္၍ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကုိ ေဆးကုသခြင့္မ်ား ရပ္ဆုိင္းၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းမွ ႏွင္ထုတ္ျခင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား စီမံကိန္း အသစ္ျဖင့္ ျပဳႏုိင္ငံသား အဆင့္ ျပဳလုပ္ၿပီး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ရန္ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းမ်ားကုိ ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့ေၾကာင္း BROUK ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္က RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဦးထြန္းခင္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ဌာနႏွင့္ အစည္းအေ၀းတြင္ သမၼတ အုိဘားမားအား “ရုိဟင္ဂ်ာ” အသုံးအႏႈန္းကုိ ဆက္လက္ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲရန္ႏွင့္ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ျမန္မာ အစုိးရကုိ လမ္းျပေျမပုံ သတ္မွတ္ ေပးၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဖိႏွိပ္ေနမႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ေပးရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ မေလးရွား၊ အိႏၵိယ၊ ထုိင္း၊ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံမ်ားရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားကုိ မိမိတုိ႔၏ မူရင္း ဌာေနတြင္ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားႏုိင္ရန္ အတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
National Endowment for Democracy မွ ႀကီးမွဴး၍ က်င္းပေသာ အစည္းအေ၀းတြင္ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ လုံး၀ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိသည့္အတြက္ ပူးတြဲ စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေျပၾကားခဲ့သည္။ အဆုိပါ အစည္းအေ၀းတြင္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အာရွ ပစိဖိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ဦးထြန္းခင္သည္ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Mr Tom Malinowski ႏွင့္ နယူးေယာက္ၿမဳိ႕တြင္ တစ္နာရီေက်ာ္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ Mr Malinowski ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လက္ရွိ အစုိးရ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနသည့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒသည္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဒုကၡသည္ စခန္းသုိ႔ တရား၀င္ ပုိ႔ရန္ စီမံထားေသာ စီမံကိန္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အစုိးရ စီမံကိန္းသည္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ခုိး၀င္ ဘဂၤလီမ်ား အျဖစ္ တရား၀င္ ျပဳလုပ္ ထားေသာ စနစ္တက် အကြက္ဆင္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ အစုိးရႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ ဆက္ဆံရာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ၂ သိန္းခန္႔ကုိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ အစာေရစာ ျဖတ္ေတာက္ၿပီး လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနမႈကုိ အျမန္ဆုံး ရပ္တန္႔ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ သမၼတ အုိဘားမား ခရီးစဥ္ အတြင္းတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ သီးျခား ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးရန္လည္း လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အစုိးရက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ခဲ့သည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈကုိ ႏုိင္ငံတကာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းေရး အတြက္ အေမရိကန္ အစုိးရမွ ဦးေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းခဲ့သည္။
ဦးထြန္းခင္၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ဥေရာပ သမဂၢမွ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအား ေတြ႔ဆုံရာတြင္ ဥေရာပ သမဂၢ အေနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ရာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ ဆုိးရြားလွသည့္ အေျခအေနမွ တုိးတက္မႈ ရွိေစရန္ ဖိအားေပးသည့္ အဆုိမ်ား တင္သြင္းရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ အီးယူ အေနျဖင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရအား ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ ေနျခင္းကုိ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
နယူးေယာက္ၿမဳိ႕ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ သမားေတာ္မ်ား (Physician Human Rights Group) အသင္းမွ စီစဥ္သည့္ အစည္းအေ၀းတြင္ “ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လက္ရွိ အေျခအေန” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ အစည္းအေ၀းသုိ႔ Responsibility to Protect မွ အရာရွိမ်ား၊ အစုိးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ဦးထြန္းခင္က ရုိဟင္ဂ်ာ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အေျခအေနသည္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကုိ ေမာင္းထုတ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ဆုိး၀ါးလားမႈမ်ားကုိ စနစ္တက် ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့သည္။ Physician Human Rights Group က ၎တုိ႔၏ လာမည့္လအတြင္း ျပဳလုပ္မည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား၊ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးကုိ ႏုိင္ငံတကာရွိ ေဆး၀ါးကုသမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး၍ အကူအညီမ်ား ရရွိႏုိင္ရန္ အတြက္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Rohingya Eye
RB News
5.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွ လူငယ္ အမ်ားအျပားကုိ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲဖမ္းဆီး၍ လူမဆန္စြာ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း သစ္ေတာနား ခြဆုံရြာမွ ေက်းရြာသား ယာဆဲရ္အာရာဖတ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) သည္ ၿမဳိ႕ထဲသုိ႔ ကြမ္းရြက္ ေရာင္းရန္ သြားေနစဥ္ က်ီးကန္းျပင္ စစ္ေဆးေရး ဂိတ္မွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာ မရွိဘဲ ဖမ္းဆီး၍ က်ီးကန္းျပင္ ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၎ကုိ လူမဆန္စြာ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး ေဒသခံ လူငယ္မ်ား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ဟု အတင္း အဓမၼ ထြက္ဆုိ ခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔ႏွင့္ (၂၉) ရက္ေန႔မွ စ၍ ဘာသာေရး ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ပစ္မွတ္ ထားၿပီး ေမာ္လ၀ီ ေက်ာင္းသား လူငယ္ (၂၁) ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ အဆုိပါ လူငယ္ မ်ားကုိ အမွတ္ (၄) နယ္ေျမ လိပ္ရ ေက်းရြာ၊ အမွတ္ (၅) နယ္ေျမ ငါးခူရ ေက်းရြာႏွင့္ က်ီးကန္းျပင္ ဌာနခ်ဳပ္ တုိ႔တြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားၿပီး လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ အတင္း အဓမၼ ၀န္ခံခုိင္းလ်က္ ရွိရာ၊ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း မ်ားပင္ ပိတ္ဆုိ႔သြားေၾကာင္း အမည္ မေဖာ္လုိသည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦး၏ ေျပာၾကားခ်က္ အရ သိရွိရပါသည္။
သစ္ေတာနားခြဆုံ ေက်းရြာမွ ယာဆဲရ္အာရာဖတ္သည္ ကြမ္းရြက္ ေရာင္း/၀ယ္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး၊ မည္သည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္မွ ဆက္သြယ္မႈ မရွိေၾကာင္း သစ္ေတာနား ခြဆုံေက်းရြာသား မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္ အရ သိရွိရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ဖန္တီးရန္ ဖမ္းဆီးၿပီး အတင္း အဓမၼ ထြက္ဆုိခုိင္းကာ အျပစ္မဲ့ လူငယ္ ၂၁ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေမာ္လ၀ီ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားမွာ --
(၁) ေမာ္လ၀ီ ေဆြဒူလာမီးန္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) -- မင္းက်ီး ေက်းရြာ (တူလာတူလီ ဖာရာ)
(၂) အူေမာရ္ဖာရုခ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ေရာ္ရွိတ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) -- ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ (ေမဟ္ဒီးဖာရာ)
(၃) ေမာ္လ၀ီ ယူႏုစ္ (ဘ) ဦးေဖာ္ကီရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၈ ႏွစ္) -- ၀ါးေခ်ာင္း ေက်းရြာ (၀ါးကီးေယာမ္ ဖာရာ)
(၄) မာမတ္အာလာမ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ေရာ္ရွိတ္ (အသက္ ၃၂ ႏွစ္) -- ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ (ေမဟ္ဒီးဖာရာ)
(၅) ဟာဖီးဇ္ဟာေဆာင္းအုလႅာ (ဘ) ဦးအဒူကာဒဲရ္ (အသက္ ၂၆ ႏွစ္) -- ကြမ္းသီးပင္ ေက်းရြာ (ေမဟ္ဒီးဖာရာ)
(၆) ေမာ္လ၀ီေအနာသ္အုလႅာ (ဘ) ဦးလုခ္မာန္ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္) -- တမန္းသားေက်းရြာ
(၇) ေဘာ္ဒီအာလမ္ (ဘ) ဦးဆုိက္ဖူလႅာ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) -- တမန္းသားေက်းရြာ
(၈) ဆုိက္ဖူလႅာ (ဘ) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) -- တမန္းသား ေက်းရြာ
(၉) အလီဇူဟာရ္ (ဘ) ဦးႏူရူအစၥလာမ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- တမန္းသားေက်းရြာ
(၁၀) ကမာလ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူဟာလစ္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) -- တမန္းသားေက်းရြာ
(၁၁) မာမတ္ေတာ္ယုဖ္ (ဘ) ဦးမာမတ္အီႏုစ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) -- ပဒါးခါေဒ၀န္အာလီ ေက်းရြာ (ဂါရာေတာလ္ဘိလ္ဖာရာ)
(၁၂) မာမတ္ေတာ္ယုဖ္ (ဘ) ဦးဂူရာမ်ာ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) -- ပဒါးခါေဒ၀န္အာလီ ေက်းရြာ (ဂါရာေတာလ္ဘိလ္ဖာရာ)
(၁၃) မာမတ္ရွာကဲရ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) -- ပဒါးခါေဒ၀န္အာလီ ေက်းရြာ (ဂါရာေတာလ္ဘိလ္ဖာရာ) -- တုိ႔ႏွင့္ အတူ ေတာင္ၿပဳိ လက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲႏွင့္ ငရန္းေခ်ာင္း ေက်းရြာ တုိ႔မွ (၈) ဦးတုိ႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
အဆုိပါ လူငယ္မ်ား၏ အေပါင္းအသင္း လူငယ္မ်ားကုိ ဖမ္းဆီးရန္ ဆက္လက္ ရွာေဖြလ်က္ ရွိေသာေၾကာင့္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ အထိတ္တလန္႔ သဖြယ္ ျဖစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
5.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သံဒါေက်းရြာမွ ႏြားေက်ာင္းသားမ်ား ႏြားေက်ာင္းေနစဥ္ ရခုိင္ရြာသားမ်ားက ရုိက္ႏွက္၍ ႏြားမ်ားကုိ လုယက္သည့္ အျပင္ ႏြားေက်ာင္းေနသူ တစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သံဒါေက်းရြာမွ ႏြားေက်ာင္းေနသူ မ်ားသည္ ရြာ၏ အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္ဂရစ္ လမ္းေပၚသုိ႔ ေရာက္ရွိသည့္ အခါ ေမာရ၀တီ ရခုိင္ရြာမွ ရခုိင္လူငယ္ (၅) ဦးႏွင့္ ေမာရ၀တီ အေျခစုိက္ စစ္တပ္ ကင္းစခန္းမွ စစ္သား (၂) ဦးေရာက္ရွိလာၿပီး လူမဆန္စြာ ရိုက္ႏွက္ခဲ့သည့္ အျပင္ ႏြားေက်ာင္းေနသူမ်ား ႏြားေက်ာင္းေနသည့္ ႏြား (၃) ေကာင္ကုိ လုယက္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏြားေက်ာင္းေနသည့္ ဦးကမာလ္ ဟာေဆာင္းန္ (ဘ) ဦးအာန္ဇူလ္ ဟာေဆာင္းကုိလည္း ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ဦးကမာလ္ထံမွ ေငြက်ပ္ (၆) သိန္း ညွစ္ယူၿပီး စက္တင္ဘာလ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ဦးကမာလ္ဟာေဆာင္းန္ကုိ ရခုိင္ရြာသားမ်ားက လူမဆန္စြာ ရက္စက္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အသက္ရႈရန္ပင္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၿပီး၊ လမ္းမေလွ်ာက္ ႏုိင္ေတာ့သလုိ အစာစားရန္လည္း အခက္ေတြ႔ ေနေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ရခုိင္လူငယ္ (၅) ဦးႏွင့္ စစ္သား (၂) ဦးတုိ႔၏ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ႏြားေက်ာင္းေနသူ (၇) ဦးလည္း ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိခဲ့သည္။ ၎တုိ႔မွာ --
(၁) ဦးအဒူေရာ္ရွိတ္ (အသက္ ၄၃ ႏွစ္)
(၂) ဦးကာဆိမ္း (အသက္ ၆၂ ႏွစ္)
(၃) မူခ္တာရ္ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၁၃ ႏွစ္)
(၄) ဆီရာဇ္ဒူလႅာ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၁၂ ႏွစ္)
(၅) ဇီယာဘူရာမန္ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၁၂ ႏွစ္)
(၆) ဖူတီးခ္ခါ (ဘ) ဦးအဘူေဘာ္ေကာ္ရ္ (အသက္ ၁၃ ႏွစ္)
(၇) ဦးမုိဟာမတ္ ေတာ္ယူဘ္ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သံဒါေက်းရြာမွ ႏြားေက်ာင္းေနသူ မ်ားသည္ ရြာ၏ အေရွ႕ဘက္ရွိ ကြန္ဂရစ္ လမ္းေပၚသုိ႔ ေရာက္ရွိသည့္ အခါ ေမာရ၀တီ ရခုိင္ရြာမွ ရခုိင္လူငယ္ (၅) ဦးႏွင့္ ေမာရ၀တီ အေျခစုိက္ စစ္တပ္ ကင္းစခန္းမွ စစ္သား (၂) ဦးေရာက္ရွိလာၿပီး လူမဆန္စြာ ရိုက္ႏွက္ခဲ့သည့္ အျပင္ ႏြားေက်ာင္းေနသူမ်ား ႏြားေက်ာင္းေနသည့္ ႏြား (၃) ေကာင္ကုိ လုယက္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏြားေက်ာင္းေနသည့္ ဦးကမာလ္ ဟာေဆာင္းန္ (ဘ) ဦးအာန္ဇူလ္ ဟာေဆာင္းကုိလည္း ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ဦးကမာလ္ထံမွ ေငြက်ပ္ (၆) သိန္း ညွစ္ယူၿပီး စက္တင္ဘာလ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ဦးကမာလ္ဟာေဆာင္းန္ကုိ ရခုိင္ရြာသားမ်ားက လူမဆန္စြာ ရက္စက္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အသက္ရႈရန္ပင္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၿပီး၊ လမ္းမေလွ်ာက္ ႏုိင္ေတာ့သလုိ အစာစားရန္လည္း အခက္ေတြ႔ ေနေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ရခုိင္လူငယ္ (၅) ဦးႏွင့္ စစ္သား (၂) ဦးတုိ႔၏ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ႏြားေက်ာင္းေနသူ (၇) ဦးလည္း ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိခဲ့သည္။ ၎တုိ႔မွာ --
(၁) ဦးအဒူေရာ္ရွိတ္ (အသက္ ၄၃ ႏွစ္)
(၂) ဦးကာဆိမ္း (အသက္ ၆၂ ႏွစ္)
(၃) မူခ္တာရ္ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၁၃ ႏွစ္)
(၄) ဆီရာဇ္ဒူလႅာ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၁၂ ႏွစ္)
(၅) ဇီယာဘူရာမန္ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၁၂ ႏွစ္)
(၆) ဖူတီးခ္ခါ (ဘ) ဦးအဘူေဘာ္ေကာ္ရ္ (အသက္ ၁၃ ႏွစ္)
(၇) ဦးမုိဟာမတ္ ေတာ္ယူဘ္ (ဘ) ဦးအာဗ္ဒူရႈကူရ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
MYARF
RB News
5.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ (၃) မုိင္ ကင္းစခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ မသကၤာသည္ဟု ဆုိကာ အိမ္မ်ားထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ စစ္ေဆးျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ားမွ ႏြား၊ ၾကက္၊ ငွက္ စသည္မ်ားကုိ လုယက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔ ည (၁၀) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ (၃) မုိင္ ကင္းစခန္းမွ စခန္းမွဴး အပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ (၁၅) ဦးခန္႔သည္ ေညာင္ေခ်ာင္းရြာထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ဦးေဇာ္မိလ္ (ဘ) ဦးေကာ္ဘိရ္၏ ေနအိမ္ကုိ ၀ုိင္းရံကာ ေနအိမ္အတြင္း ပုိက္စိပ္တုိက္ ရွာေဖြခဲ့ၿပီး တရားဥပေဒႏွင့္ မလြတ္ကင္းသည့္ တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ဦးေဇာ္မိလ္၏ အိမ္မွ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းတန္ ႏြားထီး တစ္ေကာင္ႏွင့္ အိမ္ေမြးၾကက္၊ ခုိမ်ား အားလုံးကုိ လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိ႔ေနာက္ တစ္ရြာလုံး လွည့္လည္ စစ္ေဆးစဥ္ ေနအိမ္ အခ်ဳိ႕ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး၊ ဦးေအနာမုလ္ ဟာဆန္ (ဘ) ဦးဟာရြန္၊ ဦးဟာရဲစ္ (ဘ) ဦးမာမူဒုလ္ဟာေဆာင္း၊ ဦးေရာ္ရွိတ္ (ဘ) ဦးအာဘုလ္ခုိက္ရ္ တုိ႔ကုိ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့သည့္ အျပင္ အျခားေသာ ရြာသားမ်ားကုိလည္း ရုိက္ႏွက္ ခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ေညာင္ေခ်ာင္း ရြာထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား သဖြယ္ ေသာင္းက်န္း ေနသည္ကုိ ေညာင္ေခ်ာင္းရြာ အနီးရွိ ေရႊရင္ေအး (န.တ.လ ရြာ) အေျခစုိက္ စစ္တပ္ ကင္းစခန္းမွ တာ၀န္ခံ ဗုိလ္ႀကီးက သိရွိသြားသည့္ အခါ အဆုိပါ ဗုိလ္ႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ေညာင္ေခ်ာင္းရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ရပ္တန္႔ရန္ တားျမစ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ ေရႊရင္ေအး (န.တ.လ ရြာ) မွ ေရာက္ရွိလာသည့္ စစ္တပ္အဖြဲ႔သည္ ေညာင္ေခ်ာင္းရြာမွ ည (၁၂) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ထြက္ခြာ သြားခဲ့ၾကသည္။
ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားထံမွ လုယက္ယူခဲ့သည္ ႏြား၊ ၾကက္၊ ငွက္မ်ားကုိ ပုိင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လည္ ေပးအပ္ျခင္း မရွိဘဲ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက (၃) မုိင္ ကင္းစခန္းသုိ႔ ယူေဆာင္ သြားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ရြာထဲသုိ႔ အခ်ိန္မေတာ္ ၀င္ေရာက္၍ ေသာင္းက်န္း ေနမႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား အလြန္ စုိးရိမ္လ်က္ ရွိၿပီး၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ား အခ်ိန္မေတာ္ ၀င္ေရာက္၍ စစ္ေဆးသည့္ အခ်ိန္တြင္ ရြာသား အမ်ားစုက လူမဆန္စြာ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ ရြာထဲမွ တိမ္းေရွာင္ေလ့ ရွိသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ လူမဆန္စြာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ေနအိမ္မ်ားတြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ေစာ္ကားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ ဥပေဒမဲ့ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား သဖြယ္ ျပဳလုပ္ေနသည္ မ်ားကုိ အထက္ အာဏာပုိင္မ်ားက ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေပးရန္ လုိလားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
RB News
3.10.2014
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို တစ္စိုက္မတ္မတ္ ထိုးေနတဲ့ "ဘဂၤလီ" ဆိုတဲ့ ဂ်က္လက္သီးကို အူလိႈက္အသဲလိႈက္ အားေပး ရင္း ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး ၀ိုက္လက္သီးျပင္းျပင္း အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိေနခဲ့တာ မရႈႏိုင္မရိႈက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။
လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးအေပၚ မတရားသျဖင့္ ႏွိပ္စက္ဘို႔ ညီညြတ္ျခင္း အတြက္ ထိုညီညြတ္သူတို႔ ခံစားရတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ ရယ္လို႔ ေျပာရေလမလား။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို က်ဴးေက်ာ္လာသူ၊ ခိုး၀င္လာသူ ဘဂၤလီ ျဖစ္တယ္လို႔ ညာသံႀကီး ေပးလိုက္မႈ အေပၚ အေျခခံ လူတန္းစားတို႔ ဘုမသိ ဘမသိ ပါ၀င္မိတာမွာ အျပစ္မဆိုသာေပမယ့္-၊ စစ္အစိုးရဟာ ဘာမဆို လိမ္ညာတတ္ တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုသိေနပါလွ်က္ ကိုယ္တုိင္ခံစားရပါလွ်က္ လူလိမ္လူညစ္ အစိုးရဘက္က ေထာက္ခံ ၾသဘာေပးေနတဲ့ အတိုက္အခံတို႔ကိုေတာ့ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ထုဘို႔ စိုင္းျပင္းေနတဲ့ အစိုးရဟာ အခုအခ်ိန္ထိ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ျပတ္ျပတ္သားသား ထင္ထင္ေပၚေပၚ မထုႏုိင္ေသးေပမယ့္- အျခားတစ္ဘက္မွာ ေၾကးနီေတာင္ကိစၥ အႏိုင္ယူခဲ့တယ္။ ၅၉ (စ) ကိစၥ ပြဲသိမ္းရိုက္ခဲ့တယ္။ ၄၃၆ ကိစၥ ပယ္ခ်ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ လည္း ၾကားညပ္သြားေစခဲ့တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ ပစ္သြင္းေနတဲ့ ဂ်က္လက္သီးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို ဒီေန႔ထိ တည့္တည့္ထိေအာင္ မထိုးႏုိင္ေသးဘူး (ေနာက္လည္း ထုိးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး)။ သို႔ေသာ္ ၀ိုက္လက္သီး ထိကုန္ သူမ်ားက- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ထုၾက၊ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ေတြကို ပသွ်ဴး၊ ကမန္ပါမက်န္ "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ထုၾက-၊ ေဟး- ေဟး ေဟး ဆိုကာ ညာသံေပးမႈကို ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး မိန္းေမာေနလွ်က္ ျမစ္ဆံု၊ ေက်ာက္ျဖဴ ဂစ္ပိုက္လိုင္းကစ ေနာက္ဆံုး ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲထိ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး နလံမထူေအာင္ သိန္းစိန္အစိုးရက ၀ိုက္လက္သီးမ်ား ထိုးခ်သြားခဲ့ပါၿပီ။
အေျပာင္းအလဲႀကီး တစ္ခုအတြက္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး အဓိက ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း ပက္ပက္စက္စက္ ထိဘို႔ ရွိေနၿပီ။ ႀကံ႔ခိုင္ေရးပါတီ အႀကီးအကဲမ်ားက ႀကံ႔ခိုင္ေရးပါတီ ႏုိင္ေစရမယ္လို႔ ႀကံဳး၀ါးသံ မ်ား နားရွိသူတိုင္း ၾကားမိမွာပါ။ သူတို႔မွာ ႏိုင္ကြက္မရွိဘဲ စိတ္ကူးယဥ္ကာ ႀကံဳး၀ါးေနမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ေလာက္ စဥ္းစားသူ ဘယ္ေလာက္ ရွိေလမလဲ- လို႔ ေတြးစရာပါ။
အမွန္တစ္ကယ္ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ခ်င္သူ၊ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ေခတ္နဲ႔အညီ တုိင္းျပည္ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္ သူ- မွန္ရင္ အစိုးရရဲ႔ ညစ္လံုး "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ တပ္ဆင္ေနမႈမ်ား မွားယြင္းေနေၾကာင္း လူထုကိုေတာ့ အသိ ေပးသင့္ၿပီ။ ဒီစကားဟာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ဘက္က လိုက္ေျပာေပးပါလို႔ ေတာင္းပန္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ စကားအကုန္ ေျပာရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အတြက္ ဟိုးအစကတည္းက ဘယ္သူမွ မကူညီခဲ့သလို ေနာက္လည္း အကူအညီ မလိုပါ။ ကိုယ့္အားနဲ႔ ကိုယ္ရုန္းကန္ႏိုင္ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္လိုက္ကပ္ေနတဲ့ အစိုးရရဲ႔ ညစ္လံုး ဂ်က္လက္သီးကို ဖ်က္ထုတ္ႏုိင္ရင္ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး နစ္နာေစမယ့္ ၀ိုက္လက္သီးမ်ားကို ေရွာင္တိမ္းႏုိင္ရန္သာ "ဂ်က္ လက္သီးကို ဖ်က္ၾက"လို႔ သတိေဖၚေပးျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရ အေၾကာက္ဆံုးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ ေပးလိုက္ရမွာကို အေၾကာက္ဆံုး မဟုတ္ပါ၊ သူတုိ႔ အာဏာလက္လြတ္သြားမွာကိုသာ အေၾကာက္ဆံုး ျဖစ္တယ္ ဆိုတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ျပည္သူတို႔ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးလိုက္ရလို႔လည္း အစိုးရ သို႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ သူမ်ား အတြက္ နစ္နာစရာ မရွိပါ။ အာဏာလက္လႊတ္လိုက္ရမွ သာလွ်င္- သူတို႔မွားခဲ့တဲ့ သမိုင္းေႂကြး ျပန္ဆပ္ ရေလမလား၊ သူတို႔ရဲ႔ မတရား ရယူထားတဲ့ ဥစၥာပစၥည္းမ်ား ျပန္ေပးလိုက္ရေလမလား ဆိုတဲ့ ေၾကာက္ရြံ႔မႈတို႔သာ ႀကီးစိုးေနျခင္းပါ။
တရားသျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေစလိုသူတိုင္း- အစိုးရရဲ႔ "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ဂ်က္လက္သီးကို ဖ်က္ထုတ္ပစ္ ဘို႔ လိုေနၿပီ- လို႔ သတိေပးလိုပါတယ္။
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို တစ္စိုက္မတ္မတ္ ထိုးေနတဲ့ "ဘဂၤလီ" ဆိုတဲ့ ဂ်က္လက္သီးကို အူလိႈက္အသဲလိႈက္ အားေပး ရင္း ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး ၀ိုက္လက္သီးျပင္းျပင္း အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိေနခဲ့တာ မရႈႏိုင္မရိႈက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။
လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးအေပၚ မတရားသျဖင့္ ႏွိပ္စက္ဘို႔ ညီညြတ္ျခင္း အတြက္ ထိုညီညြတ္သူတို႔ ခံစားရတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ ရယ္လို႔ ေျပာရေလမလား။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို က်ဴးေက်ာ္လာသူ၊ ခိုး၀င္လာသူ ဘဂၤလီ ျဖစ္တယ္လို႔ ညာသံႀကီး ေပးလိုက္မႈ အေပၚ အေျခခံ လူတန္းစားတို႔ ဘုမသိ ဘမသိ ပါ၀င္မိတာမွာ အျပစ္မဆိုသာေပမယ့္-၊ စစ္အစိုးရဟာ ဘာမဆို လိမ္ညာတတ္ တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုသိေနပါလွ်က္ ကိုယ္တုိင္ခံစားရပါလွ်က္ လူလိမ္လူညစ္ အစိုးရဘက္က ေထာက္ခံ ၾသဘာေပးေနတဲ့ အတိုက္အခံတို႔ကိုေတာ့ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ထုဘို႔ စိုင္းျပင္းေနတဲ့ အစိုးရဟာ အခုအခ်ိန္ထိ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ျပတ္ျပတ္သားသား ထင္ထင္ေပၚေပၚ မထုႏုိင္ေသးေပမယ့္- အျခားတစ္ဘက္မွာ ေၾကးနီေတာင္ကိစၥ အႏိုင္ယူခဲ့တယ္။ ၅၉ (စ) ကိစၥ ပြဲသိမ္းရိုက္ခဲ့တယ္။ ၄၃၆ ကိစၥ ပယ္ခ်ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ လည္း ၾကားညပ္သြားေစခဲ့တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ ပစ္သြင္းေနတဲ့ ဂ်က္လက္သီးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို ဒီေန႔ထိ တည့္တည့္ထိေအာင္ မထိုးႏုိင္ေသးဘူး (ေနာက္လည္း ထုိးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး)။ သို႔ေသာ္ ၀ိုက္လက္သီး ထိကုန္ သူမ်ားက- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ထုၾက၊ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ေတြကို ပသွ်ဴး၊ ကမန္ပါမက်န္ "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ထုၾက-၊ ေဟး- ေဟး ေဟး ဆိုကာ ညာသံေပးမႈကို ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး မိန္းေမာေနလွ်က္ ျမစ္ဆံု၊ ေက်ာက္ျဖဴ ဂစ္ပိုက္လိုင္းကစ ေနာက္ဆံုး ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲထိ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး နလံမထူေအာင္ သိန္းစိန္အစိုးရက ၀ိုက္လက္သီးမ်ား ထိုးခ်သြားခဲ့ပါၿပီ။
အေျပာင္းအလဲႀကီး တစ္ခုအတြက္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး အဓိက ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း ပက္ပက္စက္စက္ ထိဘို႔ ရွိေနၿပီ။ ႀကံ႔ခိုင္ေရးပါတီ အႀကီးအကဲမ်ားက ႀကံ႔ခိုင္ေရးပါတီ ႏုိင္ေစရမယ္လို႔ ႀကံဳး၀ါးသံ မ်ား နားရွိသူတိုင္း ၾကားမိမွာပါ။ သူတို႔မွာ ႏိုင္ကြက္မရွိဘဲ စိတ္ကူးယဥ္ကာ ႀကံဳး၀ါးေနမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ေလာက္ စဥ္းစားသူ ဘယ္ေလာက္ ရွိေလမလဲ- လို႔ ေတြးစရာပါ။
အမွန္တစ္ကယ္ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ခ်င္သူ၊ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ေခတ္နဲ႔အညီ တုိင္းျပည္ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္ သူ- မွန္ရင္ အစိုးရရဲ႔ ညစ္လံုး "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ တပ္ဆင္ေနမႈမ်ား မွားယြင္းေနေၾကာင္း လူထုကိုေတာ့ အသိ ေပးသင့္ၿပီ။ ဒီစကားဟာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ဘက္က လိုက္ေျပာေပးပါလို႔ ေတာင္းပန္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ စကားအကုန္ ေျပာရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အတြက္ ဟိုးအစကတည္းက ဘယ္သူမွ မကူညီခဲ့သလို ေနာက္လည္း အကူအညီ မလိုပါ။ ကိုယ့္အားနဲ႔ ကိုယ္ရုန္းကန္ႏိုင္ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္လိုက္ကပ္ေနတဲ့ အစိုးရရဲ႔ ညစ္လံုး ဂ်က္လက္သီးကို ဖ်က္ထုတ္ႏုိင္ရင္ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး နစ္နာေစမယ့္ ၀ိုက္လက္သီးမ်ားကို ေရွာင္တိမ္းႏုိင္ရန္သာ "ဂ်က္ လက္သီးကို ဖ်က္ၾက"လို႔ သတိေဖၚေပးျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရ အေၾကာက္ဆံုးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ ေပးလိုက္ရမွာကို အေၾကာက္ဆံုး မဟုတ္ပါ၊ သူတုိ႔ အာဏာလက္လြတ္သြားမွာကိုသာ အေၾကာက္ဆံုး ျဖစ္တယ္ ဆိုတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ျပည္သူတို႔ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးလိုက္ရလို႔လည္း အစိုးရ သို႔မဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ သူမ်ား အတြက္ နစ္နာစရာ မရွိပါ။ အာဏာလက္လႊတ္လိုက္ရမွ သာလွ်င္- သူတို႔မွားခဲ့တဲ့ သမိုင္းေႂကြး ျပန္ဆပ္ ရေလမလား၊ သူတို႔ရဲ႔ မတရား ရယူထားတဲ့ ဥစၥာပစၥည္းမ်ား ျပန္ေပးလိုက္ရေလမလား ဆိုတဲ့ ေၾကာက္ရြံ႔မႈတို႔သာ ႀကီးစိုးေနျခင္းပါ။
တရားသျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေစလိုသူတိုင္း- အစိုးရရဲ႔ "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ဂ်က္လက္သီးကို ဖ်က္ထုတ္ပစ္ ဘို႔ လိုေနၿပီ- လို႔ သတိေပးလိုပါတယ္။
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
မဆုမြန္
2.10.2014
ၾကာသပေတးေန႔မွာ မြန္းတည့္ေန သတင္းသမား ေတြကို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆး တရားစြဲဆိုမႈမွာ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ သက္ေသျပ ထြက္ဆို သြားၾကဖို႔ သတင္းသမား ေတြက ျပင္ဆင္ ေနၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီလို သတင္း မီဒီယာေတြ အေပၚ တရားစြဲဆို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေနတာမ်ိဳး အျပင္ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရက ခ်င္းတိုင္းရင္းသား သတင္းဂ်ာနယ္ တခုကို ျဖန္႔ေဝခြင့္ ပိတ္လိုက္တာေၾကာင့္လည္း လက္ရွိ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိလာေနတာပါ။ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ သတင္း မီဒီယာသမားေတြ အၾကား အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိဖို႔ လိုမယ္လို႔လည္း သတင္း သမားေတြက သံုးသပ္ ေနၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မဆုမြန္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အရပ္သား အစိုးရ လက္ထက္ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေတာ္အသင့္ ရလာတယ္လို႔ ဆိုေနခ်ိန္မွာပဲ သတင္း သမားေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြၾကား သတင္း ေဖာ္ျပမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္းမာမႈေတြ ရွိလာၿပီးေတာ့ တရားစြဲဆိုတာ၊ ဂ်ာနယ္ ပိတ္သိမ္းတာေတြ လုပ္ေဆာင္ လာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ယူနတီ သတင္း သမားေတြကို ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ ခ်မွတ္တာမ်ိဳး အပါအဝင္ သတင္း သမား တခ်ိဳ႕ကို တရား စြဲဆိုမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အထဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြကို ၾကားျဖတ္ အစိုးရ အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ လိုက္ေၾကာင္း ဒီမိုကေရစီ အေရး စဥ္ဆက္ မျပတ္ လႈပ္ရွားမႈ အင္အားစု (MCDF) ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေ ေၾကညာခ်က္ကို သတင္းေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့လို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ အပတ္စဥ္ထုတ္ Bi မြန္းတည့္ေန သတင္းဂ်ာနယ္ရဲ႕ ထုတ္ေ၀သူ၊ အယ္ဒီတာနဲ႔ သတင္းေထာက္ စုစုေပါင္း ၆ ဦး အဖမ္းခံ ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာ သူတို႔ကို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆးခ်ိန္မွာ သတင္း သမားတခ်ိဳ႕ သြားေရာက္ သက္ေသ ထြက္ဆိုၾကဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ သတင္း မီဒီယာ ပြင့္လင္းကာစ အေနအထားမွာ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ျပည္သူအမ်ား သတင္းကို အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ သိရွိႏုိင္ေအာင္ ေရးသား ေဖာ္ျပေနတဲ့ သတင္း သမားေတြကို ရန္သူလို သေဘာ မထားဖို႔ လိုမယ္လို႔ သက္ေသ ထြက္ဆိုဖို႔ ရွိတဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္သူရက ေျပာပါတယ္။
“မြန္းတည့္ေနကိစၥ သူက အဓိက စြဲတာကေတာ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ တေန႔တည္း ထြက္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ပုဒ္မ ၅ (ည)၊ ၅၀၅ (ခ) အဲ့ဒါနဲ႔စြဲတာပါခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ သိပ္မဆုိင္ဘူးေလ။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြဆုိ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ႀကိဳသိတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတာပဲ။ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အၾကမ္းေတြ ရထားတာမ်ိဳးလည္း ရွိတာပဲ။ ဒီဟာကေတာ့ ဒီေဖာ္ျပခ်က္က သတင္းမီဒီယာ က်င့္၀တ္အရ ဆုိရင္ေတာ့ ေဖာက္ျပန္မႈ မရွိဘူး။ ဒါက သတင္း source နဲ႔ သတင္း ေရးသားတဲ့သူနဲ႔ ယံုၾကည္မႈရွိစြာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ႀကိဳသိတာလည္း ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီအတြက္ ဒါက အျပစ္မရွိဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေတာ့ တကယ္လို႔ စြဲခ်င္ရင္လည္းစြဲပါ။ တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာနဲ႔ပဲ အမႈရင္ဆုိင္ေပါ့။ အကုန္လံုးကို စြဲတာမ်ိဳးက်ေတာ့ မေကာင္းဘူးေလ။ ႏွစ္ဘက္ စလံုးကေတာ့ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥေတြ ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ မွာလည္း capacity ပိုင္း ျဖည့္ရမွာလိုမ်ိဳး၊ အစိုးရပိုင္း ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ကို အသိအမွတ္ ျပဳဖို႔လိုတယ္၊ ေစတနာရွိဖို႔ လိုတာေပါ့ေနာ္။ သတင္း မီဒီယာဆုိတာ ႏုိင္ငံ့အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အေပၚ သူက မိတ္ေဆြလို သေဘာထားဖို႔ လိုတယ္။ အခုက အဲ့လိုမဟုတ္ဘူး။ ရန္သူလို သေဘာထားတာ ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔က အသံုးခ်ဖို႔ ေလာက္ပဲ သူတုိ႔က စဥ္းစားတာ ေပါ့ေနာ္။”
ခ်င္းျပည္နယ္ ဘက္မွာေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရဘက္က ခ်င္းဘာသာ စကားနဲ႔ ထုတ္ေဝတဲ့ ဟားခါးပို႔စ္ သတင္းလႊာကို မျဖန္႔ေဝဖို႔ ပိတ္ပင္ လိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ သတင္း ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္မႈ အားနည္းၿပီး သတင္းျဖန္႔ေဝမႈ အခက္အခဲ မ်ားစြာ ရွိတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္း ဒီလို သတင္း ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေဝခြင့္ ပိတ္တာဟာ တုိင္းရင္းသား ျပည္သူေတြၾကား သတင္း အျမန္ဆံုး ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ေနရဆဲ တုိင္းရင္း မီဒီယာေတြ အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ခ်င္းသတင္း ကြန္ယက္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနတဲ့ သတင္းသမား တဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ မအိမ့္ခိုင္ဦးက သံုးသပ္ ပါတယ္။
“ခ်င္းမီဒီယာ အေနအထား ကေတာ့ အံ့ၾသေလာက္ဖို႔ ေကာင္းတာ ေပါ့ေနာ္။ ဟိုတေခါက္ ခ်င္းကြန္ယက္ဖြဲ႔ဖို႔ ဆုိၿပီး သြားတုန္းက က်ေတာ့ မီဒီယာေတြက အရမ္းမ်ားေနတဲ့ အတြက္ မီဒီယာကို အဓိက ထားၿပီး ဖြဲ႔ဖုိ႔ေတာင္ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္ ဆုိေတာ့ ခ်င္းမီဒီယာက ပိုၿပီးေတာ့ အားေကာင္းတဲ့ အေနအထား ေတြ႔ရတာေပါ့။ ဒီခ်င္းေတာင္ေလး တေတာင္မွာတင္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ စာေစာင္ေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့ အဲ့ဒါက်။ အခုဆုိရင္ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ဟားခါးပို႔စ္တို႔ ဘာတို႔ သူတို႔သတင္းကို အမ်ားဆံုး တင္လာၾကၿပီ။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ မွတ္ပံုတင္ မထားတဲ့ စာေစာင္မွန္သမွ် ပိတ္တယ္ ဆုိတ့ဲ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္သြားေတာ့ ထိခိုက္ႏုိင္ တာေပါ့။ ေနာက္အေစာင္ေတြ က်ေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ တန္႔သြား ႏုိင္တာ ေပါ့ေနာ္။ လန္႔သြားႏုိင္ သြားတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လုိ အေျခအေန ရွိမလဲ ဆိုတာ ယတိျပတ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ေတာ့ ေျပာလို႔ေတာ့ မရဘူးေပါ့။”
အခု ေနာက္ပုိင္း သတင္း မီဒီယာ သမားေတြ ဖမ္းဆီး ခံရတာ၊ အျပစ္ေပး အေရးယူ ခံရတာ၊ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ပုိမုိ မ်ားျပားလာ ေနတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သတင္း မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္း သြားျခင္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ မီဒီယာ သမားေတြရဲ႕ က်င့္၀တ္နဲ႔ စာနယ္ဇင္း အတတ္ပညာ ဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြ မ်ားလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတင္းသမားေတြ ဘက္ကေတာ့ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ ဘက္က သတင္းျဖန္႔ေဝမႈ အားနည္းတာ၊ ေနာက္ သတင္း သမားေတြ ဘက္က သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ဆီက ျဖစ္စဥ္ သတင္းမွန္ ရယူႏုိင္ဖို႔ ခက္ခဲ လြန္းေနေသးတာေတြ ကိုလည္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ၾကာသပေတးေန႔မွာ မြန္းတည့္ေန သတင္းသမား ေတြကို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆး တရားစြဲဆိုမႈမွာ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ သက္ေသျပ ထြက္ဆို သြားၾကဖို႔ သတင္းသမား ေတြက ျပင္ဆင္ ေနၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီလို သတင္း မီဒီယာေတြ အေပၚ တရားစြဲဆို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေနတာမ်ိဳး အျပင္ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရက ခ်င္းတိုင္းရင္းသား သတင္းဂ်ာနယ္ တခုကို ျဖန္႔ေဝခြင့္ ပိတ္လိုက္တာေၾကာင့္လည္း လက္ရွိ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိလာေနတာပါ။ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ သတင္း မီဒီယာသမားေတြ အၾကား အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိဖို႔ လိုမယ္လို႔လည္း သတင္း သမားေတြက သံုးသပ္ ေနၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မဆုမြန္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အရပ္သား အစိုးရ လက္ထက္ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေတာ္အသင့္ ရလာတယ္လို႔ ဆိုေနခ်ိန္မွာပဲ သတင္း သမားေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြၾကား သတင္း ေဖာ္ျပမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္းမာမႈေတြ ရွိလာၿပီးေတာ့ တရားစြဲဆိုတာ၊ ဂ်ာနယ္ ပိတ္သိမ္းတာေတြ လုပ္ေဆာင္ လာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- ယူနတီ သတင္း သမားေတြကို ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ ခ်မွတ္တာမ်ိဳး အပါအဝင္ သတင္း သမား တခ်ိဳ႕ကို တရား စြဲဆိုမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အထဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြကို ၾကားျဖတ္ အစိုးရ အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ လိုက္ေၾကာင္း ဒီမိုကေရစီ အေရး စဥ္ဆက္ မျပတ္ လႈပ္ရွားမႈ အင္အားစု (MCDF) ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေ ေၾကညာခ်က္ကို သတင္းေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့လို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ အပတ္စဥ္ထုတ္ Bi မြန္းတည့္ေန သတင္းဂ်ာနယ္ရဲ႕ ထုတ္ေ၀သူ၊ အယ္ဒီတာနဲ႔ သတင္းေထာက္ စုစုေပါင္း ၆ ဦး အဖမ္းခံ ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာ သူတို႔ကို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆးခ်ိန္မွာ သတင္း သမားတခ်ိဳ႕ သြားေရာက္ သက္ေသ ထြက္ဆိုၾကဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ သတင္း မီဒီယာ ပြင့္လင္းကာစ အေနအထားမွာ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ျပည္သူအမ်ား သတင္းကို အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ သိရွိႏုိင္ေအာင္ ေရးသား ေဖာ္ျပေနတဲ့ သတင္း သမားေတြကို ရန္သူလို သေဘာ မထားဖို႔ လိုမယ္လို႔ သက္ေသ ထြက္ဆိုဖို႔ ရွိတဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္သူရက ေျပာပါတယ္။
“မြန္းတည့္ေနကိစၥ သူက အဓိက စြဲတာကေတာ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ တေန႔တည္း ထြက္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ပုဒ္မ ၅ (ည)၊ ၅၀၅ (ခ) အဲ့ဒါနဲ႔စြဲတာပါခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ သိပ္မဆုိင္ဘူးေလ။ တခ်ိဳ႕ဟာေတြဆုိ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ႀကိဳသိတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတာပဲ။ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အၾကမ္းေတြ ရထားတာမ်ိဳးလည္း ရွိတာပဲ။ ဒီဟာကေတာ့ ဒီေဖာ္ျပခ်က္က သတင္းမီဒီယာ က်င့္၀တ္အရ ဆုိရင္ေတာ့ ေဖာက္ျပန္မႈ မရွိဘူး။ ဒါက သတင္း source နဲ႔ သတင္း ေရးသားတဲ့သူနဲ႔ ယံုၾကည္မႈရွိစြာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ႀကိဳသိတာလည္း ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီအတြက္ ဒါက အျပစ္မရွိဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေတာ့ တကယ္လို႔ စြဲခ်င္ရင္လည္းစြဲပါ။ တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာနဲ႔ပဲ အမႈရင္ဆုိင္ေပါ့။ အကုန္လံုးကို စြဲတာမ်ိဳးက်ေတာ့ မေကာင္းဘူးေလ။ ႏွစ္ဘက္ စလံုးကေတာ့ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥေတြ ကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ မွာလည္း capacity ပိုင္း ျဖည့္ရမွာလိုမ်ိဳး၊ အစိုးရပိုင္း ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ကို အသိအမွတ္ ျပဳဖို႔လိုတယ္၊ ေစတနာရွိဖို႔ လိုတာေပါ့ေနာ္။ သတင္း မီဒီယာဆုိတာ ႏုိင္ငံ့အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အေပၚ သူက မိတ္ေဆြလို သေဘာထားဖို႔ လိုတယ္။ အခုက အဲ့လိုမဟုတ္ဘူး။ ရန္သူလို သေဘာထားတာ ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔က အသံုးခ်ဖို႔ ေလာက္ပဲ သူတုိ႔က စဥ္းစားတာ ေပါ့ေနာ္။”
ခ်င္းျပည္နယ္ ဘက္မွာေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရဘက္က ခ်င္းဘာသာ စကားနဲ႔ ထုတ္ေဝတဲ့ ဟားခါးပို႔စ္ သတင္းလႊာကို မျဖန္႔ေဝဖို႔ ပိတ္ပင္ လိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ သတင္း ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္မႈ အားနည္းၿပီး သတင္းျဖန္႔ေဝမႈ အခက္အခဲ မ်ားစြာ ရွိတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္း ဒီလို သတင္း ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေဝခြင့္ ပိတ္တာဟာ တုိင္းရင္းသား ျပည္သူေတြၾကား သတင္း အျမန္ဆံုး ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ေနရဆဲ တုိင္းရင္း မီဒီယာေတြ အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ခ်င္းသတင္း ကြန္ယက္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနတဲ့ သတင္းသမား တဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ မအိမ့္ခိုင္ဦးက သံုးသပ္ ပါတယ္။
“ခ်င္းမီဒီယာ အေနအထား ကေတာ့ အံ့ၾသေလာက္ဖို႔ ေကာင္းတာ ေပါ့ေနာ္။ ဟိုတေခါက္ ခ်င္းကြန္ယက္ဖြဲ႔ဖို႔ ဆုိၿပီး သြားတုန္းက က်ေတာ့ မီဒီယာေတြက အရမ္းမ်ားေနတဲ့ အတြက္ မီဒီယာကို အဓိက ထားၿပီး ဖြဲ႔ဖုိ႔ေတာင္ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္ ဆုိေတာ့ ခ်င္းမီဒီယာက ပိုၿပီးေတာ့ အားေကာင္းတဲ့ အေနအထား ေတြ႔ရတာေပါ့။ ဒီခ်င္းေတာင္ေလး တေတာင္မွာတင္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ စာေစာင္ေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့ အဲ့ဒါက်။ အခုဆုိရင္ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ဟားခါးပို႔စ္တို႔ ဘာတို႔ သူတို႔သတင္းကို အမ်ားဆံုး တင္လာၾကၿပီ။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ မွတ္ပံုတင္ မထားတဲ့ စာေစာင္မွန္သမွ် ပိတ္တယ္ ဆုိတ့ဲ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္သြားေတာ့ ထိခိုက္ႏုိင္ တာေပါ့။ ေနာက္အေစာင္ေတြ က်ေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ တန္႔သြား ႏုိင္တာ ေပါ့ေနာ္။ လန္႔သြားႏုိင္ သြားတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လုိ အေျခအေန ရွိမလဲ ဆိုတာ ယတိျပတ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ေတာ့ ေျပာလို႔ေတာ့ မရဘူးေပါ့။”
အခု ေနာက္ပုိင္း သတင္း မီဒီယာ သမားေတြ ဖမ္းဆီး ခံရတာ၊ အျပစ္ေပး အေရးယူ ခံရတာ၊ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ပုိမုိ မ်ားျပားလာ ေနတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သတင္း မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္း သြားျခင္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ မီဒီယာ သမားေတြရဲ႕ က်င့္၀တ္နဲ႔ စာနယ္ဇင္း အတတ္ပညာ ဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြ မ်ားလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတင္းသမားေတြ ဘက္ကေတာ့ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ ဘက္က သတင္းျဖန္႔ေဝမႈ အားနည္းတာ၊ ေနာက္ သတင္း သမားေတြ ဘက္က သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ဆီက ျဖစ္စဥ္ သတင္းမွန္ ရယူႏုိင္ဖို႔ ခက္ခဲ လြန္းေနေသးတာေတြ ကိုလည္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ေဌးလြင္ဦး
RB News
2.10.2014
ျမန္မာအစိုးရရဲ႔ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ျဖစ္သူ ၀ဏၰေမာင္လြင္က ကမၻာ့ လူႀကီးေတြ႔ (UN) မွာ ရခိုင္ေဒသ ျပည္လည္ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔၊ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအ၀ိုင္း ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး- မ်က္ႏွာပန္းျပ စကားလံုးေတြကို ရႊမ္းရႊမ္းေ၀ေအာင္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။
တစ္ၿပိဳင္နက္မွာပဲ "ရိုဟင္ဂ်ာ" မ်ားကို ဘဂၤလီ အျဖစ္ ခံယူရင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ကပ္ႏွိပ္သူမ်ားဟာ ရခိုင္ေဒသက မြတ္ဆလင္မ်ားကို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မုန္းတီးေနသူခ်ည္း ျဖစ္ေနၿပီး ျမန္မာ အစိုးရပိုင္းမွာ ရခိုင္မ်ားသာ ႀကီးစိုးေနၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ ေပၚလႊင္သြားခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဆိုသူ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ငပုေတာမွာ ဗမာေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ ရခိုင္ေပါက္ေတာ ဇာတိ ရခိုင္ တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း သူ႔ငယ္ေပါင္းလည္းျဖစ္၊ ဘက္တူ စစ္သားေဟာင္းလည္း တစ္ဦးျဖစ္သူက ေျပာခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ "ဘဂၤလီ ဘယ္သူလဲ" ေဆာင္းပါးထဲမွာ ထည့္ေရးသားခဲ့ပါၿပီ။
၀ဏၰေမာင္လြင္ ဘယ္သူလဲ၊ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဘဂၤလီ အျဖစ္ သတ္မွတ္ဘို႔ UN မွာ ေျပာဘို႔ ဘာေၾကာင့္ သံုးခဲ့ သလဲ- ဆိုတာဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာ တစ္ရပ္ပါ။ တစ္ကယ္ေတာ့ ၀ဏၰေမာင္လြင္ ဆိုတာ ရခိုင္တစ္ဦးသာ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ ျမန္မာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္း တာ၀န္ခံ လက္သီးပုန္း ဘတင္ရဲ႔ သားတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ဂြၿမိဳ႔နယ္ က်ိႏၱလီဇာတိ ရခိုင္တစ္ဦး ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။
ငယ္စဥ္ကပဲ ရန္ကုန္ဘက္ (ရခိုင္အေခၚ ဗမာျပည္ဘက္)ကို ေျပာင္းသြားခဲ့ၿပီး ဗမာေယာင္ေဆာင္ေနခဲ့တဲ့ ရခိုင္ တစ္ဦး ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ကို ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား သိဘို႔ လိုအပ္မယ္ ထင္ပါတယ္။
လက္ရွိ ရခိုင္ၾသဇာခံ မ်က္ကန္း အစိုးရဟာ Burma ကို Myanmar လို႔ ေျပာင္းခဲ့ၿပီး-၊ ႏိုင္ငံတစ္ကာမွာလည္း Burma လို႔ ေခၚတဲ သံတမန္တိုင္းကို Myanmar လို႔ သာ ေခၚဘို႔ Burma လို႔ မေခၚဆိုဘို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတႀကီး အိုဘားမား ျမန္မာျပည္လာစဥ္က- "မဂၤလာပါ ျမန္မာ" လို႔ ႏွတ္ဆက္ခဲ့တာကို သမၼတႀကီးအိုဘားမားကိုယ္တုိင္ "ျမန္မာ"လို႔ ေခၚခဲ့ေၾကာင္း မီဒီယာေတြမွာ ပြေနေအာင္ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ Burma ကို အစဥ္အလာအတိုင္း Burma လို႔ ေခၚဆိုတဲ့ အတိုက္အခံမ်ားကိုလည္း ျမန္မာအစိုးရက အျပစ္တင္ခဲ့ ပါတယ္။ ပါယ္ဖ်က္ၿပီးျဖစ္လို႔ မသံုးရေတာ့ဘူးလို႔ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
အလားတူ "ရိုဟင္ဂ်ာ" ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္က ေျပာဆုိခဲ့တာကို ယခုအခါ ပယ္ဖ်က္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာက္အကန္ ျငင္းဆိုေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္--
Arakan (အာရ္ကန္) ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ပါယ္ဖ်က္ၿပီး၊ Rakhine (ရခိုင္) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါလွ်က္- ALD နဲ႔ RNDP ေပါင္းလိုက္တဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ကိုေတာ့ ANP (Arakan National Party) အျဖစ္ ပါယ္ဖ်က္ ၿပီး Arakan ကို ထပ္ဆင့္သံုးဘို႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေထာက္ခံလိုက္ပါတယ္။
လူနည္းစု ရုိဟင္ဂ်ာကိုသာမက လူမ်ားစုႀကီးျဖစ္တဲ့ Burma ဆိုတဲ့ တုိင္းျပည္ အမည္ကိုေတာင္ ပါယ္ဖ်က္ၿပီး ျဖစ္တယ္ဆိုကာ အတင္းျငင္းဆိုေနတဲ့ လက္ရွိအစိုးရဟာ Arakan ဆိုတဲ့ ပါယ္ဖ်က္ၿပီး စကားလံုးကိုေတာ့ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေထာက္ခံေနျခင္းဟာ-၊ ရခိုင္သိန္းစိန္ အစိုးရရဲ႔ ေရွ႔ဖံုးေနာက္ေပၚ ေပၚလစီကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ဖြင့္ျပေနသလို ျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ။
ထမင္းမစားရခ်င္ ေနပါေစ- မြတ္ဆလင္မုန္းေနရရင္ ၿပီးေရာ ဆိုတဲ့ စိတ္တစ္ခုကို ဖက္တြယ္ရင္း- အေနာက္ တံခါးကို ပိတ္လွ်က္- ပိတ္လွ်က္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးကို အေနာက္သားတို႔ ၿမိဳသြားခဲ့ပါၿပီ။
ဗမာတို႔ ေမ့ေမ်ာေနေစရန္ "ထမင္းမစားရခ်င္ေနပါေစ မြတ္ဆလင္မုန္းေနရရင္ ၿပီးေရာ" ဆိုတဲ့ စိတ္ကို ဦးေဆာင္ ရိုက္သြင္းေပးေနသူ သီတဂူကလည္း ဘဂၤလားသား ခ်က္က္မာ လူမ်ိဳးစစ္ပါ။-
ျမန္မာအစိုးရရဲ႔ ကိုယ္စား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ျဖစ္သူ ၀ဏၰေမာင္လြင္က ကမၻာ့ လူႀကီးေတြ႔ (UN) မွာ ရခိုင္ေဒသ ျပည္လည္ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔၊ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအ၀ိုင္း ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး- မ်က္ႏွာပန္းျပ စကားလံုးေတြကို ရႊမ္းရႊမ္းေ၀ေအာင္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။
တစ္ၿပိဳင္နက္မွာပဲ "ရိုဟင္ဂ်ာ" မ်ားကို ဘဂၤလီ အျဖစ္ ခံယူရင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို "ဘဂၤလီ" တံဆိပ္ ကပ္ႏွိပ္သူမ်ားဟာ ရခိုင္ေဒသက မြတ္ဆလင္မ်ားကို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မုန္းတီးေနသူခ်ည္း ျဖစ္ေနၿပီး ျမန္မာ အစိုးရပိုင္းမွာ ရခိုင္မ်ားသာ ႀကီးစိုးေနၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ ေပၚလႊင္သြားခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဆိုသူ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ငပုေတာမွာ ဗမာေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ ရခိုင္ေပါက္ေတာ ဇာတိ ရခိုင္ တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း သူ႔ငယ္ေပါင္းလည္းျဖစ္၊ ဘက္တူ စစ္သားေဟာင္းလည္း တစ္ဦးျဖစ္သူက ေျပာခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ "ဘဂၤလီ ဘယ္သူလဲ" ေဆာင္းပါးထဲမွာ ထည့္ေရးသားခဲ့ပါၿပီ။
၀ဏၰေမာင္လြင္ ဘယ္သူလဲ၊ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဘဂၤလီ အျဖစ္ သတ္မွတ္ဘို႔ UN မွာ ေျပာဘို႔ ဘာေၾကာင့္ သံုးခဲ့ သလဲ- ဆိုတာဟာလည္း စိတ္၀င္စားစရာ တစ္ရပ္ပါ။ တစ္ကယ္ေတာ့ ၀ဏၰေမာင္လြင္ ဆိုတာ ရခိုင္တစ္ဦးသာ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ ျမန္မာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္း တာ၀န္ခံ လက္သီးပုန္း ဘတင္ရဲ႔ သားတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ဂြၿမိဳ႔နယ္ က်ိႏၱလီဇာတိ ရခိုင္တစ္ဦး ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။
ငယ္စဥ္ကပဲ ရန္ကုန္ဘက္ (ရခိုင္အေခၚ ဗမာျပည္ဘက္)ကို ေျပာင္းသြားခဲ့ၿပီး ဗမာေယာင္ေဆာင္ေနခဲ့တဲ့ ရခိုင္ တစ္ဦး ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ကို ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား သိဘို႔ လိုအပ္မယ္ ထင္ပါတယ္။
လက္ရွိ ရခိုင္ၾသဇာခံ မ်က္ကန္း အစိုးရဟာ Burma ကို Myanmar လို႔ ေျပာင္းခဲ့ၿပီး-၊ ႏိုင္ငံတစ္ကာမွာလည္း Burma လို႔ ေခၚတဲ သံတမန္တိုင္းကို Myanmar လို႔ သာ ေခၚဘို႔ Burma လို႔ မေခၚဆိုဘို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတႀကီး အိုဘားမား ျမန္မာျပည္လာစဥ္က- "မဂၤလာပါ ျမန္မာ" လို႔ ႏွတ္ဆက္ခဲ့တာကို သမၼတႀကီးအိုဘားမားကိုယ္တုိင္ "ျမန္မာ"လို႔ ေခၚခဲ့ေၾကာင္း မီဒီယာေတြမွာ ပြေနေအာင္ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ Burma ကို အစဥ္အလာအတိုင္း Burma လို႔ ေခၚဆိုတဲ့ အတိုက္အခံမ်ားကိုလည္း ျမန္မာအစိုးရက အျပစ္တင္ခဲ့ ပါတယ္။ ပါယ္ဖ်က္ၿပီးျဖစ္လို႔ မသံုးရေတာ့ဘူးလို႔ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
အလားတူ "ရိုဟင္ဂ်ာ" ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္က ေျပာဆုိခဲ့တာကို ယခုအခါ ပယ္ဖ်က္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာက္အကန္ ျငင္းဆိုေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္--
Arakan (အာရ္ကန္) ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ပါယ္ဖ်က္ၿပီး၊ Rakhine (ရခိုင္) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါလွ်က္- ALD နဲ႔ RNDP ေပါင္းလိုက္တဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ကိုေတာ့ ANP (Arakan National Party) အျဖစ္ ပါယ္ဖ်က္ ၿပီး Arakan ကို ထပ္ဆင့္သံုးဘို႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေထာက္ခံလိုက္ပါတယ္။
လူနည္းစု ရုိဟင္ဂ်ာကိုသာမက လူမ်ားစုႀကီးျဖစ္တဲ့ Burma ဆိုတဲ့ တုိင္းျပည္ အမည္ကိုေတာင္ ပါယ္ဖ်က္ၿပီး ျဖစ္တယ္ဆိုကာ အတင္းျငင္းဆိုေနတဲ့ လက္ရွိအစိုးရဟာ Arakan ဆိုတဲ့ ပါယ္ဖ်က္ၿပီး စကားလံုးကိုေတာ့ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေထာက္ခံေနျခင္းဟာ-၊ ရခိုင္သိန္းစိန္ အစိုးရရဲ႔ ေရွ႔ဖံုးေနာက္ေပၚ ေပၚလစီကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ဖြင့္ျပေနသလို ျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ။
ထမင္းမစားရခ်င္ ေနပါေစ- မြတ္ဆလင္မုန္းေနရရင္ ၿပီးေရာ ဆိုတဲ့ စိတ္တစ္ခုကို ဖက္တြယ္ရင္း- အေနာက္ တံခါးကို ပိတ္လွ်က္- ပိတ္လွ်က္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးကို အေနာက္သားတို႔ ၿမိဳသြားခဲ့ပါၿပီ။
ဗမာတို႔ ေမ့ေမ်ာေနေစရန္ "ထမင္းမစားရခ်င္ေနပါေစ မြတ္ဆလင္မုန္းေနရရင္ ၿပီးေရာ" ဆိုတဲ့ စိတ္ကို ဦးေဆာင္ ရိုက္သြင္းေပးေနသူ သီတဂူကလည္း ဘဂၤလားသား ခ်က္က္မာ လူမ်ိဳးစစ္ပါ။-
ေဌးလြင္ဦး
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
RB News
29.9.2014
(ဘူးလက္ လွေဆြ သို႔)
၁၉၈၆ ခု ႏွစ္ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းတြင္းကို ေရာက္ေတာ့- ၀မ္းတြင္းက မိတ္ေဆြမ်ား ေျပာတဲ့ စကားေလးပါ။ "ငါတို႔ ၀မ္းတြင္းမွာ ကေလးေတြက ကေလးေတြကို ခ်ီၾကတယ္-" တဲ့။
မိတၳိလာနားက ၀မ္းတြင္းဆိုတာ အထည္ျပဳလုပ္တဲ့ ယက္ကန္းနဲ႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ ၿမိဳ႔ေလးပါ။ အဲ့ဒီေဒသမွာ ပညာေရး နိမ့္က်လွၿပီး၊ ကေလးေတြက ပညာသင္ယူရမယ့္ အခ်ိန္မွာပဲ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္ျပဳေလ့ ရွိၿပီး အရြယ္မေရာက္တဲ့ ကေလး အရြယ္က သူ႔ရင္ေသြး ကေလးကို ထိမ္းေက်ာင္း ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္ သို႔မဟုတ္ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေဆာင္တဲ့ "ငါတို႔ ၀မ္းတြင္းမွာ ကေလးေတြက ကေလးေတြကို ခ်ီၾကတယ္-" စကားကို စကားပံုတစ္ခုလို ျဖစ္ေအာင္ထိ တြင္က်ယ္ခဲ့ပါတယ္။
လူငယ္မ်ိဳးဆက္ အတြက္ ပညာေရး က႑ကို ေဖၚေဆာင္မေပးႏိုင္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရား ည့ံဖ်င္းမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အသံုးမက်မႈေၾကာင့္ ပညာသင္ရမယ့္ အရြယ္မွာ ပညာသင္ခြင့္မရွိ၊ အလုပ္အကိုင္မရွိ၊ ျဖစ္ေနရတဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းတိုင္းမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ယူ သားေမြးကိစၥဟာ ဓမၼတာ တစ္ရပ္ပါ။
ေဒါန ေတာင္တန္းေပၚက လူနည္းစု လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႔ ဘ၀မွာလည္း ကေလးဘ၀ အရြယ္ကတည္းက အိမ္ေထာင္ျပဳ သားေမြးျခင္းဟာ မထူးဆန္းေတာ့ပါ။ (ကရင္ျပည္နယ္ အေရွ႔ေဒါန တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေဒသမ်ားကို ေလ့ လာၾကည့္ပါ။) ေဒါနေတာင္တန္းက အဲ့ဒီ လူနည္းစုရဲ႔ ဘ၀က သနားစရာ ပိုမိုေကာင္းလွတယ္။ ဘာႏိုင္ငံေရးမွ မသိ၊ ဘာပညာမွ မသင္ယူရ၊ ေတာင္ယာခုတ္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနရတဲ့ လံုး၀ အရိုးခံဘ၀-၊ ဒီၾကားထဲ ဗမာ စစ္တပ္မ်ား ေရာက္လာၿပီး မုဒိန္းက်င့္၊ သတ္ျဖတ္ေတြက ဒုနဲ႔ေဒး (အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။) လင္ လုပ္သူကို ႀကိဳးတုတ္ထားၿပီး-၊ ဇနီးမိန္းမကို လင္ေရွ႔မွာ ဗမာစစ္တပ္က အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ မုဒိန္းက်င့္မႈမ်ား- (ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္သူတိုင္း ေတြးၾကည့္လိုက္ပါ- ဘယ္ေလာက္မ်ား ရင္နာစရာ ေကာင္းလိုက္မလဲ)။ ဒီလို အဖ်က္အပ်က္မ်ိဳးေတြဟာ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးမွာ ျပည့္လွ်ံေနပါတယ္။ (အေထာက္အထားေပါင္း မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။)
ဒါေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရမ်ားရဲ႔ အသံုးမက်မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္တည္လာရတဲ့ ထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားသာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ ကိုယ္အသံုးမက်မႈကို ကိုယ္မျမင္ဘဲလွ်က္- အျပစ္မဲ့ ျဖစ္တည္လာတဲ့ ေဘးထြက္ ပစၥည္းမ်ားကိုသာ အျပစ္ပံုခ် ယုိးစြပ္ေျပာဆိုျခင္းဟာ ထပ္ဆင့္ ယုတ္မာသူတို႔ရဲ႔ အေလ့အက်င့္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေနပါ တယ္။
ဘူးလက္ လွေဆြက Child Marriage ဆိုတဲ့ ေခါင္းစီးနဲ႔ မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အရြယ္မေရာက္ေသာ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ- ပိုရွိေနပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ အသက္ ၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတာင္ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ ဆိုတဲ့ စကားက - ၾကားရသူ အေပါင္း ၾသခ်ရေလာက္ေအာင္ ယံုတမ္းစကားလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳ မႈမ်ား ရွိေနတယ္-၊ ဆိုတဲ့ စကားေလာက္ဆို ေစာဒက တက္စရာ မလိုပါ။ အသက္ကိုပါ ၅ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ (ဆယ္ႏွစ္ ေအာက္) ေဖၚျပလိုက္ေတာ့ ယံုၾကည္ထုိက္တဲ့ စကား တစ္ရပ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္က မြန္းၾကပ္တဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ုိင္းၾကားထဲမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈမ်ား မ်ားစြာ ရွိေနျခင္းဟာ အမွန္တရား တစ္ခုပါ။ ဒါဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာသာ ျဖစ္ေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဗမာ (ရခိုင္လို႔ မခံယူတဲ့ သံတြဲေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားက လူမ်ား)ၾကားမွာလည္း မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စာသင္ေက်ာင္းနဲ႔ ေ၀းကြာတဲ့ ေဒသမ်ား (ဥပမာ ျမာ၀ အထဲကြင္းရြာ စတဲ့) ရြာမ်ား၊ ရခိုင္ေဒသရွိ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အၾကားမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းဟာ အျပစ္တစ္ရပ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားထဲမွာလည္း ပညာသင္ခြင့္မရတဲ့ ေက်းလက္ေန လူတန္းစားမ်ား အၾကား အခ်ိဳ႔ျဖစ္ရပ္ေတြ ရွိေန ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေလွာင္ပိတ္ခံ လူသားထု တစ္ရပ္ရဲ႔ အေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားေစႏိုင္တဲ့ ထပ္ဆင့္ ပ့ံပိုး မႈမ်ားလည္း ရွိေနပါတယ္။
(၁) ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ၁၉၇၄ ခု ေနာက္ပိုင္း ထပ္ဆင့္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း ထုတ္ေပးျခင္း မရွိဘဲ၊ နဂို အိမ္ေထာင္စုထဲမွာသာ လူဦးေရကို ထည့္သြင္းျခင္း ခံထားရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက သား သမီး အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး အိမ္ခြဲခြင့္ မရွိ၊ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း ထပ္ခြဲခြင့္ မရွိဘဲ နဂို မိဘမ်ားရဲ႔ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းထဲမွာပဲ တုိးပြားလာတဲ့ ေျမး ျမစ္တို႔ရဲ႔ စာရင္းကို ထည့္သြင္းခံထားရပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ တိုင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းတစ္ခုထဲမွာ တိုးပြား လူဦးေရကို ထည့္သြင္း ခံရျခင္း အတြက္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း တစ္ခုမွာ လူဦးေရ ၂၀၊ ၃၀၊ ၅၀၊ ၇၀ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ လူဦးေရကို မိ၊ ဘ (တစ္စံု)ထဲမွာ ေမြးထားသလိုလို - သမၼတ ဆိုသူ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာခဲ့ တာလည္း ရွိေနျပန္တယ္။ (အသိဉာဏ္မဲ့ပံုကို ေထာက္ျပတာပါ။)
(၂) စားေရရိကၡက အစ အဘက္ဘက္က ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ဟာ ရရာနည္းလမ္းက တိုင္းတစ္ပါးကို ထြက္ခြာရတာမ်ားလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒီအခါ လမ္းခရီးမွာ ေသဆံုးရသူမ်ား မ်ားစြာ ရွိလာျပန္တယ္။ ေသဆံုးသူ မွ က်န္ေနခဲ့တဲ့ ဇနီး သားသမီးမ်ား ရဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား အဆံုးသတ္သြားခ်ိန္မ်ားမွာ- (က်န္ရစ္သူ ဇနီး၊ သမီး မ်ား ျပည့္တန္ဆာ ျဖစ္မသြားေရး အတြက္) နီးစပ္ရာ- ေယာက်္ားမ်ားမွ ထိမ္းသိမ္း အိမ္ေထာင္ျပဳရတာမ်ား လည္း ရွိပါတယ္။ (ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ဟာ ဇနီးမယားမ်ားကို ခိုင္းစားသူမ်ား မဟုတ္ပါ။ အျခား လူမ်ိဳး ေယာက်္ားမ်ား ထက္ ပိုမို အပင္ပန္းခံၿပီး ရွိသမွ် အိမ္ေထာင္စုကို လုပ္ေကၽြးတဲ့ ဓေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူ မ်ားက သိသိႀကီးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားကို အျပစ္မဆိုပဲ- အျပစ္မဲ့ မျဖစ္တည္ခ်င္ဘဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ လူစုတစ္ရပ္ကို အျပစ္ဆိုေနျခင္းမ်ား- မယား အမ်ားယူတယ္လို႔ ၀ါဒျဖန္႔ျခင္းမ်ားနဲ႔ မိႈင္းတိုက္ထားျပန္ပါတယ္။
(၃) ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ မတရားမႈ ျပဳတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ႀကီးထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မိန္းကေလးမ်ား မုဒိန္းက်င့္ မခံရေရး အတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားမ်ား၊ လူႀကီးမ်ားက အပ်ိဳေဘာ္၀င္စ မိန္းကေလးမ်ားကို "ဒါ ကၽြန္ေတာ့ ဇနီးပါ" ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးၿပီး ကာမပိုင္ ရွိေလဟန္ အထင္မ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ရတာမ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ (တစ္ကယ္တမ္း လက္ေတြ႔မွာ သူတို႔ခ်င္းပဲ အိမ္ေထာင္ဘက္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိတဲ့ ကိစၥမ်ားပါ။) ဘူးလက္ လွေဆြ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္- တာ၀န္က် တပ္ရင္းက ငါး ႏွစ္ သမီးေတာင္ မေရွာင္ မုဒိန္းက်င့္မယ္ ဆိုရင္- ငါး ႏွစ္ သမီးကိုလည္း (ကိုယ့္ေျမးအရင္း ျဖစ္ပါေစ) လူႀကီးတစ္ဦးက "ဒါ ကၽြန္ေတာ့ ဇနီးပါ" လို႔ ပရိယယ္ သံုး ေျပာ လိုက္မွာပါပဲ။ (ဒီလို ကာကြယ္ခဲ့ႏုိင္လို႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မုဒိန္းက်င့္ ခံရမႈ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ကရင္နီ စတဲ့ လူနည္းစုမ်ား ဘ၀- အမ်ိဳးသမီးေပါင္းမ်ားစြာ ကို မုဒိန္းက်င့္ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ခံေနရေၾကာင္း ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အေထာက္အထားမ်ားနဲ႔ သိေနခဲ့ပါၿပီ။) ရွမ္း အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးေရးတဲ့ License to rape စာအုပ္ေလာက္ေတာ့ အရင္ဖတ္သင့္တယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ကို လိုက္နာဘို႔၊ က်င့္သံုးဘို႔၊ ပညာ သင္ယူဘို႔၊ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္မျပဳဘို႔၊ သားသမီးတို႔ကို ေကာင္းမြန္စြာ ေစာင့္ေရွာက္ဘို႔ ပညာေပး ျပဳလုပ္တဲ့ အုပ္စုမ်ား မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ပညာေပး အုပ္စုမ်ားကလည္း မေန႔ တစ္ေန႔ကမွ ေပၚထြက္လာ ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ အရင္ကတည္းက ရွိေနသလို ပညာေပးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားလည္း က်ယ္ျပန္႔ လာေနပါတယ္။ (ဒါေတြကို အစိုးရဘက္က စီမံခ်က္နဲ႔ ႏွိပ္ကြပ္ထားမႈမ်ား မ်ားစြာရွိေနပါတယ္။)
တိုင္းျပည္ တစ္ခုကို ေစတနာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ထိမ္းသိမ္းမယ့္ အမတ္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အေနနဲ႔ မိမိရဲ႔ အေျပာအဆို ကို ဆင္ျခင္သင့္တယ္။ ဗဟုသုတမ်ား ပြားမ်ားေအာင္ ေလ့လာသင့္တယ္။ မွ်တညီညြတ္ေသာ စကားမ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ေျပာဆိုသင့္ပါတယ္။
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement (တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈ)
(ဘူးလက္ လွေဆြ သို႔)
၁၉၈၆ ခု ႏွစ္ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းတြင္းကို ေရာက္ေတာ့- ၀မ္းတြင္းက မိတ္ေဆြမ်ား ေျပာတဲ့ စကားေလးပါ။ "ငါတို႔ ၀မ္းတြင္းမွာ ကေလးေတြက ကေလးေတြကို ခ်ီၾကတယ္-" တဲ့။
မိတၳိလာနားက ၀မ္းတြင္းဆိုတာ အထည္ျပဳလုပ္တဲ့ ယက္ကန္းနဲ႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ ၿမိဳ႔ေလးပါ။ အဲ့ဒီေဒသမွာ ပညာေရး နိမ့္က်လွၿပီး၊ ကေလးေတြက ပညာသင္ယူရမယ့္ အခ်ိန္မွာပဲ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္ျပဳေလ့ ရွိၿပီး အရြယ္မေရာက္တဲ့ ကေလး အရြယ္က သူ႔ရင္ေသြး ကေလးကို ထိမ္းေက်ာင္း ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္ သို႔မဟုတ္ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေဆာင္တဲ့ "ငါတို႔ ၀မ္းတြင္းမွာ ကေလးေတြက ကေလးေတြကို ခ်ီၾကတယ္-" စကားကို စကားပံုတစ္ခုလို ျဖစ္ေအာင္ထိ တြင္က်ယ္ခဲ့ပါတယ္။
လူငယ္မ်ိဳးဆက္ အတြက္ ပညာေရး က႑ကို ေဖၚေဆာင္မေပးႏိုင္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရား ည့ံဖ်င္းမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အသံုးမက်မႈေၾကာင့္ ပညာသင္ရမယ့္ အရြယ္မွာ ပညာသင္ခြင့္မရွိ၊ အလုပ္အကိုင္မရွိ၊ ျဖစ္ေနရတဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းတိုင္းမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ယူ သားေမြးကိစၥဟာ ဓမၼတာ တစ္ရပ္ပါ။
ေဒါန ေတာင္တန္းေပၚက လူနည္းစု လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႔ ဘ၀မွာလည္း ကေလးဘ၀ အရြယ္ကတည္းက အိမ္ေထာင္ျပဳ သားေမြးျခင္းဟာ မထူးဆန္းေတာ့ပါ။ (ကရင္ျပည္နယ္ အေရွ႔ေဒါန တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေဒသမ်ားကို ေလ့ လာၾကည့္ပါ။) ေဒါနေတာင္တန္းက အဲ့ဒီ လူနည္းစုရဲ႔ ဘ၀က သနားစရာ ပိုမိုေကာင္းလွတယ္။ ဘာႏိုင္ငံေရးမွ မသိ၊ ဘာပညာမွ မသင္ယူရ၊ ေတာင္ယာခုတ္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနရတဲ့ လံုး၀ အရိုးခံဘ၀-၊ ဒီၾကားထဲ ဗမာ စစ္တပ္မ်ား ေရာက္လာၿပီး မုဒိန္းက်င့္၊ သတ္ျဖတ္ေတြက ဒုနဲ႔ေဒး (အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။) လင္ လုပ္သူကို ႀကိဳးတုတ္ထားၿပီး-၊ ဇနီးမိန္းမကို လင္ေရွ႔မွာ ဗမာစစ္တပ္က အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ မုဒိန္းက်င့္မႈမ်ား- (ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္သူတိုင္း ေတြးၾကည့္လိုက္ပါ- ဘယ္ေလာက္မ်ား ရင္နာစရာ ေကာင္းလိုက္မလဲ)။ ဒီလို အဖ်က္အပ်က္မ်ိဳးေတြဟာ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးမွာ ျပည့္လွ်ံေနပါတယ္။ (အေထာက္အထားေပါင္း မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။)
ဒါေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရမ်ားရဲ႔ အသံုးမက်မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္တည္လာရတဲ့ ထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားသာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ ကိုယ္အသံုးမက်မႈကို ကိုယ္မျမင္ဘဲလွ်က္- အျပစ္မဲ့ ျဖစ္တည္လာတဲ့ ေဘးထြက္ ပစၥည္းမ်ားကိုသာ အျပစ္ပံုခ် ယုိးစြပ္ေျပာဆိုျခင္းဟာ ထပ္ဆင့္ ယုတ္မာသူတို႔ရဲ႔ အေလ့အက်င့္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေနပါ တယ္။
ဘူးလက္ လွေဆြက Child Marriage ဆိုတဲ့ ေခါင္းစီးနဲ႔ မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အရြယ္မေရာက္ေသာ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ- ပိုရွိေနပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ အသက္ ၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတာင္ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ ဆိုတဲ့ စကားက - ၾကားရသူ အေပါင္း ၾသခ်ရေလာက္ေအာင္ ယံုတမ္းစကားလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳ မႈမ်ား ရွိေနတယ္-၊ ဆိုတဲ့ စကားေလာက္ဆို ေစာဒက တက္စရာ မလိုပါ။ အသက္ကိုပါ ၅ ႏွစ္ ၇ ႏွစ္ (ဆယ္ႏွစ္ ေအာက္) ေဖၚျပလိုက္ေတာ့ ယံုၾကည္ထုိက္တဲ့ စကား တစ္ရပ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္က မြန္းၾကပ္တဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ုိင္းၾကားထဲမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳမႈမ်ား မ်ားစြာ ရွိေနျခင္းဟာ အမွန္တရား တစ္ခုပါ။ ဒါဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာသာ ျဖစ္ေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဗမာ (ရခိုင္လို႔ မခံယူတဲ့ သံတြဲေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားက လူမ်ား)ၾကားမွာလည္း မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စာသင္ေက်ာင္းနဲ႔ ေ၀းကြာတဲ့ ေဒသမ်ား (ဥပမာ ျမာ၀ အထဲကြင္းရြာ စတဲ့) ရြာမ်ား၊ ရခိုင္ေဒသရွိ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား အၾကားမွာ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းဟာ အျပစ္တစ္ရပ္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားထဲမွာလည္း ပညာသင္ခြင့္မရတဲ့ ေက်းလက္ေန လူတန္းစားမ်ား အၾကား အခ်ိဳ႔ျဖစ္ရပ္ေတြ ရွိေန ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေလွာင္ပိတ္ခံ လူသားထု တစ္ရပ္ရဲ႔ အေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားေစႏိုင္တဲ့ ထပ္ဆင့္ ပ့ံပိုး မႈမ်ားလည္း ရွိေနပါတယ္။
(၁) ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ၁၉၇၄ ခု ေနာက္ပိုင္း ထပ္ဆင့္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း ထုတ္ေပးျခင္း မရွိဘဲ၊ နဂို အိမ္ေထာင္စုထဲမွာသာ လူဦးေရကို ထည့္သြင္းျခင္း ခံထားရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက သား သမီး အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး အိမ္ခြဲခြင့္ မရွိ၊ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း ထပ္ခြဲခြင့္ မရွိဘဲ နဂို မိဘမ်ားရဲ႔ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းထဲမွာပဲ တုိးပြားလာတဲ့ ေျမး ျမစ္တို႔ရဲ႔ စာရင္းကို ထည့္သြင္းခံထားရပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ တိုင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းတစ္ခုထဲမွာ တိုးပြား လူဦးေရကို ထည့္သြင္း ခံရျခင္း အတြက္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း တစ္ခုမွာ လူဦးေရ ၂၀၊ ၃၀၊ ၅၀၊ ၇၀ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ လူဦးေရကို မိ၊ ဘ (တစ္စံု)ထဲမွာ ေမြးထားသလိုလို - သမၼတ ဆိုသူ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာခဲ့ တာလည္း ရွိေနျပန္တယ္။ (အသိဉာဏ္မဲ့ပံုကို ေထာက္ျပတာပါ။)
(၂) စားေရရိကၡက အစ အဘက္ဘက္က ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ဟာ ရရာနည္းလမ္းက တိုင္းတစ္ပါးကို ထြက္ခြာရတာမ်ားလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ဒီအခါ လမ္းခရီးမွာ ေသဆံုးရသူမ်ား မ်ားစြာ ရွိလာျပန္တယ္။ ေသဆံုးသူ မွ က်န္ေနခဲ့တဲ့ ဇနီး သားသမီးမ်ား ရဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား အဆံုးသတ္သြားခ်ိန္မ်ားမွာ- (က်န္ရစ္သူ ဇနီး၊ သမီး မ်ား ျပည့္တန္ဆာ ျဖစ္မသြားေရး အတြက္) နီးစပ္ရာ- ေယာက်္ားမ်ားမွ ထိမ္းသိမ္း အိမ္ေထာင္ျပဳရတာမ်ား လည္း ရွိပါတယ္။ (ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ဟာ ဇနီးမယားမ်ားကို ခိုင္းစားသူမ်ား မဟုတ္ပါ။ အျခား လူမ်ိဳး ေယာက်္ားမ်ား ထက္ ပိုမို အပင္ပန္းခံၿပီး ရွိသမွ် အိမ္ေထာင္စုကို လုပ္ေကၽြးတဲ့ ဓေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူ မ်ားက သိသိႀကီးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားကို အျပစ္မဆိုပဲ- အျပစ္မဲ့ မျဖစ္တည္ခ်င္ဘဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ လူစုတစ္ရပ္ကို အျပစ္ဆိုေနျခင္းမ်ား- မယား အမ်ားယူတယ္လို႔ ၀ါဒျဖန္႔ျခင္းမ်ားနဲ႔ မိႈင္းတိုက္ထားျပန္ပါတယ္။
(၃) ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ မတရားမႈ ျပဳတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ႀကီးထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မိန္းကေလးမ်ား မုဒိန္းက်င့္ မခံရေရး အတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားမ်ား၊ လူႀကီးမ်ားက အပ်ိဳေဘာ္၀င္စ မိန္းကေလးမ်ားကို "ဒါ ကၽြန္ေတာ့ ဇနီးပါ" ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးၿပီး ကာမပိုင္ ရွိေလဟန္ အထင္မ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ရတာမ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ (တစ္ကယ္တမ္း လက္ေတြ႔မွာ သူတို႔ခ်င္းပဲ အိမ္ေထာင္ဘက္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိတဲ့ ကိစၥမ်ားပါ။) ဘူးလက္ လွေဆြ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္- တာ၀န္က် တပ္ရင္းက ငါး ႏွစ္ သမီးေတာင္ မေရွာင္ မုဒိန္းက်င့္မယ္ ဆိုရင္- ငါး ႏွစ္ သမီးကိုလည္း (ကိုယ့္ေျမးအရင္း ျဖစ္ပါေစ) လူႀကီးတစ္ဦးက "ဒါ ကၽြန္ေတာ့ ဇနီးပါ" လို႔ ပရိယယ္ သံုး ေျပာ လိုက္မွာပါပဲ။ (ဒီလို ကာကြယ္ခဲ့ႏုိင္လို႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မုဒိန္းက်င့္ ခံရမႈ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ကရင္နီ စတဲ့ လူနည္းစုမ်ား ဘ၀- အမ်ိဳးသမီးေပါင္းမ်ားစြာ ကို မုဒိန္းက်င့္ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ခံေနရေၾကာင္း ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အေထာက္အထားမ်ားနဲ႔ သိေနခဲ့ပါၿပီ။) ရွမ္း အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးေရးတဲ့ License to rape စာအုပ္ေလာက္ေတာ့ အရင္ဖတ္သင့္တယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ကို လိုက္နာဘို႔၊ က်င့္သံုးဘို႔၊ ပညာ သင္ယူဘို႔၊ အရြယ္မေရာက္မွီ အိမ္ေထာင္မျပဳဘို႔၊ သားသမီးတို႔ကို ေကာင္းမြန္စြာ ေစာင့္ေရွာက္ဘို႔ ပညာေပး ျပဳလုပ္တဲ့ အုပ္စုမ်ား မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ပညာေပး အုပ္စုမ်ားကလည္း မေန႔ တစ္ေန႔ကမွ ေပၚထြက္လာ ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ အရင္ကတည္းက ရွိေနသလို ပညာေပးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားလည္း က်ယ္ျပန္႔ လာေနပါတယ္။ (ဒါေတြကို အစိုးရဘက္က စီမံခ်က္နဲ႔ ႏွိပ္ကြပ္ထားမႈမ်ား မ်ားစြာရွိေနပါတယ္။)
တိုင္းျပည္ တစ္ခုကို ေစတနာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ထိမ္းသိမ္းမယ့္ အမတ္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား အေနနဲ႔ မိမိရဲ႔ အေျပာအဆို ကို ဆင္ျခင္သင့္တယ္။ ဗဟုသုတမ်ား ပြားမ်ားေအာင္ ေလ့လာသင့္တယ္။ မွ်တညီညြတ္ေသာ စကားမ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ေျပာဆိုသင့္ပါတယ္။
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement (တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈ)
RB News
27.9.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း အမွတ္ (၁) တြင္ စာေမးပြဲ စစ္ေဆးမည္ကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ဆရာ/မ မ်ားက ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားထံမွ ေငြေၾကးမ်ား မတရားသျဖင့္ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ အေျခခံ ပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း အမွတ္ (၁) တြင္ ပထမ အစမ္း စာေမးပြဲ စစ္ေဆးရန္ အတြက္ဟု ဆုိကာ ဆရာ/မ မ်ားက ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားထံမွ ေငြက်ပ္ ၅၀၀ မွ ၁၀၀၀ ထိ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေက်ာင္းသား မိဘ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ အျခားေက်ာင္း မ်ားတြင္လည္း အ.ထ.က (၁) ကဲ့သုိ႔ ေကာက္ခံမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။
ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ေက်ာင္းမ်ား၌ ယခုႏွစ္ စာသင္ႏွစ္တြင္ တာ၀န္က် ဆရာ/မ မ်ားသည္ စိတ္လုံၿခဳံမႈ မရွိ၊ မသကၤာမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ဆုိကာ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္၍ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားကုိ စာသင္ၾကားျခင္း မရွိေၾကာင္း အဆုိပါ ေက်ာင္းသား မိဘက ေျပာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဆရာ/မ မ်ားသည္ တခါတရံ ေက်ာင္းသုိ႔လာလွ်င္လည္း အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျပ၍ ေငြေၾကး ေကာက္ခံျခင္းမ်ားသာ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား အေနျဖင့္ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားမွာ ပညာေရး အလြန္ ဆုံးရႈံး နစ္နာ ေနပါသျဖင့္ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္း ကုိယ္တုိင္ ယခုကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ပ်က္ ေနသည္မ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးရန္ လုိလားေၾကာင္း RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
25.9.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ပေညာင္ပင္ႀကီး ေက်းရြာ အတြင္းသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ မ.က.ဖ အဖြဲ႔မ်ား ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္သည့္ အျပင္၊ ေနအိမ္တြင္းမွ ပစၥည္းမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ လုယက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန႔တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ မ.က.ဖ အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ပေညာင္ပင္ႀကီး ေက်းရြာ (ေဒါင္လီဖာရာ) အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ အမည္ခံ လူဦးေရ စာရင္း စစ္ေဆးရန္ ႀကဳိးစားခဲ့ေသာ္လည္း ေဒသခံ ရြာသားမ်ားက အစစ္ေဆးခံရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သျဖင့္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ အဖြဲ႔သည္ ည ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ စစ္သား အင္အား အမ်ားအျပားျဖင့္ ရြာအတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားကုိ အၾကမ္းဖက္ ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား၏ ေနအိမ္ တံခါးမ်ားႏွင့္ ျပတင္းေပါက္မ်ား ရုိက္ခ်ဳိးျခင္း၊ ဗီဒုိႏွင့္ ေသတၱာမ်ား ေဖာက္ထြင္း၍ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ထုိင္ခုံမ်ား၊ ကုတင္မ်ားႏွင့္ မီးဖုိေခ်ာင္သုံး ပစၥည္းမ်ား၊ အုိးခြက္ ပန္းကန္မ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အျပင္ တန္ဖုိးႀကီး ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေငြသားမ်ား လုယက္ ယူေဆာင္ ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ တစ္ႏွစ္စာ သုိေလွာင္ထားသည့္ ဆန္အိတ္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားက လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရၿပီး လုယက္ခံရသူ အခ်ဳိ႕မွာ --
(၁) ဟာဖီးစ္ အာယုဘ္ (ဘ) ဦးအဒူရာမန္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္)
(၂) ဦးရာမတ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္အာမတ္ (အသက္ ၅၀ ႏွစ္) -- (၎၏ မုတ္ဆိတ္ကုိ အတင္းရိတ္သည့္ အျပင္ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့သည္။)
(၃) ဦးလာလ္မ်ာ (ဘ) ဦးေအာ္လီအာမတ္ (အသက္ ၅၅ ႏွစ္) -- (၎၏ မုတ္ဆိတ္ကုိ အတင္းရိတ္သည့္ အျပင္ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့သည္။)
(၄) ဦးႏူရ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးလာလ္မ်ာ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)
(၅) ဦးအာဇီမုလႅာ (ဘ) ဦးေဆြယာဒ္အာမတ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)
(၆) ေမာ္လ၀ီ ဦးေရာ္ရွိတ္ (ဘ) ဦးအာေရွာ္ေရာ္ဖ္မ်ာ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) – (၎၏ မိခင္ႏွင့္ ဇနီးတုိ႔ကုိ စစ္ဖိနပ္ျဖင့္ ကန္သည့္အျပင္ ေနအိမ္မွ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းကုိလည္း လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့သည္။)
(၇) ေမာ္လ၀ီ ရွာလာမ္ (ဘ) ဦးအဘူေရွာ္မာ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) – (၎၏ မိခင္ ေဒၚႏုရ္ဂ်ာဟာန္ဘီ (အသက္ ၆၅ ႏွစ္) ကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက စစ္ဖိနပ္ျဖင့္ ကန္သျဖင့္ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရခဲ့သည့္ အျပင္ ေနအိမ္မွ ဘတၱရီအႀကီး တစ္လုံးႏွင့္ ဆုိလာျပားမ်ားကုိ လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့သည္။)
(၈) ဦးမာမတ္ယာစီးန္ (ဘ) ဦးအာမီးရ္ေဟာက္ခ္ (အသက္ ၂၆ ႏွစ္) – (၎၏ ဇနီးကုိ ေျခေထာက္ျဖင့္ ကန္သည့္ အျပင္ လက္သီးျဖင့္ ထုိးႀကိတ္ခဲ့သည္။)
(၉) မာဘူရာမန္ (ဘ) ဦးဇာေဖာ္ရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) – (၎၏ စားကုန္ဆုိင္ကုိ ေဖာက္ထြင္း၍ ဆုိင္အတြင္းရွိ ပစၥည္း အမ်ားအျပားကုိ ကားျဖင့္တင္ေဆာင္ သြားခဲ့သည္။)
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားကုိ စိတ္ႀကဳိက္ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိက္စက္၍ လုယက္မႈမ်ား ျပဳုလုပ္ၿပီး နံနက္ ၄ နာရီ အခ်ိန္မွ ရြာမွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
လက္နက္ကုိင္ အာဏာပုိင္မ်ား၏ တာ၀န္မွာ ျပည္သူမ်ား၏ အသက္ အုိးအိမ္ စည္းစိမ္ကုိ ကာကြယ္ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လုိင္စင္ရ ဓါးျပ သဖြယ္ ရုိက္ႏွက္၍ လုယက္ေနျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ ဟန္႔တား အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘဲ တရား၀င္ သဖြယ္ ခြင့္ျပဳထားသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
လက္နက္ကုိင္ အာဏာပုိင္မ်ား၏ တာ၀န္မွာ ျပည္သူမ်ား၏ အသက္ အုိးအိမ္ စည္းစိမ္ကုိ ကာကြယ္ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လုိင္စင္ရ ဓါးျပ သဖြယ္ ရုိက္ႏွက္၍ လုယက္ေနျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ ဟန္႔တား အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘဲ တရား၀င္ သဖြယ္ ခြင့္ျပဳထားသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
25.9.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း က်ီးကန္းျပင္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ေတာင္ရြာသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ မ.က.ဖ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား၏ ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၁၈) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း က်ီးကန္းျပင္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ေတာင္ရြာသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ မ.က.ဖ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ၀င္ေရာက္၍ အမည္ခံ လူဦးေရ စာရင္း စစ္ေဆးရန္ ႀကဳိးစားခဲ့ရာ၊ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားက အစစ္ေဆး မခံလုိသျဖင့္ တိမ္းေရွာင္ သြားခဲ့ၾကသည္။ ရြာသားမ်ား တိမ္းေရွာင္သြား ၿပီးေနာက္ မ.က.ဖ အဖြဲ႔၀င္ လ.၀.က အရာရွိ ဦးစုိးျမင့္ထြန္း ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႔က ေဒသခံ ရြာသားမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားႏွင့္ ဆုိင္မ်ားမွ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေငြမ်ားကုိ လုယက္၍ ကားျဖင့္ တင္ေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
လုယက္ခံရသူ အခ်ဳိ႕မွာ --
(၁) ဦးႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) – (၎၏ စားကုန္ဆုိင္မွ ေငြက်ပ္ ၁၅ သိန္းေက်ာ္ တန္ဖုိးရွိ စားကုန္ပစၥည္းမ်ားကုိ မ.က.ဖ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ားကဲ့သုိ႔ လုယက္၍ ကားမ်ားျဖင့္ တင္ေဆာင္ သြားသည့္ အျပင္ ဆုိင္ရွိ ေသတၱာ အတြင္းမွ ဆုိင္ေရာင္းရေငြ ေငြက်ပ္ ၁၈ သိန္းကုိလည္း လုယက္ ယူေဆာင္သြားခဲ့သည္။)
(၂) ဦးအာမတ္ေခၚဘိရ္ (ဘ) ဦးအဒူဟာဒိရ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) – (၎၏ ဆုိင္ကုိဖ်က္၍ ဆုိင္အတြင္းမွ ေငြက်ပ္ ၁၀ သိန္း ေက်ာ္တန္ဖုိးရွိ ပစၥည္းမ်ားကုိ မ.က.ဖ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက လုယက္၍ ကားမ်ားျဖင့္ တင္ေဆာင္ သြားခဲ့သည္။)
25.9.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြဟာ ထိေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း အာရွ လူအခြင့္ အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔ (ANNI) က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ ရခုိင္ ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡ ေဒသေတြ အတြင္း လိင္ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြနဲ႔ သတင္း မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြ အျပင္ အလုပ္သမား အခြင့္ အေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိ ေနေသးတာေတြ ကို ေထာက္ျပ ခဲ့ပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာပဲ ယခင္အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ သစ္ကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္း ေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ ထုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပလာ ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေပၚေဝဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ အသစ္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္အေၾကာင္း ကိုစည္သူက သတင္းေပးပို႕ထားပါတယ္။
"သမၼတ၏ ဘက္ေတာ္သားမ်ားသာ ျဖစ္သည္" လို႔ ေခါင္းစီးတပ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အားနည္းခ်က္ ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႕ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့ အေၾကာင္း (ANNI) အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ANNI အပါအ၀င္ ျမန္မာအေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႕ (Burma partnership) နဲ႔ Equality Myanmar လို႔ေခၚတဲ့ ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာတို႔မွ ပူးေပါင္း ထုတ္ေ၀တဲ့ အခု အစီရင္ခံစာဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယႏွစ္၀က္နဲ႕ ၂၀၁၄ ပထမ ႏွစ္၀က္ အတြင္း အျဖစ္အပ်က္ေတြကို မူတည္ၿပီး ထုတ္ျပန္ ေဖာ္ျပ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနရာ စိုးရိမ္ရဆံုး နယ္ေျမ ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ စံုစမ္းေဖာ္ ထုတ္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
" လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ဟိုးအရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ လက္ထက္မွာ တုန္းက အေျခအေနေတြအတုိင္း ဆက္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း တျခားေသာ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ပံုစံအသစ္ေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔ေတြ႔ရတယ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အားလံုးသိၿပီးသားပါပဲ။ မီဒီယာေတြကို က်မတို႔ အထူးေတာင္ ေျပာျပစရာ မလိုပါဘူး။ မီဒီယာေတြကေနပဲ ဒီလိုလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့မွ တင္ျပလာတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ မီဒီယာေတြရဲ႕အခန္းက႑ဟာ အေရးႀကီးဆံုးပါပဲ။"
လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ ျမန္မာအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႔ (Burma partnership) ရဲ႕ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္ဥမၼာေျပာသြားတာပါ။
ရခုိင္ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡေဒသေတြအတြင္း လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိခဲ့တာအျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေနေသးတာ၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးဆံုးရံႈးမႈေတြနဲ႕ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြအတြင္း ေဒသခံေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးခဲ့တာေတြကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးမ်ားျမွင့္တင္ရန္နဲ႕ ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သစ္ကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ ယခင္အစိုးရရဲ႕ သံတမန္ေဟာင္းေတြ ျပန္လည္ ပါ၀င္လာတာအျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္ေရြးေကာက္တဲ့စနစ္ကိုေတာ့ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
"ဒီလိုမ်ိဳး အစိုးရနဲ႔ မကင္းေသာ အစိုးရမွာ တာဝန္ယူ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ သူမ်ိဳးကို ပါဝင္ျခင္းကိုက ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ သီးျခားရပ္တည္နုိင္ျခင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ကို က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး သံသယရွိစရာျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့ပူပင္ခဲ့မႈမ်ား ေပ်ာက္ၿပီးေတာ့ အသစ္မွာ ေလ်ာ့သြားမလားဆိုတဲ့စိုးရိမ္ခ်က္က ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနျခင္းကိုက က်ေနာ္တို႔အတြက္ သိပ္ၿပီးေတာ့ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အရာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္တခုကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔က အျမဲတမ္းအၾကံေပးပါတယ္။ ပိုမိုပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့အရာျဖစ္ရမယ္။ လူထုအေျချပဳကိစၥ အဖြဲ႔ အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရွိရမယ္လို႔ေျပာေပမဲ့ အခုေၾကညာခ်က္ထြက္လာမွ အသစ္ထြက္လာတာ က်ေနာ္တုိ႔ သိတယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာဆုိရင္ ဘယ္သူေတြ ပါသင့္တယ္ဆိုတာ အမည္စာရင္း တင္သြင္းတာလည္း လူတိုင္းတင္သြင္းလို႔ရပါတယ္။ ဘယ္သူေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ စိစစ္ေရးေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္လုိက္လည္း က်ေနာ္တို႔ သိ လို႔ရတယ္။ သမၼတရဲ႕တာဝန္က တင္ျပလာတဲ့ဟာကို လက္မွတ္ထိုးရံုပဲ။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ ေရြးခ်ယ္တင္ျပပိုင္ခြင့္လည္း မရွိဘူး။ ဘယ္တုန္းက အစည္းအေဝးေခၚၿပီး ဘာလုပ္လိုက္မွန္းမသိဘူး။ ဒါမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုက လုပ္ထံုးလုပ္နည္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးတရပ္ျဖစ္တဲ့ Right to Participation ပါဝင္မႈပိုင္း ဆံုးရံႈးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။"
ညီမွ်ျခင္းျမန္မာ (Equality myanmar ) ရဲ႕ အေထြေထြ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုေအာင္မ်ိဳးမင္းေျပာသြားတာပါ။
ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ လြတ္လပ္မႈမရွိပဲ အစုိးရရဲ႕ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈရွိေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနရာေဒသေတြအတြင္း လူ႕အခြင့္အေရးစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကို အစိုးရကဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳးထက္ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ဖို႕အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
အာရွႏိုင္ငံေပါင္း (၁၅) ႏိုင္ငံက အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးအေဆာက္အအံု အေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးအေဆာက္အအံုမ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္းနဲ႕ ၄င္းတို႕ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား အစီရင္ခံစာကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ စက္တင္ဘာလ လဆန္းမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ေတြဟာ ထိေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္း အာရွ လူအခြင့္ အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔ (ANNI) က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ ရခုိင္ ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡ ေဒသေတြ အတြင္း လိင္ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြနဲ႔ သတင္း မီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြ အျပင္ အလုပ္သမား အခြင့္ အေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိ ေနေသးတာေတြ ကို ေထာက္ျပ ခဲ့ပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာပဲ ယခင္အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ သစ္ကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္း ေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ ထုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပလာ ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေပၚေဝဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ အသစ္ဖြဲ႔စည္းတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္အေၾကာင္း ကိုစည္သူက သတင္းေပးပို႕ထားပါတယ္။
"သမၼတ၏ ဘက္ေတာ္သားမ်ားသာ ျဖစ္သည္" လို႔ ေခါင္းစီးတပ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အားနည္းခ်က္ ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႕ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့ အေၾကာင္း (ANNI) အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ANNI အပါအ၀င္ ျမန္မာအေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႕ (Burma partnership) နဲ႔ Equality Myanmar လို႔ေခၚတဲ့ ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာတို႔မွ ပူးေပါင္း ထုတ္ေ၀တဲ့ အခု အစီရင္ခံစာဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယႏွစ္၀က္နဲ႕ ၂၀၁၄ ပထမ ႏွစ္၀က္ အတြင္း အျဖစ္အပ်က္ေတြကို မူတည္ၿပီး ထုတ္ျပန္ ေဖာ္ျပ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနရာ စိုးရိမ္ရဆံုး နယ္ေျမ ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ စံုစမ္းေဖာ္ ထုတ္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
" လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ဟိုးအရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ လက္ထက္မွာ တုန္းက အေျခအေနေတြအတုိင္း ဆက္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း တျခားေသာ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ပံုစံအသစ္ေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔ေတြ႔ရတယ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အားလံုးသိၿပီးသားပါပဲ။ မီဒီယာေတြကို က်မတို႔ အထူးေတာင္ ေျပာျပစရာ မလိုပါဘူး။ မီဒီယာေတြကေနပဲ ဒီလိုလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့မွ တင္ျပလာတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ မီဒီယာေတြရဲ႕အခန္းက႑ဟာ အေရးႀကီးဆံုးပါပဲ။"
လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ ျမန္မာအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႔ (Burma partnership) ရဲ႕ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္ဥမၼာေျပာသြားတာပါ။
ရခုိင္ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡေဒသေတြအတြင္း လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိခဲ့တာအျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေနေသးတာ၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးဆံုးရံႈးမႈေတြနဲ႕ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြအတြင္း ေဒသခံေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးခဲ့တာေတြကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးမ်ားျမွင့္တင္ရန္နဲ႕ ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သစ္ကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ ယခင္အစိုးရရဲ႕ သံတမန္ေဟာင္းေတြ ျပန္လည္ ပါ၀င္လာတာအျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္ေရြးေကာက္တဲ့စနစ္ကိုေတာ့ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
"ဒီလိုမ်ိဳး အစိုးရနဲ႔ မကင္းေသာ အစိုးရမွာ တာဝန္ယူ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ သူမ်ိဳးကို ပါဝင္ျခင္းကိုက ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ သီးျခားရပ္တည္နုိင္ျခင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ကို က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး သံသယရွိစရာျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့ပူပင္ခဲ့မႈမ်ား ေပ်ာက္ၿပီးေတာ့ အသစ္မွာ ေလ်ာ့သြားမလားဆိုတဲ့စိုးရိမ္ခ်က္က ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနျခင္းကိုက က်ေနာ္တို႔အတြက္ သိပ္ၿပီးေတာ့ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အရာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္တခုကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔က အျမဲတမ္းအၾကံေပးပါတယ္။ ပိုမိုပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့အရာျဖစ္ရမယ္။ လူထုအေျချပဳကိစၥ အဖြဲ႔ အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရွိရမယ္လို႔ေျပာေပမဲ့ အခုေၾကညာခ်က္ထြက္လာမွ အသစ္ထြက္လာတာ က်ေနာ္တုိ႔ သိတယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာဆုိရင္ ဘယ္သူေတြ ပါသင့္တယ္ဆိုတာ အမည္စာရင္း တင္သြင္းတာလည္း လူတိုင္းတင္သြင္းလို႔ရပါတယ္။ ဘယ္သူေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ စိစစ္ေရးေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္လုိက္လည္း က်ေနာ္တို႔ သိ လို႔ရတယ္။ သမၼတရဲ႕တာဝန္က တင္ျပလာတဲ့ဟာကို လက္မွတ္ထိုးရံုပဲ။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ ေရြးခ်ယ္တင္ျပပိုင္ခြင့္လည္း မရွိဘူး။ ဘယ္တုန္းက အစည္းအေဝးေခၚၿပီး ဘာလုပ္လိုက္မွန္းမသိဘူး။ ဒါမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုက လုပ္ထံုးလုပ္နည္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးတရပ္ျဖစ္တဲ့ Right to Participation ပါဝင္မႈပိုင္း ဆံုးရံႈးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။"
ညီမွ်ျခင္းျမန္မာ (Equality myanmar ) ရဲ႕ အေထြေထြ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုေအာင္မ်ိဳးမင္းေျပာသြားတာပါ။
ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ လြတ္လပ္မႈမရွိပဲ အစုိးရရဲ႕ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈရွိေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနရာေဒသေတြအတြင္း လူ႕အခြင့္အေရးစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကို အစိုးရကဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳးထက္ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ဖို႕အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
အာရွႏိုင္ငံေပါင္း (၁၅) ႏိုင္ငံက အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးအေဆာက္အအံု အေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးအေဆာက္အအံုမ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္းနဲ႕ ၄င္းတို႕ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား အစီရင္ခံစာကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ စက္တင္ဘာလ လဆန္းမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေဌးလြင္ဦး
RB News
17.9.2014
သမိုင္းေဖၚတာ မ “အ”ေအာင္လို႔ ဆိုၿပီး ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ သန္းထြန္းက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႔ ရင္ထဲက စကားလံုး စင္စစ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ မႏိႈက္ထုတ္လိုပါ။ သို႔ေသာ္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ လွမ္းျမင္ၾကည့္ေသာ္ လူဆိုတာ ကိုယ့္သမိုင္း ကိုယ္သိရမယ္၊ ကိုယ့္သမိုင္းမွ ကိုယ္မသိရင္ တံုးမယ္၊ အမယ္၊ ေနာက္ဆံုး သူ႔ကၽြန္ ျဖစ္ရမယ္ လို႔ ဆိုလိုဟန္ ရွိပါတယ္။ ခြဲၾက၊ ကြဲၾက လြတ္လပ္ေရး ယူၾက၊ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံ အခ်ဳပ္အျခာမ်ား တည္ေထာင္ၾကတဲ့ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီး ေခတ္ကာလမ်ားအား ျဖတ္သန္းက်က္စားခဲ့ရတဲ့ လူသား ပညာရွင္ႀကီး တစ္ဦး အေနနဲ႔ မိမိလူမ်ိဳး မိမိတိုင္းျပည္ ထီးေပ်ာက္၊ နန္းေပ်ာက္ သမိုင္းေပ်ာက္၊ သူ႔ကၽြန္ ျဖစ္ရမွာကို စိုးရိမ္ခံစားခ်က္မ်ား ကိန္း၀ပ္ခဲ့ဟန္ ရွိပါတယ္။
မိမိ ေလ့လာ ဆည္းပူးရာမွာ အေတြ႔ကို အေတြ႔အတိုင္း ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုတတ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္လည္း မထင္မမွတ္ဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႔ သမိုင္းကို တူးေဖၚလွန္ထုတ္သူ တစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံမ်ား ေလ လွန္ထုတ္ေလ၊ လွန္ထုတ္ရမယ့္ သမိုင္းေနာက္ေၾကာင္းမ်ားအား ေလ့လာေလ ျဖစ္ခဲ့ရင္း- ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ မထင္မွတ္ထားတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းႀကီး တစ္ခု ဘြားကနဲ႔ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ယခု ရခိုင္လို႔ ေခၚတြင္ေနတဲ့ အရပ္ေဒသဟာ- ျမန္မာစကားေျပာ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ၀င္ေရာက္ထိုးေဖါက္ လာခဲ့ ခ်ိန္မွ- ပင္လယ္ျပင္ႀကီးအား ေျမဖို႔လွ်က္ လူသားမ်ား ေနထိုင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ယခု ေျမပိုင္ ေရပိုင္ဟု ခံစားေန ေသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား မတိုင္မွီက လူသူ မရွိရာ အရပ္ေဒသလည္း မဟုတ္ခဲ့ပါ။ ယခု ရခိုင္လူမ်ိဳးဟု ခံယူေနေသာ ေရွးဦးျမန္မာ လူမ်ိဳးစု မတိုင္မွီ- ခ်င္းလူမ်ိဳး၊ လင္းလူမ်ိဳး (လံုး၀ တိမ္ေကာလု နီး လူမ်ိဳး) ကမ္းယံလူမ်ိဳး (ကမ္းယံ ဆိုသည္မွာ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ၎တို႔မွာ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္းတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ကာ - ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသာ ဧရာ၀တီတိုင္းထဲသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔သြားခဲ့ဟန္ ရွိသည္။) ထိုလူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား မတုိင္မွီ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေစာေသာ သမိုင္းအား ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သူမ်ားမွာ ယခုေခတ္ ပစ္ပယ္ခံ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ား ဟု ဆိုရပါမယ္။
ျမန္မာမ်ားက- အေနာ္ရထာမင္း မတုိင္မွီထိ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ျမန္မာ (ဗမာ) ဟူ၍ အထူးျပဳ အမည္နာမ တစ္ခုျဖင့္ ေျပာဆိုခဲ့ဟန္ မရွိသကဲ့သို႔ ေရွးဦး မူလဘူတ နီဂရစ္တို (အသားမဲ) လူမ်ိဳးစုမွာလည္း ထိုစဥ္က သူတို႔ ကိုယ္ သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ျဖစ္တည္ခဲ့ဟန္ မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုေရွးေဟာင္းလူမ်ိဳးတို႔ရဲ႔ မွတ္ တမ္း ဘာသာစကား၊ မင္းဆက္ အမည္နာမ၊ ရိုးရာဓေလ့ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၎တို႔မွာ ယခု ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ား မွ အပ အျခား ကြင္းဆက္ ဆက္စပ္ယူႏိုင္ေသာ လူမ်ိဳးဟူ၍ မရွိေတာ့ပါ။
ရခိုင္ေဒသဆိုင္ရာ သမိုင္းအား ရိုးရိုးသားသား ျပန္လွန္ၾကည့္ရင္ မူလဘူတ ေရွးဦး လူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ခ်င္း၊ လင္း၊ စတဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ားမွာ ဒုတိယ အသုတ္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ ေရွးဦးျမန္မာ လူမ်ိဳးစု (ရခိုင္)မ်ား ေရာက္လာခဲ့ၿပီး- ေရွးဦးျမန္မာအစု ရခိုင္မ်ားမွ မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္အား ျဖတ္လွ်က္ စကိုင္းတိုင္းေျမာက္ပိုင္းအား ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္စဥ္ ေခၚေဆာင္ခဲ့ေသာ ၿမိဳ၊ ခမီြး လူမ်ိဳးစု အနည္းငယ္ ေရာက္လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းမွ- ဘဂၤလားဘက္တြင္ စစ္ကူေတာင္းရင္း မြန္ဂိုစစ္သည္မ်ား ေရာက္လာကာ- မြန္ဂို (ပါရွန္း) စစ္သည္မ်ားနဲ႔ ရခိုင္ေဒသခံ လူမ်ိဳးမ်ား ေသြးေႏွာလွ်က္ ရခိုင္ အစု၀င္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္တည္လာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ေဒသမွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးစု အားလံုးဟာ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီ အျမစ္တြယ္ေနခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ား ျဖစ္လွ်က္ လူမ်ိဳးတစ္ခုခုအား အျမစ္လွန္ သုတ္သင္ႏိုင္စြမ္း မည္သူ႔မွာမွ မရွိႏိုင္ပါ။
ရခိုင္ေဒသဆိုင္ရာ သမိုင္းအား ရိုးရိုးသားသား ျပန္လွန္ၾကည့္ရင္ မူလဘူတ ေရွးဦး လူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား သတ္မွတ္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ခ်င္း၊ လင္း၊ စတဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ားမွာ ဒုတိယ အသုတ္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ ေရွးဦးျမန္မာ လူမ်ိဳးစု (ရခိုင္)မ်ား ေရာက္လာခဲ့ၿပီး- ေရွးဦးျမန္မာအစု ရခိုင္မ်ားမွ မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္အား ျဖတ္လွ်က္ စကိုင္းတိုင္းေျမာက္ပိုင္းအား ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္စဥ္ ေခၚေဆာင္ခဲ့ေသာ ၿမိဳ၊ ခမီြး လူမ်ိဳးစု အနည္းငယ္ ေရာက္လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းမွ- ဘဂၤလားဘက္တြင္ စစ္ကူေတာင္းရင္း မြန္ဂိုစစ္သည္မ်ား ေရာက္လာကာ- မြန္ဂို (ပါရွန္း) စစ္သည္မ်ားနဲ႔ ရခိုင္ေဒသခံ လူမ်ိဳးမ်ား ေသြးေႏွာလွ်က္ ရခိုင္ အစု၀င္ ကမန္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္တည္လာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ေဒသမွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးစု အားလံုးဟာ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီ အျမစ္တြယ္ေနခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ား ျဖစ္လွ်က္ လူမ်ိဳးတစ္ခုခုအား အျမစ္လွန္ သုတ္သင္ႏိုင္စြမ္း မည္သူ႔မွာမွ မရွိႏိုင္ပါ။
ဒီေန႔ ေခတ္ကာလမွာ လူသားမ်ား အျမင္က်ယ္လာခဲ့ပါၿပီ။ သမိုင္းမ်ား တူးေဖၚလာခဲ့ပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာမွ ေက်ာက္ျဖစ္ ရုပ္ႂကြင္းမ်ားကိုပင္ တူးေဖၚ သမိုင္းျပဳလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီအခ်က္ကို ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သား အေပါင္း သိနားလည္ဘို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားအား အတင္း ခံျငင္းေနတဲ့ လူအုပ္စုက လူသား သန္း ၅၀ ထက္ မေက်ာ္ႏိုင္ပါ။ ကမၻာ့ ကုလ သမဂၢ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ လူဦးေရ သန္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္မွ ျပတ္ျပတ္သားသား ရပ္တည္ လွ်က္ ရွိေနပါတယ္။ ေရခ်ိဳေရေအးကို မေသာက္ခ်င္လို႔ မိုးခါးေရ အျဖစ္ ခံျငင္းေနရင္လည္း အမ်ား မိုးခါးေရ ေသာက္- ကိုယ္လည္း လိုက္ေသာက္ရမယ့္ ကိန္းကို လူဦးေရ သန္း ၅၀ က ရင္ဆိုင္တိုးရပါလိမ့္မယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသာ မက ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္း တစ္ခုလံုးကပါ- ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႔ သမိုင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႔ ဘ၀၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႔ ဒုကၡတို႔အား ထိထိမိမိ ခံစားနားလည္ေနခဲ့ပါၿပီ။ ရာဇ၀တ္ေကာင္ လူတစ္စုက အတင္း ဇတ္ျမွပ္ခ်င္ ေပမယ့္-၊ ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းႀကီး တစ္ခုလံုးက ဘယ္နည္းနဲ႔မွ ေပ်ာက္ပ်က္ခံေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ ကမၻာေပၚမွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးကို ဘယ္နည္းနဲ႔မွ အဆံုးရႈံးခံမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
ကၽြန္ေတာ့ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာျပည္တြင္းက ေရွးဦးမူလ လူမ်ိဳးစု တစ္စု အေၾကာင္းကို သမိုင္းေဖၚရျခင္းဟာ - တိုင္းျပည္ကို အက်ိဳးျပဳခ်င္လို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတိုင္းျပည္တြင္းက လူမ်ိဳးစု တစ္စု၊ ဖဲ့ထုတ္ရွင္းလင္းလို႔ လံုး၀ မရႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးစု တစ္စုကို တိုင္းတစ္ပါးက လူမ်ိဳးစု အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးျခင္းက တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္ တရာေသာ အဆိုးတရားကို ဦးတည္ေစပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာျပည္တြင္းက ေရွးဦးမူလ လူမ်ိဳးစု တစ္စု အေၾကာင္းကို သမိုင္းေဖၚရျခင္းဟာ - တိုင္းျပည္ကို အက်ိဳးျပဳခ်င္လို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတိုင္းျပည္တြင္းက လူမ်ိဳးစု တစ္စု၊ ဖဲ့ထုတ္ရွင္းလင္းလို႔ လံုး၀ မရႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးစု တစ္စုကို တိုင္းတစ္ပါးက လူမ်ိဳးစု အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးျခင္းက တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္ တရာေသာ အဆိုးတရားကို ဦးတည္ေစပါတယ္။
အခု အခ်ိန္မွာ အဆိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တိုင္းျပည္က ေမာင္းထုတ္ ႏွတ္ထုတ္ သတ္ျဖတ္ မ်ိဳးတံုး ႀကံစည္လို႔ မရႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္ထဲက သူတို႔ေနထိုင္ရာ မူလေဒသမ်ားမွာ သူတို႔ အတြက္ ေနရာ ခ်ေပးရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဘယ္လိုမွ ရွင္းထုတ္လို႔ မရႏိုင္ေတာ့တဲ့ မူလဘူတ လူမ်ိဳး ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား တိုင္းတစ္ပါးသား ဘဂၤလီ အျဖစ္ အတင္း သတ္မွတ္ေနသူမ်ားဟာ သမိုင္းတရားခံမ်ား ျဖစ္လာရမွာ ေသခ်ာပါ တယ္။ ကမၻာ့ ဇတ္ခံေပၚမွာ လူၾကမ္းႀကီး အျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္လိုသူမ်ားကို ေျပာခ်င္တဲ့ စကားတစ္ခြန္းက- ဒီအခ်ိန္မွာ မင္းသားက ျဖစ္ေနတာက ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားပါ။ ဇတ္သိမ္းမွာ မင္းသား ဆိုတာ ရႈံးသြားခဲ့ရိုး ထံုးစံ မရွိပါ။
အမွန္တရားမွာ - အင္အား အျပည့္အ၀ ရွိေနပါတယ္။
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္ (ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
RB News
14.9.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ေျမာက္ပုိင္း လိပ္ရေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဒုရဲအုပ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႔သည္ လိပ္ရ ေက်းရြာ အုပ္စု အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ား အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားထံမွ ေရႊ၊ ေငြမ်ား လုယက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ လိပ္ရေက်းရြာ အုပ္စု အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဒုရဲအုပ္ေက်ာ္ေက်ာ္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ လိပ္ရ အလယ္ရြာရွိ ဦးႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးအဒူလႅာ၏ ေနအိမ္သုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ေငြက်ပ္ ၈ ေသာင္း လုယက္ခဲ့သည့္ အျပင္ ဦးႏူရ္မာမတ္၏ ဇနီးကုိလည္း ကုိယ္ထိ လက္ေရာက္ ေစာ္ကားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အလားတူ ဒုရဲအုပ္ေက်ာ္ေက်ာ္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ လိပ္ရေျမာက္ရြာသုိ႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ဦးအာဘူဟာယာတ္ (ဘ) ဦးအဒူေလာ္တီ၏ ေနအိမ္မွ ေငြက်ပ္ ၁၇ သိန္း ၆ ေသာင္း လုယက္ခဲ့သည့္ အျပင္ ဦးအာဘူဟာယာတ္၏ ဇနီးကုိလည္း ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ဦးအာဘူဟာယာတ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ သိန္း ညွစ္ယူၿပီး ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ အဆုိပါရြာမွ ဦးအဒူလ္အာမီးန္၏ ေနအိမ္သုိ႔လည္း ၀င္ေရာက္ၿပီး ေသတၱာကုိ ရုိက္ခ်ဳိးၿပီး ေရႊ ၁ က်ပ္သား ၉ ပဲ ကုိ လုယူသြားခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ယခင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္က န.စ.က မ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ ရြာမ်ားထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ လုိင္စင္ရ ဓါးျပသဖြယ္ လုယက္ျခင္း၊ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းကုိ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိရာ၊ ယခုကဲ့သုိ႔ လုယက္ျခင္းမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနပါက နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ ေဒသခံမ်ားက ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အခ်ိန္မွီ တားဆီး ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ား၏ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ မတားဆီးဘဲ လႊတ္ေပး ထားမည္ဆုိပါက မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ဆုိပါသည္။
RB News
14.9.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ေလာင္းဒုံးေက်းရြာ အုပ္စု၊ ကၽြန္းေဂါင္း ေက်းရြာသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ၀င္ေရာက္ၿပီး အမည္ခံ လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္း ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ၄ ဦးကုိ ဖမ္းဆီး သြားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
စက္တင္ဘာလ (၁၄) ရက္ေန႔ နံနက္ မုိးမလင္းမွီ အခ်ိန္တြင္ ရာဂဏန္းခန္႔ အင္အားရွိသည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေလာင္းဒုံး ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ကၽြန္းေဂါင္း ေက်းရြာသုိ႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ရြာပတ္ပတ္လည္ကုိ ပိတ္ဆုိ႔ၿပီး အမည္ခံ လူဦးေရ စစ္ေဆးမႈကုိ ယခင္ န.စ.က လက္ထက္တြင္ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ျပဳလုပ္ သကဲ့သုိ႔ ျပဳုလုပ္ၿပီး စာရင္းေကာက္ခံ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ အမည္ခံ လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္းကုိ ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ငါးခူရရွိ ရဲတပ္ရင္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ခံထားရသူ မ်ားမွာ --
(၁) ေမာ္လ၀ီ ဦးႏူရ္အစၥလာမ္
(၂) ေမာ္လ၀ီ ဦးအာဘူအာလမ္
(၃) ဦးလာလူး
(၄) အမည္မသိ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
