ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

႐ိုဟင္ဂ်ာ တရား၀င္ လက္ခံေရး ျမန္မာ အစိုးရကို အင္ဒိုနီးရွား ဖိအားေပး

အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Marty Natalegawa (၃၀ ဇြန္ ၂၀၀၁၃)
ေဒၚလွလွသန္း
10.7.2013

ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ ေတြကို တရား၀င္ အသိ အမွတ္ ျပဳဖို႔ အတြက္ အင္ဒို နီးရွား အစိုးရက ျမန္မာ အစိုးရကို ဖိအားေပး ေနပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံနဲ႔ တျခား ျပည္ပမွာ ႏုိင္ငံေရး ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အေရအတြက္က တုိးလာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မာတီ နာတလီ ဂါ၀ါ (Marty Natalegawa) က ျမန္မာ အစိုးရကို ျပည္တြင္းမွာ မတူ ကြဲျပားတဲ့ လူမႈ အသိုင္း အ၀ိုင္း ႏွစ္ရပ္ ၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ျဖစ္ပြား ေနတာ အဆံုး သတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Ron Corben က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန သတင္း ေပးပို႔ ထားတာကို ေဒၚလွလွသန္း က တင္ျပ ထားပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမာတီနာတလီ ဂါ၀ါက ၿမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီမို ကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈမ်ား ဆက္လက္ ေဖာ္ေဆာင္သြားဖို႔လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ျပည္တြင္း မွာ ေရာက္ရွိ ေန တဲ့ ႏုိင္ငံမဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ ေတြရဲ႕ တရား၀င္ ရပိုင္ ခြင့္ေတြ ကိုလည္း အသိ အမွတ္ ျပဳရမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ေျပာၾကား သြားပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျမန္မာ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္း အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာ မူဆလင္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြ အၾကား အၾကမ္းဖက္ မႈေတြေၾကာင့္ လူ ၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုး ခဲ့ရၿပီး လူေပါင္း ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ၾကရပါ တယ္။ အဲ့ဒီ အထဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြဟာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ပါ၀င္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ မွာ ေရာက္ရွိ ေနတဲ့ ၈ သိန္း ေလာက္ရွိ တယ္ဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုကို ျမန္ မာ အစိုးရက ႏိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ မျပဳပါဘူး။

အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မာတီ နာတလီ ဂါ၀ါ က တင္းမာမႈေတြ ေလ်ာ့ပါးေရး အတြက္ ပထမ ဦးဆံုး ေျခလွမ္း အျဖစ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြကို ျမန္မာ အစိုးရက တရား၀င္ အသိ အမွတ္ ျပဳမယ္ ဆိုတဲ့ အတြက္ အင္ဒိုနီးရွား အေနနဲ႔ အားတက္ မိတဲ့ အေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပ ခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္း ပြဲမွာ သတင္း ေထာက္ေတြကို အခုလို ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

“ဒီေနရာမွာ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ အသိ အမွတ္ျပဳ ခံယူ ႏုိင္ေရး ကိစၥ ရွိေန ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ႏုိင္ငံေရး အ ရေရာ၊ ဥပေဒေၾကာင္း အရေရာ ပတ္သက္ ေနပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရက ဒီကိစၥကို အေျခခံ က်က် ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေပးမယ္ ဆုိလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ အားတက္ မိပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အေနနဲ႔ တရား၀င္ အသိ အမွတ္ျပဳ ခံရၿပီး အျခားက်န္ ႏုိင္ငံသား ေတြနဲ႔အတူ ဥပေဒ အရ အခြင့္ အေရး ေတြကို ရရွိ ေစ မွာ ျဖစ္ ပါတယ္။”

ျမန္မာ အာဏာပိုင္ ေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသား ေတြျဖစ္ ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား အုပ္စု ေတြထဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ မပါ၀င္ဘူး ဆုိတာကို ကာလ ၾကာရွည္ ခံယူ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ ေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္က တရား မ၀င္ ေရာက္လာ ၾကတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း ေျပာဆုိ ခဲ့တာ ျဖစ္ ပါတယ္။

မစၥတာနာတလီဂါ၀ါကၿမန္မာနိုင္ငံမွာ လူမ်ားစုၿဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြနဲ႔ လူနည္းစု မူဆ လင္ ေတြ အၾကား တဘက္နဲ႔ တဘက္ ယံုၾကည္မႈ မရွိၾကတာ ေတြ႔ရၿပီး၊ အဲ့ဒီက တဆင့္ ေသြးထြက္ သံယို မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ေတြ႔ရ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား အေနနဲ႔လည္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ မ်ား ေႏွာင္းပိုင္း က ဒီမုိကေရစီ စတင္ ေဖာ္ေဆာင္ ရာမွာ အလားတူ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္ မႈမ်ိဳးေတြ ရင္ဆုိင္ ခဲ့ရ တာ ျဖစ္ၿပီး၊ ေျဖရွင္း ယူခဲ့ ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း လူမႈ အသိုင္း အ၀ိုင္း ေတြကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ ရာမွာ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ ေတြကို အင္ဒိုနီးရွားရဲ႕ အေတြ႔ အႀကံဳ မွ်ေ၀ ေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိတယ္ လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

“ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥရပ္ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ သိထား ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမို ကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ မႈေတြရဲ႕ အစိတ္ အပိုင္း အျဖစ္ ပါ၀င္ တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ ယံုၾကည္ ပါတယ္။ ဒါကို သီးျခား ခြဲထားလို႔ မရႏုိင္ ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရကို က်ေနာ္တုိ႔ အရင္ က ေၿပာ ထားၿပီးၿဖစ္တဲ့အတုိင္း ဒီမုိကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္း ရာမွာ ဒါေတြကို တၿပိဳင္ တည္း ေဖာ္ေဆာင္ သြားရမွာပါ။ အခ်ိန္ ပိုင္းျခား ထားလို႔ မရပါဘူး။ တခ်ိန္ တည္းမွာ လူမႈ အသိုင္း အ ၀ိုင္း ေတြအၾကား တင္း မာမႈေတြ ျဖစ္ပြား ေနတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ႏုိင္ငံတြင္း ျဖစ္ပြား ေနတဲ့ ပဋိပကၡ ေတြ ကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုပါတယ္။”

႐ိုဟင္ဂ်ာ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ တို႔ဟာ ျပည္ပမွာ ႏုိင္ငံေရး ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံဖုိ႔ အတြက္ ေလွေတြနဲ႔ အႏၱ ရာယ္ ႀကီးလွတဲ့ ပင္လယ္ ခရီးလမ္း ကေန ထြက္ေျပး ၾကရာမွာ ဘယ္ႏွစ္ဦး ေသဆံုး ခဲ့ၾကတယ္ ဆုိ တာေတာ့ အတိ အက် မသိႏုိင္ ပါဘူး။ အင္ဒိုနီးရွား အေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ အတြင္း ေဒသႏၱရ ညီလာခံ တရပ္ က်င္းပၿပီး ေဒသတြင္းမွာ လူေမွာင္ခို ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ ေရးနဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရ အ တြက္ ေလ်ာ့ပါး ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အစီ အစဥ္ ရွိတယ္ လို႔လည္း သိရပါတယ္။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus