ရခိုင္ကို ဘယ္သူေတြ ၀င္ခဲ့သလဲ

 

ၿဗိတိသွ်ဟာ ရခိုင္ကို အေရွ႔အိႏၵိယကုပၼဏီထဲမွာ ထည့္ၿပီး လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ ေတာ့ အလုပ္သမားေတြ လိုလာခဲ့တယ္။ ဒီအခါ ဘဂၤလားနယ္ထဲက အလုပ္သမားေတြကို ရခိုင္ထဲကို ထည့္ခဲ့တယ္။ ဒီလို ထည့္ခဲ့တာမွာ ရခိုင္ဗုဒၶလူဦးေရက အျခားေသာ လူဦးေရထက္ ပိုမိုမ်ားျပားခဲ့တယ္ လို႔ ဂ်ာကြဗ္လိုင္ဒါ Jacques Leider's ရဲ႔ သုေတသနစာတမ္းမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အလားတူပဲ ရခိုင္ သမိုင္းဆရာမ်ားကလည္း ဗမာသတ္လို႔ ရခိုင္ေတြ အမ်ားအျပား ေသေၾကခဲ့ရၿပီး ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ မွာ ရခိုင္မွာ လူမရွိေတာ့လို႔ ဘဂၤလားနယ္က ရခိုင္ေတြကို ရခိုင္ထဲသို႔ ျပန္ေခၚခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုထားပါ တယ္။ 

ဒီေတာ့ ရခိုင္ကို ၁၈၂၆ ခုေနာက္ပိုင္းမွာ ရခိုင္ဗုဒၶအမည္ခံ ဘဂၤလီေမာဂ္ လူမ်ိဳးမ်ားက ၀င္ခဲ့ပါသလား၊ သို႔မဟုတ္ မြတ္ဆလင္မ်ားက ၀င္ခဲ့ပါသလား- ဆင္ျခင္လို႔ ရမွာပါ။

ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္ေသးသလဲ-- ဒါေတြကို စီစစ္ႏိုင္ဘို႔ ရခိုင္နယ္ရဲ႔ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး က်က္စားရာ ေဒသျဖစ္တဲ့ စစ္ေတြခရိုင္ မွတ္တမ္းကို ဆင္ျခင္ၾကည့္ပါ။- ေအာက္ပါဇယားမွာ Encyclopaedia Britannica (ၿဗိတိနီကာ ဗဟုသတ ဟင္းေလး အိုးႀကီး မွတ္တမ္း) စာမ်က္ႏွာ ၈၆ အရ စစ္ေတြခရိုင္ လူမ်ိဳးႏြယ္ႏွင့္ လူဦးေရ ဇယားျဖစ္ပါတယ္။

မ်ိဳးႏြယ္	၁၈၇၁	၁၉၀၁	၁၉၁၁	၁၈၇၁%	၁၉၀၁%	၁၉၁၁%
မဟာေမဒင္	၅၈၂၅၅	၁၅၄၈၈၇	၁၇၈၆၄၇	၂၁.၀၅	၃၂.၁၆	၃၃.၇၁
ဗမာ	၄၆၃၂	၃၅၇၅၁	၉၂၁၈၅	၁.၆၇	၇.၄၂	၁၇.၄၀
ရခိုင္	၁၇၁၆၁၂	၂၃၀၆၄၉	၂၀၉၄၃၂	၆၂.၀၂	၄၇.၈၉	၃၉.၅၂
ရွမ္း	၃၃၄	၈၀	၅၉	၀.၁၂	၀.၀၂	၀.၀၁
ေတာင္တန္းသား	၃၈၅၇၇	၃၅၄၈၉	၃၄၀၂၀	၁၃.၉၄	၇.၃၇	၆.၄၂
အျခား	၆၀၆	၁၃၅၅	၁၁၄၆	၀.၂၂	၀.၂၈	၀.၂၂
စုစုေပါင္း	၂၇၆၆၉၁	၄၈၁၆၆၆	၅၂၉၉၄၃	၁၀၀	၁၀၀	၁၀၀

ဒီလူဦးေရ ဇယားက စစ္ေတြနယ္ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုတည္းမွာ (ရခိုင္နယ္ တစ္ခုလံုး မဟုတ္) ၁၈၇၁ မတိုင္မွီကတည္း မြတ္ဆလင္ေပါင္း ၅၈၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနတယ္ ဆိုတာ ရွင္းေနပါတယ္။ ရခိုင္ခြဲ ထြက္ေရး ၀ါဒီမ်ားနဲ႔ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္မ်ား မုန္းတီးလိမ္ညာေနသလို ၁၉ ရာစု ေနာက္ပိုင္းမွ မြတ္ဆလင္ ေတြ ၀င္ေရာက္လာတယ္ ဆိုတာ မဟုတ္ေၾကာင္း သက္ေသျဖစ္ပါတယ္။ 

အထက္မွာ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ လူဦးေရ တိုးႏႈန္းနဲ႔ ေဒသတြင္း လူဦးေရရဲ႔ ရာႏႈန္းမ်ားဇယားကို ျပန္ၾကည့္ပါ။ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ ေဒသတြင္း လူဦးေရရဲ႔ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွာ ၂၁% ျဖစ္ၿပီး ၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၃၃.၇% ျဖစ္ ေၾကာင္းေတြ႔ရပါမယ္။ ဒီတူညီတဲ့ ခုႏွစ္အတြင္းမွာပဲ- ရခိုင္နယ္အတြင္း ဗမာလူဦးေရ ခုန္ပ်ံတိုးႏႈန္းကို ၾကည့္ပါ- ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွာ ၁.၆၇% ကေနၿပီး-၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၁၇.၄% ထိ ျဖစ္သြားပါတယ္။ တစ္ၿပိဳင္ နက္ထဲမွာ ေဒသခံရခိုင္မ်ားနဲ႔ အျခားေသာ လူမ်ိဳးမ်ားက ၁၈၇၁ မွာ ရွိတဲ့ ရာႏႈန္းထက္ ေလွ်ာ့က်သြား တာကို ေတြ႔ေနရပါတယ္။ 

ဒီဇယား အရ ရခိုင္ဗုဒၶ လူဦးေရဟာ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္မွာ ၆၂% ရွိခဲ့ရာက ၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွာ ေဒသတြင္း လူဦး ေရရဲ႔ ၃၉.၅၂% ထိ ေလွ်ာ့က်သြားပါတယ္။ ဒါကို ရခိုင္မ်က္ကန္းေတြက မြတ္ဆလင္ေတြက ရာႏႈန္း အႀကီးအက်ယ္ တိုးပြားလာၿပီး- ရခိုင္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသလို ေလွ်ာက္ေျပာပါေတာ့တယ္။ မြတ္ ဆလင္ ရာႏႈန္းက အစကလည္း သံုးပံုတစ္ပံု၊ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း သံုးပံုတစ္ပံု သာ ရွိေနၿပီး- ရခိုင္ဗုဒၶ ဘာသာေတြက မိမိကိုယ္မိမိ ဗမာ အျဖစ္ခံယူလိုက္လို႔ ရခိုင္ေလွ်ာ့ၿပီး ဗမာ ရာႏႈန္း ခုန္ပ်ံတိုးသြားတာကို မသိဟန္ျပဳေနပါေတာ့တယ္။

လက္ရွိေခတ္ထိ- ရခိုင္နယ္ထဲမွာ မိမိကိုယ္မိမိ ဗမာ ပါလို႔ ခံယူသူေပါင္း မ်ားစြာ ရွိေနတယ္၊ ဥပမာ အားျဖင့္ သံတြဲၿမိဳ႔မွသည္ ဂြၿမိဳ႔ထိ ရွိသမွ်ေသာ ေက်းရြာ၊ ၿမိဳ႔ငယ္၊ ၿမိဳ႔နယ္ အားလံုးမွာ ရွိတဲ့ လူေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဗမာလို႔သာ ခံယူပါတယ္။ မဆလ ေခတ္အတြင္း သံတြဲၿမိဳ႔နယ္နဲ႔ ဂြၿမိဳ႔နယ္ နယ္စပ္ ျဖစ္တဲ့ ေရငံေရာက္ ေျမေနရာေတြကို လယ္လုပ္မယ့္သူ မရွိလို႔ ေျမာက္ပိုင္းရခိုင္ေတြကို ေခၚယူကာ က်က္သေရကၽြန္း ဆိုတဲ့ ရခိုင္ရြာေလး တစ္ခု တည္ေဆာက္ေပးခဲ့တယ္။ သံတြဲနဲ႔ ဂြၿမိဳ႔အၾကား ေျမာက္ မ်ားစြာေသာ ေက်းရြာအားလံုးရွိ ဗမာခံယူသူမ်ားက မွတ္ပံုတင္မွာ အတင္းျဖည့္ခိုင္းလို႔ လူမ်ိဳးရခိုင္ ဆိုၿပီး ေရးေနရေပမယ့္- အခုထိ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဗမာ လို႔ခံယူထားေၾကာင္း လက္ေတြ႔သြားေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။

ရခိုင္လူဦးေရ ေလွ်ာ့သြားရျခင္း အေၾကာင္းထဲမွာ (၁) ဘဂၤလားနယ္က ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ရခိုင္ လူဦး ေရ ေလွ်ာ့သြားျခင္း (၂) ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားကို မႏွစ္သက္လို႔ ေဒသခံ ရခိုင္မ်ားက မိမိကိုယ္မိမိ ဗမာလို႔ ခံယူလိုက္ျခင္း- စတဲ့ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆင္ျခင္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေန႔ ရခိုင္မွာ ရွိေနတဲ့ မြတ္ဆလင္မ်ားက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဘ၀တူမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေဒသခံရခိုင္ မ်ားမွာ သူတို႔ရဲ႔ အစဥ္အလာအရ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဘို႔ရာ ေရေျမမ်ား ရွိခဲ့သလို၊ ေဒသခံမြတ္ဆလင္ (ရခိုင္နယ္ရဲ႔ သံုးပံုတစ္ပံုေသာ လူဦးေရ)မွာလည္း လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဘို႔ရာ ေရေျမမ်ား ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ားက ေဒသခံမြတ္ဆလင္မ်ားရဲ႔ လယ္ေျမမ်ားကို မတရားအႏိုင္ က်င့္ သိမ္းပိုက္ယူဘို႔ရာ စိတ္မကူးခဲ့ပါ။ မႀကံစည္ခဲ့ပါ။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ေနာက္ပိုင္း၀င္လာတဲ့ ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားကသာ သူတို႔မွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဘို႔ရာ ေရေျမမ်ား မရွိတဲ့အတြက္ သူတို႔အေနနဲ႔ မြတ္ဆလင္မ်ားဆီက လယ္ေျမမ်ားကို မတရားသိမ္းပိုက္ရယူလိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ဘဂၤလီဆိုတဲ့ သူတို႔ ဇာတိကို ကြယ္၀ွက္ၿပီး သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရခိုင္အျဖစ္လိမ္ညာလွ်က္ မြတ္ဆလင္မုန္း စစ္အာဏာပိုင္ မ်ားနဲ႔ ပူးေပါင္းကာ- မြတ္ဆလင္မ်ားပိုင္ေျမမ်ားကို သိမ္းဆည္းလုယူခဲ့ေပါင္းလည္း မ်ားခဲ့ပါၿပီ။ ဆက္ လက္ၿပီး သိမ္းဆည္းလုယူဘို႔ရာ ႀကံစည္လွ်က္ ရွိေနပါေသးတယ္။

အေရးအႀကီးဆံုး အခ်က္က- အဂၤလိပ္လက္ထက္မွာ ရခိုင္ေဒသရွိ မြတ္ဆလင္မ်ားကို မြတ္ဆလင္ လို႔သာ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ မြတ္ဆလင္ လူဦးေရဟာ ရခိုင္ေဒသရဲ႔ သံုးပံုတစ္ပံု ရွိခဲ့ပါတယ္။ အခု ေခတ္မွာလည္း မြတ္ဆလင္ဟာ သံုးပံုတစ္ပံု ရွိေနပါတယ္။ ဒါဆို ရခိုင္နယ္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္မ်ားကို တိုင္းရင္းသား ကမန္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး စာရင္းျပထားတာ လူဦးေရ ဘယ္ေလာက္ ရွိပါသလဲ။ လက္ရွိ ရခိုင္ လူဦးေရ ေလးသန္းေလာက္မွာ ကမန္က လူဦးေရ သံုးေသာင္းမွ်ပင္ မရွိပါ။ က်န္ မြတ္ဆလင္မ်ား ဘယ္ကို ေရာက္သြားပါသလဲ။ 

ရိုသားျဖဴစင္တဲ့ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား မႏုႆေဗဒပညာရွင္မ်ား ေလ့လာၾကည့္ပါ။ သမိုင္းမွန္ကို ထိမ္ ၀ွက္ထားသူမ်ားဟာ သမိုင္းမွာ တရားခံျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ သမိုင္းလိမ္၊ စာေပလိမ္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ျမန္မာလူငယ္မ်ိဳးဆက္မ်ားစြာကို ႏွစ္ထားခဲ့လို႔ ျမန္မာျပည္ႀကီး ေနာက္က် က်န္ခဲ့ၿပီ ဆိုတာကိုလည္း ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ သူမ်ား (ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ား)ကဲ့သို႔ တန္းတူ တိုးတက္ခ်င္ ၿပီး- မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္စိတ္နဲ႔ ပညာရပ္အမွားေတြ၊ သမုိင္းအမွားေတြထဲမွာ ဆက္လက္နစ္ေျမာေနမယ္ ဆုိရင္ေတာ့--၊ အဲ့ဒီလိုလူမ်ား လႊမ္းမိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ ရင္ေလးစရာသာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။