လက္ပန္းေတာင္း အၾကမ္းဖက္ ေျဖရွင္းမႈ အျမန္ စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ အေမရိကန္ ေတာင္းဆို
 |
| လက္ပန္းေတာင္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း ရဲနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆိုင္မႈ (ဒီဇင္ဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၄) |
23.12.2014
တနလၤာေန႔က လက္ပန္း ေတာင္းေတာင္ ပစ္ခတ္မႈမွာ ျမန္မာ ရဲတပ္ဖဲြရဲ႕ ႏွိမ္နွင္းပံုဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ အျပင္ ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီး တဦး ေသဆံုး ခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခ အေန ေတြကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ အခုလို လက္ပန္းေတာင္း ေျမယာ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာျမင့္လာတဲ့ ျပႆနာကို ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္း မေပးတာကိုလည္း ေဟာင္ေကာင္ အေျခစိုက္ AHRC အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္က ေ၀ဖန္ လိုက္ပါတယ္။
အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
မံုရြာၿမိဳ႕ အေနာက္ဖက္ကမ္း လက္ပန္းေတာင္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေဒသမွာ ေဒသခံ ဆႏၵျပသူေတြကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ ေသဆံုး၊ ဒဏ္ရာရ ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ စိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္းနင္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနက တနလၤာေန႔က ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။
“လက္ပန္းေတာင္ သတၱဳတြင္း ဆႏၵျပမႈေတြ အတြင္း ေသဆံုး ဒဏ္ရာရွိတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်မတို႔ အလြန္ပဲ စိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ဒီအခင္း ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထင္သာ ျမင္သာရွိတဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ တရပ္ကို အလ်င္အျမန္ လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ အေျခ အေနကို က်မတို႔ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ သြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
လက္ပန္းေတာင္း ေတာင္မွာ ၀မ္ေပါင္နဲ႔ ဦးပိုင္ ကုမၸဏီ ေတြဆီက ေလ်ာ္ေၾကး မယူထားတဲ့ ေျမေတြမွာ မေန႔က စၿပီး ကုမၸဏီေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြက အတင္းအၾကပ္ ၿခံစည္းရိုး ခတ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေလ်ာ္ေၾကး လက္မခံတဲ့ ေတာင္သူေတြနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ရဲေတြဘက္က ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေခါင္းမွာ က်ည္ဆံ ထိမွန္ခဲ့တဲ့ ေတာင္သူ ေဒၚခင္၀င္း ေသဆံုး ခဲ့သလို လူ (၄၀) ေက်ာ္ အျပင္း အထန္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ ျဖစ္တဲ့ မုိးႀကိဳးျပင္ ရြာသားတစ္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဒဏ္ရာ ရတဲ့သူက အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္တယ္၊ အျပင္း အထန္ ဒဏ္ရာ ရတဲ့သူေတြကို ေဆး႐ံု ပို႔ေနတယ္။ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ဒဏ္ရာ ရတာက ၆ ေယာက္၊ ၇ ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္။ ေဒၚခင္ဝင္း ကေတာ့ ေသနတ္ မွန္ၿပီးေတာ့ ေသဆံုး သြားၿပီေပါ့။”
အခုလို ျမန္မာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ နွိမ္နွင္းပံုဟာ တရား ဥပေဒေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ AHRC ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဒီလိုမ်ဳိး အဓိကရုန္းေတြ ျဖစ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ပထမဦးဆံုး ရဲက သတိေပးဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စည္းသံုးစည္း သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ပထမစည္းေက်ာ္ လာရင္ ဘယ္လို ျဖစ္မယ္၊ ဒုတိယစည္း ေက်ာ္လာရင္ ေျခာက္လွန္႔ ပစ္ခတ္မယ္၊ တတိယစည္း ေက်ာ္လာရင္ ရိုက္ႏွက္ ဖမ္းဆီးမယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္လိုက္ တားျမစ္ ထားတယ္။ အခုေတာ့ အဲလိုမ်ဳိး မဟုတ္ပဲနဲ႔ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ ဖမ္းဆီးတဲ့ ကိစၥရပ္ထိ ေရာက္လာတယ္ ဆိုတာ ကေတာ့ ဥပေဒကို အလြန္ အကြ်န္ ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ကိစၥရပ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ပါတယ္။”
လက္ပန္ေတာင္းေတာင္ ေဒသခံေတြနဲ႔ ပဋိပကၡ ျဖစ္ရာမွာ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီရဲ႕ တရုတ္ ၀န္ထမ္းေတြ ကေန က်ည္ကာ အက်ီေတြ၀တ္၊ ဒိုင္ေတြကိုင္ ေပါက္ဆိန္၊ ရဲဒင္း၊ ေမာင္းခလုတ္ဓါး စတာေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေဒသခံေတြကို ျပန္ၿပီး ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသေတြက ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ေတြမွာ မူေဘာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို ေမးခြန္းထုတ္ စရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"မိမိ စက္႐ံုကို မိမိ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္တယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ က်ေနာ္ တို႔က ဘာမွ မေျပာလိုဘူး။ အခု ျဖစ္တဲ့ ေနရာက စက္႐ံုရဲ႕ နယ္နမိတ္ ထဲမွာ မဟုတ္ဘူး။ ျပင္ပ ေတာင္သူေတြ ပိုင္တဲ့ လယ္ယာေျမကို အတင္း အဓမၼ လာၿပီး ၿခံခတ္ စည္း႐ိုးကာတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အခ်ဳပ္ အျခာ အာဏာက ဘယ္သူ ပိုင္သလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔က ေမးရမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနၿပီ။"
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းမွာ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ဦးပိုင္နဲ႔ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ေဒသခံ ေတာင္သူ ေတြၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္လာတာဟာ နွစ္နွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ AHRC အေနနဲ႔ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ေဒသခံ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာ တူညီမႈ မရဘဲနဲ႔ ဒီကိစၥေတြ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ေနမယ္ ဆိုလုိ႔ ရွိရင္ ဒီျပႆနာဟာ ေနာင္အစိုးရ တက္လာတဲ့ အခ်ိန္ အထိလည္း ၿပီးမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူ လူထုနဲ႔ ေဒသခံ ေတာင္သူ လယ္သမား ေတြရဲ႕ဆႏၵကို အဓိက ဦးစားေပး ၿပီးေတာ့ ညႇိႏႈိင္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြ အျမန္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ ေပးမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ေတာင္းဆို ခ်င္ပါတယ္။"
စစ္တပ္ပုိင္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ ကုမၸဏီ လိမိတက္နဲ႔ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ- ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ ဖက္စပ္ ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ရပ္တန္႕ဖို႔ ၂၀၀၁၂ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ေဒသခံ သံဃာေတာ္ ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဆႏၵျပခဲ့ခ်ိန္က ေဖာ့စ္ဖရပ္ ပါတဲ့ မီးေလာင္ဗံုး ေတြနဲ႔ အင္အားသံုး ျဖိဳခြဲ ခဲ့တာပါ။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခဲြမႈေၾကာင့္
ဦးေဆာင္ သံဃာေတာ္ ေတြနဲ႔ ျပည္သူ အခ်ိဳ႕ ဒဏ္ရာ အျပင္း အထန္ ရခဲ့ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္မွာေတာ့ ဒီေၾကးနီ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔ခဲ့ ၿပီး အစီရင္ခံစာကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ဖို႔ လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္း ခဲ့ပါတယ္။
တနလၤာေန႔က လက္ပန္း ေတာင္းေတာင္ ပစ္ခတ္မႈမွာ ျမန္မာ ရဲတပ္ဖဲြရဲ႕ ႏွိမ္နွင္းပံုဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ အျပင္ ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီး တဦး ေသဆံုး ခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခ အေန ေတြကို စိုးရိမ္မိေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ အခုလို လက္ပန္းေတာင္း ေျမယာ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာျမင့္လာတဲ့ ျပႆနာကို ျမန္မာ အစိုးရ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္း မေပးတာကိုလည္း ေဟာင္ေကာင္ အေျခစိုက္ AHRC အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္က ေ၀ဖန္ လိုက္ပါတယ္။
အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
မံုရြာၿမိဳ႕ အေနာက္ဖက္ကမ္း လက္ပန္းေတာင္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေဒသမွာ ေဒသခံ ဆႏၵျပသူေတြကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ ေသဆံုး၊ ဒဏ္ရာရ ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ စိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္းနင္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနက တနလၤာေန႔က ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။
“လက္ပန္းေတာင္ သတၱဳတြင္း ဆႏၵျပမႈေတြ အတြင္း ေသဆံုး ဒဏ္ရာရွိတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်မတို႔ အလြန္ပဲ စိုးရိမ္ မကင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ဒီအခင္း ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထင္သာ ျမင္သာရွိတဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ တရပ္ကို အလ်င္အျမန္ လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ အေျခ အေနကို က်မတို႔ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ သြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
လက္ပန္းေတာင္း ေတာင္မွာ ၀မ္ေပါင္နဲ႔ ဦးပိုင္ ကုမၸဏီ ေတြဆီက ေလ်ာ္ေၾကး မယူထားတဲ့ ေျမေတြမွာ မေန႔က စၿပီး ကုမၸဏီေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြက အတင္းအၾကပ္ ၿခံစည္းရိုး ခတ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေလ်ာ္ေၾကး လက္မခံတဲ့ ေတာင္သူေတြနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ရဲေတြဘက္က ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေခါင္းမွာ က်ည္ဆံ ထိမွန္ခဲ့တဲ့ ေတာင္သူ ေဒၚခင္၀င္း ေသဆံုး ခဲ့သလို လူ (၄၀) ေက်ာ္ အျပင္း အထန္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ ျဖစ္တဲ့ မုိးႀကိဳးျပင္ ရြာသားတစ္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဒဏ္ရာ ရတဲ့သူက အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္တယ္၊ အျပင္း အထန္ ဒဏ္ရာ ရတဲ့သူေတြကို ေဆး႐ံု ပို႔ေနတယ္။ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ဒဏ္ရာ ရတာက ၆ ေယာက္၊ ၇ ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္။ ေဒၚခင္ဝင္း ကေတာ့ ေသနတ္ မွန္ၿပီးေတာ့ ေသဆံုး သြားၿပီေပါ့။”
အခုလို ျမန္မာ ရဲတပ္ဖဲြ႔ရဲ႕ နွိမ္နွင္းပံုဟာ တရား ဥပေဒေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ AHRC ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဒီလိုမ်ဳိး အဓိကရုန္းေတြ ျဖစ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ပထမဦးဆံုး ရဲက သတိေပးဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စည္းသံုးစည္း သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ပထမစည္းေက်ာ္ လာရင္ ဘယ္လို ျဖစ္မယ္၊ ဒုတိယစည္း ေက်ာ္လာရင္ ေျခာက္လွန္႔ ပစ္ခတ္မယ္၊ တတိယစည္း ေက်ာ္လာရင္ ရိုက္ႏွက္ ဖမ္းဆီးမယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္လိုက္ တားျမစ္ ထားတယ္။ အခုေတာ့ အဲလိုမ်ဳိး မဟုတ္ပဲနဲ႔ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ ဖမ္းဆီးတဲ့ ကိစၥရပ္ထိ ေရာက္လာတယ္ ဆိုတာ ကေတာ့ ဥပေဒကို အလြန္ အကြ်န္ ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ကိစၥရပ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ပါတယ္။”
လက္ပန္ေတာင္းေတာင္ ေဒသခံေတြနဲ႔ ပဋိပကၡ ျဖစ္ရာမွာ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီရဲ႕ တရုတ္ ၀န္ထမ္းေတြ ကေန က်ည္ကာ အက်ီေတြ၀တ္၊ ဒိုင္ေတြကိုင္ ေပါက္ဆိန္၊ ရဲဒင္း၊ ေမာင္းခလုတ္ဓါး စတာေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေဒသခံေတြကို ျပန္ၿပီး ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသေတြက ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ေတြမွာ မူေဘာင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို ေမးခြန္းထုတ္ စရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"မိမိ စက္႐ံုကို မိမိ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္တယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ က်ေနာ္ တို႔က ဘာမွ မေျပာလိုဘူး။ အခု ျဖစ္တဲ့ ေနရာက စက္႐ံုရဲ႕ နယ္နမိတ္ ထဲမွာ မဟုတ္ဘူး။ ျပင္ပ ေတာင္သူေတြ ပိုင္တဲ့ လယ္ယာေျမကို အတင္း အဓမၼ လာၿပီး ၿခံခတ္ စည္း႐ိုးကာတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အခ်ဳပ္ အျခာ အာဏာက ဘယ္သူ ပိုင္သလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔က ေမးရမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနၿပီ။"
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းမွာ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ဦးပိုင္နဲ႔ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ေဒသခံ ေတာင္သူ ေတြၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္လာတာဟာ နွစ္နွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ AHRC အေနနဲ႔ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ေဒသခံ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာ တူညီမႈ မရဘဲနဲ႔ ဒီကိစၥေတြ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ေနမယ္ ဆိုလုိ႔ ရွိရင္ ဒီျပႆနာဟာ ေနာင္အစိုးရ တက္လာတဲ့ အခ်ိန္ အထိလည္း ၿပီးမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူ လူထုနဲ႔ ေဒသခံ ေတာင္သူ လယ္သမား ေတြရဲ႕ဆႏၵကို အဓိက ဦးစားေပး ၿပီးေတာ့ ညႇိႏႈိင္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြ အျမန္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ ေပးမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ေတာင္းဆို ခ်င္ပါတယ္။"
စစ္တပ္ပုိင္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ ကုမၸဏီ လိမိတက္နဲ႔ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ- ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ ဖက္စပ္ ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ရပ္တန္႕ဖို႔ ၂၀၀၁၂ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ေဒသခံ သံဃာေတာ္ ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဆႏၵျပခဲ့ခ်ိန္က ေဖာ့စ္ဖရပ္ ပါတဲ့ မီးေလာင္ဗံုး ေတြနဲ႔ အင္အားသံုး ျဖိဳခြဲ ခဲ့တာပါ။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခဲြမႈေၾကာင့္
ဦးေဆာင္ သံဃာေတာ္ ေတြနဲ႔ ျပည္သူ အခ်ိဳ႕ ဒဏ္ရာ အျပင္း အထန္ ရခဲ့ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္မွာေတာ့ ဒီေၾကးနီ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔ခဲ့ ၿပီး အစီရင္ခံစာကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ဖို႔ လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္း ခဲ့ပါတယ္။
