ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းေရာက္ ဒုကၡသည္မ်ားကို စားနပ္ရိကၡာ ေဝျခမ္းေပးစဥ္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)

ဧရာ၀တီ
2.5.2013

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္း မိတၳီလာ ၿမိဳ႕မွ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ မြတ္စလင္ မ်ားအတြက္ တရား မွ်တ မႈႏွင့္ ဘဝ လံုၿခံဳျခင္း ဆိုသည္ မွာ ေ၀းကြာ ေနေသး၏။ သူတို႔သည္ မတ္လ အဓိက႐ုဏ္း အတြင္း ေနစရာ အိမ္မ်ား ပ်က္စီး ဆံုး႐ံႈး ခဲ့ၾကရ သူမ်ား ျဖစ္သည္။ 

အက်ဥ္း ေထာင္လို တင္းၾကပ္ေသာ ဒုကၡသည္ စခန္း မ်ားတြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ မႈျဖင့္ ေနထိုင္ ၾကရသူ မ်ားသည္ ပဋိပကၡ အတြင္း ပ်က္စီး ဆံုး႐ံႈး ခဲ့ရေသာ မိမိတို႔ ေနအိမ္ မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားရွိရာကို ျပန္ရန္ မတတ္ႏိုင္ ၾကေသးပါ။ အစြန္းေရာက္ မူဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ဆူပူ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ား အတြင္း မြတ္စလင္ အမ်ားစု အပါ အ၀င္ လူ ၄၃ ဦး ေသဆံုးၿပီး ၁၃၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ၾကသည္။ 

လူေပါင္း ၁၆၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ရဲအေစာင့္ အၾကပ္ ထားရွိကာ အျပင္ကို ထြက္ခြာ ခြင့္ မျပဳေသာ မိတၳီလာ အားကစား ကြင္းတြင္ ဖြင့္လွစ္ ထားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္း မွ ရဲအရာရွိ တဦးက “ဒါ သူတို႔ လံုၿခံဳေရး အ တြက္ပါ” ဟု ေျပာသည္။ 

အစိုးရက စစ္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ေသာ မတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔ မွစ၍ ယခု ခ်ိန္ထိ မိတၳီလာ ၿမိဳ႕တြင္ ညမထြက္ ရအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ ထားသည္။ ပ်က္စီး ေနေသာ နံရံမ်ား၊ တိုင္မ်ားျဖင့္ အ႐ိုး ၿပိဳင္းၿပိဳင္း ျဖစ္ေနေသာ မြတ္စလင္ အိမ္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို လူ ၁၀၀၀၀၀ ေက်ာ္ မွီ တင္း ေန ထိုင္ သည့္ မိတၳီလာ ၿမိဳ႕၏ အခ်က္ အခ်ာ က်သည့္ ေနရာ ကြက္တိုင္း တြင္ တည္ရွိသည္။ 

တရား႐ံုး တင္စစ္ေဆး ၿခင္းမ်ားကို စတင္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခု အခ်ိန္ အထိ မြတ္စလင္ မ်ားကိုသာ စြဲခ်က္ တင္ျခင္းမ်ား ၿဖစ္ေနသည္။ ဗုဒၶဘာသာဖက္မွ ဆူပူမႈ ျဖစ္ေအာင္ ေသြးထိုး လံႈ႕ေဆာ္ ေပး ခဲ့ သည့္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို လ်စ္လ်ဴ ရႈထားျခင္း အားျဖင့္ ေနာက္ထပ္ မလိုလား အပ္သည့္ ဘာသာေရး တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြား လာမည္ကို စိုးရိမ္မႈ မ်ားလည္း ရွိေနသည္။ 

မတည္ၿငိမ္ မႈမ်ားႏွင့္ အကဲ ဆတ္ေသာ အျမင္ က်ဥ္းေျမာင္းသည့္ ခြဲျခားမႈ မ်ားသည္ ရာစုႏွစ္ တ၀က္ၾကာ စစ္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရး ေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လမွ စ၍ အာဏာ ရခဲ့ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ဦးစားေပး အစိုးရ အတြက္ စမ္းသပ္ ခ်က္မ်ား ျဖစ္လာ သည္္။ 

သန္း ၆၀ ခန္႔ ရွိေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာ လႊမ္းမိုးသည့္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး မြတ္စလင္ အေရ အတြက္ သည္ လူဦးေရ၏ ၅ ရာခိုင္ႏံႈး သာရွိသည္။ ထိုလူနည္းစု သည္ တစထက္ တစ ႀကီးထြား လာေနေသာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီး တစု ဦးေဆာင္ သည့္ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ မ်ား၏ ဦးတည္ရာ ပစ္မွတ္ ျဖစ္လာ ေနခဲ့သည္။ 

တနလၤာေန႔ (၂၉-၄-၂၀၁၃) က ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည့္ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ ခံစာတြင္ ျမန္မာ အစိုးရ အေနျဖင့္ ရခိုင္ ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡ မ်ား ေၾကာင့္ အိုး အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ရသည့္ မြတ္စလင္ မ်ား၏ အက်ပ္ အတည္းကို အလွ်င္ အျမန္ ကိုင္ တြယ္ ေျဖ ရွင္း သင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္း ထားသည္။ ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လ ႏွင့္ ေအာက္တို ဘာလတြင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ ဆူပူ အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၁၉၂ ဦး ေသဆံုး ခဲ့ၿပီး ၁၄၀၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ရ သည္။ အမ်ားစုမွာ ရခိုင္ ျပည္ရွိ ႏိုင္ငံမဲ့ မြတ္စလင္ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ 

မိတၳီလာၿမိဳ႕ တရား ႐ံုးတြင္ ဗုဒၶ ဘာသာ ဘုန္းႀကီး တပါးကို သတ္ျဖတ္ မႈျဖင့္ စြဲခ်က္ တင္ခံ ရေသာ မြတ္စလင္ ၇ ေယာက္ကို စစ္ေဆး ေနသည္။ ထိုအမႈ သည္ ယခု အပတ္ အတြင္း မွာပင္ ၿပီးျပတ္ လိမ့္မည္ ဟု ယူဆ ရသည္။ အဖမ္း ခံရသူ မြတ္စလင္္ မ်ားက ၎တို႔မွာ အျပစ္ မရွိေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ 

အေဆာက္ အဦး ပ်က္မ်ားကို ၿဖိဳဖ်က္ ေနသည့္ အလုပ္ သမား မ်ား၏ တူထု သံေတြ ကိုသာ မိတၳီလာ ၿမိဳ႕ မြတ္စလင္္ မ်ား ေနထိုင္ ရာတြင္ ၾကားေန ရသည္။ လမ္းမ်ား ေပၚတြင္ မြတ္စလင္္ တို႔၏ အရိပ္ အေယာင္ ကို လံုး၀ မေတြ႔ ရပါ။ 

မြတ္စလင္္ ၈၀၀၀ ေက်ာ္သည္ စာနယ္ဇင္း သမား မ်ားကို ၀င္ခြင့္ မေပးသည့္ အစိုးရ ဒုကၡသည္ စခန္း ၇ ခုတြင္ ေနထိုင္ ၾကရသည္။ မိတၳီလာ ၿမိဳ႕အနီး တ၀ိုက္မွ ေက်း႐ြာ မ်ားရွိ တရား မ၀င္ စခန္း မ်ားတြင္လည္း ဒုကၡသည္ တေထာင္ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။ သူတို႔၏ လႈပ္ရွား သြားလာ မႈမ်ားကို ရဲအဖြဲ႔က ထိန္းခ်ဳပ္ ထားၿပီး ႏိုင္ငံျခား သတင္း ဌာန မ်ားႏွင့္ စကား ေျပာခြင့္ မေပး ခဲ့ေပ။ 

လူ႔အခြင့္ အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္မႈ အဖြဲ႔၏ အာရွ ေဒသ ဆိုင္ရာ ဒုတိယ ညႊန္ၾကား ေရးမႈး Phil Robertson က အိုးအိမ္မဲ့ ဒုကၡသည္ မ်ားကို ယခုလို ထိန္းခ်ဳပ္ ထားျခင္း သည္ ၎တို႔၏ အခြင့္ အေရးကို ခ်ိဳးေဖါက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။ 

“ဒုကၡသည္ ေတြကို အခုလို ေသာ့ခတ္ ထားတဲ့ စခန္း ထဲမွာ ထားတာဟာ သူတို႔ရဲ႕လံုၿခံဳေရး နဲ႔ ေအးခ်မ္းတဲ့ အသိုင္း အ၀ိုင္း တခု ျဖစ္ဖို႔ကို ကူညီ မေပးႏိုင္ ပါဘူး။ အာဏာပိုင္ ေတြက ေကာင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ တာ ျဖစ္ေန ရင္ေတာင္မွ လုပ္ပံု လုပ္နည္းက မွားေန ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။ 

သမၼတ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူ ျပန္ၾကားေရး ဒု ဝန္ၾကီး ဦးရဲထြဋ္ကမူ မိတၳီလာ အေရး အခင္း တြင္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ ခဲ့ေသာ ဘုန္းႀကီး အေရ အတြက္သည္ ၅ သိန္းမွ် ရွိေသာ သံဃာထု၏ အလြန္ ေသးငယ္ေသာ အစိတ္ အပိုင္း ေလးသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆို ခဲ့သည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကလည္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ စဥ္ တြင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ ခဲ့သူ မ်ားကို တရား စြဲဆိုၿပီး ဥပေဒ အရ အျမင့္ဆံုး ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ တြင္ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကားမွ တဆင့္ တႏိုင္ငံ လံုးကို ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ 

ကယ္ဆယ္ ေရးစခန္း မ်ားတြင္ ေရာက္ရွိ ေနၾကေသာ ဒုကၡသည္ မ်ားသည္ လြတ္လပ္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ရွိေန ၾကေၾကာင္း အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ့ အလင္း သတင္းစာက ဧၿပီလ ၅ ရက္ ေန႔တြင္ ေရးသား ခဲ့၏။ 

ဖ်က္ဆီး ခံလိုက္ ရေသာ မူဆလင္ အိမ္မ်ားကို ၿပန္လည္ တည္ေဆာက္ ေပးမည္ဟု အစိုးရက က တိ ေပး ခဲ့ ေသာ္လည္း တည္ ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ယခု အခ်ိန္ အထိ စတင္ ႏုိင္ျခင္း မရွိ ေသးေပ။ မီးေလာင္ ပ်က္စီး ခဲ့ေသာ ေနအိမ္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ကိုျပန္လည္ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ရန္ အတြက္ အေမရိ ကန္ ေဒၚလာ ၇ သန္း ကုန္က် မည္ဟု ဆိုသည္။ 

အခ်ိဳ႕ ဗုဒၶ ဘာသာ ၀င္မ်ားက မူဆလင္ မ်ား ျပန္ေရာက္ လာျခင္းကို မႀကိဳဆို ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ 

ဆက္လက္ တည္ရွိေနဆဲ ရန္လိုမႈသည္ စစ္ေဆးဆဲၿဖစ္ေသာ လူသတ္မႈအေပၚတြင္ လႊမ္းမိုး သြားႏိုင္ ေၾကာင္း စြဲခ်က္ တင္ခံ ထားရသူ မြတ္စလင္္ သံုးဦး၏ ေရွ႕ေန ျဖစ္သူ ဦးသိန္းသန္းဦးက ဆို သည္။ အျပစ္ ရွိေၾကာင္း စီရင္ခ်က္ ခ်ရန္အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မ်ားက တရားသူႀကီးကို ဖိအား ေပးေန သည္ဟု သူက ယံုၾကည္ ေနသည္။ 

“သူ႔မွာ လူေတြ ေက်နပ္ ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ တာ၀န္ ႐ွိတယ္ေလ” ဟု ဦးသိန္းသန္းဦးက ဆိုသည္။ 

သူက ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ ေန႔တြင္ ခိုးမႈ၊ လက္ေရာက္ က်ဴးလြန္မႈ တို႔ျဖင့္ ေလွ်ာ့ရက္ မရွိ ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္ခ် မွတ္ ခံလိုက္ရေသာ မူဆလင္ ေရႊဆိုင္ ပိုင္ရွင္၊ ၎၏ ဇနီးႏွင့္ အလုပ္ သမား တို႔ ကို နမူနာ ျပသည္။ ဗုဒၶ ဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အသတ္ မခံရခင္ တရက္ အလိုတြင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ အဓိက ႐ုဏ္း ၏ အစဟု ဆိုႏိုင္ သည့္ ဗုဒၶ ဘာသာ ေစ်း၀ယ္ သူႏွင့္ ရန္ပြဲ အတြက္ စြဲခ်က္တင္ ခံခဲ့ၾက ရျခင္း ျဖစ္ သည္။ 

သို႔ေသာ္လည္း တရားရံုးက ေနာက္မွ ထပ္မံ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ အဓိက ႐ုဏ္းကို အေၾကာင္း ျပဳကာ ျပင္းထန္ သည့္စီရင္ ခ်က္ ခ်မွတ္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဦးသိန္းသန္းဦးက ဆိုသည္။ 

ဆူပူ အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡ ေရာက္ရသူ အမ်ား စုမွာ မူဆလင္ မ်ားျဖစ္ ေသာ္လည္း ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ တေယာက္မွ တရား ႐ံုးဆီ ေရာက္လာ သည္ကို မေတြ႔ ရေပ။ ခ႐ိုင္ တရား သူႀကီး ကမူ ယခု စစ္ေဆး ေနသည့္ အမႈ ၿပီးျပတ္ သည္ႏွင့္ ၎ တို႔ကို ႐ံုးတင္ စစ္ေဆး သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ 

ဘုန္းႀကီး မ်ားကို အေရး ယူရန္ရွိ မရွိ ကို တရား သူႀကီးႏွင့္ ခ႐ိုင္ရဲ အရာရွိ တို႔ ေျပာႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ဆူပူသူ လူစု လူေ၀း မ်ားကို ဘုန္းႀကီး မ်ားက ဦးေဆာင္ေၾကာင္း ဒါဇင္ႏွင့္ ခ်ီေသာ မ်က္ျမင္ သက္ေသ မ်ား က ေျပာျပ ခဲ့ၾကသည္။ 

နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ သမားေတာ္ မ်ားအဖြဲ႔က မိတၳီလာ ၿမိဳ႕ အစၥလမ္ ဘာသာေရး ေက်ာင္းတြင္ မတ္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ သတ္ျဖတ္မႈ မ်ားအတြက္လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေပးရန္ ေတာင္းဆို ထားသည္။ ေက်ာင္းသား ၃၂ ႏွစ္ေယာက္ ႏွင့္ ဆရာ ၄ ေယာက္တို႔ ေပ်ာက္ဆံုး ေနသည္ဟု ထိုအဖြဲ႕က ဆိုသည္။ 

ထိုေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသား တေယာက္ ျဖစ္ေသာ အသက္ ၁၈ အရြယ္ စိုးမင္းဦးက ေက်ာင္းကို လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ ခ်ိန္တြင္ အျခား ေက်ာင္းသားမ်ား ဆရာ မ်ားႏွင့္ အတူ ထြက္ေျပး ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ 

ရဲမ်ား ေရာက္ မလာမီ အခ်ိန္ အထိ ေက်ာင္းတြင္း သို႔ ဓာတ္ဆီ ဗံုးမ်ား ပစ္သြင္းၿပီး မီး႐ႈိ႕ ၾကေၾကာင္း၊ ရဲမ်ား ေရာက္လာ သည့္ အခါ သူ႔ကို အျခား မူဆလင္ ၂၀၀ ခန္႔ႏွင့္ အတူ ေဘးလြတ္ရာ သို႔ ေခၚထုတ္ ခဲ့ ေၾကာင္း စိုးမင္းဦး က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ရဲ အေရ အတြက္ နည္းသည့္ အတြက္ သူတို႔ ထဲမွ လူအနည္း ငယ္ကိုသာ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ ခဲ့ေၾကာင္း စိုးမင္းဦးက မ်က္ရည္ေတြ သုတ္ရင္း ဆိုသည္။ 

သူတို႔ေတြ ထြက္လာ ခ်ိန္တြင္ လူအုပ္ႀကီးက ေက်ာက္ခဲ မ်ားႏွင့္ ပစ္ေပါက္ ၾကေသးေၾကာင္း စိုးမင္း ဦးက ေျပာသည္။ ေနာက္ ဆံုးမွ ထြက္သူမွာ ႐ိုတ္သတ္ ခံလိုက္ ရသည္။ သူ၏ သူငယ္ခ်င္း ၃ ေယာက္ အသတ္ခံ ရသည္ ကိုလည္း သူျမင္ ခဲ့ရ၏။ 

“ဒီလို အေျခ အေနမ်ိဳး က်ေနာ္ တခါမွ မႀကံဳဖူး ပါဘူူး၊ က်ေနာ္ အရမ္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရ ပါတယ္” ဟု စိုးမင္းဦး ကေျပာ သည္။ 

မိတၳီလာ ၿမိဳ႕ႏွင့္ နာရီ၀က္ ခရီး အကြာတြင္ ရွိေသာ မူဆလင္ ႐ြာငယ္ ေလးတြင္ စိုးမင္းဦးကို ၎၏ မိသားစုႏွင့္ အတူ ႐ိုက္တာ သတင္း ဌာနက ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္း ခြင့္ရ ခဲ့သည္။ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ေနစဥ္ မည္သည့္ ဌာန ကဟု ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသာ အစိုးရ ဖက္က လူတေယာက္ ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ ကယ္ႏွင့္ ေရာက္လာၿပီး သတင္း ေထာက္မ်ား ၏ အမည္ႏွင့္ ဖုန္းနံပတ္ မ်ားကို ေတာင္း ယူသြား ခဲ့သည္။ 

တရား၀င္ ခိုလံႈေရး စခန္း မ်ားသို႔ သြားေရာက္ ေလ့လာ ခြင့္ျပဳ ပါရန္ ေမတၱာ ရပ္ခံ ခ်က္ကို မႏၲေလး တိုင္း ေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးရဲျမင့္က ျငင္းပယ္ ခဲ့သည္။ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ ေရးဌာနႏွင့္ ရဲအရာရွိ မ်ားက လည္း မိတၳီလာႏွင့္ ၄၅ မိနစ္ ခရီး အကြာ အေ၀းရွိ ယင္းေတာ္႐ြာ တရား မ၀င္ ဒုကၡသည္ စခန္းသို႔ သြားေရာက္ သည္ကို ပိတ္ပင္ တားဆီး ခဲ့ၾကသည္။ 

(႐ိုက္တာသတင္း Muslim Victims of Burma Unrest Face Uncertain Future ကို ဘာသာျပန္ ဆိုသည္)


စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ အေခါင္းေတြကုိ ေနာက္ဆုံး ရုိက္သြင္း လုိက္ေသာ သံတစ္ေခ်ာင္း

(သုိ႔မဟုတ္)

ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ

ေအာင္တင္
1.5.2013

ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳး မ်ားမွာ ရခိုင္ လူမ်ိဳးမ်ား ထံတြင္ အေစခံ၊ အလုပ္ သမား၊ အခစား သမား အျဖစ္သာ ေနခဲ့ၾက ရသည္မွာ အစဥ္ အလာ တစ္ရပ္ ကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေန ခဲ့ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္ အထိ လူမ်ိဳးစု အလိုက္ ႀကီးမားေသာ မည္သည့္ ပဋိပကၡမွ ျဖစ္ပြါး ခဲ့ျခင္း မရွိ ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိ ရပါသည္။ (၂.၃)

ရခုိင္ ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အစီရင္ ခံစာရဲ့ စာမ်က္ႏွာ (၇) မွာရွိတဲ့ အထက္ပါ စာေၾကာင္းကုိ ဖတ္မိ လုိက္တာနဲ႔ မ်က္လုံးက ေရွ႕ဆက္ ဖတ္ဖုိ႔ မေရြ႕ေတာ့ ဘူးျဖစ္ သြားတယ္။ ရင္ထဲမွာ နာၾကင္မႈ တစ္ရပ္ ကုိလည္း စူးစူး နစ္နစ္ ခံစား မိတယ္။ ေၾသာ္ ဘယ္လုိ အသဲ ႏွလုံးမ်ိဳး၊ ဘယ္လုိ ပညာတတ္ ဆင္ျခင္ တုန္တရားနဲ႔ အခုလုိ ေရးရက္ လုိက္သလဲ။ မေၾကာက္ တတ္ပါဘူး ဆုိရင္ေတာင္ မရွက္တတ္ ၾကဘူး လားဗ်ာ။

အာဖရိက လူမဲ ေတြက ဥေရာပ တုိက္သား လူျဖဴ ေတြကုိ အလုပ္ အေကၽြး ျပဳဖုိ႔ ေက်းကၽြန္ အျဖစ္ ဘုရား သခင္ ဖန္ဆင္း ထားတဲ့ အတြက္ ဒါဟာ လူသားတုိင္း လုိက္နာ ရမဲ့ ေလာက ပါလ တရား ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဘုိင္ဘယ္ က်မ္းကုိ ကုိးကားျပီး လူလူခ်င္း ကၽြန္လုပ္ေန ခဲ့တာကုိ သတိရ မိတယ္။ ဘုရား သခင္က ခ်မွတ္ ထားတဲ့ ဒီသဘာဝ တရား ႀကီးဟာ ေက်းကၽြန္ ေတြရဲ့ အက်ိဳး စီးပြါး အတြက္ လည္းျဖစ္ တာမုိ႔ ဆန္႔က်င္ရင္ သဘာဝ ေလာကႀကီး ေဖါက္လဲႊ ေဖါက္ျပန္ ျဖစ္ျပီး ကပ္ဆုိးေတြ က်ႏုိင္ တယ္လုိ႔လည္း ဆုိခဲ့ ၾကတယ္။ ဟိႏၵဴ ေတြရဲ့ လူေတြကုိ အမ်ိဳး အႏြယ္ ဇာတ္အရ အလုပ္ အကုိင္၊ ေနရာ ထုိင္ခင္း၊ အဆင့္ အတန္း ခဲြျခား ထားျခင္း စနစ္ နဲ႔လည္း ထပ္တူ ျဖစ္ပါတယ္။

"Slaves, obey your earthly masters with fear and trembling" (Ephesians 6:5). “Tell slaves to be submissive to their masters and to give satisfaction in every respect" (Titus 2:9).

According to Robert Dabney (1820-1898), it was part of God’s natural order in a fallen world that ‘superior’ races should enslave ‘inferior’ races for their own spiritual, moral and material good, and for the social stability of everybody else.

ကၽြန္ဟာ ကၽြန္ေနရာ မွာေနရင္ ေလာက ႀကီးက တည္ျငိမ္မယ္။ ပဋိပကၡ ေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ ႏုိင္မယ္ ဆုိတာကုိ တုိက္ရုိက္ ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ သြယ္ဝုိက္ လုိ႔ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ယေန႔ ကမၻာ ေပၚမွာ ယဥ္ေက်းတဲ့ မည္သည့္ လူသား ကမွ မေျပာၾက ေတာ့ပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ မ်ား စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြက ကုိယ့္ေနရာ မွန္ အခစား၊ အေစခံ၊ ကၽြန္က ကၽြန္ေနရာ မွာ မေနလို႔ အခုလုိ သတ္ပဲြ၊ ေသပဲြ ေတြျဖစ္ ရတယ္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ ေကာက္ ယူရင္ ေကာက္ယူ လို႔ရႏိုင္တဲ့ စကား မ်ိဳးကုိ ဘာျဖစ္လုိ႔ ေရးသား လုိက္ရ သလဲ ဆုိတာကုိ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႔ဝင္မ်ား အေျဖေပး ဖုိ႔လုိ ပါမယ္။ ဒီအခ်က္ ကုိ ဘာရည္ ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ထဲ့သြင္း ေရးသား ခဲ့ရတာလဲ။ စုံစမ္း စစ္ေဆး ေရး အစီရင္ ခံစာရဲ့ ဘယ္လုိ အပ္ခ်က္ ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္း ႏုိင္မယ္ ထင္လုိ႔ ဒီအခ်က္ကုိ ေဖၚျပခဲ့ ရတာလဲ။ ဒီလုိ ေရးသား မႈမ်ိဳးဟာ ပဋိပကၡ ေတြျဖစ္ ေနတဲ့ လူမ်ိဳး ႏြယ္ႏွစ္စု ျပန္လည္ သဟဇာတ ျဖစ္ေရးကုိ ဘယ္လုိ အေထာက္ အကူ ျပဳႏုိင္ တယ္လုိ႔ မဟာ ညာဏ္ႀကီးရွင္ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႔ဝင္ လူႀကီး မ်ားက ယုံၾကည္ျပီး ထည့္သြင္း ခဲ့ရတာလဲ။

ေဒါက္တာ မ်ိဳးျမင့္၊ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္ႏွင့္ ဦးကုိကုိႀကီး အပါအဝင္ ေကာ္မရွင္ လူႀကီးမင္း မ်ားကုိ “လူကို လူအျဖစ္ မျမင္ႏုိင္ ဘူးဆုိရင္ လူအျဖစ္ကုိ တစ္ကယ္ ဆုံးရႈံးသြား တာက ဘယ္သူလဲ” လုိ႔ ေမးျမန္း ခ်င္လွ ပါတယ္။ ကုိယ္ေဖၚ တဲ့ေဆး၊ ကုိယ္မစား ရဲဘူး ဆုိရင္ သမုိင္း ဆုိတဲ့ တရား သူႀကီးက ဘက္မ လုိက္ဘူး၊ လာဘ္ထုိး လို႔ မရဘူး၊ မညွာ တတ္ဘူး ဆုိတာ ကုိေတာ့ သတိေပး လုိက္ခ်င္ ပါတယ္။

စစ္အစုိးရ အဆက္ဆက္ ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ အဖုိး အဖြား၊ အေဖ အေမနဲ႔ သားသမီး၊ ေျမးျမစ္ တုိင္ေအင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း တမင္ခဲြ မေပးဘဲ တစ္ခုတည္း ထားျပီး လူဦးေရ ေပါက္ဖြားႏႈံး မ်ားတယ္လုိ႔ လည္ဆယ္ စြပ္စဲြခဲ့ ၾကတယ္။ ျမန္မာ ျပည္မွာ ႀကဳိက္တဲ့ လူမ်ိဳးကုိ အခု ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြလို မိသားစု ေလးဆက္ ေလာက္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း တစ္ခုတည္း ထားေပးရင္ ဒီလုိ ျဖစ္ေနမွာ ဘဲဆုိတာကုိ စာနာ တရား ထားျပီး စဥ္းစား ႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္လည္း ေကာ္မရွင္မွာ ရွိဟန္ မတူဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လည္း ပညာတတ္ ေတြရဲ့ ရခုိင္ ေကာ္မရွင္က အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ ေျမနိမ့္ရာ လွံစုိက္ျပီး ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ လူဦးေရ ေပါက္ဖြားႏႈံး မ်ားလြန္း တယ္လုိ႔ စစ္အစုိးရ ေလအတုိင္း သံေယာင္လုိက္ အျပစ္တင္ စြပ္စဲြ လုိက္ျခင္း ျဖစ္ဟန္ တူပါတယ္။ မိသားစု စီမံကိန္း သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ပညာေပး တာမ်ိဳးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံ ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ လူကုိ လူအျဖစ္ ျမင္ဖို႔ လုိပါတယ္။ ႏွိမ့္ခ် အထင္ေသး တဲ့အျမင္ (Sterootype) နဲ႔ မခ်ဥ္းကပ္ သင့္ဘူး။ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ လူ႔မ်ိဳးဆက္ တစ္ဆက္ (One Generation) ေက်ာ္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ တာေတာင္ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ လက္ထပ္ ခြင့္ မရွိ။ လက္ထပ္ လုိရင္ ေလွ်ာက္လႊာ တင္ရတာ၊ လာဘ္ ထုိးရတာ၊ လက္ထပ္ခြင့္ မရွိဘဲ လက္ထပ္ သူေတြကုိ ေထာင္ခ် ပစ္တာ၊ မိသားစု တစ္ခုကို ခေလး ႏွစ္ေယာက္ ထက္ ပုိမယူရ ဆုိတာ ေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ ဖိႏွိပ္မႈ ေတြၾကားက ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ လူဦးေရ ေပါက္ဖြားႏႈံး မ်ားတယ္ လုိ႔ ေျပာခ်င္ ေသးရင္ မူလက လူဦးေရ ဘယ္ေလာက္ ရွိခဲ့တယ္။ အခု ဘယ္ေလာက္ ရွိျပီမုိ႔ လူဦးေရ တုိးပြါးႏႈံး ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္ ဆုိတာကုိ ကိန္းဂဏန္း ေတြႏွင့္ ေဖၚျပဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ ဆုိတာ ေလာက္ေတာင္ မသိ ဆုိးရြား ႏုိင္လွတဲ့ သနား စရာ အသုံး ခ်ခံ ခပ္ခ်ာခ်ာ ပညာတတ္ ရခုိင္ ေကာ္မရွင္ ဟာ အရပ္ထဲ ရြာရုိး ေလွ်ာက္ ထင္ရာ ျမင္ရာ အတင္း လုိက္တုတ္ တဲ့ အမယ္ အုိႀကီး အဆင့္ ဘဲရွိေန တာကုိ ျမင္ရတာ စိတ္မေကာင္း စရာပါ။

လူရာခ်ီ အသတ္ ခံရ၊ သိန္းခ်ီ အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ မ်ိဳးရုိး နဲ႔ခ်ီ၊ သမုိင္း နဲ႔ခ်ီျပီး ခုိးဝင္ လာသူေတြ၊ ေအာက္တန္း စားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ လိုသူေတြ၊ ေကာ္မရွင္ကုိ လိမ္သူ ေတြအျဖစ္ အခြင့္ ရတုိင္း မညွာ မတာ အတုံးလုိက္ အတစ္လိုက္ ထုိးႏွက္ ထားတာက အစီရင္ ခံစာ တစ္ခု လုံးမွာ ျမင္မေကာင္း၊ ရႈမေကာင္း ေလာက္ေအာင္ ဗလပြ ပြစာႀကဲ ေနပါတယ္။ ရခုိင္ေတြ ဘက္က် ေတာ့ အစြန္း ေရာက္အုပ္စု ကြက္ကြက္ ကေလး ကုိေတာင္ ေယာကၡမႏို႔ သမက္ မစုိ႔ဝန္႔ သလို ေရႊေဖါ့ ရုိးနဲ႔ မဝ့ံမရဲ ရြယ္ထား တာေလာက္ ကုိပင္ သန္းရွာ သလို အေတာ္ေလး ျဖဲရဲရွာ ယူရတယ္။ ဒါေတာင္ ေကာ္မရွင္က မွ်မွ် တတ ေဝဖန္ထား ပါတယ္ ဆုိတာကို သက္ေသ ျပႏိုင္ေအာင္ မေကာင္း တတ္လြန္းလို႔ ဘုရား စူးလြတ္၊ မုိးႀကဳိး ပစ္လြတ္ ထည့္ေပး လုိက္ရ ဟန္တူ ပါတယ္။

ဦးကုိကုိႀကီးက က်ေနာ္တုိ႔ မွ်မွ် တတ ဘက္ေပါင္း စုံက ထည့္သြင္း ထားပါ တယ္လုိ႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္း ပဲြမွာ ေျပာသြား ပါတယ္။ ၁၈၆၁မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး အေမရိကန္ ျပည္တြင္း စစ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေမရိကန္ သမၼတ Abraham Lincoln က My concern is not whether God is on our side. My greatest concern is to be on God's side. ေျပာခဲ့တယ္။ ဦးကုိကုိႀကီး တုိ႔ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႔ဝင္ လူႀကီးမင္း မ်ားအေန ႏွင့္ အေမရိကန္ သမၼတႀကီး အဗရာဟင္ လင္ကြန္းနဲ႔ ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္တဲ့ မွန္တဲ့ ဘက္မွာ မွန္တဲ့ အတုိင္း ရပ္တည္ ရဲဖုိ႔ထက္ ကုိယ္လုပ္ ခဲ့တာကုိ မွန္ေၾကာင္း သက္ေသ ျပဖုိ႔ ခက္ခက္ ခဲခဲ ပင္ပင္ ပမ္းပမ္း ႀကဳိးစား ေနတာကုိ ေတြ႔ေန ရတဲ့ အတြက္ သနား စရာ ေတာင္ ေကာင္းေန ျပန္ပါတယ္။ ဘယ္သူ မျပဳ မိမိမႈပါ ဦးကုိကုိႀကီး။ ကုိယ္စုိက္တဲ့ အပင္ဘဲ ကုိယ္ရိပ္ ရမွာပါ။ လူတုိင္းဟာ ကုိယ့္သမုိင္း ကုိယ္ေရး ရပါတယ္။ အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာ။

မိန္းမေတြ၊ သက္ႀကီး ရြယ္အုိေတြ၊ ခေလး ငယ္ေတြ အပါ အဝင္၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ တုိက္ခုိက္ မႈေတြမွာ အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဆင့္ ဆင့္ေတြ၊ နစက၊ လုံထိန္း ေတြရဲ့ ပါဝင္ က်ဴးလြန္ မႈေတြကုိ ဗီဒီယုိ ကင္မရာ အေထာက္ အထား ေတြအရ ေကာ၊ မ်က္ျမင္ သက္ေသ မ်ားအရပါ အထင္ အရွားရွိ ေနခဲ့ တာကုိ ေကာ္မရွင္က စုံစမ္း ေဖၚထုတ္ ခဲ့ပါ သလား။ အထိကရုန္း ျဖစ္စဥ္မွာ တာဝန္ရွိတဲ့ စစ္ဖက္၊ နယ္ဖက္ အရာရွိ ေတြကုိ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က မစစ္ေဆး ႏုိင္ေအာင္ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက နယ္ေျပာင္း ပစ္တာ ကုိေကာ ကန္႔ကြက္ ဘူးပါ သလား။ RNDP အပါ အဝင္ ရခုိင္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေတြက လူမ်ိဳးေရး မုန္းတီး မႈေတြ ျပန္႔ပြါး ေအာင္ လူသိ ရွင္ၾကား မိန္႔ခြန္း ေတြေျပာ၊ စာရြက္ စာတန္း ေတြထုတ္ လႈံ႔ေဆာ္ ခဲ့ၾကတာ ကုိေကာ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေပးဖုိ႔ လိုအပ္ တယ္လုိ႔ အစုိးရကုိ ေထာက္ခံ တင္ျပ ခဲ့ပါ သလား။ ႏုိင္ငံ တကာ သတင္း ေထာက္ေတြက အေထာက္ အထားနဲ႔ ေထာက္ျပ ထားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ အစုလုိက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျပီး ျမွဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ က်င္းေတြကုိ ျပန္လည္ တူးေဖၚျပီး စစ္ေဆး မႈေတြ လုပ္ခဲ့ ဘူးပါ သလား။ ပညာေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ အလုပ္ အကုိင္ အခြင့္ အလမ္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးစတဲ့ ျမန္မာ့ လူ႔အဖဲြ႔ အစည္းက ရွိရွိ သမွ် က႑ အသီး သီးမွာ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္ ေက်ာ္ေလာက္ ရက္ရက္ စက္စက္ အခ်ိဳးႏွိမ္၊ အပစ္ပယ္ ခံထား ရလို႔ အဖက္ဖက္က ေအာက္က် ေနာက္က် ျဖစ္ေန ရတဲ့ လူ႔မ်က္ႏွာမဲြ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ လူလိမ္၊ လူညစ္၊ အၾကမ္းဖက္ သမား၊ လူရုိင္း ေတြအျဖစ္ မညွာ မတာ ရက္ရက္ ေရာေရာ ပုံေဖၚ ေနခဲ့တဲ့ ျခေသၤ့ အတု ေကာ္မရွင္က ျခေသၤ့ အစစ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခါ ယုန္ကေလး ျဖစ္သြားျပီ ႏွာေစး သြားဟန္ တူပါတယ္။ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ရဲ့ အဂၤါ ရပ္ႏွင့္ ညီညြတ္ ေအာင္ မလုပ္ ေဆာင္ႏုိင္ဘဲ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးစင္တာမွာ ခပ္တည္တည္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ လုပ္ခဲ့တဲ့ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဝင္ လူႀကီး ေတြဟာ ျပည္တြင္းမွာ အစုိးရ အားကုိးနဲ႔ အိမ္က်ယ္ လုပ္ႏုိင္ ေပမဲ့ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာ စာမွာ နတ္ဝတ္ ပုဆုိး တိမ္မီးခုိး ဆင္ျမန္း ထားတဲ့ ျပည့္ရွင္ မင္းလို လဇင္း ကၽြတ္ႀကီး ေငါင္းေတာင္း ေတာင္း ျဖစ္ေန တာကုိ လည္း သတိ ထားမိ ၾကဟန္ မတူဘူး။

မည္သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေစ ကာမူ စစ္အစုိးရ အဆက္ ဆက္ဟာ သူတုိ႔ကုိ အလုပ္ အေကၽြး ျပဳမဲ့ ပညာတတ္ အုပ္စု ဆုိတာကုိ အရင္ ကလည္း အျမဲတမ္း လြယ္လြယ္ ကူကူ ရွာေဖြ အသုံးခ် ႏုိင္ခဲ့ သလုိ အခုလည္း အရင္ အတုိင္း အလွ်ံ ပယ္ရ ေနတာ ပါဘဲ ဆုိတာကုိ ရခုိင္ ေကာ္မရွင္က သက္ေသ ျပလုိက္ တာပါဘဲ။

ေကာ္မရွင္ရဲ့ ေယဘုယ် တင္ျပ ခ်က္ေတြ၊ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြမွာ ေကာင္းမြန္ တာေတြ ရွိေပမဲ့ အစီရင္ ခံစာ တစ္ခု လုံးက

(၁) ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရကုိ အကာ အကြယ္ ေပးရန္
(၂) ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ အုပ္စုကုိ မထိခုိက္ ေစရန္
(၃) ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ႏုိင္ငံမဲ့ ခုိးဝင္သူ လူဆုိးမ်ားအျဖစ္ ပုံေဖၚရန္ ဆုိတဲ့

ဒုိ႔တာဝန္ အေရး သုံးပါး ကုိေတာ့ ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္ အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ခဲ့ တာကုိ အထင္ အရွား ေတြ႔ရတယ္။ 

တစ္ကယ္ေတာ့ ရခုိင္ ေကာ္မရွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာ ဟာ ဦးသိန္းစိန္ ဖဲြ႔ခဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္ ေတြအားလုံး အတြက္ မသာ ေခါင္းကုိ ေနာက္ဆုံး ရုိက္သြင္း လုိက္တဲ့ သံတစ္ေခ်ာင္း နဲ႔လည္း အလား သ႑န္ တူပါတယ္။ ဒီလုိ ပုံမ်ိဳး နဲ႔ဆုိ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက ေနာင္ အနာဂတ္မွာ ေကာ္မရွင္ ဆုိတာ မ်ားဖဲြ႔ရင္ မ်က္ႏွာ ေျပာင္တုိက္ ပါဝင္ရဲ သူမ်ားဟာ အာဂ ေယာကၤ်ား မ်ားသာ ျဖစ္ေပ လိမ့္မယ္။

သုိ႔ေသာ္ ဒုိ႔ႏုိင္ငံ မွာက အာဂ ေယာကၤ်ားေတြ ရုိက္သတ္လို႔ မကုန္ေအာင္ ေပါမ်ား လွတာမုိ႔ - ကုိလႊမ္းမုိးေရ - က်ေနာ္ တုိ႔ေတြ အမ်ိဳး အတြက္ ငုိေနရတာ ေတြက တာရွည္ အုံးမွာ ပါဗ်ာ။
ေဘာဒူဖ ဒုကၡသည္ စခန္း (ဓါတ္ပုံ - ေနမင္းခ)
ေနမင္းခ
RB News
1.5.2013

ဧၿပီ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆြဲတင္စစ္ ကိစၥရပ္ႏွင့္ ပက္သက္၍ မဆိုင္သူေတြကို ဖမ္းဆီး လိုက္ တာဟာ ျပည္နယ္ အစိုးရ အေနနဲ႔ တတိယ လိႈင္းကို ဦးတည္ ေနတာ လားလို႔ ထင္ျမင္ မိလာတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေအာ္တဲ့ လူေတြက ေအာ္တယ္။ ဒါက သူတို႔ရဲ့ နာမည္ သူတို႔ ေအာ္တာ သူတို႔ ရပိုင္ခြင့္ သူတို႔ ေတာင္းဆိုတာ။ ဘာမ်ား မတရား လုပ္လို႔လဲ။ ဒါကို အၾကမ္းဖက္ တယ္လို႔ ေခါင္းစဥ္ တပ္တာ ကေတာ့ လူအခြင့္ အေရးကို ခ်ိဳးေဖာက္ လိုက္တာ ပါဘဲ။ ကိုယ့္နာမည္ကို ေအာ္တာ အျပစ္တဲ့လား။ လံုျခံဳေရး ထဲက တေယာက္ ဒဏ္ရာ ရတယ္ ဆိုတာလည္း ျပင္းထန္ ဒဏ္ရာ မဟုတ္ဘူး။ၿပီးေတာ့ အဲဒီ လို ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တာ ကလည္း အခု ဖမ္းထားတဲ့ လူေတြ ထဲက တေယာက္မွ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီ လူေတြ က လႈံ႔ေဆာ္ ခဲ့တဲ့ သူေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။

တကယ္ေတာ့ အခု ဖမ္းလိုက္တဲ့ သူေတြက ရြာထဲမွာ ၾသဇာ အာဏာ ေညာင္းတယ္ ဆိုတဲ့ သူေတြ ပါဘဲ။ သူတို႔ကို ဖမ္းလိုက္ျခင္းက ေက်းရြာ ထဲက လူေတြကို ဆူူေအာင္ လုပ္လိုက္ သလို မ်ိဳးႀကီး ျဖစ္ေန တယ္။ေၾကာင္မရွိရင္ ႂကြက္ထတယ္ ဆိုတဲ႕ ပံုစံဘဲ။ရြာမွာ တစံုတခု ျဖစ္ရင္ စစ္သား ျဖစ္ျဖစ္ ရဲျဖစ္ျဖစ္ ခ်က္  ၿခင္း မဝင္ၾက ဘူး။ ပထမဆံုး ဒီရပ္မိ ရပ္ဖ ေတြက ဌာန ဆုိင္ရာ ေတြရဲ့ လုိအပ္ ခ်က္ ေတြအားလုံး ကုိ ကူ ညီ ေပးတဲ့ သူေတြပါ။ သူတို႕ကို မတရား ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးတယ္ လို႕ဘဲျမင္တယ္။ ေကာင္းပါၿပီ .. သူတို႔ က ေခါင္းေဆာင္ေတြ ၿဖစ္လို႔ သူတို႔ မထိန္းနိုင္လို႔ သူတို႔ကုိ လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ သူေတြ အျဖစ္ ဖမ္းတယ္ ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေတာင္ကုတ္ ကိစၥကို ျပန္ေျပာ ရမွာဘဲ။ 

ေတာင္ကုတ္က မတရား လူသတ္မႈ ႀကီးကုိ လႈံ႕ေဆာ္တဲ့ သူေတြရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကုိ တာ၀န္ ရွိသူ ေတြဆုိၿပီး ဖမ္းဆီး စစ္ေဆး ပါလား။ အစုိးရရဲ့ လုပ္ရပ္နဲ႔ အစုိးရ ျပဌာန္း ထားတဲ့ ဥပေဒ ေတြက ဘယ္ လုိမွ မညီညြတ္ ေတာ့ဘူး။ 

ေနာက္တမ်ဳိး စဥ္းစား မိတာက ျပည္နယ္ အစုိးရရဲ့ ေခါင္းထဲမွာ အခု ဖမ္းဆီး ထားတဲ့ သူေတြကုိ ယာယီ ထိန္းသိမ္း ထားျပ လုိက္ရင္ အခုလုိ ေအာ္ေန တာေတြ ရပ္သြား မလား ဆုိတာကုိ သူတုိ႔ ေတြးပုံ ရတယ္။ ဒါက လႊဲမွားတဲ့ အယူ အဆဘဲ။ ခုဖမ္းထားတဲ့ လူေတြ ထဲမွာ ဦးေက်ာ္ျမင့္ ဆုိရင္ ရြာမွ ရပ္မိ ရပ္ဖ တစ္ေယာက္ဘဲ။ သူက ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး လည္းမဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ အျမဲတမ္း တည္ၿငိမ္ ေအး ခ်မ္း ေအာင္ႀကဳိးစား ေနတဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ။ သူက ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ကုိလည္း မေခၚနဲ႔၊ ဘဂၤလီ လည္း မေခၚနဲ႔၊ သမၼတ ကေန အမည္ နာမ တခု ေပးဖုိ႔ အျမဲ ေတာင္းဆုိ ေနတာ မီဒီယာ ေတြမွာလည္း ေတြ႔မိ မွာပါ။ ရခုိင္ ပါတီ ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံတဲ့ အခါ မွာလည္း ဘယ္ေတာ့မွ ရုိဟင္ဂ်ာ ကိစၥ ကုိ ဦးတည္ ေဆြးေႏြး တဲ့သူ မဟုတ္ဘူး။ လူေတြကုိ လူ႔အခြင့္ အေရး ဘယ္လုိ ရေအာင္ လုပ္ေပးရမလဲ၊ ဥပမာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အစရွိ သျဖင့္ ကိစၥ ေတြေပါ့။ ဆူပူမႈ ျဖစ္ရင္ေတာင္ အရင္ဆုံး ရဲေတြ စစ္တပ္ေတြ မလာခင္ ႀကဳိထိန္းသိမ္း ေပးတဲ့ သူပါ။ 

အခုလုိ မတရား ဖမ္းဆီးတဲ့ သူေတြကုိ မေက်နပ္ဘူး။ သူ႔ရဲ့သား ကုိလွျမင့္ ဟာလည္း ထုိနည္း အတုိင္း ပါဘဲ။ ဆူပူ ေနလုိ႔ ထိန္းသိမ္းေပး ေနတာကုိ ဆူပူေအာင္ လုပ္တယ္လုိ႔ မတရား ေခါင္းစဥ္ တပ္တာ ပါဘဲ။ စစ္ တပ္နဲ႔ ရဲေတြရဲ့ တာ၀န္ ေတြကုိ ကုိလွျမင့္က ကူညီ ေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့တာ။ အျမဲတမ္း ကူညီ ေပးေန ခဲ့တာလည္း အဲဒီ ကုိလွျမင့္ဘဲ။ 

အခုလုိ ထင္ေၾကး ေတြနဲ႔ မဆုိင္တဲ့ သူေတြကုိ ဖမ္းဆီးတာက ရခုိင္ ျပည္နယ္ အစုိးရ အေနနဲ႔ ျပည္ သူ ေတြကုိ မတရား လုပ္ေနတာ ေနာက္ၿပီး မဆူ ဆူေအာင္ လုပ္ေနတာ ပါဘဲ။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒီကိစၥရဲ့ အဓိက တာ၀န္ အရွိဆုံး သူေတြက ျပည္နယ္ အစုိးရဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာရင္း ေကာက္တယ္ ဆုိတဲ့ ေနရာ မွာလည္း မတရား ေကာက္ေန တာပါဘဲ။ သူတုိ႔ရဲ့ လုပ္ရမယ့္ ပုံစံက ရုံးခန္း ဖြင့္ၿပီး လုံေလာက္တဲ့ လုံၿခဳံေရး ေတြနဲ႔ တေနရာထဲ ေကာက္ေပါ့။ အဲလုိ မဟုတ္ဘဲ ေကာက္ယူ တာက သူတုိ႔ေတြက တမင္ သက္သက္ ခ်ေကၽြး ေန တဲ့ ပုံစံ ပါဘဲ။ 

တကယ္ဆုိ ဘဂၤလီလုိ႔ လက္ခံတဲ့ သူရွိရင္ လာၿပီး စာရင္း ေပးပါ ဆုိၿပီး ေကာက္ေပါ့။ အခုက ေတြ႔ျမင္ သမွ် မတရား ဘဂၤလီ လုပ္ေတာ့ ဘယ္ေက်နပ္ ပါ့မလဲ။ 

ေဌးလြင္ဦး
RB News
27.4.2013

ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး- ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ေခါင္းအမာဆံုး ဆန္႔က်င္ စြပ္စြဲ ေနသူဟာ သမၼတ ဦးသိန္း စိန္ ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေန ပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို ဘဂၤလီ လို႔ စြပ္စြဲ ေခၚဆိုတဲ့ အျပင္-၊ သူ ေခၚ ဆိုတဲ့ ဘင္ဂလီ ဆိုတဲ့ အသံ ထြက္ဟာ-၊ ျမန္မာမ်ား ေခၚဆို သလို ဘန္ဂါလီ ဆိုတဲ့ အသံ ထြက္ မဟုတ္ဘဲ-၊ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို မေတာ္ မတရား စြပ္စြဲ ေနတဲ့ အေနာက္သား ရခိုင္ အယူသီး မ်ား ရဲ႔ ေလသံ အတိုင္း ဘဂၤလီ ရယ္လို႔ ပီသစြာ - မထစ္ မေငါ့ ေျပာဆို ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ အႀကီး အကဲ လုပ္ေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္ဟာ ဘာလူမ်ိဳး ႏြယ္က ဆင္းသက္ လာသလဲ ဆိုတာ-၊ စဥ္းစား စရာ အခ်က္ ျဖစ္ေန ပါတယ္။ 

ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ဆိုတာ သမိုင္းမွာ တစ္ကယ္ ရွိေၾကာင္း- ၀န္ခံ ေျပာဆိုတဲ့ ၀န္ႀကီးမ်ား အမ်ားႀကီးပါ။ အခ်ိဳ ႔ႏိုင္ငံ မ်ားက သံတမန္ ေတြေရွ႔မွာ ၀န္ခံတဲ့ ထိပ္တန္း အရာရွိႀကီး မ်ားလည္း ရွိေန ပါတယ္။ လူသိရွင္ ၾကား၀န္ခံတဲ့ ထိပ္တန္း အရာရွိမ်ား ရွိသလို-၊ လူထု ေရွ႔မွာ သမၼတ စကား အတိုင္း လိုက္ေျပာ ရၿပီး-၊ လွ်ိဳ႔ ၀ွက္ အစည္း အေ၀း မ်ားမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ တစ္ကယ္ ရွိေၾကာင္း-၊ သမၼတ ကိုယ္တုိင္က ဘယ္ လို ျဖစ္လို႔ လက္မခံ ျဖစ္ေနသလဲ မသိ ေၾကာင္း- ၀န္ခံ ေျပာဆိုတဲ့ လ၀က ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီလို ပုဂၢိဳလ္ ေတြ လည္း အမ်ားႀကီး ရွိေန ပါတယ္။ 

သမၼတဟာ တိုင္းျပည္ တစ္ခုလံုးမွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးႏြယ္ လူမ်ိဳးစိတ္ မ်ားရဲ႔ သမိုင္းကို တစ္ကယ္ဘဲ မသိခဲ့ တာလား၊ သို႔မဟုတ္ မသိမွီက ဒီလူ ေတြဟာ ဘဂၤလီေတြ ျဖစ္တယ္၊ က်ဴးေက်ာ္ လာသူေတြ ျဖစ္တယ္၊ ဒီလူ ေတြကို လက္ခံ ရာ တတိယ ႏိုင္ငံ တစ္ခုကို ေခၚသြားပါ-လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့ သူ႔စကား အေပၚမွာ-၊ က်ား က်ား မီးယပ္ ဆက္ရပ္ေန သလားေတာ့ မေျပာ တတ္ပါ။ တစ္ကယ္ မသိခဲ့လို႔ မွားခဲ့ရင္ ျဖစ္ေစ၊ က်ားက်ား မီးယပ္ ဆိုၿပီး အရွက္ေျပ ဆက္လက္ ရပ္တည္ ေနရသည္ ျဖစ္ေစ-၊ လူမ်ိဳးႏြယ္ တစ္စုရဲ႔ နစ္နာမႈ အတြက္ ျပန္လည္ ေပးဆပ္ ရမွာပါ။ 

တစ္ကယ္ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ ဘဂၤလီေတြ မဟုတ္ပါ။ ဒါကို သမၼတ ကိုယ္တိုင္ သိေစ လိုပါတယ္။ ရခိုင္နယ္ က လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး- အဂၤလိပ္ သုေတသီမ်ား၊ သမုိင္း ဆရာ မ်ားဟာ သူတို႔ (အဂၤ လိပ္မ်ား) ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ထဲကို မ၀င္ေရာက္မွီ ကတည္းက စနစ္တက် သုေတသန ျပဳလုပ္ ခဲ့ပါတယ္။ (သုေတသန မ်ားဟာ ဒီေခတ္ ေလာက္ စနစ္ မက် ေပမယ့္- လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၈ ရာစု အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ အဲ့ဒီေခတ္က ျမန္မာ သုေတသီ မ်ားထက္ ပိုမို ၿပီး စနစ္ က်ေၾကာင္း ၀န္ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။) ၁၇၉၉ ခု ထုတ္ Asiatic Researches, Volume the Fifth စာမ်က္ ႏွာ ၂၃၇ မွာ သုေတသီ ေဒါက္တာ ဖရန္စစ္ ဘူခ်ာနန္က- 
The first is that spoken by the Mohammedans, who have been long settled in Arakan, and who call themselves Rooinga, or native of Arakan. (စာမ်က္ႏွာ ၂၃၇ ရဲ႔ တတိယ အပိုဒ္) လို႔ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ သုေတသီ ေဒါက္တာဟာ ျမန္မာ အင္ပါယာ ထဲမွာ ဟိႏၵဴတိုင္း ေဒသမွ ဘာသာ စကားေျပာ တူတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္ စုေတြ ရွိေၾကာင္း- အဲ့ဒီ အထဲမွာ- 
ပထမ အေနနဲ႔- ရခိုင္ ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚတြင္တဲ့ ရခိုင္ ေဒသမွာ ေရွးပေ၀ဏသီ ကတည္းက ေနထိုင္ လာခဲ့တဲ့ မဟာေမဒင္ (အစၥလာမ္ သာသနာ ၀င္ေတြ) ရဲ႔ ေျပာစကား- ဆိုၿပီး အစၥလာမ္ သာသနာ ၀င္မ်ား ျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ရဲ႔ ဘာသာ စကား ေ၀ါဟာရ ၅၀ ကို (ေနာက္ စာမ်က္ႏွာမွာ) ေဖၚျပ ထားပါတယ္။ ဒီသုေတသီ မွတ္တမ္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို ဘဂၤလီလို႔ မေခၚခဲ့ဘူး၊ မသံုးခဲ့ဘူး၊ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ရဲ႔ ေနာက္လိုက္မ်ား ဆိုတဲ့ မဟာေမဒင္ မ်ားလို႔သံုး သံုးစြဲ ေျပာဆို ထားၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ ရခိုင္ ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳး ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို အတိအက် ျပဆိုထား ပါတယ္။ 

ဒီမွတ္တမ္း ျပဳစုၿပီး ေနာင္ ၂၆ ႏွစ္ၾကာ ၁၈၂၄ မွာ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ပထမစစ္ ျဖစ္ၿပီး ၁၈၂၅ ခုႏွစ္မွာ ရႏၱပို စာခ်ဳပ္ အရ ရခိုင္နယ္နဲ႔ တနသၤာရီကို အဂၤလိပ္ မ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၂၅ ခု အဂၤလိပ္မ်ား စတင္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး တစ္ႏွစ္ အတြင္း အဂၤလိပ္ မ်ားဟာ ရခိုင္ နယ္က လူဦးေရ စစ္တမ္းကို Mr. Charles Paton, Sub-Commission of Arakan ကေကာက္ယူ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာရင္းမွာ ရခိုင္ ေဒသေန မဟာေမဒင္ မ်ားဟာ ရခိုင္ေဒသ တစ္ခု လံုးရဲ႔ သံုးပံု တစ္ပံု စာရင္း ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဒါကို မစၥတာ ပစ္တန္ဟာ သူ႔ရဲ႔ လက္ေရး မူနဲ႔ A Short Report on Arakan ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ April 26, 1826 မွာ တင္ျပ ထုတ္ျပန္ ခဲ့တာပါ။ (Foreign -1826 Dept. Secret Consulation: 9 June. NO.:10 တံဆိပ္နဲ႔ လုိခ်င္ ေလ့လာသူ မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ မိတၱဴ ေပးႏိုင္ ပါတယ္။) 

(မဟာေမဒင္ ဆိုတာ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳ ေျပာဆုိေၾကာင္း အေပၚ အပိုဒ္မွာ ေဖၚျပ ခဲ့ပါၿပီ။) 

အဂၤလိပ္ မ်ားဟာ ရခိုင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၇ ႏွစ္အၾကာ ၁၈၅၂ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာနဲ႔ ဒုတိယ အႀကိမ္ စစ္ျဖစ္ ပါ တယ္။ ၁၈၅၃ ခုႏွစ္ ကစ ေအာက္ျမန္မာျပည္ တစ္ခုလံုးကို အုပ္ခ်ဳပ္ လိုက္ပါ တယ္။ ေအာက္ျမန္ မာျပည္ တစ္ခု လံုးကို မအုပ္ခ်ဳပ္မွီ ရခိုင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ၂၇ ႏွစ္အတြင္း ျပဳစုတဲ့ စာရင္း ဇယားမ်ားကို- An Account of the Burman Empire, Compiled from the works of Colonel Symes, Major Canning, Captain Cox, Dr. Leyden, Dr. Buchanan: A Description of Different Tribes Inhabiting And Around That Dominion and a Narrative of the Late Military and -- ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စနစ္ တက် ျပဳစုၿပီး Henry Glassford Bell က ၁၈၅၂ ခုႏွစ္မွာ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ပါတယ္။ 

ဒီစာအုပ္ရဲ႔ စာမ်က္ႏွာ ၆၆ မွာ - The natives of Arracan Proper call their country Yekein; the Hindoos of Bengal, Rossaun. The later who have settled in great numbers in Arracan, are denominated by the original inhabitants Kulaw Yekein, or unnaturalized Arracaners. The Moguls know this country by the name of Rakhang, and the Mahommedans who have been long settled in the country, call themselves Rooinga, or natives of Arracan. The Mugh is never used by the natives of Arracan as applicable to themselves, and its origin has never been properly ascertained. 

ရခိုင္ ဇာတိ လူမ်ိဳး ေတြက သူတို႔ရဲ႔ တုိင္းျပည္ကို ရခိုင္၊ ဘဂၤလီ ဟိႏၵဴ ေတြကို ရိုဆ္၀မ္ (ရိုဆန္) လို႔ သင့္ေတာ္ သလို ေခၚၾကတယ္။ ရိုဆ၀မ္ (ရုိဆန္) ေတြဟာ ရခုိင္ ေဒသမွာ လူဦးေရ အလံုး အရင္းနဲ႔ အေျခခ် ေနထိုင္ ၾကတဲ့ ရခိုင္ရဲ႔ မူလဘူတ ဇာတိ မဟုတ္တဲ့ ကုလား ရခိုင္လို႔ ေခၚတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္မ်ား ထဲမွာ ပါ၀င္ ပါတယ္။ မြန္ဂိုေတြ ကေတာ့ ဒီတိုင္း ျပည္ကို ရိုဟန္းလို႔ သိမွတ္ၿပီး၊ ရခိုင္ ေဒသရဲ႔ မူလ ဘူတ လူမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚတြင္တဲ့ မဟာေမဒင္ (အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္) မ်ားကေတာ့ တိုင္းျပည္ တြင္းမွာ ေရွးပေ၀ဏသီ ကတည္းက အေျခခ် ေနထိုင္ ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ရခိုင္ လူမ်ိဳးလို႔ ေျပာေနတဲ့ ေမာ့ဂ္ လူမ်ိး ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ရဲ႔ ပတ္သက္ မွီျငမ္း ကိုးကားမႈ အေလွ်ာက္ ရခိုင္ ေဒသရဲ႔ ဇာတိ လူမ်ိဳးလို႔ ဘယ္စဥ္ကမွ သံုးစြဲျခင္း မရွိခဲ့ပါ၊ သူတို႔ရဲ႔ ဇာတိ ဇစ္ျမစ္ ဟာလည္း သင့္ေတာ္ တိက်မႈ မရွိပါ။ လို႔ တိက် ေသခ်ာစြာ မွတ္တမ္းတင္ ထားပါတယ္။ 

ဒီ မွတ္တမ္း မ်ားအရ- ဘဂၤလီ ဟိႏၵဴေတြ ျဖစ္တဲ့ ခ်က္မာ (ဒိုင္းနက္) နဲ႔ ရိုဆ၀မ္ (ရိုဆန္း) တို႔ဟာ ဘဂၤလီ မ်ိဳးႏြယ္ စု မ်ား ျဖစ္ၿပီး-၊ ေမာ့ဂ္ေခၚ ရခိုင္ လူမ်ိဳး ဆိုတာဟာလည္း ရခိုင္ရဲ႔ ဇာတိလူမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ ရိုဟင္ ဂ်ာ ေတြ ကသာ အာရ္ကန္ ေခၚ ရခိုင္ ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳး မဟာေမဒင္မ်ား ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ခိုင္မာ စြာ သက္ေသ တည္ေန ပါတယ္။ 

ဒီေတာ့- တိက် ေသခ်ာတဲ့ သမိုင္း ေတြကို ျပန္လည္ ေဖၚထုတ္မယ္ ဆိုရင္- ဒီေန႔မွာ ရခိုင္ရဲ႔ မူလဇာတိ လူမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာကို ဘဂၤလီလို႔ စြပ္စြဲျခင္း၊ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ား မဟုတ္ဘူးလို႔ စြပ္စြဲျခင္း မ်ား ဟာ သူခိုးက လူကို ျပန္ဟစ္ ေနျခင္း မ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးကို မ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္ ဘို႔ရာ Label တပ္ တံဆိပ္ႏွိပ္ ေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္က အမွန္ကို ခ်စ္တယ္၊ လူ႔အခြင့္ အေရးကို ေလးစားတယ္ ဆိုရင္ သမိုင္း မွန္ကို ေလ့လာၿပီး အမွန္ အတိုင္း ရပ္တည္ဘို႔ လိုပါမယ္။ ႏိုင္ငံ တကာက ေခါင္းေဆာင္ ေတြေရွ႔မွာ မ်က္ႏွာ ငယ္ခံၿပီး တစ္မ်ိဳး ေျပာလိုက္-၊ အတြင္း လွ်ိဳ႔၀ွက္မူ တစ္မ်ိဳး ဆြဲလိုက္-လုပ္ၿပီး သမိုင္း ခိုင္မာစြာ အေထာက္ အထား ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို အတင္း အဓမၼ ရိုက္ေထာင္း သတ္ျဖတ္ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ဘဂၤလီ ဆိုတဲ့ နာမည္ကို အတင္းခံယူ ခိုင္းမယ္ ဆိုရင္- ဒီကိစၥ အားလံုးရဲ႔ တရားခံဟာ ဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေန ပါမယ္။ 

သမၼတ ျဖစ္ေနခိုက္-၊ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့-၊ ရာဇ၀တ္ေဘး ေျပးလြတ္မွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အ ခ်က္ ကို သတိထား ေစလို ပါတယ္။ ကာလတစ္ခု ေနာက္ပိုင္းမွာ သမၼတ ကိုယ္တိုင္ ေျဖရွင္း ရေတာ့ မယ့္ ကိစၥဆိုက္ ေရာက္လာ ေတာ့မွာပါ။ 

ေဌးလြင္ဦး 
ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ 
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု
O'Laie Manzu
24.4.2013

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေနာက္ ဖက္ပိုင္းရွိ အာရကန္ [ရခိုင္] ျပည္နယ္မွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႕ (HRW) က ထုတ္ျပန္ လိုက္တဲ့ အစီရင္ ခံစာေတြ ထြက္ေပၚ လာၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ ျပည္သူ႔ အေရျခံဳ ဟန္ေဆာင္ အစိုးရဟာ “လူမ်ိဳးတုန္း သုတ္သင္ ရွင္းလင္း မႈေတြ”၊ “လူသားမ်ား အေပၚ ရာဇဝတ္မႈ က်ဳးလြန္ မႈေတြ” ျပဳလုပ္ ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲခ်က္ ေတြထြက္ ေပၚလာ ခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ ရခိုင္ လူမ်ိဳး ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ေန ရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ေတြအၾကား ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡ ႀကီးေၾကာင့္ မီးရီႈ႕ မႈေတြ၊ လႈယက္ မႈေတြ၊ ေသြးေအး သတ္ျဖတ္မႈ ေတြျဖစ္ပြား ခဲ့ရတဲ့ အတြက္ အနည္းဆံုး လူ ၂၀၀ ခန္႔ ေသဆံုး ခဲ့ရၿပီး ၁၂၅၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ရတယ္။ HRW ကေတာ့ ဒီလို သတ္ျဖတ္မႈ ေတြလုပ္ေဆာင္ ေနၾကတဲ့ ရခိုင္ လူမ်ိဳး ေတြနဲ႔ သူတို႔ကို လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ လႈပ္ရွား ခြင့္ျပဳ ထားတဲ့ အာဏာပိုင္ ေတြကို စြပ္စြဲ လိုက္ပါတယ္။

ပ်က္စီး သြားခဲ့ေသာ အေဆာက္ အဦ မ်ားအေရွ႕တြင္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦး လမ္းေလၽွာက္ လာစဥ္ (ဓါတ္ပုံ - Paula Bronstein/Getty Images)

ဒီအေရး ကိစၥနဲ႔ စပ္ႏြယ္ မႈမရွိတဲ့ ေလာေလာ လတ္လတ္ အၾကမ္း ဖက္မႈေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ လက ထပ္မံ ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး ေနာက္မွာ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္ ေလာက္ စစ္အုပ္စုရဲ့ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ မႈမွာ ျဖတ္သန္း လာခဲ့ ၿပီးမွ အသစ္ တဖန္ ေခါင္းေထာင္ လာတဲ့ အစိုးရရဲ့ အရည္ အခ်င္းနဲ႔ ဆႏၵ သေဘာ ထားေတြဟာ ေမးခြန္း ထုတ္စရာေတြ ျဖစ္ေပၚ လာပါ ေတာ့တယ္။ ဒီအစီ ရင္ခံစာ ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေလ့လာ ေရးအဖြဲ႔ (International Crisis Group) က 'ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္း မႈဆု' ေပးတဲ့ ေန႔နဲ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြ ကို ဥေရာပ သမဂၢ (European Union) ကဖယ္ရွား လိုက္တဲ့ ေန႔နဲ႔ တစ္ရက္ တည္းမွာပဲ ထြက္ေပၚ လာခဲ့ တာပါ။ 

HRW ရဲ့ အစီ ရင္ခံစာ အရ ရခိုင္ လူအုပ္ ႀကီးက [၂၀၁၂ ခုႏွစ္] ဇြန္လ အတြင္းမွာ မြတ္စလင္ ေတြရဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ ေလးခုကို တိုက္ခိုက္ ၾကျပီး ေအာက္တို ဘာလ မွာေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခုကို တိုက္ခုိုက္ ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ရြာေတြကို မီးရိႈ႕၊ လူေတြကို အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ မီးရိႈ႕ ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ ရန္ထဲ ရြာကို တစ္ရက္ အတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ အေယာက္ ၇၀ ကို သတ္ျဖတ္ ခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္း ကိုလည္း စာမ်က္ ႏွာပါင္း ၁၅၃ ရြက္ပါ ရွိတဲ့ ယင္းအစီ ရင္ခံစာမွာ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ 

“ပထမ ကေတာ့ စစ္သား ေတြက ‘ဘာမွ မလုပ္ ၾကတဲ့၊ ခင္ဗ်ား တို႔ကို ကာကြယ္ ေပးမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကယ္မယ္။’ လို႔ေျပာ ၾကေတာ့ က်ေနာ္ တို႔လည္း သူတို႔ကို ယံုၾကည္ အားကိုး ခဲ့မိတယ္။” ဟု အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အရြယ္ မေသ မေပ်ာက္ ေသတြင္းက လြတ္လာ သူတစ္ဦးက HRW ကိုေျပာ ပါတယ္။ “ေနာက္ေတာ့ သူတို႔ ကတိဖ်က္ ၾကတယ္။ ရခိုင္ေတြ က်ေနာ္တို႔ လူေတြကို အလြယ္ တကူ ရိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္ ၾကတယ္။ လံုျခံဳေရး ေတြက က်ေနာ္ တို႔ကို ဘာ အကာ အကြယ္မွ ေပးခဲ့ဘူး။”ဟုေျပာျပ ပါတယ္။ 

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေနာက္ဖက္ ပိုင္းမွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ လူဦးေရ အားျဖင့္ ၈၀၀၀၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ေန ရပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ မ်ိဳးရိုး စဥ္ဆက္ အလိုက္ ေနထိုင္ လာခဲ့ ၾကေပမယ့္ လည္း လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္ ဝါဒီ အာဏာရွင္ ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္းရဲ့ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒက ပံုေဖာ္ ထားတဲ့ တရားဝင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး စာရင္း ၁၃၅ ခုထဲမွာ မပါဝင္ ပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ ‘ကီလုိ မီတာ ၃၀၀ ေလာက္ ထိစပ္ ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက လူေတြ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ ေဒသ တြင္းက သယံဇာတ ေတြကို ခိုးယူ သံုးစြဲဖို႔ အတြက္ တရားမဝင္ ခိုးဝင္ လာသူ ဘန္ဂါလီ ေတြျဖစ္တယ္’ လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ အိမ္ေထာင္ ျပဳခြင့္၊ ကေလး ေမြးဖြားခြင့္ အစရွိတဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေတြအပါ အဝင္ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ေပါင္းေျမာက္ မ်ားစြာ အတြင္းမွာ ေနထိုင္ ၾကရ ပါတယ္။ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ကလည္း သူတို႔ လူေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုၿပီး ဥပကၡာ ျပဳထား ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ ျပႆနာ ဖန္တီး လိုတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာ ဝင္ေတြ ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြက ‘ဗုဒၶ ဘာသာ အမ်ိဳးသမီး ေတြကို အဓမၼ က်င့္တယ္’၊ ‘ျမန္မာ ႏုိင္ငံကို အစၥလာမ္ ဘာသာ ျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲ ေနတယ္’၊ ‘မြတ္စလင္ ကေလး ေတြမ်ား လာေအာင္ မိန္းမေတြ အမ်ားႀကီး ယူၾကတယ္’ လို႔ လုပ္ၾကံ ဝါဒျဖန္႔ ၾကပါတယ္။ HRW ရဲ့ အာရွ ေရးရာ လက္ေထာက္ တာဝန္ခံ ေဖးလ္ ေရာဘတ္စန္ (Phil Robertson) ဟာ “[အာဏာပိုင္ ေတြ အေနနဲ႔] ယေန႔ အထိ ကူညီ ေထာက္ပံ့ ေပးမႈ ေတြကို ျငင္းပယ္ ေနျခင္း အားျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သြားေရး လာေရး ေတြကို ကန္႔သတ္ ထားျခင္း ျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ ေနတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္း သုတ္သင္ ရွင္းလင္းေရး လႈပ္ရွား မႈႀကီးမွာ” ျမန္မာ အစိုးရက ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနတယ္လို႔ စြပ္စြဲ လိုက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ အၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြေနာက္ပိုင္းမွ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ ေတြဟာ ဗလီဝတ္ ေက်ာင္းေတာ္ ေတြဖ်က္ဆီး ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ လူစု လူေဝး ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီး ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္ေနတဲ့ မြတ္စလင္ ေတြကို ေထာက္ပံ့ ေပးတဲ့ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူ အညီ ေတြကို ပိတ္ဆို႔ တားဆီး ထားတာတဲ့ အေၾကာင္း ေတြကိုလည္း အစီရင္ခံစာ အသစ္မွာ အက်ယ္ တဝန္႔ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ အမ်ိဳး သမီးငယ္ တစ္ဦးကို အဓမၼ က်င့္ သတ္ျဖတ္ ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ အမ်ိဳးသား သံုးဦးရဲ့ လုပ္ရပ္ကို လက္စား ေခ်တုန္႔ ျပန္တဲ့ အေနနဲ႔ ဘာသာေရး ခရီး ထြက္လာတဲ့ ဘတ္စ္ကား ေပၚက မြတ္စလင္ ၁၀ ဦးကို လူတစ္စုက သတ္ျဖတ္တဲ့ ကိစၥရပ္ ေတြက အၾကမ္း ဖက္မႈကို စတင္ ေစခဲ့တဲ့ မီးပြား ေတြျဖစ္ ပါတယ္။ ေနာက္လ ေတြမွာေတာ့ “ဗုဒၶ ဘာသာ ဘုန္းႀကီးေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြစုေဝး ၾကၿပီး လူမ်ိဳးစု အေရးကို ရာသက္ ပန္ပံုစံ ေျပာင္းလဲ ႏုိင္ေရး အတြက္” ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို အစအန ေဖ်ာက္ၾက ဖို႔ ၾကံစည္ လုပ္ေဆာင္ တာျဖစ္ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “သူတို႔မွာ နည္းဗ်ဴဳ ဟာေတြ ရွိတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ ေတြအား လံုးဟာ ေသေသ ခ်ာခ်ာ အစီ အစဥ္ ဆြဲၿပီး စနစ္ တက် လုပ္ေဆာင္ ၾကတာပါ။” ဟု ရိုဟင္ဂ်ာ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ဒီမိုကရက္ တစ္ပါတီ (National Democratic Party for Human Rights) ရဲ့ ဥကၠဌ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေဟာင္း ဦးေက်ာ္မင္းက ေျပာပါတယ္။ 

အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ လူမႈ အဖြဲ႔ အစည္း (အန္ဂ်ီအို) ေတြက လည္း ဒုကၡသည္ စခန္း ေတြမွာ အေျခ အေန ေတြဆုိးရြား ေနၿပီး ေရာဂါ ဘယ ထူထပ္ ေနေၾကာင္း၊ မရွိမဲ့ ရွိမဲ့ စားနပ္ ရိကၡာ ေတြလည္း ကုန္ခန္း ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပး ေနၾက ပါတယ္။ (မေလးရွား အပါ အဝင္) ႏိုင္ငံ ရပ္ျခား ေတြကို ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အသက္စြန္႔ ၿပီးထြက္ေျပး သြားေအာင္ လုပ္တဲ့ ကလိန္ ကက်စ္ လွည့္ကြက္က ေပါ့ေသးေသး ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ လွပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ ေဒၚလာ ၃၅၀ နဲ႔ညီမၽွတဲ့ ေငြေၾကး ပမာဏကို သူတို႔ကို အႏၱာရာယ္ ျပဳၾက သူေတြထံ လူကုန္ ကူးခ ေပးၿပီး ထြက္ေျပး ၾကရ ပါတယ္။ ဇြန္လ အၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြေၾကာင့္ မိသားစုဝင္ ရွစ္ဦး ဆံုးရံႈး သြားခဲ့ ရတဲ့ ဂ်ာမဏီ ႏုိင္ငံ အေျချပဳ ရိုဟင္ဂ်ာ အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွား သူတစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ ဦးေနဆန္းလြင္က “ဒီသတ္ျဖတ္မႈ ေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ အစိုးရ ပါတယ္ ဆိုတာ ရာႏႈန္းျပည့္ ေသခ်ာ ပါတယ္” လို႔ TIME မဂၢဇင္းကို ေျပာျပ ပါတယ္။ “အကယ္လို႔ အစိုးရဟာ ဒီလို အၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြကို တားဆီး ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ ရွိရင္ ခ်က္ခ်င္း တားဆီးလို႔ ရႏိုင္ ပါတယ္” လို႔သူ ကေျပာ ပါတယ္။ “သူတို႔ ေတြ ဒီလိုဘဲ ဆက္လုပ္ ေနၾကမယ္ ဆိုရင္ ေနာက္ငါးႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာ ျပည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ရွာေတြ႔ ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။” လို႔လည္း ဆက္လက္ ရွင္းျပ ပါတယ္။ 

ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို ကူညီ ၾကတဲ့ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြက လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ေနၾက ရပါတယ္။ ကုလ သမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာ မင္းႀကီးရံုး (UNHCR) ႏွင့္ နယ္စည္း မျခား ဆရာဝန္ မ်ားအဖြဲ႔ (Doctors Without Borders MSF) ႏွစ္ဖြဲ႔ လံုးရဲ့ ဝန္ထမ္း ေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း အာရကန္ ျပည္နယ္မွာ အာဏာ ပိုင္ေတြ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားခဲ့ ျခင္းခံ ခဲ့ရ ပါတယ္။ MSF ရဲ့ အေထြေထြ ညြန္ၾကား ေရးမွဴး အားဂ်န္ ဟီဟန္း ခမ္ပ္ (Arjan Hehenkamp) ကလည္း ေဖေဖာ္ ဝါရီလမွာ ျပဳလုပ္ ခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တစ္ရပ္တြင္ သူ႔အဖြဲ႔ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ စခန္း ေတြမွာ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ ရေကာင္း လားဆိုၿပီး ရခိုင္ ေတြရဲ့ ႀကိမ္းေမာင္း မႈေတြကို ခံခဲ့ ရတယ္လို႔ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။ “လက္ကမ္း စာေတြ၊ စာေစာင္ေတြ၊ ေဖ့စ္ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာ ေတြအေပၚမွာ MSF နဲ႔ အျခား အဖြဲ႔ ေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို အားေပး အားေျမႇာက္ လုပ္ေန ၾကတယ္လို႔ အခ်ိဳ႕ရခိုင္ ေတြက အစဥ္ တစိုက္ ေဝဖန္ ေျပာဆို ေနၾက ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္း ေတြကို တရားဝင္ ဝင္ခြင့္ မျပဳဘဲ ဒီလို စြပ္စြဲ ခ်က္တင္ ေနတာ ေတြကေတာ့ အဓိက ရင္ဆိုင္ ရတဲ့ အခက္ အခဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ သူ႔ရဲ့ ထုန္ျပန္ ေၾကညာ ခ်က္တစ္ခု ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ 

ပိုမို ဆုိးရြား လာတဲ့ ဒီအၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ေတြအေပၚ မွာဘဲ ဦးတည္ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ မဟုတ္ ေတာ့ပါဘူး။ အရင္ ႏွစ္က အၾကမ္း ဖက္မႈ ေတြမွာလည္း သီးျခား မြတ္စလင္ လူမ်ိဳးစု တစ္စု ျဖစ္တဲ့ ကမန္ လူမ်ိဳး ေတြကိုလည္း ဦးတည္ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ပါ ေသးတယ္။ ၿပီးခဲ့ တဲ့လ မွာလည္း အၾကမ္း ဖက္မႈ လိႈင္းလံုး ႀကီးဟာ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ ေျမာက္ဖက္ ကီလို မီတာ ၅၀၀ ေလာက္မွာ တည္ရွိတဲ့ မိထီၱလာ ၿမိဳ႕ကို ရိုက္ခတ္ ခဲ့ပါတယ္။ မေျပာ ပေလာက္တဲ့ မြတ္စလင္ပိုင္ ေရႊဆိုင္မွာ အျငင္း ပြားမႈ ျဖစ္ပြားရာ ကစခဲ့ၿပီး လူ ၄၃ ဦးနဲ႔ အနည္းဆံုး အိမ္ေျခ ၈၀၀၊ ဗလီ ၅ ေဆာင္ မီးရိႈ႕ ဖ်က္ဆီး ျခင္းခံ ခဲ့ရ ပါတယ္။ လူ ၁၂၀၀၀ ေလာက္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေန ရၿပီး ဒုကၡသည္ ေနရာ ခ်ထားေရး စခန္း ေတြထဲ ေရာက္ကုန္ ပါတယ္။ ဒီအၾကမ္း ဖက္မႈက ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ ေနထိုင္ရာ ေဒသ မဟုတ္တဲ့ အျခား ၿမိဳ႕နယ္ ၁၁ ခု ကိုလည္း ျပန္႔ႏွံ႔ ခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ ပိုင္အေဆာက္ အဦ ေတြကို ဗုဒၶ ဘာသာ ဝင္ေတြ ဖ်က္ဆီး ေနတာေတြ၊ သကၤန္း ၿခံဳထားတဲ့ ဘုန္းႀကီး ေတြက လူသတ္ ေနတာေတြ ကို အသံုး မက်တဲ့ ျမန္မာ့ ရဲအရာရွိ ေတြ ရပ္ၾကည့္ ေနတဲ့ ဗီဒီယို မွတ္တမ္းကို BBC က ထုတ္လႊင့္ ခဲ့တာ ကိုလည္း ထိတ္လန္႔ စြာရႈ႕ျမင္ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသာင္းက်န္း သူေတြရဲ့ အႏၱရာယ္က အသက္ စြန္႔ၿပီး မြတ္စလင္ အိမ္နီး နားခ်င္း ေတြကို ကာကြယ္ ေပးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာ ဝင္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ ဆိုတာ ကိုလည္း သတိမူ သင့္ပါတယ္။ 

ဘာသာ ေရးအမုန္း ပြားမႈ ေတြရဲ့ အလယ္မွာ ေျဗာင္တိုက္ ေဟာေျပာ ေနတဲ့ ဘုန္းႀကီး ဝီရသူ ဦးေဆာင္တဲ့ ၉၆၉ အမွတ္ တံဆိပ္ပါ ဗုဒၶ ဘာသာ စစ္ေသြးႂကြ အဖြဲ႔က အခ်က္ အျခာ က်က် ပါဝင္ ေနတာကို ေတြ႔ရ ပါတယ္။ မႏၱေလး ၿမိဳ႕က မစိုးရိမ္ ေက်ာင္းတိုက္မွာ အေျခ စိုက္တဲ့ ဝီရသူ ဟာ မြတ္စလင္ ေတြက “ရခိုင္ ျပည္မွာ ဂ်ီဟဒ္ (ဘာသာေရး ခုခံ စစ္ပြဲ) ဆင္ႏြဲ ေနတယ္”၊ “ကေလး ငယ္ ေတြကို မူးယစ္ေဆး တိုက္ၿပီး တိုက္ခိုက္ ခိုင္းေန တယ္။” “သူတို႔ ကိုယ္ သူတို႔ အမ်ိဳး သမီး ေတြလို ဟန္ေဆာင္ၿပီး တိုက္ခိုက္ ေနတယ္” လို႔ အေျခ အျမစ္ မရွိပဲ စြပ္စြဲ ေနပါတယ္။ အခုေတာ့ ႏိုင္ငံ အႏွံ႔မွာ ၉၆၉ အမွတ္ တံဆိပ္ စတစ္ကာ ေတြဟာ ဗုဒၶ ဘာသာ ဝင္ေတြ ပိုင္တဲ့ စီးပြားေရး ေတြရဲ့ အမွတ္ သားအျဖစ္ ေတြ႔ျမင္ ရပါတယ္။ 

ျပည္တြင္း သတင္း မီဒီယာ ေတြကလည္း ဒီကိစၥမွာ အထူး တလွယ္ အေထာက္ အကူ မျပဳ ပါဘူး။ ေတာင္ အာရွသား အသား ညိဳသူ ေတြကို ေခၚတဲ့ ‘ကုလား’ ဆိုတဲ့ အသံုး အႏႈန္း ေတြထည့္သြင္း ေဖာ္ျပ ထားတာ မ်ိဳးရွိ သလို ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကိုလည္း တရား မဝင္ က်ဴးေက်ာ္ လာသူ ေတြလို႔ ယံုမွား သံသယ ျဖစ္ေစတဲ့ ‘ဘန္ဂါလီ’ လို႔ သံုးႏႈန္း ေဖာ္ျပ ၾကတာ ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ကေတာ့ တစ္ခ်ိန္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗယ္ ဆုရွင္ ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကိုေတာ့ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေဝဖန္ ၾကပါတယ္။ သူမဟာ ဒီကိစၥရပ္ တစ္ေလၽွာက္ လံုးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို ၾကမ္းတမ္း ယုတ္မာစြာ ဆက္ဆံ ေနမႈကို ႏႈတ္ဆိတ္ ေနခဲ့ ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုေမၽွာ္ကုိးျပီး ဗုဒၶ ဘာသာ ေတြရဲ့ ဆႏၵမဲေတြ မရမွာ စိုးရိမ္တဲ့ အတြက္ ဒီကိစၥမွာ ေရွ႕တမ္း မထြက္ရဲ တဲ့ လူ႕အခြင့္ အေရး ခ်န္ပီယံ ေဟာင္းတစ္ေယာက္ သာျဖစ္ ပါတယ္။ ျမန္မာ ျပည္က မြတ္စလင္ ေတြအတြက္ ကေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေလး အလွမ္း ေဝးေန ပါေသးတယ္။ 

ဧၿပီ ၂၃ ၂၀၁၃ တြင္ ခ်ာလီ ကန္ဘဲလ္ ေရးသားထားေသာ TIME မဂၢဇင္းမွ Burma Accused of Ethnic Cleansing for Rohingya Violance ေဆာင္းပါးကို O’Laie Manzu မွ ဆီေလ်ာ္ သလို ဘာသာ ျပန္ထား ပါသည္။ 

မူရင္း သတင္း ေဆာင္းပါး http://world.time.com/2013/04/23/burma-accused-of-ethnic-cleansing-for-rohingya-violence/
မဟာမင္းခန္႔
RB News
15.4.2013

၂၀၁၃ ခု မတ္လ ၉ ရက္ ေန႔က ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မဟီေဒါလ္ တကၠသုိလ္မွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ရ ခုိင္ လူမ်ဳိး ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း ဦးေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ သမိုင္းသစ္ တစ္ခုကုိ ကမၻာကုိ တင္ျပ ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားမႈ တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ ခဲ့ပါတယ္။ ၿမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ဆုိတာ မရိွေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားက အျခား သမုိင္း ဆရာ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ အတူ သက္ေသ ထားၿပီး၊ သမုိင္းသစ္ တစ္ခုကုိ ကမၻာ့ သမုိင္း စာမ်က္ႏွာမွာ မွတ္တမ္း တင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ ၿပဳလုပ္ ရျခင္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်င္းပ သူေတြရဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္ထဲမွာ တရား ၀င္ ေဖာ္ျပ ထား တာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ေခ်ာ္လာ လန္ကူရ္ တကၠသုိလ္မွာ ရခုိင္ လူ မ်ဳိး ေဒါက္ တာ ေအးခ်မ္း ဦးေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ သမုိင္း ဆုိင္ရာ အခမ္း အနား တစ္ခု ျပဳလုပ္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိအခမ္း အနားတြင္ ကမၻာ့ မီဒီယာ မ်ားအျပင္ ျမန္မာ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား၊ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ၊ NLD ပါတီမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္း သား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရခုိင္ လူ မ်ဳိး ပါတီ ႏွစ္ခုမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စသည့္ျဖင့္ ျမန္မာ့ အထင္ ကရ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကုိ ဖိတ္ ၾကား ထားေၾကာင္း၊ ထုိအခမ္း အနား၌ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိေသာ လူမ်ဳိး မရိွေၾကာင္း၊ ကမၻာ႔ မီဒီ ယာ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ရွင္းလင္း တင္ျပၿပီး၊ ကမၻာ့ တကၠသုိလ္မ်ား၊ စာၾကည့္ တုိက္မ်ားတြင္ သမုိင္း မွတ္တမ္း တင္ထားႏုိင္ ေအာင္ ၿပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၿမန္မာ ႏုိင္ငံ ထဲမွာ ထုတ္တဲ့ ဂ်ာ နယ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ အခမ္း အနား မက်င္းပခင္ ကတည္းက ႀကိဳတင္ ေၾကညာ ထားတာကုိ ဖတ္ရႈ လုိက္ရ ပါတယ္။ စိတ္၀င္စား စရာ ေကာင္းလုိ႔ ၎အခမ္း အနား က်င္းပ မွာကုိ ေစာင့္ၾကည့္ သတင္းယူ လုိက္ပါတယ္။ 

ဟုတ္ကဲ့၊ တကယ့္ကုိ စိတ္၀င္စား စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ၎အခမ္း အနား က်င္းပတဲ့ အခါ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရိွေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ လုိ႔ မိမိတုိ႔ ကုိယ္မိမိတုိ႔ ခံယူ ထားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ေတြကုိ လံုး၀ ဖိတ္ၾကား ထားျခင္း၊ သတင္းပုိ႔ ျခင္းေတာင္ မရိွပါဘူး။ ဒီကတည္းက ဘယ္ေလာက္ထိ ရိုးသားမႈ မရိွဘူး ဆုိတာ စာဖတ္ သူမ်ား စဥ္းစား ၾကည့္ပါ။ ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္ သားလုိ႔ သူ႔ကုိယ္ သူေၾကညာ ခဲ့တဲ့၊ သမုိင္း ဆရာ တစ္ေယာက္ ပါလုိ႔ သူ႔ကုိယ္သူ ဂုဏ္ယူ ၀င့္ၾကြား ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ ရဲ့လုပ္ရပ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ အခ်ဳိ႕ဟာ အစည္း အေ၀း က်င္းပမယ္လုိ႔ ေျပာတဲ့ ဘန္ေကာက္ ကုိသြားၿပီး၊ အစည္း အေ၀း တက္ခြင့္ ရေအာင္ေတာ့ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္ခဲ့ တယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ ပါတယ္။ သတင္း အတိ အက် ယူၾကည့္ေတာ့ နံပါတ္ ၁ လဲႊေခ်ာ္ ခ်က္က ကမၻာသိ ေခ်ာ္လာ လန္ကူရ္ တကၠသုိလ္ မဟုတ္ပဲ လူသိ နည္းတဲ့ မဟီေဒါလ္ တကၠသုိလ္ ျဖစ္ေန တာပါပဲ။ နံပါတ္ ၂ လဲႊေခ်ာ္ခ်က္ ကေတာ့ ကမၻာ့ မီဒီယာ မေျပာပါနဲ႔ ဘန္ေကာက္က မီဒီယာ ေပါက္ စန ေတြေတာင္ မျမင္လုိက္ ရတာပါတဲ့။ နံပါတ္ ၃ လဲႊေခ်ာ္ခ်က္ ကေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံထဲက ရခုိင္ လူမ်ဳိး ပါတီ ႏွစ္ခုက ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဦးေအးေမာင္နဲ႔ ဦးေအးသာေအာင္ တုိ႔ကလဲႊ၍ အျခား မည္သည့္ အဖဲြ႔အစည္း၊ ဘယ္ပါတီ ကမွ ဘယ္သူမ ွမေတြ႔ ရျခင္း ပါပဲ။ ရခုိင္ လူငယ္ ေတြကုိ ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းသာ ရတာက အစည္း အေ၀းကုိ တက္ေရာက္ဖုိ႔ အတြက္ ျပည္တြင္းမွ ရုိဟင္ဂ်ာ သံုးဦးနဲ႔ အေမရိ ကန္ ႏုိင္ငံမွ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရး ေဆာင္ရြက္ ေနသူ ကုိေဌးလြင္ဦး တုိ႔ကုိ ခြင့္ေပး လုိက္တဲ့ အတြက္ပါ။ 

မဟီေဒါလ္ တကၠသုိလ္မွာ က်င္းပတဲ့ ရခုိင္တုိ႔ရဲ့ သမုိင္း သစ္ကုိ ေရးတဲ့ ဗီဒီယုိ မွတ္တမ္းကုိ ယံုၾကည္ စိတ္ခ် ရတဲ့ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ ဆီက ရၿပီး ၾကည့္လုိက္ ရပါတယ္။ အေတာ့ကုိ စိတ္၀င္စား စရာ ေကာင္းလွ ပါတယ္။ ခန္းမ ထဲမွာ ပရိသတ္ ၁၀၀ နီးပါးခန္႔ တက္ေရာက္ ေနတာ ကုိေတြ႔ လုိက္ရ ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းရဲ့ အေျပာ အရ အားလံုး ရခုိင္ လူငယ္ေတြ၊ ေရွ႕ဆံုး မွာေတာ့ ဦးေအးေမာင္နဲ႔ ဦးေအးသာေအာင္တုိ႔ အခန္႔သား ထုိင္ေနတာ ကုိေတာ့ ေတြ႔လုိက္ ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခား သားဆုိလုိ႔ သူ႔ ကုိယ္သူ ရခုိင္ သမုိင္း သုေတသီလုိ႔ ခံယူ ထားတဲ့ ဂ်က္ပီ လုိင္ဒါနဲ႔ နယ္သာလန္ ႏုိင္ငံသား သမုိင္း စာတမ္း ျပဳစု သူလုိ႔ ေျပာတဲ့ စတီဗင္ ဆုိတဲ့ လူႏွစ္ေယာက္ အျပင္ ထုိင္းႏုိင္ငံသား ေတာင္ မေတြ႔ ရဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကမၻာ့ သမုိင္း စာမ်က္ႏွာ ေပၚမွာ မွတ္တမ္း တင္မဲ့ ရိွၿပီးသား သမုိင္း စာမ်က္ႏွာ ေတြကုိ ဖ်က္ၿပီး၊ သမုိင္းသစ္ ဖန္ တီး ေန တဲ့ တစ္ဖက္သတ္ က်င္းပတဲ့ အစည္း အေ၀း ခန္းမ တစ္ခုရဲ့ အေန အထားကုိ ေတြ႔လုိက္ ရတာပါ။ 

အစည္း အေ၀း စစခ်င္း မွာေတာ့ ပါေမာကၡ ဂ်က္ပီ လုိင္ဒါက ျမန္မာ ဘုရင္ ဘုိးေတာ္ ဘုရားက အာရ္ ကန္ ျပည္ကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီး၊ အာရ္ကာ နီးစ္ ေတြကုိ ႏိွပ္စက္ ခဲ့တာ ေတြကုိ အာရ္ကန္ ျပည္ကုိ ဖ်က္ဆီး ခဲ့တာေတြ၊ အာရ္ကန္ ျပည္ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္ ေတြကုိ ဖ်က္ဆီး ခဲ့တာေတြ၊ ေနာက္ဆံုး မဟာျမတ္ မုနိဘုရားကုိ ျမန္မာ ျပည္မသုိ႔ ယူေဆာင္ သြားခဲ့တာ ေတြကုိ အက်ယ္ တ၀င့္ ရွင္းလင္း တင္ျပ ခဲ့တာ ကုိ ေတြ႕ျမင္ လုိက္ရ ပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္မွာ ေတာ့ နယ္သာလန္က စတီဗင္ဆုိသူက ၁၅ ရာစု၊ ၁၆ ရာ စု ေျမာက္ဦး ေခတ္က အာရ္ကန္ ျပည္သူ ေတြနဲ႔ အေနာက္ ႏုိင္ငံ ေရေၾကာင္းသြား ကုန္သည္ ေတြရဲ့ ဆက္ဆံ ေရးကုိ အက်ယ္ တ၀င့္ ရွင္းလင္း တင္ျပ ထားတာ ေတြ႕လုိက္ ရပါတယ္။ အဲဒါ ေတြကေတာ့ အစည္း အေ၀းရဲ့ အဓိက အခ်က္ ေတြမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အစည္း အေ၀းကုိ လူငွားၿပီး တန္ဆာ ဆင္လုိက္တဲ့ သေဘာလုိ႔ ထင္လုိက္ ရပါတယ္။ 

အဲ! ေနာက္ဆံုး မွာေတာ့ လာပါၿပီ၊ မင္းသားႀကီး။ သူ႔ကုိယ္သူ “ဟဲ့စ္တုိး ရီးယန္း” (hesstorian) (ဟိစ္တုိး ရီးယန္း historian မဟုတ္ပါ) လုိ႔ေျပာတဲ့ သမုိင္း ဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းပါပဲ။ ပထမဆံုး ေျပာခ်င္ တာက သူ႔ရဲ့ စင္ေပၚက အေျပာ အဆုိ၊ အမူ အရာကုိ ၾကည့္ၿပီး၊ တစ္ခုခု လဲြေန သလုိ ခံစား ရမိ ပါတယ္။ ထားပါ ေတာ့ေလ၊ ဒါစာေရးသူ ရဲ့ခံစား ခ်က္ပါ။ သူအဓိက မီးေမာင္း ထုိးတဲ့ ပထမ အခ်က္ ကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ျဖစ္ေပၚ ခဲ့တဲ့ အုပ္စုဖဲြ႔ လုယက္ သတ္ျဖတ္ အၾကမ္း ဖက္မႈ ႀကီးဟာ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ လူသတ္ ပဲြရဲ့ အဆက္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္က ဘဂၤလီ ေတြဟာ ရခုိင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ ရြာေတြ၊ အုိးအိမ္ ေတြကုိ ဖ်က္ဆီး ခဲ့တယ္၊ ရခုိင္ လူမ်ဳိး အမ်ဳိး သမီး ေတြကုိ မုဒိန္းက်င့္ ခဲ့တယ္။ ရခုိင္ ကေလး သူငယ္ ေတြ ကုိ ႏိွပ္စက္ ခဲ့တယ္၊ ဗုဒၶ ဘာသာ အေဆာက္ အအံု မ်ားစြာကုိ ဖ်က္ဆီး ခဲ့တယ္တဲ့။ (အဲဒါေတြ အားလံုး ဟာ ရခုိင္ ေတြေျပာတဲ့ ပါးစပ္ ရာဇ၀င္ပဲ ျဖစ္ၿပီး၊ မည္သည့္ အေထာက္ အထား တစ္စံု တစ္ရာမွ မရိွပါ။ အာရ္ကန္ ျပည္ေတာင္ပုိင္း တြင္ေန ခဲ့ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအားလံုး မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ ကြယ္သြားေအာင္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္က ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတြက သတ္ျဖတ္ ခဲ့ၾက တယ္လုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြကလည္း ေျပာေန ၾကတာကုိ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းတုိ႔ ဘယ္လုိ တုန္႔ျပန္ မလဲ။) 

ဒီေနရာမွာ စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာ တစ္ျပည္ လံုးနဲ႔ တကမၻာ လံုးက (ျမန္မာ မီဒီယာ ေတြ ရဲ့ ေက်း ဇူး ေတာ္ အရ) သိထား တာက ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီး မသီတာေထြးကုိ မြတ္ဆလင္ လူငယ္ သံုးေယာက္ က မုဒိန္းက်င့္ သတ္ျဖတ္ မႈေၾကာင့္ မေက်နပ္ ႏုိင္တဲ့ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတာင္ကုတ္သား ၃၀၀ ေက်ာ္ ခန္႔က ျမန္မာ ျပည္မမွ မြတ္စလင္ ခရီးသြား ၁၀ ေယာက္ကုိ ေန႔ခင္း ေၾကာင္ေတာင္ ကားေပၚ ကဆဲြခ် ရက္ရက္ စက္စက္ သတ္ျဖတ္ ရာက ေနစၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈ ႀကီးေပၚလာ တယ္လုိ႔ပါ။ ေဒါက္ တာ ေအးခ်မ္း ကေတာ့ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ရဲ့ အဆက္ ပါတဲ့။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွာ မလုပ္ လုိက္ရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ မႈႀကီးကုိ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းတုိ႔ အုပ္စုက ယခု တစ္ဖန္ ျပန္လည္ လႈပ္ရွား လုိက္ တာ ပါပဲ။ ေနာက္တရားခံ ႏွစ္ေယာက္က ေရွ႕ဆံုးမွာ ထုိင္ေန ေလရဲ့။ ဘဂၤလီေတြက ကုိယ့္အိမ္ ကုိယ္ မီးရိႈ႕တယ္လုိ႔ အရွက္ မရိွ ေျဗာင္လိမ္ ညာတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ မႈကုိ ဦးေဆာင္ ဖန္ တီး ေပး ခဲ့တဲ့ လူႀကီး ႏွစ္ေယာက္ေလ။ ေသခ်ာတာ ကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္ မီးရိႈ႕၊ လုယက္၊ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ မႈႀကီးဟာ ဂ်ပန္ ႏုိင္ငံ ထဲက ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေခါင္းေဆာင္ ဆုိသူနဲ႔ ျပည္တြင္း ထဲက ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေခါင္းေဆာင္ ေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေအးေမာင္၊ ဦးေအးသာေအာင္တုိ႔ရဲ့ စည္းကုိက္ ၀ါးကုိက္ လႈပ္ရွားမႈ ဆုိတာ ပါပဲ။ ထုိသူတုိ႔ ေမ့ေန တာလား၊ တမင္ ေမ့ဟန္ ေဆာင္ၿပီး ငါတုိ႔ လုပ္ခ်င္ တာလုပ္ လုိ႔ရမယ္လုိ႔ ထင္ေနတာ လားမသိ၊ သတိေပး လုိက္ခ်င္ တာက ဒါဟာ ၂၁ ရာစု သတင္း ေခတ္ ႀကီး ပါ။ ေျဗာင္လိမ္ညာ မႈေတြ ဘာမွ အရာ မထင္ ပါဘူး။ 

ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေျပာလုိက္တာ တစ္ခုက ျမန္မာ ျပည္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ မရိွဘူးတဲ့။ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကုိ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္ ပါလီမန္ ေခတ္က မစၥတာ အဒုလ္ ဂဖၹါရ္က တီထြင္ လုိက္တဲ့ စကားလံုး ပါတဲ့။ ဒါကလည္း ဓါတ္ျပား ေဟာင္းႀကီး ပါပဲ။ ` ရခုိင္ ျပည္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိ တာ မရိွဘူး၊ အဂၤလိပ္ အစုိးရက ေခၚလာတဲ့ လယ္ကူလီ ေတြ မျပန္ပဲ အတည္ တက် ေနထုိင္ ေနတာ။ လြတ္လပ္ေရး ရေတာ့ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ ေခတ္မွာ လယ္ကူလီ ဘဂၤလီ ေတြကုိ မစၥတာ အဒူလ္ ဂဖၹါရ္ တုိ႔က ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ဆုိၿပီး ထြင္လုိက္တာ။ -------´ စသည္ျဖင့္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက အသစ္ အဆန္း မဟုတ္တဲ့ သမုိင္းလိမ္ ေတြကုိ လိမ္ၿပီးရင္း ထပ္လိမ္ ေနတာ ကေတာ့ တကယ့္ သူရဲေကာင္း ႀကီးအတုိင္း ပါပဲ။ ဘာမွစိတ္ ၀င္စားစရာ မေကာင္း ပါဘူး။ (ဒီေနရာမွာ စာေရးသူ အေနနဲ႔ ေမးခြင့္ ရခဲ့ရင္ ေမးခ်င္ တာက ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္မွာ မစၥတာ အဒူလ္ ဂဖၹါရ္တုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ နာမည္ကုိ တီထြင္ လုိက္တယ္ ဆုိရင္ အဲဒီ အခ်ိန္ တုန္းက ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းတုိ႔ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ပါလီမန္ အမတ္ ေတြက ဘာေၾကာင့္ မကန္႔ကြက္ ခဲ့သလဲ။ အဲဒီ တုန္းက ဘာသံမွ ဘာျဖစ္လုိ႔ မျဖစ္ေပၚ ခဲ့သလဲ။) 

စိတ္၀င္စား စရာေကာင္းတာက အေမး အေျဖ က႑ပါ။ အေမး အေျဖ က႑ကုိ ျမင္လုိက္ ရတာက ထူးဆန္း တယ္လုိ႔ ေျပာရ ပါမယ္။ စကား ေျပာခြက္ မုိက္နဲ႔ ေမးရတာ မဟုတ္ပဲ စာရြက္ ေတြနဲ႔ ေရးၿပီး ေမးရ တာပါ။ သူေျဖခ်င္တဲ့ ေမးခြန္း ကုိပဲ ေရြးၿပီး ေျဖမဲ့ သေဘာလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ပညာရွင္ ပီသ ပါေပတယ္။ တစ္ဦး ႏွစ္ဦးရဲ့ ေမးခြန္း တစ္ခု ႏွစ္ခု ေလာက္ ေျဖၿပီးတဲ့ အခါမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရး လႈပ္ရွားသူ ကုိေဌးလြင္ဦး ရဲ့ ေမးခြန္း ကုိေတြ႔ေတာ့ ကုိေဌးလြင္ဦးက အရင္ ကလည္း ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ရိွ/မရိွ ဆုိတဲ့ စ ကား စစ္ထုိးပဲြကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ စိန္ေခၚ ထားတာ ရိွတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ပဲ ထင္ပါတယ္။ ကုိေဌးလြင္ဦးကုိ မုိက္ ခြက္ ေပးၿပီး အေခ်အတင္ ေျပာဆုိ တာကုိ အံ့ၾသစြာ ေတြ႕ျမင္ လုိက္ရ ပါတယ္။ 

ကုိေဌးလြင္ဦးက ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ရိွတဲ့ အေၾကာင္း၊ သူ႔မွာ အေထာက္ အထား စာအုပ္ စာတမ္း မ်ားစြာ ရိွေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ လည္းမဟုတ္၊ မြတ္ဆလင္ လည္းမဟုတ္တဲ့ အေနာက္ ႏုိင္ငံသား ေတြ ကသာ ေရးထားေၾကာင္း၊ Dr. Francis Buchannan ဆုိတဲ့ လူဟာ ရုိဗင္ဂ ဆုိတဲ့ အာရ္ကန္မွာ ေနတဲ့ လူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိး စကား ေျပာတဲ့ ေ၀ါဟာရ အခ်ိဳ႕ကုိ ျပဳစု ထားတဲ့ စာအုပ္ တစ္အုပ္ကုိ ေရးသား ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎ စာအုပ္ကုိ ၁၇၉၉ တြင္ ေရးသား ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာဆုိတာကုိ ျမင္ၾကား လုိက္ရ ပါတယ္။ အဲဒီ အခါမွာ ၎ စာအုပ္ကုိ သူ႕ထံ ယူေဆာင္ ျပရန္ ေျပာေတာ့ ကုိေဌးလြင္ဦးက စာအုပ္ကုိ သူရိွရာ စင္နားကုိ သြားေပး တာကုိ ေတြ႕လုိက္ ရပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက စာအုပ္ ကုိယူၿပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ မင္းမွာ ဒီေနရာ လာဖုိ႔ အခြင့္ မရိွဘူး ျပန္သြား ဆုိၿပီး ကတုိက္ ကရုိက္ ႏွင္ထုတ္ လုိက္တာကုိ ေတြ႔လုိက္ ရပါတယ္။ ေဒါက္ တာ ေအးခ်မ္း ကေတာ့ ေၾကာက္သြား တာလား၊ အေထာက္ အထား မျပႏုိင္ ဘူးလုိ႔ ထင္ထား ခဲ့တာမွာ လူဘံု အလယ္မွာ အေထာက္ အထားျပ လုိက္တာကုိ မလံုမလဲ ျဖစ္သြား တာလားေတာ့ မေျပာ တတ္ပါ။ စာဖတ္ သူမ်ား စဥ္းစား ၾကည့္ၾကပါ။ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းဟာ တကယ္ပဲ ပညာရွင္ ပီသ ပါသလား၊ တကယ္ပဲ ပါေမာကၡ တစ္ေယာက္နဲ႔ တူပါ သလား၊ စာဖတ္ သူမ်ား ဆံုးျဖတ္ ၾကပါ။ 

ကုိေဌးလြင္ဦးဟာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း ျငင္းလုိ႔ မရတဲ့ သက္ေသ သမုိင္း စာအုပ္ကုိ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း လက္ထဲကုိ ထည့္လုိက္တဲ့ အခါမွာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းဟာ ဘာေျပာလုိက္ သလဲ ဆုိေတာ့ အဲဒီ စာအုပ္ မွာေျပာတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာဟာ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတြကုိ ေခၚတာ ပါတဲ့ေလ။ တစ္သက္လံုး ရုိဟင္ဂ်ာ မရိွပါ ဘူးလုိ႔ ကုန္းေအာ္ ေနတဲ့ သူဟာ ယခုေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ ရခုိင္ လူမ်ဳိးကုိ ေခၚတာလုိ႔ ျဖစ္သြား ပါေတာ့ တယ္။ ဒါဟာ ရုိဟင္ဂ်ာ ရိွတယ္ ဆုိတဲ့ သက္ေသ ပဲေပါ့။ မဟီေဒါလ္ တကၠသုိလ္မွာ ရခုိင္ လူမ်ဳိး သမုိင္း ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ရဲ့ ႏႈတ္ဖ်ားက ထြက္လာတဲ့ ရခုိင္ ျပည္မွာ ဟုိးအရင္ ကတည္းက ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ရုိခဲ့တယ္။ ရိွေနတယ္ ဆုိတဲ့ သက္ေသ တစ္ခု အေနနဲ႔ ရလုိက္ တာပါ။ 

ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတြကုိ ေခၚတာလုိ႔ ဦးေအးခ်မ္းက ေျပာလုိက္ေတာ့ ကုိေဌးလြင္ဦးက ရုိဟင္ ဂ်ာလုိ႔ ေျပာတဲ့ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတြဟာ ေနကုိ ဘယ္လုိ ေခၚသလဲ၊ လ ကုိ ဘယ္လုိ ေခၚသ လဲ၊ ေျမႀကီး ကုိ ဘယ္ လုိ ေခၚသလဲ၊ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း ဘာမွ မေျဖ ႏုိင္တာကုိ ေတြ႕ျမင္ လုိက္ရ ပါတယ္။ Dr. Francis Buchannan စာအုပ္ မွာေတာ့ ယခုေခတ္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ေတြေျပာတဲ့ ေန၊ လ၊ ကမၻာ စတဲ့ အေခၚ အေ၀ၚေတြနဲ႔ ေ၀ၚဟာရ ကုိသာ ေရးသား ထားေၾကာင္း ေျပာလုိက္ေတာ့ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း သိကၡာ ဆည္ တဲ့ အေနနဲ႕ မင္းရဲ့ အေထာက္ အထားက ဆင့္ပြား အေထာက္ အထား ျဖစ္တယ္။ ငါက သမုိင္း ပညာရွင္ မုိ႔လုိ႔ အေျခခံ အခ်က္ ျဖစ္တယ္နဲ႔ ရမ္းေန တာကုိ ေတြ႔လုိက္ ရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ရယ္ခ်င္ သြားပါတယ္။ အဲဒါ သမုိင္း ပညာရွင္ တဲ့ေလ။ ၁၇၉၉ ခုႏွစ္က ေရးတဲ့ ကမၻာသိ စာအုပ္ တစ္အုပ္ကုိ ဆင့္ပြား ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာရင္ သူေရးတဲ့ သမုိင္း ကေရာ ဘာအဆင့္ ရိွမလဲ။ စာေရး သူေတာ့ မမွန္း တတ္ေတာ့ပါ။ သမုိင္း လိမ္ရင္း လိမ္ရင္းနဲ႔ သမုိင္း မွန္ကုိ လူသူ ေရွ႕မွာ တရား၀င္ ျပလုိက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ လန္႔သြား တယ္ထင္ ပါရဲ့၊ ပါေမာကၡ ဂ်က္ပီ လုိက္ဒါကုိ သြားျပ တာကုိ ေတြ႕ျမင္ လုိက္ရ ပါတယ္။ ကုိေဌးလြင္ဦးက ေနာက္ထပ္ အေထာက္ အထား စာအုပ္ မ်ားကုိ ျပဖုိ႔ ႀကိဳးစား ပါေသး တယ္။ ဒါေပမဲ့ အ ခမ္း အနား က်င္းပသူ ေတြက လိမၼာ ပါးနပ္ စြာနဲ႔ အခမ္း အနားကုိ အလ်င္ အျမန္ ပိတ္ လုိက္ ေၾကာင္းေတြ႔ လုိက္ရ ပါတယ္။ 

ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ရုိဟင္ဂ်ာ မရိွပါ ဘူးလုိ႔ ေျဗာင္လိမ္ ေနရာ ကေန ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ၁၇၉၉ မွာကတည္းက မွတ္တမ္း မွတ္ရာ ေတြနဲ႔ ရိွေနတာကုိ သက္ေသ အေထာက္ အထား ေတြနဲ႔ ျငင္းမရ ျဖစ္ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ရိွေၾကာင္း၊ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းရဲ့ ပါးစပ္က ထုတ္ေျပာ လုိက္တာဟာ ရုိဟင္ဂ်ာ ထုအတြက္ မဟီေဒါလ္ရဲ့ သမုိင္း သက္ေသ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဌးလြင္ဦး
RB News
14.4.2013
ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ခရီးမွာ- ဒီမိုကေရစီ ဆိုတဲ့ ရထား ႀကီးရဲ့ လမ္းခရီး တစ္ေလွ်ာက္ အစၥလာမ္ သာသနာ ၀င္ေတြကို ရထား ႀတိတ္သလို ႀကိတ္ပစ္ ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့-၊ မြတ္ဆလင္ ေတြကို မ်ိဳးျပဳတ္ သတ္ပစ္မွ ဒီမိုကေရစီကို ခ်ီတက္ ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေပ မယ့္-၊ ျပဳ ၿပင္ ေျပာင္း လဲ ေရးမွာ အခက္ အခဲ အဟန္႔ အတား ေတြရွိ မွာပဲ၊ ေက်ာ္ျဖတ္ ရတာေတြ ရွိမွာပဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ျပခ်က္ကို အသံုး ခ်ၿပီး မြတ္ဆလင္ မ်ားကို တမင္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ ျခင္း သာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒီအတြက္ လူဆိုး လူမိုက္ ရာဇ၀တ္ ေကာင္ေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဖန္တီး ေပးလိုက္၊ ဟေပး လိုက္တာမွာ အစိုးရဟာ အဓိက က႑က ပါ၀င္ ေနပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ အစိုးရ တစ္ရပ္ အျဖစ္ ရပ္တည္တဲ့ သမၼတ ဦးေဆာင္တဲ့ အစု အဖြဲ႔ဟာ ပိုၿပီး တာ၀န္ ရွိေန ပါတယ္။ 

၂၀၁၂ ခု ဂၽြန္လ ကတည္းက ရခိုင္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို မ်ိဳးျပဳတ္ သုတ္သင္ ခဲ့တာမွာ ၿပႆနာ ရဲ့အစ ေတာင္ကုတ္ ကိစၥက အခုထိ အစိုးရဘက္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ေပးျခင္း မရွိ ေသးဘဲ- ဟုိလိုလို ဒီလိုလုိ ကစား ေနခဲ့ၿပီး မိတၳီလာ ကိစၥ မွာေတာ့- မြတ္ဆလင္ ေတြကိုပဲ တရားခံ အျဖစ္ စြတ္စြဲ ဖမ္း ဆီး ေထာင္ ခ် ခဲ့ပါ ေတာ့တယ္။ ဒါေတြ အားလံုး အတြက္ သမၼတနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဆံုးျဖတ္ ပိုင္ခြင့္ ရွိသူေတြ အားလံုးမွာ တာ၀န္ လံုး၀ ရွိေန ပါတယ္။ 

ကမၻာ့ ဖိအား ေတြကို မလြန္ဆန္ ႏုိင္အဆံုး ေနာက္ဆံုးမွာ ႏိုင္ငံ ေတာ္ကို ဦးေဆာင္တဲ့ သမၼတ ကိုယ္တိုင္က မိုးမက်မွီ ရခိုင္နယ္က ဒုကၡ သည္ေတြကို အိုးအိမ္ ေဆာက္ေပးမယ္၊ ဘ၀ေတြ ျပန္လည္ ထူေထာင္ ေပးမယ္ ဆိုၿပီး ေလေျပေအး တိုက္ခဲ့ ျပန္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္မြတ္ဆလင္ ကမွ ယံုၾကည္မႈ မရွိပါ။ ယံုၾကည္ေစ ဘို႔လည္း အလုပ္နဲ႔ အေျပာ တည္ေအာင္သက္ေသ ၿပခဲ့တာလံုး၀ မရွိခဲ့ပါ။ သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္ ေျဗာင္လိမ္ ခဲ့တာပဲ ရွိေန ပါတယ္။ 

ဒါေပမယ့္- က်ဳပ္တို႔ ဘက္က လူႀကီး လူေကာင္း ပီသစြာ ဒီတစ္ႀကိမ္ ေၿပာတဲ့ သမၼတရဲ့ စကား ကို ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ လိုက္ေလွ်ာ ေစာင့္ၾကည့္ ပါမယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေန အစၥလာမ္ သာသနာ ၀င္မ်ား-၊ ရခိုင္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား လံုး၀ လံုး၀ အားငယ္ စိတ္ပ်က္ဘို႔ မလိုပါ။ ေၾကာက္ရြံ႔ တုန္လႈပ္ဘို႔ မလိုပါ။ ဒီတစ္ခါ ေပးတဲ့ ကတိ-ကို ဘယ္ေန႔က စၿပီး အေကာင္ အထည္ ေဖၚမလဲ-၊ က်ဳပ္တို႔ သံုးပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ ပါမယ္။ ဒီရက္ အတြင္းမွာ က်ဳပ္တို႔ ဘက္က အထူး mission တစ္ရပ္-၊ ၿမန္မာ အစိုးရနဲ႔ တိုက္ရိုက္ သြားေတြ႔ ပါမယ္။ အစိုးရ ဘက္က ဘာအေၾကာင္း ၿပမလဲ ေစာင့္ၾကည့္ ပါမယ္။ အကယ္၍ မအားဘူး မေတြ႔ ႏုိင္ဘူး ဆိုရင္လည္း- ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ခံ ေတြ႔ၿပီး စကားလံုး ေအးေအး ေလးေတြနဲ႔ ကတိ ေပးၿပီး လိမ္ဦးမယ္ ဆိုရင္လည္း ရပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ ဘက္က အားလံုး အဆင္သင့္ ပါ။ 

အေျခ အေန အားလံုး အေပၚမွာ အစိုးရ တစ္ရပ္ လံုးေရာ၊ ၿပည္သူ အားလံုးပါ- တိုင္းျပည္ကို တစ္ကယ္ ခ်စ္ၿပီး တိုင္း ၿပည္တစ္ခုလံုး ေအးခ်မ္း သာယာ တိုးတက္ေရး၊ စည္းလံုး ညီၫြတ္ ေရးကိုပဲ ဦးတည္ စဥ္း စားေပး ဘို႔လည္း ႀကိဳတင္ ေမတၱာ ရပ္ခံ လိုပါတယ္။ “လူနည္းစု အေပၚမွာ ငါတို႔ အႏိုင္က်င့္လို႔ ရတယ္” ဆို တဲ့ လြဲမွားတဲ့ အတၱေတြကို ေရွ႔တန္း တင္မိ ရင္ေတာ့-၊ တိုင္းျပည္ အတြက္ က်ဳပ္တို႔ ရင္ေလး ပါတယ္။ ဒါ ဟာ- တိုင္းျပည္ကို ေစတနာ ေကာင္းနဲ႔ အမွန္ သစၥာကို တုိင္တည္ ေျပာဆို ျခင္းပါ။ 

က်ဳပ္တို႔ ဘက္က လာမယ့္ mission ကို ျဖားေယာင္း ေျပာဆိုဘို႔-၊ မတရား မႈမွာ အဖားလြန္ ေနတဲ့ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ အမည္ခံ လူတစ္စုကို လက္သပ္ ေမြးထား ဘို႔ေတာ့ မစဥ္းစား ပါနဲ႔-။ ဒီအကြက္ ေတြလည္း ရိုးေန ပါၿပီ။ အဲ့ဒီ အစိုးရဖား လူတစ္စုက တိုင္းျပည္ အတြင္းက မြတ္ဆလင္ မဟုတ္ သူေတြ မေပၚ လည္း ေကာင္းခဲ့တဲ့ သမိုင္း မရွိခဲ့ဘူး ဆိုတာ ျမန္မာ ျပည္ေန ဗုဒၶ ဘာသာ တိုင္းလည္း သိၿပီး သားပါ။ 

က်ဳပ္တို႔ရဲ႔ အထူး mission ဟာ တိုင္းျပည္ တစ္ခု လံုးမွာ ရွိတဲ့ လူအားလံုးရဲ့ အက်ိဳးကို ေရွ႕ရႈၿပီး ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ ညိႇႏိႈင္းျခင္း ျဖစ္မယ္ ဆိုတာ ကိုလည္း ထပ္ဆင့္ အသိေပး လိုပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ေၾကာင့္- မြတ္ဆ လင္ေရာ မြတ္ဆလင္ မဟုတ္ သူပါ- ထိခိုက္ နစ္နာ ေစျခင္း မျဖစ္ေစ ရဘူး ဆိုတဲ့ ကတိ ကိုေတာ့ က်ဳပ္တို႔ ဘက္က ေပးႏုိင္ ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ေနာက္ဆံုး ဆိုတဲ့ စကားရဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကိုေတာ့ အစိုး ရေရာ၊ ျပည္သူ မ်ားပါ ထပ္ဆင့္ မျဖစ္ေစဘို႔ လိုပါမယ္။ 

လူဆိုး လူမိုက္ တစ္စု ဘက္က လိုက္ေလွ်ာ ရပ္တည္ မလား-၊ သို႔မဟုတ္ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ားစု ႀကီးဘက္က ရပ္တည္ မလား ဆိုတာေတာ့-၊ တိုင္းသူ ျပည္သား အားလံုး ဆင္ျခင္ စဥ္းစားဘို႔ လိုသလို-၊ သမၼတ ကိုယ္တိုင္က လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အတြက္ အိုးအိမ္ ေဆာက္တည္ ေပးမယ့္ ကိစၥ၊ ဘ၀ လံုၿခံဳမႈ မ်ား ေပးဘို႔ ကိစၥ၊ က်န္းမာေရး ပညာ ေရးမ်ား ေဆာင္ရြက္မယ့္ ကိစၥကို အေျပာ အစား-၊ စတင္ၿပီး အလုပ္နဲ႔ သက္ေသ ျပဘို႔ လိုပါတယ္။ 


ေဌးလြင္ဦး 
ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ 
ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ တန္းတူ ညီမွ် လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ 
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု

ေဌးလြင္ဦး
RB News
31.3.2013

ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႔ ဦးစီး ဦးေဆာင္ ေနရာကို လက္ကိုင္ ရယူ ထားတဲ့ သမၼတ ဆိုသူကို- ဒါ အႀကံကုန္ပဲလား ဦးသိန္းစိ္န္ -၊ လို႔ ေမးဘို႔ ျဖစ္ေနၿပီ။ 

ျမန္မာ ႏုိင္ငံလို ႏိုင္ငံ တစ္ခုခုမွာ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳး၊ ဘာသာ တစ္ခု တည္းကိုပဲ မ်က္ႏွာသာေပး အလုိလိုက္ၿပီး တိုင္းျပည္ကို တည္ေဆာက္မယ္ ဆိုရင္- တိုင္းျပည္ပ်က္သြားလိမ့္မယ္ ဆိုတာေလာက္ကို မသိဘဲ-၊ “သမၼ တႀကီး” ရယ္လို႔ အေခၚမခံသင့္ေပဘူး။ 

(၁) သမၼတ ရာထူးကို ယူထားၿပီး သမၼတ ဦးေခါင္းနဲ႔ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ထိန္းသိမ္းေပးေနပါသလား၊ သို႔မဟုတ္ အယူသည္း မ်က္ကန္း ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီ တစ္စုရဲ႔ ေခါင္းမ်ားနဲ႔ တိုင္းျပည္ကို ထင္ရာ စိုင္းေန ပါသလား-။ လို႔ စတင္ေမးရပါမယ္။ နယ္စပ္ေဒသက ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီ တစ္စုကို အလုိလုိက္ၿပီး ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ ေတာ့ အဲ့ဒီ အုပ္စုက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအတိုင္း တိုင္းျပည္ အတြင္း ႏိုင္ငံ သား ျပဳေပး ရမယ္လို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ၀င္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီမွာလည္း ၁၉၈၂ ဥပေဒဆိုတာ ကို ဘယ္လို ဖြင့္ဆိုရမယ္ ဆိုၿပီး အဲ့ဒီ အဖြဲ႔ ရဲ႔ အာေဘာ္နဲ႔ စာ ၁၁ မ်က္ႏွာ ဖြင့္ဆိုေပးထားတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ သမၼတအဖြဲ႔ဟာ ဒီေန႔အဲ့ဒီ အာ ေဘာ္အတိုင္း တစ္ေသြးမတိမ္းလုပ္ေဆာင္ေပးေနတယ္။ 

အဲ့ဒီ ခြဲထြက္ေရး အဖြဲ႔ဟာ ျပည္ထဲက လူငယ္ေတြကို ေခၚယူၿပီး- မိမိ ပါတီအတြက္ စစ္ သင္တန္းမ်ား ပံု မွန္ေပးေန တယ္။ စစ္သင္ တန္းဆင္းၿပီး လူငယ္မ်ားကို ၿပည္ထဲကို ျပန္ထည့္ ထားတယ္။ ဒီအလုပ္ ကို ေပၚေပၚ တင္ တင္လုပ္ ေနၿပီး- အခုဆိုရင္ ျပည္ထဲမွာ အဆင္သင့္ စစ္သင္တန္းဆင္းၿပီး ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီ ငါးေထာင္က တစ္ေသာင္းၾကား ရွိေနၿပီ။ လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္က သူတို႔ဆီကို လက္နက္ခဲ ယမ္းပို႔လိုက္ယံုပဲ- အဆင္သင့္ခြဲ ထြက္သြားလို႔ ရႏိုင္တယ္။ သို႔မဟုတ္ ျပည္ထဲမွာ ျပည္သူအေပါင္း စစ္ဒဏ္၊ လူဆိုးသူခိုးဒဏ္မ်ား အႀကီးအက်ယ္ ခံစားသြားေစႏိုင္ပါတယ္။- ဒါကို ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက တစ္ကယ္ မသိ တာလား၊ တမင္ ဟေပးထားတာလား စဥ္းစားဘို႔ လိုပါၿပီ။- 

ပိုဆိုးတာက-၊ အဲ့ဒီ ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီဆီက လက္နက္ေတြ ဖမ္းမိတိုင္း-၊ သတင္းေတြမွာ မြတ္ဆလင္ေတြဆီက လက္နက္ေတြ မိတယ္လို႔ပဲ တုိင္းျပည္ကို ေျဗာင္လိမ္ေပးေနျပန္တယ္။ ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီေတြကို ဒီေလာက္ႀကီး မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးေနတယ္ ဆိုတဲ့ သမၼတ တစ္ဦးကို ျပည္သူအမ်ား ဘယ္လို စဥ္းစားသင့္ ပါသ လဲ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတ ဆိုသူကိုယ္တိုင္က- ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီေတြ အင္ အားထြား လာေအာင္ “ပေထြး ၾကက္ဥတိုက္” စီမံခ်က္နဲ႔ ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီေတြရဲ႔ အလိုဆႏၵကို ပုိမိုျပည့္ ၀ေစဘို႔- မြတ္ဆလင္ ေတြကို စနစ္တက် အျမစ္ျဖဳတ္ေပးေနတဲ့ “အမိ ေမြ႔ယာခင္း” စီမံခ်က္မ်ားကို စနစ္ တက် ေဖၚေဆာင္ေပးေန ပါေတာ့တယ္။ 

(၂) ေက်ာ္မေကာင္းၾကား မေကာင္း အေျခအေနကို ေရာက္လာရင္- ကမၻာလွည့္ အသနားခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဟိုလို လုပ္ေပးပါမယ္၊ ဒီလို လုပ္ေပးပါမယ္-၊ ဆိုၿပီး တစ္ဘက္မွ လိုက္လံ ဖာေထး ဖံုးဖိကာ- ေနာက္တစ္ ဘက္မွာ ျပည္တြင္းက ဒုကၡသည္ မြတ္ဆလင္မ်ားကို ငတ္ေသေသ သြားေစဘို႔ စီမံခ်က္၊ ဖ်က္ဆီးခံ လိုက္ရတဲ့ ဗလီ ေက်ာင္းကန္ဘုရားမ်ားကို ၿပန္လည္ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒမ်ားနဲ႔ အတြင္းႀကိတ္ ဖိႏွိပ္ေနျပန္ ပါတယ္။ အခုတစ္ေလာပဲ ၾကည့္ပါ။ မိတၳိလာမွာ ဗလီေပါင္းမ်ားစြာ မီးရိႈ႔ဖ်က္ဆီးခံ လိုက္ရ တယ္။ ျမန္မာျပည္ သူအေပါင္းက လည္း စာနာစိတ္မ်ား ျဖစ္သြားတယ္။ ဒုကၡေရာက္တဲ့ ဒုကၡ သည္ေတြကို ကူညီသင့္ေၾကာင္း-၊ ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရ တဲ့ သူတို႔ရဲ႔ ဗလီေတြကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးသင့္ေၾကာင္း လူ႔အသိ ရွိတဲ့ လူတိုင္းက ခံစားၾကတယ္။ ဒါ ႀကီးကို မ်က္ႏွာေျပာင္ တုိက္ၿပီး- ဗလီေတြ ျပန္ေဆာက္မွာကို ဥပေဒ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ တားျမစ္ဘို႔ အမိန္႔ ထြက္လာပါ ေတာ့တယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေနျခင္းမ်ား လိုက္လံ တားဆီး ပါေတာ့ တယ္။ သာမန္ လူ႔ႏွလံုးသား ရွိတဲ့ လူ တစ္ဦးေတာင္ အဲ့လိုမ်ိဳးႀကီး လုပ္ရဲမွာ မဟုတ္ေပဘူး။ 

(၃) ကမၻာ့ ထိပ္သီး ကြန္ျပဴတာ ဟက္ကာမ်ားက- ၾကည့္မေနႏိုင္ေတာ့လို႔-၊ ျမန္မာအစိုးရရဲ႔ ကြန္ျပဴ တာေတြကို ဟက္လိုက္ပါၿပီ။ လား- လား၊ ဧရာမေၾကာက္စရာ ျဖစ္တဲ့ အစိုးရရဲ႔ စီမံ ခ်က္ႀကီးကို ေတြ႔ လိုက္ရပါတယ္။ ၂၁ ရာစုထဲမွာ သာမန္ လူတစ္စု၊ လူမိုက္ဂိုဏ္း တစ္ဂိုဏ္းေတာင္ မေတြးရဲေလာက္တဲ့ ရက္စက္မႈ ေသြးမုန္တိုင္း စီမံခ်က္ကို အစိုးရဘက္က အကြက္ခ်  ၿပင္ဆ င္ထားပါကလား- ဆိုတာပါပဲ။ တိုင္းျပည္တြင္း မွာ မြတ္ဆလင္ မ်ား၊ ခရစ္ ယာန္မ်ား၊ ဟိႏၵဴမ်ား- ညက္ညက္ေၾကဘို႔သာ ျပင္ထားေပေတာ့။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္ခံတဲ့ အုပ္စုမ်ားလည္း မ်ိဳးျပဳတ္ဘို႔သာ ျပင္ထားေပေတာ့-။ 

ဒါေတြကို ႀကိဳသိလိုက္ရေတာ့-၊ ဒီအေထာက္အထားေတြက UN အပါအ၀င္ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔ အစည္း ႀကီး၊ ႏုိင္ငံ ႀကီးမ်ားကို တိတိက်က် ေရာက္သြားေစပါမယ္။ ကမၻာဟာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားမွာ ရွိတဲ့ ရပ္ ကြက္ တစ္ကြက္မွ် သာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္လို႔ရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြကို သိန္းစိန္အစိုးရက ရေလ မလား၊ လုပ္ခ်င္ တိုင္း မလုပ္ႏိုင္ဘုိ႔ ကမၻာကပဲ တားဆီးႏိုင္မလား-၊ ဆိုတာမ်ားေတာ့ မၾကာမွီသိ ရေတာ့မွာပါ။ (တုိင္းျပည္ႀကီး တစ္ခုလံုး သတ္ျဖတ္၊ ေသေၾက၊ ပ်က္ဆီးသြားမွာကိုပဲ စိုးရိမ္ပါတယ္။) 


ေဌးလြင္ဦး 
ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ 
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု
(ဓါတ္ပုံ - Steve Tickner/Irrawaddy)
နီလာျမင့္ (ဒိန္းမတ္)
RB News 
31.3.2013 

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၌ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ ယုံၾကည္ခြင့္ ႐ွိတယ္ ဆိုတာ စာအုပ္ထဲမွာ ေရးထား တာလား? လက္ေတြ႔မွာ တကယ္ ႐ွိသလား? 

အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မ်ား၏ ဗလီမ်ား၊ ဘာသာေရး စာသင္ ေက်ာင္းမ်ား အဖ်က္ဆီး ခံရျခင္း၊ အျခား ဘာ သာဝင္ မ်ား၏ ဘာသာေရး အေဆာက္ အဦ မ်ား အပိတ္ခံ ရျခင္းသည္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၌ လႊတ္လပ္စြာ ကိုး ကြယ္ ယံုၾကည္ခြင့္ ႐ွိျခင္းလား? 

အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မ်ားသည္ တေန႔ကို ငါးႀကိမ္ ဝတ္ျပဳ ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မူဆလင္မ်ား ႐ွိ သည့္ ေန ရာတြင္ ဗလီ ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ မ်ား႐ွိ ေနမွာပင္။ ကေလး မ်ားအား ဘာသာေရး ပညာ သင္ ၾကား ေပးရန္ ဘာသာေရး ပညာသင္ ေက်ာင္းမ်ား ႐ွိေနမွာပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔သည္ မည္သူ တဦး တေယာက္ ကိုမွ် မည္သည့္ ဘာသာကိုမွ် မထိခိုက္ မနစ္နာ ေစပါ။ 

ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ တို႔၏ ေစတီ ပုထိုး၊ ဘုရား ေက်ာင္းကန္၊ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ား တေန႔ထက္ တေန႔ ပြားမ်ား လာျခင္း၊ လမ္းတိုင္း လမ္းတိုင္း၌ ဓမၼာ႐ုံမ်ား ႐ွိျခင္း၊ ေန႔စဥ္ ေန႔တိုင္း ၿမိဳ႕နယ္ တခုတြင္ တလမ္း မဟုတ္ တလမ္း၌ လမ္းပိတ္၍ တရား ေဟာပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊ အသံမစဲ ပဌာန္း ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဝတ္႐ြတ္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊ ေက်ာင္းမ်ား၌ ေက်ာင္းမတက္ခင္ အလ်င္ ဘုရား ႐ွိခိုးရျခင္း တို႔အား မည္သည့္ ဘာသာဝင္ မ်ားကမွ တားဆီး ကန္႔ကြက္ မႈမ်ား ႐ွိပါ သလား? 

အျခား ဘာသာမ်ား ၿဖစ္ေသာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၊ ခရစ္ယန္ ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာတို႔၏ ဗလီ၊ ခ်ာ့ခ်္၊ ဟိႏၵဴ ဘုရား ေက်ာင္းမ်ားမွာ ျမန္မာ ဘုရင္မ်ား လက္ထက္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် ေခတ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ ထားေသာ အေဆာက္ အဦမ်ားမွအပ အာဏာ႐ွင္ ဦးေနဝင္း လက္ထက္ မွစ၍ အသစ္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ႐ွိပါသလား? 

ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၊ ၿမိဳ႕သစ္မ်ား၊ ေက်း႐ြာ မ်ားတြင္ ေစတီမ်ား၊ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ား၊ ဓမၼာ႐ုံ မ်ားသာ တစတစ ပြားမ်ားလာၿပီး အျခား ဘာသာဝင္မ်ား၏ ဘာသာေရး အေဆာက္ အဦမ်ား စာသင္ ေက်ာင္းငယ္မ်ား ဖြင့္လွစ္ ခြင့္မျပဳ ျခင္းသည္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ႐ွိျခင္းလား? 

အခ်ိဳ႕ေသာ သဃၤန္းဝတ္ မ်ားႏွင့္ အစြန္းေရာက္ မ်ားသည္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တို႔၏ ဗလီမ်ား ၌ ေျမေအာက္ ခန္းမ်ား၊ လက္နက္ သိုေလွာင္႐ုံမ်ား ႐ွိသည္။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တို႔၏ ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္း မ်ား၌ ျမန္မာ မုန္းတီးေရးကို သင္ၾကား ေပးေနသည္ဟု ႐ိုးသား၍ အသိဥာဏ္ မျပည့္ ဝေသာ ျပည္သူ မ်ားအား မမွန္မကန္ ဝါဒျဖန္႔ လႈံ႔ေဆာ္ေနၿပီး ဗလီမ်ား၊ ဘသာေရး စာသင္ ေက်ာင္းမ်ား၊ ဆိုင္မ်ား၊ အိမ္မ်ား၊ ဥစၥာ ပစၥည္း မ်ားအား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီး လုယက္ သတ္ျဖတ္ ေနၾကသည္။ ၎တို႔ ဖ်က္ ဆီး ၍ ပ်က္စီး သြားေသာ ဗလီမ်ား၌ ေျမေအာက္ ခန္းမ်ား၊ လက္နက္ တိုက္မ်ား ႐ွိပါသလား? မ႐ွိဘူး ဆို လွ်င္ အျခား ဘာသာအား ရည္႐ြယ္ခ်က္ ႐ွိ႐ွိ စံနစ္တက် ဝါဒျဖန္႔ ဖ်က္ဆီး ေနျခင္း မဟုတ္ ဘူးလား? ဤ သည္မွာ ၎တို႔ ေျပာေသာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ ခြင့္လား? အၾကမ္းဖက္ ဝါဒလား? 

အစၥလာမ္ ဘာသာေရး ပညာသင္ ေက်ာင္းမ်ား၌ ဘာသာေရး ပညာ၊ ကုရ္အာန္ က်မ္းစာႏွင့္ ဘုရား ႐ွိခိုး နည္းမ်ား၊ တေန႔ ငါးႀကိမ္ ဝတ္ျပဳ ရမည့္ အေၾကာင္း၊ လိမၼာ ယဥ္ေက်း ရမည့္ အေၾကာင္း၊ အျခား ဘာသာ ဝင္ မ်ားအား ေလးစား ရမည့္ အေၾကာင္း တို႔ကိုသာ သင္ၾကားေပး ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး မပါပါ။ ဘာသာေရး သပ္သပ္သာ ျဖစ္သည္။ ယံုၾကည္မႈ မ႐ွိပါက လာေရာက္ ေလ့လာ ႏိုင္ပါသည္။ အစၥလာမ္ ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္း သြားပါက မိမိ၏ တာဝန္ သာျဖစ္သည္။ ၉/၁၁ အလြန္ အေမရိက ႏွင့္ ဥေရာပ၌ အစၥလာမ္ ဘာသာအား ေလ့လာသူ မ်ားျပား လာၿပီး အကူး ေျပာင္းလာ ဆံုးေသာ ဘာသာ မွာလည္း အစၥလာမ္ ဘာသာပင္ ျဖစ္သည္။ 

အစိုးရသည္ ျမန္မာ ျပည္အႏွံ႔ ေတာင္တန္း သာသနာ ျပဳမ်ား ေစလႊတ္ျခင္း၊ ေျမျပန္႔ သာသနာ ျပဳ မ်ား ေစ လႊတ္ျခင္း၊ ဘုရားတည္ေက်ာင္းေဆာက္ျခင္း ၊ကမၻာအႏွံ႔သာသနုာၿပဳမ်ား ေစလႊတ္၍ ဘုရား တည္ ေက်ာင္း ေဆာက္ ျခင္း တို႔ အား ဘယ္ လူမ်ိဳး ဘယ္ဘာသာက ကန္႔ကြက္ ေနပါ သလဲ? 

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ႐ွိ မေလး႐ွား သံ႐ုံးႏွင့္ အျခား သံ႐ုံးမ်ား၏ ဗီဇာ ဌာန မ်ားသို႔ သြားေရာက္ ေလ့လာ ၾကည့္ပါ။ တေန႔လွ်င္ အနည္းဆံုး ဘုန္းႀကီး ၁၀ ပါးခန္႔ ဗီဇာ လာေလွ်ာက္ ၾကသည္။ ထိုဘုန္းႀကီး မ်ားအား အထူး အခြင့္အေရး အေနျဖင့္ အမ်ား ျပည္သူမ်ား ကဲ့သို႔ တန္းစီ စရာမလိုဘဲ ဗီဇာ ကိုလဲ လြယ္လြယ္ ကူကူ ထုတ္ေပး ေၾကာင္း ေလ့လာ သိ႐ွိ ရပါလိမ့္မည္။ မေလး႐ွား အစိုးရ သည္ ယင္းဘုန္းႀကီးမ်ား သာ သ နာ ျပဳ ရန္ လာေနျခင္းကို ေကာင္းးစြာ သိသည္။ လြတ္လပ္စြာ သာသနာ ျပဳႏိုင္ရန္ ခြင့္ျပဳ ထားသည္။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မ်ားသည္ အျခား ဘာသာဝင္ မ်ားမွ သာသနာ ျပဳျခင္းကို လံုးဝ မစိုးရိမ္ပါ။ မိမိတို႔၏ ဘာသာအား ေစာ္ကား၊ ေႏွာက္ယွက္ ဖ်က္ဆီး မည္ကိုသာ စိုးရိမ္ပါသည္။ 

၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း မေလး႐ွား ႏိုင္ငံႏွင့္ တကြ အျခား ႏိုင္ငံမ်ား၌ ေစတီ ပုထိုးမ်ား၊ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ား၊ ဓမၼာ႐ုံမ်ား အမ်ားအျပား တည္ေဆာက္ ခဲ့ပါသည္။ ထိုဘာသာေရး အေဆာက္အဦ မ်ားအား မည္သည့္ ဘာသာဝင္ မည္သည့္ လူမ်ိဳးကမွ မေႏွာက္ယွက္ မဖ်က္ဆီး ၾကပါ။ လိုအပ္လွ်င္ လိုအပ္ေသာ အကူအညီ မ်ားပင္ ေပးၾက ပါသည္။ ျမန္မာ လူမ်ိဳး မ်ားသည္လည္း ယင္းႏိုင္ငံမ်ား၌ မိမိတို႔၏ ဘာသာကို လြတ္လပ္ စြာ၊ ေအးခ်မ္းစြာ ကိုးကြယ္ခြင့္၊ တရား ဘာဝနာ ပြားမ်ား ခြင့္မ်ား ႐ွိၾက ပါသည္။ 

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရ အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၌ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ ယံုၾကည္ခြင့္ ႐ွိေၾကာင္းကို စာအုပ္ထဲတြင္ ေရးသား ထား႐ုံျဖင့္ မလံုေလာက္ဘဲ လက္ေတြ႔၌လည္း တကယ္ ႐ွိေၾကာင္း ျပသရန္ လိုအပ္ ပါလိမ့္မည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက အေျပာ တမ်ိဳး၊ အလုပ္ တမ်ိဳး၊ ပါးစပ္က ဘုရား ဘုရား၊ လက္က ကားယား ကားယား အစိုးရဟု ယံုၾကည္ လက္ခံ၍ ေလးစား အားထားမႈ မ႐ွိေသာ အစိုးရ အျဖစ္ နာမည္ ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားၿမဲ ေက်ာ္ၾကား လွ်င္ပင္ ႐ွိေပ လိမ့္မည္။

O'Laie Manzu
30.3.2013

ေဖ့စ္ဘုတ္ စာမ်က္ ႏွာေပၚတြင္ ဘာသာေရး ေစာ္ကား မႈမ်ား တစ္ေယာက္ တစ္ေပါက္ ေရး တင္ ေနၾက တာ ေတြကို ထပ္ဆင့္ မွ်ေဝ ၾကတာေတြ၊ မွတ္ခ်က္ ေရးတာေတြ ကလည္း မနည္း။ တခါ တေလ ေတာ့ လည္း သူမ်ားေတြ ေရးတင္ထား တာေတြကို ဖတ္မိသည္။ မွတ္ခ်က္ေတြ ဖတ္ၾကည့္ရင္း … “ဘယ္ရမလဲ… ဒို႔ဘာသာ ထိလို႔ကေတာ့ ေသရင္လည္း ေသပါေစ…” ဟု အစပ်ိဳး ထားသည့္ မွတ္ခ်က္ေလး တစ္ခုကို ေတြ႔ လိုက္ မိသည္။ မွတ္ခ်က္ ေရးသူ၏ ပရိုဖိုင္ ပံုတြင္ ၉၆၉ အမွတ္ တံဆိပ္ တင္ထားသူ တစ္ေယာက္ မွ ေရးသား ထားသည္ကို ေတြ႕မိ ေသာေၾကာင့္ မ်က္ေမွာက္ ၾကဳတ္၍ အာရုံ စိုက္လိုက္ မိသည္။ ေနပါဦး… ဘယ္ ဘာသာကို ထိလို႔မ်ား အသက္ေပး အေသခံ ခ်င္တဲ့ ဇာတိမာန္ ေတြျပေန ရတာပါလိမ့္ … ဒါမွ မဟုတ္ သူမ်ား အသက္ ေသရင္လည္း ေသပါေစ ဆိုတဲ့ သေဘာ မ်ားလား ဟု ေတြးေတာ မိျပီး ေရးသား ထား သည့္ မွတ္ခ်က္ကို အဆံုး ထိတိုင္ ဖတ္ၾကည့္ လိုက္သည္။“…မေအxxကု လားေတြ ေတာ္ေတာ္ ေလး ကို လြန္ လာျပီ။ငါတို႔ ႏိုင္ငံမွာလည္းလာေန ေသးတယ္။ ေအးေအး ေဆးေဆး မေနဘူး။ ငါတို႔ ဘာသာ ကို ေစာ္ကား ေနလိုက္ ၾကတာ။ ကုလား အားလံုး ရိုက္သတ္ျပီး ဝက္ေကၽြး လိုက္မယ္။ ဒါမွ ျမန္မာ ေသြး ဘယ္ေလာက္ ရဲသလဲ ဆိုတာ ဒီ xx ကုလားေတြ သိမယ္။” ... ။ 

ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ ခါတိုင္း ကဲ့သို႔ စိတ္မတို မိေတာ့။ ကြန္ျပဴတာ ဖန္သားျပင္ ကိုသာ စူးစိုက္ၾကည့္ ရင္း ျပံဳးေန လိုက္မိသည္။ ေပ်ာ္ရႊင္၍ ၿပံဳးလိုက္ မိျခင္း မဟုတ္။ ေတာ္ေတာ္ ေလးကို အေတြး ေခါင္း ပါး ေနၾကပါ လားဟု ေတြးေတာ မိ၍သာ ျဖစ္သည္။ ဘာရယ္ လို႔ေတာ့ မဟုတ္။ အေတြး အေခၚ ကလည္း တလြဲ တေခ်ာ္။ “ေသရင္လည္း ေသပါေစ” ဆိုတဲ့ သေဘာ ကလည္း အၾကမ္းဖက္ သမား မ်ား၏ လက္ ခ်က္ျဖင့္ မီးေလာင္ ျပင္တြင္ ေသဆံုး ခဲ့ၾကသူ မ်ားအား ဂရုဏာ မသက္။ အကုသိုလ္ ပြားေန ျခင္းပင္။ အေတြး အေခၚ အမွား မ်ားႏွင့္ အမွန္းမိႈင္း တိုက္ခံေန ရသူမ်ားထဲမွ တစ္ေယာက္။ အမ်ိဳးသားေရး မာန္ တက္ ေနေသာ္လည္း အေျခ အေနမွန္အား သိထား ပံုမေပၚ။ 

ကုလား… ကုလားႏွင့္ ေရးသား ေနသည္မွာ သူတစ္ေယာက္ တည္း မဟုတ္။ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ မ်ားႏွင့္ အျပည့္။ ကုလား ဆိုတာကို ဘယ္လိုမ်ား နားလည္ ၾကပါလိမ့္။ ဗုဒၶ ဘာသာ ကလည္း ကုလားျပည္ မွာ စတင္ ျပန္႔ပြား လာခဲ့တာ မဟုတ္လား။ ငါးရာ ငါးဆယ္ နိပါတ္ ေတာ္အရ ဗုဒၶျမတ္စြာ ဘုရား သည္ ပင္ လ်င္ ဘဝ အဆက္ဆက္ ကုလား မ်ိဳးႏြယ္မွ ဆင္းသက္ လာခဲ့တာ ဘဲေလ။ လက္ ရွိ  ျမန္ မာ ႏိုင္ ငံ ကို ဗုဒၶ ဘာသာ ျပန္႔ပြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့တဲ့ အာေသာက မင္းၾကီး ကလည္း ကု လား ဘုရင္ ပါဘဲ။ ၉၆၉ ဆိုတာ ကလည္း ကုလားေတြ ေပးထားတဲ့ အေမြ အႏွစ္ ျဖစ္တဲ့ ဘုရား တရား သံဃာ။ အမွတ္ တံဆိပ္ ကလည္း ကုလား ျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ တံဆိပ္။ ျပီးေတာ့ ကုလား ေတြကို ဆဲေန ျပန္ေရာ။ 

“ဝက္ေကၽႊး လိုက္မယ္” လို႔ေျပာတာကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ သူဆို လိုသည့္ ကုလား ဆိုသည္မွာ ဝက္သား မစား တဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ေတြကို ရည္ညြန္းပံု ေပၚသည္။ ကုလားတိုင္း ဝက္သား မစားဘူးလို႔ မွတ္ယူ ၾက တဲ့ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆ ေၾကာင့္ျဖစ္ ပါလိမ့္မည္။ ကုလားႏွင့္ ျမန္မာ မြတ္စလင္ လံုးေထြး၍ နားလည္ ထားသည္မွာ ေပၚလြင္ ေနသည္။ ကုလားဟု ရည္ညြန္း ေခၚေဝၚျခင္း ခံေန ရသည့္ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားမွာ ဗုဒၶ ဘာဘာအား ေစာ္ကားဖို႔ အေနသာ... ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မ်ား၏ အႏၱာရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ေနၾကရ သည္ကို ကြဲကြဲ ျပားျပား သိထား ဟန္မတူ။ ငါတို႔ ႏိုင္ငံ ဟုသာ ဆိုသည္ … ျမန္မာ မြတ္စလင္ မ်ားသည္ လည္း ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္ တည္ေဆာက္ စဥ္က တာဝန္ ကိုယ္စီ ယူခဲ့ ၾကသည္ကို သိေစ ခ်င္ သည္။ ျမန္မာ့ သမိုင္းတြင္ အစၥလာမ္ သာသနာဝင္ မ်ားသည္ ကိုယ္ရံ ေတာ္တပ္၊ ၿမင္းတပ္၊ ေလးစစ္ သည္တပ္ မ်ားျဖင့္ အမိ ႏိုင္ငံ ေတာ္ကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့သည္ မွာလည္း အထင္အရွား။ ေဝးေဝး လွန္လွန္ မဆိုထားဘိ. ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ ေရးတိုက္ပြဲ တြင္လည္း ျမန္မာ မြတ္စလင္မ်ား အသက္ ေပး တိုက္ပြဲ ဝင္ခဲ့သည္မွာ သမိုင္း စာမ်က္ႏွာ မ်ားတြင္ ပူပူ ေႏြးေႏြး ရွိေသးသည္။ ၿမန္မာ့ေသြး ရဲ ရဲေတာက္ ေၾကာင္း သိေစ ခ်င္သည့္ ဒီလူ တစ္ေယာက္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ တရုတ္ေသြး - ကုလားေသြး မစပ္ ဘဲ ျမန္မာ ေျမမွ ေပၚထြက္ လာသည္ဟု ပံုျပင္ ဆန္ဆန္ မွတ္ယူ ေနေလ သလား။ ေမးစရာ ပင္။ ေဖ့စ္ ဘုတ္ေပၚ ေတြ႕သမၽွ မွတ္ခ်က္ ေတြသာ ေရးၾကီး ခြင္က်ယ္ ဖတ္ေန ရရင္ျဖင့္ အလဟသ အခ်ိန္ကုန္ ေနေပ လိမ့္မည္။ 

ဒီလိုႏွင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္ ကိုပိတ္ျပီး အာရ္အဖ္ေအ ဝပ္ဆိုက္ကို ၾကည့္မိ လိုက္သည္။ တိုက္ဆိုင္ ၍လားမသိ။ သတင္း ေခါင္းစဥ္ တစ္ပုဒ္တြင္ “ ၿမန္မာႏွင့္ မူစလင္ အျပန္ အလွန္ ေလးစားဖို႔ လိုေၾကာင္း အရွင္ဝီရသူ မိန္႔ၾကား” ဟုေရး သား ေဖာ္ျပ ထား သည္ကို ေတြ႔လိုက္ ျပန္သည္။ ျမန္မာ ႏွင့္ မြတ္စလင္ သီးျခား လူမ်ိဳး စုႏွစ္ ခု သ႑ာန္ ေဖာ္ျပ ထားသည္ကို ေတြ႕လိုက္ ရသည္။ မြတ္စလင္ဆိုသည္မွာလူမ်ိဳးစုအား ေခၚေဝၚျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း မသိေလ သလား ... အရွင္ ဝီသူရ။ "ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ မ်ားႏွင့္ မြတ္စ လင္မ်ား" သို႔မဟုတ္ "ဗမာႏွင့္ ၿမန္မာ မြတ္စလင္မ်ား" ဟု လိုက္ဖက္ ညီသည့္ နာမ္ပုဒ္ မ်ားအား ယွဥ္ တြဲ ေဖာ္ျပ လွ်င္ ေတာ္ပါ ေသးရဲ႕။ မြတ္စလင္ ဆိုသည္မွာ အစၥလာမ္ ဘာသာအား ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ ၾကသူ မ်ားကို ရည္ညြန္း တာပါ။ လူမ်ိဳးေရး တရားေဟာ ေနသည့့္ ဆရာေတာ္ အရွင္ ဝီသူရ ကိုယ္ႏိႈက္မွ ဘာသာႏွင့္ လူမ်ိဳး ကြဲကြဲ ျပားျပား မသိေလေတာ့ စည္းေဘာင္ မရွိ ေဟာခ်င္ တိုင္းေဟာ၊ ေျပာ ခ်င္ တိုင္း ေျပာေန ၾကတဲ့ အရွင္ ဝီသူရႏွင့္ အေပါင္း အပါမ်ား ေျမႇာက္ပင့္ ေပးတိုင္း ဇာတိမာန္ တက္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြ အလႊဲလႊဲ အမွားမွားနဲ႔ လူသတ္ခ်င္ စိတ္ေတြ ေပါက္ကုန္ သည္မွာ ျမန္မာ့ အနာဂတ္ အတြက္ ရင္ေလး စရာပင္။ 
Rohingya Exodus