ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

RB News
4.12.2013

ရခုိင္ ျပည္နယ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား ကုိင္ေဆာင္ ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ ကဒ္ျပား မ်ားကုိ သိမ္းဆည္း၍ ယာယီ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကဒ္ျပား (အျဖဴေရာင္) မ်ားကုိ ထုတ္ေပး ခဲ့ရာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္က အဆုိပါ အျဖဴေရာင္ ကဒ္ျပား မ်ားကုိ ပန္းေရာင္ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကဒ္ျပား မ်ားႏွင့္ လဲလွယ္ ေပးပါရန္ ေျပာဆုိ လုိက္သည္။

ဒီမုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့ အသံသုိ႔ ေျပာဆုိ ခဲ့သည္ကုိ ေအာက္ပါ ဗီဒီယုိတြင္ ၾကည့္ရႈ ႏုိင္ပါၿပီ။


ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕တြင္ ရက္စက္စြာ အသတ္ခံရသည့္ မြတ္စလင္ ၁၀ ဦး၏ ကဗရ္မ်ား 

မင္းေအာင္
RB News
19.8.2013

သံတြဲၿမဳိ႕တြင္ လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေသာ အေျခအေန မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ RB News မွ ေဒသခံ မြတ္စလင္ တစ္ဦးႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့ပါသည္။

ေမး ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သံတြဲၿမဳိ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၾကားေန ရတယ္။ ၂၅/၂၆/၂၇ ရက္ေန႔ ေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ အုပ္စု ေတြက အေသ အခ်ာ စီမံကိန္း ဆြဲၿပီး ဒုတိယ မိတၱီ လာ ျဖစ္ေအာင္ အၾကမ္းဖက္ မယ္ဆုိတဲ့ သတင္း ေတြလည္း ၾကားေန ရပါတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္သလား အစ္ကုိ။ 

ေျဖ ။ ။ အေသ အခ်ာ စီမံကိန္း ဆြဲေနတယ္ ဆုိတာေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္။ ဘာလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ အတိ အက် ေျပာလုိ႔ ရသလဲ ဆုိရင္ အစြန္းေရာက္ အုပ္စုေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာရြက္ စာတမ္း အေထာက္ အ ထား ေတြရယ္၊ ဓါတ္ပုံ အေထာက္ အထား ေတြရယ္၊ အသံဖုိင္ ေတြရယ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရထား ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအစြန္းေရာက္ အုပ္စု၀င္ ေတြ သံတြဲၿမဳိ႕နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ နယ္ေတြမွာ သြားလာ လႈပ္ရွား စည္း ရုံးေရး ဆင္းေနတာ ေတြကုိ ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ အၾကမ္းဖက္မယ့္ စီမံကိန္းကုိ အေသ အခ်ာ ဆြဲထားတယ္ ဆုိတာ အတိအက် ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ ေခါင္းေဆာင္ ရဲေအာင္ လံ ေက်ာ္ေက်ာ္ အပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕ဆီကုိ အျပင္ ေနရာေတြ က ေငြေတြ ေရာက္ လာ ေနတယ္ ဆုိတဲ့ အေထာက္ အထား ေတြလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရထားတယ္။ အေထာက္ အထား ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကုိေတာ့ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပုိ႔ထား ၿပီးၿပီ။ ဒီအ စြန္းေရာက္ အုပ္စုရဲ့ လုပ္ရပ္ကုိ သံတြဲၿမဳိ႕ခံ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေရာ၊ မြတ္စလင္ ေတြေရာ မလုိလားဘူး။ ဒီျပႆနာကုိ အာဏာ ပုိင္ ေတြ ဘယ္လုိ ကုိင္တြယ္မယ္ ဆုိတာ ကုိဘဲ ေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေစာင့္ ၾကည့္ ေန ပါတယ္။

ေမး ။ ။ သံတြဲၿမဳိ႕မွာ ၁၄၄ ထုတ္ထားတယ္ ဆုိတာေကာ ဟုတ္ပါသလား။ 

ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ၁၄၄ ကေတာ့ ရွိေန ပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ေျပာရရင္ ဒီအမိန္႔က မြတ္စ လင္ ေတြ နဲ႔ သာမာန္ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ ေတြကလြဲၿပီး အစြန္းေရာက္ အုပ္စု ေတြဆီမွာ မသက္ေရာက္ ဘူး။ ရဲေအာင္လံ ေက်ာ္ေက်ာ္ တုိ႔အုပ္စု ည ၁၀ နာရီ ၁၁ နာရီ ေက်ာ္မွာလည္း သံတြဲၿမဳိ႕ထဲ မွာ ကားေတြနဲ႔ သြားလာ ေနၾကတာဘဲ။ သာမာန္ အရပ္သားေတြ သြားရင္ ဖမ္းၿပီး ေထာင္ ခ်တယ္။ 

ေမး ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတိထား မိေနတာ တစ္ခုက အၾကမ္းဖက္ ခံလုိက္ရတဲ့ တျခားၿမဳိ႕ ေတြမွာ ဆုိရင္ ဗုဒၶ ဘာသာ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြရဲ့ လွ်ဳိ႕၀ွက္ သတင္းေတြ ေတာ္ေတာ္ တန္တန္ ေပါက္ၾကားတယ္ ဆုိ တာ မရွိသေလာက္ဘဲ။ သံတြဲၿမဳိ႕ က်ေတာ့ လွ်ဳိ႕၀ွက္ စာရြက္ စာတမ္း အေထာက္ အထားေတြ အၾကမ္း ဖက္ မႈေတြကုိ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လူနာမည္ ေတြနဲ႔ လိပ္စာ ေတြပါ အတိအက် ထြက္လာ တယ္။ လူ ထု မီဒီယာ ေတြမွာလည္း ေတာ္ေတာ္ ျပန္႔ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ သံတြဲၿမဳိ႕ရဲ့ ဒီထူးျခား ခ်က္ အေပၚ အစ္ကုိ႔ အေနနဲ႔ ရွင္းျပလုိ႔ ရႏုိင္မလား မသိဘူး။

ေျဖ ။ ။ ဒီအၾကမ္းဖက္ အုပ္စုထဲမွာ သံတြဲၿမဳိ႕ခံ လုံး၀ မပါသေလာက္ဘဲ။ အဓိက ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ေန တာက ရခုိင္ ျပည္နယ္ တျခား ၿမိဳ႕ေတြက သံတြဲၿမဳိ႕ကုိ ေျပာင္းလာ ေနတဲ့ လူေတြနဲ႔ နယ္က လူတ ခ်ဳိ႕ ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေနတာ။ ကၽြန္ေတာ္ ေရွ႕က ေျပာခဲ့ သလုိ ဒီအၾကမ္းဖက္ မႈေတြကုိ သံတြဲၿမဳိ႕ခံ ဗုဒၶ ဘာ သာ၀င္ ေတြက လုံး၀ မလုိလားဘူး။ သံတြဲၿမိဳ႕ ဆုိတာ ဗုဒၶ ဘာသာနဲ႔ မြတ္စ လင္ေတြ ေရာ ၿပီး ေန ၾက တာ။ ျဖစ္လာရင္ ၿမဳိ႕ခံ ေတြအားလုံး ဆုံးရႈံး နစ္နာမွာ။ ၿပီးေတာ့ သံတြဲ သမုိင္း ကုိ ၾကည့္ရင္ သံတြဲၿမဳိ႕ရဲ့ ဂုဏ္ ကုိ ေဆာင္ခဲ့၊ ေဆာင္ဆဲ ျဖစ္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ ေတြထဲမွာ မြတ္စ လင္ ေတြ အမ်ား ဆုံး ဘဲေလ။ ဗုဒၶဘာသာ ဖက္ က ၾကည့္မယ္ ဆုိရင္လည္း သမုိင္း၀င္ ဆံေတာ္၊ အံေတာ္၊ နံေတာ္ ဆုိ တဲ့ ေစတီေတာ္ျမတ္ သုံးဆူနဲ႔ ကာရံ ထားတဲ့ၿမဳိ႕။ တနည္း အားျဖင့္ ဗုဒၶ ရဲ့ ေမတၱာ ေအး ရိပ္ ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ ၿမဳိ႕ဆုိေတာ့ ဒီၿမဳိ႕မွာ ဘုိး၊ ေဘး၊ ဘီ၊ ဘင္ လက္ထက္ ကတည္းက အတူတူ ၿငိမ္းၿငိမ္း ခ်မ္း ခ်မ္း ေန လာၾကတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ေတြဟာ တစ္ဦး အေပၚ တစ္ဦး နားလည္မႈ ရွိၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သံ တြဲၿမဳိ႕ခံ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ထဲက လူတခ်ဳိ႕က အ ၾကမ္းဖက္ သမား ေတြရဲ့ လႈပ္ရွားမႈ အားလုံးကုိ ထဲထဲ ၀င္ ၀င္ ေလ့ လာ ေစာင့္ ၾကည့္ ၿပီးေတာ့ ရရွိလာ တဲ့ သတင္း အခ်က္ အလက္ေတြ၊ အေထာက္ အထားေတြကုိ မြတ္ စ လင္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အာဏာပုိင္ အ ဖြဲ႔အစည္းကုိ အသိေပးတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ အားလုံး ပူးေပါင္းၿပီး သံ တြဲၿမဳိ႕ကုိ ဒုတိယ မိတၱီလာ မျဖစ္ေအာင္ ၀ုိင္း၀န္း ကာ ကြယ္ ေနၾကတာ။

ေမး ။ ။ အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္ ေတြရဲ့ လူနာမည္၊ ေနရပ္ လိပ္စာ အတိအက်ကုိ အစ္ကုိ တုိ႔သိေနတယ္။ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ကုိလည္း အစ္ကုိတုိ႔ အသိေပး ထားၿပီးၿပီ ဆုိေတာ့ အာဏာ ပုိင္ ေတြက ဒီလူေတြကုိဘာျဖစ္လုိ႔ အခုထိ ဖမ္းဆီး အေရးယူမႈ မရွိေသးဘဲ ဆက္လက္ အၾကမ္းဖက္ ခြင့္ေပးထား သလုိ ျဖစ္ေနတဲ့ အေပၚမွာ အစ္ကုိတုိ႔ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိ ထင္ျမင္ ယူဆ ၾကပါသလဲ။

ေျဖ ။ ။ ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေျဖေနရင္ ျပည့္စုံမွာ မဟုတ္ဘူး။ မေျဖဘဲ ေနရင္ ပုိျပည့္စုံမယ္ ထင္တယ္။ ရယ္စရာ အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ သံတြဲမွာ ခလရ (၅၅) တပ္ရင္း တစ္ရင္း ရွိတယ္။ ရဲေတြ ရွိတယ္။ အ ၾကမ္းဖက္အုပ္စု ကခလရ (၅၅)ထက္ အာဏာပုိရွိေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ရင္ ရႏုိင္မယ္ ထင္ တယ္။ ေန ၿပည္ေတာ္ က အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ကဘဲ သံတြဲ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုထက္ ပုိႀကီး ေန တာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔လည္း ေနျပည္ေတာ္က လူေတြကုိဘဲ ေမွ်ာ္ေန ရတယ္။

ေမး ။ ။ ေနာက္ဆုံး အေနနဲ႔ ေမးခ်င္တာက သံတြဲၿမဳိ႕က မြတ္စလင္ ေတြအေနနဲ႔ ႀကဳံေတြ႔ လာႏုိင္ မယ့္ ျပႆနာ ေတြအေပၚ ဘယ္လုိ ရင္ဆုိင္ ေျဖရွင္းဖုိ႔ စဥ္းစား ထားၾကပါသလဲ။ ၿပီးေတာ့ မြတ္စ လင္ မိသားစု တခ်ဳိ႕ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ သြားၾကတယ္ ဆုိတာေကာ ဟုတ္ပါသလား။

ေျဖ ။ ။ မြတ္စလင္ မိသားစု တခ်ဳိ႕ ရန္ကုန္ ေျပာင္းသြား ၾကတယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေလ့လာ ၾကည့္ သေလာက္ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ တခ်ဳိ႕ ေၿပာင္းေရႊ႕ သြားတယ္ ဆုိတဲ့ သ တင္းေတာ့ ၾကားသိရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မြတ္စလင္ ေတြအေနနဲ႔ ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ အသိုင္းအ၀ုိင္း နဲ႔ေရာ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္း နဲ႔ပါ ပူးေပါင္းၿပီး သံတြဲၿမဳိ႕ အတြင္း ၿပႆနာ လုံး၀ မျဖစ္ရေအာင္ ႀကဳိး စား ေဆာင္ရြက္ ေနပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ မ်ား ႀကဳိတင္ တားဆီး ကာကြယ္လုိ႔ မရခဲ့ရင္လည္း မြတ္စ လင္ ေတြ အေနနဲ႔ မိမိကုိယ္ကုိ ကာကြယ္ရုံမွ အပ တျခား ေရြးခ်ယ္ စရာ နည္းလမ္းေတာ့ မရွိဘူး။ လူ တစ္ေယာက္မွာ ပစၥည္း ဥစၥာ ဆုံးရႈံးတာထက္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ဆုံးရႈံးတာက ပုိႀကီးမား ပါတယ္။ ေရွ႕က မတရား အၾကမ္းဖက္ ခံခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ ညီေနာင္ ေတြရဲ့ အျဖစ္ အပ်က္ေတြ သူတုိ႔ႀကဳံေတြ႔ ေနရတဲ့ ဒုကၡ ေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေျခေထာက္ ေတြကုိ ျမဲျမဲခုိင္ ေစပါတယ္။ ပါရွန္ လူမ်ဳိးေတြ စတင္ စေတး ခ်ရာ၊ သူေတာ္စင္ ၀လီ၊ ဆူဖီႀကီးေတြ ေလွ်င္စက္ရာ ဒီသံတြဲ နယ္ဟာ (ကာရ္ ဘာလႅာ) သမုိင္းနဲ႔လည္း သိပ္မစိမ္း ပါဘူး။ (ဆြဗာရ္) ဆုိတဲ့ ႀကံ့ႀကံ့ ခုိင္ျခင္း အလံကုိ သံတြဲက မြတ္စလင္ေတြ အျမင့္ဆုံး လႊင့္ထူ ၾကမယ္ လုိ႔ေတာ့ ေနာက္ဆုံး အေနနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ထား ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္နိုင္ငံကုိသုံးပတ္ၾကာေလ့လာေရးခရီးေရာက္ရွိေနတဲ့ႀပည္ေထာင္ စု အမ်ဳိးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္ေရး ပါတီ (UNDP) ဥကၠဌ ဦး သာေအး (ခ) ဦးအဘူ တာေဟရ္ အား Radio Free Asia ျမန္မာပုိင္း အစီ အစဥ္မွ ေတြ ႔ဆုံ ေမးျမန္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ ။ ။ "ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြက ျမန္မာ့ သမိုင္း မွာေကာ ကမၻာ့ သမိုင္း မွာေကာ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ ရွိခဲ့ တာ ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔  ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ ဖို႔လိုတယ္။ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ ရိုဟင္ဂ်ာကို ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို လံုး၀ ျငင္းဆိုလို႔ မရပါဘူး" 



ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ က ဒုကၡသည္မ်ား။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ
16.8.2013

ရခုိင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီ RNDP က ဦးဦးလွေစာ နဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ပါတီက ဦးအဘူတာေဟရ္ ေခၚ ဦးသာေအး တို႔ကို ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း အစီ အစဥ္ ဌာန ခ်ဳပ္ကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ရခုိင္ ပဋိပကၡကို ေျပလည္ေအာင္ ဘယ္နည္း ဘယ္ပံု ေျဖရွင္း ႏုိင္မလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ဦးေက်ာ္ဇံသာက ေမးျမန္း ေဆြးေႏြး ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ပထမဆံုး က်ေနာ္ ေမးခ်င္တာက ဆရာတို႔ ႏွစ္ေယာက္ စလံုးဟာ ရခုိင္ ျပည္နယ္ က ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ရခုိင္ ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ Communal Violence လူ မ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အသြင္ ေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡဟာ အေတာ္ ႀကီးမားတဲ့ ပဋိပကၡ ျဖစ္ တယ္။ ႏိုင္ငံ တကာ က အာ႐ံု စူးစိုက္ ေနတဲ့ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပဋိပကၡ ေျပလည္ဖို႔ လူ႔အဖြဲ႔ အ စည္း ႏွစ္ခု သဟ ဇာ တ ၿဖစ္ေအာင္ ေနႏိုင္ဖို႔၊ အေျခအေန ဘယ္ေလာက္မ်ား နီးစပ္ ေနၿပီလဲ ခင္ဗ်။ ပထမ ဆံုး ဦးဦး လွေစာ ေျပာ ပါ ခင္ဗ်။

ဦးဦးလွေစာ။ ။ တတ္ႏိုင္ သမ်၊ အတတ္ႏိုင္ ဆံုးေတာ့ ႀကိဳးစား ေနၾက တာေပါ့။ ပထမဆံုး ေျပာခ်င္ တာက ဒီကိစၥဟာ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ (Community) လူမႈ အသိုင္း အဝိုင္း ႏွစ္ခုစလံုးဟာ အင္မတန္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး နစ္နာခဲ့ ၾကရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ (Democratization) ဒီမိုကေရစီ အကူး အေျပာင္း ကာလမွာ အသီး အပြင့္ ေလးေတြ ေမွ်ာ္လင့္ ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္ တို႔ဟာ ဒုကၡ ေတြကိုပဲ ႀကံဳရတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဒီဟာက ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ မေမွ်ာ္လင့္ ႏုိင္တဲ့ ျပႆနာ အေၾကာင္း အရင္း ဇစ္ျမစ္ ေတြကလည္း အင္မတန္ ႐ႈပ္ေထြးတယ္ ဆိုေတာ့ ေလာေလာဆယ္ မွာ ႏွစ္ဘက္ စလံုးမွာ ဒုကၡေတြ ေတာ္ေတာ္ ၾကံဳေနရ တယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ အဲ့ဒီ့ ဒုကၡေတြကို က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လို ေျဖရွင္း ႏုိင္မလဲ ဆိုတဲ့ ျပႆနာကို အရင္ဆံုး သံုးသပ္ ရလိမ့္မယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာ မူစလင္ အသိုင္းအဝိုင္းမွာ တကယ့္ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ႀကံဳေနရတဲ့ ဒုကၡ၊ ရခုိင္မွာ ႀကံဳေနရတဲ့ ဒုကၡ အဲ့ဒီ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ မွာ ရွိတဲ့ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ၊ ႐ုပ္ဒဏ္ရာ ေတြကို ဘယ္လို ကုစားမလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အရင္ဆံုး ေျဖရွင္းဖို႔ လိုတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဦးသာေအး ကေရာ ခင္ဗ်ာ။ ဦးသာေအးတို႔ ဘယ္လို ပါတီ အေန နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ အေနနဲ႔ ဦးဦးလွေစာ ေျပာတဲ့ ဒီျပႆနာ ေတြကို ျပည္သူ ေတြရဲ့ စိတ္ဒဏ္ရာ၊ ႐ုပ္ဒဏ္ရာေတြ ကို ေျပေပ်ာက္ေအာင္ ကုစားဖို႔ ဘယ္လိုမ်ား ေဆာင္ရြက္ မယ္လို႔ စဥ္းစား ထားပါလဲ၊ ဘယ္လိုမ်ား ေဆာင္ရြက္ ေနပါလဲ ခင္ဗ်ာ။

ဦးအဘူတာေဟရ္။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ့္ အျမင္နဲ႔ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ "Sustainable solution" တခု ၾကည့္ ရမယ္။ ေရရွည္ တည္တံ့ ရမယ့္ အေျဖ တစ္ခု ရွာဖို႔ လိုတယ္။ ဒုတိယ တခ်က္ ကေတာ့ လတ္တေလာ ခံစား ေနရတဲ့ ႏွစ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္း ၊ ရခုိင္ တုိင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို သူတို႔ကို ဘယ္လုိ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတဲ့ အပိုင္း။ ႏွစ္ခု စလံုး ကေတာ့ တခုၿပီးမွ တခု သြားလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကၿပိဳင္တူသြားရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာ သြားရမယ့္ အေျခ အေနမွာ Suffering ျဖစ္ေနတဲ့ IDP ေတြကို Settlement ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္မလဲ။ Humanitarian aid ေတြ ဘယ္လို ေျပ လည္ေအာင္ ေျဖရွင္း ေပးမလဲ။ လတ္တေလာ အလုပ္ အကိုင္ေတြ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္း ေပးမလဲ။ ဒါေတြ လုပ္ဖို႔ လိုမယ္။

ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခန္း အျပည့္ အစံုကို အသံဖိုင္မွာ နားဆင္ ႏုိင္ပါတယ္။





26.7.2013

ယေန႔ ေသာၾကာေန႔ ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္းရဲ့ ကမာၻ႔ အေရး ျမန္မာ့ အေရး ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ပါ၀င္ ေဆြးေႏြး ထားပါတယ္။ 

ေအာက္ပါ အသံဖုိင္တြင္ နားဆင္ ႏုိင္ပါၿပီ။ 


RFA ျမန္မာပုိင္း

4.7.2013

RFA ျမန္မာပုိင္း အစီ အစဥ္မွ ရခုိင္ၿပည္နယ္၊ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ၿပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ကုိ ရခုိင္ၿပည္နယ္၏ အေျခအေန၊ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား၏ ေနာက္ခံ သမုိင္းေၾကာင္း ေမးျမန္း ထားပါသည္။ 

ေအာက္ပါ အသံဖုိင္တြင္ နားဆင္ ႏုိင္ပါၿပီ။ 

လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္ (ဓာတ္ပံု – ညိမ္းျပည့္စံု / ဧရာဝတီ)
27.6.2013

အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဟု အမည္ ေပးထားသည့္ “ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳး သမီးမ်ား လက္ထပ္ ထိမ္း ၿမား ၿခင္း ဆိုင္ရာ အေရးေပၚ ဥပေဒ” တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားသည္ ဘာသာတူ ခ်င္းသာ လက္ထပ္ ရမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာျခား၊ လူမ်ိဳးျခား ျဖစ္ပါက ထိုအမ်ိဳး သမီး လက္ထပ္မည့္ အမ်ိဳးသားသည္ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္ အျဖစ္ ကူးေျပာင္း ရမည္ ဆိုသည့္ အခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။ ထို အခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္က သေဘာ မတူသည့္ အေၾကာင္း အရာ မ်ားကို စာေစာင္ တခ်ိဳ႕တြင္ ေတြ႔ ရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္မွ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္ ကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ညိမ္းျပည့္စံုက ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထား ပါသည္။

ေမး။ ။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးစစ္ၿမိဳင္တို႔ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမင္လဲ ဆိုတာေလး သိပါရေစ။

ေျဖ။ ။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ဆိုတာက ေလာကီ ေရးရာ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ပုထုဇဥ္ လူပုဂၢိဳလ္ ေတြရဲ႕အ လုပ္ပါ။ ေနာက္ၿပီး ဥပေဒ တခုကို ဆြဲမယ္ ဆိုရင္ နားလည္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ ေတြကသာ ေရးဆြဲ ရမွာေလ။ ဆြဲခ်င္တဲ့ သူက ဆြဲခ်င္တိုင္း ဆြဲလို႔ မရဘူး။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္က တာဝန္ရွိ သူမ်ားက ေရးဆြဲ ၿပီးေတာ့ တင္သြင္းတဲ့ ဥပေဒၾကမ္း ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျပာစရာ ရွိလာမွာေပါ့။ အခုက ဒီလို မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဘာမွ စဥ္းစား ေတြးေနဖို႔ ေဆြးေႏြး ေနဖို႔ အေၾကာင္း မရွိဘူး။

ေမး။ ။ ဒါဆို ဒီဥပေဒ ၾကမ္းကို သေဘာ မတူဘူးလို႔ ေျပာမလား။

ေျဖ။ ။ ဒီ ဥပေဒၾကမ္းကို အခုမွ အင္တာနက္က ရွာေတြ႔တာ။ အခုမွ ဖတ္ခါစ ရွိေသးတယ္။ ဒီေတာ့ ဆိုလို ခ်င္တာက ဥပေဒ ၾကမ္းကို ေရးဆြဲခြင့္ ရွိသူေတြက ေရးဆြဲ ၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳ ထား တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း တင္ျပထားတ့ဲ ဟာမ်ိဳးဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ေလ့လာသင့္တာ ေလ့လာ ၿပီးေတာ့ လူ႔ အခြင့္အေရးနဲ႔ ညီ၊ မညီဆိုတာကို သံုးသပ္လို႔ရတယ္။ အခုက ဒီလို လမ္းေၾကာင္းက မဟုတ္ ဘူး ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ သံုးသပ္ဖို႔က ရည္႐ြယ္ခ်က္ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ။

ေမး။ ။ ဒီ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒလို ဥပေဒမ်ိဳးေတြ ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ ရွိသလား။

ေျဖ။ ။ ဒါကေတာ့ ေျပာဖို႔ခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြအ ရေတာ့ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အကာအကြယ္ ေပးထားတဲ့ ဥပေဒေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘာသာေရးကို အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ ဥပေဒ ေတြက ရွိၿပီးသားပါ။ ဒါေတြကေတာ့ သူ႔ႏိုင္ငံနဲ႔သူ ရွိႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ ပါတယ္။

ေမး။ ။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒၾကမ္းကို ႏိုင္ငံတကာက ဒီလိုမ်ိဳး အလားတူ ဥပေဒေတြနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္တာေရာ လုပ္ၿပီးၿပီလား။

ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ မွာေတာ့ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္တာ မ်ိဳးေတြ၊ ႏႈိင္းယွဥ္တာ မ်ိဳးေတြေတာ့ မရွိေသးဘူး။

ေမး။ ။ ၂၅ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ လႊတ္ေတာ္ အခမ္းအနားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “အဓိကက ယံုၾကည္မႈပဲ။ ဒီဘာသာကို လိုက္စားတဲ့ လူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈ ခိုင္မာရင္ ဘယ္အရာကမွ ဘယ္သူကမွ လာလႈပ္လို႔ မရဘူး” လို႔ ေျပာသြားတဲ့ အေပၚမွာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဘာမ်ား မွတ္ခ်က္ ေပးခ်င္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ မိဘ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္တိုင္း သားသမီး ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ေန ၾကတယ္။ တကယ္တမ္း မိဘ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္တို္င္း သားသမီး ဗုဒၶဘာသာ မျဖစ္ဘူး ဆိုတာကို ေတြ႔ရတယ္။ သားသမီး ဗုဒၶဘာ သာ ျဖစ္ဖို႔အတြက္ ၁။ ရတနာ သံုးပါးကို ယံုၾကည္ သက္ဝင္ရမယ္၊ ၂။ ကံ၊ ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္ ရမွ သာလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာ ခ်က္ေတြအရ၊ ဆရာေတာ္ေတြရဲ႕ သြန္သင္မႈေတြ အရ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြမွာ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္ေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက ဗုဒၶ ဘာသာ ကို တကယ္ သက္ဝင္ ယံုၾကည္ၿပီး ေလးစား ၾကည္ညိဳလို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္လာတာ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြက ရတနာ သံုးပါးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ အေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈ အားနည္း တယ္။ အဲဒီ ယံုၾကည္ သက္ဝင္မႈ အားနည္းတဲ့ သူေတြကို တျခား ဘာသာ ဝင္ေတြက စည္း႐ံုး သိမ္းသြင္းတဲ့ အခါမွာ အလြယ္ တကူ ပါသြား ႏုိင္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို တကယ့္ကို ယံုၾကည္သူ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့ မွ ဘာသာ မေျပာင္းဘူး။ ဘုရားေဟာမွာ ပါသလို အသက္သာ အေသခံမယ္၊ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္သာ ခံမယ္၊ ယံုၾကည္ခ်က္ ကေတာ့ မေျပာင္းဘူး။ သူတို႔ကို ရာထူး၊ ေငြေၾကးနဲ႔ ဖ်ားေယာင္းလို႔ မရဘူး။ ဒါကို ပထမ တန္းစား ဗုဒၶဘာသာလို႔ ေခၚတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက အားလံုးဟာ ပထမတန္းစား ဗုဒၶဘာ သာေတြ ျဖစ္ေနမွ ရမယ္လို႔။

ေမး။ ။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒၾကမ္းကို လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းၿပီး ဒီဥပေဒကို ေရးဆြဲေပးဖို႔ ေတာင္းဆို လာမယ္ ဆိုရင္ ဦးစစ္ၿမိဳင္တို႔ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လို အခန္းက႑ ကေန ဘယ္လုိေတြ အႀကံေပး သြားဖို႔ ရွိမလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဟာ လူတိုင္းကို ဥပေဒ တင္သြင္း ခြင့္ ေပးမထား ဘူး။ ဥပေဒကို ေရးဆြဲခြင့္ ရွိတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ရွိတယ္၊ တင္သြင္း ခြင့္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ရွိတယ္။

ေမး။ ။ အခု လတ္တေလာမွာ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လို လႈပ္ရွား မႈေတြ ရွိပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ လတ္တေလာ အေနနဲ႔ ကမာၻ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး ေၾကညာ စာတမ္းကို ျမန္မာ ဘာ သာ ျပန္ၿပီး ျဖန္ ႔ေဝ ေန တယ္။ ဒီလို လုပ္တာ ၂ ပတ္ ေလာက္ေတာ့ ရွိၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ ဒီလို ျဖန္႔တာ ဟာ တရားဝင္ ပထမဆံုး ျဖန္႔ေဝ တာေပါ့။ အရင္က ျဖန္႔ခ်ိ ခဲ့တာေတြဟာ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ တရားဝင္ မဟုတ္ ဘူး၊ ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ျဖန္႔ခဲ့တာ။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ပြင့္လင္း လာမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးေတြကို သတိထား အသိအမွတ္ ျပဳလာတဲ့ သေဘာလို႔ ေၿပာလို႔ ရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး ဥပေဒကို သမၼတ ႐ံုး က တဆင့္ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ၿပီးၿပီ။ ဥပေဒရဲ႕ ၿပဌာန္းခ်က္ ေတြကို၊ က်ိဳးေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ခ်က္ ေတြကို ရွင္း လင္းၿပီး၊ ေရးၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပမွာေပါ့။ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ခဲ့တာ ကေတာ့ ဇြန္ ဒုတိယ အပတ္ထဲမွာ တင္ သြင္း ခဲ့တာပါ။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ျပႆနာ ရပ္ေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ တာမ်ိဳး လုပ္ေပးလဲ။

ေျဖ။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္က သူ႔ရဲ႕လုပ္ႏိုင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ အႀကံ ၿပဳျခင္း၊ တိုက္တြန္း ၿခင္း၊ ေစ့ စပ္ ျဖန္ေျဖ ေပးျခင္းေတြကို လုပ္ေပး ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီလို နည္းလမ္း ေတြနဲ႔ လုပ္ေပး ႏုိင္ ပါတယ္။ အစိုးရ အဖြဲ႔နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို အႀကံျပဳ တိုက္တြန္း ရတာဟာ က်ေနာ္ တို႔ရဲ႕ တာ ဝန္ ပဲေပါ့။ ေျဖရွင္းတယ္ ဆိုတာ အဲဒါမ်ိဳးေပါ့။ တခါထဲ ျပႆနာ ကို ေဖာ္ ထုတ္ ေျဖရွင္းတာမ်ိဳး မဟုတ္ ဘူးေပါ့။

ေမး။ ။ ဦးစစ္ၿမိဳင္တို႔ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တိုက္တြန္းျခင္း၊ အႀကံေပးျခင္း ေတြကို အစိုးရနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ အ စည္း ေတြက လက္ခံ ၾကလား။

ေျဖ။ ။ လက္ခံ ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားေတာ့ လက္ခံ ပါတယ္။ က်ေနာ္ တို႔က အထူး သျဖင့္ ကြင္း ဆင္း ေဆာင္႐ြက္တာ မ်ားတယ္။

ေမး။ ။ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အခြင့္ အာဏာပိုင္ ေတြကေန လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ တာေတြ ရွိတယ္လို႔ ဦးစစ္ၿမိဳင္ တုိ႔ တေတြ အရင္က ဧရာဝတီကို ေျပာဖူးတယ္။ အဲဒါေတြက ဘာအေၾကာင္း အ ရာေတြကို ေျပာတာလဲ ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ဒါေတြ ကေတာ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာပဲ ေျပာလို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ပြင့္ ပြင့္ လင္းလင္း ေျပာဖို႔က ဒီအခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုမွေၿပာဖို႔ မသင့္ပါဘူး။ က်ေနာ္ ကေတာ့ သက္ေသ အေထာက္ အထား အခိုင္ အလံု ရွိလို႔ အခုလို ေျပာရတာပါ။ သတင္း ၾကားလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ၿပီးေတာ့ သက္ေသေတြ ေခၚစစ္တဲ့ အခါမွာ ကိုယ္တိုင္ မ်က္ျမင္၊ ကုိယ္ေတြ႔၊ နားၾကားၿပီးမွ သိရတာ။ သို႔ေသာ္ ေျပာခ်င္တာက လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ရွိတဲ့ ေနရာေတြ တိုင္း မွာ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြ ရွိတာပဲေလ။ ဒါ သဘာဝပဲေလ။ မည္သည့္ ေနရာ၊ မည္ သည့္ ႏိုင္ငံမဆို လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္တဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြ ရွိ တာ ပါပဲ။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈေတြကို ေက်ာင္းျပဌာန္း စာအုပ္ေတြမွာ ဘယ္လို ထပ္ၿပီး သင္ၾကားဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ အစိုးရ လက္ထက္ ကတည္းက ေဆာင္႐ြက္ ထားတယ္။ က်ေနာ္ မွတ္မိ သေလာက္ေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္လို႔ ထင္တယ္။ အဲဒီကတည္းက ၅ တန္း ကေန ၉ တန္း အထိကို လူ႔အခြင့္ အလမ္း ဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္ကို ထည့္သြင္း ျပဌာန္း ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြက ရသင့္ ရထိုက္တဲ့ လူ႔အခြင့္ အလမ္းကို နည္းနည္း ပါးပါး သိတာေပါ့။ အခုေတာ့ ၃ တန္းနဲ႔ ၄ တန္းကိုပါ ထည့္သြင္း ျပဌာန္း ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ အခုဆို ေက်ာင္းျပဌာန္း စာအုပ္ ေတြမွာ ၃ တန္းကေန ၉ တန္းအထိ ထည့္သင္ၿပီး အသိပညာ ျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေပး တာေပါ့။ ဒါေတြ သင္ရတဲ့ အေၾကာင္း အရာ ေတြထဲမွာ ၁။ အသက္ ရွင္သန္ေရး၊ ၂။ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ ေရးေပါ့။ ဒီ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ထဲမွာ ပညာေရး ေတြသာ မကဘဲ ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ၊ စာရိတၱပိုင္း ဆိုင္ရာ၊ က်င့္ဝတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေတြ ပါဝင္တာေပါ့၊ ၃။ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ဒီ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ေရးထဲမွာ ကေလးေတြကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္တာ ပါတာေပါ့၊ ၄။ ပါဝင္ေဆာင္ ႐ြက္ခြင့္၊ ဒါကေတာ့ ကေလးေတြဟာ သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခန္း က႑ေတြမွာ ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ ရွိတယ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ အခမ္း အနားေတြ၊ ေဟာေျပာ ပြဲေတြ၊ အႀကံဉာဏ္ ဖလွယ္ပြဲ ေတြမွာ ကေလးေတြ က ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ ရွိတယ္ ဆိုၿပီး ဒီ ေစာေစာ ကေျပာတဲ့ က႑ႀကီး ၄ ခုကို အဓိက ထည့္ သြင္း ေဖာ္ ၿပ ထားပါတယ္။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ပညာေပး ဌာန၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ (HREIB) တို႔လိုမ်ိဳး အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ေရာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ သြားဖို႔ အစီအစဥ္ေတြ ရွိလား။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ တို႔က HREIB ရယ္လို႔မွ မဟုတ္ဘူး။ တျခား အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔လည္း ထိေတြ႔ တယ္၊ ဆက္ဆံတယ္၊ ပူးေပါင္း သင့္ရင္ ပူးေပါင္းတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကြင္းဆင္း ေလ့လာရင္ သူတို႔ ဆီက သတင္း အခ်က္ အလက္ ေတြနဲ႔ အခ်က္ အလက္ခ်င္း ဖလွယ္ ၾကရတယ္ေလ။ ကြန္ရက္ ေတြ နဲ႔ပဲ ပူးေပါင္း လို႔ မရဘူး။ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ပါ ပူးေပါင္းမွ ရတယ္။

ေမး။ ။ ကြန္ရက္ေတြ အေနနဲ႔ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေရာ ဘယ္လို ကြန္ရက္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ထားလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔က အၿမဲ ပူးေပါင္း ထားတယ္ ရယ္လို႔ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ျဖစ္ပြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ ေတြေပၚမွာ မူ တည္ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ နယ္ေျမေပၚမွာ ရွိတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ရတာေပါ့။ ဒီေလာက္ ပါပဲ။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ျပႆနာ ေတြကို ကြင္းဆင္း ေလ့လာတဲ့ အခါမွာ၊ ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ဖို႔ လုပ္တဲ့ အခါမွာ အခက္အခဲ ေတြ ရွိလား။

ေျဖ။ ။ ရွိတာေပါ့။ ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံက စနစ္ အေျပာင္း အလဲ တခုမွာ အခက္ အခဲ ဆိုတာလည္း အမ်ားႀကီး ပဲ။ ျပႆနာ ဆိုတာလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ သေဘာ ေျပာရရင္ေတာ့ အခက္အခဲ ဆိုတာေတြ ကေတာ့ ရွိသင့္ သေလာက္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ကေတာ့ အခက္အခဲေတြ ရွိေနလည္း ကိုယ္လုပ္ ႏုိင္ သေလာက္ လုပ္သြား ပါတယ္။

ေမး။ ။ ဘယ္လို အခက္ အခဲေတြ၊ ျပႆနာေတြ အမ်ားဆံုး ႀကံဳေတြ႔ရလဲ။

ေျဖ။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုတာ ကေတာ့ ၿပည္သူ ေတြအတြက္ တိုင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးနဲ႔ ယွဥ္ ၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ က႑ႀကီး တရပ္ကို လက္ခံ ရတာေပါ့။ သေဘာ ေျပာရရင္ေလ၊ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုတာ ျပည္သူေတြ အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ မွာလည္း ျပဌာန္း ထားၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ထိ ထိ ေရာက္ေရာက္ အကာအကြယ္ ေပးရမယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရးေတြ ၿမႇင့္တင္ ေပးရမယ္ ဆိုတာ ဌာန ဆိုင္ ရာ ေတြက လက္ခံ လာဖို႔ လိုတယ္။ အဖြဲ႔ အစည္းေတြက လက္ခံ လာဖို႔ လိုတယ္။ ျပည္သူ လူထု ကိုယ္ တိုင္ ကလည္း မွန္မွန္ ကန္ကန္ လက္ခံလာဖို႔ လိုတယ္။ အဲဒါေတြကို မွန္မွန္ ကန္ကန္ လက္ခံျခင္း၊ အ သိ အမွတ္ ျပဳျခင္း မရွိေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ အႀကီးဆံုး ျပႆနာ ျဖစ္လာတာေပါ့။

ေမး။ ။ ဒါဆုိရင္ သူတို႔ေတြ အားလံုးက မွန္မွန္ ကန္ကန္ လက္ခံ လာဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုေတြ လုပ္မလဲ။

ေျဖ။ ။ ဒီ အသိပညာ ေပးတာေတြ၊ ဥပမာ – သင္တန္း ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ နဲ႔ ေပါင္း လုပ္တယ္။ လူ႔ အခြင့္ အေရး ေဟာေျပာပြဲေတြ အခါ အားေလ်ာ္တာနဲ႔ လုပ္ တယ္။ ေက်ာင္း ျပဌာန္း စာ အုပ္ေတြမွာ ထည့္သင္တယ္။ စသည္ျဖင့္ အသိပညာ ျမႇင့္တင္ေပးတာေပါ့။ အသိပညာ ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း အားျဖင့္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ေလ်ာ့နည္း လာႏိုင္တာေပါ့။ ေနာက္ၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြကို ေဝမယ္။

ေမး။ ။ ပဋိပကၡ ေတြကို ေျဖရွင္းတဲ့ အခါမွာေတာ့ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေပးႏိုင္တာေတြ ရွိၿပီလား။

ေျဖ။ ။ ေျဖရွင္းေပးတယ္ လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရဘူးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔က အႀကံျပဳတာ၊ တိုက္တြန္းတာ သက္ သက္ပဲ လုပ္လို႔ ရတာေလ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္၊ တိုက္တြန္းခ်က္ ေတြကို လက္ခံတယ္၊ လက္ မခံဘူး ဆိုတဲ့ အေပၚမွာပဲ အေျဖက မူတည္ တာေပါ့။ ဥပမာ – လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ကိစၥလို မ်ိဳး ဆို ရင္ ေကာ္မရွင္ႀကီး မသြားခင္ ၂ လ ေလာက္ ကတည္းက က်ေနာ္တို႔ အရင္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ခဲ့ တယ္။ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြ ေပးခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြ ကလည္း ေကာ္မရွင္ ႀကီးရဲ႕ အႀကံျပဳ ခ်က္ ေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ ေလးကို တူပါတယ္။ ဘာမွ သိပ္မကြာပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ေကာ္မရွင္ႀကီး မွာ က်ေတာ့ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေရး ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ လိုက္တဲ့ အတြက္ သိပ္ထိေရာက္ သြားတယ္။ အႀကံျပဳ ခ်က္ ခ်င္း တူတယ္။ အေန အထားခ်င္း မတူတဲ့ အခါၾကေတာ့ ထိေရာက္ မႈျခင္းလည္း မတူေတာ့ ဘူးေပါ့။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြကို အစိုးရ ဌာနေတြ၊ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔ အ စည္း ေတြက လက္မခံ ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လို ေျဖရွင္းလဲ။

ေျဖ။ ။ လက္မခံဘူး ဆိုတာကို လက္ခံ လာေအာင္ ရွင္းလင္းမယ္၊ ေဆြးေႏြးမယ္၊ လက္မခံ ခံေအာင္ ႀကိဳး စား မွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ကေတာ့ လက္မခံ ဘူးလို႔ ေျဗာင္ႀကီး မေျပာ ၾကပါဘူး။ လက္ ခံ ႏုိင္တဲ့ အပိုင္း ရွိတယ္၊ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အပိုင္းေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ တခုလံုးႀကီးကို လက္မခံဘူး ဆိုတာေတာ့ မရွိပါဘူး။

ေမး။ ။ ဦးစစ္ၿမိဳင္တို႔ ေကာ္မရွင္ဟာ ျပည္သူေတြ အားကိုး အားထား ေလာက္တဲ့ ေကာ္မရွင္ ျဖစ္ေနၿပီလား။

ေျဖ။ ။ ႀကိဳးစား ရဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျပည္သူ ေတြက ေက်နပ္ၿပီ၊ လက္ခံၿပီလို႔ မေမွ်ာ္မွန္းရဲ ေသး ပါ ဘူး။ ျပည္သူေတြ လက္ခံ လာေအာင္သာ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္က လူေတြ အားလံုးက ႀကိဳးပမ္း သြားမွာ ပါ။

ေမး။ ။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျပႆနာ ေတြကို အမ်ားဆံုး ကိုင္တြယ္ ခဲ့ရသလဲ။

ေျဖ။ ။ တိုင္စာေတြ မွာေတာ့ ေျမယာ ျပႆနာေတြပဲေပါ့။ တိုင္ၾကားစာ ေတြမွာေတာ့ ေျမယာ အျငင္းပြား မႈေတြ အမ်ားဆံုးပဲ။

ေမး။ ။ ျပႆနာေပါင္း ဘယ္ႏွခုေလာက္ကို ကိုင္တြယ္ခဲ့ၿပီးၿပီလဲ။

ေျဖ။ ။ မတ္လ အထိေအာင္ ဆိုရင္ေတာ့ ၿပႆနာေပါင္း ၃ ေထာင္ ေက်ာ္ေလာက္ကို ၁ ႏွစ္ခြဲ အတြင္းမွာ ကိုင္တြယ္ ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ေနာက္ပိုင္း စာရင္းေတြ ကေတာ့ က်ေနာ့္ဆီ မတက္ လာေသးဘူး။ ၿပႆနာ ေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ သလဲ ဆိုရင္ေတာ့ အဖြဲ႔နဲ႔ထိုင္တယ္၊ တိုင္စာကို ဖတ္ၾကားတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ၿဖစ္ စဥ္ ေတြ ကို ေဆြးေႏြး သံုးသပ္တယ္။ ဥပေဒေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြး သံုးသပ္တယ္။ ဒီျပႆနာဟာ အမွန္ တကယ္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံရတာ ဟုတ္၊ မဟုတ္ သံုးသပ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီျပႆ နာဟာ ဥပေဒ ေၾကာင္းနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ ေနတာလား၊ လူ႔အခြင့္ အေရးအရ ထိခိုက္ နစ္နာ ေနတယ္ ဆုိေပ မယ့္ တရား ႐ံုးမွာ စီရင္ ေနတယ္ ဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔ ကိုင္တြယ္လို႔ မရဘူး။ မဟုတ္ရင္ လြတ္လပ္စြာ တရားစီ ရင္ ခြင့္ကို ထိခိုက္ သြားႏိုင္တယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ က်ေနာ္တို႔ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ ဆို ရင္ေတာ့ တိုင္ၾကားစာကို အစိုးရ အဖြဲ႔နဲ ႔ဆိုင္ရင္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ ႐ံုးကို ဒီၿပႆနာ ရပ္ကို စဥ္းစား ဆံုး ၿဖတ္ ေပးပါ လို႔ ပို႔မယ္၊ ပုဂၢလိက အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တယ္ ဆိုရင္လည္း အဲဒီ သက္ဆိုင္တဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြကို ပို႔ေပး တယ္။ လိုအပ္ရင္ ၂ ဘက္ေခၚၿပီး ညိႇႏႈိင္း ေပးတယ္။ အေျဖ ရွာ ေပးတယ္။

ထက္ႏုိင္ေဇာ္
24.6.2013

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ေန႔ထုတ္ တိုင္းမဂၢဇင္း Vol 182, No. 1 တြင္ ဦးဝီရသူအား မ်က္ႏွာဖုံး တင္၍ “THE FACE OF BUDDHIST TERROR” ေဆာင္းပါးအား ေဖာ္ျပခဲ့ သည္ကို သမၼတ႐ုံးက ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ခဲ့သည္။ ယင္းထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ကို မည္သည့္ အတြက္ ထုတ္ျပန္ရသည္၊ ေၾကညာခ်က္သည္ ဦးဝီရသူႏွင့္ ၉၆၉ အဖြဲ႕ကို ေထာက္ခံ အသိမွတ္ ျပဳ မျပဳ၊ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းကို ပိတ္ပင္ရန္ ရွိ မရွိတို႔ကို သမၼတ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူ ျပန္ၾကားေရး ဒု-ဝန္ၾကီး ဦးရဲထြဋ္ကို ဧရာဝတီမွ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါသည္။

ေမး- အစိုးရ အေနနဲ႔ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းကို ဘာေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္ တာလဲ ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ- က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မွာလည္း ႐ွင္း႐ွင္း လင္းလင္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေရးသား ခ်က္ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ဗုဒၶသာသနာကို ႏိုင္ငံ တကာက အထင္ အျမင္ လြဲမွား ေစႏိုင္ ပါတယ္။ လက္ ႐ွိ ၿမန္မာနိုင္ငံ မွာေဆာင္ ႐ြက္ေနတဲ့ ဘာသာေပါင္းစံု တို႔ၾကား အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေန ၿခင္းကို ထိခိုက္ ေစႏုိင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ကန္႔ကြက္ ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းကို အစိုးရ အေနနဲ႔ ကန္႔ကြက္ လိုက္ေတာ့ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ေဖာ္ျပ ခံရတဲ့ ဦး၀ီရသူ ဘက္ က ေနၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံ ရပ္တည္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေန မလား။

ေျဖ- မဆိုင္ ပါဘူးဗ်။ ေရးထားတဲ့ အထဲမွာ ၾကည့္ရင္ ဦး၀ီရသူ ဘက္ကေန မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ ခြင့္႐ွိတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒ ကလည္း ကာကြယ္ ထားတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ဟာလည္း သိမ္ေမြ႕ နက္နဲတဲ့ ႏူးညံတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လုပ္တဲ့ ဘာသာ ျဖစ္တယ္။ အခု အခ်ိန္မွာ ပဋိပ ကၡ ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ အားလံုး ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ ေနတယ္။ အခုလို ေဆာင္႐ြက္ ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရးသား လာတဲ့ အတြက္ ကန္႔ကြက္ ရတာ ျဖစ္ပါတယ္ဗ်။

ေမး- သမၼတ႐ံုးရဲ႕ ေၾကညာခ်က္က ၉၆၉ က ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ သေကၤတ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ေရးထားေတာ့ အစိုးရ အေနနဲ႔ ၉၆၉ ကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳလိုက္ တာလား။

ေျဖ- စာပိုဒ္ကို ေသခ်ာဖတ္ ၾကည့္ရင္ ေတြ႔ပါ လိမ့္မယ္။ အဲဒီ စာပိုဒ္မွာက က်ေနာ္ တို႔က ေျပာတာ မဟုတ္ ဘူး။ ဟို သံဃာ့ အစည္းအေ၀း ကေန ၿပီးေတာ့မွ ေျပာတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ကုတ္ လုပ္ထား တာ ပါ။ တိုင္းမ္မဂၢဇင္း မူရင္း ေဆာင္းပါးမွာက ၉၆၉ နဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူေရးထား တာေတြ႐ွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိုလို႔ ၉၆၉ အမွတ္ တံဆိပ္ကို အလြဲ သံုးတဲ့လူ ႐ွိရင္ ႐ွိမယ္။ သို႔ေသာ္ မူလ ဆရာေတာ္ ေတြကေတာ့ ဒီ လို ေျပာထား ပါတယ္ ဆိုတာကို ျပန္ကုတ္ လုပ္ထား တာပါ။ခင္ဗ်ား ေသခ်ာ ဖတ္ၾကည့္ ရင္ ေတြ႕ပါ လိမ့္ မယ္္။

ေမး- ဆိုေတာ့ အစိုးရ အေနနဲ႔ ၉၆၉ ကို အသိအမွတ္ မျပဳေသးဘူးလို႔ ေျပာခ်င္ တာလား။

ေျဖ- က်ေနာ္တို႔က ၉၆၉ တံဆိပ္ ႐ွိေနတယ္။ ၉၆၉ နဲ႔တံဆိပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္းပါးမွာ ေရးတဲ့ ဟာေတြက မူလ လူေတြက ကာယကံ႐ွင္ ေတြက ေျပာထားတာ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္ တို႔  ၿပန္ေထာက္ ျပတာပဲ ႐ွိပါတယ္။

ေမး- အခု ၉၆၉ နဲ႔ ဦး၀ီရသူတို႔ လုပ္ေနတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ဆိုတာ ကိုေရာ သိလား။ အစိုးရက ဘယ္လို သေဘာထားလဲ မသိဘူး။

ေျဖ- ဘာမွ မွတ္ခ်က္ ေပးစရာ မ႐ိွပါဘူး။ ဒါေတြက တစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ ခ်င္းရဲ႕ ႏုိင္ငံသား မ်ားရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ အတုိင္းပဲ သူတို႔ရဲ႕သေဘာထားကို သူတို႔ ေဖာ္ထုတ္ေ ေျပာဆို ေနတာ ပဲေလ။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ တင္ မဟုတ္ဘူး။ လယ္ယာ ေျမကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔လည္း အဖြဲ႔ အစည္းေတြ လူပုဂၢဳိလ္ ေတြက ဆႏၵ ေဖာ္ ထုတ္ ေနၾကတာလည္း ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲသလိုပဲ သေဘာ ထားပါတယ္။

ေမး- အစိုးရ အေနနဲ႔ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် မႈေတြကို ဆန္႔က်င္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ တားဆီး ကာ ကြယ္ ေပးဖို႔ အစီ အစဥ္ ႐ွိပါသလား။

ေျဖ- က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ၃၆၄ မွာ အတိအက် ေဖာ္ျပ ထားၿပီးၿပီပဲ။ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္ မႈေတြကို လက္မခံ ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေလ။ ဘာသာတရား တုိင္းကိုလည္း လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ ေပးထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ ေနတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ၿပီးၿပီ ေပါ့ဗ်ာ။

ေမး- အခုလို အစိုးရ အေနနဲ႔ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းကို တရား၀င္ ကန္႔ကြက္ လိုက္ၿပီ ဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ တရား၀င္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ပိတ္ပင္ မွာလား။

ေျဖ- က်ေနာ္ တို႔က နံပါတ္ ၁ ကေတာ့ ေဆာင္းပါးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာတာ ေပါ့ေနာ္။ ေဆာင္းပါး ပါတဲ့ မဂၢဇင္း Issue ကိုေတာ့ သာသနာေရး ၀န္ႀကီး ႒ာနရဲ႕ သေဘာထား အျမင္ကိုလဲ ေတာင္းထား ပါတယ္။

ေမး- ဒါဆို တိုင္းမ္း မဂၢဇင္းကို ပိတ္သင့္ မပိတ္သင့္ကို သာသနာေရး ၀န္ႀကီး ႒ာနရဲ႕ သေဘာထား အႀကံ ၿပဳခ်က္ အေပၚမွာ စဥ္းစားမွာေပါ့။

ေျဖ- မွန္ပါတယ္။

ေမး- တိုင္း မဂၢဇင္းကို ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း အစိုးရ ထုတ္ျပန္ခ်က္က အဂၤလိပ္လို႔ ဘာလို႔ မထုတ္တာလဲ။

ေျဖ- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႐ံုးသံုး ဘာသာ စကားက ျမန္မာ စကားကိုး။

ေမး- ထုတ္ျပန္ခ်က္ မွာလည္း ဘာသာ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ ခြင့္ျပဳတယ္ လို႔ ေရးထား ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အစိုးရ အေနနဲ႔ အခု ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ ဘယ္ဘက္မွ မလိုက္ ဘဲ နဲ႔ ၾကားမွာ ရပ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေန အထားမ်ိဳး ျပသ ႏုိင္ေအာင္ ဘာလုပ္မလဲ။

ေျဖ- သမၼတႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲ မွာလဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာၿပီးပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ ကိုး ကြယ္ခြင့္ ႐ွိပါတယ္။ လူတုိင္းဟာ ဥပေဒနဲ႔ အညီ မိမိ ခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏိုးတဲ့ ဘာသာ တရားကို က်င့္သံုး ခြင့္႐ွိတယ္။ ဘာသာကို ကိုးကြယ္ခြင့္ ႐ွိတယ္။ တျခား ဘာသာကို သြားၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ ဆက္ဆံ တာမ်ိဳး ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သမၼတႀကီးလည္း ဒီအေၾကာင္းကို မိန္႔ခြန္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာၿပီး သလို ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ မွာလည္း ေရးေဖာ္ ျပထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- ဘာသာေရး ဆိုတာ ထိလြယ္ ႐ွလြယ္ေတာ့ ဘယ္လို အေျခ အေနမ်ိဳးမွာ အၾကမ္းဖက္ မႈလို႔ သတ္ မွတ္ၿပီး ဘယ္လို အေရးယူ မလဲဆိုတာ ႐ွင္း႐ွင္း လင္းလင္း ထုတ္ျပန္ဖို႔ ႐ွိပါသလား။

ေျဖ- အခုလို နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ Social မီဒီယာ ေတြမွာလည္း အျပန္ အလွန္ ပုတ္ခတ္ ေရးသား ေနၾကတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ Tension ျမင့္သြား ႏုိင္တဲ့ အေျခ အေန မို႔လို႔ ဒီလို သိမ္ေမြ႕တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကို တစ္ဖက္သတ္ မေရးဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

24.6.2013

ေမးျမန္းခန္း

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔က မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူ ၿမဳိ႕မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ မုိဟာမက္ ဆာဒက္ကုိ ဦးခင္ေမာင္စုိး ကေတြ႔ဆုံၿပီး လက္ရွိ ရခုိင္ ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ေတြရဲ႕ အေျခ အေနနဲ႔ မေလးရွားမွာ လတ္တေလာ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားေတြ သတ္ ၿဖတ္ ခံရမႈ အေပၚ သူ႔ရဲ႕သေဘာထား ေတြကုိ ေမးျမန္း ခဲ့ပါတယ္။



ယခုတေလာ မေလးရွား ႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြား ေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ ႏွင့္ပတ္သက္၍ RFA မွ မေလးရွား ႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရး လႈပ္ရွားသူ မုိဟာမတ္ ဆာဒတ္အား ေမးျမန္းထားသည္ကုိ နားဆင္ ႏုိင္ပါၿပီ။ 

Rohingya Exodus