ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္၊ VOAတို႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းမႈအေပၚသေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္၊ VOA ျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းတို႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းမႈအေပၚသေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္
Ref: NDPHR (IE) 006/2012 August 15, 2012
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၁၄ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ VOA ျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈတြင္ သမၼႀကီး၏ ေျပာၾကားခ်က္အခ်ဳိ႕ကို မူအရ သေဘာတူ ႀကိဳဆိုပါသည္။
၁။ သမၼတႀကီးက "ဒီမွာေနထိုင္တ့ဲသူေတြဟာ ေနထိုင္လာခ့ဲတာ ႏွစ္ေပါင္း ၾကာလွၿပီ၊ ၾကာလွၿပီ အဲသလို ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတာ မေတြ႔ခ့ဲရပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ေပါ့ေလ.............." ဟု ေျပာၾကားခ့ဲသည္ကို ႏွစ္ေထာင္းအားရ ႀကိဳဆိုပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္စလင္မ်ားသည္ ေရွးရခိုင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္မွစ၍ မင္းမွဴးမင္းထမ္းဘ၀မွအစ လယ္ကူလီမ်ားအဆံုး ေနထိုင္လာခ့ဲသည္ကို ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီတို႔က ရခိုင္မဟာရာဇ၀င္မွာ ေရးသားထားသည္ဟု ေတြ႔ရွိရသည္။ အျခား ႏိုင္ငံတကာ Academic သမုိင္းစာေပတို႔တြင္လည္း ဤက့ဲသို႔ အတိအလင္း ေရးသားထားသည္ကို ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အျခားတိုင္းရင္းသားတို႔ႏွင့္ ေအးအတူ ပူအမွ် ေနထိုင္လာခ့ဲသည္ ျဖစ္၍ ယခင္အခါက ဤက့ဲသို႔ ျပႆနာမ်ား မေပၚေပါက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
၂။ သမၼတႀကီးက "အမွန္ကေတာ့ ေသဆံုးတာေတြ ဒဏ္ရာရတာေတြ တျခားႏိုင္ငံထက္စာရင္ ပမာဏ အင္မတန္နဲတယ္။ ေသဆံုးတာဆိုလို႔ ရွိရင္ ရာဂဏန္းေတာင္ မရွိပါဘူး။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာေတြလည္း တစ္ရာ တစ္ရာ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္..............အိမ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေလာက္ မီးရႈိ႕ခံရတယ္...........ႏွစ္ဖက္စလံုးက လူေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းေလာက္ အိုးမ့ဲ အိမ္မ့ဲ ျဖစ္ရတယ္........." ဟု ေျပာၾကားခ့ဲသည္။ သို႔ရာတြင္
မြတ္စလင္ေတြဖက္မွ ထိခိုက္ေသဆံုးမႈမွာ ဤထက္ပိုမိုမ်ားျပားသည္ကို လက္ေတြ႔က်က် ေတြ႔ရသည္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔၀င္တို႔က အေလာင္းမ်ားကို ေျဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊ စနစ္တက် စာရင္းျပဳထားျခင္းမရွိျခင္း၊ စနစ္တက် စာရင္းျပဳစုရန္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မ်ား ေစလႊတ္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စာရင္းအမွန္မေပၚေပါက္ခ့ဲေခ်။ တခ်ဳိ႕မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ေတြသည္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕သို႔ စက္ေလွျဖင့္ ထြက္ေျပးရာတြင္ ပင္လယ္ျပင္တြင္ နစ္ျမႇပ္၍ ေသဆံုးသြားေသာ စက္ေလွ အေရအတြက္သည္လည္း ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ရွိသည္။
၃။ ျပည္ပက "ဒါေတြကို International Issue တစ္ခုလိုလုပ္ၿပီးမွ ဒီမွာလာၿပီး စစ္မယ္ ျပဳမယ္ဆိုတာ အမွန္ဆိုရင္ မလိုအပ္ပါဘူး။" ဟု ေျပာၾကားခ့ဲရာ သမၼတႀကီး ေျပာၾကားခ်က္သည္ လက္ခံႏိုင္စရာအေၾကာင္းအမ်ားႀကီး ရွိပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဤပဋိပကၡသည္ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကားတြင္ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ကြဲျပားျခားနားမႈအေပၚ ျဖစ္လာခ့ဲေသာ ရလဒ္တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မြတ္စလင္မ်ား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စသည့္နယ္ပယ္ အသီးသီးတြင္ လူသားတစ္ေယာက္ ရသင့္ရထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို မရရွိသည့္အျပင္ အလြန္ပင္ ေအာက္ခ်၊ ႏွိမ့္ခ်၊ ဆက္ဆံလာခ့ဲရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ရလဒ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ေအးခ်မ္းသာယာစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လူမ်ဳိးအားလံုးအား တန္းတူညီတူ ဆက္ဆံေရးသည္ အလြန္ကို အေရးႀကီးလွေပသည္။
ထို႔အျပင္ ယခုျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ႏိုင္ငံတကာ၏ ပါ၀င္ပတ္သတ္မႈကို မလိုလားဟုဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားပါ၀င္ေသာ "စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္" တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္း၍ လက္ေတြ႔ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါသည္။
(က) ႏိုင္ငံေတာ္မွ ဥပေဒဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၊ အေတြ႔အႀကံဳရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ား
(ခ) ရခိုင္၊ ရိုဟင္ဂ်ာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအ၀င္ တျခားေသာလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
(ဂ) ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား
(ဃ) ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားအားလံုးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား
(င) ေဒသဆိုင္ရာ သမိုင္းကၽြမ္းက်င္သူမ်ား
(စ) လူမႈေရး NGO ႏွွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
(ဆ) ဘာသာႏွစ္ခုစလံုးမွ ေဒသဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား
အစ ရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းကာ ကြင္းဆင္း စစ္ေဆးမႈမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
သို႔မွသာလွ်င္ သမာသမတ္က်ေသာ ရလဒ္မ်ားေပၚလာမည္ ျဖစ္၍ ေဒသတြင္း ျပည္သူမ်ား၏ တင္းမာမႈမ်ားကို ေလ်ာ့လာေစမည္ ျဖစ္သည္။ ကဓိကရုဏ္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အေနႏွင့္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ရမည့္ ကိစၥမွာ အဓိကရုဏ္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရး၊ အဓိက႐ုဏ္း ဆက္လက္မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးေရးပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ အဆိုပါကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္မည့္အစား ရခိုင္ျပည္နယ္မွ မြတ္စလင္တို႔၏ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ၊ မျဖစ္မႈ ခိုး၀င္လာမႈ မလာမႈ စသည္တို႔ကို ေမးခြန္းထုတ္ေနျခင္းမွာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရမည့္ လမ္းေၾကာင္းမွ ေသြဖီ၍ ျပႆနာကို ပိုမိုရႈပ္ေထြးေစႏိုင္သည္။
၄။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ "ဒီကေန႔ ကာလႀကီးလည္း က်ဥ္းေျမာင္းသြားၿပီ၊ ရြာႀကီးတစ္ရြာလို ျဖစ္ေနတယ္၊ သူ႔လူမ်ဳိး ကိုယ့္လူမ်ဳိး ခြဲျခားလို႔ မရဘူး၊ လူ႔အခြင့္အေရးကို မထိခိုက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။" ဟု ေျပာၾကားသြားသည္ကို အလြန္ပင္ ၀မ္းသာအားရ ႀကိဳဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေသာ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီက်င့္၀တ္ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္သည့္အတြက္ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးေပးေသာ အယူအဆမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး မခြဲျခားဘဲ လူတိုင္းလူတိုင္း၏ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမည္ဆိုလွ်င္ ဤသို႔ေသာ ျပႆနာမ်ား ဘယ္ေတာ့မွ ေပၚလာမည္ မဟုတ္ေပ။
၅။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ ႏိုင္ငံသားအေရးကိစၥကို ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ရ မည္ဟု ေျပာၾကားသြားခ့ဲသည္။
ထိုအခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ပကတိ အေျခအေနႏွင့္ လြဲေနေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ "၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ" သည္ လႊတ္ေတာ္မွ ထြက္ေပၚလာေသာ ဥပေဒလည္းမဟုတ္၊ ျပည္လံုးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲႏွင့္ အတည္ျပဳလာခ့ဲေသာ ဥပေဒလည္းမဟုတ္၊ မဆလ တစ္ပါတီစနစ္ေခတ္ လူတစ္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ေသာ လူနည္းစုမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ား ပိတ္ပင္တားဆီးေစလိုျခင္းငွာ ရည္ရြယ္၍ ေရးဆြဲခ့ဲေသာ ဥပေဒတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ထိုဥပေဒကို ေခတ္ႏွင့္အညီ ဒီမိုကေရစီမူက်က် ျပဳျပင္ျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း (သို႔မဟုတ္) ဖ်က္သိမ္းျခင္းမ်ား လုပ္ရမည္။ ဒီမိုကေရစီက်င့္၀တ္ႏွင့္အညီ အသစ္ေပၚေပါက္လာေသာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒျဖင့္သာ လူနည္းစုကိစၥမ်ား ကိုင္တြယ္မွသာလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားရာေရာက္လိမ့္မည္။
၆။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ "ပညာေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သတ္၍ သူတို႔မွာ စာသင္ေက်ာင္းတို႔ ဘာတို႔ ဘာမွထိထိေရာက္ေရာက္ မရွိဘူး။ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး သင္တ့ဲေက်ာင္းေတြပဲ ရွိတယ္။ ပညာေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ႏွင့္ ေခတ္မွီတ့ဲ ပညာေရးစနစ္ကို ထူေထာင္ေပးမယ္၊ ပညာတတ္မယ္ဆိုရင္ ေခတ္မွီတ့ဲ အေတြးအေခၚရွိလာမယ္.............." ဟု ေျပာဆိုသြားကာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတို႔အတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္ေသာ က႑တစ္ရပ္ျဖစ္၍ အလြန္ပင္ ႏွစ္ေထာင္းအားရ ႀကိဳဆိုမိပါသည္။
အဓိကရုဏ္းတြင္ ေနအိမ္မ်ားမွ စြန္႔ခြါခ့ဲရသူ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားကို မိမိတို႔ေနအိမ္မ်ားသို႔ ျပန္ပို႔၍ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းမွာ ဒုကၡသည္မ်ား၏ အဓိကအလိုအပ္ဆံုး အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတို႔၏ ပညာေရးဘ၀၊ က်န္းမာေရးဘ၀၊ စီးပြားေရးဘ၀တို႔ကို ထူေထာင္ေပးရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အင္အားသက္သက္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အခက္အခဲ ရွိႏုိင္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ကမၻာ့မြတ္စလင္ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးအပါအ၀င္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အျခားတိုင္းရင္းသားတို႔၏ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ တစ္တပ္တအား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရန္ စိတ္အား ထက္သန္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည့္အေလွ်ာက္ ထိုေစတနာရွင္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ သဒၶါထက္သန္ေသာ လွဴဒါန္းမႈမ်ားျဖင့္ပါ ေဆာင္ရြက္္မည္ဆိုလွ်င္ ျပည့္စံုေသာ အေျခအေနတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။
(ဦးလွေအာင္)
ဥကၠဌ
ျပည္ပေရာက္အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရးပါတီ
ပါရီၿမိဳ႕ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ
