UN လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ နဲ႔ ျမန္မာ့အေရး

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ေဖာ္ေဆာင္ မႈကိစၥဟာ အစုိးရႏွင့္ တကြျပည္ သူတရပ္လံုး စိန္ေခၚမႈ တရပ္ ျဖစ္ေန တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Tomas Ojea Quintana က ေျပာႀကား လိုက္ပါတယ္။ ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္း ျပႆနာကိုလည္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအေျခခံမူႏွင့္ ကိုင္ တြယ္ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္း မရွိဘဲ အႀကမ္းဖက္မႈေတြကို လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက တုံ႔ျပန္ႏွိမ္နင္းမႈကိုသာ ျပဳခဲ့တဲ့အတြက္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး မစၥတာ Quintana ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ ဇံသာ တို႔ ေဆြးေႏႊးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ Quintana ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ Rule of Law လို႔ေခၚတဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ ဘယ္လိုျဖစ္ေနသလဲ။ ဘယ္ေလာက္အေရးပါ ပါသလဲ။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပ ကၡ ေတြႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ Rule of Law တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းေျပာေနၾက ပါ တယ္။ ပါေမာကၡရဲ ႔အျမင္ကို ႀကားပါရေစ။

Tomas Ojea Quintana ။ ။ Rule of Law တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတာ ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအ တြက္ ေမွ်ာ္ လင့္ခ်က္ တရပ္ပဲ ျဖစ္ေနေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတာ မရွိပါဘူး။ စစ္အစိုးရရဲ ႔ လက္ေအာက္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ က်ေရာက္ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ဆိတ္သုန္းသြားခဲ့ပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဟာ စိန္ေခၚမႈတရပ္ပါ။ အစိုးရ အတြက္သာမက တျခားသက္ဆိုင္သူ ပတ္သက္သူ အားလံုးအတြက္လည္း အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္အတြက္လည္း စိန္ေခၚမႈပါ။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အ ထူးျပဳျပီးတရား ဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာ္မတီတရပ္ဖြဲ႔ထားပါတယ္။ဒါႏွင့္ပတ္သက္ျပီးတရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အေျခခံေဘာင္တစ္ခုေတာ့ ခ်မွတ္ၾကရပါ လိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ  ေလာေလာဆယ္တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ကင္းမဲ့ေနတယ္ဆိုတာ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္ နယ္ေျမာက္ ပိုင္း က ျဖစ္ ပ်က္ေန မႈေတြ ဟာသတ္ေသျပေန ပါတယ္။ အဲဒီမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးမူဝါဒႏွင့္ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္ တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ မေတြ႔ရ ပါဘူး။ လူမ်ိဳးစုႏွစ္ခုအၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ၊ စစ္တပ္ေတြ အပါအဝင္ အာဏာပိုင္ေတြက လက္တံု႔ျပန္မႈႏွင့္ အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာကိုပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ အမွန္တကယ္အစိုးရအေနႏွင့္တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုအေျခခံတဲ့မူဝါဒအရကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔လုိအပ္ေနတာ ပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ပါေမာကၡ ေျပာတဲ့ထဲမွာ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက ထိန္းသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခါမွာ သူတို႔ေတြ က တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတဲ့မူအတိုင္း တရားဥပေဒအတိုင္း မလိုက္နာဘူးလို႔ ဆိုလိုတဲ့ သေဘာလား။

Quintana ။ ။ က်ေနာ္ ရရွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ဆိုရင္ေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္က လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ညႊန္ႀကားတယ္။ အမိန္႔ေပးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ယုတ္စြအဆံုး စစ္တပ္ေတြ၊ လံုျခံဳေရးအဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ ပထမပိုင္းေတာ့ သမၼတရဲ ႔ ညႊန္ႀကားခ်က္ကို လိုက္နာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ အခု ျပႆ နာရွိေနတာက ေဒသဆိုင္ရာ အဆင့္မွာပါ။ ေအာက္ေျခအဆင့္မွာ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာ ပိုင္ေတြ ဟာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အေျခခံမူေတြကို လိုက္နာျခင္း မရွိဘူး လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီလို လိုက္နာမႈမရွိတဲ့အတြက္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ အင္အားကိုတလြဲသံုးျပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါက ေလာေလာ ဆယ္ ျပႆနာေတြပါ။ ေရရွည္ မွာ အစိုးရအေနႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ လုပ္ရမွာက ျပႆနာရဲ ႔ အေျခခံကို သံုးသပ္ျပီး ကိုင္တြယ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္း ခ်က္ တစ္ခု စတင္ေဆြးေႏြး ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒေတြမွာ ဘာေတြျပ႒ာန္း ထားသလဲ။ ဒါကို ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ ျပဳျပင္ဖို႔လိုလဲဆိုတာေတြကို ၾကည့္ရပါလိမ့္မယ္။ အခု အခါ ျမန္ မာႏိုင္ငံ အတြက္ ေခတ္သစ္၊ စနစ္သစ္ကို လွမ္းေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၂ ဥပေဒဆိုတာဟာ ႏွစ္ပရိေစၦဒ ၾကာျမွင့္စြာ အုပ္စိုးခဲ့တဲ့ စစ္အစိုးရက ဖန္တီးခဲ့တဲ့ ဥပေဒပါ။ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ဒီဥပေဒကို ျပန္္သံုးသပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ အဲဒီ ဥပေဒ။၁၉၈၂ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈဥပေဒကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္အဓိကတစ္ခုေတြ႔ ရမွာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းကို ေျပာင္းေရႊ႔အေျခက်ေနလာတဲ့လူေတြရဲ႔တတိယမ်ိဳးဆက္အဆင့္ေရာက္ တဲ့အခါမွာ သူတို႔ကို ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုပါေမာကၡQuintana  အေနႏွင့္ လက္မခံႏုိင္ဘူးလား။ ကန္႔ကြက္စရာ ရွိပါလား။

Quintana ။ ။ အဲဒီျပ႒ာန္းခ်က္က ျပန္ျပီးသံုးသပ္ရမယ့္ အခ်က္တရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို အေျဖေပးရမွာ က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးသံတမန္ျဖစ္တဲ့က်ေနာ္ရဲသေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ခင္ဗ်ာတို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ ရဲ ႔ သေဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရတစ္ခုတည္းသာမက ပတ္သက္သူ၊ သက္ဆိုင္သူေတြ အားလံုး၊ တိုင္းရင္းသား လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အားလံုးရဲ ႔ သေဘာဆႏၵ ပါဝင္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ ႔က ၁၉၈၂ ဥပေဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔ လုိအပ္တယ္ဆို တဲ့ ေၾကညာ ခ်က္ တရပ္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒါဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ျပည္သူလူထုႏွင့္ တကြ လႊတ္ေတာ္ က ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ ကိစၥပါ။ လူ႔အခြင့္အရး အေျခခံမူေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြႏွင့္ ကိုက္ ညီေအာင္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ဒီျပႆနာမွာ တဘက္ႏိုင္ငံကလူေတြ ဥပေဒမဲ့ ခိုးဝင္ေျပာင္းေရႊ႔ ေနထုိင္မႈဟာလည္းပဲ အေၾကာင္းတရပ္ျဖစ္တယ္လို႔လူေတြက ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။ဒါကိုလည္း ေျဖရွင္းရလိမ့္လို႔ ေျပာေနၾကပါ တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းမယ့္ကိစၥကိုေကာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈေအာက္မွာ ထည့္ႏုိင္ပါသလား။ ပါေမာကၡ ဘယ္လို ေျပာလိုပါလဲ။

Quintana ။ ။ ဥပေဒမဲ့ ခုိးဝင္ေနမႈဟာ တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာတရပ္ပါ။ ကမာၻတဝွမ္းလံုး က ႏုိင္ငံေတြ မွာ ဒီျပႆနာအတြက္ အဓိကမူဝါဒေတြ ရွိႀကပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အရပ္သား အစိုးရတပ္ ဟာ လူဝင္မႈႀကီးႀကပ္ေရးမူဝါဒကို ျပန္ျပီးစီစစ္သင့္ပါတယ္။ ဘယ္သူက ႏုိင္ငံသားျဖစ္တယ္၊ ဘယ္သူဟာ ႏုိင္ငံသား မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို လူတိုင္းသိႏိုင္ေအာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသား လုပ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တရားဝင္ေျပာင္းေရႊ႔ ဝင္ေရာက္သူေတြေကာ ဘယ္လို အခြင့္အေရး မ်ိဳးေပး မလဲ။ သူတို႔ရဲလူ႔အခြင့္အေရးကိုလည္းခြင့္ျပဳရမွာပါ။ဆိုေတာ့ဒါေတြဟာမူဝါဒႏွင့္ဆုိင္ပါတယ္။စစ္အစိုးရေခတ္ က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြကို ျပန္လည္စီစစ္ေရးႏွင့္ ဆုိင္ပါတယ္။ အရပ္သားအစိုးရ ေခတ္ႏွင့္အညီ ဒီမို ကေရ စီႏွင့္အညီ ျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္သံုးသပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွတာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္း စံု ေန ထိုင္ တဲ့ ခင္ဗ်ာတို႔ တိုင္းျပည္ သာယာျငိမ္းခ်မ္းႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ ဒါေတြကို မေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ တဲ့အတြက္မလိုလားအပ္တဲ့အကိ်ဳးဆက္ေတြကိုရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေတြ႔ေနရတာပါ။ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြေကာ၊ မြစ္စလင္ေတြပါ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈဒဏ္ ခံေနၾကရပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ေနာက္တခုက ပါေမာကၡ ကင္သားနားတို႔ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာ အတုိင္းအ ဝိုင္း International Communityက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဒီလိုကိစၥေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အစိုးရကိုဘဲ၊အာဏာပိုင္ေတြကိုဘဲဖိျပီးေတာ့ ေျပာေနၾကတယ္။တိုက္တြန္းေနႀကတယ္။ဆက္သြယ္ေဆာင္ ရြက္ေနႀကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ State and Society လို႔ ရွိတဲ့ေနရာမွာ State ကို ေျပာင္း လဲဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ Society လုိ႔ေခၚတဲ့ သာမန္အရပ္သားေတြ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ကိုေကာ သူတို႔ရဲ ႔ သေဘာထားေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ဖို႔ မလိုအပ္ဘူးလား။ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီးေတာ့။ ဒီျမန္မာျပည္ သူေတြရဲသေဘာထား၊အစဥ္အလာတည္ရွိလာခဲ့တဲ့သေဘာထားကို ေခတ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီေအာင္ပါေမာကၡ   ေျပာသလို ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုမ်ား လုပ္ႏိုင္မယ္ထင္ပါသလဲ ခင္ဗ်ာ။

Quintana ။ ။ ခင္ဗ်ာ ေမးတဲ့ေမးခြန္းက သိပ္ကိုအေရးႀကီးတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ သူတို႔ႀကိဳက္ သ လို ေနထုိင္ခြင့္၊ သူတို႔ဘဝ ေနမႈထိုင္မႈ ပံုစံ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ မရွိပါဘူး။ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာအတြက္ တကယ္အေရးႀကီးတာက ဒီျပႆနာကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းၾကမလဲ ဆိုတာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ျပႆနာအတြက္ အေျဖမဟုတ္ပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈဟာ အားလံုးကို ဒုကၡေရာက္ေစမွာပါ။ ေျပာရရင္ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈပါဘဲ။ ဗုဒၵဘာ သာဝင္ လူအုပ္စုေတြေကာ တိုင္းရင္းသားေတြပါ အၾကမ္းဖက္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရပါလိမ့္မယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာအုပ္စု ဝင္ေတြကလည္း အၾကမ္းဖက္မႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ အထူးတာဝန္ ရွိပါတယ္။ Strong Responsibility ပါ။ သူတို႔ကလည္း အၾကမ္းဖက္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထားမ်ိဳး ရွိေနပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ မိသားစုေတြ ဘဝေနထိုင္မႈေတြ ဒုကၡေရာက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါဟာ စိန္ေခၚမႈတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ျပဳျပင္ေျဖရွင္း ဖို႔အတြက္ အရပ္သားလူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဘာသာခြဲ လူမ်ိဳး ခြဲေတြ အေပၚ သည္းခံဖို႔။ သူတို႔ကို လက္ခံႏိုင္ဖို႔။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ကိုယ္ပိုင္အစဥ္အလာ ယံုၾကည္ မႈေတြ ကို မထိခိုက္ေစဘဲ မတူကြဲျပားမႈေတြကို လက္ခံဖို႔။ ဒါဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ တျခားတဘက္မွာ လည္း တရားဥပေဒမဲ့ ခိုးဝင္လာမႈေတြကို ဟန္႔တားႏိုင္ဖို႔လည္း ေဆာင္ရြက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အၾကမ္း ဖက္မႈကိုေတာ့ မသံုးရပါဘူး။ ဒါဟာ စိန္ေခၚမႈပါဘဲ။ ဒီေနရာမွာ ခင္ဗ်ာ  ။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အဝိုင္း ဟာ အာဏာပိုင္ အစိုးရႏွင့္ဘဲဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေနလို႔မရပါဘူး။အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းေတြႏွင့္ လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ညိႇႏႈိင္းရမွာျဖစပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ဆိုေတာ့ အခု ပါေမာကၡကိုယ္တိုင္ ျမန္မာျပည္ထဲကို သြားေန၊ ေဆာင္ရြက္ေန တာေတြ ရွိေတာ့ အခု လက္ရွိ အေျခအေနမွာ ဒီႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အရပ္ သားအသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ဒီလို သေဘာထားေျပာင္းလဲလာဖို႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈကို မလုပ္ဖို႔ဆိုတဲ့ ကိစၥအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြ ဘာမ်ားရွိပါသလဲ။

Quintana ။ ။ လူမႈအျချပဳအဖြ႔ဲအစည္းေတြ၊ အုပ္စုေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ေဒသအႏွံ႔ အလုပ္လုပ္ေနၾက တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ တစိတ္တေဒသ ပံ့ပိုးမႈႏွင့္ လုပ္ေနၾကတာပါ။ ဒီေနရာမွာ လည္း က်ေနာ္ ထပ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားတဲ့အစိုးရမွာအာဏာပိုင္ေတြ ဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔ဟာ Neutral Position ၾကားေနတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ကို ဖန္တီးရပါလိမ့္ မယ္။ အစြန္းမေရာက္တဲ့ ရပ္တည္မႈႏွင့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲအခုအစိုးရ ကဖြဲ႔စည္းေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ၂၇ ဦးပါ ေကာ္မရွင္ဟာ သူတို႔ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ ေႏွးေကြးတံု႔ဆိုင္းေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာရဲ ႔ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းက ဘာလဲ၊ ဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲ။ ဒါေတြကို အျမန္ဆံုးေဖာ္ထုတ္ၾကဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြ ကို ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပဖို႔ ေႏွးေကြးေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ဒီေကာ္မတီဟာ လူမ်ိဳးစံု  ဘာသာစံု ကို ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့အဖြဲ႔ပါ။ သူတို႔က အျမန္ဆံုး အေျဖရွာသင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ပါေမာကၡ Quintana ကို က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုး ေမးခြန္း (၂) ခု ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဒုတိယ ေနာက္ဆံုးေမးခြန္းကအခုရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲဒီမိုကေရစီ   ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစတယ္။ ေနာက္တြန္႔သြားေစလိမ့္မယ္။ ဒီမိုကေရ စီ ျပဳျပင္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အေထာ က္အပံ့ေပးေနတဲ့ ကိစၥကို ဒီေနရာမွာ ဆိုင္းငံ့ထား သင့္ တယ္။ အေလာတႀကီးမေပးသင့္ဘူးဆိုျပီးေတာ့ ေျပာေနႀကတယ့္သူေတြရွိပါတယ္။ပါေမာကၡအေနႏွင့္ေကာ အခု ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြေႀကာင့္ ႏုိင္ငံတကာက ေပးမယ့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး အကူ အ ညီ အေထာက္အပံ့ေတြကို ရပ္ဆိုင္းပစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါလား။

Quintana ။ ။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တုိးတက္ဖြ႔ံျဖိဳးမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကူညီေထာက္ပံ့ဖို႔ လုိအပ္ ပါတယ္။ အစိုးရရဲ ႔ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပံ့ပိုးအားေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီအ တြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းရဲ ႔ သေဘာထားက သိပ္ကိုရွင္းပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ရခုိင္ျပည္ နယ္က ျပႆနာဟာ အစိုးရအဖို႔ ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္အစိုးရ ဘက္က ထားရစ္ခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာလို႔တာ က်ေနာ္တို႔ ျမင္သင့္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရဟာ အရပ္ သား အဖြဲ႔အစည္းေတြႏွင့္ ညိႇႏႈိင္းတိုင္ပင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ျပႆနာကို မွန္ကန္တဲ့ နည္းလမ္းႏွင့္ ေျဖရွင္းဖို႔ မလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါဘူး။ အဓိပၸာယ္ရွိရွိ မစဥ္းစားခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလက္ရွိ အေျခအေန ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ. ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈကုိ ထိပါးေစတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ တကယ္ပဲ မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီရခိုင္္ေျမာက္ပိုင္း ျပႆနာမ်ိဳးဟာ က်န္တဲ့ေဒသေတြ၊ တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေတြကိုပါ ပ်ံ.ႏွံ႔ကူး စက္သြားႏိုင္မယ့္ အႏၱရာယ္ ရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သတိထားရပါလိမ့္မယ္။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို အစိုးရက ျပတ္သားရွင္းလင္းတဲ့မွန္ကန္သင့္ျမတ္တဲ့မူဝါဒႏွင့္မေျဖရွင္းႏုိင္ရင္ေတာ့ ျပန္႔ႏံွကူးစက္သြားႏုိင္ပါ တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ေနာက္ဆံုး ေမးခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပါေမာကၡ Quintana ဘယ္ေတာ့ ျပန္ သြားဦးမလဲ ခင္ဗ်ာ။ အစီအစဥ္ေကာ ရွိပါသလား။

Quintana ။ ။ က်ေနာ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလက်ရင္ ေနာက္တႀကိမ္ သြားေရာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစိုးရႏွင့္ ညိႇႏႈိင္းေန ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ အတိအက် မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ဟာ ရခိုင္အေျခအေန ကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ အလားတူစြာဘဲ ကခ်င္ျပည္နယ္က တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာလည္း က်ေနာ္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ရတဲ့ ကိစၥတရပ္ပါ။

 

ဗြီအိုေအၿမန္မာပိုင္း။