စစ္ေတြ အေရးအခင္း စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္

မတ္လ ၂၆ နဲ႔ ၂၇ ရက္ေန႔ေတြတုန္းက စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ ကုလသမဂၢနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္း႐ံုးခန္းေတြ၊ ေနအိမ္ေတြ၊ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရမႈကိစၥမွာ၊ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ကေန မမွန္သတင္းျဖန္႔ၿပီး လံႈ႔ေဆာ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရိွခဲ့တယ္လို႔ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ တာ၀န္ရိွသူေတြက ေျပာပါတယ္။

စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ တာ၀န္ရိွသူေတြဟာ သူတို႔ေတြ႔ရိွခ်က္ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သံတမန္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔အစည္းေတြ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို ေခၚယူရွင္းလင္းမႈ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

နယ္စပ္ေရးရာ ဒု၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္း ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ ၅ ဦးပါ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို တင္ျပခဲ့ၿပီးေနာက္၊ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သံတမန္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ႐ံုး တာ၀န္ရိွသူေတြကို ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာမွာ ရွင္းလင္းေျပာဆိုတာပါ။ အခုျဖစ္ရပ္မွာေတာ့ NGO ၀န္ထမ္းတဦးကေန သံႆနာ့အလံကို မဖြယ္မရာျပဳလုပ္တယ္ဆိုတဲ့ အရင္သတင္းေတြအစား၊ သေဘာ႐ိုးနဲ႔ အလံျဖဳတ္ခ်ခဲ့တာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ဆူပူေအာင္လံႈ႔ေဆာ္တဲ့ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ရိွတယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္အုန္းက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာသြားပါတယ္။

“အေမရိကန္ႏိုင္ငံသူေပါ့ေနာ္ သူက အလံကို ျဖဳတ္တဲ့အခါမွာ သေဘာ႐ိုးနဲ႔ျဖဳတ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေဆးတဲ့အခါမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ျငားလည္း ဒီသေဘာ႐ိုးနဲ႔ ျဖဳတ္တာကိုပဲ ဒီအခ်ိန္မွာ တိုက္ဆိုင္မႈေတြကေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္းကို ကန္႔ကြက္တဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီသာသနာ့အလံကို ျဖဳတ္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ဆုိင္မႈေတြေရာေပါ့ေနာ္ အရင္တုန္းက ဒါ ဒီ UN အဖြဲ႔အစည္းေတြအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အျမင္မၾကည္လင္မႈေတြေရာ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီ သာသနာ့အလံဟာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အထြတ္အျမတ္ဆိုၿပီးေတာ့မွ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ ခံစားမႈ ဒါ အရွိန္အျမင့္ဆံုးအခ်ိန္မွာ အဖြဲ႔တဖြဲ႔ကေန ဒါကို လံႈ႔ေဆာ္ၿပီးေတာ့မွ ေဒသခံ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားပါ ပါ၀င္လာေအာင္ စည္း႐ံုးခဲ့တဲ့အေနအထား ရွိပါတယ္။”

ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြဘက္ကေတာ့ ႐ိုးသားမႈရိွၿပီး ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို ထိခိုက္ေစာ္ကားလိုတဲ့ သေဘာေတာ့မဟုတ္ဘဲ၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ေဒသခံ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အျပဳအမူ လုပ္ကိုင္ပံုေတြကို အရင္ကတည္းက မေက်နပ္ခ်က္ အေျခခံရိွခဲ့တယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္အုန္းက ရွင္းျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခု ကုလသမဂၢနဲ႔ INGO တာ၀န္ရိွသူေတြကို ေခၚယူေတြ႔ဆံုရွင္းလင္းရာမွာ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လို ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲဆိုတဲ့ အေျခခံကို ညိႇႏိႈင္းဖို႔လည္း ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ရွင္းျပပါတယ္။

“ခုနက UN နဲ႔ INGO အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာလည္း တခ်ိဳ႕ေတြ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ local staff ေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ၊ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ခံစားမႈမွာလည္း ေထာက္ပံ့မႈေတြက မမွ်တဘူးလို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တဘက္အဖြဲ႔အစည္းကိုပဲ အေလးသာတယ္လုိ႔လည္း ထင္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ေျပာတဲ့အခါမွာလည္း ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အေရးအရာကို ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ မွ်တစြာ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔၊ ၿပီးရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာရွိဖို႔ ယေန႔ ဒါ က်ေနာ္ UN နဲ႔ INGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ အနာဂတ္မွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ Plan ေတြကို ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ေပါင္းစပ္ညိႇႏိႈင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။”

စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းေတြ၊ လံုၿခံဳေရး တာ၀န္ရိွသူေတြ၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ၊ UN နဲ႔ INGO ၀န္ထမ္းေတြ စသျဖင့္ အလႊာစံု၊ လူစံု ေမးျမန္းစံုစမ္းမႈ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း မေက်နပ္ခ်က္ ခံစားမႈေတြ ရိွတယ္ဆိုတာ နားလည္ေပမဲ့၊ ဥပေဒအတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ေတာ့ လိုတယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အခုျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြဟာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ တင္မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား အားလံုးအတြက္လည္း မ်က္ႏွာပ်က္စရာ ျဖစ္ရပ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္အုန္း က ေျပာပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္သြားတဲ့ကိစၥမွာ ေဒသအာဏာပို္င္ေတြဘက္က ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ မရိွခဲ့ဘူးလို႔ ေ၀ဖန္သလိုပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္း ဒါမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အေရးေပၚ အေထာက္အကူအဖဲြ႔ ဖဲြ႔စည္းၿပီး ေဒသတည္ၿငိမ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းနဲ႔ လံုၿခံဳေရးပိုင္းကလည္း အားနည္းတဲ့အတြက္ အခ်ိန္မွီ မတားဆီးႏုိင္လို႔ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အတြက္ အားနည္းခ်က္ရွိတယ္ဆုိတာလည္း ပါၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း က်ေနာ္တုိ႔က ယေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ပါတဲ့အတုိင္းပဲ အားျမႇင့္ေအာင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားမယ္။ ေနာက္ ဒီ အေရးေပၚ အေထာက္အကူအဖြဲ႔ေပါ့ေနာ္ ဒီအဖြဲ႔ကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ ေဒသတည္ၿငိမ္ၿပီးေတာ့မွ ပံုမွန္အေနအထားျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

မၾကာခင္မွာပဲ ကုလသမဂၢနဲ႔ INGO အဖဲြ႔ေတြ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပံုမွန္ ျပန္လည္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေအာင္လို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ဒီအဖဲြ႔အစည္းေတြကို လံုၿခံဳေရး အျပည့္အ၀ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ညိႇနိႈင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔လည္း ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။

အခု အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္ရပ္ေတြမွာ ပါ၀င္က်ဴးလြန္သူေတြနဲ႔ မမွန္မကန္ သတင္းျဖန္႔ လံႈ႔ေဆာ္သူေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူသြားမယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ပါရိွေပမဲ့လို႔၊ ေနာက္ကြယ္မွာ လံႈ႔ေဆာ္ပါ၀င္တယ္လို႔ ယူဆတဲ့အဖဲြ႔ ဘယ္အဖဲြ႔လဲဆိုတာကိုေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္အုန္းက အတိအက် ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္း မရိွပါဘူး။ လက္ရိွအားျဖင့္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး ဖမ္းဆီးထားသူကေတာ့ ၁၂ ဦးထက္မနည္းရိွၿပီး၊ သူတို႔ဟာ အဲဒီအဖဲြ႔နဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈ ရိွ မရိွ ဆိုတာကိုေတာ့ မသိရပါဘူး။