လံႈ႔ေဆာ္သူ မ်ားကို ထိေရာက္စြာ ႏွိမ္နင္းရန္ HRW တိုက္တြန္း
Rosie Gogan-Keogh
မဇၥ်ိမ
4.4.2013
ဧၿပီလ (၁) ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ သတင္း တပုဒ္တြင္ လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေရး အဖြဲ႔က ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အစုိးရအား မိတၳီလာႏွင့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အလယ္ ပုိင္းတြင္မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ား အား သက္ဆုိင္ သူမ်ားမွ ေစ့ေစ့ စပ္စပ္ စုံစမ္း ရန္ႏွင့္ အျပစ္ ေပးရန္ ေျပာဆုိ လုိက္သည္။
“မိတၳီလာတြင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ အႀကမ္း ဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တာဝန္ မ်ားကုိ ျမန္မာ အစိုးရ အေနျဖင္႔ အေသးစိတ္ ေလ့လာ စုံစမ္းသင္႔ ပါေၾကာင္း၊ ၀န္းက်င္ ေဒသ တစ္ခုလုံး ေလာင္ကၽြမ္းျခင္း ႏွင့္ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ မႈတို႔ မွ ရပ္တန္႔ရန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က လုပ္ေဆာင္ ရန္ အားနည္း ခဲ႔သည္” ဟု နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ အေရးဆိုင္ရာ NGO မွ အာရွဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကား ေရးမွႈး Brad Adams က ေျပာၾကားသည္။
၄င္းက “ရခိုင္ ျပည္နယ္ အတြင္း မၾကာေသး မီက ျဖစ္ပြား ခဲ႔ေသာ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ တိုက္ပြဲ မ်ားရဲ႕ ရလဒ္မ်ား ကိုၾကည္႔ၿပီး ျမန္မာ အစိုးရ အေနျဖင္႔ သင္ခန္းစာ ယူသင္႔ ပါေၾကာင္း၊ အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ား ကို ႏွိမ္နင္းရန္ ရဲအင္အား အလွ်င္ အျမန္ ၿဖည့္ဆည္းၿပီး ၿပည္သူ မ်ား၏ အသက္ အိုးအိမ္ကို ကာ ကြယ္ ေပးသင့္ေၾကာင္း ” ေၿပာသည္။
တိုင္းၿပည္ အတြင္း အုပ္စုဖြဲ႔ အၾကမ္း ဖက္မႈ ျဖစ္ေစ ခဲ့ေသာ ဗုဒၶ ဘာသာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားရဲ႕ အမုန္း တ ရားေဟာ ေျပာျခင္း အဆုံး သတ္ေရးကို ကူညီရန္ အတြက္ က႑ာ ေပါင္းစုံရွိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ လူမႈေရး အဖြဲ႔ မ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားအား Adams က ေျပာၾကား လိုက္သည္။
ထိတ္လန္႔ဖြယ္ ၿဖစ္သည့္ ေၾကမြ ပ်က္ဆီး ေနေသာ ၿမိဳ႕တြင္း ျမင္ကြင္းမ်ား ပါ၀င္သည့္ ရုပ္ပံု မ်ားကို ၿဂိဳလ္တု စေလာင္း မ်ားမွ ၿပသၿပီး ေနာက္မွသာ ေလွ်ာက္လဲ ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚ လာသည္။
မတ္လ (၂၀) ရက္က ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ ေရႊဆိုင္ အျငင္း ပြားမႈ ႏွင္႔ အၾကမ္း ဖက္မႈ တိုက္ပြဲ မ်ားတြင္ လူဦးေရ (၁၂၀၀၀) တို႔သည္ ၎တို႔၏ ေနအိမ္ မ်ားမွ ထြက္ေျပး လွ်က္ရွိရာ အမ်ားစုမွာ အစၥလာမ္ မ်ားျဖစ္ၿပီး၊ (၆၁) ဦး ဒဏ္ရာ ရကာ၊ ခန္႔မွန္းေျခ အားျဖင့္ လူ(၄၀) ဦး ခန္႔ အသတ္ခံ ခဲ့ရသည္။
ဆူပူမႈ ျဖစ္ပြား ၿပီးေနာက္ Vijay Nambiar, UN သံတမန္က ေျပာၾကား ရာတြင္ “အၾကမ္းဖက္ မႈက အေျခ အေန တစ္ခုတြင္ ရက္စက္ေသာ အေန အထား တစ္ခုတြင္ လုပ္သြားသည္ဟုထင္ၿမင္ေၾကာင္း” ေျပာၾကား လိုက္သည္။
ဒီအေရးကိို ေျဖရွင္းရာတြင္ အစိုးရ အေနျဖင္႔ တုံျပန္မႈ ၾကန္႔ၾကာ ေနျခင္း ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ ပိုမို ျမင့္တက္ မ လာ ေစရန္ ကာကြယ္ၿခင္း တို႔အတြက္ ေ၀ဖန္ခံ ေနရသည္။
မတ္လ (၂၇) ရက္ ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနျဖင့္ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကား မွတဆင့္ မိန္ ႔ခြန္း ေျပာရာတြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အလယ္ ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြား လ်က္ရွိေသာ ဘာသာေရး အၾကမ္း ဖက္မႈႏွင္႔ ပတ္သက္ၿပီး ၀မ္းနည္းေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသား မ်ားကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ လုံျခဳံေရး တပ္မ်ား ခ်ထားၿပီး အမိန္႔ေပး ထားေၾကာင္း ေသြးထိုး လႈံ႔ေဆာ္ ေပးသူမ်ား အားသတိေပး လိုက္သည္။
“အေျခခံ အားျဖင္႔ ဒီျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္း ရာတြင္ အင္အား ကိုသုံးၿခင္း ကို အားမေပး လိုပါ။ ဘယ္ လိုပင္ ျဖစ္ေနေန ျပည္သူ မ်ားရဲဲ႕အေျခခံ လူတန္းစား မ်ား၏ အသက္ အိုးအိမ္ကို ကာကြယ္ ရာတြင္ လို အပ္လွ်င္ အင္အား ကိုသုံးရန္ ၀န္ေလးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း” သမၼတႀကီးမွ ေျပာၾကားသည္။
ဦးခင္ေမာင္ေဆြ (အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု ဥကၠဌ)မွ သမၼတ၏ မိန္႔ခြန္း စကားကို ၾကားၿပီးေနာက္ ၄င္းမွ ”ႏုိင္ငံေရးကို အျမတ္ထုတ္ ေနသူမ်ား ႏွင္႔ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ သမား မ်ားကို အေရးယူလို အပ္သည္ ”ဟု မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာသည္။