ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ကေန ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ဖို႔ အမည္ စာရင္း တင္သြင္း ထားတဲ့ ဦးေရႊေမာင္ကို ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ႔ ၿငိစြန္းေနတယ္ ဆုိၿပီး ကန္႔ကြက္သူေတြ ရွိေနပါတယ္။
အ့ဲဒီလို ကန္႔ကြက္သူေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ေမာင္ေတာ ခရိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က စိစစ္ ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးေရႊေမာင္ကို RFA သတင္းေထာက္ မေဝမာထြန္း က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေဒၚခင္စုိး၀င္း
21.8.2015
လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ တုန္းကလို ႀကိဳတင္မဲ ေပးမႈ စနစ္ေတြမွာ ျပႆနာ မရိွေအာင္လို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈေတြနဲ႔၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈေတြ ရိွေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ထားတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက ဗီြအိုေအကို ေျပာ ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စုိး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ရံုးခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကာတာစင္တာကေနၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၁၉ရက္ေန႔ကေနၿပီးေတာ့ ဒုတိယအႀကိမ္အစီရင္ခံစာေပါ့ေလ။ ေရြးေကာက္ပြဲ အေျခအေန ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို အၾကံျပဳတဲ့အေနနဲ႔ အၾကံျပဳခ်က္ပါ။ သူ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို အဓိက အၾကံျပဳခ်က္ ေျခာက္ခ်က္ ပါပါတယ္။ ေျခာက္ခ်က္အၾကမ္းဖ်င္းက ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ သူကေတာ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႔ျဖဴးဖို႔၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြ ျပည္သူလူထုသိေအာင္ မဲေပးဖို႔ မဲေပးနည္းစနစ္ေတြကို သတင္းမွန္ကန္စြာ ထုတ္ျပန္ဖို႔တို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အစံုပါတာေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့အထဲမွာ ႀကိဳတင္မဲကိစၥေလးကို သူထည့္ေရးထားပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း လူေတြက ႀကိဳတင္မဲဆိုတာနဲ႔ ဘဝင္မက်ၾကပါဘူး။ ႀကိဳတင္မဲဆိုတာနဲ႔ မဲခိုးေတာ့ မဲလိမ္ေတာ့မွာပဲ ထင္ၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေပးတဲ့သူေတြကလည္း စစ္တပ္ကလူ၊ တပ္မေတာ္ကလူေတြ၊ တပ္ရင္းမိသားစုေတြ ပါမယ္။ သင္တန္းတက္ေနတဲ့သူေတြပါမယ္။ ခရီးသြားေနတဲ့ သူေတြ ပါမယ္ဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္ကို အျမင္မၾကည္လင္တဲ့ ေခတ္ေရာက္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဟာ စစ္တပ္ထဲမွာ ႀကိဳတင္မဲေပးမယ္ ဆိုတာနဲ႔တင္ကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဘဝင္ မက်ၾကဘူးေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေပးတဲ့ေနရာ မွာေရာ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ အကဲခတ္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ျပည္တြင္း ေလ့လာအကဲခတ္ေရးအဖြဲ႔ေတြအေနန႔ဲေရာ သြားၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရႈ႕လို႔ရပါလားရွင့္။
ဦးတင္ေအး။ ။ ႀကိဳတင္မဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ေလ ခဲမွန္ဖူးတဲ့ စာသူငယ္လိုျဖစ္ေနတာပါ။ တကယ့္ တကယ္ကေတာ့ ေၾကာက္ေနတဲ့သေဘာ၊ စိုးရိမ္တဲ့သေဘာ။ ဒါျဖစ္ေနတာပါ။ က်ေနာ္တို႔လည္းပဲ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပန္ေလ့လာပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲ အနည္းဆံုး ဘယ္ႏွစ္ေရာက္ရွိလဲ။ ဘယ္ႏွစ္မဲနဲ႔ အႏိုင္အရႈံး ျဖစ္သြားလဲ။ ေပးမဲ ဘယ္ေလာက္ရလဲ။ ႀကိဳတင္မဲ ဘယ္ေလာက္ေၾကာင့္ အႏိုင္ရသြားလဲ။ ျပန္သံုးသပ္ပါတယ္။ သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲ ေပးတဲ့သူေတြက ဘယ္သူေပးတဲ့မဲလဲလို႔ သံုးသပ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အခုနက ေျပာသလို တပ္မေတာ္ကခ်ည္းပဲ သပ္သပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်န္တဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးပါပါတယ္။ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ဒါက ျဖစ္သြားတာပါ။ ေနာ္ ျပန္တြက္မယ္ ဆို တပ္မေတာ္ခ်ည္းပဲ သပ္သပ္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။
တခ်ိဳ႕ဆို ေသာင္းဂဏန္းအထိ ထည့္သြားတဲ့ ႀကိဳတင္မဲေတြရွိပါတယ္။ အယ့္ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း စဥ္းစားစရာေတြရွိပါတယ္။ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာေတာ့ ဒါေတြအကုန္ က်ေနာ္ ေမ့ထားပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာပဲ က်ေနာ္ သခၤန္းစာယူပါတယ္။ ဒါေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုေတာ့ အခ်က္ တစ္ကေတာ့ ဥပေဒ ခုိင္ခုိင္မာမာ ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဥပေဒ ခုိင္မာတိက်ဖို႔ လိုတယ္။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုတယ္။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒေတြ အကုန္လံုး၊ ဥပေဒကေတာ့ လႊတ္ေတာ္က လုပ္တာေပါ့ေလ။ လႊတ္ေတာ္မွာ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္ဖို႔က က်ေနာ္တို႔ လုပ္တာ။ ဖတ္ၿပီးေတာ့ ရွင္းေအာင္ ထင္လင္းျမင္သာေအာင္ ဒါေတြ ခုိင္ခိုင္မာမာျဖစ္ေအာင္ ဒါေတြ အကုန္က်ေနာ္တို႔ ျပန္ေရးပါမယ္။ ေရးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပါတီေတြ CSO ေတြ ခ်ျပတယ္။ ၿပီးေတာ့ Feedback ေတြ ယူ။ ယူၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြး၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း တင္ျပၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ နည္းဥပေဒ တင္ပါတယ္။ နည္းဥပေဒမွာေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိပါတယ္။ သူတို႔ ဘာမွ ေမးစရာမလိုပါဘူး။
ဥပမာ ႀကိဳတင္မဲဆိုတာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိတာကိုး။ တစ္က မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွာ ရွိေသာ ႀကိဳတင္မဲ၊ သူက ဖ်ားလို႔ နာလို႔ရွိရင္ အိမ္ကို သြားၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲ ေတာင္းပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲေပးၿပီးေတာ့ ဆိုင္းထိုး မဲပံုးထဲ ထည့္ အဲ့သလို သြားေတာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုလဲ ဆိုေတာ့ ရပ္ကြက္နဲ႔ ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ သြားတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း မဲရံုကိုယ္စားလွယ္တို႔ မဲရံု Observers တို႔ လိုက္သြားလို႔ရပါတယ္။ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
ေနာက္တခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ အလုပ္ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခရီးသြားမယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္ဆိုရင္ မႏၱေလးမွာ တာဝန္က်တယ္။ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္မွာ မဲေပးမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ မဲႀကီးၾကပ္မယ္ဆိုၿပီး ႀကိဳတင္မဲ ေပးသြားတယ္။ ဒီလိုတာဝန္နဲ႔ ခရီးသြားဖို႔ရွိလို႔ရွိရင္ ဒါေတြလည္းပဲ သြားမယ္ဆိုရင္ ေနေကာင္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေက်းရြာနဲ႔ ေကာ္မရွင္အဖြ႔ဲခြဲရံုးမွာ လာၿပီးေတာ့ မဲေပးရတယ္။ အဲ့ဒီ့ေနရာမွာလည္း ေစာင့္ၾကည့္ေနလို႔ရပါတယ္။
အဲ့တာေတြၿပီးရင္ ဘယ္သူေတြ မဲေပးတယ္ဆိုတာ ပံုစံ (၁၃) ဆိုတာ မွတ္တမ္းတင္ ထားရပါတယ္။ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္မဲေပးတယ္ဆိုတာ ရွိၿပီးသားပါ။ အဲ့ဒီ့ႀကိဳတင္မဲပံုးႀကီးက ဘယ္အခ်ိန္မွာ အပ္ရလဲဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ မနက္ေျခာက္နာရီ ထိုးတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း ဘယ္သူေတြ မဲေပးတယ္ဆိုတဲ့ စာရင္းနဲ႔ မဲပံုးကို မဲရံုကို အပ္ရပါတယ္။ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ ဥကၠ႒ မဲရံုမွဴးကိုအပ္ ရပါတယ္။ အဲ့ဒီ့မဲရံုမွဴးကလည္းပဲ သူ႔မွာ ႏွစ္ေစာင္ရပါတယ္။ တစ္ေစာင္က ပံုစံ(၁၃) ေပါ့။ ဘယ္သူေတြ မဲေပးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စာရင္း။ တေစာင္ကို သူထိန္းလိုက္ပါတယ္။ သိမ္းထားလိုက္ပါတယ္။ တေစာင္ကို မဲရံုေရွ႕မွာ ကပ္လိုက္ပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲ ဘယ္နွစ္ေယာက္ရွိလဲဆိုတာကို တခါတည္း သိသြားၿပီ။ ဘယ္လို အကုန္လံုးသိလဲဆိုေတာ့ ကင္မရာနဲ႔ ရိုက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းလည္းရွိတယ္။
ၿပီးလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ စပါတယ္။ စၿပီး မဲေပးၾကပါတယ္။ ညေန ၄နာရီထိုးလို႔ မဲေပးမယ့္သူ မရွိဘူးဆိုရင္ မဲရံုကို ပိတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္မဲက စ ေရ လဲ ဆိုရင္ ႀကိဳတင္မဲက စ ေရ ပါတယ္။ အဲ့က်ရင္ ဖြင့္ေဖာက္လိုက္တယ္။ ဟိုမွာ ကပ္ထားတာ အရြက္တစ္ရာဆိုရင္ ဒီမွာ တစ္ရာ ထြက္လာရင္ ၿပီးၿပီေလ။ အ့ဲဒီ့မွာ ေကာက္လို႔ ဘယ္ႏွစ္မဲ ရလဲ ဆိုတာ မွတ္တမ္းတင္ထားမယ္။ ဒီ့ထက္ ပိုလာစရာလည္း မရွိပါဘူး။
ဟိုတုန္းက ခက္ေနတာက ေျပာတာက ခ်င္းျပည္နယ္က ကိုယ္စားလွယ္တဦးဆို ဘယ္လိုေျပာလဲ ဆိုေတာ့ ဥကၠ႒ႀကီး တဲ့ က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္သြားၿပီတဲ့။ ညမအိပ္တုန္းက အခ်ိန္ကေတာ့ က်ေနာ္ ႏုိင္ေနေသးတယ္တဲ့။ မနက္ မိုးလင္းေတာ့ က်ေနာ္ ရံႈးသြားၿပီတဲ့။ ဟ ဘာျဖစ္တာလဲ ဆိုေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေတြ ေရာက္လာလို႔ က်ေနာ္ ရံႈးခဲ့တယ္တဲ့။ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာ ဒီလိုမျဖစ္ေစရဘူး။ ဒါကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ မဲဆႏၵနယ္ အတြင္းမွာ ရွိတဲ့ဟာ၊ ဘယ္သူေတြ ေပးတယ္ဆိုတာ သိတယ္။ count လုပ္တယ္ ဒီ့ထက္ပိုစရာမရွိဘူး။
ေနာက္တခုက ခုနက ေျပာသလို တုိင္းျပည္ထဲမွာပဲ သင္တန္းသြားတက္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတြ၊ ခုနကေျပာသလို တပ္မေတာ္သားေတြ ေရွ႕တန္းသြား၊ တတပ္လံုးလည္းပဲ ေရွ႕တန္း မတက္ပါဘူး။ အခုဆို ပိုနည္းသြားတယ္။ အနည္းအက်ဥ္းပါပဲ။ အဲ့တာမ်ိဳးဆို က်ေနာ္တို႔က ပံုစံ (၁၅) နဲ႔ မဲ လက္မွတ္ ေပးပါတယ္။ အဲ့တာလည္း က်ေနာ္ စာရင္းရွိပါတယ္။
ထို႔အတူပဲ ႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံေတြမွာ တရားဝင္ သြားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကိုလည္း ပံုစံ (၁၅) နဲ႔ ေတာင္းထားပါတယ္။ ဒါလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ စာရင္းရွိပါတယ္။ အဲ့တာက်ေတာ့ မဲလက္မွတ္ပို႔ထားတယ္။ မဲလက္မွတ္ျပန္လာတယ္။ ဘယ္တုိင္းျပည္က ဘယ္သူေတြ ဆိုတာလဲ lists က ရွိၿပီးသားပါ။ အဲ့တာေတြကေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္က ပို႔လိုက္တဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္ ေရာက္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္ေရာက္တဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ မဲပံုးက အဲ့ဒီ့ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ မဲရံုပိတ္မယ့္အခ်ိန္ ေလးနာရီမွာ ေရ ပါတယ္။ ေရၿပီးရင္ ခုနက ပံုစံ (၁၃) နဲ႔ ႀကိဳတင္မဲေပးထားတာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္၊ lists က ရွိၿပီးသားပါ။ ေရ လိုက္လို႔ရွိရင္ ဟိုမွာ တေထာင္ရွိရင္ ဒီမွာလည္း တေထာင္ရွိရမွာပါ။ တေထာင္ကို ေရၿပီးေတာ့ အခ်ိဳးက် ဘယ္လိုရလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ကပ္ထားလုိက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေနာက္ပိုင္းက လာတဲ့မဲ ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပယ္မဲ ပဲ ျဖစ္မွာေပါ့။
ဟိုတုန္းက ဒီလို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခါတည္း ေျပာေနတာပါ။ က်ေနာ့္ လက္ထက္မွာ မရွိပါဘူး။ အၾကမ္းဖ်င္း က်ေနာ့္ဘက္က အာမခံတဲ့အေနနဲ႔ သက္ေသအျဖစ္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီျပႆနာမွ မရွိပဲ။ က်ေနာ္ ၂၀၁၂ ကတည္းက ျပင္ထားတာပါ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိပါတယ္။ ရွိေအာင္လည္း လုပ္ထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လုပ္လို႔လဲ မရပါဘူး ေနာ္။ အဲ့ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ႀကိဳတင္မဲဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ျပႆနာ ရွိမယ့္ အေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စုိး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ရံုးခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။
လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ တုန္းကလို ႀကိဳတင္မဲ ေပးမႈ စနစ္ေတြမွာ ျပႆနာ မရိွေအာင္လို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈေတြနဲ႔၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈေတြ ရိွေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ထားတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက ဗီြအိုေအကို ေျပာ ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စုိး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ရံုးခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကာတာစင္တာကေနၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၁၉ရက္ေန႔ကေနၿပီးေတာ့ ဒုတိယအႀကိမ္အစီရင္ခံစာေပါ့ေလ။ ေရြးေကာက္ပြဲ အေျခအေန ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို အၾကံျပဳတဲ့အေနနဲ႔ အၾကံျပဳခ်က္ပါ။ သူ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို အဓိက အၾကံျပဳခ်က္ ေျခာက္ခ်က္ ပါပါတယ္။ ေျခာက္ခ်က္အၾကမ္းဖ်င္းက ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ သူကေတာ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႔ျဖဴးဖို႔၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြ ျပည္သူလူထုသိေအာင္ မဲေပးဖို႔ မဲေပးနည္းစနစ္ေတြကို သတင္းမွန္ကန္စြာ ထုတ္ျပန္ဖို႔တို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အစံုပါတာေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့အထဲမွာ ႀကိဳတင္မဲကိစၥေလးကို သူထည့္ေရးထားပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း လူေတြက ႀကိဳတင္မဲဆိုတာနဲ႔ ဘဝင္မက်ၾကပါဘူး။ ႀကိဳတင္မဲဆိုတာနဲ႔ မဲခိုးေတာ့ မဲလိမ္ေတာ့မွာပဲ ထင္ၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေပးတဲ့သူေတြကလည္း စစ္တပ္ကလူ၊ တပ္မေတာ္ကလူေတြ၊ တပ္ရင္းမိသားစုေတြ ပါမယ္။ သင္တန္းတက္ေနတဲ့သူေတြပါမယ္။ ခရီးသြားေနတဲ့ သူေတြ ပါမယ္ဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္ကို အျမင္မၾကည္လင္တဲ့ ေခတ္ေရာက္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဟာ စစ္တပ္ထဲမွာ ႀကိဳတင္မဲေပးမယ္ ဆိုတာနဲ႔တင္ကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဘဝင္ မက်ၾကဘူးေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေပးတဲ့ေနရာ မွာေရာ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ အကဲခတ္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ျပည္တြင္း ေလ့လာအကဲခတ္ေရးအဖြဲ႔ေတြအေနန႔ဲေရာ သြားၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရႈ႕လို႔ရပါလားရွင့္။
ဦးတင္ေအး။ ။ ႀကိဳတင္မဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ေလ ခဲမွန္ဖူးတဲ့ စာသူငယ္လိုျဖစ္ေနတာပါ။ တကယ့္ တကယ္ကေတာ့ ေၾကာက္ေနတဲ့သေဘာ၊ စိုးရိမ္တဲ့သေဘာ။ ဒါျဖစ္ေနတာပါ။ က်ေနာ္တို႔လည္းပဲ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပန္ေလ့လာပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲ အနည္းဆံုး ဘယ္ႏွစ္ေရာက္ရွိလဲ။ ဘယ္ႏွစ္မဲနဲ႔ အႏိုင္အရႈံး ျဖစ္သြားလဲ။ ေပးမဲ ဘယ္ေလာက္ရလဲ။ ႀကိဳတင္မဲ ဘယ္ေလာက္ေၾကာင့္ အႏိုင္ရသြားလဲ။ ျပန္သံုးသပ္ပါတယ္။ သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲ ေပးတဲ့သူေတြက ဘယ္သူေပးတဲ့မဲလဲလို႔ သံုးသပ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အခုနက ေျပာသလို တပ္မေတာ္ကခ်ည္းပဲ သပ္သပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်န္တဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးပါပါတယ္။ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ဒါက ျဖစ္သြားတာပါ။ ေနာ္ ျပန္တြက္မယ္ ဆို တပ္မေတာ္ခ်ည္းပဲ သပ္သပ္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။
တခ်ိဳ႕ဆို ေသာင္းဂဏန္းအထိ ထည့္သြားတဲ့ ႀကိဳတင္မဲေတြရွိပါတယ္။ အယ့္ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း စဥ္းစားစရာေတြရွိပါတယ္။ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာေတာ့ ဒါေတြအကုန္ က်ေနာ္ ေမ့ထားပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာပဲ က်ေနာ္ သခၤန္းစာယူပါတယ္။ ဒါေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုေတာ့ အခ်က္ တစ္ကေတာ့ ဥပေဒ ခုိင္ခုိင္မာမာ ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဥပေဒ ခုိင္မာတိက်ဖို႔ လိုတယ္။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုတယ္။
ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒေတြ အကုန္လံုး၊ ဥပေဒကေတာ့ လႊတ္ေတာ္က လုပ္တာေပါ့ေလ။ လႊတ္ေတာ္မွာ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္ဖို႔က က်ေနာ္တို႔ လုပ္တာ။ ဖတ္ၿပီးေတာ့ ရွင္းေအာင္ ထင္လင္းျမင္သာေအာင္ ဒါေတြ ခုိင္ခိုင္မာမာျဖစ္ေအာင္ ဒါေတြ အကုန္က်ေနာ္တို႔ ျပန္ေရးပါမယ္။ ေရးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပါတီေတြ CSO ေတြ ခ်ျပတယ္။ ၿပီးေတာ့ Feedback ေတြ ယူ။ ယူၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြး၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း တင္ျပၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ နည္းဥပေဒ တင္ပါတယ္။ နည္းဥပေဒမွာေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိပါတယ္။ သူတို႔ ဘာမွ ေမးစရာမလိုပါဘူး။
ဥပမာ ႀကိဳတင္မဲဆိုတာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိတာကိုး။ တစ္က မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွာ ရွိေသာ ႀကိဳတင္မဲ၊ သူက ဖ်ားလို႔ နာလို႔ရွိရင္ အိမ္ကို သြားၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္မဲ ေတာင္းပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲေပးၿပီးေတာ့ ဆိုင္းထိုး မဲပံုးထဲ ထည့္ အဲ့သလို သြားေတာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုလဲ ဆိုေတာ့ ရပ္ကြက္နဲ႔ ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ သြားတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း မဲရံုကိုယ္စားလွယ္တို႔ မဲရံု Observers တို႔ လိုက္သြားလို႔ရပါတယ္။ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။
ေနာက္တခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ အလုပ္ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခရီးသြားမယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္ဆိုရင္ မႏၱေလးမွာ တာဝန္က်တယ္။ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္မွာ မဲေပးမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ မဲႀကီးၾကပ္မယ္ဆိုၿပီး ႀကိဳတင္မဲ ေပးသြားတယ္။ ဒီလိုတာဝန္နဲ႔ ခရီးသြားဖို႔ရွိလို႔ရွိရင္ ဒါေတြလည္းပဲ သြားမယ္ဆိုရင္ ေနေကာင္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေက်းရြာနဲ႔ ေကာ္မရွင္အဖြ႔ဲခြဲရံုးမွာ လာၿပီးေတာ့ မဲေပးရတယ္။ အဲ့ဒီ့ေနရာမွာလည္း ေစာင့္ၾကည့္ေနလို႔ရပါတယ္။
အဲ့တာေတြၿပီးရင္ ဘယ္သူေတြ မဲေပးတယ္ဆိုတာ ပံုစံ (၁၃) ဆိုတာ မွတ္တမ္းတင္ ထားရပါတယ္။ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္မဲေပးတယ္ဆိုတာ ရွိၿပီးသားပါ။ အဲ့ဒီ့ႀကိဳတင္မဲပံုးႀကီးက ဘယ္အခ်ိန္မွာ အပ္ရလဲဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ မနက္ေျခာက္နာရီ ထိုးတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း ဘယ္သူေတြ မဲေပးတယ္ဆိုတဲ့ စာရင္းနဲ႔ မဲပံုးကို မဲရံုကို အပ္ရပါတယ္။ ရပ္ကြက္ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ခြဲ ဥကၠ႒ မဲရံုမွဴးကိုအပ္ ရပါတယ္။ အဲ့ဒီ့မဲရံုမွဴးကလည္းပဲ သူ႔မွာ ႏွစ္ေစာင္ရပါတယ္။ တစ္ေစာင္က ပံုစံ(၁၃) ေပါ့။ ဘယ္သူေတြ မဲေပးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စာရင္း။ တေစာင္ကို သူထိန္းလိုက္ပါတယ္။ သိမ္းထားလိုက္ပါတယ္။ တေစာင္ကို မဲရံုေရွ႕မွာ ကပ္လိုက္ပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲ ဘယ္နွစ္ေယာက္ရွိလဲဆိုတာကို တခါတည္း သိသြားၿပီ။ ဘယ္လို အကုန္လံုးသိလဲဆိုေတာ့ ကင္မရာနဲ႔ ရိုက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းလည္းရွိတယ္။
ၿပီးလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ စပါတယ္။ စၿပီး မဲေပးၾကပါတယ္။ ညေန ၄နာရီထိုးလို႔ မဲေပးမယ့္သူ မရွိဘူးဆိုရင္ မဲရံုကို ပိတ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္မဲက စ ေရ လဲ ဆိုရင္ ႀကိဳတင္မဲက စ ေရ ပါတယ္။ အဲ့က်ရင္ ဖြင့္ေဖာက္လိုက္တယ္။ ဟိုမွာ ကပ္ထားတာ အရြက္တစ္ရာဆိုရင္ ဒီမွာ တစ္ရာ ထြက္လာရင္ ၿပီးၿပီေလ။ အ့ဲဒီ့မွာ ေကာက္လို႔ ဘယ္ႏွစ္မဲ ရလဲ ဆိုတာ မွတ္တမ္းတင္ထားမယ္။ ဒီ့ထက္ ပိုလာစရာလည္း မရွိပါဘူး။
ဟိုတုန္းက ခက္ေနတာက ေျပာတာက ခ်င္းျပည္နယ္က ကိုယ္စားလွယ္တဦးဆို ဘယ္လိုေျပာလဲ ဆိုေတာ့ ဥကၠ႒ႀကီး တဲ့ က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္သြားၿပီတဲ့။ ညမအိပ္တုန္းက အခ်ိန္ကေတာ့ က်ေနာ္ ႏုိင္ေနေသးတယ္တဲ့။ မနက္ မိုးလင္းေတာ့ က်ေနာ္ ရံႈးသြားၿပီတဲ့။ ဟ ဘာျဖစ္တာလဲ ဆိုေတာ့ ႀကိဳတင္မဲေတြ ေရာက္လာလို႔ က်ေနာ္ ရံႈးခဲ့တယ္တဲ့။ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာ ဒီလိုမျဖစ္ေစရဘူး။ ဒါကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ မဲဆႏၵနယ္ အတြင္းမွာ ရွိတဲ့ဟာ၊ ဘယ္သူေတြ ေပးတယ္ဆိုတာ သိတယ္။ count လုပ္တယ္ ဒီ့ထက္ပိုစရာမရွိဘူး။
ေနာက္တခုက ခုနက ေျပာသလို တုိင္းျပည္ထဲမွာပဲ သင္တန္းသြားတက္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတြ၊ ခုနကေျပာသလို တပ္မေတာ္သားေတြ ေရွ႕တန္းသြား၊ တတပ္လံုးလည္းပဲ ေရွ႕တန္း မတက္ပါဘူး။ အခုဆို ပိုနည္းသြားတယ္။ အနည္းအက်ဥ္းပါပဲ။ အဲ့တာမ်ိဳးဆို က်ေနာ္တို႔က ပံုစံ (၁၅) နဲ႔ မဲ လက္မွတ္ ေပးပါတယ္။ အဲ့တာလည္း က်ေနာ္ စာရင္းရွိပါတယ္။
ထို႔အတူပဲ ႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံေတြမွာ တရားဝင္ သြားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကိုလည္း ပံုစံ (၁၅) နဲ႔ ေတာင္းထားပါတယ္။ ဒါလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ စာရင္းရွိပါတယ္။ အဲ့တာက်ေတာ့ မဲလက္မွတ္ပို႔ထားတယ္။ မဲလက္မွတ္ျပန္လာတယ္။ ဘယ္တုိင္းျပည္က ဘယ္သူေတြ ဆိုတာလဲ lists က ရွိၿပီးသားပါ။ အဲ့တာေတြကေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္က ပို႔လိုက္တဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္ ေရာက္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္ေရာက္တဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ မဲပံုးက အဲ့ဒီ့ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ မဲရံုပိတ္မယ့္အခ်ိန္ ေလးနာရီမွာ ေရ ပါတယ္။ ေရၿပီးရင္ ခုနက ပံုစံ (၁၃) နဲ႔ ႀကိဳတင္မဲေပးထားတာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္၊ lists က ရွိၿပီးသားပါ။ ေရ လိုက္လို႔ရွိရင္ ဟိုမွာ တေထာင္ရွိရင္ ဒီမွာလည္း တေထာင္ရွိရမွာပါ။ တေထာင္ကို ေရၿပီးေတာ့ အခ်ိဳးက် ဘယ္လိုရလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ကပ္ထားလုိက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေနာက္ပိုင္းက လာတဲ့မဲ ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပယ္မဲ ပဲ ျဖစ္မွာေပါ့။
ဟိုတုန္းက ဒီလို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခါတည္း ေျပာေနတာပါ။ က်ေနာ့္ လက္ထက္မွာ မရွိပါဘူး။ အၾကမ္းဖ်င္း က်ေနာ့္ဘက္က အာမခံတဲ့အေနနဲ႔ သက္ေသအျဖစ္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီျပႆနာမွ မရွိပဲ။ က်ေနာ္ ၂၀၁၂ ကတည္းက ျပင္ထားတာပါ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိပါတယ္။ ရွိေအာင္လည္း လုပ္ထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လုပ္လို႔လဲ မရပါဘူး ေနာ္။ အဲ့ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ ႀကိဳတင္မဲဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ျပႆနာ ရွိမယ့္ အေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စုိး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ ရံုးခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။
21.8.2015
ယခင္ စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲေဟာင္း အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး သန္းေရႊဟာ လက္ရိွ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေရး ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္ေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရး ပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးက ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းနဲ႔ သီးျခား ေတြ႔ဆံုခန္းမွာ ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ ပါတီ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ႏုိင္ဖို႔ အဓိက ႀကိဳးစားေနၿပီး၊ သမၼတ လုပ္မယ့္သူ ကိုေတာ့ ပါတီကပဲ အဆံုးအျဖတ္ ေပးရမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖံြၿဖိဳးေရး ပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။ အခု အမ်ားေျပာေနၾကတာေပါ့။ အခု သူမ်ား သတင္းေတြမွာလည္း ေရးေနၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး ပါတီက ႏိုင္ခဲ့လို႔ရွိရင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးအေနနဲ႔ သမၼတ လုပ္မယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတဲ့သတင္းေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲ့တာနဲ႔႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘာမ်ား မွတ္ခ်က္ေပးခ်င္ပါလဲရွင့္။
ဦးေဌးဦး။ ။ ဒီဥစၥာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ့္ကို တခ်ိဳ႕ကေျပာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုတာ လွမ္းၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ဟိုေန႔က အင္တာဗ်ဴး လုပ္တဲ့အထဲမွာတဲ့ က်ေနာ္က ႏုိင္လို႔ရွိရင္ သမၼတ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီဥစၥာက အေစာႀကီးကတည္းက ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြပါ။ အေစာႀကီး ကတည္းက ႏုိင္ငံျခားက လူေတြလည္းေမးတယ္။ သံတမန္ေတြလည္း ေမးၾကတယ္။ က်ေနာ္ေျပာျပတယ္ အဲ့ဒီ့တုန္းက က်ေနာ္ ကေတာ့ မလုပ္ဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ မလုပ္ဘူးေပါ့။ အခုအခ်ိန္ နီးလာတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ အဲ့တုန္းက က်ေနာ္တို႔ အာရံုစိုက္သည့္ဟာသည္ ျပည္သူအတြက္ ဘာလိုအပ္သလဲ။ လိုအပ္တဲ့ဥစၥာကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဘယ္လိုျဖည့္စည္းေပးရမလဲ။ ဒါပဲ က်ေနာ္ အာရံုစိုက္တယ္။
အခုနီးလာတဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးေရးကာလ က်ရင္ေတာ့လည္း ႏုိင္ဖို႔ပဲ အာရံုစိုက္မွာပဲ။ ဒါကလြဲလို႔ လုပ္ခ်င္တယ္။ မလုပ္ခ်င္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္ မရွိဘူး။ အ့ဲေတာ့ လုပ္ခ်င္တိုင္းလည္း လုပ္လို႔မွ မရပဲ။ သမၼတဆိုတာ လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္လို႔မရဘူးေလ။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမန္မာဓေလ့ထံုးစံအရ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့လည္းပဲ သူ႔ဘာသူ ျဖစ္ေနတာေလ။ ဒါေတြက ကိုယ္ကံၾကမၼာ မပါရင္လည္း ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ဘူး။ ေနာက္တခုက ဒီဥစၥာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ႏုိင္မွျဖစ္မွာ။
ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားရမယ္။ ေနာ္ ဒါကလြဲလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ မရွိဘူး။ ဒါ ပါတီရဲ႕ သေဘာထားပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ လာၿပီဆိုရင္ ဘယ္သူလုပ္မယ္ဆိုတာ ပါတီက အဆံုးအျဖတ္ေပးမွာပါ။ ဒါကို တခ်ိဳ႕နာမည္ႀကီးေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုပဲ ေျပာတာပဲ။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ေနာက္တခုေပါ့ေလ။ ျပည္သူေတြလည္း သိခ်င္ေနတာေပါ့။ အမ်ားက စိတ္မွန္းနဲ႔ ေျပာေနၾကတာေပါ့။ အနားယူသြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳဴးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔ ၾသဇာအာဏာ ကလည္း အခုထက္ထိ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီအေပၚမွာ အခုထက္ထိ သက္ေရာက္ေနဆဲပဲ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုမ်ား ေျပာခ်င္ပါလဲ။
ဦးေဌးဦး။ ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴဳးႀကီးသန္းေရႊကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပါတီျဖစ္ လာမယ့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အသင္းကို စ ၿပီးေတာ့ ထူေထာင္ေပးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပါ။ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေတြ အားလံုးက အဲ့ဒီ့တုန္းက ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္ေတြထဲ က်ေနာ္က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးပါ။ ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ေတြ အားလံုးကို သူက ေရွ႕ဆက္သြားမယ့္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းမွာ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာလည္း သူေလ့က်င့္ေပးခဲ့တယ္။
ဒါေပမဲ့ ပါဝင္ပတ္သက္တာေတြ၊ မပါဝင္ မပတ္သက္တာေတြနဲ႔ စာလို႔ရွိရင္ အသင္းဘဝ ကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ဌာနခ်ုပ္ကို တခါမွ မလာဖူးဘူး။ သိခ်င္မွ သိပါလိမ့္မယ္။ ဌာနခ်ဳပ္ကို တခါမွ မလာဖူးပါဘူး။ လာလည္း မလာဘူး။ က်ေနာ္တို႔ CEC အခန္းထဲမွာ ထိပ္ကေန ထိုင္ၿပီးေတာ့ ေျပာတာလည္း မရွိဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ သူေလ့က်င့္ေပးခဲ့တယ္။ ေလ့က်င့္ေပးၿပီးေတာ့ မွ ျပည္သူေတြအတြက္ကိုလည္းပဲ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ သြားမယ္ဆိုရင္ အေျခခံေကာင္းေတြ ရေအာင္ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ့အထဲမွာ စီးပြားေရးလည္းပါတယ္။
စီးပြားေရးဆိုတဲ့အထဲမွာ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ နာမည္ပ်က္နဲ႔ မေကာင္းတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ေျပာေနၾကတဲ့ ခရိုနီေတြေပါ့။ တကယ္ကေတာ့ ခရိုနီဆိုတဲ့ဥစၥာ ရွိကို ရွိရမယ္။ မရွိလို႔မရဘူး။ သူေ႒းရွိရမွာေပါ့။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္မွာ သူေ႒းရွိဖို႔ မလိုဘူး။ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာေတာ့ သူေ႒းရွိရမယ္။ သူကေနၿပီးေတာ့မွ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ရမယ္။ အစိုးရခ်ည္းပဲ လုပ္လို႔မရဘူး။ အစိုးရ လုပ္လို႔မရဘူး။ သူလုပ္ရမယ္။ သူလုပ္ၿပီးရင္ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးေတြပါ လုပ္ငန္းက်ယ္ျပန္႔လာတာနဲ႔အမွွ် သူေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ သူေ႒းမရွိဘူး။ သူေ႒းေမြးေပးခဲ့တာလည္း သူပဲ။
အဲ့ဒီ့ကေနၿပီးေတာ့ အားလံုးကို အေျခခိုင္ၿပီး ထိုက္သင့္တဲ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခု အထိ ရၿပီဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ လႊဲေပးခဲ့တာပဲ။ လႊဲေပးခဲ့ၿပီးရင္ ၿပီးသြားၿပီပဲ။ သူ စိတ္ခ်လက္ခ်နဲ႔ သူလႊဲေပးတာပဲ။ သူက်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ လႊဲေပးတာမဟုတ္ဘူး။ မလုပ္ႏုိင္လို႔ လႊဲေပးတာမဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့သူေတြက သေဘာမတူလို႔ လႊဲေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူသည္ ဒီအခ်ိန္အခါမွာေတာ့ က်န္တဲ့သူနဲ႔ ဆက္လုပ္လို႔ရၿပီ ဆိုၿပီး ယံုၾကည္ၿပီး လႊဲေပးခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မပါပါဘူး သူ။
ျပည္ေထာင္စု ႀကံခိုင္ေရးနဲ႔ဖံြၿဖိဳးေရးပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းေမးျမန္း ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ယခင္ စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲေဟာင္း အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး သန္းေရႊဟာ လက္ရိွ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေရး ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္ေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရး ပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးက ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းနဲ႔ သီးျခား ေတြ႔ဆံုခန္းမွာ ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ ပါတီ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ ႏုိင္ဖို႔ အဓိက ႀကိဳးစားေနၿပီး၊ သမၼတ လုပ္မယ့္သူ ကိုေတာ့ ပါတီကပဲ အဆံုးအျဖတ္ ေပးရမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖံြၿဖိဳးေရး ပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။ အခု အမ်ားေျပာေနၾကတာေပါ့။ အခု သူမ်ား သတင္းေတြမွာလည္း ေရးေနၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး ပါတီက ႏိုင္ခဲ့လို႔ရွိရင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးအေနနဲ႔ သမၼတ လုပ္မယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတဲ့သတင္းေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲ့တာနဲ႔႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘာမ်ား မွတ္ခ်က္ေပးခ်င္ပါလဲရွင့္။
ဦးေဌးဦး။ ။ ဒီဥစၥာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ့္ကို တခ်ိဳ႕ကေျပာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုတာ လွမ္းၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ဟိုေန႔က အင္တာဗ်ဴး လုပ္တဲ့အထဲမွာတဲ့ က်ေနာ္က ႏုိင္လို႔ရွိရင္ သမၼတ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီဥစၥာက အေစာႀကီးကတည္းက ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြပါ။ အေစာႀကီး ကတည္းက ႏုိင္ငံျခားက လူေတြလည္းေမးတယ္။ သံတမန္ေတြလည္း ေမးၾကတယ္။ က်ေနာ္ေျပာျပတယ္ အဲ့ဒီ့တုန္းက က်ေနာ္ ကေတာ့ မလုပ္ဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ မလုပ္ဘူးေပါ့။ အခုအခ်ိန္ နီးလာတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ အဲ့တုန္းက က်ေနာ္တို႔ အာရံုစိုက္သည့္ဟာသည္ ျပည္သူအတြက္ ဘာလိုအပ္သလဲ။ လိုအပ္တဲ့ဥစၥာကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဘယ္လိုျဖည့္စည္းေပးရမလဲ။ ဒါပဲ က်ေနာ္ အာရံုစိုက္တယ္။
အခုနီးလာတဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးေရးကာလ က်ရင္ေတာ့လည္း ႏုိင္ဖို႔ပဲ အာရံုစိုက္မွာပဲ။ ဒါကလြဲလို႔ လုပ္ခ်င္တယ္။ မလုပ္ခ်င္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္ မရွိဘူး။ အ့ဲေတာ့ လုပ္ခ်င္တိုင္းလည္း လုပ္လို႔မွ မရပဲ။ သမၼတဆိုတာ လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္လို႔မရဘူးေလ။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမန္မာဓေလ့ထံုးစံအရ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့လည္းပဲ သူ႔ဘာသူ ျဖစ္ေနတာေလ။ ဒါေတြက ကိုယ္ကံၾကမၼာ မပါရင္လည္း ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ဘူး။ ေနာက္တခုက ဒီဥစၥာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ႏုိင္မွျဖစ္မွာ။
ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားရမယ္။ ေနာ္ ဒါကလြဲလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ မရွိဘူး။ ဒါ ပါတီရဲ႕ သေဘာထားပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ လာၿပီဆိုရင္ ဘယ္သူလုပ္မယ္ဆိုတာ ပါတီက အဆံုးအျဖတ္ေပးမွာပါ။ ဒါကို တခ်ိဳ႕နာမည္ႀကီးေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုပဲ ေျပာတာပဲ။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ ေနာက္တခုေပါ့ေလ။ ျပည္သူေတြလည္း သိခ်င္ေနတာေပါ့။ အမ်ားက စိတ္မွန္းနဲ႔ ေျပာေနၾကတာေပါ့။ အနားယူသြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳဴးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔ ၾသဇာအာဏာ ကလည္း အခုထက္ထိ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီအေပၚမွာ အခုထက္ထိ သက္ေရာက္ေနဆဲပဲ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုမ်ား ေျပာခ်င္ပါလဲ။
ဦးေဌးဦး။ ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴဳးႀကီးသန္းေရႊကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပါတီျဖစ္ လာမယ့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အသင္းကို စ ၿပီးေတာ့ ထူေထာင္ေပးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပါ။ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေတြ အားလံုးက အဲ့ဒီ့တုန္းက ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္ေတြထဲ က်ေနာ္က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးပါ။ ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ေတြ အားလံုးကို သူက ေရွ႕ဆက္သြားမယ့္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းမွာ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာလည္း သူေလ့က်င့္ေပးခဲ့တယ္။
ဒါေပမဲ့ ပါဝင္ပတ္သက္တာေတြ၊ မပါဝင္ မပတ္သက္တာေတြနဲ႔ စာလို႔ရွိရင္ အသင္းဘဝ ကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ဌာနခ်ုပ္ကို တခါမွ မလာဖူးဘူး။ သိခ်င္မွ သိပါလိမ့္မယ္။ ဌာနခ်ဳပ္ကို တခါမွ မလာဖူးပါဘူး။ လာလည္း မလာဘူး။ က်ေနာ္တို႔ CEC အခန္းထဲမွာ ထိပ္ကေန ထိုင္ၿပီးေတာ့ ေျပာတာလည္း မရွိဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ သူေလ့က်င့္ေပးခဲ့တယ္။ ေလ့က်င့္ေပးၿပီးေတာ့ မွ ျပည္သူေတြအတြက္ကိုလည္းပဲ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ သြားမယ္ဆိုရင္ အေျခခံေကာင္းေတြ ရေအာင္ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ့အထဲမွာ စီးပြားေရးလည္းပါတယ္။
စီးပြားေရးဆိုတဲ့အထဲမွာ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ နာမည္ပ်က္နဲ႔ မေကာင္းတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ေျပာေနၾကတဲ့ ခရိုနီေတြေပါ့။ တကယ္ကေတာ့ ခရိုနီဆိုတဲ့ဥစၥာ ရွိကို ရွိရမယ္။ မရွိလို႔မရဘူး။ သူေ႒းရွိရမွာေပါ့။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္မွာ သူေ႒းရွိဖို႔ မလိုဘူး။ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာေတာ့ သူေ႒းရွိရမယ္။ သူကေနၿပီးေတာ့မွ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ရမယ္။ အစိုးရခ်ည္းပဲ လုပ္လို႔မရဘူး။ အစိုးရ လုပ္လို႔မရဘူး။ သူလုပ္ရမယ္။ သူလုပ္ၿပီးရင္ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးေတြပါ လုပ္ငန္းက်ယ္ျပန္႔လာတာနဲ႔အမွွ် သူေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ သူေ႒းမရွိဘူး။ သူေ႒းေမြးေပးခဲ့တာလည္း သူပဲ။
အဲ့ဒီ့ကေနၿပီးေတာ့ အားလံုးကို အေျခခိုင္ၿပီး ထိုက္သင့္တဲ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခု အထိ ရၿပီဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ လႊဲေပးခဲ့တာပဲ။ လႊဲေပးခဲ့ၿပီးရင္ ၿပီးသြားၿပီပဲ။ သူ စိတ္ခ်လက္ခ်နဲ႔ သူလႊဲေပးတာပဲ။ သူက်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ လႊဲေပးတာမဟုတ္ဘူး။ မလုပ္ႏုိင္လို႔ လႊဲေပးတာမဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့သူေတြက သေဘာမတူလို႔ လႊဲေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူသည္ ဒီအခ်ိန္အခါမွာေတာ့ က်န္တဲ့သူနဲ႔ ဆက္လုပ္လို႔ရၿပီ ဆိုၿပီး ယံုၾကည္ၿပီး လႊဲေပးခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မပါပါဘူး သူ။
ျပည္ေထာင္စု ႀကံခိုင္ေရးနဲ႔ဖံြၿဖိဳးေရးပါတီ ပူးတဲြ ဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးကို ဗီြအိုေအ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းေမးျမန္း ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
RB News
5.6.2015ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ႏုိင္ငံတကာက အျပစ္တင္ေနျခင္းကုိ သမၼတရုံး ညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌး၊ အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာင္စီမွ ဦးမင္းလြင္ဦး၊ အဂၤလန္ ႏုိင္ငံေရာက္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း ေဒၚခင္လွတုိ႔က ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္တြင္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေဆြးေႏြး ထားသည္။
ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္းမွ ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက တင္ဆက္ထားသည္။
 |
| James Nachtwey for TIME |
RFA ျမန္မာပုိင္း
4.6.2015
ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ဘဂၤလီဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း အျငင္းပြားမႈ အေၾကာင္း ေမးျမန္းခ်က္
ေမာင္ေတာ ေဒသခံ တစ္ဦးကို အ့ဲဒီမွာ ေရာက္ရိွေနတဲ့ RFA ဝိုင္းေတာ္သား ဦးခင္ေမာင္စိုးက လက္ရိွ အျငင္းပြားေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ဘဂၤလီ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမင္သလဲ ဆိုတာကို ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ဗမာ ျပည္သူေတြက ဗုဒၶဘာသာ ဆိုၿပီး သိမ္ေမြ႕တယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္ ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဗမာလူမ်ိဳး ဗုဒ္ၵဘာသာ တစ္ေယာက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ ၀ါဒျဖန္႔ မႈိင္းတုိက္တာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့ ဗုဒၶဘာသာ ကလည္း ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။
ေဒါက္တာဇာနည္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴး
ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ ၃-၆-၁၅။ အခ်ပ္ပို -၁
ျပည္သူ႔ေခတ္ - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတဲ့ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ ေအာ္စလို ၿမိဳ႕က ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳမွာ The Oslo conference to end Myanmar's systematic persecution of Rohingyas ဆိုတဲ့ ကြန္ဖရင့္ လုပ္တယ္။ အစည္းအေ၀း တက္သူေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံတကာက ထင္ရွား တဲ့ လူေတြ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရသူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး တာ၀န္ယူၾကသူေတြ၊ ေနာ္ေ၀၊ ဆြီဒင္လို စကင္ဒီေနးဗီးယန္းက အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဒီ အေရးကို ေလ့လာေနတဲ့ ပညာရွင္ေတြ စသျဖင့္ တက္ၾကတာေတြ႕ရ တယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ မေလးရွားက အၿငိမ္းစား စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတာင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆ နာနဲ႔ အဓိက သက္ဆုိင္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဒါမွ မဟုတ္၊ ျမန္မာ သံတမန္ေတြ၊ ရခိုင္တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္တာ မေတြ႕ရဘူး။ သူတို႔ကို မဖိတ္ဘူးလား။ သူတို႔မပါဘဲ က်င္းပရင္ ဒီ ကြန္ဖရင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ တဖက္သတ္ ဆန္မေနႏိုင္ဘူးလား။
ေမာင္ဇာနည္ - အစိုးရဘက္က လူေတြကို ကၽြန္ေတာ္ဖိတ္ဖို ့ ႀကိဳးစားတယ္။ေျပာမယ္ဆိုရင္ သမ္ၼတအႀကံေပး ဦးေက်ာ္ရင္လိႈင္ဆိုတာ အေမရိကန္ ကုိ ေရာက္လာတဲ့ ပထမႏွစ္ကတည္းက သူ႔ကိုသိတာ။ လက္ရွိ ရခုိင္ျပည္ နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုေမာင္ေမာင္အုန္းက ကၽြန္ေတာ္ကို ေတာ္ေတာ္ ခ်စ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ အစ္ကို။ ဖိတ္မယ္ဆို ဖိတ္လို႔ရတာေပါ့ဗ်ာ။ နံပါတ္တစ္က လာမွာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔က လာမယ့္သူေတြကို ၾကည့္ လိုက္မယ္။ လာမယ့္သူေတြက ကုလသမဂ္ၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ ျပဳစုသူ မစ္ၥတာ ကင္တာနားတုိ႔၊ ေျပာမယ့္ သူေတြက ဒက္စမြန္တူးတူးတို႔ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္တို႔၊ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႀကိဳးစား ေသးတယ္။ ေနာ္ေ၀မွာ ျမန္မာသံ႐ံုးရွိလား ကၽြန္ေတာ္တို႔ လိုက္ရွာ တယ္။ ရွိရင္ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကို ဖိတ္ပါ၊ သံအရာရွိကို ဖိတ္ပါဆို ေတာ့။ ကြန္ဖရင့္ ေပါင္းလုပ္တဲ့လူေတြက ဒီေနာ္ေ၀မွာ ျမန္မာသံ႐ံုး လံုး၀မရွိဘူး။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဖိတ္လို႔မရဘူးတဲ့။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို ဘာေၾကာင့္ မဖိတ္တာလဲဆိုေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအး ေမာင္က အစ ပညာရွင္လုပ္တဲ့ ဦးေအးခ်မ္း သူတို႔ကစၿပီး တိုင္းျပည္ကို ေျဗာင္လိမ္ေနတာဗ်ာ။ က္ၻာႀကီးကို လိမ္တယ္။ လိမ္တဲ့သူေတြကို ေခၚလာၿပီးေတာ့ ႐ိုး႐ိုးသားသား ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ နံပါတ္သံုးအခ်က္က ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြၾကားထဲမွာ ျပႆနာတက္ေနလုိ႔ ေျပလည္ေအာင္ ၾကားထဲကေန Mediate လုပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ျဖန္ေဖ်ေပးမယ္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ့ ကြန္ဖရင့္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီကြန္ဖရင့္ဟာ ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ ဟားဗတ္တက္ၠသိုလ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လန္ဒန္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေအာက္စဖို႔ဒ္ မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သုေတသနလုပ္တဲ့သူ အမ်ားစု၊ ေနာက္ဆံုး ယူအန္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ မစ္ၥတာ ကင္တာနားလို ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြက အစ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီျမန္မာျပည္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒုက္ၡသုက္ၡေရာက္တဲ့ရင္းျမစ္ကို လိုက္ လိုက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာသြားေတြ႕လဲဆိုေတာ့ သူက လူမ်ဳိးတုန္း သတ္တာမဟုတ္ဘူး။ အေခၚအေ၀ၚက မွားေနတယ္။ Genocide ဆိုတာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္တာမဟုတ္ဘူး။လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ဘာသာတစ္ခုကို ယံုၾကည္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို ဖ်က္ဆီးပစ္တာ။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ရ၀မ္ဒါႏိုင္ငံမွာ လူ ရွစ္သိန္းနဲ႔ ကိုးသိန္းၾကားကို သံုးလေလးလ အတြင္းမွာ သတ္ျပစ္လိုက္တယ္။ ေနာက္ ကေ္ၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ တာလည္း ဒီတိုင္းပဲ။ ၁၉၇၅ နဲ႔ ၇၉ ၾကား ေလးႏွစ္နီးနီးၾကာတဲ့အခါမွာ ခမာလူမ်ဳိး ႏွစ္သန္းနီးနီးကို ဒီကြန္ျမဴနစ္အစိုးရက နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ သတ္ လိုက္တာ ေသသြားတယ္။ အဲေတာ့ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေသတာတင္ မဟုတ္ ဘူး။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာပဲ ေခၚေခၚ ဘဂၤါလီပဲေခၚေခၚ ဒီလူေတြ ျမန္မာျပည္မွာ သန္းဂဏန္းနဲ႔ ခ်ီၿပီးရွိတာကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ လူမ်ဳိးျပဳန္းေအာင္ အမ်ဳိးျပဳတ္ေအာင္ သတ္တယ္လို႔ဆုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမြတ္စ္လင္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ သတင္းဌာနေတြက ၀ါဒျဖန္႔တာပါလို႔ဆိုၿပီး ျပည္သူကပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကပဲျဖစ္ျဖစ္ NLD လို ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီး ကပဲျဖစ္ျဖစ္ တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုလာတယ္ဆိုရင္ Genocide ဆိုတဲ့ အဓိပ္ၸာယ္ကို နားမလည္လို႔။ လူ ၂၀ ပဲ သတ္သတ္ လူတစ္ေထာင္ပဲ သတ္သတ္ လူႏွစ္ေသာင္းပဲ သတ္သတ္ ႏွစ္သိန္းပဲ သတ္သတ္ ႏွစ္သန္း ပဲ သတ္သတ္။ ဘယ္ေလာက္သတ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေရအတြက္က အဓိက မက်ဘူး။ လူေတြကို သြားၿပီး ဒုက္ၡေပး တာ။ မုန္းလို႔ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ ဥစ္ၥာပစ္ၥည္းကို လုတာမဟုတ္ဘူး။ ဓားျပ တုိက္တာ မဟုတ္ဘူး။
အဲဒီလူေတြက သူတို႔ကို သူတုိ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚၾကတယ္။ တခ်ိန္တုန္းက ဦးႏုလက္ထက္ကအစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ လက္ထက္အထိ သူတို႔ကို သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ပါလို႔ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံမွာ ရွိၿပီးသား။ အဲေတာ့ ဒီကိစ္ၥမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚေနတာ ေခၚခ်င္လို႔ေခၚေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟာ တိုင္းရင္းသား ပါလို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ အေနအထား၊ အခြင့္အေရးေပးခဲ့တဲ့ အေနအထား၊ ျပည္သူအေနနဲ႔ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အေနအထားေပၚ မူတည္ၿပီး သူတို႔ကိုယ္ သူတုိ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ဆက္ေျပာတာ။ အျပစ္က သူတို႔မွာ ရွိတာမဟုတ္ဘူး။ နံပါတ္တစ္ တာ၀န္ရွိတာက စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္၊ ဦးေန၀င္း
လက္ထက္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္က အစ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ထိ၊ အစိုးရ ေလးဆက္ေလာက္က တိုင္းျပည္ကို ညာခဲ့တယ္။
စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ ျပည္သူကို အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ မ်က္စိပိတ္ နားပိတ္ထားတယ္။ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ကိုလည္း သူတို႔ ပဲကိုင္တယ္။ မီဒီယာကိုလည္း သူတို႔ပဲကိုင္တယ္။ အမွန္တရားေျပာတဲ့ မီဒီယာ။ ကိုပါႀကီးလိုလူမ်ဳိး။ ပစ္သတ္ခံရတယ္။ ေနာက္ ယူနတီကလူ ေတြ၊ မြန္းတည့္ေနက လူေတြကို ဖမ္းၿပီး ေထာင္ခ်လိုက္တယ္။ ဗမာ ျပည္သူေတြက ဗုဒ္ၶဘာသာဆိုၿပီး သိမ္ေမြ႕တယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဗမာလူမ်ိဳး ဗုဒ္ၵဘာသာ တစ္ေယာက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ ၀ါဒျဖန္႔ မႈိင္းတုိက္ တာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့ ဗုဒ္ၶဘာသာကလည္း ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။
အဲဒီလူေတြက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြကို မ်က္မွန္စိမ္းတပ္ ေပးထားတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာကိစ္ၥမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြက မ်က္ မွန္စိမ္းတပ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္ၾကတယ္။ ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ အစိမ္း ေရာင္ကိုပဲ ျမင္ရတယ္။ အျဖဴေရာင္ျဖစ္ေနလည္း အစိမ္းေရာင္ျမင္တယ္။အ၀ါျဖစ္ေနလည္း အစိမ္းေရာင္ ျမင္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဗမာ ျပည္သူေတြက အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ မ်က္မွန္စိမ္းတပ္ခံထားရတဲ့ ဘ၀မွာေနခဲ့ရတယ္။ အဲဒီဘ၀က မကၽြတ္ေသးဘူး။
ကၽြန္ေတာ္ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစ္ၥ ဆက္ေျပာမယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာမယ္။ လူပိန္း အေတြးနဲ႔ ေတြးၾကည့္ပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဒုက္ၡေပးတာ ၂၀၁၂ မွ ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လက္ထက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးမွာ ဗိုလ္မွဴး ခ်ဳပ္စိန္လြင္ ဦးေဆာင္ၿပီး “ေျမၿမိဳ၍ လူမ်ိဳးမျပဳန္း၊ လူၿမိဳ၍ လူမ်ိဳးျပဳန္း မည္” ဆိုတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ စကားလံုးသံုးၿပီး မ႐ိုေသ့စကားနဲ႔ ကုလားေပါ့ေနာ္။ ဒီကုလားေတြကုိ အမ်ဳိးျဖဳတ္ဖုိ႔ လုပ္ခဲ့တယ္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဗမာ့တပ္မေတာ္မွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းစံုပါတယ္။ အဲဒီတပ္က အႏွစ္ ၇၀ ေလာက္ၾကာတဲ့ ခုခ်ိန္မွာ ထိပ္ပိုင္းမွာ ဗမာ၊ ဗုဒ္ၶဘာသာလို႔ အမည္မခံဘူးဆိုရင္ ဘယ္အရာရွိမွ မတက္ဘူး။ ဆိုလိုတာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီးေန၀င္းက လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကုိ အေျခခံၿပီးေတာ့ ေပၚလစီေတြ ခ်သြားတယ္ဗ်ာ။ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒဆိုတာ ဦးေန၀င္းက လုပ္ ခ်င္တာ လုပ္သြားတာ။ အဲေတာ့ ဦးေန၀င္းလို အာဏာရွင္ႀကီး ျပ႒ာန္း သြားတဲ့ ဥပေဒႀကီးကို ဒီမုိကေရစီေခတ္မွာ ျပည္သူေတြကလည္း စြဲ ကိုင္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုတဲ့ အတုိက္အခံပုဂ္ၢိဳလ္ကလည္း ဒီဥပေဒႀကီးကိုပဲ စြဲကိုင္တယ္။ ဒီဘုရားသားေတာ္ ျဖစ္တဲ့ သံဃာေတြ ကလည္း ဒီ အာဏာရွင္ႀကီး ျပ႒ာန္းသြားတာကိုပဲ လက္စြဲကိုင္တယ္။ ရခိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြကလည္း ဒါကိုပဲကိုင္တယ္။ အဲေတာ့ စစ္ အစိုးရဘက္ တစ္ဖက္ကပဲ မေကာင္းဘူး၊ မွားေနတယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ ေတာ္တုိ႔က ျပည္သူကို အားကုိးၿပီးျပင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတယ္။ အခု က်ေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္လဲဆိုေတာ့ မုန္႔လံုးစက္ၠဴကပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ျပည္သူက ေကာင္းတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရက ျပည္သူကို အႏွစ္ေလးဆယ္ ေလာက္ မ်က္မွန္စိမ္း တပ္ေပးလိုက္တယ္။
အဲဒီျပည္သူက ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ အခြင့္အေရးစရၿပီ။ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိလာၿပီဆိုတဲ့ အခါမွာလည္း အဲဒီမ်က္မွန္စိမ္းေတြ တပ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္တုန္းပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္သူကလည္း မွားေနတယ္။ အစိုးရ ကလည္း မွားေနတယ္။ ၾကားထဲမွာ ဒါကို ဂဃနဏသိတဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိတယ္။ သမိုင္းဆရာေတြ ရွိတယ္။ ေရွ႕က လူႀကီးသူမေတြရွိတယ္။
ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ဦးေန၀င္းၿပီးရင္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ျဖစ္တဲ့ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးလို ပုဂ္ၢိဳလ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရွမ္းလို၊ ကခ်င္လို၊ ခ်င္းလို နယ္စပ္ ႏွစ္ဖက္ ခြေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြပါလို႔ ေျပာသြားတာကို အခုတက္ေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက မရွိပါဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဦးသိန္းစိန္မတိုင္ခင္ ဦးခင္ၫႊန္႔တို႔ကလည္း ဒီလိုပဲေျပာတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီစစ္အာဏာ ရွင္ အစိုးရက ျပည္သူကို ညာေနတာ။ တျခားကိစ္ၥေတြမွာ ဒီအာဏာ ရွင္ေတြကို လူလိမ္၊ လူညာ၊ သူခုိး၊ သူ၀ွက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆိုၿပီးလက္ခံထားတယ္။ ဘာျဖစ္လို ့ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစ္ၥမွာ ငါတို႔ျပည္သူေတြ ကို ညာေနတာေရာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလားဆိုၿပီး ေမးခြန္း ဒါ ေမးရမွာေပါ့ဗ်ာ။ျပည္သူက မေမးဘူးဆိုရင္လည္း စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ေမးရမွာ ေပါ့။ စာနယ္ဇင္းသမားေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္။
အခုၾကည့္ပါလား။ မီဒီယာ တခ်ဳိ႕မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို ဘဂၤါလီ ဆိုၿပီး ဇြတ္အတင္းႀကီးေခၚတာ။ ခင္ဗ်ားနာမည္က စည္သူေအာင္ျမင့္။ ကၽြန္ ေတာ္က ခင္ဗ်ားနာမည္က ငေခြးျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားက ဆက္ေျပာတယ္။ကၽြန္ေတာ္က စည္သူေအာင္ျမင့္ပါ။ ေနာက္တစ္ခြန္း ေျပာမယ္။ ခင္ဗ်ား ငေခြးလို႔ လက္မခံရင္ က်ဳပ္ထိုးမယ္ဆိုၿပီး ခင္ဗ်ားကို ထိုးတယ္။ ဒါပဲ။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ စစ္ေတြပဲသြားသြား ေမာင္းေတာပဲသြားသြား ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကေလးေတြကို ကိုယ္သားသမီးခ်င္း စာနာရမယ္ဗ်ာ။ လူ သားခ်င္း စာနာရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ဗမာ၊ ဗုဒ္ၶဘာသာ၊ ခင္ဗ်ားက ဖက္ဆစ္ ကင္ေပတုိင္ဆိုရင္ မင္းက ငေပါဆိုၿပီး လက္သည္းခြံခြာတဲ့ အလုပ္လုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီေန႔မနက္ ကြန္ဖရင့္မွာ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္က သူကိုယ္တုိင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ ၿမိဳ႕က ေအာင္မဂၤလာ ရပ္ကြက္ကို ေရာက္သြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေတြ႕ရတာဟာ သူငယ္ငယ္ ၁၉၄၄ ၀န္းက်င္ နာဇီဂ်ာမန္ေတြ ထူေထာင္ထားတဲ့ Ghetto လို႔ေခၚတဲ့ ရပ္ကြက္က ဂ်ဴးေတြနဲ႔ ဆင္တူတဲ့အေၾကာင္း၊ သူကိုယ္တိုင္ ဘူဒါပက္စ္က အဲဒီ ဂက္တိုမွာ ေနခဲ့ရတာကို ျပန္ျမင္ေယာင္မိေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့တယ္။
Genocide ဆိုတာ လူသတ္တာတင္ မဟုတ္ဘူး။ သတ္ၱ၀ါတစ္ ေကာင္ကို ဒုက္ၡေပးတယ္ဆိုရင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ေပးလို႔ရတယ္။ စစ္ေထာက္ လွမ္းေရးက ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြ SB က ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြ ဆိုရင္ ညႇင္းဆဲတဲ့နည္းေတြ သူတို႔ဆီမွာ ေထာင္နဲ႔ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိတယ္။ လူတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လိုညႇင္းဆဲမလဲ။ ဘယ္လို ဒုက္ၡေရာက္ေအာင္ လုပ္မလဲ။ ဘယ္လို ဦးေႏွာက္ပ်က္ေအာင္ လုပ္မလဲ။ လက္ဖ်ားနဲ႔မတို႔ဘဲ ဒီလူေတြ လုပ္ တတ္တယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဒုက္ၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။
ျပည္သူ႔ေခတ္ - အဲဒီေတာ့ အခု ဘာျဖစ္ေနတယ္ၾကားလို႔ အခုလို႔ Slow Genocide နာမည္တပ္တဲ့အဆင့္ ေရာက္သြားသလဲ။ ရခုိင္ျပည္ နယ္မွာ ဘာျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိထားသလဲ။
ေမာင္ဇာနည္ - နံပါတ္ ၁ က ဒီလူေတြကို အစာေရစာ ၀ေအာင္ လင္ေအာင္ စားလို႔မရေအာင္ လုပ္တယ္ဗ်ာ။ သာမန္ျပည္သူေတြက တစ္ေန႔ကုိ ထမင္းႏွစ္နပ္ သံုးနပ္ စားၾကတယ္။ ဒီလူေတြကို ထမင္း စားဖို႔အတြက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လယ္စိုက္ဖုိ႔ ခြင့္မေပးဘူး။ ဒီဒုက္ၡ သည္ စခန္းထဲမွာ ရွိတဲ့ သူၾကေတာ့လည္း စိုက္ဖို႔က ခက္ခဲသြားၿပီဗ်ာ။ သူမ်ား သဒ္ၵါလို႔ လာေကၽြးတဲ့အဆင့္ အလွဴစာေလာက္ပဲ စားရတာေပါ့။ ေနာက္ ရြာေတြမွာဆိုရင္လည္း ဟိုဘက္ရြာေတြကို မသြားရဘူးဗ်ာ။ ကိုယ္က ဒီရြာမွာေနၿပီး ဟိုရြာမွာ လယ္စာရင္းငွား သြားအလုပ္မလုပ္ဘူး ဆိုရင္ ဗိုက္ေမွာက္ေနရမွာေပါ့။ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ မဟုတ္ဘူး။ ကုိယ္၀န္ရွိတဲ့သူနဲ႔ မိခင္အို၊ ဖခင္အိုႀကီးေတြနဲ႔ စားစရာမရွိေအာင္ လုပ္ တယ္ဗ်ာ။ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရလည္း မေသာက္ရဘူး။ ေနာက္ ေနမေကာင္း ဘူးဆိုရင္ မီးေနသည္က အစဗ်ာ ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ ေနာက္ဆံုး ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔လို မြဲတဲ့ႏိုင္ငံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ရန္ကုန္ပဲ ၾကည့္ၾကည့္ မ္ၲေလးပဲၾကည့္ၾကည့္ ေဆးခန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြက သြားလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ရွစ္ေသာင္းေလာက္ ရွိတဲ့ေနရာမွာ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ေဆးေက်ာင္းတက္ၿပီး ဆရာ၀န္လုပ္ဖို႔တို႔ နာ့စ္ လုပ္ဖို႔တုိ႔ မေျပာနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ၀မ္းဆြဲတဲ့ အတတ္ပညာကိုေတာင္ သင္ခြင့္မေပးဘူး။ အစာေရစာကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ေလာက္ ေလာက္လားလား မေပးဘူး။ အျပင္က လာတဲ့သူကိုလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ကန္႔သတ္တယ္။ စားစရာမရွိေအာင္ လုပ္တယ္။ ငတ္ေသေအာင္ လုပ္ တယ္။ ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ ေဆးမရွိဘူး။ ေဆး႐ံုမရွိဘူး။ လူဆိုတာ အစား အေသာက္နဲ႔ ေရရွိမွ အသက္ရွင္လို႔ရတာ။ ဒါေတြကို ျဖတ္ေတာက္ဖို႔ လုပ္တယ္ဆိုရင္ လုပ္တဲ့အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က တစ္ခုတည္းပဲရွိတယ္။အဲဒီဟာက ဒီလူေတြကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔ ညႇင္းၿပီးသတ္တာ။ ကၽြန္ ေတာ္က နားစြန္နားဖ်ား ၾကား႐ံုနဲ႔ ဒီအလုပ္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သံုးႏွစ္တိတိ သုေတသန လုပ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ ရခိုင္မွာ တာ၀န္က်ဖူးတဲ့ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္းေတြကို စကားေျပာဖူးတယ္။ အင္တာ ဗ်ဴးဖူးတယ္။ တပ္မေတာ္ ေမာ္ကြန္းတိုက္ထဲက ထြက္လာတဲ့ စာရြက္ စာတမ္းေတြကိုလည္း ဖတ္တယ္။ ဗမာလိုလည္း ဖတ္တယ္။ အဂၤလိပ္လို စာရြက္စာတမ္းလည္း ဖတ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ တြဲလုပ္တဲ့ သုေတသီ အမ်ဳိးသမီးက ျမန္မာျပည္သြားတယ္။ ရခိုင္ကိုလည္း သြား တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကိုလည္း သြားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေလးရွားကို လည္း သြားတယ္။ အဲဒီမွာ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ အင္ တာဗ်ဴးလုပ္တယ္။ ေဆးလိပ္မီးနဲ႔ ထုိးတယ္။ တုတ္နဲ႔ ႐ိုက္တယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေျပာလုိ႔ရွိရင္ ေသြးထြက္ေအာင္ လက္သီးနဲ႔ ထိုးတယ္။ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ေျပာတာ။ အဲဒါေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုလံုးကို တစ္စစီျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္၊Slow Genocide ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္ စ ေရးတာ။
ျပည္သူ႔ေခတ္ - ေကာင္းပါၿပီ။ ဒီလိုဆို လတ္တေလာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပႆနာႀကီးကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းရင္ ရမယ္လို႔ ထင္သလဲ။
ေမာင္ဇာနည္ - ကၽြန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အေျဖမရွိဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြဟာ သန္းနဲ႔ခ်ီရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႀကီးကို ႐ိုဟင္ဂ်ာ မရွိပါဘူး ဆိုၿပီး က္ၻာအထိ တက္လိမ္ေနတာ။ အိပ္ခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနသူေတြကို သြားႏႈိးေနလို႔ အက်ဳိးမထူး ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ သူတို႔ကို ေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ဖို႔ ျပည္တြင္းမွာ အင္အားမရွိဘူး။ ႏိုင္ငံတကာမွာပဲ အင္အားရွိတာ။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဦးႏု လက္ထက္မွာ ဗမာျပည္က Genocide Convention ကို လက္မွတ္ ထိုးခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ကိုယ္ထိုးထားတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ေဖာက္ဖ်က္တယ္။ ျပည္သူကိုလည္း လိမ္တယ္။ ဒီလူေတြက ေနာင္တရဖို႔ အလားအလာ မရွိဘူး။ ေနာင္တရသည္ မရ သည္ ခဏထား၊ သူတို႔ လုပ္တာကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရပ္ေအာင္ လုပ္ရ မယ္။ ရပ္ဖို႔က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွာ နည္းလမ္းေတြရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို လူေတြလို ဆက္ဆံပါ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေပးပါ၊ အသက္ရွင္ေနထုိင္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးပါ၊ ခရီးသြားခြင့္ ေပးပါ၊ ပညာ သင္ခြင့္ေပးပါ အစရွိသျဖင့္ လုပ္ေပးလာဖို႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ဖိအား ေပးလာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အဲဒါေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး မလုပ္ဖို႔၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ဖို႔ ကမ္ပိန္းေတြလုပ္မယ္။ ခုဆိုရင္ ဒီလို ကြန္ဖရင့္မ်ဳိးကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆု ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံ မွာ က်င္းပခြင့္ရတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံက ဒုႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးလာတယ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စ ႀကိဳးစား တာေပါ့ဗ်ာ။
ေဒါက္တာေမာင္ဇာနည္၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
MA (California)
PhD (Wisconsin) Visiting Fellow (2011 - 13),
Human Security and Civil Society Research Unit, Department of International Development, LSE (London School of Economics)
Sithu Aung Myint - Facebook စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူ ေဖာ္ျပသည္။
ဘီဘီစီျမန္မာပုိင္း
21.5.2015
 |
| (ဓါတ္ပုံ - ဧရာ၀တီ) |
RB News
17.2.2015
ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ (၀ႈိက္ကဒ္) ကုိင္ေဆာင္ ထားသူ မ်ားကုိ မဲေပးခြင့္ျပဳမည္ဟု ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွ ဆုံးျဖတ္ၿပီးေနာက္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ခုံရုံးက ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ မညီညြတ္၍ မဲေပးခြင့္ မရွိေၾကာင္း ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၆) ရက္ေန႔က ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္က ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္သူ မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကဒ္ျပား (ပန္းေရာင္) ျဖင့္ လဲလွယ္ ေပးသင့္ေၾကာင့္ RFA ျမန္မာပုိင္းမွ ေမးျမန္းခန္းတြင္ ေျပာဆုိ ထားသည္။
RB News
10.2.2015
RFA ျမန္မာပုိင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ (Human Rights Watch) ၏ အာရွ ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mr Brad Adams ကုိ ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းထားသည္။ Brad Adams က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံစဥ္က ဦးသိန္းစိန္ ကုိယ္တုိင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဟူသည့္ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးႏႈန္းခဲ့ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားထားသည္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - ဧရာ၀တီ) |
RB News
6.2.2015
