ဆင္ေသကုိ ဆိတ္သားေရျဖင္႔ဖုံးရန္ ႀကိဳးစားျခင္း
ေမာင္ေရႊခုိင္
RB News
23.8.2012
၁၉၈၈-ခုႏွစ္၊ (၈၈၈၈)အေရးအခင္းတြင္၊ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူ(၃၀၀၀)ေက်ာ္ အသက္ဆုံးရႈံးခံခဲ႔ရသည္။ ဤ (၃၀၀၀)ေက်ာ္ေသာ သူမ်ားသည္ မည္သူ၏လက္ခ်က္ေၾကာင္႔ သတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရသနည္း။ န၀တ/နအဖ လက္ထက္တြင္ တုိင္းရင္းသားေဒသ မ်ား၏ ရြာအေျမာက္အမ်ား ဖ်က္ဆီးခံခဲ႔ရၿပီး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမုဒိန္းက်င္႔ခံခဲ႔ရကာ၊ လူငယ္/လူရြယ္ ေျမာက္မ်ားစြားသတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရသည္။ ၂၀၀၃-ခုႏွစ္၊ ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းတြင္လည္း NLD-အား ေထာက္ခံသူ(၁၀၀)ေက်ာ္ အသက္ဆုံးရႈံးခံခဲ႔ရေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားအရ သိရွိရသည္။ “၈၈”အေရးအခင္းေနာက္ပုိင္း ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားအား ဘ၀တုံးသြားေအာင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္္ခံခဲ႔ရသည္။ ၁၉၉၆-ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ႏွိပ္ကြက္ခဲ႔သည္။ ၂၀၀၇-ခုႏွစ္၊ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာအေရးအခင္းတြင္ လည္း သံဃာေတာ္ အေျမာက္အမ်ား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံခဲ႔ရၿပီး အခ်ဳိ႕အသတ္ခံရေၾကာင္း ဓါတ္ပုံႏွင္႔တကြ ေဖာ္ျပေသာ သတင္းမ်ားအရ သိရွိ ရသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသား၊ျပည္သူမ်ားကုိ ညွင္းပမ္း၊ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ဘ၀တုံးသြားေအာင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် ျခင္း၊ မညွာမတာသတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရျခင္းတုိ႔အတြက္ နစ္နာမႈ၊ အမွန္တရား၊ တရားဥပေဒသည္ အဘယ္မွာနည္း။ အဓိကက်ဴးလြန္ေသာ တရားခံ မ်ားသည္ မည္သူနည္း။ အသြင္ကူးေျပာင္း ကာလဟုဆုိေနေသာ ဒီမုိကေရစီေခတ္ႏွင္႔ ဒီမုိကေရစီအျပည့္အ၀က်င္႔သုံးႏုိင္္ေသာ ေခတ္မ်ား တြင္ အျပစ္က်ဴးလြန္သူမ်ားအား မည္ကဲ႔သုိ႔ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ႏုိင္သနည္း။ အျပစ္က်ဴးလြန္သူမ်ားသည္ န၀တ/နအဖ စစ္အစုိးရေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ သူ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလုံး၊ ယခုဦးသိန္းစိန္္ အစုိးရအဖြဲ႕ ၀င္အမ်ားစု၊ ႀကံ႕ဖြ႔ံေခါင္းေဆာင္မ်ား တုိက္ရုိက္၊သြယ္၀ုိက္၍ အက်ဴးံ၀င္ေန သည္။
RB News
23.8.2012
၁၉၈၈-ခုႏွစ္၊ (၈၈၈၈)အေရးအခင္းတြင္၊ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူ(၃၀၀၀)ေက်ာ္ အသက္ဆုံးရႈံးခံခဲ႔ရသည္။ ဤ (၃၀၀၀)ေက်ာ္ေသာ သူမ်ားသည္ မည္သူ၏လက္ခ်က္ေၾကာင္႔ သတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရသနည္း။ န၀တ/နအဖ လက္ထက္တြင္ တုိင္းရင္းသားေဒသ မ်ား၏ ရြာအေျမာက္အမ်ား ဖ်က္ဆီးခံခဲ႔ရၿပီး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမုဒိန္းက်င္႔ခံခဲ႔ရကာ၊ လူငယ္/လူရြယ္ ေျမာက္မ်ားစြားသတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရသည္။ ၂၀၀၃-ခုႏွစ္၊ ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းတြင္လည္း NLD-အား ေထာက္ခံသူ(၁၀၀)ေက်ာ္ အသက္ဆုံးရႈံးခံခဲ႔ရေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားအရ သိရွိရသည္။ “၈၈”အေရးအခင္းေနာက္ပုိင္း ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားအား ဘ၀တုံးသြားေအာင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္္ခံခဲ႔ရသည္။ ၁၉၉၆-ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ႏွိပ္ကြက္ခဲ႔သည္။ ၂၀၀၇-ခုႏွစ္၊ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာအေရးအခင္းတြင္ လည္း သံဃာေတာ္ အေျမာက္အမ်ား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံခဲ႔ရၿပီး အခ်ဳိ႕အသတ္ခံရေၾကာင္း ဓါတ္ပုံႏွင္႔တကြ ေဖာ္ျပေသာ သတင္းမ်ားအရ သိရွိ ရသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသား၊ျပည္သူမ်ားကုိ ညွင္းပမ္း၊ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ဘ၀တုံးသြားေအာင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် ျခင္း၊ မညွာမတာသတ္ျဖတ္ခံခဲ႔ရျခင္းတုိ႔အတြက္ နစ္နာမႈ၊ အမွန္တရား၊ တရားဥပေဒသည္ အဘယ္မွာနည္း။ အဓိကက်ဴးလြန္ေသာ တရားခံ မ်ားသည္ မည္သူနည္း။ အသြင္ကူးေျပာင္း ကာလဟုဆုိေနေသာ ဒီမုိကေရစီေခတ္ႏွင္႔ ဒီမုိကေရစီအျပည့္အ၀က်င္႔သုံးႏုိင္္ေသာ ေခတ္မ်ား တြင္ အျပစ္က်ဴးလြန္သူမ်ားအား မည္ကဲ႔သုိ႔ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ႏုိင္သနည္း။ အျပစ္က်ဴးလြန္သူမ်ားသည္ န၀တ/နအဖ စစ္အစုိးရေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ သူ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလုံး၊ ယခုဦးသိန္းစိန္္ အစုိးရအဖြဲ႕ ၀င္အမ်ားစု၊ ႀကံ႕ဖြ႔ံေခါင္းေဆာင္မ်ား တုိက္ရုိက္၊သြယ္၀ုိက္၍ အက်ဴးံ၀င္ေန သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အား ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရျခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထား မပါဘဲ အလုိအေလ်ာက္ေရြးခ်ယ္ခံထားရေသာ တပ္မေတာ္ သားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္(၂၅)%ကုိ ျပည္သူ႔ဆႏၵသေဘာအတုိိင္း အေျခခံ ဥပေဒကုိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ဟူေသာအခ်က္ကုိ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ကာလအခ်ိန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆုိသြားခဲ႔သည္။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္(၂၅)%ကုိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္လုိလွ်င္ လႊတ္ ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား၏ (၇၅)ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ေသာ ေထာက္ခံမဲ႔ျဖင္႔ ျပင္ဆင္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ႀကံ့ဖြံ႔အစုိးရသည္ ၂၀၁၅-ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD-က မဲအျပတ္အသတ္ႏုိင္မည္ကုိ တြက္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင္႔ ၂၀၁၅-ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD-သည္ အျခားဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္၊ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား ၏ မဲမ်ားေပါင္းလုိက္လွ်င္ (၇၅)%ျပည့္သြားၿပီျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕ကုိ စည္းရုံးႏုိင္လွ်င္ NLD-၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျပည့္မွီသြားမည္ျဖစ္သည္။ ဒီအခ်က္ကုိ ႀကိဳသိေနေသာ သိန္းစိန္အစုိးရ သည္ NLD-ႏွင္႔ ဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္၊ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ာအၾကား မေပါင္္းမိေစရန္ႏွင္႔ သိန္းစိန္အစုိးရကုိသာ အားကုိးရန္ဟူေသာ နည္းလမ္း မ်ဳိးစုံေတြးေတာႀကံဆကာ အေကာင္အထည္ေဖာ္လွ်က္ရွိသည္။ ထုိေၾကာင္႔ သိန္းစိန္အစုိးရသည္ ဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္၊ တုိင္းရင္းသားပါတီ မ်ားႏွင္႔ ေတြ႔ဆုံးၿပီး ၎တုိ႔ႏွင္႔ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းကုိပုံေဖာ္၍၊ ရခုိင္ပဠိပကၡတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔ကုိ ထုိးေကၽြးကာ ရခုိင္ႏွင္႔အျခားရခုိင္ မဟာမိတ္ပါတီမ်ားအား အပုိင္စည္းရုံး ထားသည္။ ယခုအခ်ိန္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရးကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ဒီမုိကေရစီႏွင္႔ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားမွ စစ္အစုိးရက်ဴးလြန္ခဲ႔ေသာျပစ္မႈကိစၥမ်ားကုိ မည္သူတဦးတေယာက္မွ် မေျပာဆုိေတာ႔ဘဲ ငါတု႔ိရဲ႕သမၼတဆုိေသာ အေတြးမ်ားကုိ ရုိက္သြင္း ခံခဲ႔ရၿပီး၊ ၎တုိ႕ကုိ စစ္အစုိးရ၏ကုိယ္ပြား သိန္းစိန္္အစုိး ရ၏ သြမ္းသြင္းျခင္းကုိ ခံေနရသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ အဓိကသြမ္းသြင္းခံ ရသူသည္ ရခုိင္္လူမ်ဳိးႏွင္႔ ရခုိင္ပါတီမ်ားျဖစ္ၿပီး ၎တုိ႔ကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွ ကယ္တင္ရွင္မ်ားအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ေအာင္ အပုိင္စည္းရုံးႏုိင္ခဲ႔ သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာကုိထုိးေကၽြးၿပီး ရခုိင္ႏွင္႔ NLD-ခြဲထြက္ပါတီမ်ားကုိ သိန္းစိန္အစုိးရမွ အပုိင္ႀကိဳးကုိင္ထားၿပီး ၂၀၁၅-ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ NLD-မဲအျပတ္အသတ္ အႏုိင္္ရရွိခဲ႔လွ်င္လည္း၊ တမ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္(၂၅)%ကုိ ျပင္ဆင္ခြင္႔မရရန္ သိန္းစိန္အစုိးရမွ ယခုအခ်ိန္မွစ၍ မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းဆြဲထားျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေပမဲ႔လည္း ရုိဟင္ဂ်ာအေရးသည္ အရင္စစ္ဆင္ေရးမ်ားျပဳလုပ္သကဲ႔သုိ႔ လြယ္လြယ္္ကုိင္ တြယ္ေျဖရွင္းႏုိင္္ ရန္ အခြင္႔အေရးမရွိ ေသာေၾကာင္႔ စစ္အစုိးရကုိယ္ပြား သိန္းစိန္အစုိးရ သည္လည္း ေမ်ာက္အၿမွီး၊ မီးတုိ႔ခံရသကဲ႔သုိ႔ ဂဏာမၿငိမ္ႏုိင္ဘဲ ေရွ႕ေနာက္မညီ ေျပာဆုိ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနသည္။ လတ္တေလာတြင္ ကုလသမဂၢ၊ ႏုိင္ငံတကာမွ အစၥလာမ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႔ OIC-ႏွင္႔ အာဆီယံႏုိင္ငံ မ်ား ၏ဖိအားကုိ ေရွာင္လႊဲရန္္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးႀကံဆျခင္း၊ အာဆီယံအေရးေပၚ အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္ရန္ျငင္းပယ္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံတကာမွ ေတာင္းဆုိေနေသာ လြတ္လပ္ေသာ စုံးစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ကုိ ေရွာင္လႊဲရန္ မိမိတုိ႔၏ စြမ္းရည္၊စြမ္းပကားမ်ားကုိထုတ္ သုံး၍ ႀကိဳးစားေသာ္ လည္း ေနာက္ဆုံးႏုိင္ငံတကာ၏ဖိအားေၾကာင္႔ အမွန္တရားအခ်ဳိ႕ကုိ ၾသဂုတ္လ၊၂၁-ရက္၊၂၀၁၂-ေန႔တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတရုံးမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌထံသုိ႔ သ၀ဏ္လႊာေရးသား ေပးပုိ႔ခဲ႔ရသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ရခုုိင္အေရးအစပုိင္းႏွင္႔စပ္လ်ဥ္း၍ ဇြန္လ(၆)ရက္၊ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ ေန႔စြဲျဖင္႔ ျပည္ထဲေရးဒု၀န္ႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ဇံျမင္႔အား ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေစ၍ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္ မရွင္တစ္ခုဖြဲ႔စည္းေပးခဲ႔သည္။ ၎အစီရင္ခံစာ၏ ရလဒ္ကုိ ၾကည့္လွ်င္ ေက်ာက္နီေမာ္ရွိ လူသတ္၊မုဒိန္းက်င္႔ခဲ႔သည္ဟုဆုိသူ သုံးဦးအနက္္(တစ္ဦး မိမိကုိယ္ကုိ ႀကိဳးဆြဲခ်သတ္ေသသည္ ဟုဆုိ သည္။)ႏွစ္ဦးကုိ ေသဒဏ္အမိန္႔စီရင္သည္ဟုဆုိသည္မွအပ အျခားမည္သည့္ရလဒ္မွ် ထုတ္ေဖာ္ျခင္္းမရွိေသးပါ။ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနခင္းေၾကာင္ေတာင္ လူေပါင္း(၃၀၀)ေက်ာ္၏ မညွာမတာသတ္ျဖတ္ျခင္္းခံရေသာ မူစလင္မ္(၁၀)ဦးကိစၥ၊ စစ္ေတြရဲစခန္းကုိ တုိက္္ခုိက္ ေသာ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားအမႈ စသည္တုိ႔ကုိ ေရာ႔တိေရာရဲျဖင္႔ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ မူစလင္မ္(၁၀)ဦးကုိ လူေပါင္း(၃၀၀) ေက်ာ္သတ္ျဖတ္မႈတြင္ သက္ေသမရွိိ၍ လူသတ္မႈကေန လူေသမႈအျဖစ္ေျပာင္းကာ တရားခံ(၃၀)ဦးကုိ စစ္ေဆးေနသည္ဟုသာ ေျပာဆုိ သြားသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ ယုတၱိမရွိေသာ အစီရင္ခံစာသည္ ျပည္တြင္း/ျပည္ပရွိ စစ္မွန္ေသာဥပေဒပညာရွင္မ်ား မည္သုိ႔မွ်ွလက္ခံ၍မရေသာ အစီ ရင္ခံစာတစ္ခုျဖစ္ေနသည္။ ယခုတႀကိမ္တြင္လည္း အစုိးရမဟုတ္ေသာ ပုဂၢဳိလ္(၂၇)ဦးပါ၀င္ေသာ စုံးစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္တစ္ခုကုိ ၾသဂုတ္လ၊(၁၇)ရက္၊၂၀၁၂ -ေန႔စြဲျဖင္႔ ထုတ္ျပန္၍` ကမာၻကုိလိမ္ညာရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိသည္။ (၂၇)ဦးေကာ္မရွင္ကုိ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ စစ္ အစုိးရဘက္ေတာ္သား ေဒါက္တာမ်ဳိးျမင္႔ကုိ ဥကၠဌအျဖစ္တင္ေျမွာက္၍ ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ ဦးေအးသာေအာင္၊ ဦးကုိကုိႀကီးတုိ႔ကဲ႔သုိ႔ ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ (ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအျဖစ္ မေန႔တေန႔ကမွ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား) ပုံေဖာ္ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အၿမဲတေစ ဆန္႔က်င္၊ကန္႔ကြက္ ေနသူမ်ားကုိေတြ႔ရသည္။ အလ်င္းသင္႔၍ ေဖာ္ျပရလွ်င္ ၁။ ေဒါက္တာေအးေမာင္ႏွင္႔ RNDP-ပါတီသည္ ရခုိင္ အေရးအခင္း၏ေနာက္ကြယ္မွ အဓိကႀကိဳးကုိင္လုပ္ေဆာင္ေနေသာ တရားခံအျဖစ္ ၎၏ အင္တာဗ်ဴးမွတ္တမ္းမ်ား၊ ဗီဒီယုိဖုိင္မ်ား၊ RNDP -အဖြဲ႕၀င္မ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား မည္သည့္အစားအစာ၊ စားနပ္ရိကၡာမွ် ေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳရန္ တားျမတ္ထားေသာ သက္ေသအေထာက္ အထားမ်ား၊ RNDP-ႏွင္႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မွတ္တမ္းမ်ား၊ သမၼတရုံးမွ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌထံသုိ႔ ေပး ပုိ႔ခဲ႔ေသာ သ၀ဏ္လႊာအရေဖာ္ျပေနသည္။ RNDP-ႏွင္႔ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မွတ္တမ္းတြင္ ရခုိင္မ်ားႏွင္႔ ကုလားမ်ား ေရာ ေႏွာ ေနရာခ်ထား ရန္ေျပာၾကားလွ်င္ သေဘာမတူရန္၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင္႔ကုလားမ်ား သင္႔ျမတ္စြာယခင္အတုိင္း အတူယဥ္တြဲေနထုိင္ ေရး ႀကိဳးပမ္းရန္ ကမ္းလွမ္းလာပါက လက္ရွိအေျခအေနအရ ျဖစ္ႏုိင္ေျခမရွိသျဖင္႔ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိသာ တာ၀န္ေပးအပ္သင္႔ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရန္၊ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးလွမင္းမွ RNDP-သည္ ရခုိင္အေရးအခင္းပတ္သတ္မႈတြင္ RNDP-အား ဆက္လက္မလုပ္ရန္၊ လုပ္ ရင္ေတာ႔ အေရးယူမည္ဟူေသာစကားသည္ အရင္လုပ္ခဲ႔တာေတြကုိ အေရးမယူ ခြင္႔လႊတ္သည္၊ အခုမွစ၍ ထပ္မံပါ၀င္ပတ္သက္လွ်င္ အေရးယူမည္ဟူေသာ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနသည္။ သမၼတရုံးမွ ေပးပုိ႔ေသာ သ၀ဏ္လႊာတြင္လည္း ရခုိင္တုိင္းရင္းသား၏ အေျခအေန ဆုိတဲ႔ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ သံဃာအခ်ဳိ႕ႏွင္႔ လူပုဂၢဳိလ္အခ်ဳိ႕တုိ႔ ေခါင္းေဆာင္၍ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈ၊ စိတ္ဓါတ္အလြန္႔အကၽြံ ျမွင္႔တင္ျခင္း၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ဆင္ျခင္မဲ႔စြာ တုိက္ခုိက္လုိစိတ္ကုိလႈံ႕ေဆာ္ျခင္းတုိ႔ကုိသာ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။ ႏုိင္ငံအတြင္းႏွင္႔ ႏုိင္ငံတ ကာမွာရွိသည့္ ရခုိင္အသုိင္းအ၀ုိင္းသုိ႔ပါ ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။ ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပား၌ ေနထုိင္လွ်က္ရွိသည့္ ဘဂၤါလီမူဆလင္မ္မ်ား ဟု ေခၚတြင္ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ၎မူစလင္မ္မ်ားကုိ အၾကမ္းဖက္ရန္ကုိလည္း ႀကံစည္လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဤ အေထာက္အထားမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင္႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္္၏ စစ္ေဆးရမည့္ အခ်က္(၈)ခ်က္ တြင္--
(က) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပားေစေသာ ပဠိပကၡျဖစ္ပြားရသည့္အေၾကာင္းအရင္းမ်ား။
(ဂ) တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈရရွိေရးအတြက္ ဥပေဒစုိးမုိးေဆာင္ရြက္မႈ။
(စ) ကြဲျပားေသာ ဘာသာ၊အယူ၀ါဒရွိသူ မတူညီသည့္ လူမ်ဳိးစုမ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္မည့္နည္းလမ္းမ်ား။ စသည့္အခ်က္္မ်ားသည္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ႏွင္႔ RNDP-ပါတီသည္ ထင္ထင္ရွားရွားၿငိစြန္းေနၿပီျဖစ္သည္။
၂။ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌဦးေအးသာေအာင္သည္လည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင္႔အေရးဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာေသာ မတ္စ္အုိေဟးကင္တန္းနားႏွင္႔ေတြ႔ခ်ိန္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွ ၀င္ေရာက္သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ မစၥတာကင္တန္းနားမွ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္္ မတုိင္မီ ေရာက္ရွိသူမ်ား မရွိဘူးလားဟူေသာ ေမးခြန္းတြင္ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္တြင္ အနည္းအက်ဥ္းသားရွိ၍ အမ်ားစုသည္ ၁၉၄၈- ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွ ၀င္ေရာက္ခဲ႔သူမ်ားဟု ေျဗာင္လိမ္ညာခဲ႔သူျဖစ္သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အၿမဲတေစတုိက္ခုိက္ေနေသာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံ သားျဖစ္ေနသူ ရခုိင္လူမ်ဳိး ေဒါက္တာေအးခ်မ္း သည္ပင္လွ်င္ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိသူမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ေရာက္ရွိေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာ ေလာက္ ရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၀၃-ခုႏွစ္တြင္ ေဇာ္မင္းထြဠ္သုိ႔ အိပ္ဖြင္႔ေပးစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
၃။ ဦးကုိကုိႀကီးသည္ ရုိဟင္ဂ်ာအေရးအတြက္လုိအပ္လွ်င္ တပ္မေတာ္ႏွင္႔ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား သည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ အတြင္း ၀င္ေရာက္သူမရွိေၾကာင္း၊ ႏွစ္(၂၀)အရင္က ၀င္ေရာက္ခဲ႔သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီသတင္းဌာနႏွင္႔ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျဖၾကား ထားခဲ႔သူျဖစ္သည္။ ေတာ္ေတာ္ေလး ဗဟုသုတ ႏွင္႔ သမုိင္းဆုိင္္ရာဘက္ပုိင္းမွာ အားနည္းေနသူတစ္ေယာက္ပါ။ လွမ္းမိလွမ္းရာ၊ အိပ္ခ်င္မူး တူးႏွင္႔ အင္တာဗ်ဴးေျဖၾကားသလုိ ျဖစ္ေနသည္။ စစ္အစုိးရ မႈိင္းမိေနေသာ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ တစ္ဦးျဖစ္သည္။
၄။ ထုိေၾကာင္႔ ဤေကာ္မရွင္တြင္ အျပစ္ထင္ထင္ရွားရွား က်ဴးလြန္သူမ်ားႏွင္႔ ၎တုိ႔၏အေပါင္းအပါမ်ားသာ ပါ၀င္ေစ၍ အဓိကဓါးစာခံျဖစ္ခဲ႔ ရေသာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မပါေသာေၾကာင္႔ ဤေကာ္မရွင္သည္ တရားလုိမရိွဘဲ၊ ဒျမကုိေရွ႕ေနလုပ္ခုိင္းၿပီး၊ သူခုိးႏွင္႔ အလုိတူအေပါင္းအပါကုိ တရားသူႀကီးအျဖစ္ခန္႔အပ္၍ ေခြးကုိအမဲအုိးေစာင္႔ခုိင္းေသာ တရားခြင္ပမာျဖစ္သည္။
၅။ ၎အျပင္ အစၥလာမ္ဘာသာေရးအဖြဲ႕(၃)ခုမွ ပုဂၢဳိလ္(၆)ဦးပါ၀င္ေစၿပီး (OIC)၏ ဖိအားကုိ ေလွ်ာ႔နည္းသြားေအာင္လည္း ႀကိဳးစားေန သည္။
၆။ ရုိဟင္ဂ်ာသမုိင္းကုိ တိတိက်က်မေလ႔လာဘဲ RNDP-ေျပာသမွ် မ်က္စိစုံမွိတ္၊ ေခါင္းညိွတ္ေနေသာ RNDP-ႏွင္႔ ALD-မဟာမိတ္ပါတီမွ ပုဂၢဳိလ္အခ်ိဳ႕လည္း ေတြ႔ရသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ၏ ကလိမ္ကက်စ္ဥာဏ္ျဖင္႔ ရုိးသားေသာ ျမန္မာျပည္သူအခ်ဳိ႕ကုိသာ လိမ္လည္ႏုိင္္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသားအမ်ားစုႏွင္႔ ႏုိင္ငံတကာမွ ဦးသိန္းစိန္၏ အေပၚကဖုံး၊ေအာက္ကေပၚ၊ အေရွ႕ကပိတ္၊ အေနာက္ကဟာေနေသာ ဆင္ေသ ႀကီး တစ္ေကာင္လုံးကုိ ဆိတ္သားေရျဖင္႔ ဖုံးေနျခင္းအား ထင္ထင္ရွားရွားကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ျမင္ေနရသည္။
ေနာက္ပုိင္း ရိုဟင္ဂ်ာအေရးႏွင္႔ပတ္သက္၍ OIC-အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးမွစ၍ အျခားႏုိင္ငံမွ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား ဆက္တုိက္ဆုိ သလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ရန္ရွိေနသည္။ ၎ကုိယ္စား လွယ္မ်ားကုိ လည္း ေတြ႕ဆုံ၍ ဦးသိန္းစိန္မွ လိမ္ညာေနရဦးမည္။ OIC-မွ တင္ လုိက္ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးႏွင္႔ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကုိ ေစာင္႔ဆုိင္းရင္း ရင္ေမာေနမည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွလည္း လူ႔အခြင္႔အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈႏွင္႔ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္ေနေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရႏွင္႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ေလ်ာ႔ နည္းသြားမည္။ အခန္႔မသင္႔ရင္ ႏုိင္ငံတကာစစ္ခုံးရုံးအထိ ေရာက္ရွိႏုိင္သည္။ ျမန္မာႏုိင္္ငံေတာ္ႀကီး သာယာဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေရးႏွင္႔ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးကုိ အမွန္တကယ္လုပ္ေဆာင္လုိလွ်င္ ႏွစ္ဖက္မွ်တေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားပါ၀င္ေစ၍ျဖစ္ေစ၊ ကုလသမဂၢႀကီးၾကမ္ မႈေအာက္တြင္ ႏွစ္ဖက္စစ္မွန္ေသာပုဂၢဳိလ္မ်ားႏွင္႔ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင္႔ ပူးေပါင္း၍ လြတ္ လပ္ေသာ စုံးစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ကုိ ျပန္လည္ဖြဲ႔ စည္းရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရသည္။
အခြင္႔ႀကဳံလွ်င္ဆက္လက္ေဖာ္ျပမည္။