ရခိုင္ = ၁၈၂၄ ေနာက္ပိုင္း လူမ်ိဳး

ေဌးလြင္ဦး
RB News
3.9.2012

အစၥလာမ္သာသနာ ျပန္႔ပြားမွာကို ေၾကာက္ရြံ႔စိုးရိမ္တဲ့ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္းႀကီးဟာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ တို႔ကို ႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရး မရႏိုင္ဘို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ လူ၀င္မႈ ဥေပဒကို တစ္ ကိုယ္ေတာ္ အမိန္႔အာဏာနဲ႔ ျပဌာန္း ခဲ့ပါတယ္။

ဥပေဒ တစ္ရပ္ကို ျပဌာန္းလို႔ အဲ့ဒီ ဥပေဒဟာ ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ခုလံုးမွာ ရွိတဲ့ လူသားအားလံုးအေပၚမွာ တန္းတူ ညီမွ် သက္ေရာက္မႈ ရွိရင္- ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ်ား အေနနဲ႔ သေဘာမတူညီစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို အဂၤလိပ္ ကိုလုိနီေခတ္ကမွ ၀င္လာခဲ့တဲ့ အိႏၵိယမ်ိဳးႏြယ္ သို႔မဟုတ္ အိႏၵိယ ကျပား မြတ္ဆလင္ မ်ား အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႔ ဥပေဒတစ္ရပ္ ျဖစ္လို႔ အျပစ္ဆိုေနစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္- အဲ့ဒီ ဥပေဒဟာ မြတ္ဆလင္မွအပ အျခား ဘယ္လူမ်ိဳးကိုမွ မသက္ေရာက္တဲ့ အျပင္- မြတ္ဆလင္ မွန္ရင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘုရင္မင္းအဆက္ဆက္ ေနထိုင္ခစားခဲ့သူ မ်ားကိုပင္- စီစစ္မႈ မရွိဘဲ ၁၈၂၄ ေနာက္ပိုင္းမွ ၀င္လာသူမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။

အစၥလာမ္သာသနာအေပၚ အတိုက္အခံလို႔ ယူဆထားတဲ့ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ- ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ခရစ္ယာန္မ်ား ကလည္း မြတ္ဆလင္ကို အႏွိမ္ခံ လူမ်ိဳးအျဖစ္ ခြဲျခား သတ္မွတ္ပစ္လိုက္တာကို ႏွလံုးေတြ႔ လိုလားခဲ့ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ မြတ္ဆလင္ လူမ်ားစု ေနထိုင္ရာ ရခိုင္ေဒသမွာ ဥပေဒဟာ လံုး၀ တစ္ဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ ရခိုင္မ်ိဳးႏြယ္ မြတ္ဆလင္မ်ား၊ ကမန္မ်ား- ကိုပင္ လံုး၀ ႏုိင္ငံျခားသား ကုလား အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား စာရင္းမွာ ဘယ္လို ေဖၚျပေဖၚျပ- စာရြက္ေပၚမွာသာ ေဖၚျပထားၿပီး- ျပဳမူဆက္ဆံေရးမွာ လံုး၀ တစ္ဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိ ျမင္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမန္လူမ်ိဳးစုကို တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ေဖၚျပေပမယ့္- ကမန္ကိုလည္း ကုလားလို႔ သတ္မွတ္ ထားခဲ့တယ္။ သံတြဲၿမိဳ႔နယ္မွာ ရွိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးစု မြတ္ဆလင္မ်ားကိုလည္း အတင္းအဓမၼ- ကမန္ အျဖစ္ခံယူေစခဲ့တယ္။ ရခိုင္လူ မ်ိဳးမွာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ဆုိတာ မရွိဘူး- ဒါေၾကာင့္ မြတ္ဆလင္မွန္ရင္ ဘဂၤလီဟုတ္ရင္ဟုတ္၊ မဟုတ္ရင္ ကမန္ ျဖစ္ေစရ မယ္လို႔ အတင္း သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္မြတ္ဆလင္ဟာ ကမန္ မဟုတ္သလို၊ ရိုဟင္ဂ်ာဟာလည္း ဘဂၤလီ မဟုတ္ပါ။ ဒါကို လည္း နားပင္းခ်င္ဟန္၊ မ်က္လံုးကန္းခ်င္ဟန္ ေဆာင္ေနဆဲပါ။

ဥပေဒဟာ တစ္ကယ္မွ်တတယ္ ဆိုရင္၊ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ၀င္လာတဲ့ ဘဂၤလီ ဗုဒၶဘာသာ အ၀ကၽြန္းသား မ်ားနဲ႔ အေနာက္သားမ်ား ကိစၥကိုလည္း တိတိက်က် ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။- ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတစ္ခုလံုး (ရမ္းၿဗဲ ရဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းေဒသ တစ္ခုလံုး)မွာ ရွိတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးခံယူထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာမ်ားရဲ႔ ၇၅ ရာႏႈန္းဟာလည္း- ရခိုင္ကို အဂၤလိပ္ သိမ္း ၿပီး ၁၈၂၄ ေနာက္ပိုင္းမွ ဘဂၤလားျပည္က ေခၚလာတဲ့ အစားထိုး ရခိုင္မ်ား ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း တိတိက်က် ေဖၚထုတ္ရပါ မယ္။

ရခိုင္ေဒသကို ဗမာဘုရင္ ဘိုးေတာ္ေမာင္း၀ိုင္း သိမ္းပိုက္ေတာ့- ဗမာတပ္မေတာ္ဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကို မ်ိဳးျပဳတ္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ပါ တယ္။ ဒါကို ရခိုင္ ရာဇ၀င္သစ္က်မ္းမွာ-

ရခိုင္ျပည္ ကြ်န္သက္ အႏွစ္ (၂၂၇) ႏွစ္ ၾကာေသာအခါ ျမန္မာက်ဴးေက်ာ္စစ္ကို (၄၅) ရက္ၾကာၾကာ ခုခံတိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ (၁၇၈၄) ခု ဒီဇင္ဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔တြင္ ရခိုင္ျပည္ႀကီးႏွင့္တကြ ရုပ္ရွင္ေတာ္ မဟာျမတ္မုနီ အသိမ္းခံလိုက္ရသည္။ ျမန္မာမ်ားသည္ ရခိုင့္ေရႊနန္းေတာ္၊ ပိဋကတ္တိုက္ေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးေက်ာင္း အႀကီး (၃၀)၊ အငယ္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္ကို မီးလွ်ိဳ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ရခိုင္တျပည္လံုး ဖူးဖူးေရာင္ေသာ လူေသေကာင္မ်ားျဖင့္ ျပန္႔ႀကဲလွ်က္ရွိခဲ့သည္။ အသတ္ခံခဲ႔ရေသာ ရခိုင္သားမ်ားကို “တင္းဝပန္းခိုင္၊ တၿမိဳင္ၿမိဳင္၊ ရခိုင္လူအေလာင္း” ဟူ၍ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သည္။ ဂဏန္းသခ်ၤာအလို (၇) သန္းေက်ာ္သည္။ ျမန္မာမ်ား သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ကို အစြဲျပဳ၍ ေဂါင္းပံုျပင္ (ေျမာက္ဦး)၊ လူသတ္ဂ်ိဳင္ (ေျမာက္ဦး)၊ ေရတက္ ေရက်ေသာအခါ ေသာင္ျပင္တြင္အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ခ်ည္းေႏွာင္၍ သတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေရအက်တြင္ ျဖဴနီေသာ အေလာင္း ေကာင္မ်ားကို ျမင္ရေသာေၾကာင့္ ေပါက္ဖဲ့ရြာ (မန္ေအာင္၊) လက္မ်ားကို ျဖတ္၍ ေတာင္ႏွယ္ပံုထား ေသာေၾကာင့္ လက္ပံုေတာင္ (မာန္ေအာင္)၊ ေရကန္တြင္ လူအျပည့္သတ္၍ ပံုထားေသာေၾကာင့္ သီေဘးကန္ (ေသေဘးကန္) (ေပါက္ေတာ)၊ ကေလးငယ္မ်ားကို ေရက်ေရတက္ခ်ိန္တြင္ ၿခံေလွာင္၍သတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၿခံေလွာင္ေခ်ာင္း (မာန္ေအာင္)၊ ၿခံျပင္ (ေမာင္ ေတာ)၊ ေသြးေခ်ာင္း (ေတာင္ကုတ္)၊ လူ႔အသားတစ္မ်ားကို ခုတ္ျဖတ္၍ပံုထားေသာေၾကာင့္ အသားပံုရြာ (ပုဏၰားကြ်န္း) စသည့္စသည့္ျဖင့္ နာမည္တြင္ခဲ႔သည္။

ႏွစ္ေပါင္း (၄၀) လံုးလံုး ရခိုင္မ်ိဳးတံုးေအာင္ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ မာန္ေအာင္ျမိဳ့ တျမိဳ့တည္းတြင္ အသတ္ခံခဲ့ ရသည္ကို မွတ္ တမ္းတင္ထားသည္မွာ “လူငယ္တေသာင္း၊ လူႀကီးေပါင္းမူ၊ သွ်စ္ေသာင္းအစြန္း၊ တသိန္းမွန္း၏၊ မယြန္းထိုခါ၊ သီကုန္ပါ၏၊ သိမ္းကာယူက၊ ျပည္အင္းဝသို႔၊ ပါရလီျငား၊ လူေယာက္်ားႏွင့္၊ မျပားမွန္ထ၊ လူမိန္း မကို၊ ရြီၾကလီေသာ္၊ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္၏၊ ၾကားေသာ္ျမင္ခါ၊ ေၾကာက္ဖြယ္သာတည္း” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

(၁၈၂၆) ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ က်ေရာက္ရေသာအခါ ျမန္မာလက္ေအာက္ ႏွစ္ (၄၀) ငရဲစခန္းသည္ တခန္းရပ္ခဲ့သည္။ က်ဴးေက်ာ္သူျမန္မာမ်ားကိုေမာင္းထုတ္၍ အဂၤလိပ္တို႔က တဖန္အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္၌ လူမက်န္ေတာ့ေပ။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္တခုလံုးသည္ သုသာန္တစျပင္ပမာ ေတာႀကီးမ်က္မဲ ျဖစ္ေနေလေတာ့သည္။ အဂၤလိပ္ အကာအကြယ္ေၾကာင့္ ေသကံမေရာက္သတ္မေပ်ာက္ပဲ ရခိုင္တခ်ိဳ႕ ဘဂၤလားနယ္တြင္ က်န္ရစ္သည္။ ထိုသူမ်ား ထဲမွ (၅) ေသာင္းခန္ကို ျပန္ေခၚယူ၍ ရခိုင္ျပည္၌ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးခဲ႔သည္။

ထိုမ်ိဳးျပဳတ္ သတ္ပြဲႀကီး အေၾကာင္းကို ၁၈၂၄ ခု ဗမာမ်ား ရခိုင္ကို သိမ္းၿပီး ရခိုင္မွ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ၿပီး ရာမူး (ပန္း၀ါ)၌ ရဲအရာရွိ အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ေသာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ Puran Bisungri ကလည္းမွတ္တမ္း တင္ထား ေၾကာင္း ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္ ခ်မ္းေအး ကိုယ္တိုင္က ၀န္ခံထားပါတယ္။

ေဖၚျပပါ သမိုင္းဟာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ား အေပၚမနာလို မုန္းတီးၿပီး ဖန္တီးထားတဲ့ သမုိင္း မဟုတ္ပါ။ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ားကိုယ္တိုင္ ျပဳစုတင္ျပထားတဲ့ သမိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသမိုင္းအရ- ၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ကို အဂၤလိပ္က သိမ္းေတာ့- ရခိုင္ျပည္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးဟူ၍ မရွိေတာ့ပါ။ (ယုတၱိေဗဒအရ ဆင္ျခင္ရင္ေတာ့ ဗမာစစ္တပ္မ်ား မေရာက္ႏိုင္ မေပါက္ႏိုင္တဲ့ ေတာၾကားေတာင္ၾကားမွာ အနည္းငယ္ ပုန္းကြယ္ ေနခဲ့ႏိုင္ပါ တယ္။)- ဒီရခိုင္သမိုင္းအရ- ဗမာတပ္မ်ားဟာ ရခိုင္ျပည္ရွိ အျခားေသာ လူမ်ိဳးမ်ား (ၿမိဳ၊ ဒိုင္းနက္၊ ကမန္၊ မရ္မာ ကီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ (ရခိုင္မြတ္ဆလင္)မ်ားကို သတ္ခဲ့ေၾကာင္း ႏွိပ္ကြပ္ေမာင္းထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖၚျပထားျခင္း မရွိပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမွအပ အျခားလူမ်ိဳးမ်ား ရခိုင္ျပည္မွာ မ်ိဳးျပဳတ္ခဲ့ျခင္း မရွိဘဲ- ရွိဆဲ ရွိေနခဲ့တဲ့ အဓိပၸါယ္ ကို ေပးပါတယ္။

မ်ိဳးျပဳတ္သြားတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ေနရာမွာ အဂၤလိပ္တို႔က ၁၈၂၄ ခု ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘဂၤလီဗုဒၶဘာသာမ်ားကို ေခၚယူ အစားထိုးၿပီး- ရခိုင္အတုနဲ႔ ရခိုင္ျပည္ကို ထူေထာင္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဟာ- ဒီေန႔ ရွိေနတဲ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ားရဲ႔ သမိုင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ - ဒီရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးကိုေရာ ၁၈၂၄ ဥပေဒနဲ႔ တစ္ကယ္စီစစ္ေပးဘို႔ လိုပါမယ္။