နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဒကၠာတကၠသိုလ္၌ စေနေန႔က ျပဳလုပ္ေသာ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲတခုတြင္ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒအား ေဝဖန္ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္။
‘ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားျပႆနာႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး’ ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသည့္ အဆိုပါ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္မခံသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဥပေဒကို ေဝဖန္ျပစ္တင္သြားၾကေၾကာင္း Daily Star သတင္းတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
ဥပေဒတြင္ ထိုသို႔ ခြဲျခားမႈမ်ားရွိေန၍ ေကာ့ဘဇားေဒသတြင္းသို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား အစုအျပံဳလိုက္ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို ခက္ခဲဒုကၡျဖစ္ေစသည္ဟု ပါေမာကၡမ်ား အပါအဝင္ ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ဆိုၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္ “ျမန္မာႏိုင္ငံ သား ဥပေဒကို အသစ္ေရးဆြဲျပ႒ာန္းၿပီး လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ (၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒ အမွတ္-၄)အား ပယ္ဖ်က္သင့္ေၾကာင္း” အဆိုကို စစ္ကိုင္းတိုင္း မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၇ မွ ဦးတင္ျမ က တင္သြင္းရာ အျခား ကိုယ္စားလွယ္ တဦးက ေထာက္ခံၿပီး ယင္းအဆိုကို လႊတ္ေတာ္က လက္ခံေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
ဇူလိုင္လအတြင္းက စစ္ေတြႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ ေလ့လာသြားသည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနား ကလည္း အဆိုပါ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒအား ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းသြားဖူးသည္။
သို႔ေသာ္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီပါတီသစ္ ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔ ကမူ “၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ႏုိင္ငံသားဥပေဒက အဲ႔ဒီတုန္းက အာဏာရွင္စနစ္ ေအာက္မွာ ျပဳထားေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္ေရးကို အသိမွတ္ျပဳတယ္။
ႏုိင္ငံသား မဟုတ္တဲ့ လူေတြကို ဧည့္ႏိုင္ငံသား ျပဳခြင့္ ေပးထားတယ္။ မေပးထားတာ တခ်က္ပဲ။ ႏုိင္ငံသား မဟုတ္တဲ့ အတြက္ သမၼတ လုပ္လို႔ မရဘူး၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ လုပ္လို႔မရဘူး။ ႏိုင္ငံေရး ရာထူးေတြ ယူလို႔မရေအာင္ လုပ္ထားတယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွ မဟုတ္ဘူး။ တျခားႏုိင္ငံမွာလည္း ႏို္င္ငံသားမဟုတ္တဲ့လူေတြ ဒီလိုကန္႔သတ္ တာပဲ” ဟု ၎၏ ပါတီ ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားတြင္ ေျပာဆို သြားသည္။
ထို႔အတူ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားကလည္း အဆိုပါ ၁၉၈၂ ဥပေဒအား ျပင္ဆင္မႈျပဳရန္ မလိုေၾကာင္း ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ မႈမ်ား ရွိေနသည္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား မဟုတ္ၾကဘဲ တဖက္ႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဘဂၤါလီမ်ား အျဖစ္သား သတ္မွတ္ထားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရကလည္း ၎တို႔ႏိုင္ငံသားမ်ား မဟုတ္ဟူ၍ ျငင္းပယ္ ထားသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတြင္ သံုးသိန္းခန္႔ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ေနထိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္း ကုလဒုကၡသည္႐ုံး UNHCR က ဆိုသည္။
ထိုျပႆနာအား ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ ျမန္မာအၾကား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း ေအာက္တိုဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔ ဒကၠာတကၠသိုလ္ ေဆြးေႏြးပြဲက အေလးေပးခဲ့ၾကသည္။
Sources Here:
-
“ရခိုင္ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္မ်ားက RNDP ပါတီမွ လာဘ္ေငြသိန္းႏွစ္ေထာင္ရယူ၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ကိုအၾကမ္းဖက္ရန္ အားေပးအားေၿမာက္ၿပဳၿခင္း”
”
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ.နယ္သည္ စစ္ေတြ.ျမိဳ.ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ.တို.၏ ၾကားတြင္ တည္ ရွိေသာ ျမိဳ.ျဖစ္ပါသည္။ ျမိဳ.နယ္အတြင္းရပ္ကြက္၊ေက်းရြာေပါင္း(၉၃)ခုရွိပါသည္။
၁။ ေစတီျပင္နယ္ေျမအတြင္း ရြာေပါင္း(၄၀)ရွိျပီး၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားရြာ (၂၆)ရြာရွိပါသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာရြာ (၁၄)ရြာသာရွိပါသည္။
ပန္းကိုင္းရုိဟင္ဂ်ာရြာကို(၁၄.၆.၁၂)ခုႏွစ္ည(၉း၀၀)နာရီအခ်ိန္တြင္ရြာလံုးက်ြတ္မီးရွိ.ခံရျပီး၊လူ(၂)ဦးေသဆုံးခဲ့ပါသည္။အိမ္ေျခ(၂၀၂)လံုး၊ဗလီ(၂)လံုး၊လူဦးေရ(၁၁၀၇)ဦးအိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သြားခဲ့ပါသည္။အာဏာပိုင္လည္းကယ္ဆယ္ေရးျပဳလုပ္ေပးခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။၎ျမိဳ.နယ္ရွိအထက္နန္းရာရိုဟင္ဂ်ာရြာတြင္ေသာင္တင္လွ်က္ရွိပါသည္။ယေန.ထိႏိုင္ငံေတာ္ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ၾကီး႒ာနမွကူညီခဲ့ျခင္းရွိ၊မရွိေတာ့မသိပါ။ျမိဳ.နယ္အာဏာပိုင္ေတြကမည့္သည့္ပစၥည္းတစ္စံု၊တစ္ခုမွကူညီးေပးျခင္းမရွိသည္မွာေတာ့ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
စားဝတ္ေနေရးအေျခအေန
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအစၥလာမ္သာသနာေရးအဖြဲ.မွကူညီေထာက္ပံ့ေသာရိကၡာမ်ားႏွင့္သာစားတစ္လွည့္၊ငတ္တစ္လွည့္ၿဖင့္အသက္ရွင္လွ်က္ ရွိေနၿခင္းၿဖစ္ေနပါသည္၊၊
”
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ.နယ္သည္ စစ္ေတြ.ျမိဳ.ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ.တို.၏ ၾကားတြင္ တည္ ရွိေသာ ျမိဳ.ျဖစ္ပါသည္။ ျမိဳ.နယ္အတြင္းရပ္ကြက္၊ေက်းရြာေပါင္း(၉၃)ခုရွိပါသည္။
၁။ ေစတီျပင္နယ္ေျမအတြင္း ရြာေပါင္း(၄၀)ရွိျပီး၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားရြာ (၂၆)ရြာရွိပါသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာရြာ (၁၄)ရြာသာရွိပါသည္။
ပန္းကိုင္းရုိဟင္ဂ်ာရြာကို(၁၄.၆.၁၂)ခုႏွစ္ည(၉း၀၀)နာရီအခ်ိန္တြင္ရြာလံုးက်ြတ္မီးရွိ.ခံရျပီး၊လူ(၂)ဦးေသဆုံးခဲ့ပါသည္။အိမ္ေျခ(၂၀၂)လံုး၊ဗလီ(၂)လံုး၊လူဦးေရ(၁၁၀၇)ဦးအိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သြားခဲ့ပါသည္။အာဏာပိုင္လည္းကယ္ဆယ္ေရးျပဳလုပ္ေပးခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။၎ျမိဳ.နယ္ရွိအထက္နန္းရာရိုဟင္ဂ်ာရြာတြင္ေသာင္တင္လွ်က္ရွိပါသည္။ယေန.ထိႏိုင္ငံေတာ္ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ၾကီး႒ာနမွကူညီခဲ့ျခင္းရွိ၊မရွိေတာ့မသိပါ။ျမိဳ.နယ္အာဏာပိုင္ေတြကမည့္သည့္ပစၥည္းတစ္စံု၊တစ္ခုမွကူညီးေပးျခင္းမရွိသည္မွာေတာ့ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။
စားဝတ္ေနေရးအေျခအေန
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအစၥလာမ္သာသနာေရးအဖြဲ.မွကူညီေထာက္ပံ့ေသာရိကၡာမ်ားႏွင့္သာစားတစ္လွည့္၊ငတ္တစ္လွည့္ၿဖင့္အသက္ရွင္လွ်က္ ရွိေနၿခင္းၿဖစ္ေနပါသည္၊၊
အၿပည့္အစံုေအာက္တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရွဳပါရန္-
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ေခၚ မြတ္စလင္ ဘာသာ၀င္ လူမ်ိဳးစုေတြ ရဲ႕ ျပႆနာဟာ ေျဖရွင္းဖို႔ ခက္ခဲတယ္ဆိုတာ အသိအမွတ္ ျပဳထားေသာ္လည္း၊ သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္ အေရးကို ကာကြယ္ေပးၾကဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန လူဦးေရ၊ ဒုကၡသည္နဲ႕ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအေရး ဆိုင္ရာ ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး Kelly Clements က ကုလသမဂၢရုံးခ်ဳပ္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ က သတင္းေထာက္မ်ား၏အေမးကုိ ေျဖၾကားေနစဥ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ ဒီစီ အေျခစိုက္ Open Society Foundation နဲ႔ Refugees International တို႔ မေန႔က ပူးေပါင္းက်င္းပတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန လူဦးေရ၊ ဒုကၡသည္နဲ႕ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ား ဆိုင္ရာ ဒု-လက္ေထာက္ အႀကီးအကဲ Mrs. Kelly Clements က ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။
ျပီးခဲ့တဲ့လက Mrs. Kelly Clements အပါအ၀င္ အေမရိကန္အစိုးရ အရာရွိ (၄) ဦးပါအဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏို္င္ငံေတြကို သြားေရာက္ခဲ့ၾကျပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ေခၚ မြတ္စလင္ ဘာသာ၀င္ လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို သိရွိႏို္င္ဖို႔ ဆိုင္ရာအရာရွိေတြ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ပတ္သက္ျပီး တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနေၾကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထားေတြရွိတယ္ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး နည္းလမ္းတစ္ရပ္ အျဖစ္ စဥ္းစားဖို႔ မိမိတို႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခဲ့ ေၾကာင္း Mrs. Kelly Clements က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ျပႆ နာ ေျပျငိမ္းေရး အတြက္ တျခားကိစၥေတြလည္း အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ျငိမ္းခ်မ္းဖို႔အေရးမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈ၊ ဆင္းရဲမႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ ေဒသခံေတြရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္ အေရးေတြ ခိုင္မာမႈ စတာေတြရွိမွသာ ျဖစ္ေပၚႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့ျပင္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ႏို္င္ဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို စြဲစြဲျမဲျမဲ ကူညီေထာက္ပံ့သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း Mrs. Kelly Clements က ကတိျပဳ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းတာကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာဟာ တစတစ ေျဖရွင္းရခက္လာေနတဲ့ အတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ႏွစ္ (၂၀) ေလာက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ Mrs. Kelly Clements က ၀န္ခံေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။
Sources Here:
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ ေထာင္ေထာင္အုပ္စု ေထာင္ေထာင္ ရုိဟင္ဂ်ာေက်းရြာေန ဦးကာလူ (ဘ)ဦးဆူေလမန္(၃၈)ႏွစ္ ႏွင့္ ေဘာ္ရွိရ္ (ဘ)ဦးကာလူ(၂၀)ႏွစ္ တုိ႔ သားအဖ (၂)ဦး တုိ႔သည္ (၉.၁၀.၁၂)ေန႔ အဂၤါေန႔ နံနက္ (၈)နာရီခန္႔တြင္ ေတာင္ေပၚသုိ႔တက္ၿပီး ထင္းခုတ္ရန္ ရြာမွထြက္ သြားၾကၿပီး ေနာက္္ည(၅)နာရီခန္႔တြင္ရခုိင္တစ္ဦးမွလာၿပီးသတင္းေပးသည္မွာ“ကုလားႏွစ္ေကာင္ ေခါင္းျပတ္ ေသ ေန ေၾကာင့္”ေျပာသြားပါသည္။
ထုိသတင္း ရရခ်င္း ၎ရြာမွ ရုိဟင္ဂ်ာ(၅၀)ဦးခန္႔က အခင္းျဖစ္ပြားရာသုိ႔ အေလာင္းသယ္ရန္သြားရာ ရြာသုိ႔ (၉.၁၀.၁၂) ည (၁း၀၀)နာရီ တြင္ေရာက္ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ အေလာင္းကိုယ္ေပၚတြင္ ေသနတ္ က်ဥ္ဆန္ထိဒဏ္ရာ (၁)ခ်က္ကိုလည္း ရြာသားမ်ားက ေတြ႕လိုက္ရပါသည္ ဟု ေျပာပါသည္။ (၁၀.၉.၁၂)ေန႔တြင္ အေလာင္းကုိ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ေဆးရုံသုိ႔သယ္ယူသြားၿပီး ယခုထက္ ထိ ျပန္ မပုိ႔ေသးပါ။ သက္ဆုိင္ရာမွ တစ္စုံတစ္ရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မူ မရွိေသးပါ။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ ကုိ ဒီလုိမိ်ဳး ႏွိပ္စက္ေနမယ့္ အစား အကုန္လုံးကုိ သတ္ပစ္ လုိက္ပါ ဟု ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာပါသည္။
ရေသ့ေတာင္သတင္း
ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေစတီျပင္တုိက္နယ္ ေဆးရံုမွ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၀င္း ဆုိသူသည္ ရေသ့ေတာင္ နယ္မွ ရုိဟင္ဂ်ာမူဆလင္မ်ားအားေဆးကုသမႈ မေပးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ သိရသည္။
အေၾကာင္းစံုမွာ- ေစတီျပင္ေက်းရြာနယ္မွ ရုိဟင္ဂ်ာမူဆလင္ရြာေပါင္း ၁၄ ရြာခန္႕မွလူနာမ်ား သည္ ေစတီျပင္ တုိက္ နယ္ ေဆးရံုမွ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၀င္းထံေဆးကုသမႈခံယူရန္ သြားေသာ္လည္း ၄င္းေဒါက္တာက ေဆးကုသ မေပး ေၾကာင္း၊ လူနာမ်ားကုိ ၄င္းက` မင္းတုိ႕ကုလားေတြကုိ ေဆးကုသ မေပးႏုိင္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေျပာ လႊတ္ လုိက္ ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ သိရသည္။
ထုိသို႕ေဆးကုသမႈ မခံႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ေစတီျပင္ႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အနီးတစ္၀ုိက္မွ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘူးသီး ေတာင္ ေတာင္ဘက္ရိွ ဘုရားျပင္ေအာင္ပ၊ ေညာင္ေခ်ာင္းေက်းရြာရိွတုိက္နယ္ေဆးခန္းသုိ႕ ေဆး ကုသခံယူရန္ လည္း ခက္ခဲေနေၾကာင္း၊ ရေသ့ေတာင္နယ္မွ ေညာင္ေခ်ာင္းသုိ႕ ေဆးကုသခံယူရန္ အနည္းဆံုး ၃-၄ နာရီခန္႕ စက္ ေလွျဖင့္ ခရီးသြား ေနရျခင္းေၾကာင့္ အခ်ိန္ကုန္လူပန္းလွ်က္ရိွေၾကာင္း သိရသည္။
ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီး ကုိယ္၀န္ေဆာင္မ်ားသည္လည္း မီးဖြားရန္အလြန္တရာအခက္အခဲရိွေနေၾကာင္း၊ မိခင္ႏွင့္ကေလးငယ္မ်ား၊ ေရာဂါျဖစ္သူမ်ားသည္ ေဆး၀ါးမကုသႏုိင္သျဖင့္ ေသဆံုးမႈမ်ားေနေၾကာင္း ေဒသ ခံမ်ားမွ သိရိွရ ပါ သည္။
RB News Desk
အေမရိကန္နိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီ ျမို့ေတာ္မွာ Open Society Foundations နဲ့ နိုင္ငံတကာ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ အဖဲြ့ Refugees International တို့ ပူးေပါင္းျပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥ ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အဂၤါေန့က ေဆြးေနြးခဲ့ျကပါတယ္။
Burma’s Rohingya: Beyond the Communal Violence ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဉ္နဲ့ ေဆြးေနြးပဲြမွာ လူဦးေရ၊ ဒုကၡသည္နဲ့ ေရွြ့ေျပာင္း အေျခခ် သူမ်ားဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီး တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Anne Richard နဲ့ ဒုတိယ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီး Kelly Clements တို့လည္း တက္ေရာက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီး Kelly Clements က ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ အတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ရာမွာ သူေတြ့ရိွခဲ့ တာေတြကို ျပန္ေျပာျပခဲ့သလို အကူ အ ညီေတြ ဆက္လက္ ေပးဖို့ အေျကာင္းနဲ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေျကာင္းေတြ ကို ေျပာသြားတယ္လို့ ဒီပဲြမွာ ပင္တိုင္ ေဆြးေနြးသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Refugees International အဖဲြ့က မစၥ Sarnata Reynolds က ေျပာပါတယ္။
ဒီပဲြ တက္ေရာက္ လာျကတဲ့ လူ့အခြင့္ အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ျကည့္ေရး အဖဲြ့ အပါအဝင္ လူ့အခြင့္ အေရးအဖဲြ့ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ ၊ ေလ့လာသူေတြ ဘက္ကလည္း အျကံျပု ေဆြးေနြး ရာမွာ အုပ္စု နွစ္ခုကို သီးျခား ေနရာေတြမွာ ခဲြျခား ထားဖို့ စိတ္ကူး တခို့်အေပၚ စိုးရိမ္ျကတဲ့အေျကာင္း၊ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ကိုပဲ လုပ္ေဆာင္သင့္ေျကာင္း၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး အျမန္လုပ္ေဆာင္ သင့္ေျကာင္း၊ ကုလသမဂၢနဲ့ နိုင္ငံတကာ NGO ေတြ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရ သင့္ ေျကာင္းေတြ ေျပာျက တယ္လို့ မစၥ Reynolds က ျပန္ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ျပီး အေမရိကန္ အေနနဲ့ လက္ငင္းလိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေပးတာအျပင္ ဒီေဒသမွာ စီးပြားေရး ရင္းနီွးျမွပ္နံွမႈကအစ ဖံြ့ျဖိုးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဖံြ့ျဖိုးလာရင္ နွစ္ဘက္ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးဆီ ဦးတည္နိုင္တယ္ ဆိုတာမို်းလည္း ေဆြးေနြး ျကတဲ့ အေျကာင္း သူက ေျပာ ပါတယ္။
ဒီကိစၥက အလြန္ညင္သာ ေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ့ ျပႆနာကို ဘယ္လို အေကာင္းဆံုး ေျဖရွင္း နိုင္မယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုဖို့ လိုတယ္လို့ Refugees International က ယူဆေျကာင္းလည္း မစၥReynolds က ေျပာပါတယ္။
မွီၿငမ္း၊ ဘီဘီစီၿမန္မာပိုင္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မေလးရွားသံအမတ္ Mr.H.E.Dr.Ahmad Faifal နဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံက အလွဴရွင္ေတြ ပါဝင္တဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရိွလာၿပီး ဒီကေန႔မွာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြြကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာထြက္ေျပးျပီး ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းႏွင့္ ဓမၼာရံုတြင္ ခိုလံႈေနၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ား
အဲဒီအဖြဲ႔မွာ မေလးရွားႏိုင္ငံက ဗုဒၶသာသနာပိုင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဆရာေတာ္ႀကီး ၅ ပါးနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစံုက ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအဝင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၄၀ ေက်ာ္ပါဝင္ၿပီး ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုကာ ေန႔လည္ပိုင္းမွာ ေရႊေစတီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ဒုကၡသည္စခန္း၊ သေကၠျပင္ ဒုကၡသည္စခန္း၊ ေဘာဒူဘ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ သတင္းျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဦးဝင္းၿမိဳင္က RFA ကိုိ အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ဆန္က သူက ၅ ကီလို အိတ္ကေလးေတြ၊ အဲဒါ အိတ္ ၅၀၀၀ ေလာက္ပါတယ္။ ေနာက္ ေဆးပါတယ္။ ေနာက္ Family Box ေတြပါတယ္။ ေနာက္ ငါးဘူးေတြ အဲဒါပါတယ္။ အဲဒီ ဟိုဘက္က သေကၠျပင္ ဆိုတဲ့စခန္း အဲဒီဘက္ေတြကိုသြားတယ္။ ေနာက္ ဒီဘက္က ရခိုင္ဘက္က ေရႊေစတီေက်ာင္းကို သြားတယ္"
ဒါ့အျပင္ အဲဒီအဖြဲ႔ထဲမွာ ဆရာဝန္အဖြဲ႔လည္း ပါဝင္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြကို က်န္းမာေရး စစ္ေဆးခဲ့တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ မနက္ျဖန္မွာ တစ္ျခားက်န္ရိွေနေသးတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ဆက္လက္သြားေရာက္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမႈျပတိုက္ အနီးမွာ ကပ္လွ်က္ရိွတဲ့ ဗလီႀကီးဝင္းအတြင္း မေန႔က ေနအိမ္မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အေျခအေနေတြ ပံုမွန္အတိုင္း ျဖစ္ေနၿပီလို႔လည္း သိရပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာထြက္ေျပးျပီး ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းႏွင့္ ဓမၼာရံုတြင္ ခိုလံႈေနၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ား
အဲဒီအဖြဲ႔မွာ မေလးရွားႏိုင္ငံက ဗုဒၶသာသနာပိုင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဆရာေတာ္ႀကီး ၅ ပါးနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစံုက ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအဝင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၄၀ ေက်ာ္ပါဝင္ၿပီး ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုကာ ေန႔လည္ပိုင္းမွာ ေရႊေစတီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ဒုကၡသည္စခန္း၊ သေကၠျပင္ ဒုကၡသည္စခန္း၊ ေဘာဒူဘ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ သတင္းျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဦးဝင္းၿမိဳင္က RFA ကိုိ အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ဆန္က သူက ၅ ကီလို အိတ္ကေလးေတြ၊ အဲဒါ အိတ္ ၅၀၀၀ ေလာက္ပါတယ္။ ေနာက္ ေဆးပါတယ္။ ေနာက္ Family Box ေတြပါတယ္။ ေနာက္ ငါးဘူးေတြ အဲဒါပါတယ္။ အဲဒီ ဟိုဘက္က သေကၠျပင္ ဆိုတဲ့စခန္း အဲဒီဘက္ေတြကိုသြားတယ္။ ေနာက္ ဒီဘက္က ရခိုင္ဘက္က ေရႊေစတီေက်ာင္းကို သြားတယ္"
ဒါ့အျပင္ အဲဒီအဖြဲ႔ထဲမွာ ဆရာဝန္အဖြဲ႔လည္း ပါဝင္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြကို က်န္းမာေရး စစ္ေဆးခဲ့တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ မနက္ျဖန္မွာ တစ္ျခားက်န္ရိွေနေသးတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ဆက္လက္သြားေရာက္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမႈျပတိုက္ အနီးမွာ ကပ္လွ်က္ရိွတဲ့ ဗလီႀကီးဝင္းအတြင္း မေန႔က ေနအိမ္မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အေျခအေနေတြ ပံုမွန္အတိုင္း ျဖစ္ေနၿပီလို႔လည္း သိရပါတယ္။
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ကမၻာ့မူဆလင္အဖြဲ႔ႀကီး OIC မွ ေကာက္ခံရရွိထားေသာ လႉဒါန္းမႈမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္သာမကဘဲ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အတြက္ပါ ေထာက္ပံ့ ကူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားရန္ မေလးရွားႏိုင္ငံက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
OIC အဖြဲ႔ဝင္ မူဆလင္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အနီဖာ့ အမန္း Anifah Aman က အဂၤါေန႔ ပါလီမန္အတြင္း ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကြာလာလန္ပူ အေျခစိုက္ Bernama သတင္းတရပ္တြင္
ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
ေသာၾကာေန႔က ကာတာႏိုင္ငံ၊ ဒိုဟာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ OIC အထူး အစည္းအေဝးႀကီးအ တြင္း ေကာက္ခံ ရရွိခဲ့ေသာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ထည့္ဝင္ရန္ရွိေသာ ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝ ခန္႔တို႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ ထူ ေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ အသံုးျပဳ သြားမည္ဟု OIC က ရည္ရြယ္ထား၍ ယခုကဲ့သို႔ မေလးရွားႏိုင္ ငံ က သေဘာ ထား ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ စာရင္းအရ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေပါင္း ၉၁,၁၉ဝ ေယာက္ ရွိေနၿပီျဖစ္၍ ေနာက္ထပ္ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာမႈမ်ဳိးကိုလည္း ၎တို႔အစိုးရအေနႏွင့္ မလိုလားေပ။
တနလၤာေန႔ကလည္း မေလးရွား ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၏ မိတ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Kelab Putera 1 အဖြဲ႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မူဆလင္ႏွင့္ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဆန္အိတ္၊ သၾကားအိတ္၊ အဝတ္အထည္ ပံုးမ်ား၊ ေဆးဝါးပံုး မ်ားႏွင့္ ေရသန္႔ဗူးမ်ား စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္ လႉဒါန္းသြားခဲ့ေသးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အဆိုပါ “အရႈတ္ေတာ္ပံုၾကီး” အား မွ်တစြာႏွင့္ သမာသမတ္ က်စြာ ေျဖရွင္း မႈျဖစ္ ရန္ ၾကိဳးစားသြားမည္ဟု ပါလီမန္တြင္း ေမးခြန္း တရပ္ကို ေျဖဆို စဥ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီး က ေျပာဆို သြားသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔တခုကမူ ယခုကဲ့သို႔ ၎တို႔အေပၚ OIC ၏ ေထာက္ပံ့မႈအေပၚ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း စာ တေစာင္ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။
ရခိုင္႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔ ARU ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဝါကာအူဒင္ က OIC အတြင္းေရးမႉး ခ်ဳပ္ထံ ေရးသား လိုက္ေသာ စာတြင္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လက ကဇာ့ခ္စတန္ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ OIC ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ား ေကာင္စီ အစည္းအေဝးမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ OIC ၏ ေဆာင္ရြက္မႈ အဆင့္ဆင့္ကို ေဖာ္ထုတ္ ခ်ီးက်ဴးထားသည္။
ယခုဆိုလွ်င္ OIC ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ ဆက္ဆံေရးမ်ား ထူေထာင္လာႏိုင္ကာ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္ စားလွယ္ အဖြဲ႔ႏွစ္ႀကိမ္ေစလႊတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးလူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး႐ုံး ႏွစ္႐ုံးကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ သြားရန္ အစိုးရႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ အဆိုပါ OIC ႐ုံးမ်ား ႏိုင္ငံတြင္း လာေရာက္ဖြင့္လွစ္ထားရွိျခင္းအား ေဒသခံ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။
ကမၻာတဝွန္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား စုစည္းရန္အတြက္ ARU ကို OIC အဖြဲ႔ၾကီးမွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလ အတြင္းက ဖြဲ႔စည္းေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
OIC အဖြဲ႔ဝင္ မူဆလင္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အနီဖာ့ အမန္း Anifah Aman က အဂၤါေန႔ ပါလီမန္အတြင္း ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကြာလာလန္ပူ အေျခစိုက္ Bernama သတင္းတရပ္တြင္
ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
ေသာၾကာေန႔က ကာတာႏိုင္ငံ၊ ဒိုဟာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ OIC အထူး အစည္းအေဝးႀကီးအ တြင္း ေကာက္ခံ ရရွိခဲ့ေသာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ထည့္ဝင္ရန္ရွိေသာ ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝ ခန္႔တို႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ ထူ ေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ အသံုးျပဳ သြားမည္ဟု OIC က ရည္ရြယ္ထား၍ ယခုကဲ့သို႔ မေလးရွားႏိုင္ ငံ က သေဘာ ထား ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ စာရင္းအရ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေပါင္း ၉၁,၁၉ဝ ေယာက္ ရွိေနၿပီျဖစ္၍ ေနာက္ထပ္ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာမႈမ်ဳိးကိုလည္း ၎တို႔အစိုးရအေနႏွင့္ မလိုလားေပ။
တနလၤာေန႔ကလည္း မေလးရွား ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၏ မိတ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Kelab Putera 1 အဖြဲ႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မူဆလင္ႏွင့္ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဆန္အိတ္၊ သၾကားအိတ္၊ အဝတ္အထည္ ပံုးမ်ား၊ ေဆးဝါးပံုး မ်ားႏွင့္ ေရသန္႔ဗူးမ်ား စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္ လႉဒါန္းသြားခဲ့ေသးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အဆိုပါ “အရႈတ္ေတာ္ပံုၾကီး” အား မွ်တစြာႏွင့္ သမာသမတ္ က်စြာ ေျဖရွင္း မႈျဖစ္ ရန္ ၾကိဳးစားသြားမည္ဟု ပါလီမန္တြင္း ေမးခြန္း တရပ္ကို ေျဖဆို စဥ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီး က ေျပာဆို သြားသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔တခုကမူ ယခုကဲ့သို႔ ၎တို႔အေပၚ OIC ၏ ေထာက္ပံ့မႈအေပၚ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း စာ တေစာင္ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။
ရခိုင္႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔ ARU ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဝါကာအူဒင္ က OIC အတြင္းေရးမႉး ခ်ဳပ္ထံ ေရးသား လိုက္ေသာ စာတြင္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လက ကဇာ့ခ္စတန္ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ OIC ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ား ေကာင္စီ အစည္းအေဝးမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ OIC ၏ ေဆာင္ရြက္မႈ အဆင့္ဆင့္ကို ေဖာ္ထုတ္ ခ်ီးက်ဴးထားသည္။
ယခုဆိုလွ်င္ OIC ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ ဆက္ဆံေရးမ်ား ထူေထာင္လာႏိုင္ကာ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္ စားလွယ္ အဖြဲ႔ႏွစ္ႀကိမ္ေစလႊတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးလူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး႐ုံး ႏွစ္႐ုံးကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ သြားရန္ အစိုးရႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ အဆိုပါ OIC ႐ုံးမ်ား ႏိုင္ငံတြင္း လာေရာက္ဖြင့္လွစ္ထားရွိျခင္းအား ေဒသခံ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။
ကမၻာတဝွန္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား စုစည္းရန္အတြက္ ARU ကို OIC အဖြဲ႔ၾကီးမွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလ အတြင္းက ဖြဲ႔စည္းေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္
အလွဴေငြအျဖစ္ ကမၻာ့မူဆလင္ အဖြဲ႔ၾကီး OIC က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္း
ေကာက္ခံရရွိထားသည္။
ေသာၾကာေန႔က ကာတာႏိုင္ငံ ဒိုဟာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ပံ့မႈမ်ားဆိုင္ရာ OIC ၏ ဒုတိယအၾကိမ္ အတိုင္ပင္ခံအစည္းအေဝးတြင္ အဖြဲ႔ ဝင္ႏိုင္ ငံ မ်ားႏွင့္ စာနာေထာက္ထားေရးဌာနမ်ားထံမွ ေကာက္ခံရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း Jakata Post တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
ခ်မ္းသာေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားမွ ထည့္ဝင္မႈ မျပဳရေသး၍ ယခု ရရွိသည့္ပမာဏထက္ ပိုမိုမ်ားျပားစြာ ရရွိရန္ ရွိေသးေၾကာင္း တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ဆိုသည္။
ၾသဂုတ္လ အတြင္းက မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ပထမအၾကိမ္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ကူဝိတ္၊ ကာတာ၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်၊ တူရကီႏွင့္ အာရပ္ေစာ္ ဘြား မ်ား ျပည္ေ ထာင္ စု တို႔က ေဒၚလာသန္း ၅၀ မွ ၁၀၀ အၾကား ထည့္ဝင္ရန္ ကတိေပး ထား ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
OIC တြင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၅၇ ႏိုင္ငံ ရွိသည္။
ေကာက္ခံရရွိေသာ အလွဴေငြမ်ားကို ဇြန္လ အဓိကရုဏ္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡခံစားေနရေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳ သြား မည္ဟု သိရွိရသည္။
ေသာၾကာေန႔က ကာတာႏိုင္ငံ ဒိုဟာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ပံ့မႈမ်ားဆိုင္ရာ OIC ၏ ဒုတိယအၾကိမ္ အတိုင္ပင္ခံအစည္းအေဝးတြင္ အဖြဲ႔ ဝင္ႏိုင္ ငံ မ်ားႏွင့္ စာနာေထာက္ထားေရးဌာနမ်ားထံမွ ေကာက္ခံရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း Jakata Post တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
ခ်မ္းသာေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားမွ ထည့္ဝင္မႈ မျပဳရေသး၍ ယခု ရရွိသည့္ပမာဏထက္ ပိုမိုမ်ားျပားစြာ ရရွိရန္ ရွိေသးေၾကာင္း တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ဆိုသည္။
ၾသဂုတ္လ အတြင္းက မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ပထမအၾကိမ္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ကူဝိတ္၊ ကာတာ၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်၊ တူရကီႏွင့္ အာရပ္ေစာ္ ဘြား မ်ား ျပည္ေ ထာင္ စု တို႔က ေဒၚလာသန္း ၅၀ မွ ၁၀၀ အၾကား ထည့္ဝင္ရန္ ကတိေပး ထား ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
OIC တြင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၅၇ ႏိုင္ငံ ရွိသည္။
ေကာက္ခံရရွိေသာ အလွဴေငြမ်ားကို ဇြန္လ အဓိကရုဏ္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡခံစားေနရေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳ သြား မည္ဟု သိရွိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အႀကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္အၿပီး၊ ၄လႀကာမွာ ႏိုင္ငံထဲမွာ ေနရာေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္ဒုကၡေရာက္ေနသူ အေရအတြက္ ဟာ တိုးပြားလာေနတယ္လို႔ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာရံုး UNHCR ကစိုးရိမ္တႀကီး ထုတ္ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဒီ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ႐ံုးက ႏိုင္ငံထဲက ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ဒုကၡသည္ေပါင္း၇၅,၀၀၀ ခန္႔ ေလာေလာ ဆယ္ ရွိေနတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီလိုေနသူေတြလဲ ဆက္ ရွိေနေသး တယ္ လို႔ ေသာႀကာေန႔မွာ ထုတ္ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ရံုးရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Adrian Ewards က ဒီဒုကၡေရာက္ေနသူေတြရဲ့ သြား လာေရး ကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲျဖစ္တယ္၊ ေစ်းသြားခြင္႔၊ အစားအစာရရွိခြင့္၊ က်န္း မာေရးေစာ င့္ေ ရွာက္ ခြင့္န႔ဲ ပညာေရးအခြင့္အလမ္းေတြအတြက္ ပိတ္ပင္ခံေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဂ်ီနီ ဗာၿမိဳ႕ မွာ ေျပာ ႀကား လိုက္ပါတယ္။
ဒီေျပာခြင္႔ရွိသူကပဲ ခုလို ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္မႈ႔ေတြ ဆက္ဆိုးဝါးေနတာေႀကာင့္ ဆက္သည္းမခံႏိုင္ေတာ့တဲ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ အစားအစာနဲ႔ ေဆးဝါးေတြရရွိႏိုင္ဖို႔ ခုလို ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဆက္ ထြက္ေျပးေနႀကရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆက္ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး၊ မေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာလဲ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ရဲ့ ေျပာခြင္႔ရ Martin Nesirsky က ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ရံုးနဲ႔ ဒုကၡသည္ရံုးေတြ လက္တြဲျပီး၊ သက္ဆိုင္ရာေဒသတြင္းမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္ေနေႀကာင္း၊ သူတို႔က အထူးကို စိုးရိမ္မကင္း ဆက္ျဖစ္ေနေႀကာင္း ေႀကညာခ်က္ထုတ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားေတြရွိလို႔သာ ျဖစ္ႏိုင္ေႀကာင္း ေျဖႀကားသြားပါတယ္။
ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း)
အစၥလာမ္ႏိုင္ငံမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း (OIC) ႏွင့္ ကာတာဒါနအဖြဲ႕ (Qatar Charity) မွၾကီးမႉး ၍ ေဒသဆိုင္ရာ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း (၃၀) ခန္႕ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား လူသားျခင္းစာနာသည့္ အကူအညီမ်ားေပးရန္ အစည္းအေဝးပြဲတစ္ရပ္ က်င္း ပေဆာင္ ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္တိုဘာ (၃) ရက္ေန႕ Gulf News သတင္းဌာန ၌ ေဖာ္ျပထား သည္။
ကာတာႏိုင္ငံ၏ ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ဒိုဟာျမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာ (၄) ရက္ေန႕၌ က်င္းပမည့္ အစည္းအေဝး အတြင္း ရခိုင္ေဒသ ကူညီေရး ကိစၥရပ္မ်ား ကို ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။ OIC ၏ လူသားျခင္းကူညီမႈေရးရာ ဆိုင္ရာ လက္ေထာက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး သံအမတ္ၾကီး အက္တာ (Atta al-Mannan Bakhait) က ဒီအစည္းအေဝးပြဲဟာ အာရပ္ေဒသ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဆိုးရြား လွေသာ အေျခအေန ႏွင့္ စပ္လ်င္း၍ ပထမဆုံး အၾကိမ္ေဆြးေႏြး ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သတင္း ထုတ္ျပန္ေျပာ ဆိုလိုက္သည္။
ကာတာဒါနအဖြဲ႕ (Qatar Charity) ဥကၠဌ ယူစြတ္အာမက္အယ္လ္ကူဝါရီ ကလည္း “အစၥလာမ္မစ္ အဖြဲ႕မ်ား ႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ တဆင့္ လတ္တေလာ အကူအညီလိုအပ္ေနေသာ ရခိုင္ေဒသရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားအား ကူညီေဆာင္ရြက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ တိုးတက္လာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း” အဂၤါေန႕က ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ေျပာဆိုထားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဩဂုတ္လ (၃) ရက္ေန႕က မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလလမ္ပူျမိဳ႕ တြင္
က်င္းပေသာ အစည္းအေဝး၌ OIC အပါအဝင္ အျခားေသာ
အစိုးရမဟုတ္သည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ရခိုင္ေဒသကူညီကယ္ဆယ္ေရးဆိုင္ ရာ
အၾကံျပဳခ်က္ (၉) ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။
လက္ရွိရခိုင္ေဒသတြင္ ဒုကၡသည္ ၆၉,၀၀၀ ခန္႕ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ ေအဂ်င္စီ (UNHCR) ၏ စာရင္းဇယားမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး ထိုအထဲတြင္ ၄၆ရာခိုင္ႏွုန္းမွာ ကေလးသူငယ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လက္ရွိရခိုင္ေဒသတြင္ ဒုကၡသည္ ၆၉,၀၀၀ ခန္႕ရွိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ ေအဂ်င္စီ (UNHCR) ၏ စာရင္းဇယားမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး ထိုအထဲတြင္ ၄၆ရာခိုင္ႏွုန္းမွာ ကေလးသူငယ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
Sources Here:
စၿပိဳက်ပ်က္စီးေနတဲ့ ဒီၿမိဳ႕ရဲ႕ ဗလီအမ်ားစုမွာ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းမယ့္ မြတ္ဆလင္ေတြ တေယာက္မွ မရွိွိေတာ့ဘူး။ တကၠသိုလ္ထဲမွာလည္း မြတ္ဆလင္ေက်ာင္းသား တေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူး။
သူတို႔ေတြ ေစ်းမွာလည္း မရွိၾကေတာ့သလို ဆိပ္ကမ္းမွာလည္း သူတို႔ကို မေတြ႔ရေတာ့ဘူး။ ၿမိဳ႕ထဲက လမ္းေပၚ လမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ေတာင္ သူတို႔ေတြ ေၾကာက္႐ြံ႕ထိတ္လန္႔ေနၾကပါၿပီ။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာလို႔ သိၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ အၾကား ေသြးသံရဲရဲ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့တာ ၃ လခြဲ ရွိသြားေပမယ့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ႀကီးကေတာ့ အမုန္း မီးေတာက္မီးလွ်ံေတြၾကား ရွိေနဆဲပါ။ မြတ္ဆလင္ေတြ သူတို႔ေနခဲ့ဖူးတဲ့ ဒီေနရာမွာ အရင္လို ျပန္ေနခြင့္ ဘယ္ေတာ့ရမလဲ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္ေနခြင့္ေတာင္ ရပါ့မလားဆုိတာ ဘယ္သူမွ အေသအ ခ်ာ မသိပါဘူး။
ဒီပဋိပကၡဟာစစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕လူဦးေရအေနအထားကိုအေျခခံအားျဖင့္ ေျပာင္းလဲေစခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက ကမၻာ ႀကီးကို ကတိေပးခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြနဲ႔ အခုပဋိပကၡက ဖီလာဆန္႕က်င္ပါပဲ။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲမွာ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ သြားလာႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၅၀၀၀ ကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အျပင္ဖက္က ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲမွာ ပိတ္မိေနၾကပါတယ္။ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ျပဳ ခံရမွာကို ေၾကာက္႐ြံ႕တာမို႔ သူတို႔ေတြ အျပင္မထြက္ရဲၾကပါဘူး။
ၿမိဳ႕ထဲမွာရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြဟာလည္း သီးျခားခြဲထုတ္ခံထားရတာမို႔ ၿမိဳ႕ျပင္က မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ ဘဝတူပါပဲ။
“က်ေနာ္တို႔က ဒီမွာ အက်ဥ္းသားေတြလို ေနေနရတာပါ” လို႔ ဦးသန္႔ဇင္က ေျပာပါတယ္။ သူက မီး႐ိႈ႕မခံ ရဘဲ က်န္ခဲ့တဲ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕လယ္က ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဇြန္လကတည္းက ပုန္းေနခဲ့သူပါ။
အသက္ ၄၇ ႏွစ္အ႐ြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးသန္႔ဇင္ဟာ သူ႔အိမ္ကေနထြက္ဖို႔ အရမ္းေၾကာက္တာမို႔ အလုပ္လည္း ဘယ္လိုမွ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ ေစ်းႀကီးထဲက သူ႔ရဲ႕ အျပာေရာင္ သစ္သားတံခါးနဲ႔ ေဆးဆိုင္ေလးဟာလည္း လူသူကင္းမဲ့ေနပါ တယ္။ အဲ့ဒီေစ်းထဲကို ေလာေလာဆယ္ ရခိုင္ေတြပဲ ဝင္ခြင့္ျပဳတာကိုး။
ရခိုင္ျပည္နယ္က ျပႆနာဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာေနပါၿပီ။ ေဒသတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ ဘယ္ကေန လာၾကသလဲဆိုတဲ့အေပၚ အျငင္းပြားရာကေန ဒီျပႆနာ အျမစ္တြယ္လာခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္အမ်ားအျပား ျမန္မာျပည္မွာမ်ိဳးဆက္တဆက္ၿပီးတဆက္ ေနလာခဲ့ၾကေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ထဲက ေျမကို ခုိးယူဖို႔ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာ တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလိုမ်ိဳး မထီမဲ့ျမင္ ျပဳခံရတာပါ။
ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရ ၈ သိန္းခန္႔ရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ျမန္မာအစိုးရက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မေပးပါဘူး။ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြ ကေတာ့ ႏိုင္ငံ သားမေပးရတဲ့အေၾကာင္းရင္းထဲမွာ လူမ်ိဳေရးကိစၥလည္း ပါတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဘဂၤ ါ လီစကားေျပာ ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မူဆလင္ေတြနဲ႔ဆင္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အသားပိုမဲ တ့ဲအျပင္ အႀကီးအက်ယ္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္လို႔ အဲ့ဒီအဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးငယ္တဦးကို ေမလေႏွာင္းပိုင္းမွာ မြတ္ဆလင္ ၃ ေယာက္က မုဒိန္းက်င့္ၿပီး သတ္လိုက္ တယ္ဆိုတဲ့ သတင္း ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြ ပြက္ပြက္ဆူခဲ့တာပါ။ ဇြန္လလယ္ပိုင္းမွာေတာ့ ဓားရွည္၊ လွံနဲ႔ သံေခ်ာင္းေတြကိုင္ထားတဲ့ ၂ ဖက္ အုပ္စုေတြအၾကား တိုက္ခိုက္မႈေတြ ေဒသ တခုလံုး ျပန္႔ႏွံ႔သြားပါေတာ့တယ္။ ခန္႔မွန္းေျခအရ ရခုိင္ျပည္နယ္တခုလံုးမွာ လူ ၁၀၀ ခန္႔ ေသဆံုးၿပီး ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဗလီ ေတြ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ အိမ္ ၅၀၀၀ ခန္႔ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲ့ဒီလို ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ဒဏ္ကို အျခားေနရာအမ်ားစုထက္ ပိုခံရတာကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ပါပဲ။ အခုဆိုရင္ မီးေလာင္ ခံရတဲ့ အုတ္က်ိဳးအုတ္ပဲ့ေတြနဲ႔ သစ္ငုတ္တိုေတြ ေနရာအႏွ႔ံ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲက အႀကီးဆံုးရပ္ကြက္ျဖစ္ တဲ့ နာဇီရပ္ကြက္ဟာ မြတ္ဆလင္ ၁၀၀၀၀ ေလာက္ေနတဲ့ ရပ္ကြက္ျဖစ္ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ (Human Rights Watch – HRW) ကေတာ့ တိုက္ခိုက္ မႈေတြ အျပင္းထန္ဆုံး ျဖစ္ေနခ်ိန္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားလူစုေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ႀကံစည္ခဲ့ တယ္၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြ သူတို႔ရဲ႕မီးေလာင္ေနတဲ့အိမ္ေတြကို ႀကိဳးစားၿပီး မီးၿငိမ္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာင္မွပဲ သူတို႔ကို ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခဲ့တယ္ လို႔ စြပ္စြဲပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို အလည္အပတ္လာေရာက္တဲ့ အေမရိကန္ သံကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ စက္တင္ဘာလ အေစာပိုင္းမွာ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာတဲ့အခါ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက စစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕ အေနအထားသစ္ကို အေသးစိတ္ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေျမပံုကို လက္နဲ႔ ျဖတ္ဆြဲၿပီး သူက အခုဆိုရင္ ဟုိဖက္အုပ္စု ဒီဖက္အုပ္စု “မေက်ာ္ရတဲ့ လိုင္းေတြရွိတယ္၊” အဲ့ဒီလိုမွမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ “ရန္လိုတာေတြ၊ ေဒါသတႀကီး ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတာေတြ ရွိ လိမ့္မယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တာ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဒါက က်ေနာ္တို႔ တကယ္ ႀကံဳေတြ႔ေနရတာပါ” လို႔လည္း ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း အၿပံဳးနဲ႔ ျဖည့္ေျပာပါေသးတယ္။
ရဲေတြနဲ႔ စစ္သားေတြက ဗလီေတြကို အကာအကြယ္ေပးေန၊ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ကို ေစာင့္ ေရွာက္ေပးေနေပမယ့္ သူတို႔ထိန္းခ်ဳပ္လို႔မရတာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ဥပမာ – လူ ၃၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ ေဒသ တြင္း ဗုဒၶဘာသာေခါင္းေဆာင္ေတြ အစုအဖြဲ႔က ရခိုင္ေတြ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ စီးပြားေရးမလုပ္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္လည္း သူတို႔ကို စကားေတာင္မေျပာဖို႔ တိုက္တြန္းထားတဲ့ လက္ကမ္း စာေစာင္ထုတ္တာမ်ိဳးပါ။ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေရွာင္ႏိုင္တာ ဒီတနည္းပဲရွိတယ္လို႔ အဲ့ဒီအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕က အရင္အားလံုးေရာၿပီး တက္ေရာက္ကုသႏိုင္တဲ့ ေဆ႐ံုးႀကီးမွာ အခုဆိုရင္ မြတ္ဆလင္ လူနာေတြအတြက္ သီးသန္႔ အေဆာင္တခု ထားထားရပါတယ္။ တရက္မွာ ေဆး႐ံုကို မြတ္ဆလင္လူနာ ၄ ေယာက္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီး သူတို႔ေတြ ရဲအေစာင့္အေရွာက္နဲ႔ လာခဲ့ရတာလို႔ မိသားစုဝင္ေတြ က ေျပာျပပါတယ္။
ၿမိဳ႕ထဲကတကၠသိုလ္မွာဆိုရင္လည္းအခုဆိုရင္ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြပဲ ေက်ာင္းတက္ေနၾကပါတယ္။ ေစ်းႀကီး မွာဆို ရင္ေတာ့ အထဲကိုဝင္ဖို႔ ပလပ္စတစ္လုပ္ထားတဲ့ကိုယ္ပို္င္ ကဒ္ျပားပါဖို႔လိုပါတယ္။ ကဒ္ေတြ က ေစ်း သယ္ေတြ အတြက္ ပန္းေရာင္နဲ႔ ေစ်းလာဝယ္သူေတြအတြက္ အဝါေရာင္ပါ။ ႐ိုဟင္ ဂ်ာေတြ အတြက္ေတာ့ ဘာကဒ္မွမရွိတာမို႔ ေစ်းထဲဝင္လို႔ မရပါဘူး။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပႆနာဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအတြက္ အေရးႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း အစိုးရက အေရးေပၚအေျခအေနေၾကျငာၿပီး ဆူပူမႈေတြ ဆက္ပ်ံ႕သြားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈရွိႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးခဲ့တာေပါ့။
အခုဆိုရင္ တဖက္နဲ႔တဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ၊ ပဋိပကၡကို ေလ့လာဖို႔နဲ႔ အေျဖရွာႏိုင္တာေတြကို အစိုးရဆီ အႀကံျပဳဖို႔ လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ကိုလည္း ခန္႔အပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီပဋိပကၡအတြက္ ဒီ့ထက္ပိုေဆာင္ရြက္ ဖို႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵ နည္းနည္းပဲရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥဟာ ျမန္မာျပည္မွာ တကယ့္ကို ေရပန္းမစားတဲ့ အေရးကိစၥတခု ျဖစ္ပါတယ္။ အတိုက္ အ ခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကေတာင္ သူတို႔ ကိုယ္ စား ေျပာခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ကို လက္ခံတဲ့အျခားႏိုင္ငံရွိရင္ အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြဆီ ပိုလိုက္သင့္ တယ္ လို႔ေတာင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္က ဇူလိုင္လမွာ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။
“ဒီလိုအေျခအေနေအာက္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ညစ္ညစ္ပတ္ပတ္ စခန္းေတြထဲ ခြဲထည့္တာ၊ သူတို႔ေတြ ႏိုင္ငံကေန ထြက္ေျပးတာနဲ႔ တခ်ိဳ႕ အေျခအေနေတြမွာ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္ခ်ခံရတာေတြ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရတာေပါ့” လို႔ HRW ရဲ႕ သုေတသီ မက္သယူး စမစ္ (Matthew Smith) က ဆိုပါတယ္။ သူက ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာ ေသးခင္က ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ HRW အစီရင္ခံစာ ကို ေရးသားခဲ့သူပါ။
စစ္ေတြလို ေနရာမ်ိဳးေတြမွာဆိုရင္ “႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို အၿမဲတမ္း ခြဲထုတ္ပစ္မယ့္ အႏၱရာယ္ရွိေနတယ္၊ ဒါက ဘာသာစံု လူမ်ိဳးစံုရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုအတြက္ အလားအလာ မေကာင္းဘူး” လို႔လည္း သူက ေျပာပါ ေသးတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စာရင္းဇယားေတြက အနိမ့္ဆံုး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အတြက္ ျပႆ နာ ပိုဆိုး လာေနတာကို ညႊန္ျပေနပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ စျဖစ္တုန္းက ရခိုင္ျပည္နယ္တခုလံုးမွာ အုိးပစ္အိမ္ပစ္ျဖစ္ၾကရတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္း သားဦးေရ ၂၄၀၀၀ ေလာက္ ရွိခဲ့ရကေန အခု ၅၆၀၀ ေလာက္ပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရကေတာ့ ၅၂၀၀၀ ကေန ၇၀၀၀၀ အထိ ျမင့္တက္လာပါတယ္။ အမ်ားစုက စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္က စခန္းေတြမွာပါ။
အစိုးရကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရတိုးလာတဲ့အေပၚ အျပစ္ဖို႔ပါတယ္။ သူတို႔ေတြက အိမ္ေတြ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈး သြားတာမဟုတ္ ဘူး၊ ေဝေပးတဲ့ အကူအညီေတြ လိုခ်င္လြန္းလို႔ စခန္းေတြဆီ လာၾကတာတဲ့။
မလံုၿခံဳမႈကအခုလိုစခန္းေတြမွာလူဦးေရတိုးလာရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းတရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလမွာ အာဏာပိုင္ေတြက မြတ္ဆလင္ေတြကို သီးသန္႔ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ႏွိမ္နင္းမႈတခုလုပ္ၿပီး ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထိန္းသိမ္းခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔က စြတ္စြဲပါတယ္။ ၾသဂုတ္လထဲမွာ ဆိုရင္လည္း ၂ ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္မံျဖစ္ပြားၿပီး ေက်ာက္ေတာ္မွာရွိတဲ့ အိမ္ ၆၀၀ နီးပါး မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရတာမို႔ လူ ၃၅၀၀ အိုးပစ္အိမ္ပစ္ျဖစ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆိုအရ သိရပါတယ္။
ဒါ့ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက အျခားေနရာေတြမွာလည္း စစ္တပ္က မြတ္ဆလင္ေတြကို အဓမၼလုပ္ အားေပးေစခိုင္းတာ၊ ရြာသားေတြကို တပ္စပါးခင္းေတြ စိုက္ခိုင္းတာ၊ ေပၚတာအျဖစ္သံုးတာနဲ႔ ပ်က္စီးသြားတဲ့အိမ္ေတြျပန္ေဆာက္ခိုင္းတာ ေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔လည္း ရခုိင္စီမံကိန္းအဖြဲ (Arakan Project) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါေသးတယ္။
စစ္ေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈနဲ႔ မယံုၾကည္မႈေတြက သိပ္ကို ျမင့္မားလြန္းတာမို႔ ပ်က္စီးယုိ ယြင္းေနတဲ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲမွာ ႁပြတ္သိပ္ေနၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၇၀၀၀ ဟာ ဇြန္လကစလို႔ အျပင္ဖက္ကို ေျခမခ်ၾကပါဘူး။ ဟုိဖက္ကေန ဒီဖက္ကို လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ၅ မိနစ္ေလာက္ပဲၾကာတဲ့ ဒီရပ္ကြက္ေလးဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕လယ္မွာ ေနာက္ဆံုးက်န္ရွိေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္ေလးျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္ အစိုးရက ဆန္ေဝေပးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဆန္အျပင္ လိုအပ္တဲ့ တျခားအရာေတြအားလံုးနီးပါးအတြက္ မတန္တဆ လာဘ္ထိုးဖို႔လိုတယ္လို႔ အဲ့ဒီရပ္ကြက္မွာေနတဲ့ ဦးသန္႔ စင္က ေျပာျပပါတယ္။ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဗလီ တခုပဲရွိၿပီး ေဆးခန္းလည္းမရွိ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလည္းမရွိ စာသင္ေက်ာင္းလည္း မရွိတာမို႔ စုထားတဲ့ေငြေလးေတြ ရက္သတၱပါတ္ အနည္းငယ္အတြင္း ကုန္သြားမွာကို စိုးရိမ္မိ တယ္လို႔လည္း သူက ဆိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လကတည္းက အာဏာပိုင္ေတြ အတင္းပိတ္ခိုင္းခဲ့တာမို႔ ကေလး ၅ ေယာက္ရဲ႕ဖခင္ ဦးသန္႔စင္ဟာ ေစ်းထဲက သူ႔ဆိုင္ခန္းေလးကို အခုထိ ျပန္မဖြင့္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ တေယာက္ကဆို “ဒီဆိုင္ခန္းက အခုဆို ရခုိင္ေတြ အတြက္ျဖစ္သြားၿပီ” လို႔ သူ႔ကို ေျပာတယ္တဲ့။
“က်ေနာ္တို႔အားလံုး လုပ္ခ်င္တာကေတာ့ အလုပ္ရွိရာ ျပန္သြားခ်င္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဘဝ ေ တြ ျပန္ရဖို႔ အတြက္ အစိုးရက ဘာမွ အကူအညီမေပးဘူး” လို႔ ဦးသန္႔စင္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲဝင္တဲ့ လမ္း ၄ လမ္းစလံုးကို ရဲေတြ ေစာင့္ၾကပ္ေနတာပါ။ သံဆူးႀကိဳးေတြ၊ သစ္သားေတြနဲ႔ ပိတ္ဆံု႔ကာရံထားတဲ့ ရပ္ကြက္အျပင္ဖက္မွာေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ေန ၾကပါတယ္။ တခါတရံမွာလည္း လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွုတ္ခ်ေျပာသြားတာမ်ိဳး ဒါမွမဟုတ္လည္း ရပ္ကြက္ထဲကို ခဲနဲ႔ ပစ္ ထည့္သြားတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။
လမ္းရဲ႕ဟုိဖက္ျခမ္းမွာေတာ့ အသက္ ၅၇ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးေအးျမင့္တေယာက္ သံေခ်းတက္ေနတဲ့ သံကုလားထိုင္မွာ ေနာက္မွီထိုင္ရင္း ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲက မုတ္ဆိတ္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသား တစုကို စုိက္ၾကည့္ေနပါတယ္။
“အခုဆိုရင္ သူတို႔အတြက္ က်ေနာ္ ဘာကိုမွ မခံစားရေတာ့ဘူး။ ဒီကိစၥေတြ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ကို ဆက္ယံုလို႔ မရေတာ့ဘူး။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ သူတို႔ကို ဒီေနရာက ထြက္သြားေစခ်င္တယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းကလည္း အစိုးရမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အဓမၼ ခြဲထုတ္ပစ္မယ့္ မူဝါဒတစံုတရာ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာတာေတြအေပၚ မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ဘက္ ၂ ဘက္စလံုးကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ေနရာခ်ထားခဲ့တာျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ကို ခြဲပစ္ဖို႔မ ဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြေရာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကိုေရာ လံုၿခံဳတယ္လို႔ခံစားရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ရဲ ဒါမဟုတ္စစ္သားလံုလံုေလာက္ေလာက္မရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ၿပီးေတာ့သူတို႔ေတြ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လာေရးမွာ လည္း အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲ အတား အဆီးေတြ ရွိေနေသးတဲ့ အေၾကာင္း သူက ဝန္ခံခဲ့ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ကို အတူ ေနေစခ်င္တယ္၊ ဒါ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ပါ၊ ဒါေပမယ့္ လူေတြကို ေျပာင္းဖို႔ က်ေနာ္ တို႔ ဖိအားေပးလို႔ မရဘူးေလ” လို႔ ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“ေဒါသက အရွိန္ျမင့္ေနဆဲပဲ။ သူတို႔ မိသားစုဝင္ေတြ၊ အိမ္ေတြ ဆံုး႐ံႈးသြားတာကို ဘယ္ဘက္က မွ ေမ့လို႔မရဘူး ျဖစ္ေန တယ္” လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ဘဝေတြ “ပံုမွန္” ျပန္ျဖစ္ လာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္သ မွ်နည္း လမ္းေတြ ကို ေလ့ လာမႈလုပ္ေနတယ္၊ ဥပမာ – ရခိုင္ေက်ာင္း သားေတြ က မနက္ပိုင္း မွာ တကၠသိုလ္ တက္ရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက မြန္းလြဲပိုင္း မွာတက္တာမ်ိဳးေပါ့ လို႔လည္း သူက ဆိုပါေသးတယ္။
နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးရဲ႕ အေျပာကေတာ့ ပိုၿပီး ဘြင္းဘြင္းရွင္းရွင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူက “႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ေစ်း ေနာက္တခု၊ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာ ေနာက္တခု၊ ဆိပ္ကမ္း ေနာက္တခု က်ေနာ္တို႔ ထပ္ေဆာက္ရေကာင္း ေဆာက္ရလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ “သိပ္ခက္လိမ့္မယ္” တဲ့။
The Associated Press သတင္းဌာနက ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါး (After clashes, plight of segregated Muslims is a challenge to Myanmar democracy hopes) ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။
သူတို႔ေတြ ေစ်းမွာလည္း မရွိၾကေတာ့သလို ဆိပ္ကမ္းမွာလည္း သူတို႔ကို မေတြ႔ရေတာ့ဘူး။ ၿမိဳ႕ထဲက လမ္းေပၚ လမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ေတာင္ သူတို႔ေတြ ေၾကာက္႐ြံ႕ထိတ္လန္႔ေနၾကပါၿပီ။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာလို႔ သိၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ အၾကား ေသြးသံရဲရဲ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့တာ ၃ လခြဲ ရွိသြားေပမယ့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ႀကီးကေတာ့ အမုန္း မီးေတာက္မီးလွ်ံေတြၾကား ရွိေနဆဲပါ။ မြတ္ဆလင္ေတြ သူတို႔ေနခဲ့ဖူးတဲ့ ဒီေနရာမွာ အရင္လို ျပန္ေနခြင့္ ဘယ္ေတာ့ရမလဲ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္ေနခြင့္ေတာင္ ရပါ့မလားဆုိတာ ဘယ္သူမွ အေသအ ခ်ာ မသိပါဘူး။
ဒီပဋိပကၡဟာစစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕လူဦးေရအေနအထားကိုအေျခခံအားျဖင့္ ေျပာင္းလဲေစခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက ကမၻာ ႀကီးကို ကတိေပးခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြနဲ႔ အခုပဋိပကၡက ဖီလာဆန္႕က်င္ပါပဲ။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲမွာ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ သြားလာႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၅၀၀၀ ကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အျပင္ဖက္က ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲမွာ ပိတ္မိေနၾကပါတယ္။ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ျပဳ ခံရမွာကို ေၾကာက္႐ြံ႕တာမို႔ သူတို႔ေတြ အျပင္မထြက္ရဲၾကပါဘူး။
ၿမိဳ႕ထဲမွာရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြဟာလည္း သီးျခားခြဲထုတ္ခံထားရတာမို႔ ၿမိဳ႕ျပင္က မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ ဘဝတူပါပဲ။
“က်ေနာ္တို႔က ဒီမွာ အက်ဥ္းသားေတြလို ေနေနရတာပါ” လို႔ ဦးသန္႔ဇင္က ေျပာပါတယ္။ သူက မီး႐ိႈ႕မခံ ရဘဲ က်န္ခဲ့တဲ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕လယ္က ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဇြန္လကတည္းက ပုန္းေနခဲ့သူပါ။
အသက္ ၄၇ ႏွစ္အ႐ြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးသန္႔ဇင္ဟာ သူ႔အိမ္ကေနထြက္ဖို႔ အရမ္းေၾကာက္တာမို႔ အလုပ္လည္း ဘယ္လိုမွ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ ေစ်းႀကီးထဲက သူ႔ရဲ႕ အျပာေရာင္ သစ္သားတံခါးနဲ႔ ေဆးဆိုင္ေလးဟာလည္း လူသူကင္းမဲ့ေနပါ တယ္။ အဲ့ဒီေစ်းထဲကို ေလာေလာဆယ္ ရခိုင္ေတြပဲ ဝင္ခြင့္ျပဳတာကိုး။
ရခိုင္ျပည္နယ္က ျပႆနာဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာေနပါၿပီ။ ေဒသတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ ဘယ္ကေန လာၾကသလဲဆိုတဲ့အေပၚ အျငင္းပြားရာကေန ဒီျပႆနာ အျမစ္တြယ္လာခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္အမ်ားအျပား ျမန္မာျပည္မွာမ်ိဳးဆက္တဆက္ၿပီးတဆက္ ေနလာခဲ့ၾကေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ထဲက ေျမကို ခုိးယူဖို႔ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာ တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလိုမ်ိဳး မထီမဲ့ျမင္ ျပဳခံရတာပါ။
ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရ ၈ သိန္းခန္႔ရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ျမန္မာအစိုးရက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မေပးပါဘူး။ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြ ကေတာ့ ႏိုင္ငံ သားမေပးရတဲ့အေၾကာင္းရင္းထဲမွာ လူမ်ိဳေရးကိစၥလည္း ပါတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဘဂၤ ါ လီစကားေျပာ ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မူဆလင္ေတြနဲ႔ဆင္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အသားပိုမဲ တ့ဲအျပင္ အႀကီးအက်ယ္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္လို႔ အဲ့ဒီအဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးငယ္တဦးကို ေမလေႏွာင္းပိုင္းမွာ မြတ္ဆလင္ ၃ ေယာက္က မုဒိန္းက်င့္ၿပီး သတ္လိုက္ တယ္ဆိုတဲ့ သတင္း ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြ ပြက္ပြက္ဆူခဲ့တာပါ။ ဇြန္လလယ္ပိုင္းမွာေတာ့ ဓားရွည္၊ လွံနဲ႔ သံေခ်ာင္းေတြကိုင္ထားတဲ့ ၂ ဖက္ အုပ္စုေတြအၾကား တိုက္ခိုက္မႈေတြ ေဒသ တခုလံုး ျပန္႔ႏွံ႔သြားပါေတာ့တယ္။ ခန္႔မွန္းေျခအရ ရခုိင္ျပည္နယ္တခုလံုးမွာ လူ ၁၀၀ ခန္႔ ေသဆံုးၿပီး ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဗလီ ေတြ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ အိမ္ ၅၀၀၀ ခန္႔ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲ့ဒီလို ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ဒဏ္ကို အျခားေနရာအမ်ားစုထက္ ပိုခံရတာကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ပါပဲ။ အခုဆိုရင္ မီးေလာင္ ခံရတဲ့ အုတ္က်ိဳးအုတ္ပဲ့ေတြနဲ႔ သစ္ငုတ္တိုေတြ ေနရာအႏွ႔ံ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲက အႀကီးဆံုးရပ္ကြက္ျဖစ္ တဲ့ နာဇီရပ္ကြက္ဟာ မြတ္ဆလင္ ၁၀၀၀၀ ေလာက္ေနတဲ့ ရပ္ကြက္ျဖစ္ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ (Human Rights Watch – HRW) ကေတာ့ တိုက္ခိုက္ မႈေတြ အျပင္းထန္ဆုံး ျဖစ္ေနခ်ိန္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားလူစုေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ႀကံစည္ခဲ့ တယ္၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြ သူတို႔ရဲ႕မီးေလာင္ေနတဲ့အိမ္ေတြကို ႀကိဳးစားၿပီး မီးၿငိမ္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာင္မွပဲ သူတို႔ကို ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခဲ့တယ္ လို႔ စြပ္စြဲပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို အလည္အပတ္လာေရာက္တဲ့ အေမရိကန္ သံကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ စက္တင္ဘာလ အေစာပိုင္းမွာ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာတဲ့အခါ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက စစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕ အေနအထားသစ္ကို အေသးစိတ္ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေျမပံုကို လက္နဲ႔ ျဖတ္ဆြဲၿပီး သူက အခုဆိုရင္ ဟုိဖက္အုပ္စု ဒီဖက္အုပ္စု “မေက်ာ္ရတဲ့ လိုင္းေတြရွိတယ္၊” အဲ့ဒီလိုမွမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ “ရန္လိုတာေတြ၊ ေဒါသတႀကီး ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတာေတြ ရွိ လိမ့္မယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္တာ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဒါက က်ေနာ္တို႔ တကယ္ ႀကံဳေတြ႔ေနရတာပါ” လို႔လည္း ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း အၿပံဳးနဲ႔ ျဖည့္ေျပာပါေသးတယ္။
ရဲေတြနဲ႔ စစ္သားေတြက ဗလီေတြကို အကာအကြယ္ေပးေန၊ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ကို ေစာင့္ ေရွာက္ေပးေနေပမယ့္ သူတို႔ထိန္းခ်ဳပ္လို႔မရတာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ဥပမာ – လူ ၃၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ ေဒသ တြင္း ဗုဒၶဘာသာေခါင္းေဆာင္ေတြ အစုအဖြဲ႔က ရခိုင္ေတြ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ စီးပြားေရးမလုပ္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္လည္း သူတို႔ကို စကားေတာင္မေျပာဖို႔ တိုက္တြန္းထားတဲ့ လက္ကမ္း စာေစာင္ထုတ္တာမ်ိဳးပါ။ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေရွာင္ႏိုင္တာ ဒီတနည္းပဲရွိတယ္လို႔ အဲ့ဒီအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕က အရင္အားလံုးေရာၿပီး တက္ေရာက္ကုသႏိုင္တဲ့ ေဆ႐ံုးႀကီးမွာ အခုဆိုရင္ မြတ္ဆလင္ လူနာေတြအတြက္ သီးသန္႔ အေဆာင္တခု ထားထားရပါတယ္။ တရက္မွာ ေဆး႐ံုကို မြတ္ဆလင္လူနာ ၄ ေယာက္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီး သူတို႔ေတြ ရဲအေစာင့္အေရွာက္နဲ႔ လာခဲ့ရတာလို႔ မိသားစုဝင္ေတြ က ေျပာျပပါတယ္။
ၿမိဳ႕ထဲကတကၠသိုလ္မွာဆိုရင္လည္းအခုဆိုရင္ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြပဲ ေက်ာင္းတက္ေနၾကပါတယ္။ ေစ်းႀကီး မွာဆို ရင္ေတာ့ အထဲကိုဝင္ဖို႔ ပလပ္စတစ္လုပ္ထားတဲ့ကိုယ္ပို္င္ ကဒ္ျပားပါဖို႔လိုပါတယ္။ ကဒ္ေတြ က ေစ်း သယ္ေတြ အတြက္ ပန္းေရာင္နဲ႔ ေစ်းလာဝယ္သူေတြအတြက္ အဝါေရာင္ပါ။ ႐ိုဟင္ ဂ်ာေတြ အတြက္ေတာ့ ဘာကဒ္မွမရွိတာမို႔ ေစ်းထဲဝင္လို႔ မရပါဘူး။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပႆနာဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအတြက္ အေရးႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း အစိုးရက အေရးေပၚအေျခအေနေၾကျငာၿပီး ဆူပူမႈေတြ ဆက္ပ်ံ႕သြားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈရွိႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးခဲ့တာေပါ့။
အခုဆိုရင္ တဖက္နဲ႔တဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ၊ ပဋိပကၡကို ေလ့လာဖို႔နဲ႔ အေျဖရွာႏိုင္တာေတြကို အစိုးရဆီ အႀကံျပဳဖို႔ လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ကိုလည္း ခန္႔အပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီပဋိပကၡအတြက္ ဒီ့ထက္ပိုေဆာင္ရြက္ ဖို႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵ နည္းနည္းပဲရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥဟာ ျမန္မာျပည္မွာ တကယ့္ကို ေရပန္းမစားတဲ့ အေရးကိစၥတခု ျဖစ္ပါတယ္။ အတိုက္ အ ခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကေတာင္ သူတို႔ ကိုယ္ စား ေျပာခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ကို လက္ခံတဲ့အျခားႏိုင္ငံရွိရင္ အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြဆီ ပိုလိုက္သင့္ တယ္ လို႔ေတာင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္က ဇူလိုင္လမွာ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။
“ဒီလိုအေျခအေနေအာက္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ညစ္ညစ္ပတ္ပတ္ စခန္းေတြထဲ ခြဲထည့္တာ၊ သူတို႔ေတြ ႏိုင္ငံကေန ထြက္ေျပးတာနဲ႔ တခ်ိဳ႕ အေျခအေနေတြမွာ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္ခ်ခံရတာေတြ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရတာေပါ့” လို႔ HRW ရဲ႕ သုေတသီ မက္သယူး စမစ္ (Matthew Smith) က ဆိုပါတယ္။ သူက ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာ ေသးခင္က ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ HRW အစီရင္ခံစာ ကို ေရးသားခဲ့သူပါ။
စစ္ေတြလို ေနရာမ်ိဳးေတြမွာဆိုရင္ “႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို အၿမဲတမ္း ခြဲထုတ္ပစ္မယ့္ အႏၱရာယ္ရွိေနတယ္၊ ဒါက ဘာသာစံု လူမ်ိဳးစံုရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုအတြက္ အလားအလာ မေကာင္းဘူး” လို႔လည္း သူက ေျပာပါ ေသးတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စာရင္းဇယားေတြက အနိမ့္ဆံုး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အတြက္ ျပႆ နာ ပိုဆိုး လာေနတာကို ညႊန္ျပေနပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ စျဖစ္တုန္းက ရခိုင္ျပည္နယ္တခုလံုးမွာ အုိးပစ္အိမ္ပစ္ျဖစ္ၾကရတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္း သားဦးေရ ၂၄၀၀၀ ေလာက္ ရွိခဲ့ရကေန အခု ၅၆၀၀ ေလာက္ပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရကေတာ့ ၅၂၀၀၀ ကေန ၇၀၀၀၀ အထိ ျမင့္တက္လာပါတယ္။ အမ်ားစုက စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္က စခန္းေတြမွာပါ။
အစိုးရကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဦးေရတိုးလာတဲ့အေပၚ အျပစ္ဖို႔ပါတယ္။ သူတို႔ေတြက အိမ္ေတြ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈး သြားတာမဟုတ္ ဘူး၊ ေဝေပးတဲ့ အကူအညီေတြ လိုခ်င္လြန္းလို႔ စခန္းေတြဆီ လာၾကတာတဲ့။
မလံုၿခံဳမႈကအခုလိုစခန္းေတြမွာလူဦးေရတိုးလာရျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းရင္းတရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းကာလမွာ အာဏာပိုင္ေတြက မြတ္ဆလင္ေတြကို သီးသန္႔ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ႏွိမ္နင္းမႈတခုလုပ္ၿပီး ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထိန္းသိမ္းခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔က စြတ္စြဲပါတယ္။ ၾသဂုတ္လထဲမွာ ဆိုရင္လည္း ၂ ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္မံျဖစ္ပြားၿပီး ေက်ာက္ေတာ္မွာရွိတဲ့ အိမ္ ၆၀၀ နီးပါး မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရတာမို႔ လူ ၃၅၀၀ အိုးပစ္အိမ္ပစ္ျဖစ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆိုအရ သိရပါတယ္။
ဒါ့ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက အျခားေနရာေတြမွာလည္း စစ္တပ္က မြတ္ဆလင္ေတြကို အဓမၼလုပ္ အားေပးေစခိုင္းတာ၊ ရြာသားေတြကို တပ္စပါးခင္းေတြ စိုက္ခိုင္းတာ၊ ေပၚတာအျဖစ္သံုးတာနဲ႔ ပ်က္စီးသြားတဲ့အိမ္ေတြျပန္ေဆာက္ခိုင္းတာ ေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔လည္း ရခုိင္စီမံကိန္းအဖြဲ (Arakan Project) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေရးထားပါေသးတယ္။
စစ္ေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈနဲ႔ မယံုၾကည္မႈေတြက သိပ္ကို ျမင့္မားလြန္းတာမို႔ ပ်က္စီးယုိ ယြင္းေနတဲ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲမွာ ႁပြတ္သိပ္ေနၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၇၀၀၀ ဟာ ဇြန္လကစလို႔ အျပင္ဖက္ကို ေျခမခ်ၾကပါဘူး။ ဟုိဖက္ကေန ဒီဖက္ကို လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ၅ မိနစ္ေလာက္ပဲၾကာတဲ့ ဒီရပ္ကြက္ေလးဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕လယ္မွာ ေနာက္ဆံုးက်န္ရွိေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္ေလးျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္ အစိုးရက ဆန္ေဝေပးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဆန္အျပင္ လိုအပ္တဲ့ တျခားအရာေတြအားလံုးနီးပါးအတြက္ မတန္တဆ လာဘ္ထိုးဖို႔လိုတယ္လို႔ အဲ့ဒီရပ္ကြက္မွာေနတဲ့ ဦးသန္႔ စင္က ေျပာျပပါတယ္။ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ဗလီ တခုပဲရွိၿပီး ေဆးခန္းလည္းမရွိ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလည္းမရွိ စာသင္ေက်ာင္းလည္း မရွိတာမို႔ စုထားတဲ့ေငြေလးေတြ ရက္သတၱပါတ္ အနည္းငယ္အတြင္း ကုန္သြားမွာကို စိုးရိမ္မိ တယ္လို႔လည္း သူက ဆိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လကတည္းက အာဏာပိုင္ေတြ အတင္းပိတ္ခိုင္းခဲ့တာမို႔ ကေလး ၅ ေယာက္ရဲ႕ဖခင္ ဦးသန္႔စင္ဟာ ေစ်းထဲက သူ႔ဆိုင္ခန္းေလးကို အခုထိ ျပန္မဖြင့္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ တေယာက္ကဆို “ဒီဆိုင္ခန္းက အခုဆို ရခုိင္ေတြ အတြက္ျဖစ္သြားၿပီ” လို႔ သူ႔ကို ေျပာတယ္တဲ့။
“က်ေနာ္တို႔အားလံုး လုပ္ခ်င္တာကေတာ့ အလုပ္ရွိရာ ျပန္သြားခ်င္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဘဝ ေ တြ ျပန္ရဖို႔ အတြက္ အစိုးရက ဘာမွ အကူအညီမေပးဘူး” လို႔ ဦးသန္႔စင္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲဝင္တဲ့ လမ္း ၄ လမ္းစလံုးကို ရဲေတြ ေစာင့္ၾကပ္ေနတာပါ။ သံဆူးႀကိဳးေတြ၊ သစ္သားေတြနဲ႔ ပိတ္ဆံု႔ကာရံထားတဲ့ ရပ္ကြက္အျပင္ဖက္မွာေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ေန ၾကပါတယ္။ တခါတရံမွာလည္း လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွုတ္ခ်ေျပာသြားတာမ်ိဳး ဒါမွမဟုတ္လည္း ရပ္ကြက္ထဲကို ခဲနဲ႔ ပစ္ ထည့္သြားတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။
လမ္းရဲ႕ဟုိဖက္ျခမ္းမွာေတာ့ အသက္ ၅၇ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးေအးျမင့္တေယာက္ သံေခ်းတက္ေနတဲ့ သံကုလားထိုင္မွာ ေနာက္မွီထိုင္ရင္း ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ထဲက မုတ္ဆိတ္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသား တစုကို စုိက္ၾကည့္ေနပါတယ္။
“အခုဆိုရင္ သူတို႔အတြက္ က်ေနာ္ ဘာကိုမွ မခံစားရေတာ့ဘူး။ ဒီကိစၥေတြ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ကို ဆက္ယံုလို႔ မရေတာ့ဘူး။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ သူတို႔ကို ဒီေနရာက ထြက္သြားေစခ်င္တယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းကလည္း အစိုးရမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အဓမၼ ခြဲထုတ္ပစ္မယ့္ မူဝါဒတစံုတရာ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာတာေတြအေပၚ မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ဘက္ ၂ ဘက္စလံုးကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ေနရာခ်ထားခဲ့တာျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ကို ခြဲပစ္ဖို႔မ ဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြေရာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကိုေရာ လံုၿခံဳတယ္လို႔ခံစားရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ရဲ ဒါမဟုတ္စစ္သားလံုလံုေလာက္ေလာက္မရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ၿပီးေတာ့သူတို႔ေတြ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လာေရးမွာ လည္း အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲ အတား အဆီးေတြ ရွိေနေသးတဲ့ အေၾကာင္း သူက ဝန္ခံခဲ့ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ကို အတူ ေနေစခ်င္တယ္၊ ဒါ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ပါ၊ ဒါေပမယ့္ လူေတြကို ေျပာင္းဖို႔ က်ေနာ္ တို႔ ဖိအားေပးလို႔ မရဘူးေလ” လို႔ ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“ေဒါသက အရွိန္ျမင့္ေနဆဲပဲ။ သူတို႔ မိသားစုဝင္ေတြ၊ အိမ္ေတြ ဆံုး႐ံႈးသြားတာကို ဘယ္ဘက္က မွ ေမ့လို႔မရဘူး ျဖစ္ေန တယ္” လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ဘဝေတြ “ပံုမွန္” ျပန္ျဖစ္ လာဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္သ မွ်နည္း လမ္းေတြ ကို ေလ့ လာမႈလုပ္ေနတယ္၊ ဥပမာ – ရခိုင္ေက်ာင္း သားေတြ က မနက္ပိုင္း မွာ တကၠသိုလ္ တက္ရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက မြန္းလြဲပိုင္း မွာတက္တာမ်ိဳးေပါ့ လို႔လည္း သူက ဆိုပါေသးတယ္။
နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးရဲ႕ အေျပာကေတာ့ ပိုၿပီး ဘြင္းဘြင္းရွင္းရွင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူက “႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ေစ်း ေနာက္တခု၊ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာ ေနာက္တခု၊ ဆိပ္ကမ္း ေနာက္တခု က်ေနာ္တို႔ ထပ္ေဆာက္ရေကာင္း ေဆာက္ရလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ “သိပ္ခက္လိမ့္မယ္” တဲ့။
The Associated Press သတင္းဌာနက ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါး (After clashes, plight of segregated Muslims is a challenge to Myanmar democracy hopes) ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပသည္။
ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္
02.10.2012
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျမန္မာနယ္စပ္အနီးက Ramu နဲ႔ Cox’s Bazaar ၿမိဳ႕ေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္သူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔ အျမန္ဆုံး အေရးယူေပးဖုိ႔နဲ႔ လူနည္းစု ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ အကာကြယ္ေပးဖုိ႔တုိ႔အတြက္ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒါကာတကၠသုိလ္ ေက်ာင္း သားေတြ ဒီကေန႔ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြလက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုထားေပမဲ့ ျပည္ပေရာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကေတာ့ ဒီ စြပ္စဲြမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဘန္ေကာက္ ဗီြအိုေအ ႐ုံးခဲြကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ၀ုိင္းေတာ္သား ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။
Ramu လုိ႔ေခၚတဲ့ ပန္း၀ါၿမိဳ႕နဲ႔ Cox’s Bazaar လုိ႔ ေခၚတဲ့ ဖေလာင္းခ်ိန္ ေဒသေတြမွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈေတြမွာ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ အျမန္ဆုံး ဖမ္းဆီး အေရးယူေပးဖုိ႔ အစုိးရကုိ ဖိအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ထိပ္တန္း တကၠသုိလ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဒါကာ တကၠသုိလ္ က ေက်ာင္းသား ၃၀၀ ေလာက္ ဒီကေန႔မနက္ပုိင္းက သူတုိ႔ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းမွာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာပါ။
အခု ခ်ီတက္ ဆႏၵျပၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုဟာ Ramu နဲ႔ Cox’s Bazaar ေဒသေတြက ေက်ာင္း လာတက္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေျခစုိက္ The Daily Star သတင္းဌာနက ၀ါရင့္သတင္းေထာက္ Abdul Karam Azad က ဗီြအုိေအကုိ ေျပာျပပါတယ္။
“သူေျပာသြားတာကေတာ့ - ဒီမနက္ပဲ Ramu နဲ႔ Cox’s Bazaar ေဒသက ေက်ာင္းသားေတြဟာ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းမွာပဲ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာပါ-တဲ့။ သူတုိ႔က အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့သူေတြကုိ ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီး အေရးယူဖုိ႔၊ အုိးအိမ္ပ်က္စီး ဆုံးရႈံးသြားသူေတြ အတြက္ ထုိက္တန္တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖုိ႔ေတြကုိ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကပါတယ္-လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။”
ဒီဆႏၵျပပြဲကုိ သတင္းေထာက္ ဘာသာရပ္ကုိ သင္ၾကားေနၾကတဲ့ တျခား ေက်ာင္းသား အေတာ္ မ်ားမ်ားလည္း ပူးေပါင္း ပါ၀င္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက လက္ရွိအာဏာရပါတီျဖစ္တဲ့ Awami League ပါတီ ရဲ႕ ေက်ာင္းသားလူငယ္အဖြဲ႔ကလည္း အလားတူ ေတာင္းဆုိခ်က္ေတြနဲ႔တူ သီးျခား ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ Abdul Karam Azad က ေျပာပါတယ္။
အစုိးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူေတြလုိ႔ သံသယ ျဖစ္သူေတြအထဲ ရုိဟင္ဂ်ာေတြလည္း ပါတယ္လုိ႔ Abdul Karam Azad က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
သူေျပာသြားတာကေတာ့- “ ဒီကိစၥအတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေတြ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ အစုိးရအရာရွိေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲမွာ တရားမ၀င္ လာေရာက္ ေနထုိင္ေနၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္ႏုိင္ တယ္ဆုိၿပီး သံသယ ရွိေနၾကပါတယ္- တဲ့။ အစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္ နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ခဲ့ တဲ့ ပဋိပကၡေတြလုိ အျဖစ္မခံႏုိင္ဘူးဆုိတာကုိ ပထမဆုံး အႀကိမ္ျပသလုိက္တာလည္း ျဖစ္တယ္ - လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ရွိေနၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက သူတုိ႔အေပၚထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကုိ သေဘာမက်တဲ့အတြက္ အခုလုိ အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈေတြျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး လုပ္ေဆာင္တျဖစ္ႏုိင္တယ္ဆုိၿပီး အစုိးရ အရာရွိေတြက သံသယ ရွိေနၾကတာပါ- လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။ ”
ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရဘက္က အခုလုိ တဘက္သတ္ ေျပာဆုိေနတာေတြဟာ မဟုတ္ မွန္ေၾကာင္းနဲ႔ သူတုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ သူတပါး ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ခုိလႈံေနထုိင္တဲ့သူေတြျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီလုိကိစၥမ်ဳိးေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ျခင္း မရွိဘူးလုိ႔ မေလးရွားအေျခစုိက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔က ဥကၠ႒ Zafar Ahmad bin Abdul Ghani က ေျပာပါတယ္။
“ဒီ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ ထြက္ေျပးခိုလံႈေနတယ္၊ ဒုကၡသည္ အေနနဲ႔ ေန ေနတယ္။ ဒီ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ တခ်ဳိ႕ဘာသာကို သြားၿပီးေတာ့ ႏွိပ္စက္ဖို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ စိတ္ထဲမွာ လံုးဝ မရွိဘူး၊ အခုကိစၥက က်ေနာ္တုိ႔လူမ်ဳိးနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ဘူး၊ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ မပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔ဆုိင္တယ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျပည္သူေတြနဲ႔ပဲ ဆုိင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လူေတြကေတာ့ ဘာမွ မပါဘူး။”
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ အထြဋ္အျမတ္ထားတဲ့ ကုိရမ္က်မ္းစာအုပ္ကုိ မီးရႈိ႕ထားတဲ့ ဓာတ္ပုံကုိ Facebook အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပလုိက္တဲ့အတြက္ အခုလုိ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာလုိ႔ ဒီအထဲမွာ ပါတဲ့သူေတြက ေျပာတာကုိ ကုိးကားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သတင္းစာ တခ်ဳိ႕မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာပါ။
လက္ရွိအေျခအေနမွာ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေဒသေတြမွာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ညမ ထြက္ရအမိန္႔ထုတ္ထားၿပီး အေျခအေနေတြဟာ ဒီကေန႔အထိ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ ရွိေနေပမယ့္ Ramu ၿမိဳ႕ ရဲစခန္းက စခန္းမွဴး ရာထူးက ႏႈတ္ထြက္သြားတယ္လုိ႔ Abdul Karam Azad က ေျပာပါတယ္။
သူေျပာသြားတာကေတာ့ - “Ramu ၿမိဳ႕က အေျခအေနေတြဟာ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေနၿပီး အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူေတြကုိ အာဏာပုိင္ ေတြက ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္ - တဲ့။ ဒါေပမယ့္ Ramu ၿမိဳ႕ ရဲစခန္းကုိ ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲရတဲ့ အရာရွိကေတာ့ ဒီကေန႔ပဲ ရာထူးကေန ႏႈတ္ထြက္သြားပါတယ္ - လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။”
အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ဒီ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါ၀င္တယ္လုိ႔ သံသယရွိသူ ၁၆၆ ဦးကုိ ဘဂၤလာ ရဲအဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႕ ျပည္ထဲေရး
၀န္ၾကီး Muhiuddin Khan Alamgir က တနလၤာေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ramu ေခၚ ပန္း၀ါၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တည္ရွိေနခဲ့တဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြအပါအ၀င္ ေက်ာင္းေပါင္း ၂၂ ေက်ာင္းေလာက္နဲ႔ တန္ဖုိးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြလည္း ပ်က္စီး ဆုံးရႈံးခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြ က ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔ညမွာ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္တေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မနက္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကုိယ္တုိင္ အခင္းျဖစ္ပြားရာကုိ သြားေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒီတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာကုိးကြယ္သူ သက္ႀကီး ရြယ္အုိႏွစ္ဦးလည္း ေသဆုံးခဲ့ၿပီး လူအေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ထိခုိက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။
Source here
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကယ္လီဖိုးနီးယား ျပည္နယ္ ေလာ့အင္ဂ်ယ္လစ္ၿမိဳ႔မွာ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ ေန႔လည္္ ၃း၀၀ နာရီက စၿပီး- ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈနဲ႔ တန္းတူညီမွ် အခြင့္မေရး မရွိမႈ တို႔အား ထုတ္ေဖၚဆႏၵျပခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာရိုဟင္ဂ်ာ အေရးအား ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေပးသည့္ Burma Task Force ေခၚ အေမရိကန္ မြတ္ဆလင္ ပညာရွင္မ်ား ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အဖြဲ႔ |Free Rohingya Campaign (FRC) နဲ႔ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ဆႏၵျပမႈအတြက္ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားတဲ့ ကိုမိုးေက်ာ္က “ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေတြ ျဖစ္ထြန္းေစခ်င္တယ္။ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေတြ မရွိမႈ၊ မူ၀ါဒေပၚလစီမ်ားခ်မွတ္ၿပီး- အစိုး ရကိုယ္တိုင္က ပါ၀င္ပတ္သက္ေနမႈ၊ ရာဇ၀တ္ေကာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးအေရးယူေပးျခင္း မရွိမႈ- တို႔ဟာ တိုင္းျပည္ ထဲက လူနည္းစု မ်ားကို ၿငိဳျငင္ေစၿပီး- တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲေစဘို႔ ဒါမွမဟုတ္ တုိင္းျပည္ႀကီး ၀ရုန္းသုန္းကား ျဖစ္သြား ေစဘို႔ထိ ဦးတည္သြားေစႏုိင္တယ္။- ဒါေတြအားလံုးကို တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရး ေပးျခင္းနဲ႔သာ ကာကြယ္ႏိုင္ မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးကို အခ်ိန္မဆြဲပဲ ခ်က္ ျခင္း ေဖၚေဆာင္ဘို႔ လိုတယ္၊ ဒါေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ အစိုးရေပၚမွာ တာ၀န္ရွိတယ္၊” လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။
ဆႏၵျပသူမ်ားက ႏိုင္ငံတကာ ဧည့္သည္မ်ား က်က္စားရာ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေဟာလီ၀ုဒ္- ဟိုက္လင္း ေဒါင့္ေန ရာကို ေရြးခ်ယ္ စုေ၀းခဲ့ပါတယ္။
ဆႏၵျပမႈမွာ လူအင္အား ၅၀ နဲ႔ ၆၀ ေလာက္ရွိၿပီး- ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္မ်ား၊ ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ်ား နဲ႔ ကခ်င္လူ မ်ိဳးမ်ား ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနခိုက္- ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံ ရမႈ၊ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ခြဲျခားဆက္ခံရမႈမ်ားအား ဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ၿမိဳ႔ႀကီးတိုင္းမွာ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။
RB News Desk
မြန္းလြဲ ၃ နာရီ၊ စက္တင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၂ ယေန႔မြန္းလြဲ ၂ နာရီ ၄၀ မိနစ္၀န္းက်င္မွစတင္ကာ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီသည့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမ်ားက စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ တခုတည္းေသာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ား ေနထိုင္ရာ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ (ေမာ့လိပ္) ကို ေလးဘက္ ေလးတန္မွ ၀ိုင္းရံထားသည္ဟု စစ္ေတြမွ ရရွိသည့္ သတင္းတရပ္အရ သိရသည္။
ယင္းသို႔ေသာ အေျခအေနေၾကာင့္ ရပ္ကြက္အား စစ္တပ္ႏွင့္ ရဲလံုထိန္းမ်ားခ်ထားကာ လံုျခံဳေရး အရကာကြယ္ေပးထားေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
စစ္ေတြ ၿမိဳ႕ခံတဦး၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရဆိုလ်င္ လူဥိီးအေရအတြက္မွာ အရပ္မ်က္ႏွာ ၁ ဘက္လ်င္ ၁ ေထာင္၀န္းက်င္ခန္႔ရွိသည္ဟု သိရွိရသည္။ အေရအတြက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ မရေသးပါ။
RB News Desk
စစ္ေတြ၊ စက္တင္ဘာ (၂၇) ၊ခလရ ၅၄၀ မွ တပ္သားတစ္ဦးဆိုသူက ေခၚေဆာင္လာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးကို စစ္တြၿမိဳ႕မေစ်းအျပင္ဖက္ရွိ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔က ၀ိုင္း၀န္း ရိုက္ႏွက္မႈ တစ္ခုကို စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ ေန႔ေန႔လည္ပိုင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
'' စျဖစ္တာေတာ့ ေစ်းထဲအ၀င္မခံတာကစတာပဲ။ ဒါနဲ႔ေစ်းအျပင္ဖက္မွာ ၀ိုင္းရိုက္ၾကတာ'' ဟု စစ္တြၿမိဳ႕ မေစ်းရွိ ကုန္စံုဆိုင္ပိုင္ရွင္တစ္ဦးက ေပၚျပဴလာနယူးစ္သို႔ေျပာသည္။အျဖစ္အပ်က္အား သက္ဆိုင္ရာမွ အခ်ိန္မီ လာေရာက္ထိမ္းသိမ္းခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသ တို႔ကေျပာသည္။
အဆိုပါသတင္းအား ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ရဲစခန္းတာ၀န္ရွိသူတို႔ထံ ဖုန္းျဖင့္ အတည္ျပဳေမးျမန္းရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ စခန္းမွဴးမရွိေၾကာင္း ၄င္းတြင္ေျဖဆိုခြင့္မရွိေၾကာင္း ျပန္ လည္ေျဖၾကားသည္။
ရခိုင္ၿပည္နယ္တြင္ အဓိကရုန္းစတင္ၿဖစ္ပြားခဲ့သည့္ဇြန္လမွစတင္၍ယခုအခ်ိန္ထိ ရခိုင္အစြန္းေရာက္မ်ား သည္လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမွဳကိုအေၿခခံလ်က္ အီစၥလာမ္ဘာသာရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားကိုဥပေဒမဲ့ ရိုင္းစိုင္း စြာေစာ္ ကား လ်က္ရွိသည္ကိုအာဏာပိုင္မ်ားမွထိေရာက္စြာ အေရးယူၿခင္းမရွိသည့္ အၿပင္မသိ က်ဳိးက်ြံၿပဴ လ်က္ ရွိေနပါသည္။ ယခုအခါ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ရခိုင္ၿပည္တြင္ေရွးနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကပင္ေနထိုင္လာ ခဲ့ေသာရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားအားေမာင္းထုတ္ေရးအစီအစဥ္တရပ္ကို ရေသ့ေတာင္ညီလာခံက်င္းပကာ စနစ္တက်လူမ်ဳိးေရးသုတ္သင္ေရး ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနပါသည္။
အမွန္စင္စစ္ရခိုင္-ရိုဟင္ဂ်ာအဓိကရုန္းသည္ ခိုက္ရန္ၿဖစ္ပြားၿခင္းမွၿဖစ္ေပၚေသာအဓိကရုန္းမဟုတ္ဘဲ ဘာသာေရးနွင့္လူမိ်ဳးေရးအေၿခခံေသာအဓိကရုန္းၾကီးၿဖစ္ပါသည္။
RB News Desk.
ေနာက္ဆက္တြဲရရွိေသာသတင္း။
ေနာက္ဆက္တြဲရရွိေသာသတင္း။
ရခုိင္ၿပည္နယ္၊စစ္ေတြၿမဳိ႔နယ္ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ေန ဦးေမာဂ္ ဂုိလ္၏သား ေမာင္စိန္(ခ) လာလာယာ – အသက္(၂၂)ႏွစ္ သည ္ တပ္မေတာ္သား တစ္ဦး၏လုံၿခဳံေရး အကူအညီၿဖင္႔ စစ္ေတြ ၿမဳိ႔မေစ်းသုိ႔ စားစရာပစၥည္းမ်ားဝယ္ ယူရန္ သြားေရာက္ခဲ႔သည္။တပ္မေတာ္၏ လုံၿခဳံေရး ကုိေဘးဖယ္ထားၿပီး အထက္ပါေစ်းဝယ္ရန္သြားသူ လာလာယာ (ခ)ေမာင္စိန္ ကုိ ရခုိင္သားတစ္စုက ဝုိင္း၍ ထုိးၾကိတ္ ရုိက္ႏွိပ္ ခဲ႔သၿဖင္႔ သတိလစ္ ၍ေသလုနီးပါၿဖစ္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ထုိခ်ိန္တြင္ ၎ရခုိင္သားမ်ာက ပင္လယ္ ကမ္းစပ္မွ ေရထဲသုိ႔ ေမ်ာခ် လုိက္ ေၾကာင္း၊အတူလုိက္ပါသြားေသာ တပ္မေတာ္ ၏လုံၿခဳံေရး ကုိလက္မခံသၿဖင္႔ ယခုကဲ႔သုိ႔ ၿဖစ္ခဲ႔ရသည္။အတူလုိက္သြားေသာ ၎လုံၿခဳံေရး က သက္ဆုိင္ရာ သုိ႔ ဖုန္းဆက္အကူအညီ ေတာငး္ခံၿပီးအရုိက္ခံရသူ လာလာယာ(ခ) ေမာင္စိန္အား ေရထဲမွ ဆယ္ယူကာ ေဆး ရုံ၌ အတြင္း လူနာအၿဖစ္ ေဆးကုသ ေန ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ဤ ကဲ႔သုိ႔ မင္းမဲ႔စရုိက္ဆန္ဆန္ ဥပေဒမဲ႔ က်ဴးလြန္ခဲ႔သူတုိ႔အားမည္သုိ႔မွ်အေရးယူစုံစမ္းစစ္ေဆးမွဳ တစ္စုံ တစ္ရာ ယခုအခ်ိန္မၿပဳလုပ္ဘဲ လွ်စ္လွ်ဴရွဳထား ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္က ရိုဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားဆိုသည္မွာ မရွိေၾကာင္း တရား၀င္ေျပာၾကားထားေသာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာဟုေခၚေ၀ၚသံုးႏႈန္းရန္ေဆြးေႏြးခ်က္ကို ျငင္းဆန္ေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ေရးပါတီမွ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္ ေဒၚေအးႏုစိန္က ယေန႔က်င္းပသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲဒုတိယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
ေဒၚေအးႏုစိန္၏ ေဆြးေႏြးခ်က္အား ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္အေျခစိုက္ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပါတီမွေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေစာလြင္ ေခၚ ဦးစလင္းက ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားေဆြးေႏြး ခ်က္ကိုကန္႔ကြက္ေၾကာင္း တိုင္းရင္းသားဟုတ္မဟုတ္ကို တရားဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ရခုိင္အေရးကိစၥ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သံအမတ္ႀကီးက ‘ဘဂၤါလီ’ ဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို ဆက္လက္မသံုးစြဲရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့ၿပီး အိႏိၵယႏုိင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတို႔မွ ခုိး၀င္လာသူမ်ားဟု သံုးႏႈန္းလုိပါက သံုးႏႈန္းႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယေန႔ျပဳလုပ္ေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လူမႈ၀န္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးက ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းမရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ထိုသို႔ ေျပာၾကားခ်က္ကုိ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္လာေသာ ရခုိင္ေဒသခံမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ေနေသာ 7Day News သတင္းေထာက္က သတင္း ေပးပို႔သည္။
ထုိေဆြးေႏြးပြဲမွာပင္ ရိုဟင္ဂ်ာကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးကလည္း ဘဂၤါလီဟု ေခၚေ၀ၚျခင္းမျပဳဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာဟု တရား၀င္သံုးႏႈန္းေစလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ထုိေျပာၾကားခ်က္ကို ရခုိင္မွ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသာပြင့္က ႏုိင္ငံေတာ္က ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသည္မွာ မရွိေၾကာင္း တရား၀င္ေျပာၾကားထားျခင္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနသည့္အတြက္ ျပန္လည္ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။
ယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းထားသည္မ်ားကို မနက္ျဖန္ (စက္တင္ဘာ ၂၃)တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပြင့္လင္းစြာ ေျဖၾကားသြားမည္ဟု သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ရခုိင္အေရးကိစၥ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သံအမတ္ႀကီးက ‘ဘဂၤါလီ’ ဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို ဆက္လက္မသံုးစြဲရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့ၿပီး အိႏိၵယႏုိင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတို႔မွ ခုိး၀င္လာသူမ်ားဟု သံုးႏႈန္းလုိပါက သံုးႏႈန္းႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယေန႔ျပဳလုပ္ေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လူမႈ၀န္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးက ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းမရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ထိုသို႔ ေျပာၾကားခ်က္ကုိ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္လာေသာ ရခုိင္ေဒသခံမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ေနေသာ 7Day News သတင္းေထာက္က သတင္း ေပးပို႔သည္။
ထုိေဆြးေႏြးပြဲမွာပင္ ရိုဟင္ဂ်ာကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးကလည္း ဘဂၤါလီဟု ေခၚေ၀ၚျခင္းမျပဳဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာဟု တရား၀င္သံုးႏႈန္းေစလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ထုိေျပာၾကားခ်က္ကို ရခုိင္မွ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသာပြင့္က ႏုိင္ငံေတာ္က ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသည္မွာ မရွိေၾကာင္း တရား၀င္ေျပာၾကားထားျခင္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနသည့္အတြက္ ျပန္လည္ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။
ယေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းထားသည္မ်ားကို မနက္ျဖန္ (စက္တင္ဘာ ၂၃)တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပြင့္လင္းစြာ ေျဖၾကားသြားမည္ဟု သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
Sources Here:
ေနျပည္ေတာ္ စက္တင္ဘာ ၂၃။ေနျပည္ေတာ္တြင္ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပေနသည့္ ရခိုင္ေဒသ ရခိုင္ျပည္နယ္ေရရွည္ တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ဆိုင္ရာအလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တြင္တက္ေရာက္ေနသည့္္ ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ မြတ္စလင္ဘာသာ ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္စလင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုျမန္မာ့လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း လိုက္ေလ်ာ ညီေထြေနထိုင္ႏိုင္ေရး အတြက္ေခတ္ပညာမ်ား သင္ၾကားေပး ရန္လိုေၾကာင္း အဆိုတစ္ခုကိုသာ သေဘာတူညီ မႈရရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ေနျပည္ေတာ္ရွိMICCတြင္ျပဳလုပ္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ကယ္ဆယ္ေရး၊ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုး ေရး ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား အတြက္ ျပုလုပ္သည့္ အဆိုပါ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ရခိုင္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊မြတ္စလင္ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ စာေရးဆရာေက်ာ္၀င္း၊ ဦးသူရ(ခ)ဇာဂနာတို႔ လည္း တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းအဆိုကို ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚခင္ေစာေ၀က အဆိုျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာရွိတယ္ မရွိဘူး၊ခိုး၀င္လာတာ မဟုတ္ဘူး ဆုိသည္ႏွင့္ ဘင္ဂါလီ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ား အေပၚတြင္မူ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ၌ အေျခအတင္ အျငင္းပြား ေျပာဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
Sources Here:
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ပဋိပကၡမ်ား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးမ်ားအတြက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစၥလမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔ (OIC) မွ ကိုယ္စားလွယ္ Mr. Ufuk Gokcen က ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က Chatrium Hotel တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ မိတ္ဆက္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ Mr. Ufuk Gokcen က “လူမ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသြားမယ္။ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးမွာ ကူညီမႈေတြက အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ႏုိင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲသို႔ သီတဂူဆရာေတာ္၏ ကိုယ္စားလွယ္ အပါအဝင္၊ ဟိႏၵဴ၊ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ အစၥလမ္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေဆာဒီအာေရဗ်၊ သီရိလကၤာ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားမွ သံအမတ္မ်ား တက္ေရာက္ေၾကာင္း သိရသည္။
၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္က စတင္ ထူေထာင္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေပါင္း ၉၀ ရွိသည့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာႏွင့္ အစၥလမ္ဘာသာတို႔မွ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ရယူရန္ တည္ေထာင္ထားေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ OIC ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသလံုၿခံဳေရး ၀န္ႀကီး႒ာနအၾကား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရန္ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ ထိုးထားၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔၊ လျခမ္းနီအဖြဲ႔ႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔မ်ားအၾကား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ရန္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရယူထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
OIC သည္ ယခုလဆန္းပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အေျခအေနမ်ားကို သြားေရာက္ေလ့လာၿပီး ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားသည္ လူမ်ိဳးေရးကို အေျခခံသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ဘာသာေရး မတူညီမႈျပႆနာ ရွိေနသျဖင့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပူးေပါင္းအေျဖရွာ ေျဖရွင္းရန္လိုေႀကာင္း၊ လိုအပ္ေသာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ၎တို႔က တာ၀န္ယူေၾကာင္းလည္း ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးက “ႏိုင္ငံတိုင္း၊ ျပႆနာတိုင္းမွာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းခဲ့တာ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပူးေပါင္အေျဖရွာဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု ေျပာႀကားသည္။
တူရကီ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Mr. Ahmet Davutoglu ဦးေဆာင္သည့္ OIC ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားျဖစ္ပြားေနသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ယခုလဆန္းပိုင္းက သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ယခုလ ၈ ရက္ေန႔ကလည္း အေမရိကန္သံအဖြဲ႔က ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ သြားေရာက္ေလ့လာကာ လူဦးေရသိပ္သည္းမႈကို ေျဖရွင္းႏိုင္မည့္ အစီအမံမ်ားကို ေထာက္ပံ့ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္သြားမည္ ျဖစ္ေႀကာင္း အေမရိကန္ ဒုတိယ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေဆြးေႏြးခဲ့ေသးသည္။
Source : Irrawaddy News
၁၄ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၂
ရခုိင္ေဒသတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ျပႆနာမွာ ဘာသာေရးကုိ အေျခခံ သည့္ ျပႆနာ မဟုတ္ဘဲ လူမ်ဳိးေရးကို အေျခခံေသာ ျပႆနာမ်ဳိး ျဖစ္၍ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား က ပူးေပါင္းေျဖရွင္းရန္ လိုေၾကာင္း Organization of the Islamic Cooperation (OIC) မွ Permanent Observer Ambassador H.E.Mr.Ufuk Gokcen က ေျပာ သည္။ စက္တင္ဘာ(၁၃)ရက္ က Chatrium Hotel တြင္ က်င္းပသည့္ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြ ့(ျမန္မာ) မိတ္ဆက္ေဆြးေႏြးပဲြ အခမ္း အနားတြင္ ၄င္းက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းသုိ ့ေျဖရွင္းရာတြင္ OIC မွလညး္ ပံ့ပိုးေထာက္ပံ့ ေပးသြား မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရပ္ရြာ ေအာက္ေျခ ျပည္သူမ်ား အၾကားတြင္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အဆင္ေျပႏုိင္မည္ဟု ယူဆပါေၾကာင္း ၄င္းမွ ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘာသာေပါင္း စံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြ ့ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရးအဖဲြ ့ (ျမန္မာ) တို ့မွ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမ်ား ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ ေဆြေႏြး ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဘာသာေပါင္းစုံ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြခ်ဳပ္တြင္ အဖဲြ ့ ၀င္ေပါင္း ႏုိင္ငံ ၉၀ ရွိသည္။ ဘာသာေပါင္းစုံ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြ ့(ျမန္မာ) ကုိ ယခုႏွစ္ ဇြန္တြင္ စတင္ဖဲြ ့စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ဘာသာၾကီးေလးရပ္မွ ဦးေဆာင္ နာယက ေလးဦး ပါ၀င္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဘာသာ ေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြ ့ခ်ဳပ္၏ (၉၁) ႏုိင္ငံေျမာက္ အဖဲြ ့၀င္ ျဖစ္သည္။
Source: Popular Myanmar News
ရခုိင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထိခုိက္ခံစားခဲ့ရသူမ်ားအတြက္ လူမႈက႐ုဏာ လုပ္ငန္း မ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို အင္ဒိုနီးရွား ၾကက္ေျခနီအသင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းတို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ၾကက္ေျခနီအသင္းဥကၠ႒ ေဒါက္တာသာလွေရႊက ေျပာသည္။ အဆိုပါ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၌ ေဘးဒုကၡဆုိင္ရာ တံု႔ျပန္ေျဖရွင္းေရး၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးႏွင့္ လူငယ္ႏွင့္ ေစတနာ လုပ္အားရွင္မ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ေရတို-ေရရွည္ စီမံကိန္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေငြေၾကးႏွင့္ နည္းပညာပိုင္းဆုိင္ရာမ်ား ပါဝင္မည္ဟု ၄င္းက ယခုလ ၈ ရက္ေန႔က ခ်က္ထရီယမ္ဟုိတယ္၌ ျပဳလုပ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲတြင္ ေျပာသည္။ အင္ဒုိနီးရွား ၾကက္ေျခနီအသင္းဥကၠ႒ မစၥတာ ယူစြတ္ကာလာက ကူညီေထာက္ပ့ံမႈမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးအရ ရည္ရြယ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈအရ လွဴဒါန္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။ “ေဘးဒုကၡေတြကေတာ့ ေန ရာတိုင္းမွာ ႀကံဳေတြ႕ေနရၿမဲပါ။ သဘာဝေဘးေတြနဲ႔ လူေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေဘးေတြဆုိၿပီး ရွိပါတယ္။ လူေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေဘးေတြကို လူအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္” ဟု ၄င္းကေျပာသည္။ အင္ဒိုနီးရွား ၾကက္ေျခနီအသင္းသည္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အစီအစဥ္ႏွစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္ အေရးေပၚ လိုအပ္သည္မ်ားကို ကူညီေထာက္ပ့ံျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု အဆုိပါအသင္း၏ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာဘူဒီအာ ဒီပူထ႐ိုက ေျပာသည္။ “အေရးေပၚ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး လုပ္ငန္းေတြကို သံုးလကေန ေျခာက္လအထိ ေဆာင္ရြက္ မွာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို သံုးႏွစ္သက္တမ္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္” ဟု ၄င္းက ေျပာျပ ခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာတုိင္း(မ္) ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
Sources Here:
ဓါတ္ပုံသတင္း
- ျမန္မာအစိုးရအား အျပင္းအထန္ သတိေပးခ်က္ႏွင့္ ေတာင္းဆိုခ်က္
- ျမန္မာျပည္မွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ပါး ေပၚလာၿပီ-
- သားေရ ... အေမ့ကုိ ခြင့္မလႊတ္ပါနဲ႔ - အပုိင္း (၁)
- ရခုိင္ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ကုိဖီအာနန္ထံသုိ႔ ေမာင္ေတာေဒသခံမ်ားမွ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ
- ဥေရာပေကာ္မရွင္ႏွင့္ ဥေရာပပါလီမန္ ေရွ႕တြင္ ေမာင္ေတာတြင္ ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္ေနျခင္းအတြက္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ
- ဘူးသီးေတာင္ တပ္မင္းေခ်ာင္းရွိ တပ္ရင္း ၃၅၂ က အာလူးစုိက္ပ်ဳိးခင္းမ်ားတြင္ စက္ျဖင့္ ေရေလာင္းေပးၿပီး ေငြအဆမတန္ ေကာက္ခံေန
- ရဲေအာင္လံ ေက်ာ္ေက်ာ္ႏွင့္ အဖြဲ႔ သံတြဲၿမဳိ႕အတြင္း အႀကံကုန္ ဂဠဳန္ဆားခ်က္ျခင္း
- အစြန္းေရာက္ ရခိုင္အုပ္စု၏ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ စစ္ေတြ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးအသတ္ခံရ၊ ႐ွစ္ဦး ဒဏ္ရာရ
- ေမာင္ေတာမွ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဘုရင္ကုိ ျပန္လႊတ္ရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေငြက်ပ္ သိန္း ၂၀၀၀ ယူထား
- ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ေရတြင္းျပင္ရြာမွ ႏြားတစ္ေကာင္ကုိ စစ္သားမ်ားက ဖမ္းဆီးထားၿပီး ပုိင္ရွင္ထံမွ ေငြညွစ္