လြပ္လပ္မႈ အေျခအေန အေျပာင္းအလဲ သိပ္မရွိလို႔ Freedom House အဖြဲ႔ေျပာ
25.1.2014
ကမာၻ တဝွမ္း တနိုင္ငံ ခ်င္းစီ အလိုက္ လြတ္လပ္မႈ ေစာင့္ၾကည့္ ေနတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဝါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ Freedom House အဖြဲ႕ရဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အစီရင္ ခံစာမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံဟာ ၿပီးခဲ့ တဲ့ႏွစ္ အတြင္း က႑ တခ်ိဳ႕မွာ တိုးတက္မႈ ရွိလာတာ ေတြ႔ရ ေပ မယ့္၊ အေျခ အေန တရပ္လံုးကို ၾကည့္ရင္ေတာ့ အေျပာင္း အလဲ သိပ္မရွိဘူး လို႔ ေဖၚျပလိုက္ ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Freedom House အဖြဲ႔ရဲ့ အာရွတိုက္ ဆိုင္ရာ သုေတသီ မစၥဆယ္ရာ ကြတ္ခ္ Sarah Cook ကို RFA ကေမးျမန္း ရာမွာ သူက ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ လြပ္လပ္မႈ အေျခ အေန တခုလံုးကို ၿခံဳၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ အေျပာင္း အလဲ သိပ္မရွိတာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ က႑ တခုဆီ အလိုက္ ေလ့လာ ၾကည့္ရင္ေတာ့ တ ခ်ိဳ႕ ေနရာ ေတြမွာ အေျပာင္း အလဲရွိ ပါတယ္။ ဥပမာ လူမႈ အေျချပဳ အဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႕စည္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရလာ တာ၊ စုေဝး စည္းရံုးခြင့္ ရလာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္ မွာလဲ တရားမဝင္ စီတန္း လွည့္လည္ မႈေတြနဲ႔ အေရးယူ ထားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ ေတြလည္း ေတြ႔ရ ပါတယ္လို႔ မစၥဆယ္ရာ ကြတ္ခ္ Sarah Cook ေျပာသြား တာပါ။
Freedom House အဖြဲ႔ရဲ့ အစီရင္ ခံစာမွာ Political Rights ေခၚ ႏုိင္ငံေရး ဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရး ေတြနဲ႔ Civil Liberties ေခၚ လူမႈေရး အရ လြပ္လပ္မႈ ေတြဆိုၿပီး အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခားထား ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈ အနည္း အမ်ားကို အဆင့္ ၁ ကေန ၇ ထိ သတ္မွတ္ ထားၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ ႏုိင္ငံေရး ဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရး အေျခ အေနကို အဆင့္ ၆ ၊ လူမႈေရး လြတ္လပ္ မႈကို အဆင့္ ၅ အေနနဲ႔ ေဖၚျပထား ပါတယ္။
အခု ထြက္ရွိ လာတဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အစီရင္ ခံစာမွာ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံက ၈၈ ႏုိင္ငံ၊ တစိတ္ တေဒသ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံက ၅၉ ႏုိင္ငံနဲ႔ မလြတ္လပ္ ေသးတဲ့ ႏုိင္ငံက ၄၈ နိုင္ငံ ရွိတယ္လို႔ ေဖၚျပ ထားၿပီး၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ကိုေတာ့ မလြတ္လပ္ ေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ စာရင္း ထဲမွာ ထည့္သြင္း ေဖၚျပထား ပါတယ္။
