ရိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကား သို႔မဟုတ္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကား
ေဌးလြင္ဦး
RB News
3.8.2012
ျမန္မာ ႏိုင္ငံေရး သမားေလာကမွာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳလိုမႈကို အေျခခံၿပီး- ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေျပာတဲ့ စကားဟာ ဘဂၤလီစကား ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက တိုင္း ရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ လူမ်ိဳးႏြယ္ တစ္ခုခုရဲ႔ ဘာသာစကားကို မတတ္ေျမာက္ဘူး- လို႔ မွန္းဆေျပာေနသူမ်ား ကိုလည္း ထုနဲ႔ေဒး ေတြ႔ေနရပါတယ္။
တစ္ ခ်ိဳ႔ က လည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဟာ ယဥ္ေက်းမႈ အရ သီးျခား ၿဖစ္ေနတယ္၊ အျခား လူ႔ အသိုင္း အ၀ိုင္းနဲ႔ ၀န္မ ဆန္႔ ဘူး လို႔ စြပ္စြဲတာေတြလည္း အႀကီးအက်ယ္ ရွိေနတယ္။
ဒါေတြအားလံုးက လံုး၀ အမုန္းတရားကို အေျခခံၿပီး ဗဟုသုတမဲ့စြာ ေလွ်ာက္ေျပာေနတဲ့ အရာမ်ားသာ ျဖစ္ တယ္လို႔ ေျပာလိုပါတယ္။
(၁) ဘာသာစကားကို ေထာက္ျပလိုတယ္- ရခိုင္ေဒသလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ အေနာက္ ဘက္ ကမ္း ေျမာင္ေဒသမွာ တရား၀င္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လူမ်ိဳး ၇ မ်ိဳးရွိေနတယ္။ အဲ့ဒီမွာ ဒိုင္းနက္၊ ခ်င္း၊ မာရ္ မာကီး၊ ခမြီး၊ ကမန္၊ ရခိုင္ နဲ႔ ၿမိဳလူမ်ိဳးတို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီလူ မ်ိဳး ၇ မ်ိဳးမွာ ကမန္နဲ႔ ရခိုင္က လူမ်ိဳးတူ ဘာ သာ ကြဲ ျဖစ္တယ္၊ ယဥ္ ေက်းမႈ ဓေလ့ ဘာသာစကား အကုန္တူညီတယ္။ က်န္ ၅ မ်ိဳးက သူ႔ဓေလ့နဲ႔ သူ ႔ဘာ သာစကား သီးျခား ျဖစ္ေန တယ္။ ဒီအထဲမွာ ဒိုင္းနက္တို႔ ခမီြး တို႔က ရခိုင္ထက္ ေရွ႔က်တဲ့ လူမ်ိဳး စုေတြ ျဖစ္တယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေျပာေနတဲ့ ဘာ သာ စကားနဲ႔ တရား၀င္ တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဒိုင္းနက္ လူ မ်ိဳးစု ေျပာေနတဲ့ ဘာသာစကားဟာ ၁၀၀ ရာႏႈန္း တူညီေနတယ္။ ပညာရွင္ ခံယူထား သူ မ်ား ေလ့ လာၾကည့္ပါ။ ဒါဟာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔က တိုင္းရင္း သား ဘာ သာ စကားတစ္ ခုခုကို မတတ္ဘူး လို႔ ေၿပာေနတာ- လံုး၀ မွား ယြင္းေနတဲ့ သက္ေသအျဖစ္ လံုေလာက္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ေတာနယ္ ေတာင္ တန္းေဒ သမွာ ေန တဲ့ ဒိုင္းနက္တို႔က ဘာသာ တစ္ခုကို ေရြးခ်ယ္ ကိုးကြယ္ျခင္း မရွိေသးဘဲ- ေတာ နတ္၊ ေတာင္ နတ္၊ ရိုးရာ နတ္မ်ားကို ကိုးကြယ္ေနသူမ်ားပါ တယ္။ သူတို႔ထဲက ပညာတတ္မ်ား ထြက္ေပၚ လာျခင္းလည္း ရာႏႈန္း နည္းပါးပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ သူတို႔ထဲ က ႏိုင္ငံသံုး ျမန္မာ စကားနဲ႔ ျမန္မာစာကို တတ္ေျမာက္ သူ လူဦးေရ ရာႏႈန္းက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားေလာက္ မမ်ားပါ။
ေက်ာင္းေန ခြင့္ရ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ၿမန္မာစကားနဲ႔ ၿမန္မာစာကို ကၽြမ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႔ဆို ရင္ မိခင္ဘာသာ စကား ကိုေတာင္ မေျပာႏိုင္ေတာ့ဘဲ- ၿမန္မာစာ ၿမန္မာစကားနဲ႔ပဲ က်င္ လည္ေနတဲ့ မ်ိဳး ဆက္ေပါင္း လည္း ထုနဲ႔ေဒး ျဖစ္ေနပါတယ္။
အလြန္ေခါင္ၿပီးေက်ာင္းေနခြင့္မရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကၿမန္မာစကားကို မတတ္ေျမာက္ေပမယ့္- သူတို႔ရဲ႔ ဘာ သာ စကားကိုယ္တိုင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အသိအမွတ္ျပဳ တိုင္းရင္း ဘာသာစကား ျဖစ္တဲ့ ဒိုင္းနက္ ဘာ သာ စကားကို ရာႏႈန္းျပည့္ တတ္ေျမာက္ေနသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘာသာ စကားအျပင္ အျခားသီးျခား ဘာသာ စကား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ မရွိပါ။
(၂) သီးျခား ယဥ္ေက်းမႈ- လို႔ ၿမင္ေနတဲ့ အျမင္က ႏိုင္ငံေရး ကို မကၽြမ္းက်င္သူမ်ားရဲ႔ သာမန္လူထုရဲ႔ သံုးသပ္ မႈ မွ်သာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ေၿမာက္ဦး ဘုရင္ႏိုင္ငံကို ၿမန္မာမ်ား မသိမ္းပိုက္မွီ- ေျမာက္ဦးေႏွာင္း ပိုင္းကာ လက တည္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ စတင္ ဖိႏွိပ္ ခြဲျခားခံေန ခဲ့ရပါတယ္။ ေၿမာက္ဦး နန္းတြင္း အာ ဏာလု မႈ မ်ား ၾကား မွာ ဗမာမ်ားကို အားထားၿပီး အာဏာ လိုခ်င္သူမ်ားက ေျမာက္ဦး ဘုရင္ အဆက္ ဆက္ အား ထားခဲ့ တဲ့ ရိုဟင္ ဂ်ာမ်ားကို စတင္ဖိႏွိပ္ တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒီလို ခ်ိဳးႏွိမ္ႏိုင္ မွ ေၿမာက္ ဦး ဘုရင္ တို႔ ရဲ႔ လက္ကိုင္လူထု ဦးက်ိဳး သြားၿပီး ေျမာက္ဦးဘုရင္တို႔ ရဲ႔ လက္က အာဏာကို လုယူႏိုင္ မွာ ျဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေျခ အေနမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုက သူတို႔ယံုၾကည္တဲ့ အစၥလာမ္သာသနာရဲ႔ ဓမၼသတ္ေတြထဲက စစ္ကာ လ ဓမၼသတ္ ျဖစ္တဲ့ ဒါရိုဟရာ့ဘ္ အေရးေပၚ အေျခအေနကို ရိုဟင္ဂ်ာ လူထုၾကားမွ စတင္က်င့္ သံုး ရပါ တယ္။ အဲ့ဒီမွာ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အဓမၼျပဳ က်င့္ခံရျခင္းမွ တတ္ႏိုင္ သမွ် ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္ အမ်ိဳးသမီး မ်ား အရြယ္ေရာက္လာရင္ အိမ္ထဲမွာပဲ ေနရမယ္ ဆိုတဲ့ မူနဲ႔၊ မိမိဘုရင္နဲ႔ မိမိတိုင္းျပည္ရဲ႔ ဂုဏ္ သိကၡာကို ခ်ိဳးဖဲ့ၿပီး ျပဌာန္းသင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာေရးစနစ္မ်ားကို အား မေပး ရ ဆိုတဲ့ မူ မ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီ ဓမၼသတ္ေတြကို က်င့္သံုး ၿပီး လူထုကို ထိန္းသိမ္းခဲ့ေလေတာ့ အမ်ိဳးသမီး မ်ားဟာ အဓမၼျပဳ က်င့္ခံရျခင္းမွ အေတာ္အသင့္ လြတ္ေျမာက္ ေပမယ့္ အျခား တစ္ ဘက္ မွာ ျပင္ပ ဗဟုသုတမ်ား ဆံုး ရႈံးခဲ့ ရပါတယ္။ အ လား တူ လူငယ္အမ်ားစုကလည္း စာ သင္ေက်ာင္းေတြ ရဲ႔ ပညာေရးမႈကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ေတာ့ အျခားေသာ သူ မ်ား နဲ႔ ဗဟုသုတမွာကြာျခား သြားခဲ့ပါ တယ္။ ဒါဟာ သူ႔ေျမ၊ သူ႔ဘုရင္ သူ႔ဇာတိကို ခ်စ္ လို႔ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ သမိုင္း ရေၾကာရိုးမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအေျခအေနဟာ အေရးေပၚ အေျခအေန ဆိုေပမယ့္ အေရးေပၚ အေျခအေနက ႏွစ္ကာလ ၾကာလာေတာ့ ဓေလ့လိုၿဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာေတာင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရ စီ ေခတ္က စ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ လူမ်ိဳးတြင္း အတြင္းေျပာင္းလည္းေရးမႈကို ခ်ခဲ့ၿပီး တတ္ႏိုင္သမွ် ပညာ ဆည္းပူး ခဲ့ ပါတယ္။ ျမန္မာစာနဲ႔ ျမန္မာစကားကို ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး သင္ယူ သင္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ က်န္လူမ်ိဳးစုမ်ားနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ားရဲ႔ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္၊ ျပည္မနဲ႔ ပူးေပါင္းေန ထိုင္လုိစိတ္က-ဒီေန႔ထိအႀကီးအက်ယ္ကိန္း၀ပ္ေနပါတယ္။ၿမန္မာစာၿမန္မာစကားကိုလည္း တတ္ေျမာက္မႈ မွာ က်န္တိုင္းရင္းသားမ်ားထက္ ရာႏႈန္း မနည္းပါ။
ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ မြန္၊ ကခ်င္- အားလံုး ရာႏႈန္းျပည့္ ျမန္မာစကားကို မတတ္ေျမာက္ပါ။ အလားတူ ဗမာ လူမ်ားစုႀကီးက တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတစ္ခုကို တတ္ေျမာက္သူ အလြန္႔အလြန္နည္း ပါးပါ တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာကို အလြန္မုန္းတီးေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ေယာက္က တိုင္းရင္းသား ဒိုင္းနက္ လူ မ်ိဳး မ်ားဆီကို စည္းရံုးေရး ခရီးသြားမယ္ ဆုိရင္- သူတတ္ေနတဲ့ ၿမန္မာစကားက အသံုးမ၀င္ေတာ့ပါ။ ရိုဟင္ ဂ်ာ တစ္ဦးကို စကားျပန္အျဖစ္ ေခၚသြားရင္ သူတတ္ထားတဲ့ ျမန္မာစကားထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ အသံုး ၀င္ေၾကာင္းကို လက္ေတြ႔ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရခိုင္စကားကို ေျပာဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးက ကမန္နဲ႔ ရခိုင္သာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ စကား ကို ေျပာ ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးက ဒိုင္းနက္၊ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ မာရ္မာကီး သံုးမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ရခိုင္စကား ထက္ ပိုၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာစကားကို လူမ်ိဳးစု အမ်ားက တုိင္းရင္း ဘာသာစကား အျဖစ္ အသိအ မွတ္ျပဳ ထားျခင္း ျဖစ္ပါ တယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားမွာ သူ႔ဘာသာ သူ႔ဘာသာစာေပကို သင္ၾကားခြင့္ ရရွိေရး စာသင္ေက်ာင္းဖြင့္ခြင့္ ရ ရွိေရး ေတာင္း ဆုိျခင္း လည္း မရွိပါ။ ႏိုင္ငံက ခြဲထြက္ဘို႔ ႀကိဳးစားျခင္း လည္း မရွိပါ။ သူမ်ားေတြ ေျပာေနတဲ့ ဖက္ ဒရယ္မူ (အတြင္း သေဘာမွာ ခြဲထြက္ေရးမူ)ကိုလည္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား လံုး၀ လက္မခံပါ။ သူတို႔သည္ အျခားေသာ လူသား မ်ား ကဲ့သို႔ လူသား ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အသိ အမွတ္ျပဳေပးမႈ ကိုသာ ေတာင္း ဆိုေန ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔ ကာယ၊ ဉာဏ၊ ဓန ေတြအား လံုးကို ျမန္မာႏိုင္ ငံအတြက္ ေပး ဆက္ဘို႔ ပဲ ေတာင္း ဆိုေနပါတယ္။ ဒီလို လူမ်ိဳး စု ကို ႏွင္ထုတ္ေနၿပီး ခြဲထြက္ေရးအတြက္ အၿမဲႀကံ စည္ေနသူ မ်ားကိုသာ ရင္ဘတ္ထဲ ဆြဲသြင္းေနတဲ့ အျဖစ္ က အင္မတန္ အ့ံၾသဘို႔ ေကာင္းေနပါတယ္။
မိမိရဲ႔ ႏိုင္ငံကို တစ္ကယ္ခ်စ္ၿပီး အတူတကြ ေနထိုင္လိုသူမ်ားကို ဘယ္ခြဲထြက္ေရး သမားကမွ ၾကည္ျဖဴမွာ မဟုတ္ပါ။ သူတို႔ရဲ႔ မၾကည္ျဖဴမႈကို အလိုလိုက္ၿပီး- ရိုဟင္ဂ်ာ မုန္းတီးေရး ျဖန္႔ခ်ီေနတဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား ကို “ပေထြးကို ၾကက္ဥတိုက္ေနသူမ်ား” လို႔ ကမၻာက သတ္မွတ္ေနပါၿပီ။ တိုင္းျပည္ကို တစ္ကယ္ ခ်စ္သူမ်ားက တုိင္းျပည္ခြဲထြက္ေရး၊ ခြဲထြက္ေရး အတြက္ လမ္းစ၊ ခြဲထြက္ေရးသမားတို႔ရဲ႔ ၀ါဒ မိႈင္းမ်ား ကို ျပတ္ျပတ္သားသား သတၱိရွိရွိ ရင္ဆိုင္ပစ္ဘို႔ လိုေနပါၿပီ။
ကုိေဌးလြင္ဦး ေရးသားတဲ့ ရခုိင္သမုိင္းဆုိင္ရာ ေဆာင္းပါးေတြကုိ ဖတ္ခြင့္ရၿပီး သမုိင္းဗဟုသုတတုိးရတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတကယ္တင္မိပါတယ္။ ဒီလုိ သမုိင္းအမွန္ကုိ အမုန္းတရားေတြနဲ႔ ေဆာက္တည္ထားတဲ့ သမုိင္းလိမ္ေတြၾကားက ေဖာ္ထုတ္မွတ္တမ္းတင္တဲ့အတြက္လည္း ေလးစားပါတယ္။ ဆက္လက္ေရးသြားဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းအားေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အထက္က ေဆာင္းပါးမွာ ဖယ္ဒရယ္မူကုိ ခြဲထြက္ေရးအတြင္းသေဘာေဆာင္တယ္လုိ႔ ေျပာထားတာကုိ မရွင္းသလုိ ဘ၀င္လည္းမက်ပါဘူး။ ရွင္းျပေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ ခြဲထြက္ေရးမူကုိ အမွားတခုလုိ႔ သတ္မွတ္အျမင္ရွိတာကုိလည္း ရွင္းျပေစခ်င္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ေျဖေပးပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ အရင္ကတည္းက ဖယ္ဒရယ္မူကုိ လုိအပ္ခ်က္အျဖစ္ လက္ခံထားပါတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ခြဲထြက္ေရးမူကုိပါ လုိအပ္ရင္ လက္ခံသင့္တယ္ဆုိျပီး ယူဆပါတယ္။ က်ေနာ္မွားတယ္ထင္ရင္ ရွင္းျပေစလုိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ကြန္မင့္မ်ားကို ျပန္ေလ့မရွိပါ။ ခဲထုသံမေၾကာက္သလို လက္ခုပ္သံကိုလည္း မေမွ်ာ္ကိုးပါ။ သို႔ေသာ္ ကိုမ်ိဳးျမင့္ေအာင္ရဲ႔ ကြန္မင့္နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးေပးသင့္တယ္လို႔ ခံစားမိလို႔ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြး ေပးပါမယ္။
အမွန္တစ္ကယ္ ဖက္ဒရယ္မူ- ကို ကၽြန္ေတာ္ ႏွက္သက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စု ေတြ ေျပာဆိုေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူနဲ႔ တုိင္းရင္းသားမ်ား ခံစားေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူက ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ပံုစံ ဖက္ဒရယ္မူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဆယ္ႏွစ္ၾကာ ခြဲထြက္လိုက သီးျခားခြဲထြက္ ခြင့္ရွိသည္ ဆိုတဲ့ မူကို လက္ကိုင္ထားဆဲပါ။ နယ္စပ္ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ ေတာ္လွန္ေရး အုပ္စုၾကားမွာ ခံစားေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူဆိုတာလည္း အတြင္းစိတ္မွာ ခြဲထြက္ေရးကို ဦးတည္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့သေဘာကေတာ့ ခြဲထြက္ေရးကို အားမသန္ပါ။ ဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်ိဳးဆက္အတြက္ လတ္တေလာ ထြက္ေပါက္ ေဆးမီးတို အေနနဲ႔ အသက္ရႈေခ်ာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္ အႏွစ္ ၁၀၀၊ ၂၀၀ အနာဂါတ္မ်ိဳးဆက္မ်ား အတြက္လည္း မေကာင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္က ဧရိယာအားျဖင့္ မက်ယ္၀န္းပါ။ တိုင္းရင္းသားအားလံုး ခြဲထြက္ကုန္ရင္ ခြဲထြက္သြားတဲ့ ဧရိယာသည္လည္း အလြန္က်ဥ္းေျမာင္း တဲ့ ဧရိယာေလးမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္မယ္၊ က်န္ေနခဲ့တဲ့ ဧရိယာသည္လည္း က်ဥ္းေျမာင္းစြာပဲ က်န္ေနခဲ့ပါမယ္။ ဥပမာ စကၤပူႏိုင္ငံကို ၾကည့္ပါ။ ခြဲထြက္စနဲ႔ ခြဲထြက္ၿပီး အႏွစ္ ၃၀ ထိ ခြဲထြက္သြားရျခင္းကို ေက်နပ္ေနေပမယ့္ အခုအခ်ိန္ကစ ခြဲထြက္ခဲ့တာ မွားတယ္လို႔ ခံစားသူမ်ား ေပၚထြန္းလာေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔မ်ိဳးဆက္မ်ား အေၾကာင္းကို ေတြးလိုက္ရင္ ေနာင္ အႏွစ္ ၁၀၀ မွာ ဘယ္မွာေနမလဲ ဆိုတာက အစ ေခါင္းကိုက္ေနရပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ခ်မ္းသာသြားရျခင္းက ျမန္မာ၊ လာအို၊ ဗိယက္နာမ္၊ ကမ္ေဘာဒီးယား တုိ႔က တံခါးပိတ္ စီးပြားေရး စနစ္ကို က်င့္သံုးလိုက္လို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံ ေလးႏိုင္ငံက တံခါးပိတ္ထားေတာ့ ၀င္ရထြက္ ရမယ့္ အေပါက္က ထိုင္းနဲ႔ စကၤပူ ေမွာင္ခိုလမ္းမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ဒီမွာ စကၤပူနဲ႔ ထိုင္းက ပြဲစားလုပ္ရင္း ခ်မ္းသာသြားတာပါ။ တစ္ကယ္လို႔ အဲ့ဒီ ေလးႏိုင္ငံ စီးပြားပြင့္လာရင္ ကုန္ကူးသန္းမႈက ဖြင့္ထားတဲ့ တံခါးကပဲ လုပ္ေဆာင္လာမွာပါ။ ဒီအခါ စကၤပူဟာ စီးပြား ထိုးတက္ေနမႈ ရပ္သြားမယ္၊ တနည္းအားျဖင့္ သူႏိုင္ငံက်ဥ္းက်ဥ္း ေလးမွာ ေနထိုင္မယ့္ လူေတြ အတြက္ စီစဥ္ေပးႏုိင္မႈမွာ ခ်ိဳ႔တ့ဲလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုဗီယက္ယူနီယံက ခြဲထြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ဆယ့္ငါးႏုိင္ငံမွာ တစ္ခ်ိဳ႔ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာျပည္ထက္ ၂ ဆေလာက္ က်ယ္၀န္းပါတယ္။ ဒီအတြက္ ခြဲထြက္ခဲ့တာ ျပသနာမႀကီးက်ယ္ေပမယ့္- အင္အားအရာမွာေတာ့ ယုတ္ေလွ်ာ့ သြားပါတယ္။
ျမန္မာႏို္င္ငံသာ အဲ့လို ခြဲထြက္ရင္ ရွိသမွ်ေသာ အကုန္မ်ိဳးႏြယ္တို႔ရဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲဟာ ေသးသိမ္လာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခြဲၿပီးသားကို ျပန္ေပါင္းဘို႔ ဆိုတာလည္း လြယ္ကူတဲ့ အလုပ္မဟုတ္ပါ။
ကၽြန္ေတာ့ အျမင္မွာ - ခြဲထြက္ခ်င္စိတ္ ဘာေၾကာင့္ ရွိရသလဲ- ဆိုတာကိုပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပန္လည္ သံုးသပ္ၿပီး အေျဖထုတ္ဘို႔ လိုပါတယ္။ ျပဳျပင္ေပးဘို႔ လိုပါတယ္။
(၁) လူမ်ိဳးႏြယ္ တစ္ခုဟာ အျခားေသာ အင္အားႀကီးတဲ့ လူမ်ိဳးႏြယ္တစ္ခုရဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ႀကီးႏိုင္ငယ္ညႇင္းခံရမႈ၊ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးမ်ား မရမႈ ျဖစ္ေနရင္ ဖိႏွိပ္ခံရသူမ်ားက မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လာမွာ ေသခ်ာတယ္၊ ဒီအခါ သူမ်ားဆီမွာ အဖိႏွိပ္ခံေနရမယ့္ အစား ငါတို႔ဟာ ငါတို႔ လြတ္လပ္စြာ ေနမယ္၊ ကိုယ့္မင္းကိုခ်င္းနဲ႔ ကိုယ္ေနမယ္ လို႔ ျဖစ္လာပါမယ္။- ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ႀကီးႏိုင္ငယ္ညႇင္းျပဳက်င့္တဲ့ ဓေလ့မ်ားကို တိမ္ေကာ ပေပ်ာက္သြားေအာင္ ဥပေဒအရ ျဖစ္ေစ၊ ျပင္းထန္ထိေရာက္စြာ အေရးယူျခင္းျဖင့္ ျဖစ္ေစ- က်င့္ေဆာင္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၂) ကိုယ့္ေဒသမွာ ထြက္တဲ့ သယံဇာတ မ်ားကို ကိုယ့္ေဒသက မခံစားရျခင္း ျပသနာ-။ ဒီအတြက္ စနစ္က်တဲ့ ျပည္ေထာင္စုမူကို တည္ေဆာက္ရပါမယ္။ ထြက္သမွ် ပစၥည္းမ်ားကို ဗဟုိအစိုးရကခ်ည္း မခံစားေစဘဲ-၊ ေနရာ ေဒသ၊ တိုင္းေဒသ၊ ျပည္နယ္ေဒသ အေလွ်ာက္ ခံစားခြင့္၊ လုပ္ေဆာင္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ျပဌာန္းေပးရပါမယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု မွာ ဆုိရင္ ျပည္နယ္ တစ္ခုကို ထားေတာ့ ၿမိဳ႔နယ္ တစ္ခုရဲ႔ ၿမိဳ႔ေတာ္၀န္တစ္ဦးခ်င္းစီမွာ သူ႔ၿမိဳ႔ သူ႔ေဒသ တိုးတက္ေစဘို႔-၊ ႏိုင္ငံတစ္ကာနဲ႔ ဆက္သြယ္ စီးပြား လုပ္ခြင့္ထိ ရွိေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ့ကိုယ္ ေတြ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႔ရဲ႔ ၿမိဳ႔ေတာ္၀န္ ဂ်ဴလီယန္ကို ကိစၥရွိလို႔ ကၽြန္ေတာ္ သြားေတြ႔ေတာ့-၊ သူ ဂ်ာမဏီကို သြားေန ေၾကာင္းေျပာတယ္။ ေနာက္တစ္ပါတ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ကို သြားေတြ႔တယ္- ကၽြန္ေတာ္က “ငါလာတယ္၊ မင္း ခရီးသြားေနလို႔ ငါျပန္သြားခဲ့တယ္” လို႔ ေျပာေတာ့၊ သူက ဟုတ္တယ္၊ ငါတို႔ၿမိဳ႔မွာ အလုပ္လက္မဲ့ေတြ မ်ားလာ တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဂ်ာမဏီက သံကုမၸဏီတစ္ခုကို ငါတို႔ၿမိဳ႔မွာ စက္ရံုလာဖြင့္ဘို႔- တစ္ကယ္လို႔ စက္ရံု ဖြင့္မယ္ ဆုိရင္ မင္းက အလုပ္သမား လခကို ဘယ္ေလာက္ေပးပါ၊ မင္းတို႔အတြက္ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အခြန္အခ ေလာက္နဲ႔ ငါ ခြင့္ျပဳေပးမယ္” ဆိုၿပီး သြားေရာက္ ကမ္းလွမ္းေၾကာင္း၊ သူ႔ကမ္းလွမ္းမႈ အဆင္ေျပခဲ့ေၾကာင္း၊ မၾကာမွီ စက္ရံု လာဖြင့္ရင္ ဒီၿမိဳ႔ေန မင္းတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြလည္း အလုပ္ရလာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့ ကို ရွင္းျပတယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္နယ္ တစ္ခုကို ထားေတာ့ ၿမိဳ႔တစ္ၿမိဳ႔ရဲ႔ ၿမိဳ႔ေတာ္၀န္ေတာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဘယ္ေလာက္ ရွိသလဲ၊ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ကုမၸဏီကို ေခၚခြင့္ ျပဳႏိုင္တဲ့ အဆင့္ထိ ရွိတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒါမ်ိဳးေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ခ်င္းလူထုက သူ႔ေျမနဲ႔ သူ႔ေရ ဘာေတြ လုပ္ရင္ ေကာင္းမယ္၊ ဘယ္လိုမ်ိဳး လုပ္ဘို႔ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြကို ကိုယ္ပိုင္ ေခၚခြင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေပးရပါမယ္။ ဒါမွ သူေျမမွာ သူ႔လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ၀င္ေငြေတြ၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ၊ ရလာမွာ ျဖစ္တယ္။ အျခားျပည္နယ္က လူမ်ားကလည္း အလုပ္လိုရင္ အလုပ္သြားလုပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုပဲ ျပည္နယ္အားလံုး လူမ်ိဳးအားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ ဖြင့္ေပးလိုက္ရပါမယ္။
ဒီေနရာမွာ မေတာ္မတရားသူမ်ားရဲ႔ အေႏွာင့္အယွက္က ကင္းလြတ္ဘို႔၊ သူခိုးဓားျပရန္က ကင္းလြတ္ဘို႔ ေနရာ ေဒသ၊ ျပည္နယ္ ျပည္မ အတြက္ လံုၿခံဳေရး လိုအပ္တယ္။ ဒီလုိအပ္တဲ့ လုံၿခံဳေရးကို ဗဟုိအစိုးရက တာ၀န္ယူ ကာကြယ္ေပးရမယ္။ ဒီအတြက္ ကုန္က်စားရိတ္မ်ားကို ၿမိဳ႔တိုင္း နယ္တိုင္း လူမ်ိဳးတိုင္းက အခြန္အခနဲ႔ ျပန္ လည္ ေထာက္ပ့ံေပးရပါမယ္။ ဒီအတြက္ ျပည္ေထာင္စု စစ္တပ္ကို ဗဟုိအစိုးရရဲ႔ ေအာက္မွာသာ ထားရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္ ျပည္မ ဗဟုိလမ္းမႀကီးမ်ား ေဖါက္လုပ္ေရးလို ကိစၥမ်ိဳးကို ဗဟုိအစိုးရကသာ တာ၀န္ယူရပါမယ္။ ဒီအတြက္ ျပည္နယ္၊ ျပည္မ အစိုးရမ်ားနဲ႔ ဗဟုိအစိုးရၾကားမွာ ေဒသတစ္ခုမွာ ရရွိတဲ့ ၀င္ေငြရဲ႔ အခ်ိဳးအစား ဘယ္ေလာက္ကို ျပည္ေထာင္စု အသံုးစားရိတ္ အျဖစ္ သံုးမယ္ ဆိုတဲ့ ဥပေဒသည္လား တိတိ က်က်ရွိရပါမယ္။
ဗဟုိအစိုးရ ဆိုတာ ျပည္နယ္၊ ျပည္မ လူမ်ိဳးစံု ဘာသာစံုထဲက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အမတ္မ်ားနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အစိုးရ ျဖစ္ရပါတယ္။ လူမ်ိဳးႀကီးျဖစ္သူက ေမာင္ပိုင္စီးထားခြင့္ မရွိေစရသလို၊ အရည္အခ်င္း ရွိရင္ ရွိတဲ့သူကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ ရွိေစရပါမယ္။
ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ ျပဳလုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း စကားေျပာပါတယ္။ အခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ ႏိုင္ငံ သား မွတ္ပံုတင္က မွားယြင္းေနပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့- အလႈမ႑ပ္မွာ ထမင္းေခၚေကၽြးမလို႔ ထုတ္ေပးတဲ့ ကဒ္ျပားနဲ႔ တူေနတယ္။ မွတ္ပံုတင္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ သူကေတာ့ ရွမ္းလူမ်ိဳး ပဲပုတ္ႀကိဳက္တယ္၊ သူကေတာ့ ကရင္လူမ်ိဳး တာလေပါ့ႀကိဳက္တယ္၊ သူကေတာ့ မြတ္စလင္ ၀က္သားမစားဘူး၊ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခား ထားသလို ျဖစ္ေနတယ္။
ႏိုင္ငံတစ္ကာမွာ တစ္ကယ့္ အဆင့္မွီ မွတ္ပံုတင္ေတြက အဲ့လို မဟုတ္ဘူး၊ အမည္-၊ ေမြးသကၠရာဇ္၊ အရပ္၊ ဆံပင္အေရာင္၊ မ်က္လံုးအေရာင္-။ က်ား၊မ။ ထုတ္ေပးသည့္ေန႔--- သက္တမ္းကုန္ဆုံုးသည့္ေန႔ (သက္တမ္း ကို သတ္မွတ္ျခင္းက မွတ္ပုံတင္ပါ လူရဲ႔ အရြယ္ ေျပာင္းသြားမွာ မို႔ ဆယ္ႏွစ္တႀကိမ္ ဓါတ္ပံုေျပာင္းေပးျခင္း သာ ျဖစ္တယ္။) ဒါေလာက္ပဲ ျပည့္စံုသြားၿပီေလ။
ဒီမွာ မွတ္ပံုတင္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံသား ဆိုတာ (ေဖၚမျပဘဲ) သိႏိုင္တယ္။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ထည့္ မထားေတာ့- သူ႔လူမ်ိဳး ငါ့လူမ်ိဳး ျငင္းခံု ရန္ျဖစ္ေသြးကြဲေနစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ သူ႔ဘာသာ ငါ့ဘာသာလည္း ေျပာေနစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ မွတ္ပံုတင္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူ တစ္ဦးက အရည္အခ်င္း ရွိလို႔ လူႀကီး ျဖစ္လာရင္ လည္း ဘာလူမ်ိဳးပဲ၊ ဘာ ဘာသာပဲ ျငင္းေနဘို႔ မလိုေတာ့ဘူး။ ဘယ္သူ ျဖစ္ျဖစ္ ငါတို႔ ႏုိင္ငံသားပဲ ဆိုတဲ့ အသိကို ၀င္ေစပါတယ္။ (ႏိုင္ငံေရး ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ညစ္ပတ္မႈနဲ႔ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးႏြယ္ကို ေဖၚႏုိင္တယ္- ဒီလို အရာမ်ားကို ျပင္းထန္စြာ အေရးယူမယ့္ ဥပေဒမ်ားနဲ႔ တားျမစ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။)
လက္ရွိကမၻာႀကီးက ခြဲထြက္ဘို႔ထက္ ပူးေပါင္းဘို႔ကိုပဲ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ႀကံစည္ေနပါတယ္။ ဥပမာ- အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ တို႔ကို ၾကည့္ပါ။ သူတို႔ဟာ သမိုင္းမွာ မဟာရန္သူႀကီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔ ရန္စ ႀကီးလြန္းလို႔ ပထမ ကမၻာစစ္၊ ဒုတိယ ကမၻာစစ္မ်ား ထိ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီေန႔မွာ European Union ဆိုၿပီး ပူးေပါင္းေနတယ္၊ ကြဲသြားတဲ့ အာရဗ္ေတြ အာရဗ္လီဂ္ ဆိုၿပီး ေပါင္းေနတယ္၊ အာဖရိကတိုက္မွာ အာဖရီကန္ ယူနီယံ ဆိုၿပီး တည္ေဆာက္ေနတယ္၊ ျပန္႔က်ဲေနတဲ့ အေရွ႔ေတာင္ အာရွက အာဆီယံ ဆိုၿပီး စုစည္းေနတယ္။ ဒီလို စုစည္းေနတဲ့ေခတ္ကာလႀကီးမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံ က်ဥ္းက်ဥ္းေလးက ထပ္မံ ကြဲရဦးမယ္ ဆိုရင္ သမိုင္း ေနာက္ျပန္ဆြဲေနမႈသာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမိုင္းေနာက္ျပန္ဆြဲလြန္းလို႔ အခုထိ လူ႔အခြင့္အေရး မရေသး လူကို လူလို႔ မျမင္တတ္ေသးတာ- ေနာက္ထပ္ ထပ္ကြဲရင္ ပိုဆိုးလာပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး လူတစ္မ်ိဳးျခင္းစီ တိမ္ေကာ ပေပ်ာက္သြားပါေတာ့မယ္။
အေကာင္းဆံုးက အေမရိကန္ရဲ႔လက္ရွိ အေနအထားကို အတုယူသင့္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြ အေနနဲ႔လည္း မိတ္ေဆြရဲ႔ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။
ေလးစားလွ်က္
ေဌးလြင္ဦး