သားသမီး ကန္႔သတ္မႈ ေဒသႏၱရ အမိန္႔ ျမန္မာအစိုးရ ျပန္သံုးသပ္မည္

စုျမတ္မြန္ 

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ ခ႐ုိင္မွာ ရွိတဲ့ မူဆလင္ေတြကို ကေလး ၂ ေယာက္ပဲ ေမြးရမယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔ သတ္ ခ်က္ထားတဲ့ ကိစၥကို ျပန္ၿပီးသံုးသပ္မယ္လို႔ အစိုးရက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖုိ႔ ကေလး ယူတဲ့ အေရအတြက္ကို ေဒသ ခံအစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ တဲ့အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပင္ လူ႔ အခြင့္ အေရး အဖဲြ႔ေတြက ေဝဖန္ခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ အခုလို ေျပာလိုက္ တာျဖစ္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္ VOA ႐ံုးက Daniel Schearf ရဲ႕သတင္းကို မစုျမတ္မြန္က တင္ျပပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကေလး ၂ ေယာက္ပဲ ယူရမယ္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ ကိစၥ ကို ႏုိင္ငံျခား သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပေတာ့မွ သိရတယ္လို႔ အစိုးရ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္က ဗြီအိုေအ ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“သတ္မွတ္ခ်က္ အမိန္႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ မသိရေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီ ယာေတြေပၚမွာ ပါမွပဲ သိပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေမးၾကည့္ပါဦးမယ္။”

ေမာင္ေတာခ႐ိုင္က မူဆလင္ေတြကို မိန္းမတစ္ေယာက္ပဲ ယူရမယ္။ ကေလး ၂ ေယာက္ပဲ ေမြးရမယ္ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကိစၥေတြက ျမန္မာသတင္း မီဒီယာေတြမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲမွာ စတင္ ေဖာ္ျပၾက တာၿဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ အမ်ားစုရွိ တဲ့ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ထဲ က ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ နဲ႔  ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ ၂ ၿမိဳ႕မွာ ရခိုင္ေဒသခံ အစိုးရက အခုလို ကန္႔သတ္လိုက္ တာ ျဖစ္ ပါ တယ္။

တကယ္ေတာ့ မူဆလင္ေတြ ကေလးေမြးဖြားတဲ့ အေရအတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္က အရင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာကတည္းက ရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဧၿပီလမွာ စခဲ့တဲ့ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ တင္းမာမႈေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားေစဖုိ႔အတြက္ သမၼတ တာဝန္ေပးထားတဲ့ ရခိုင္စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကေန မ်ဳိးဆက္ပြား စီမံကိန္း လုပ္ဖုိ႔ အႀကံေပး ခဲ့ တာ ျဖစ္ တယ္ လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး ဦးဝင္းၿမိဳင္ က ေျပာ ပါ တယ္။

ဒါေပမဲ့ နယ္စပ္ေဒသလံုၿခံဳေရး နစကေတြက ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေလာက္ထဲက စၿပီး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဖီးလ္ ေရာဘတ္ဆန္ (Phil Robertson) က ေျပာ ပါတယ္။

“အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို ထိန္းဖို႔ သူတုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို လုပ္ေနတယ္။ ဗဟိုအစိုးရကလည္း လက္ခံတယ္လို႔ သူတုိ႔က ေျပာေနတာပါ။ အခုေတာ့ ဒီကိစၥက ဗဟို အစိုး ရရဲ႕ မူဝါဒ ဟုတ္ မဟုတ္ ဆိုတာ ဗဟိုအစိုးရဘက္က တံု႔ျပန္စရာ ျဖစ္လာပါၿပီ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္းက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူ ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးၿပီး ၁ သိန္း ၄ ေသာင္းေလာက္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ပဋိပကၡ အေၾကာင္းအရင္းကို ရခိုင္စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က စံုစမ္းၿပီး မၾကာခင္တုန္းက အစီ ရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

မူဆလင္ လူဦးေရ ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ တိုးပြားေန တာေၾကာင့္ ေဒသခံ ရခိုင္ေတြက မူဆလင္ေတြ လႊမ္းမိုး သြား မွာကို စိုးရိမ္ေန ၾကတယ္လို႔ ေကာ္မရွင္က ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မူဆလင္ေတြရဲ႕ မ်ဳိးဆက္ပြားမႈကို ထိန္း ခ်ဳပ္ သင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ့္ ဆႏၵမပါပဲ ကန္႔သတ္တဲ့ ကိစၥေၾကာင့္ ပိုၿပီး တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ႏုိင္ တာကိုလည္း ရခိုင္ စံုစမ္းေရး ေကာ္ မရွင္က ေထာက္ျပ ပါတယ္။ ေဒသႏၱရ အစုိးရက ကန္႔သတ္ တာကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ ေထာက္ ခံမယ္ မခံဘူး ဆိုတာ မဆံုးျဖတ္ ရေသးဘဲ၊ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြကို သံုးသပ္ၿပီးတဲ့ အခါ မွာ ေၾက ညာ မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္္ က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ရခုိင္စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က အႀကံျပဳတဲ့ အခ်က္ေတြ အားလံုးကို ျပန္သံုးသပ္ရဦးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီ ကိစၥကို ဗဟိုအစိုးရက လက္ခံတယ္ မခံဘူး မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥအတြက္ တစံုတရာ မွတ္ခ်က္ မေပးႏိုင္ေသးပါဘူး။”

လက္ထပ္ထိမ္းျမားခ်င္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ ကေလး ၂ ေယာက္ပဲ ယူရမယ္လို႔ ကတိျပဳရတဲ့အေၾကာင္း Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔က ေျပာပါတယ္။ ကေလး၂ ေယာက္ထက္ ပိုယူရင္ အဲ့ဒီ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းထားလို႔ မရသလို၊ အစိုးရ ဝန္ေဆာင္မႈေတြလည္း မရဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။

ကေလး ၂ ေယာက္ထက္ ပိုယူသူေတြအေနနဲ႔ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရမွာ ျဖစ္သလို ေထာင္ဒဏ္ က်ႏိုင္မယ့္ ကိစၥကို လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြက ေထာက္ျပေနၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Daniel Schearf က ေျပာပါတယ္။

တခ်ဳိ႕အမ်ဳိးသမီးေတြဆုိရင္ ေငြဒဏ္၊ ေထာင္ဒဏ္ မက်ေအာင္ အသက္အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ပဋိသေႏၶ ဖ်က္ခ်မႈေတြေတာင္ လုပ္ၾကတယ္လို႔ Human Rights Watch အဖဲြ႔က ဆုိပါတယ္။ ဒီလို ကန္႔သတ္ထား တာကို ပယ္ဖ်က္ေပးဖုိ႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈကို အစိုးရ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္ က ပယ္ခ်ပါတယ္။

“သူတို႔ေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းေတြက သူတို႔ တဘက္သတ္ရတဲ့ အခ်က္ေတြေပၚမွာပဲ အေျခခံၿပီး ေျပာေန တာပါ။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကေတာ့ ရခိုင္ေကာ္မရွင္က အႀကံျပဳထားတဲ့ ကိစၥေတြကို အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကိစၥတိုင္းကို လူ႔အခြင့္အေရး ႐ႈေဒါင့္နဲ႔ ကိုက္ညီ မညီ၊ ေဒသဆိုင္ရာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ မရွိ၊ ေနာက္ ႏိုင္ငံတကာစံေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ မရွိ စဥ္းစားၿပီး လုပ္ သြား မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ေမာင္ေတာခ႐ိုင္က မူဆလင္ေတြကို ကေလး ၂ ေယာက္ပဲ ယူရမယ္ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ဟာ လူ႔အခြင့္ အေရး ကို ခ်ဳိးေဖာက္တာပဲလို႔ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က တန လၤာေန႔ကပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကလည္း ဒီလို ကန္႔သတ္တဲ့အေပၚမွာ အင္မတန္ စိုးရိမ္ၿပီး၊ ဒီကန္ ႔သတ္ ခ်က္ေတြ ကို အျမန္ဆံုး ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔အတြက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ပက္ထရစ္ ဗန္ထရဲလ္ (Patric Ventrell) ကလည္း အဂၤါေန႔ကပဲ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။