ျပဳျပင္ေရးကတိ အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ ဘန္ကီမြန္းတိုက္တြန္း
ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ နဲ႔ ကုလ သမဂၢ အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း တို႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုစဥ္ (၃၀ ဧၿပီ ၂၀၁၂) |
ကုိေအာင္လြင္ဦး
11.7.2013
ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း အေျပာင္း အလဲေတြ ေတြ႔ျမင္ ခဲ့ရေပမဲ့ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚ မႈ ေတြလည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ကုလ သမဂၢ အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက သတိေပး လုိက္ ပါ တယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက ဒီမုိကေရစီကုိ ဦးတည္တဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ကတိျပဳ ထားေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအရ ျပႆနာေတြ ႀကံဳေန ရတာ ေတြ ကုိ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္း ဖုိ႔ လုိအပ္ ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြက ကုိယ္စားလွယ္ ေတြကလည္း ေျပာခဲ့ ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး ကေျပာျပ ေပး မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျပာင္း အလဲေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ လာေနတဲ့ ၿမန္မာ နိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး အရ ရင္ ဆုိင္ ေနရတဲ့ ၿပႆနာေတြကုိ လက္ေတြ႔ေၿဖရွင္း သြားဖုိ႔ အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ စရာေတြရွိေန ဆဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အ တြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ ဘန္ ကီမြန္းက ၿမန္မာ့ မိတ္ေဆြ နိုင္ငံမ်ား အဖဲြ႔နဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေတြ႔ဆုံ ခ်ိန္မွာေၿပာ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပႆနာ ေတြကုိ ေျဖရွင္း ရာမွာလည္း အစုိးရနဲ႔ အတူ လူထုကလည္း ၀ုိင္း၀န္း ပ့ံပုိးၾကဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အေလးထား ေျပာဆုိ ခဲ့တယ္လုိ႔ အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ ရသူ Martin Nesirky က နယူးေယာက္ ကုလ သမဂၢ ႐ုံးခ်ဳပ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ အတြင္း ေျပာဆုိ ခဲ့တာပါ။
“ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မလွည့္ဘဲ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေတြကုိ ဦးတည္တဲ့ လုပ္ငန္း စဥ္နဲ႔ ၿငိမ္း ခ်မ္းၿပီး၊ အားလုံး ခဲြေ၀ ခံစား ႏုိင္တဲ့ တုိးတက္ မႈေတြ ရရွိေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္း တဲ့အခါ အစုိးရနဲ႔ လူထုရဲ႕ အားေပး ပံ့ပုိး မႈေတြ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အဖြင့္ အမွာစကား ေျပာၾကားရာမွာ အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ က ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈအတြက္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ေတြ အပါ အ၀င္ ၿပီးခဲ့ တဲ့ ႏွစ္အတြင္း အေရး ႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းခဲ့တာ ကုိလည္း အသိ အမွတ္ ျပဳတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။”
အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံ ေတြကလည္း မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြက တုိးတက္ ျဖစ္ထြန္းမႈ ေတြကုိ အသိ အမွတ္ျပဳ လက္ခံ ခဲ့ၾကေပမဲ့ စိမ္ေခၚ မႈေတြ ရွိေနတာ ကုိလည္း အေလး ထား ေျပာခဲ့ ၾကတဲ့ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမႈ အၿပီး ထုတ္ျပန္ ခဲ့တဲ့ အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာ ခ်က္ မွာ ေဖာ္ျပ ခဲ့တာပါ။ ႏုိင္ငံေရး အရ အေျဖ ရွာဖုိ႔ အပါ အ၀င္ မၾကာေသးခင္ တုန္းက ကခ်င္ လက္နက္ ကုိင္ ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးကုိ ေရွ႕႐ႈတဲ့ ေဆြးေႏြး သေဘာ တူညီမႈေတြ ရရွိခဲ့ တာကုိ လည္း အသိ အမွတ္ ၿပဳ ေျပာဆုိ ခဲ့ၾက ပါတယ္။
ျမန္မာ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြက ကုိယ္စားလွယ္ အမ်ားစု ကလည္း ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ ေရးအဖဲြ႔ (KIO) နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈ ေတြကေန တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္း အတာနဲ႔ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီခ်က္ ရယူၿပီး တျခား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြပါ ပါ၀င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး မႈေတြကုိ ဦးတည္တဲ့ အထိ ျဖစ္လာ ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း လည္း အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာ ခ်က္က ေဖာ္ျပ ခဲ့တာပါ။
တခ်ိန္ တည္း မွာပဲ ၿပီး ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲ လူေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီ အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ရတဲ့ ရခုိင္ ၿပည္ နယ္နဲ႔ တျခား ၿမိဳ႕ ရြာေတြမွာပါ ၿဖစ္ ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး ၊ဘာသာေရး ကဲြျပား မႈ အေပၚ အေျခခံ တဲ့ ပဋိပကၡ ေတြ နဲ႔ေနာက္ ဆက္တဲြ ျပႆနာ ေတြကလည္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ လႊမ္းမုိး ေနခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အ တြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ ရသူ Nesirky က ေျပာပါတယ္။
“လူမႈ အသုိင္း အ၀ုိင္းၾကား ေသြးထြက္ သံယုိ တုိက္ခုိက္ မႈေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ အတြက္ အႀကီး အက်ယ္ စိတ္ပ်က္ ရတာ ကုိလည္း အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြရဲ႔ ကံၾကမၼာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အထူး စုိးရိမ္ တယ္လုိ႔ ဆုိတဲ့ အျပင္၊ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထား ရမယ့္ အေျခ အေန ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ လုိ႔လည္း စိတ္အေႏွာက္ အယွက္ ၿဖစ္တာကုိ ေျပာသြား ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ တြင္းမွာ အစြန္း ေရာက္ တဲ့ အေျခ အေနေတြ ေပၚေပါက္ ေနတာဟာ အႏၱာရာယ္ ႀကီးမားလွၿပီး၊ တိတိ က်က် အေရး တႀကီး မေျဖရွင္းဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ရွိေနတဲ့ တင္းမာမႈ ေတြကေန အုံၾကြမႈေတြ ပုိမုိႀကီးထြား လာရာ က ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္ကုိ ထိခုိက္ ေစႏုိင္ သလုိ၊ ေဒသတြင္း မွာလည္း အႏႈတ္ လကၡ ဏာ ေဆာင္တဲ့ ႐ုိက္ခတ္ မႈေတြ ေပၚေပါက္ လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့လည္း ၿမန္မာနိုင္ငံ တြင္းက လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ၊ လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္း ၾကားက တင္းမာ မႈေတြ ကုိ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းၿပီး ဒီမုိကေရစီ အေျခခံေတြ တည္ေဆာက္ သြားႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ ထားတဲ့ အေၾကာင္းလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ကေဆြးေႏြးပဲြမွာေၿပာဆုိ သြားပါတယ္။ လတ္ တေလာ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံမွာ ရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆုိင္ရာ စိမ္ေခၚ မႈေတြကုိ ေျဖရွင္းရာမွာ ကုလ သမဂၢ အေနနဲ႔ ဆက္လက္ အားေပး ကူညီ သြားဖုိ႔လည္း ကတိျပဳ ခဲ့တာပါ။
အေမရိကန္၊ၿဗိတိန္၊႐ုရွား၊ၿပင္သစ္၊တ႐ုတ္၊ဂ်ပန္ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအပါအ၀င္ ၿမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံမ်ား အဖဲြ ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆုံး ေဆြးေႏြးပဲြ ကုိေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ အတြင္း က်င္းပ ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး၊ ဒီလုိ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြး မႈေတြမွာ ျမန္မာ အစုိးရက ပါ၀င္ဖုိ႔ အတြက္လည္း ဖိတ္ေခၚ ထားတဲ့ အေၾကာင္း အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္က ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
အတြင္းေရး မႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ျမန္မာ့ မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံမ်ား အဖဲြ႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြး ပဲြမွာ ပါ၀င္ ခဲ့ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (OIC) ကလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ သတင္းစာ ရွင္းလင္း ပဲြတရပ္ က်င္းပၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံ တြင္းက မူဆလင္ ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္ ခံေနရ တဲ့အေပၚ အျပင္း အထန္ ေ၀ဖန္သြားခဲ့ ပါတယ္။
ႏုိင္ငံ တကာ အသုိင္း အ၀ုိင္းက ျမန္မာ ႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေကာင္းျမင္ သေဘာ ထားေတြ ေျပာ ဆုိ ေနၾက ေပမဲ့လည္း လက္ေတြ႔ မွာေတာ့ မူဆလင္ လူနည္းစု ေတြဟာ ဖိႏွိပ္မႈ ေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့ အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ ေဆာ္ဒီ အာေရဗီးယား သံအမတ္ႀကီးက ေျပာဆုိ ခဲ့တာပါ။ အၾကမ္း ဖက္ မႈ ေတြဟာ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုက က်ဴးလြန္ ေနတာ မဟုတ္ေပ မဲ့လည္း လူမဆန္တဲ့ လုပ္ ရပ္ ေတြကုိလည္း လက္မခံ သင့္ဘူးလုိ႔ OIC တာ၀န္ ရွိသူေတြက ေျပာဆုိ သြားခဲ့ ၾကပါတယ္။