ယခု ရက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာ အစုိးရဘက္မွ ျမန္မာ့ ကမ္းရုိးတန္း တေလွ်ာက္တြင္ ေရတပ္ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ လုံၿခဳံေရး တုိးျမွင့္ ထားေသာ္လည္း အဆုိပါ ေရတပ္ လုံၿခဳံေရး မ်ားက လူကုန္ကူး ေနသည့္ စက္ေလွမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးျခင္း မရွိသည္ကုိ ေလ့လာ ေတြ႔ရွိ ရပါသည္။

ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၎တုိ႔ အေနျဖင့္ အဆင့္ျမင့္ အာဏာပုိင္မ်ားထံ လူကုန္ကူးမႈကုိ ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပိုင္မ်ား ကုိယ္တုိင္ ေငြယူ၍ ႀကီးၾကပ္ ေနျခင္းကုိ အေရးယူ ေပးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ တုိင္ၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း အေရးယူ ဟန္႔တားျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပိုင္မ်ားကုိ အေရး မယူလွ်င္လည္း လူကုန္ကူးမႈတြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္လ်က္ ရွိေသာ ပန္းေတာျပင္ အေရွ႕ရြာ ဦးႏူႏူႏွင့္ ဘဂုံးနားရြာမွ ဦးအႏုိ၀ါရ္ဟူေဆာင္း တုိ႔ကုိ ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ေပးရန္ ေတာင္းဆုိေၾကာင္း RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။

MYARF
RB News
16.11.2014

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ရြက္ညဳိေတာင္ အေျခစုိက္ စစ္စခန္း အမွတ္ (၁၂) မွ စစ္သားမ်ားက လုယက္ခဲ့သည့္ ဆုိင္ကယ္ ပုိင္ရွင္ လူငယ္ တစ္ဦး ေပ်ာက္ဆုံးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ ညေန (၆) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ အမွတ္ (၅) နယ္ေျမ လက္ေအာက္ခံ ရြက္ညဳိေတာင္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ စခန္း အမွတ္ (၁၂) မွ စစ္သား ၁၃ ဦးသည္ ေရတြင္းကၽြန္းႏွင့္ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းရြာၾကားရွိ လမ္းေပၚမွ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ ျဖတ္သြားသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္ တစ္ဦးကုိ ရပ္ခုိင္းခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ စစ္သားမ်ားက လူငယ္ထံမွ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ကုိ လုယက္ရာ၊ လူငယ္က ၎တြင္ အလြန္ အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥရွိသျဖင့္ ဆုိင္ကယ္ကုိ မယူၾကရန္ ေတာင္းပန္ေသာ္လည္း စစ္သားမ်ားက ၎တုိ႔ကုိ ရန္မူသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဆုိင္ကယ္ကုိ လုယက္ၿပီး လူငယ္ကုိ ၎တုိ႔၏ ကင္းစခန္းသုိ႔ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားေၾကာင္း မ်က္ျမင္ သက္ေသ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။

ဆုိင္ကယ္ လုယက္ခံရၿပီး ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံရသည့္ လူငယ္မွာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေပၚမွဟု ယူဆရၿပီး၊ ၎ကုိ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားစဥ္ ထြက္ေျပးသြားသည္ဟု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေျပာဆုိေနေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ားက နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ ထြက္ေျပး သြားရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း၊ ညပုိင္းတြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ အေရးႀကီး ကိစၥျဖင့္ သြားလာရန္ပင္ မျဖစ္ႏုိင္သျဖင့္ ထြက္ေျပးသြားျခင္း မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက အစ ေဖ်ာက္လုိက္ျခင္းသာ ျဖစ္မည္ဟု ေျပာပါသည္။ ၎လူငယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသခံမ်ားက စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။

အဆုိပါ စခန္းအမွတ္ (၁၂) မွ ဗုိလ္မွဴးႏွင့္ ၎၏ လက္ေအာက္ငယ္သား မ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လမ္းသြား လမ္းလာမ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ လုယက္ျခင္း၊ ေစာ္ကားျခင္းမ်ား အျမဲတေစ ျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ စခန္း၏ အနီးတ၀ုိက္ ေက်းရြာမ်ားမွ ရြာသူရြာသားမ်ား၏ သြားလာေရးပင္ အလြန္တရာ ခက္ခဲလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ကုိမုိးေဇာ္

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

15.11.2014

အခ်ိဳးက် ကုိယ္စားျပဳ စနစ္ PR က်င့္သံုးေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒီကေန႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးရာမွာ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ခံုရံုးက ဒီစနစ္ဟာ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ ျပဳတာေၾကာင့္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္က ဒီစနစ္ကို မက်င့္သံုးဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ လုိက္ပါတယ္။ အမိ်ဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကေတာ့ PR စနစ္ က်င့္သံုးဖုိ႔ အတည္ျပဳ ထားတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ခံုရံုးရဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အေပၚ ဘယ္လုိ သက္ေရာက္ မလဲ ဆုိတာေတာ့ ျပတ္သားမႈ မရိွေသးပါဘူး။ ဒီသတင္းကိုေတာ့ ဗီြအုိေအ ျမန္မာပိုင္းရဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ကို ေလ့လာဖုိ႔ အတြက္ ဖဲြ႔စည္းထားတဲ႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ ေလ့လာ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္က FPTP ေခၚ မဲမ်ားသူ အႏိုင္ရတဲ့ စနစ္ ဒါမွမဟုတ္ PR ေခၚ အခိ်ဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ တခုစီကို သီးသန္႔ က်င့္သံုးဖုိ႔နဲ႔ ဒီစနစ္ႏွစ္မ်ိဳး ေရာေႏွာတဲ့ ပံုစံ အပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ ၈ မ်ိဳးကို ေအာက္တိုဘာလ (၂၁)ရက္ေန႔ တင္ျပထားခဲ့ရာက ဒီကေန႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေ၀းမွာ ထပ္မံ ေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ျပည္ေထာင္စု ၾကံခုိင္ေရးနဲ႔ ဖံြျဖိဳးေရး ပါတီ၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ က ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္ ေလ့လာ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္က တင္ျပတဲ့ PR နဲ႔ ေရာေႏွာ အသံုးျပဳတဲ့ စနစ္ ၂ခုကို ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ကန္႔ကြက္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။

ေဆြးေႏြးၿပီးခ်ိန္ မွာေတာ့ PR စနစ္ကို မက်င့္သံုးဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ ခဲ့တယ္လုိ႔ ရခုိင္ အမ်ိဳးသားပါတီ က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။

" အဲ့လို ေဆြးေႏြးၿပီးတဲ့ အခါက်မွ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးက သူ႔အေနနဲ႔ အခ်ိဳးက် ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ကို က်င့္သံုးဖို႔ ေနရာမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံခံု႐ံုးနဲ႔ ကိုက္ညီ မကိုက္ညီ ကို ၁၁ လပိုင္း ၁၃ ရက္ေန႔က ခံု႐ံုးကို ေမးပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္မွာ ခံု႐ံုးကေန ၿပီးေတာ့မွ ၈မ်ိဳး တင္ျပတဲ့အထဲမွာ ၂ ကေနၿပီးေတာ့ ၈ အထိဟာ PR စနစ္ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ နဲ႔ မကိုက္ညီ ပါဘူး ဆိုတာ ျပန္ၾကားတာကို သူေျပာပါတယ္။ အဲ့တာေၾကာင့္မို႔ နံပတ္တစ္ ျဖစ္တဲ့ နဂို က်င့္သံုးေနတဲ့ ႏိုင္သူ အကုန္လံုး ယူဆိုတဲ့ စနစ္ကိုပဲ က်င့္သံုး ေတာ့မယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္လိုက္ ပါတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။"

PR စနစ္ က်င့္သံုးေရးကို ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိ တင္သြင္း ခဲ့တဲ့ အမိ်ဳးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု ပါတီ NDF က ဦးေအာင္ဇင္ ကေတာ့ သူ႔အျမင္ သေဘာထားကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

" PR နဲ႔ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့ ခံု႐ံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က အတည္ ျဖစ္သြားတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔က NDF ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ကေတာ့ဗ်ာ PR စနစ္ေလး ျဖစ္သြားရင္ ဘာပဲေျပာေျပာ ေပါ့ဗ်ာ။ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ပါတီစံု ပါမယ္။ ဒါ ပထမဆံုး က်ေနာ္တို႔ တင္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါ့။ ဟုတ္တယ္ေနာ္။ အကယ္လို႔ မျဖစ္ေတာ့ လည္းပဲ က်ေနာ္တို႔က အခု လႊတ္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ တခုကို စတင္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစား ၿပီးေတာ့ ေတြးေခၚတာ ဒီဥစၥာ တခ်ိန္မွာ လိုအပ္လာတဲ့ အခါ သံုးႏုိင္တယ္ဆို သံုးဖို႔ပါပဲ။ ဟုတ္ဘူးလား။ အဲ့ဒီ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ပါပဲ က်ေနာ္တို႔က။"

အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကေတာ့ PR စနစ္ က်င့္သံုးေရး အတြက္ အတည္ျပဳ ထားၿပီး ဒီစနစ္ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီကို ဖဲြ႔စည္းထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ PR စနစ္က လက္ရိွ ဖဲြ႔စည္းပံုနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ မရိွေၾကာင္း ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒခံုရံုးက မွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့တာဟာ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရိွမရိွ ကေတာ့ ကဲြကဲြျပားျပား မသိရေသးပါဘူး။

အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD က အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ၾကည္ညႊန္႔ က သူ႔အျမင္ကို အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

"ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ခံု႐ံုးကေန ၿပီးေတာ့ အခု ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပတဲ့ အခါမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ရာ အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲထားျခင္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီ PR ကို က်င့္သံုး ဖို႔ရာ အတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားလည္း အက်ံဳးဝင္ သြားတယ္ ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားမွာလည္း 'First-past-the-post အဲ့လိုျဖစ္သြားဖို႔ရာ အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ကန္႔ကြက္လို႔ ရႏုိင္ေသး တာေပါ့။ တကယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ကန္႔ကြက္စရာ မလိုပဲ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ခံုရံုးအရ ဆိုၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားမွာလည္း မသံုးေတာ့ဘူး ဆိုရင္ ၿပီးသြားႏုိင္တာေပါ့။"

ေလာေလာဆည္မွာေတာ့ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒခံုရံုးက မွတ္ခ်က္ဟာ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာပါ အက်ံဳး၀င္တယ္ မ၀င္ဘူးဆုိတာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အသိေပးတာ မရိွေသးဘူး လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

Proportional Representative ေခၚ အခ်ိဳးက် ကုိယ္စားျပဳ စနစ္ဟာ မဲရရိွတဲ့ အခ်ိဳးေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ပါတီေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ကုိယ္စားျပဳၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ ပါ၀င္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစနစ္ကိုေတာ့ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၊ တုိင္းရင္းသား ပါတီေတြက ကန္႔ကြက္ ထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပား မွာလည္း PR စနစ္ကို ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း မၾကာခဏ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ ခဲ့ပါတယ္။

ဒီကေန႔ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘာမားနဲ႔ အတူ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွာ ေန႔တ၀က္ေလာက္ ေဆြးေႏြးၿပီးခ်ိန္မွာ PR စနစ္ဟာ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ NLD ပါတီ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ လူနည္းစု ျဖစ္ေပမဲ့ တုိင္းျပည္ အနာဂတ္ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမား ပထမ အႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္က ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္၌ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကား ခဲ့ရာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာဟု အမည္ ေခၚေ၀ၚခဲ့ျခင္း အေပၚ မေက်နပ္၍ ထုိေန႔ညတြင္ပင္ လုံထိန္း ရဲမ်ားႏွင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား ပူးေပါင္း၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အိမ္မ်ားကုိ မီးရႈိ႕ခဲ့သည့္ သာဓက ရွိသည္။

ယခုအခါ သမၼတ အုိဘားမား ျပန္သြားသည့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေဒသခံမ်ားက မိမိတုိ႔ အေပၚ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ ရက္စက္မႈမ်ား၊ ႏွိပ္စက္မႈမ်ား ပုိမုိ ျပဳလုပ္လာမည္ကုိ စုိးရိမ္ ပူပန္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။

အခ်ဳိ႕ေသာ ေဒသခံမ်ားက ႏုိင္ငံတကာမွ အက်ဥ္းေထာင္ စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔မ်ား ေရာက္ရွိလာရန္ ရွိေသာေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္ စံခ်ိန္ စံညြန္းႏွင့္ မညီညြတ္ေသာ၊ နာမည္ဆုိးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မွ အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ ေထာင္ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္း ေျပာဆုိေနၾကသည္။ ယခင္က ေထာင္၀င္စာ ေတြ႔ခြင့္ ရသူမ်ား၏ ေျပာျပခ်က္ မ်ားအရ အက်ဥ္းသား အမ်ားစုမွာ ေဖာ့ေရာင္ ေရာဂါ ခံစားေနရေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားမွ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ၈၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီး၍ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းတြင္လည္း အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ဖမ္းဆီးၿပီး ပုဒ္မ အမ်ဳိးမ်ဳိး တပ္ကာ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေသးသည္။

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

14.11.2014

သမၼတ အိုဘားမားဟာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ဒီ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အနာဂတ္ ေဒသ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေရးႀကီး သလို ဒီအတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပူးေပါင္း ကူညီ သြားမယ္လို႔ အားေပး ေျပာသြား ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုနိုင္ တို႔ကို စံထားၿပီး ေဒသ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈကို ဦးေဆာင္ သြားၾကဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ေျပာၾကားတဲ့ သမၼတ အိုဘားမား မိန္႔ခြန္း ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ ေပးမွာပါ။

ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ဒီကေန႔ ညေန ၄ နာရီကစၿပီး ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ တနာရီ နီးပါးၾကာ ေတြ႔ဆံုရာမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ၊ ဒီလူငယ္ ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အေလးထားမႈ ေတြကို အဓိကထား ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတင္မက ၂၁ ရာစု ကမၻာ့ ႐ုပ္လံုးကိုလည္း ပံုေဖာ္ ေပးမယ့္ သူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာသြားပါတယ္။

“အေမရိကန္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ဆက္ဆံမႈ ခိုင္မာနက္႐ိႈင္းေအာင္ အေမရိကန္သမၼတအေနနဲ႔ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္သြားေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွာ က်ေနာ္ငယ္စဥ္က ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီ ေဒသကို စဲြလန္းတြယ္တာ မိတာေၾကာင့္တင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၀ ႏိုင္ငံပါ အာဆီယံေဒသဟာ ကမၻာလူဦးေရ ၁၀ ပံုတပံု ရိွသလို အာဆီယံေဒသ လူဦးေရ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာက အဓိက အေၾကာင္းရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးလာၿပီး ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းလာေနတဲ့ ဒီေဒသမွာ မတူကဲြျပားမႈေတြ စံုလင္ပါတယ္။ သမုဒၵရာႀကီးေတြ၊ ကြ်န္းစုေတ၊ သစ္ေတာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပေတြ ရိွသလို မတူညီတဲ့လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ဘာသာအယူအဆေတြ ေပါင္းစံုပါတယ္။ ဒီေဒသဟာ ၂၁ ရာစုကို ပံုေဖာ္ေပးပါလိမ့္မယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစဥ္အလာ အရ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာေတြ ေပါင္းစုထားတဲ့ ေဒသတြင္း စံျပဳေနရာ တခုျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း အေျပာင္း အလဲေတြ၊ အတိုး အဆုတ္ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏို္င္ငံ အေျပာင္းအလဲမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနေသးတာ ကိုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက သူ႕မိန္႔ခြန္းထဲ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

“လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ တိုးတက္မႈေတြျမင္ခဲ့ရတယ္။ ဒါေတြကို လ်စ္လ်ဴျပဳထားလို႔မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလြတ္လာတယ္၊ ျပည္သူေတြ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြမွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ခြင့္ရတယ္။ လြႊတ္ေတာ္နဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ သတင္းေထာက္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရိွေနတုန္းျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဖိႏွိပ္္မႈ ေသြးခဲြဆက္ဆံခံရမႈေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ လူနည္းစုေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔ရပ္တည္ ရွင္သန္မႈဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မကင္းရိွေနဆဲပါ။”

၁၅ မိနစ္ေက်ာ္ၾကာေျပာသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပဲ မၾကာခင္ ျမန္္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps အစီအစဥ္ စတင္မယ္ဆိုတာ ေၾကညာသြားသလို ဒီအစီအစဥ္ဟာ အေမရိကန္လူငယ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာလူငယ္ေတြ ပိုၿပီး ထိေတြ႔ ဆက္ဆံခြင့္ရမယ့္ အစီအစဥ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ကို ျမန္မာ စကားပံုကို ျမန္မာလို ေျပာဆိုသြားတာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ ပဲြက်ခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာ စကားပံု မွာလည္း ရိွပါတယ္။ ငုတ္မိသဲတိုင္ တက္ႏိုင္ ဖ်ားေရာက္ ဆိုတာပါပဲ။ ”

အခုေခတ္ မ်ိဳးဆက္ လူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္က မ်ိဳးဆက္ ေတြထက္ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္း ရိွၿပီး ကမၻာကို အေျပာင္း အလဲ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းအား ပိုရိွေနတယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆို အားေပးသြားပါတယ္။

“ဒီေဒသ အနာဂတ္ကို အာဏာရွင္ေတြ စစ္တပ္ေတြက ပံုေဖာ္ ျပဌာန္းမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စြန္႔ဦးထြင္သူေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးသမားေတြ၊ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ စိတ္ကူးသူေတြ၊ လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေနသူေတြက ျပဌာန္းရမွာပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ဦးေဆာင္ရမယ့္ သူေတြပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အခု လူငယ္မ်ိဳးဆက္ဟာ ဒီလူမႈအဖဲြ႔အစည္းကို ပံုေဖာ္ဖို႔ အရင္မ်ိဳးဆက္ေတြထက္ကို ပိုၿပီး အခြင့္သာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာကို ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဘယ္ေဒသ ဘယ္အရပ္ကမဆို အသိပညာေတြကို ရယူႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားရိွလို႔ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ မိဘ ဘိုးဘြားေတြထက္ကို ကြ်မ္းက်င္မႈနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရထားလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္းေရာ ကမၻာအႏွံ႔က အျခားလူငယ္ေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားတို႔ အေတြ႕အႀကံဳေတြ ဗဟုသုတေတြကို ဖလွယ္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၊ ႏွစ္၅၀ ေလာက္ကဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။”

ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုရာမွာ နာမည္ေတြတပ္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုေၾကညာသြားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးအခ်ိဳ႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

“ ေ၀ေ၀ႏု၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ၇ ႏွစ္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါကို သူက ဘ၀တကၠသိုလ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခဲရာခဲဆစ္ ရယူခဲ့တဲ့ ဒီ ဂုဏ္၊ ဒီဘဲြ႔ကို သည္းခံခြင့္လႊတ္ နားလည္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီအတြက္ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ မုန္းတီးမႈကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရိွေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈထက္ လြတ္လပ္မႈ ႀကီးစိုးဖို႔၊ ေၾကာက္ရြံမႈထက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးစိုးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ရပါမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ လမ္းသစ္ထြင္ဖို႔ အင္အားရိွပါတယ္။

ဒီလုပ္ငန္းေတြမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္ လိုပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ အနာဂတ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဖက္က ကူညီခ်င္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ယႏၱယားေတြ၊ အဆက္သြယ္ေတြ၊ အေထာက္အကူေတြကို ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ ေမြးထုတ္မႈ အစီအစဥ္တရပ္ကို တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ႏွစ္တိုင္းလိုလို အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသက လူငယ္ငါးရာကို ေလ့လာေရး အစီအစဥ္ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေခၚယူ သြားပါမယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ကေန ေခါင္းေဆာင္မႈ အတတ္ ပညာေတြ အေတြးအျမင္ ေတြကို ဖလွယ္ၾကမွာ ျဖစ္သလို သူတို႔ေဒသကို ျပန္ေရာက္ရင္လည္း သူတို႔ေဒသကို ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဦးေဆာင္မႈေပးၿပီး ကမၻာႀကီးကို အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို အားေပးဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးသြားမွာ ျဖစ္သလို တဖက္မွာ ထင္ရွားတဲ့ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို စံျပဳၿပီး အေျပာင္း အလဲ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ သြားဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။

“ႏွစ္စဥ္လိုလို အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြကို အေမရိကန္က ျပဳလုပ္ေပး သြားမယ္ ဆိုတာကို ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္စြာ ေၾကညာလိုပါတယ္။ သူတို႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို အျပန္အလွန္ ဖလွယ္ၿပီး ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုႏိုင္တို႔ကို နမူနာယူၿပီး တည္ၿငိမ္တိုးတက္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

သမၼတ အိုဘားမားဟာ ဒီေနာက္မွာေတာ့ တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ေတြကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဧရာ၀တီ

14.11.2014

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စုေပါင္း ေနထိုင္ၾကသည့္ ဘာသာမတူသူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားၾကား စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး မတူညီမႈမ်ားကို အင္အား အျဖစ္ အသံုးခ်၍ တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္ၾကရန္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘာမားက တုိက္တြန္း ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ယေန႔ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမတြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္မ်ား ဦးေဆာင္မႈ အစီအစဥ္အရ ျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာ လူငယ္ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ သမၼတ အိုဘားမားက ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသား တဦး၏ ေမးခြန္းကို အထက္ပါ အတုိင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

စစ္ေတြ တကၠသိုလ္တြင္ တက္ေရာက္ ေနသည့္ ရခိုင္ ေက်ာင္းသား တဦးက သမၼတ အိုဘားမားကို “က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္းပဲ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္သိလိုတဲ့ ေမးခြန္းက က်ေနာ္တို႔ သက္တမ္းမွာရွိတဲ့ လူငယ္ေတြကို ဘယ္လို သည္းခံႏုိင္မႈနဲ႔ အတူ ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ရမလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

ထိုေမးခြန္းကို သမၼတ အိုဘားမားက ကမာၻႀကီးတြင္ လူတုိင္းမွာ ကြဲျပား ျခားနားေသာ ယံုၾကည္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ထို မတူညီမႈမ်ားကို တဦးႏွင့္တဦး ဖလွယ္၍ အတူတကြ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အလြန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကား သည္။

“လူတုိင္းဟာ စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး ေနၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တေယာက္ကို တေယာက္ အားေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေလးစားဖို႔နဲ႔ စိတ္ရွည္ သည္းခံစြာနဲ႔ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ သည္းခံႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးဆံုးပါပဲ”ဟုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆိုသည္။

တိုင္းျပည္တိုင္းတြင္ ဘာသာေရးအရ ကြဲျပားမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပႆနာမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ ျဖစ္ျခင္း၊ ရွီဟိုက္၊ ဆြန္ နီျဖစ္ျခင္း၊ ကက္သလစ္ႏွင့္ ပ႐ိုတက္စတင့္ ျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တဦးႏွင့္တဦး၊ တဘက္ႏွင့္ တဘက္ တုိက္ခုိက္ေနရၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ အထိ ကမာၻႀကီးမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးဟု ေျပာသည္။

“သူတုိ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြကို ေၾကာက္လန္႔မႈ မရွိဘဲ ေျပာျပႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္”ဟု သမၼတ အိုဘားမား က ဆိုသည္။

တျခား ဘာသာ၀င္မ်ား၏ စိတ္ဓာတ္အား ေလးစားစြာျဖင့္ သည္းခံစိတ္ကို အားေပးသည့္ စကားမ်ိဳးသာ ေျပာဆိုသင့္ေၾကာင္း၊ ထို ကိစၥမ်ားသည္ လူႀကိဳက္မမ်ားေသာ္လည္း လုပ္ကိုလုပ္ရမည့္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုသည္။

အိုဘားမားက“ဒီလို အမူအက်င့္ေတြဟာ တေယာက္စီတိုင္းက စမွ ျဖစ္မွာပါ။ အစိုးရဆိုတာလည္း က႑တခုမွာပဲ ဦးေဆာင္ႏုိင္မွာပါ။ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း လုပ္လို႔မရပါဘူး။ အားလံုး၀ိုင္းလုပ္မွ ရမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။

သမၼတ အိုဘားမားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာလူငယ္တခ်ိဳ႕က Illusion၊ Reform is Fake ၊ Change စသည့္ ျပည္တြင္းေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ကို စကၠဴေပၚတြင္ ေရးသားျပသၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္ ၾကသည္ကို လည္း ေတြ႕ရသည္။

အိုဘားမားက“က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲ တဲ့၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ဒီေနရာကို လာေရာက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီေနရာမွာ ဆႏၵျပစရာေတာ့ မလိုပါဘူး”ဟု ေျပာဆိုသည္။

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကိုလိုနီ ေခတ္ အေဆာက္အဦ တခု ျဖစ္သည့္ ၀န္ႀကီးမ်ား႐ုံး (အတြင္း၀န္႐ုံး) သုိ႔ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ အေမရိကန္ သံ႐ုံးတြင္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံု၍ ပူးတြဲသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတခု က်င္းပခဲ့သည္။

ညေနပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာဆို၍ လူငယ္မ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးခဲ့သည္။

ကုိသားညြန္႔ဦး

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

13.11.2014

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ အတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး သံုးခဲ့တဲ့အေပၚ၊ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေၾကာင္း ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ထံ စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ ပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက မူဆလင္ လူနည္းစုေတြကို ဒီအသံုးအႏံႈး သံုးတာကို လက္မခံေပမယ့္၊ သူတို႔ အေပၚ ႏိုင္ငံသား ဆိုင္ရာ အေျခခံ ရပိုင္ခြင့္ ရဖို႔ စီစစ္ ေဆာင္ရြက္ေန ပါတယ္လို႔ ဗီြအိုေအ ကို ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတာပါ။

ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း အေနနဲ႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံုးအႏံႈးကို သံုးသြား တာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္၊ သံုးပတ္က ဆြစ္ဇာလန္က ဂ်နီဗာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ က်ေနာ္ UN INGO ေတြ အကုန္လံုး အပါအဝင္ သံတမန္ေတြ ကိုေရာ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ မစၥတာ ကိုဖီအာနန္ ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး အေနန႔ဲ လည္း ေရဒီယိုမွာ တရားဝင္ မိန္႔ခြန္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မရွိဘူး ဆိုတာ ေျပာၿပီးပါၿပီ ဆိုတာ အသိ ေပးထား ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အခု မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို လက္ခံရမွာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထား မ်ိဳးနဲ႔ ဒီလိုေျပာတဲ့ အတြက္ ဒါ က်ေနာ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္ အေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒါကို မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း ထံကို စာေရး တင္ျပၿပီးေတာ့မွ ဒါကို ကန္႔ကြက္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း က်ေနာ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်။"

VOA ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ နံမည္ အသံုးအႏံႈးမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာ ဒီလူနည္းစု မူဆလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔က ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေပါ့ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံညႊန္းအတိုင္း ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သေဘာထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "ဟုတ္ကဲ့။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Action Plan ဆိုတဲ့ ဟာကို အေခ်ာသတ္ လုပ္ေနပါၿပီ။ မၾကာမွီမွာ က်ေနာ္တို႔ ကမာၻကို လည္း ျဖန္႔ေဝ မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခု ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒအတိုင္း လုပ္သင့္တာ လုပ္မွာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံႏႈန္းနဲ႔အညီ Humanitarian တို႔ Human Rights တို႔ကိုလည္း ေလးစားလိုက္နာၿပီးေတာ့ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ 82 Act အရ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ အခါက်ရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကို ေဘာင္အတြင္းက လုပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိတဲ့အတြက္ ဒါကေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေႏွာင့္ေႏွးမႈ ရွိတာေပါ့ေလ။ "

VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး မွာ သံုးခဲ့ဘူးတာရွိတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာ့အသံတို႔ ဘာတို႔မွာဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ဖူးတာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ အေနအထားဆိုၿပီး ေထာက္ျပတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာေရာ...။

ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ ေအးေပါ့ေလ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ ဆိုရင္လည္း အမ်ားႀကီးေပါ့ေလ။ သို႔ေသာ္ လူမ်ိးတမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ မတည္ဖို႔ဆိုတာက သမိုင္းနဲ႔ခ်ီၿပီးမွ လူမ်ိဳးစုႀကီးနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးမွ ျဖစ္လာတဲ့ဟာမ်ိဳး မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ကြန္ဖမ္းျဖစ္ ပါတယ္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္ အတြင္းမွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ေပၚလာဖို႔ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲ ပါတယ္ခင္ဗ်။ အရင္တုန္းက ရွိခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတဲ့ ဟာေတြကို လည္း သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ တခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မူရင္းဇစ္ျမစ္ကို အားလံုး စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာႏုိင္တာကေတာ့ က်ေနာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အပိုင္း ေနာက္ လူထု ဆႏၵ စသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ အကုန္လံုးရဲ႕ အဘက္ဘက္က စဥ္းစားၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္ ဆံုးျဖတ္ၿပီးမွ အနာဂတ္ကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က သေဘာမ်ိဳးျဖစ္တယ္ ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ လူထုအေနနဲ႔ကေတာ့ ယေန႔ ဆန္႔က်င္မႈေလးေတြရွိပါတယ္။"

VOA။ ။ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားကလည္း အခု ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ ။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ေရာ ေတြ႔တဲ့အခါမွာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္လူနည္းစုေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ေျပာမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဓိက အခ်က္နဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ပါပါတယ္။ ေနာက္တခုက ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္ ဆိုတဲ့ စြတ္စြဲခ်က္ေတြေပါ့ေနာ္။

ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ " ဘဂၤလီလူမ်ိဳးစုမ်ားအေနနဲ႔ကလည္း က်ေနာ္တို႔ အခုလက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ပါဝင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း လိုတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လည္း ဥပေဒအပိုင္း အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔နဲ႔ေတြ႔ရင္ ေမးတာက ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္ခ်င္တာလား။ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခ်င္တာလား။ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ေမးပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ေတာ္ေတာ့္ကို ခက္ခဲ ၿပီးေတာ့မွ စဥ္းစား သံုးသပ္ရမယ့္ ကိစၥႀကီး ျဖစ္တာေပါ့။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ဆိုတဲ့ကိစၥက ၈၂ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တို႔က သူ႔ေဘာင္ထဲ ဝင္သြားတာေပါ့ေလ။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက က်ေနာ္တို႔က တကယ္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံအေပၚမွာ ေျမေပၚမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ဘယ္ လူသားခ်င္းကိုမဆို စာနာ ေသာအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ မူ အတိုင္း စီမံ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ယေန႔ ကမာၻႀကီးက ထင္သလိုမ်ိဳး လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ တကယ့္ တကယ္က်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တဘက္သတ္ အေျပာခံေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ Message ေပးခ်င္တာကေတာ့ ကာယကံရွင္မ်ား က ရခိုင္ျပည္နယ္ ကို လာခဲ့ပါ။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ လူထု နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာ အဲ့လိုေလးေတြဆိုရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့ေနာ္။"

ကိုသားညြန္႔ဦး ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့တာပါ။

ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ကလည္း ဒီအသံုးအႏံႈး အေပၚ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ထံ ကန္႔ကြက္ ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလို ကန္႔ကြက္မႈေတြ ထြက္လာၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဒီကေန႔ ထပ္မံ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထဲမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာပဲဆိုဆို ဘဂၤါလီပဲ ေျပာေျပာ ရခုိင္လူ႔မႈ အသိုက္ အ၀န္း အတြင္းက လူမႈအဖဲြ႔အစည္း ႏွစ္ရပ္စလံုး ၾကားမွာ ရိွတဲ့ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔မႈေတြ မေက်မခ်မ္းမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းၿပီး။ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ေရးေတြ ကို ေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အနာဂတ္ တည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ႏိုင္္မယ္လို႔ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္က ေျပာထားပါတယ္။

13.11.2014

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps လို႔ေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ လုပ္အားေပး အစီအစဥ္ တရပ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထူေထာင္ သြားမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာ လုိက္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ တခ်ိန္က အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္ၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အေမရိကန္က ခ်ဲ႕ထြင္ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြထဲမွာ ေနာက္ဆံုး ထြက္လာတဲ့ နည္းလမ္းပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕သႏၷိ႒ာန္ကို အေကာင္းဆံုး ေဖာ္ျပဖို႔ရာ ဒီလိုမ်ဳိး ေအာက္ေျခ အဆင့္မွာ လူထု အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ကေန တဆင့္ ေဖာ္ျပတာထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္း မရိွပါဘူးလို႔ အေမရိကန္ သမၼတ အိမ္ျဖဴ ေတာ္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ တခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။

Peace Corps လုပ္အားေပး ပထမဆံုး အသုတ္ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္လာမွာ ျဖစ္ၿပီး သံုးလၾကာ သင္တန္း ၿပီးဆံုး ၿပီးတဲ့ေနာက္ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းခြင္ ေတြမွာ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ၾကပါမယ္။

ေဒသဆိုင္ရာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းေတြ တက္ၿပီး ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဒီ Peace Corps အစီအစဥ္ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာတာပါ။

Peace Corps အစီအစဥ္ကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ထူေထာင္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းကစလို႔ ကမာၻတ၀န္း လုပ္အားေပး ေပါင္း ၂၂၀,၀၀၀ နီးပါးကို ေစလႊတ္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရးလိုက႑ေတြမွာ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ဒီ အစီအစဥ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ အေမရိကန္လူထုနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက လူထုေတြအေၾကာင္း နားလည္မႈ ပိုရလာ ေစဖို႔ပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Peace Corps အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ၁၄၁ ခု ေျမာက္ ႏိုင္္ငံ ျဖစ္လာ ပါမယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအၾကား အားေကာင္းတဲ့ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနတာကို ဒီအစီအစဥ္က ေနာက္ထပ္ သက္ေသျပ လိုက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

12.11.2014

အာရွေဒသတြင္း အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဟာ တခ်က္ အပါအဝင္ ျဖစ္တယ္လို႔ အာဆီယံ ထိပ္သီး ညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း မူဆလင္ လူနည္းစုေတြ ကိစၥမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ အညီ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပ ထားပါတယ္။

လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ အဆုံးအျဖတ္ ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ အဖြင့္ေန႔ ဒီကေန႔မွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
“ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အားလုံးပါ၀င္ခြင့္ရၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္မယ့္ အေရးပါလွတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေၾကာင္း” မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားသြားတာပါ။

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းဟာ ဒီကေန႔မွာ ျမန္မာဒုသမၼတ အပါအဝင္ အစိုးရအဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး့ၿပီး ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း တိုက္တြန္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ကုိေအာင္လြင္ဦး

12.11.2014

ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဒုတိယ အႀကိမ္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္ေနတဲ့ အေျခအေန ေတြကုိ အာ႐ုံစုိက္ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အစုိးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပေနတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း ပဲြေတြ တက္ေရာက္ရင္း သမၼတ အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိစဥ္ အစုိးရ အရာရွိေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး တုိင္းျပည္မွာ ရင္ဆုိင္ေန ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ေဆြးေႏြး ၾကမွာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထား ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အေျခအေန ကေန ေျပာင္းလဲ လာတာေတြကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္အတြင္း သိသိသာသာ ေတြ႔ခဲ့ရေပမဲ့ ျပဳျပင္ စရာေတြလည္း ရွိေနဆဲမုိ႔ ဒီကိစၥေတြကုိ အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes ကေျပာဆုိ လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ မွန္ေပမဲ့ အခြင့္အလန္းေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လည္း သမၼတ အုိဘားမား တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အာရွ-ပစိဖိတ္စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဖဲြ႔ (APEC) ထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းပရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာဆုိသြားခဲ့တာပါ။

ဒါေၾကာင့္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ခရီးဆက္တဲ့အခါ ဒီကိစၥေတြကုိ သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ အဓိကထားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes က ေျပာပါတယ္။

“တုိးတက္မႈ မေတြ႔ရဘဲ ႀကီးႀကီးမားမား စိန္ေခၚမႈေတြ ႀကံဳေနရတာေတြက က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ စုိးရိမ္စရာ ကိစၥေတြလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္မွာလည္း က႑ ၃ ခုကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အာ႐ုံစုိက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ပါ။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ရပ္တန္႔ေနတယ္၊ ေနာက္ျပန္ဆဲြတာေတြေတာင္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပက ေ၀ဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚေနသလုိ၊ သမၼတအုိဘားမားရဲ႕ အခုခရီးစဥ္မွာ ဒီကိစၥေတြကုိ အေလးထား ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၀ုိင္း၀န္း တုိက္တြန္းေနခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ခြင့္ မရွိပဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ေရး ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔လည္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂၀ ေက်ာ္က တုိက္တြန္းခဲ့ၾကတာပါ။

အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ အေမရိကန္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနသူေတြလုိပဲ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပတာကုိ ျမင္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ေရွ႕ႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ ျမန္မာလူထုအေနနဲ႔ ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္မယ့္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိလည္း အားေပးပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ ျပႆနာေတြ အားလုံးက ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ကုိ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ၿပီး၊ စစ္ဖက္ကေန အရပ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအျဖစ္ အျပည့္အ၀ အသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ဖုိ႔ အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလည္း လုိပါတယ္။”

သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာမွာလည္း ေရွ႕ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ စီစဥ္ထားတာေတြ၊ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥေတြကုိ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ အေမရိကန္လုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက အေကာင္းျမင္လြန္းေနတဲ့အေၾကာင္း သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ သတိေပးထားတာပါ။

အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ပံ့ပုိးေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယုံၾကည္ထားတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုခရီးစဥ္မွာ ျမန္္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ သာမက လူငယ္ေတြနဲ႔ပါ သမၼတ အိုဘားမား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ အေလးထား တာေၾကာင့္ေရာ၊ တကယ့္ အခြင့္အလန္း ေကာင္းေတြကုိပါ ေတြ႔ေနရ တာေၾကာင့္၊ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေနတယ္ ဆုိတာကုိ သတင္းစကား ပါးေနရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အခြင့္အလန္း ေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ကေတာ့ လမ္းေၾကာင္းမွန္ အတုိင္း ဆက္ေလွ်ာက္ဖုိ႔နဲ႔ မၾကာေသးခင္က ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈႀကီးေတြေၾကာင့္ လမ္းေခ်ာ္ မသြားဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ေနာက္ထပ္ စိန္ေခၚမႈေတြ အျဖစ္နဲ႔လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ေျပလည္မႈ မရေသးတာေတြကုိလည္း သမၼတအုိဘားမား ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေျပာပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ လုိအပ္ ေနတာေတြ၊ ျမန္မာ အစုိးရက ဘဂၤါလီလုိ႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ လက္ခံႏုိင္ေရး ကိစၥေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးဦးမွာပါ။ ဒီလုိပဲ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းေနေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏုိင္ေသးတာေတြကုိ ေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes က ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။

Rohingya Eye
RB News
8.11.2014

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဈးတြင္ ေဈးေရာင္း ေနသည့္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး တစ္ဦးကုိ အထူး သတင္း တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဆးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ ေဈးတန္းကုန္းရြာမွ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ မုိဟာမတ္ ဆူဟုိက္ဖ္ (ဘ) ဦးဟာဆူအား အထူးသတင္း တပ္ဖြဲ႔ (SB) မွ ရဲမ်ားက ေမးျမန္းစရာ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ရဲမ်ားက အဆုိပါ ကေလးကုိ ဆုိင္တြင္ တဖက္ႏုိင္ငံမွ ဖုန္းကဒ္မ်ား ေရာင္းေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္း ညွစ္ယူရန္ ႀကဳိးစားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဈးေရာင္းသည့္ ကေလးက ၎အေနျဖင့္ ရဲမ်ား စြပ္စြဲသကဲ့သုိ႔ ဖုန္းကဒ္ ေရာင္းခ်ျခင္း လုံး၀ မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ရဲမ်ားေတာင္းသည့္ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္းလည္း ၎တြင္ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

ရဲမ်ားက ဖုန္းကဒ္ မေရာင္းခ်လွ်င္လည္း ေဈးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ အတြက္ ၎တုိ႔ ေတာင္းသည့္ ေငြကုိ ေပးရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေငြမေပးပါက ဆက္လက္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိသျဖင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ (၂) သိန္း ေပးကာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ ေျပာပါသည္။

8.11.2014

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ လာမယ့္ တနလၤာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ လာေရာက္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ Stephane Dujarric က ေသာၾကာေန႔ ပံုမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေၾကညာ သြားပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အဖြဲ႔ ASEAN အၾကား အစည္း အေ၀းနဲ႔ ၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း တို႔ကို မစၥတာဘန္ တက္ေရာက္မွာပါ။

ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းေတြ ျပင္ပမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစိုးရ အဖြဲ႔ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါမယ္။

ကုလသမဂၢက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚဆိုတဲ့ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိသလားလို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ေမးၾကပါတယ္။

ေအာ္စလုိ၊ ေနာ္ေ၀း -- ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ၊ ေအာ္စလုိၿမဳိ႕တြင္ ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ေရးခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ပါလီမန္ အမတ္မ်ား ေရြးခ်ယ္၍ International Panel of Parliamentarians (IPP) for Freedom of Religion အဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းျခင္းႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထုိးျခင္း အခမ္းအနားကုိ ယေန႔ (ႏုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္) ျမန္မာ စံေတာ္ခ်ိန္ ည ၈း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေအာက္ပါ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွ တုိက္ရုိက္ ထုတ္လႊင့္ သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ၾကည့္ရႈရမည့္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ -- http://bit.ly/1siryv2

International Panel of Parliamentarians (IPP) for Freedom of Religion အဖြဲ႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားျပဳ၍ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ပါ၀င္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ၊ ေအာ္စလုိၿမဳိ႕တြင္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔မွ (၈) ရက္ေန႔ထိ IPP for Religion of Freedom ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစည္းအေ၀း က်င္းပလ်က္ရွိရာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ တက္ေရာက္၍ ေဆြးေႏြးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

မသိဂၤီလင္း

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

7.11.2014

စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ လူသားထု အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတြထဲ လက္ရွိ အစိုးရ အဖြဲ႔ထဲက ထိပ္တန္း အရာရွိၾကီးမ်ား ပါဝင္ခဲ႔တယ္လို႔ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ ဥပေဒေက်ာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ သုေတသီ တဦးက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ႏုိင္ငံ တကာ ရာဇဝတ္မႈ ခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္ အထားေတြ ေတြ႔ရွိ ထားတယ္လို႔လည္း ဟားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္း ႏုိင္ငံတကာ တရားေရးရာ သုေတသီ Matthew Bugher က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလ Shangrila Hotel မွာ ဒီကေန႔ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ မွာေျပာဆို လိုက္တာပါ။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကို ကိုယ္တိုင္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မသိဂီၤလင္းက ေျပာျပေပးမွာပါ။

လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ကိုကုိ၊ အထူး စစ္ဆင္ေရး အဖြဲ႔မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးခင္ေဇာ္ဦးနဲ႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ေအးတုိ႔ ဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၆ ႏွစ္ခန္႔က စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထု အေပၚရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ တယ္လို႔ ပာားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္းရဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဌာနက အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ႔ပါတယ္။

၂၀၀၅-၂၀၀၆ခုႏွစ္အတြင္း သံေတာင္ျမိဳ႕ တစ္ဝိုက္မွာ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တုိ႔ဟာ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္နဲ႔ တုိက္ခိုက္ရာကေန ကရင္လူမ်ိဳးစုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ႔တာပါ။ တာဝန္ရွိသူ သံုးဦးရဲ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာတဲ႔ သက္ေသေတြ ရွိတယ္လို႔ ဟားဗတ္ဥပေဒေက်ာင္းက ႏုိင္ငံတကာတရားေရး ေလ့လာသူ Matthew Bugher က အခုလိုေျပာပါတယ္။

“၂၀၀၅-၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း ျပစ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ႔ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆ က စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ ႏုိင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီျပစ္မႈေတြကို ကြပ္ကဲသူေတြဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ အေရးပါတဲ႔ေနရာေတြ ရေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးက ဒီလိုျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္တာေတြ႔ရေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ စစ္မွန္သလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။”

လြတ္လပ္စြာ ပစ္ခတ္ခြင့္ျပဳထားတဲ႔ အမည္းေရာင္နယ္ေျမကို သံေတာင္ တစ္ျမိဳ႕လံုးနီးပါးသတ္မွတ္ထားျပီး အဲ႔ဒီနယ္ေျမထဲ ဝင္ေရာက္ လာတဲ႔လူ အားလံုးကို အရပ္သား၊ မိန္းမ၊ ကေလး မေရြးဘဲ ရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ပစ္ခတ္ေစတယ္ လို႔လည္း မွတ္တမ္းေကာက္ရာမွာ သိရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အခုထုတ္ျပန္လိုက္တဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေတာင္ပိုင္းတိုက္စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တို႔ဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ႔တာေတြ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ရာဇဝတ္မႈေတြကိုေတာ့ Matthew Bugher က အခုလို ခြဲျခားျပပါတယ္။

“အေသးစိတ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြဟာ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာ၊ အိမ္ရာေတြကို စြန္႔ခြာျပီးထြက္ေျပးေစတာ၊ ရန္သူေတြရဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ဖ်က္ဆီးတာ၊ အပိုင္သိမ္းတာ၊ လူသတ္တာ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တာနဲ႔ လူတစ္ဦးရဲ႕သိကၡာက်ဆင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္တာတုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ ရာဇဝတ္မႈဆိုတာကေတာ့ လူမ်ားစုကို အဓမၼ ေနရာေျပာင္းေရႊ႔ခိုင္းမႈ၊ လူသတ္မႈ၊ ကြ်န္ျပဳမႈ၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈနဲ႔ အျခား လူမဆန္တဲ႔လုပ္ရပ္ေတြကို ေျပာတာပါ။”

အစီရင္ခံစာမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာေတြကို ထင္ထင္ရွားရွားေထာက္ျပ ထားေပမဲ့့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Rome Statute အရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈခံုရံုးမွာ ပါဝင္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဌာနက ျပစ္မႈကိုအေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအစီအရင္ခံစာ ကို ျပည္သူေတြလက္ထဲ၊ ျပည္တြင္းအဖြဲ႔အစည္းေတြလက္ထဲ အေရာက္ ထည့္ေပးရတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။

“ပထမဆံုး ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ အဓမၼ ျပဳက်င္႔ခံရတဲ႔ အမ်ားဆံုးေနရာေတြျဖစ္တဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတို႔လို ေဒသေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြ မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈေတြကုိ အထူး စိတ္ပူပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း က်ဴးလြန္သြားတဲ႔ ျပစ္မႈေတြရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို အထက္က ေနရာေဒကေတြမွာ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနမွာကို စိုးရိမ္ပါတယ္။ အခုစစ္ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ေနရာေတြမွာ တိုက္ခိုက္ေနတဲ႔ စစ္သားေတြနဲ႔ အရာရွိေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို အထူးသတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံက တာဝန္ရွိအၾကီးအကဲေတြအေနနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းဟာ အခုလို မတရားျပဳက်င္႔ခံေနရတာေတြကို အေသးစိတ္ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းႏုိင္တယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ဒီအဖဲြ႔အစည္းဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားရဲ႕အျခားျပစ္မႈဆိုင္ရာေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္သြားဖို႔ တာ၀န္ယူပါတယ္။”

စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသား မ်ိဳးႏြယ္စု အေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္တာ ေတြကို ျမန္မာ စစ္တပ္ အျပင္ အတိုက္အခံ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ား ကလည္း သတိျပဳ ဆင္ျခင္ သင့္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ သြားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ ခံစာဟာ ျပည္သူေတြရဲ႔ တစ္ဖက္သတ္ အသံသာျဖစ္တယ္ လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဖက္က ေျပာဆိုေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ ျပည္တြင္း စစ္ဒဏ္ခံေနရတဲ႔ အရပ္သား ေတြရဲ႕အသံေတြ ခံစားခ်က္ေတြကို လူအမ်ား သိရေအာင္ မွတ္တမ္း ထုတ္ျပန္ ေပးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာျပသြားပါတယ္။

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

7.11.2014

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနတာကို EU ဥေရာပ သမဂၢက ႀကိဳဆိုလိုက္ ေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေန ေတြလို လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း သတင္း သမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး လုပ္ေဆာင္သူ ေတြကို အႏၱရာယ္ မရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၾကာသပေတးေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ လိုက္နာ စရာ မလိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္း တင္သြင္းၿပီး အခုလို ေတာင္းဆို လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။

ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံရဲ့ တတိယ ေကာ္မတီ ၄၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ EU ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာ့ အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ေရးဆြဲတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကို EU အဖြဲ႔ဝင္ အီတလီႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးက ဖတ္ၾကား တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ႀကိဳဆိုလုိက္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိသလို၊ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ေတြ႔ရတဲ့ အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာ အဖဲြ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ပြင့္လင္းၿပီး အမ်ားလက္ခံႏုိင္မယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ဳိး က်င္းပေပးဖို႔ ဆက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။”

ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေစဖို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ မႈေတြကေန အဖြဲ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္လာေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြ အတြက္ ႀကိဳဆိုတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုထိ ရွိေနေသးတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔လည္း တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။

“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြ အားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာ သိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။

ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။

“ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လုပ္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး EU ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြအားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာသိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြအႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။

“ျမန္မာအစိုးရက ေဆာင္ရြယ္ေပးဖို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး လုပ္ေဆာင္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။