ရခုိင္ေဒသ ပဋိပကၡ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ကြင္းဆင္း စစ္မည္

Heal Burma
3.9.2012

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔သည္ ရခိုင္ေဒသသို႔ မၾကာမီ ရက္ပိုင္းအတြင္း သြားေရာက္၍ ကြင္းဆင္း စစ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဖြဲ႔၀င္၂၇ ဦးပါ၀င္ေသာ ထိုအဖြဲ႔သည္ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ သြားေရာက္မည္ဟု အၾကမ္းအားျဖင့္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း၊ ခရီးစဥ္တခုလုံးအတြက္ အသုံးျပဳမည့္ရဟတ္ယာဥ္ကုိ အစိုးရအဖြဲ႔က စီစဥ္ေပးမည္ျဖစ္ၿပီး လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေဒသ ဆိုင္ ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ဟု ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD) ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦး က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

စုံစမ္းေရး အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ ကနဦး သြားေရာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ထိုမွတဆင့္ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ ေတာ္၊ ေပါက္ေတာ၊ ေျမာက္ဦး စသည့္ေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္ အေျခအေနမ်ား၊ ေဒသခံမ်ား၏ ေျပာ ဆိုမႈမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းသြားမည္ဟု ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔(ALD) ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးေအးသာေအာင္ ကလည္း ေျပာသည္။

“အဖြဲ႔၀င္ေတြ သီးသန္႔ စုံစမ္းေမးျမန္းခြင့္ ရမွာျဖစ္လို႔ လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္၊ ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ ရြာေတြ အထိသြားဖို႔ စဥ္းစားထားတယ္၊ ရခိုင္ေတြ ဘက္ကုိ ေရာ ဘဂၤါလီေတြဘက္ကုိပါ စုံစမ္း ေျမးျမန္းမယ္”ဟု ၎ က ဆို သည္။

ထိုသို႔ သြားေရာက္ျခင္းျဖင့္ ထိုေဒသမ်ား ၌ တဘက္ႏိုင္ငံမွ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ဘဂၤါလီဦးေရ အဆမတန္ တိုးပြားေနျခင္းကုိ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ကုိယ္တိုင္ေလ့လာႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္း ကိစၥမ်ားကုိ အေသး စိတ္ ေလ့လာ ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ထား ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား က ေျပာသည္။

ထိုေကာ္မရွင္သည္ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ေလ့လာစစ္ေဆးႏိုင္ရန္ ဆပ္ေကာ္မတီ ၈ ခု ထပ္မံဖြဲ႔စည္း ၍ မိမိတို႔ တာ၀န္ယူထားသည့္ က႑အလိုက္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စစ္ေဆးခ်က္မ်ားကုိ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ထံ တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သတ္မွတ္ခ်ိန္တြင္ ၿပီးစီးမႈ မရွိပါက အခ်ိန္အနည္းငယ္ ထပ္မံယူႏိုင္ေၾကာင္း သိရ သည္။

“က်ေနာ္တို႔ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိ မႈေတြကုိ ႏို၀င္ဘာလ မွာ သမၼတဆီ ကုိတင္ျပရမွာ ျဖစ္တယ္၊ အခ်ိန္ေတြ ရေတာ့ အေသးစိတ္ေလ့ လာစစ္ေဆးမႈ ျပဳႏိုင္မွာပါ”ဟု ဦးခြန္ထြန္းဦး က ေျပာသည္။

ထိုအဖြဲ႔၌ သတင္းစာ ဆရာ ေမာင္၀ံသ၊ အႏုပညာရွင္ ဇာဂနာ၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္း သား ေခါင္းေဆာင္ ဦးကိုကိုႀကီး ၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ (RNDP) မွ ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္(Myanmar Egress)၊ ဗဟု ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦး၊ အစၥလမ္၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ ေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ ပညာရွင္ မ်ား စသည့္ ၂၇ ဦးျဖင့္ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတ က တာ၀န္ေပးဖြဲ႕စည္း ထားျခင္းျဖစ္သည္။

အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ခဲ့ေသာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕၌ ယခုအခါ အေျခအေန တည္ၿငိမ္မႈ ရွိေနေၾကာင္း၊ စာသင္ ေက်ာင္း တခ်ဳိ႕ကုိ ေန႔ ၀က္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ္ လည္းေက်ာင္းသား ဦးေရ နည္းပါးေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕ေပၚေစ်းႀကီး ႏွင့္ ေစ်းဆိုင္ မ်ားကုိလည္း ေန႔လယ္ ၁၂ နာရီအထိ ဖြင့္လွစ္ထားေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ခံမ်ား က ေျပာသည္။

ေနအိမ္မ်ား မီး႐ွႈိ႕ခံလိုက္ရသည့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား၊ စသင္ ေက်ာင္းႏွင့္ အလယ္ သံေက်ာ္ စသည့္ စခန္း ၄ ခု တြင္ လူဦးေရ တေထာင္ေက်ာ္ ရွိ ေၾကာင္း၊ မီးေလာင္ကြ်မ္းသြားသည့္ ေက်းရြာ တခ်ဳိ႕၌ ရြက္ဖ်င္ တဲမ်ားကုိ အာဏာပိုင္မ်ား က တည္ေဆာက္ေပးထားေၾကာင္း အလိုေတာ္ျပည့္ ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ ဦးမဏိစာရ က မိန္႔ၾကားသည္။ “ရြက္ဖ်င္တဲ အလုံး ၁၀၀ ေလာက္ၿပီးၿပီ ျဖစ္လို႔ တခ်ဳိ႕ ေျပာင္းေရႊ႕ၾကမယ္၊ လတ္တေလာေတာ့ ေနထိုင္လို႔ ရ ေပမယ့္ လယ္ေတြ မစိုက္ႏိုင္လိုက္ၾကတဲ့ အတြက္ ေရရွည္မွာ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ မလြယ္ဘူး”ဟု ဆက္လက္ မိန္႔သည္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ရွိ လူနည္းစု ျဖစ္သည့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ဘ၀ ေရရွည္ လုံၿခဳံေရး စိတ္မခ်သည့္ အတြက္ မိမိတို႔ေနအိမ္မ်ားကုိ ေရာင္းခ်ျခင္း၊ စြန္႔ခြာျခင္း တို႔ျဖင့္ လုံၿခဳံသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္း ေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း၊ အိမ္ ေရာင္း မည္ ဟု ဆိုင္းဘုတ္မ်ား ေနရာ အႏွံ႔ေတြ႔ေနရ ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ား က ေျပာသည္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ စခန္းအျဖစ္ ၃ ခုရွိၿပီး၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တခ်ဳိ႕တြင္ လည္းရွိေၾကာင္း စုစုေပါင္း လူဦးေရး ၃၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ ၏ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔၀င္ ဦးမ်ဳိးသန္႔က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

ထို႔အတူ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္း ၇ ခု၌ လူဦးေရ ၆ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ျပည္နယ္အစိုး ရ ႏွင့္ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔ ( WFP ) တို႔က ပုံမွန္ေထာက္ပ့ံေပး လ်က္ရွိေၾကာင္း ၎ က ဆိုသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္း ေမာင္ေတာ၊ စစ္ေတြ အပါအ၀င္ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ သံတြဲ၊ ရမ္းၿဗဲ၊ ဘူးသီးေတာင္ စ သည့္ ၿမိဳ႕နယ္ မ်ားတြင္လည္း တည္ၿငိမ္မႈ ရွိေၾကာင္း ရခိုင္ေဒသခံမ်ား က ေျပာသည္။

ရခိုင္ေဒသသို႔ စက္တင္ဘာလ အတြင္းသြားေရာက္ စုံစမ္း စစ္ေဆးမည့္ စုံစမ္းေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔သည္ ဒုကၡသည္ စခန္း မ်ားကုိလည္း သြားေရာက္ၾကမည္ဟု သိရသည္။

ဇြန္လဆန္းမွ စတင္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ေဒတြင္း ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၈၀ ၀န္းက်င္၊ ဒဏ္ရာရသူ ၁၁၂ ဦး၊ လူေနအိမ္ ၅၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁၄ ေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း ၃ ေက်ာင္း၊ ဗလီ ၁၇ ခု ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌး က ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္နီေမာ္ ေဒသမွ မသီတာေထြး အသတ္ခံရမႈ ႏွင့္ဆက္စပ္၍ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕၌ လူ ၁၀ ဦးအသတ္ခံ ရ သည့္ ကိစၥအား စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အာဏာပိုင္မ်ားပါ၀င္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ တခုကုိလည္း ဇြန္လ တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသး သည္။

ထိုအဖြဲ႔ ႔၌ ျပည္ထဲေရး ဒု ၀န္ႀကီ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေက်ာ္ဇံျမင့္ ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဒု ရဲခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဥပေဒ အရာ ရွိ၊ ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မႉး၊ ျပည္နယ္အထူးစုံစမ္းေရးအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ စသည့္ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ ၁၆ ဦးပါ၀င္သည္။ ထိုအ ဖြဲ႔ သည္ ၎တို႔၏ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိမႈ မ်ားကုိ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ထံ အစီရင္ခံ တင္ျပရမည္ဟု အစိုးရက သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ေတာင္ကုတ္လူသတ္မႈႏွင့္ဆက္စပ္၍ ၿမိဳ႕ခံ ၅၀ ၀န္းက်င္ကုိ ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရေသာ္လည္း လူသတ္ တရားခံ မည္သူ မည္၀ါဆိုသည္ ကုိ ယေန႔အထိ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေပး ျခင္းမရွိေသးေပ။