“က်မတို႔မွာ အနာဂတ္ ေပ်ာက္ေနၿပီ”

လ၀ီ၀မ္

ဧရာ၀တီ

8.10.2013

ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း သံတြဲၿမိဳ႕အနီး တ၀ိုက္ရွိ အနည္း ဆံုးရြာ ၅ ရြာတြင္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ မႈ မ်ား ျဖစ္ပြား ခဲ့ၿပီး အေျခ အေနက တည္ၿငိမ္ စျပဳလာ သလို ထင္ရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ ႀကီး၏ တိုက္ခိုက္ မႈေၾကာင့္ ထြက္ေျပး လာခဲ့ ရသည့္ ရာႏွင့္ ခ်ီေသာ မြတ္ဆလင္ ရြာသားမ်ား ကေတာ့ ဟိုဒီ ျပန္႔က်ဲလွ်က္ က်န္ေန ေသးသည္။ အခ်ိဳ႕က အနီး အနား က မြတ္ဆလင္ ရြာေတြဆီ ထြက္ေျပး ၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕က ေတာအုပ္ေတြ အတြင္းမွာ ဒါမွ မဟုတ္ အျခား ပုန္းေအာင္းလို႔ ရသည့္ ေနရာ ေတြမွာ ပုန္းေရွာင္ ေနၾက ရသည္။

ၾကာသပေတးေန႔ ညေနပိုင္း မွာေတာ့ မြတ္ဆလင္ အုပ္စုငယ္ အခ်ိဳ႕ ရဲေတြ ေစာင့္ၾကပ္ ေနသည့္ ရြာေတြ ထဲကို ျပန္၀င္ လာၾကၿပီး မိမိတို႔ ေနအိမ္ မ်ားမွ က်န္ခဲ့ သမွ် ပိုင္ဆိုင္ မႈေလး ေတြကို ေကာက္ယူ စုေဆာင္း ဖို႔ ေရာက္လာ ၾကသည္။

အဂၤါေန႔က အိမ္ ၂၈ လံုး မီး႐ိႈ႕ခံလိုက္ ရေသာ ေပါက္ေတာရြာ အတြင္းသို႔ ေၾကာက္႐ြံ႕ ေနပံု ရသည့္ ကမန္ လူမ်ိဳး မြတ္ဆလင္ မိသားစု ၀င္ေရာက္ လာၿပီး သူတို႔ ပိုင္ပစၥည္း အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေမြးျမဴ ထားသည့္ တိရိစာၦန္ ေတြ ကို ျပန္လည္ သိမ္းဆည္း ေနခ်ိန္မွာ လက္နက္ကိုင္ မထားသည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ အခ်ိဳ႕က လံုၿခံဳေရး ေစာင့္ ၾကပ္ ေပးၾကသည္။

“က်ေနာ့္ ဘ၀ေတာ့ ဆံုးပါၿပီ၊ က်ေနာ့္ ဘ၀ေတာ့ ဆံုးပါၿပီ” ဟု အသက္ ၃၀ အရြယ္ ကိုဘေစာေလးက တဖြဖြ ေျပာရင္း ထရပ္ ကားငယ္ တစီး ေပၚသို႔ သူ႔မိသားစုပိုင္ ပစၥည္း အခ်ိဳ႕ကို တင္ရင္းႏွင့္ ေျပာေန ခ်ိန္ တြင္ ရြာပတ္လည္က လယ္ကြင္းေတြ ေပၚကို အေမွာင္ထုက တျဖည္းျဖည္း လႊမ္းလာသည္။

အခုေတာ့ ဇာတိရြာမွာ သူ ဆက္ေနလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့ပါ။ “သူတို႔ က်ေနာ့္ အိမ္ကို မီး႐ိႈ႕လိုက္ ၾကတယ္။ အ ခု က်ေနာ့္မွာ ေနစရာ မရွိေတာ့ဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။

ထိုအခ်ိန္မွာ ကိုဘေစာေလး၏ သမီးက ၿပီးခဲ့သည့္ ပဋိပကၡ ေတြၾကားမွာ မိခင္ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့ ၾကပံု ရ သည့္ ၾကက္ေပါက္ ေလးေတြကို လိုက္ဖမ္း ေနသည္။

“ၾကက္မၾကီး ရွာလို႔ မေတြ႔ ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ကို ကယ္ဖို႔ လိုက္ဖမ္း ေနတာ” ဟု ကိုဘေစာေလး၏ သ မီး ျမင့္ျမင့္ႏိုင္က ေျပာျပသည္။ ထို႔ေနာက္ ေျပာရင္း ႏွင့္ မ်က္ရည္လည္း က်လာသည္။ “က်မတို႔ ကို ကယ္ ပါဦး၊ က်မ တို႔မွာ အနာဂတ္လဲ ေပ်ာက္ေန ပါၿပီ၊ က်မတို႔ လံုလံု ၿခံဳၿခံဳ ေနရမယ့္ ေနရာလဲ မရွိေတာ့ ပါဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။

သံတြဲၿမိဳ႕ တ၀ိုက္က ေက်းရြာ မ်ားသို႔ သြားေရာက္ ေလ့လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ အခရာ က်ေသာ လမ္းမ မ်ားေပၚ၌ ကင္းလွည့္ ေနၾကေသာ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ ဒါဇင္ အနည္း ငယ္ကို ေတြ႔ရသည္။ ေပါက္ေတာ ရြာတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ရွိေန လ်က္ႏွင့္ တုတ္မ်ား၊ ဒါးရွည္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထား သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူငယ္မ်ား ေလွ်ာက္သြား ေနၾကသည္ကို ျမင္ခဲ့ ရသည္။ ရြာထဲရွိ မြတ္ဆလင္ အိမ္မ်ားကို မည္သူက မီး႐ိႈ႕ခဲ့သည္ ဆိုသည္ကို မသိေၾကာင္း ရခိုင္ အမ်ိဳးသား တေယာက္က ေျပာသည္။ “အဲဒါေတြ ျဖစ္တုန္းက က်ေနာ္ အိမ္မွာ မရွိဘူး” ဟု သူက ဆိုသည္။

ထိုအခ်ိန္က သံတြဲ တၿမိဳ႕နယ္လံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အတြက္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ အင္အား ၈၀ ခန္႔သာ ရွိခဲ့သည္ဟု ရဲ အရာရွိ တဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

ေပါက္ေတာရြာမွ ထြက္ခြာ သြားရန္ ျပင္ဆင္ ထုပ္ပိုး ေနသည့္ ကမန္ မိသားစု တခုမွ မငယ္ပု အမည္ ရွိ သည့္ အမ်ိဳး သမီးက ၿပီးခဲ့ သည့္ ပဋိပကၡ ကာလမ်ား အတြင္းတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ ခဲ့ျခင္း မရွိသည့္ အတြက္ ေဒသခံ မြတ္ဆလင္မ်ား စိတ္ထဲတြင္ လံုၿခံဳမႈ မရွိသလို ခံစားေန ၾကရသည္ ဟု ေျပာ သည္။ “က်မတို႔ လံုၿခံဳေရး ေတြကို မယံုၾကည္ ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဘာ ျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်မတို႔ေတြ အတိုက္ ခိုက္ ခံေန ရပါၿပီလို႔ သူတို႔ကုိ ေျပာေပမယ့္ လာၿပီး မကူညီ ၾကဘူး” ဟု မငယ္ပု က ေျပာသည္။

“က်မတို႔ အခု ေနတဲ့ ေနရာကို လူတခ်ိဳ႕လာၾကည့္ ၾကတာ က်မတို႔ ေတြ႔တယ္။ က်မ တို႔ကို လံုၿခံဳေရး လံုလံု ေလာက္ေလာက္ ေပးမထားတဲ့ အတြက္ သူတို႔ အခ်ိန္ မေရြး လာၿပီးတိုက္ခိုက္ ႏုိင္တယ္” ဟု သူ က ေျပာ သည္။ ကိုႀကီး အမည္ ရွိသည့္ လူငယ္ တေယာက္ ကမူ “က်ေနာ္ တို႔မွာ ထပ္ၿပီး ေျပး စရာ ေနရာ လည္း မရွိ ေတာ့ဘူး။ တကယ္လို႔ သူတို႔က လာၿပီး တိုက္ခိုက္ ၾကမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေသတဲ့ အ ထိ ျပန္ၿပီး ခုခံ တိုက္ခိုက္ သြားမယ္” ဟု ဆိုသည္။

သံတြဲ ေဒသခံ အေျမာက္ အမ်ား၏ ေျပာျပ ခ်က္အရ ၎တို႔ ၿမိဳ႕တြင္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္မ်ား ျမင့္တက္လာ ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ထိုေန႔တြင္ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ေရး အသင္းက ဦးစီး၍ “ဗုဒၶဘာသာေန႔” အခန္း အနားကို က်င္းပ ခဲ့သည္။ တရား၀င္ အစိုးရ အသိ အမွတ္ျပဳ မဟုတ္ သည့္ ဘာသာေရး အခန္း အနား တခု ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ေန႔ကို ျပန္တမ္း၀င္ ႐ံုးပိတ္ရက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ၁၉၆၀ အေစာပိုင္း ႏွစ္မ်ားက အ ဆို ျပဳျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း သတ္မွတ္ ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

“ဗုဒၶဘာသာေန႔” အခန္း အနားသို႔ ရာႏွင့္ ခ်ီေသာ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူ ေသာင္းႏွင့္ ခ်ီ၍ တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကသည္ ဟု သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဦး၀င္းႏိုင္ ကေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ ၉၆၉ ဟု ေခၚၾကသည့္ အစြန္း ေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ အဖြဲ႕က ယင္းကဲ့သို႔ အေျခ အေနမ်ိဳး ကို သူတို႔၏ အယူ ၀ါဒမ်ား ျပန္႔ပြား ေစရန္ အသံုးခ်ေလ့ ရွိသည္ ဟုလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းတြင္ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး တရားမ်ား ေဟာေျပာ ေနေသာ မႏၲေလး ျမိဳ႕မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦး၀ီရသူ ဦးေဆာင္သည့္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ မ်ားကို မူဆလင္ ပိုင္ ေစ်းဆိုင္မ်ား စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို သပိတ္ ေမွာက္ရန္ စည္း႐ံုး လံႈ႕ေဆာ္ ျခင္းေၾကာင့္ လူသိ မ်ား လာ ခဲ့သည္။

၉၆၉ အမွတ္ တံဆိပ္ပါ စတစ္ကာမ်ား၊ အလံမ်ား ႏွင့္ လက္ကမ္း စာေစာင္ မ်ား သည္ သံတြဲ တၿမိဳ႕ လံုးသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ လာခဲ့ၿပီး ၉၆၉ လႈံ႕ေဆာ္ေရး သီခ်င္း မ်ားကိုလည္း အမ်ား ျပည္သူႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေနရာ မ်ားတြင္ စတင္ ဖြင့္လာ ၾကသည္ဟု ဦး၀င္းႏိုင္ က ေျပာသည္။

“လူေတြက သူတို႔ ဘာသာကို ကာကြယ္ဖို႔ အေၾကာင္းေတြ စပ္ဆို ထားတဲ့ ၉၆၉ သီခ်င္း ေတြကို ဖြင့္ၾကတယ္။ တၿမိဳ႕လံုးမွာ လည္း သာသနာ့ အလံေတြ ထူၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ တင္းမာ မႈေတြ စျဖစ္ လာရတာပဲ” ဟု သံတြဲၿမိဳ႕ခံ တေယာက္က ဆိုသည္။

သံတြဲၿမိဳ႕တြင္ ဇူလိုင္လ အေစာပိုင္း ကထဲက မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ပဋိပကၡ တခု အခိုက္ အ တန္႔ ျဖစ္ ပြား ခဲ့ေသးၿပီး မြတ္ဆလင္ပိုင္ အိမ္ ၃လံုး ဖ်က္ဆီးခံ ခဲ့ရ ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ အလံ လႊင့္ထူ ထားသည့္ ဆိုင္ကယ္ သမား တေယာက္ႏွင့္ သံတြဲ ၿမိဳ႕မွ ကမန္ အမ်ိဳးသား မြတ္ဆလင္ တဦးတို႔ စကား မ်ားၿပီး အေခ် အတင္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႔ က်မွ တင္းမာမႈက အျမင့္ ဆံုး ျဖစ္သြား ခဲ့သည္။

မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသားကို ရဲစခန္းသို႔ ေခၚယူ စစ္ေဆး ေနခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစုက ၎၏ ေနအိမ္ကို ၀ိုင္း၍ ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ ခဲ့ၾကသည္။ ညပိုင္း ေရာက္သည့္ အခါ သံတြဲ ၿမိဳ႕ရွိ မူဆလင္အိမ္ အေျမာက္ အမ်ား မီး႐ိႈ႕ခံလိုက္ ရၿပီး ပဋိပကၡက အနီး ပတ္၀န္း က်င္ရွိ ေက်းရြာ မ်ားသို႔ပါ ပ်ံ႕ႏွံ သြားသည္။

ပဋိပကၡ စတင္ ျဖစ္ပြားၿပီး ေလးရက္ၾကာ ကာလ အတြင္းတြင္ သျဗဳခ်ိဳင္၊ ေပါက္ေတာ ႏွင့္ မဲကၽြန္း အစ ရွိသည့္ မူဆလင္ ေက်းရြာ မ်ားရွိ အိမ္ေျခ ၁၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ဗလီ အေျမာက္ အမ်ား မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးခံ လိုက္ရ သည္။ အျခား ကမန္ ေက်းရြာ ၂ ရြာ လည္း တိုက္ခိုက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ လူ ၆ ေယာက္ ေသဆံုး၍ အနည္း ဆံုး ၅ ေယာက္ ဒဏ္ရာ ရကာ ရာႏွင့္ ခ်ီေသာ မူဆလင္ မ်ား ေနအိမ္ကို စြန္႔၍ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ခဲ့ၾကသည္ဟု သတင္း မ်ားက ဆိုသည္။

သံတြဲၿမိဳ႕မွ မတည္ၿငိမ္ မႈမ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မွ စ၍ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ား ျဖစ္ ပြား ေနခဲ့ သည့္ ျမန္ မာႏိုင္ငံ အေနာက္ ပိုင္းမွ ရခိုင္ ျပည္နယ္သို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ပထမဆံုး လာေရာက္ သည့္ ခရီး စဥ္ ႏွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ ေနသည္။ ၂၀၁၂ ဇြန္လ ႏွင္ ေအာက္တိုဘာလ မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့သည့္ ပဋိပက ၡမ်ား အတြင္းတြင္ ဟု ေခၚေန ၾကသည့္ မြတ္ဆလင္ အမ်ားစု ပါ၀င္ေသာ လူ ၁၉၂ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၁၄၀၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ ရသည္။

ျမန္မာ အစိုးရက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ကို ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ျငင္းပယ္ ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ ပိုင္းမွ ကမန္ မူဆလင္ မ်ားကို တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳေပး ထားသည္။

ကမန္မြတ္ဆလင္မ်ားသည္ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ေနထိုင္ ခဲ့ၾက သည္ မွာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ား စြာ ၾကာခဲ့ျပီဟု ေဒသခံ မ်ားက ဆိုသည္။ မြတ္ဆလင္ ဧည့္လမ္းၫႊန္ တဦး ျဖစ္သူ ကို ဆန္းျမင့္က “ဒီ က မြတ္ ဆလင္ ေတြက ပညာတတ္ ေတြပါ။ က်ေနာ္တို႔ အိမ္နီးခ်င္း ေတြနဲ႔ အဆင္ေ ေျပေအာင္ အျမဲ ေန တယ္။ အရင္က က်ေနာ္တို႔ ၾကားမွာ ဘာျပႆနာမွ မေပၚဘူးဖူး” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ကမန္ အမ်ိဳးသားပါတီ တီရွပ္ ဝတ္ဆင္ ထားေသာ မြတ္ဆလင္ ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕က မီး႐ိႈ႕ ခံရေသာ သျပဳခ်ိဳင္ရြာႏွင့္ ၃ မိုင္ေဝးေသာ ဆင္ေခါင္းရြာမွ အစြန္းေရာက္ ရခိုင္ မ်ားကို အျပစ္ဆို ၾကသည္။ ၎တို႔ အဆို ယင္းတို႔မွာ သံတြဲ အေနာက္ဘက္ ယမန္ႏွစ္က မြတ္ဆလင္ ဘုရားဖူးမ်ား သတ္ျဖတ္ခံ ခဲ့ ရေသာ ေတာင္ ကုတ္ မွ လာၾကသည္ဟု သိရသည္။

“မႏွစ္က ေတာင္ကုတ္မွာ အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ျပီး သူတို႔ အိမ္ေတြ မီး႐ိႈ႕ ခံရေတာ့ ေျပာင္းလာ ၾကတာ၊ သူတို႔ စိတ္ထဲ မြတ္ဆလင္ ေတြကို နာေန ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အိမ္ေတြကို လာမီး႐ိႈ႕ ၾကတာ” ဟု အသက္ ၅၀ အရြယ္ ကမန္ ေခါင္းေဆာင္ တဦးက ဆိုသည္။

သံတြဲ အာဏာပိုင္ မ်ားအေနျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသည္ဟု မသကၤာ သူ မ်ားကို ရွာေဖြ ဖမ္းဆီး ေနရာ တနဂၤေႏြ ေန႔ထိ ရခိုင္ ၃၇ ဦးႏွင့္ ကမန္ ၁၁ ဦးရွိေၾကာင္း ရဲအရာရွိ ညီညီေထြးက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႕ ဖမ္းေနတုန္းပဲ” ဟုလည္း ဆိုသည္။

(ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ လဝီဝမ္ႏွင့္ ဓာတ္ပံု သတင္းေထာက္ စတိဗ္တကၠနာတို႔ သံတြဲ ၿမိဳ႕မွ တိုက္႐ိုက္ သတင္း ေပးပို႔သည္)