ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခအေန စိုးရိမ္ရဆဲ

ရန္ကုန္တိုင္း သကၤန္းကၽြန္ ၿမိဳ႕ နယ္ မီးေခ်ာင္းကန္ ရပ္ကြက္က ျပည္သူမ်ား ဆႏၵျပ ေနစဥ္။ (ဇူလိုင္ ၂၅၊ ၂၀၁၃)

အင္ၾကင္းႏုိင္
10.12.2014

ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ေတြဟာ စိုးရိမ္ ေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံ တကာ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖဲြ႔ေတြက ဒီကေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး ေန႔မွာ ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။

တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ေအာက္မွာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္သူ ေတြကို ထိေရာက္ေအာင္ အေရးယူႏိုင္ဖို႔ အားနည္းေနဆဲပဲ လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က တင္ျပထား ပါတယ္။

ဒီႏွစ္ လူ႔အခြင့္ အေရးေန႔ အထိမ္း အမွတ္ အျဖစ္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ၿငိမ္မခံၾကဘဲ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုၾကဖို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္ရတဲ့ အေျခ အေနေတြကို ျမင္ေတြ႔ ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ အျမင္ကိုေတာ့ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ Brad Adams က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကေတာ့ တကယ့္ကို စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ေတြဟာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ ေနတာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္က ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ခဲ့ေပမဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကစၿပီး ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိး မရွိသလို ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန မွာလည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ေပ်ာက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ ဘယ္ကို ဦးတည္ သြားေနတာလဲ ဆိုတာ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း မရွိပါဘူး။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမယ္ ဆိုတာ ကေတာ့ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္ ဆိုေပမဲ့ ျပည္သူ အမ်ား ဆႏၵနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရပါဘူး။”

AI ေခၚ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံ ရသူေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္တာမ်ဳိး မရွိေသးဘူးလို႔ ႏိုင္ငံတကာ ပညာေပးေရး ဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။

“လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ မွာလည္း အခက္အခဲ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြလည္း ရွိေနဆဲပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြ အပါအ၀င္ လူနည္းစု ဘာသာျခား ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ ေတြလည္း အဖိႏွိပ္ ခံေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ အစီရင္ခံစာကို တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီး အဖဲြ႔ေတြက ထုတ္ျပန္ ခဲ့ေပမဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူျခင္း မရွိတဲ့ အျပင္ အာဏာပိုင္ ေတြကို သြားေရာက္ တိုင္ၾကားသူ ေတြကိုလည္း ျပန္ၿပီး အေရးယူတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြ ရွိေနဆဲပဲလို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦး က ေျပာပါတယ္။

“ကရင္ျပည္နယ္ တြင္းမွာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကျဖစ္တာ။ အဲ့ဒီမွာ မဂ်ာဆိုင္းအိမ္ ဆုိတဲ့ ေက်ာင္းသူေလး တေယာက္ ေသဆံုးတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္း ကေနၿပီးေတာ့ အေပၚကုန္းမွာ ႀကီးစိုး ထားတဲ့အဖြဲ႔နဲ႔ ေအာက္မွာရွိေနတဲ့အဖြဲ႔ နားလည္မႈ မွားၿပီးေတာ့ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္ ၾကရင္းကေန ဒီေက်ာင္းသူေလး အပါအ၀င္ ေက်ာင္းဆရာမ တေယာက္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတယ္။ တျခား ေက်ာင္းသူေတြလည္း အနည္းငယ္ ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာရတာေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆး႐ံုပို႔ဖို႔ အတြက္ကို ေျပာတဲ့ အခါမွာ အခ်ိန္မီ ေဆး႐ံု မပို႔ႏုိင္တဲ့ အတြက္ မဂ်ာဆုိင္းရီက ေသဆံုး သြားရတာျဖစ္တယ္။ အဲေတာ့ အဲ့ဒီလို ေသဆံုးသြားရတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ဖခင္ျဖစ္သူ ဘရန္ေရွာင္ကေန တုိင္ၾကားတဲ့ အခါမွာ မမွန္မကန္ သတင္းေပး တုိင္ၾကားတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ကေနၿပီး ထပ္မံ တရားစြဲဆုိတာ ခံရတယ္။ ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္ကေရာ၊ စစ္တပ္က ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့သူ ေတြေရာ ဒါေတြကို တရားေရး မ႑ိဳင္ကေနၿပီးေတာ့ တည့္မတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ မေပးႏုိင္တ့ဲ ဥစၥာေတြက ဒီမဂ်ာဆုိင္းရီ အမႈတင္ မကပါဘူး။ ဒီ ျပည္န၀ေဒး တံတားေအာက္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူသတ္မႈမွာ ဆုိရင္ အဲ့ဒီလိုပဲျဖစ္တယ္။”

ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ရဲ႕ ၂၀၁၄ ခုနွစ္ ကုလသမဂၢညီလာခံ မိန္႔ခြန္း မွာေတာ့ ျမန္မာႏုုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေနဟာ တိုုးတက္ေနၿပီး၊ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကိုလည္း ဥပေဒနဲ႔ အညီ ဖဲြ႔စည္းထားၿပီးသား ျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆက္ၿပီး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးဖို႔ မသင့္ေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က အေလးထား ေဆာင္ရြက္ တာေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနဆဲပဲလို႔ လူထု အေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္း ဦးေဆာင္ေနသူ တဦးျဖစ္တဲ့ မဇင္မာေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“အစိုးရဘက္ ကေတာ့ ေကာ္မတီ ေတြေတာ့ ဖြဲ႔ေနတာပဲ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေတြကို ႏုိင္ငံသား တုိင္းအျပင္ လူသားတုိင္း ခံစားရဖို႔ ဆုိတာက ေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႔႐ံုနဲ႔ေတာ့ မၿပီးဘူး။ ဘယ္ေလာက္ အထိ က်မတို႔ လူ႔အသိုင္း အ၀ိုင္းထဲမွာ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ႏုိင္ငံေရး ဆုိင္ရာ Institution ေတြေပါ့ေနာ္ အစိုးရ အစရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ကေရာ ဘယ္ေလာက္ အထိ ယံုယံု ၾကည္ၾကည္ ႏွစ္ႏွစ္ ကာကာနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး ေတြကို ျမႇင့္တင္ေနလဲ ဆိုတာက ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ထင္တယ္။ ျမင္သာ ထင္သာတဲ့ လတ္တေလာ ဗမာျပည္မွာ ဆုိရင္ property rights ပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရး ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆုိရင္ လယ္ေျမ သိမ္းခံရတဲ့ ျပႆနာေတြက က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနတုန္းပဲ။ ဒါေတြကိုလည္း စနစ္တက် ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္း ႏုိင္တာ မ်ိဳးေတြ မေတြ႔ရ ေသးဘူးေပါ့။”

ဒီႏွစ္ လူ႔အခြင့္ အေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္ကို လူ႔အခြင့္အေရး - ၃၆၅ လို႔ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ ရက္ေပါင္း ၃၆၅ ရက္လံုးဟာ လူ႔အခြင့္ အေရးေန႔ ေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားေနသူ ေတြက ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရးေန႔ အထိမ္း အမွတ္ ပဲြေတြကို ဦးေဆာင္ က်င္းပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus