ရကၡ၊ ပ်ဴ၊ ရိုဟင္ဂ်ာ
ေဌးလြင္ဦး
RB News
2.8.2013
ယခု လက္ရွိ ၿမန္မာ ႏုိင္ငံ ဧရိယာ အတြင္းမွာ သမိုင္း မတြင္ဘဲ ၿဖစ္ေစ၊ သမိုင္း ၀င္ၿပီး ျဖစ္ေစ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားရတဲ့ လူမ်ိဳး ႏြယ္မ်ား ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဗမာတို႔ ႀကီးစိုး လာလို႔ ပ်ဴမ်ား ေပ်ာက္ဆံုး ရၿပီး၊ မြန္တို႔ ႀကီးစိုး လာလို႔ ရကၡ လူ မ်ိဳးမ်ား ေပ်ာက္ဆံုး သြားရ ပါတယ္။ အလားတူ သံကြဲ ဗမာ လူမ်ိဳး တို ႔ေၾကာင့္ အရကၡ ေဒသရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားလည္း တိမ္ေကာ လာခဲ့ ရပါတယ္။
ဒီလူမ်ိဳးစု သံုးစု ျဖစ္တဲ့ ပ်ဴ၊ ရကၡနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ႏြယ္တို႔ဟာ အိႏၵိယ အင္ပါ ယာနဲ႔ ဆက္စပ္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးမ်ားၿဖစ္ၿပီး အဲ့ဒီအထဲက မွေရွးအက်ဆံုး တိမ္ေကာခဲ့ ရတဲ့ လူမ်ိဳးကရကၡ လူမ်ိဳးမ်ား ၿဖစ္ပါတယ္။ ရကၡတို႔ဟာၿမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ ေတာင္ဖက္ပိုင္း ေဒသမွာထီးနန္း စိုက္ တုိင္းျပည္ တည္ခဲ့ၿပီး မြန္တို႔ ၀င္လာတဲ့ အခါမွာ မြန္တို႔နဲ႔ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာ မရွိ လူ႔အခြင့္ အေရး ခုခံသူ မရွိ၊ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈ အတြက္ အေရးယူ မယ့္ ခံုရံုးမရွိမွီ ေခတ္ ကာလမွာ အေရး သာတဲ့ အုပ္စုက အေရး နိမ့္တဲ့ အုပ္စုကို အၿပီးအပိုင္ ၿမိဳပစ္ လိုက္ႏိုင္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရကၡ လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ ခဲ့ရာ အရပ္ ေဒသဟာ ေတာင္ပိုင္း ပင္လယ္ ျပင္ထဲက ကၽြန္းေတြဆီ ကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ႏုိင္တဲ့ ေနရာ ၿဖစ္ခဲ့လို႔- လံုး၀ အျမစ္ျပတ္ မ်ိဳးတံုး သြားျခင္း မဟုတ္ဘဲ-၊ မြန္တို႔ ရဲ႔ ေတာင္ဘက္ ပိုင္းမွာ ဆီပန္ အမ်ိဳး ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔ လူနည္း စုေလး အျဖစ္ ယခုတိုင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရကၡတို႔ အားေကာင္း ခဲ့စဥ္က ယခု သထံု ၿမိဳ႔ကို ရကၡပူရ ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔ ၿမိဳ႔တည္ ေနထိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ ခန္႔မွန္း အားျဖင့္ ဘီစီ ၂၅၀ ေလာက္ကပါ။
ပ်ဴ- ပ်ဴလူမ်ိဳး ဆိုတဲ့ အမည္ နာမကို ျမန္မာတိုင္း ၾကားသိ ဘူးမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ေခတ္ ကာလမွာ ပ်ဴလူ မ်ိဳး လို႔ ခံယူသူ တစ္ေယာက္ တစ္ေလမွ မၾကားဘူး ေတာ့ပါ။ ပ်ဴတို႔ဟာ ေသးငယ္တဲ့ လူမ်ိဳးစု မဟုတ္ ခဲ့ပါ။ ထီးနန္း စိုက္ထူ တုိင္းျပည္ တည္ခဲ့ သူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ စာေပ အကၡရာ ကမည္းထိုး ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္း ဆရာ မ်ားက ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ထဲကို ကရင္ လူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္ လာစဥ္ ပ်ဴလူမ်ိဳး မ်ားနဲ႔ ထိပ္ဆိုင္ တိုးၿပီး ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ပ်ဴတို႔ ထီးနန္းပ်က္ ေမွးမွိန္ခဲ့ ရေၾကာင္း မွတ္တမ္း တင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ အမွန္ တစ္ကယ္မွာ ဗမာမ်ား ထီးနန္း စိုက္ထူတဲ့ ေအဒီ ၁၁ ရာစုထိ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ား ရွိေန ခဲ့ေၾကာင္း ထင္ ရွား လွပါတယ္။ ကရင္ တို႔ေၾကာင့္ ပ်ဴလူ မ်ိဳးမ်ား ေမွးမွိန္ ခဲ့ရတယ္ ဆိုေပမယ့္ တစ္ကယ္ တမ္းမွာ ဗမာ မ်ားေၾကာင့္ ပ်ဴတို႔ ေပ်ာက္ဆံုး သြားရျခင္းက ေသခ်ာ လွပါတယ္။
ပအို႔၀္ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားသူ ဦးေအာင္ခ်မ္းသာ ကေတာ့ သူတို႔ ပအို႔၀္ လူမ်ိဳး မ်ားဟာ ပ်ဴလူမ်ိဳး မ်ား ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုၿပီး- ပ်ဴေက်ာက္စာကို ဖတ္ျပရင္ ပအို႔၀္ လူမ်ိဳး မ်ားက အနည္းဆံုး ၈၀ ရာႏႈန္းေလာက္ နား လည္ တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ စကား၀ိုင္း တစ္ခုမွာ ေျပာဘူး ပါတယ္။ ဒီလို အဆိုေတြကို ကန္႔ကြက္ တဲ့ ျမန္မာ စာတမ္း မ်ားလည္း ဖတ္မွတ္ ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပအို႔၀္သည္ ပ်ဴလူမ်ိဳး ျဖစ္ေစ-၊ ပ်ဴသည္ ပအို႔၀္ လူမ်ိဳး ျဖစ္ေစ- ဒီေန႔မွာ ပ်ဴလူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူတဲ့ လူမ်ိဳးႏြယ္ တစ္ခု အျဖစ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ မရွိေတာ့ပါ။ ရကၡ လူမ်ိဳး မ်ားနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ လိုက္ရင္ ပ်ဴလူ မ်ိဳးေတြဟာ ႏွစ္ ၁၂၅၀ ေလာက္ ေနာက္က် သည္ ထိ ရွိေန ခဲ့ေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႔ ေနထိုင္ အေျခခ် ခဲ့ရာ ေဒသဟာ ျမန္မာ ျပည္ရဲ႔ အလယ္ပိုင္း မွာ ျဖစ္ လို႔ ေျပး ရာလမ္း ေပါက္မရွိ အစေပ်ာက္ ခဲ့ရတယ္လို႔ သတ္မွတ္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ ဦးပဇင္း တစ္ပါး ကေတာ့ မတၱရာ ဘက္မွာ တူးေဖၚရင္း ပ်ဴေက်ာင္း ေဆာင္ႀကီး တစ္ခုလံုးကို ေတြ႔ရွိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရက သမိုင္း ေဖ်ာက္ဘို႔ ႀကိဳးစားၿပီး ဘယ္သူ႔ ကိုမွ အဲ့ဒီ ပရ၀ုဏ္ထဲကို အ၀င္ မခံဘူး-၊ အ ရပ္ ေဒသ ကလည္း ခရီး ေထာက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႔ ရင္းႏွီး ပတ္သက္တဲ့ ဆရာေတာ္ တစ္ခ်ိဳ႔ က အဲ့ဒါ ကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ၾကည့္ ထားတယ္လို႔- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ေျပာဘူး ပါတယ္။ (မေတာ္ တဆ ပ်ဴသည္ ကုလား လူမ်ိဳး ျဖစ္ေနရင္- လူေတြ သိရင္ ခက္ရ ခ်ည့္ေသးလို႔ စစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ေတြးမိဟန္ ရွိမယ္ ထင္ပါတယ္။)
ရိုဟင္ဂ်ာ- ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ဆိုတာကို ျမန္မာမ်ား ၀ရုန္း သုန္းကားနဲ႔ သိလာတာ မၾကာေသးပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး တို႔ဟာ အခုေခတ္ ရခိုင္ ေဒသလို႔ ေခၚတြင္တဲ့ အရကၡ ေဒသမွာ ဘီစီ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက ထီးနန္း စိုက္ထူ ေနထိုင္ ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ေအဒီ ၉ ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ေရွးဦး ဗမာ အုပ္စု၀င္ မ်ားက အဲ့ဒီ ေဒသကို စတင္ထိုး ေဖါက္၀င္ေရာက္ လာခဲ့ ပါတယ္။ ေအဒီ ၁၁ ရာစုမွာ ဗမာမ်ား အင္ပါယာ ထူေထာင္ေတာ့ အရကၡ ေဒသရဲ႔ ေတာင္ပိုင္းထိ နယ္ေျမ ပိုင္ဆိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ ေရွးက ထိုးေဖါက္ လာခဲ့ တဲ့ ေရွးဦး ဗမာမ်ားနဲ႔ အင္ပါယာ ထူေထာင္စဥ္ ေရာက္လာတဲ့ ဗမာမ်ား ေပါင္းၿပီး အရကၡ ေဒသ ရဲ႔ ေတာင္ ပိုင္းမွာ ဗမမ်ား ပိုမို မ်ားျပားသြား ခဲ့တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ဟာ တစ္ေျဖးေျဖး ေမွးမွိန္ လာ ၿပီး ေျမာက္ပိုင္း ဘက္ကို ေရႊ႔ေျပာင္း သြားခဲ့ ရတယ္။
အရကၡ ေဒသကို ဗမာ မ်ားက ရခိုင္တိုင္းလို႔ ေခၚတြင္ၿပီး အဲ့ဒီ အရပ္ မ်ားမွာ ေမြးဘြား ႀကီးျပင္း လာတဲ့ ဗမာမ်ားကို ရခိုင္သား မ်ားလို႔ ေခၚတြင္ လာခဲ့တယ္။ ဗမာမ်ားနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေသြးေႏွာၿပီး ကျပားျဖစ္ သြားခဲ့ သူမ်ားလည္း မ်ားစြာ ရွိခဲ့တယ္။ ေအဒီ ၁၁ ရာစု ေနာက္ပိုင္း ကစ အရကၡ ေဒသရဲ႔ အခ်ဳပ္ အျခာ ထီးနန္းကို ေရွးဦးဗမာ (ရခိုင္သား) မ်ားနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား သို႔မဟုတ္ ကျပား မ်ားက ဘတစ္ျပန္ က်ားတစ္ျပန္ လုယူေန ခဲ့ၾကတယ္။ အထူး သျဖင့္ ေအဒီ ၁၅ ရာစုက စတဲ့ ေျမာက္ဦး ေခတ္စ ေခတ္လယ္မွာ လူ မ်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳး သင့္ျမတ္ ခဲ့ၿပီး - ျမန္မာ ျပည္မက ဗမာ အင္ပါယာကို ခုခံ တားဆီး ထားႏိုင္ ခဲ့တယ္။ ေျမာက္ ဦး ေခတ္ေႏွာင္း ၁၈ ရာစု အကုန္ ပိုင္းမွာ ရခိုင္ သားမ်ားနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အၾကား ဘာသာေရး ေသြးခြဲ ခံရၿပီး အရကၡ ေဒသရဲ႔ အခ်ဳပ္ အျခာဟာ ဗမာ အင္ပါယာ ထဲကို ေရာက္သြား ပါေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီ ကာလမွာ ဗမာ စစ္သည္ မ်ားက အရကၡ ေဒသ တစ္ခုလံုးမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳး အားလံုးကို သုတ္သင္ ခဲ့လို႔- ေဒသ တစ္ခုလံုးက လူဦးေရရဲ႔ သံုးပံု ႏွစ္ပံုဟာ အဂၤလိပ္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ျဖစ္တဲ့ စစ္တေကာင္း ေဒသ (ယခင္က အရကၡ ေဒသရဲ႔ ပိုင္ေျမ) ထဲကို ထြက္ေျပး ခိုလႈံ ခဲ့ရတယ္။
ဗမာမ်ား ၀င္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ၿပီး ၄၅ ႏွစ္ အၾကာမွာ အဂၤလိပ္ မ်ားက ၀င္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့လို႔ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္ မႈႀကီး ထဲက ရခိုင္ သားေရာ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားပါ က်န္ေနခဲ့ ရပါ ေတာ့တယ္။
လြတ္လပ္ ေရး မရမွီ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီ ဘုန္းႀကီး ဦးစိႏၱာဟာ အစၥလာမ္ ဘာသာကို ကူးေျပာင္း သြားၿပီး ၿဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစုကို ၿမန္မာဘက္ အၿခမ္းမွာ ပါလာမယ့္ အရကၡ ေဒ သရဲ႔ အပိုင္းက အၿပီးအပိုင္ သုတ္သင္ ေမာင္းထုတ္ ပစ္ဘို႔ ၾကံစည္ ခဲ့တယ္။ ေတာင္ဘက္ ပိုင္း ျဖစ္ တဲ့ ေၿမာက္ဦး၊ ေၿမပံု၊ မင္းၿပားဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ေၿမာက္ပိုင္း ဘက္ကို ထြက္ေၿပး ရၿပီး ရေသ့ေတာင္၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာမွာ ဒီေန႔ထိ ေသာင္တင္ ေနခဲ့တယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု လက္ထက္မွာ ထြက္ေျပး လာသူ ေတြကို သူတို႔ ရပ္ရြာ ေတြမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ် ေပးပါ မယ္လို႔ ကတိေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေပး ခဲ့ ေပ မယ့္-၊ အဲ့ဒီ လူေတြကို မူလ ေဒသမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ် မေပးတဲ့ အျပင္၊ ဦးႏု ျပဳတ္ သြားၿပီး ဦးေန၀င္း အစိုးရ လက္ထက္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ိဳးျပဳတ္ စစ္ဆင္ ေရးကို စနစ္ တက် အကြက္ခ် စီစဥ္ ပါေတာ့ တယ္။
ေခတ္ကာလ အရ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ပစ္ဘို႔ ခက္ခဲ ေနေတာ့ အစ ပထမမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ရဲ႔ လူမ်ိဳး အမည္ နာမနဲ႔ လူမ်ိဳး သမိုင္းကို စတင္ ေဖ်ာက္ပစ္ ပါေတာ့တယ္။ တစ္စ တစ္စ ထုတ္ေပး ၿပီးသား ႏိုင္ငံသား တိုင္း ရင္းသား ကဒ္ျပား ေတြကိုပါ သိမ္းယူ ဖ်က္ဆီး လိုက္ပါတယ္။ ကမၻာ့ အသိုင္း အ၀ိုင္းရဲ႔ ဖိအားဒဏ္ကို မခံႏိုင္ လို႔ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ အျပင္ ကို ထြက္ေျပး ခဲ့ရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ အမည္ နာမနဲ႔ ျပန္ လည္ လက္ခံေရး ပံုစံမွာ ေရးျဖည့္ၿပီး ျပန္လည္ လက္ခံ ခဲ့ရေပမယ့္-၊ အာဏာရွင္ အစိုးရ အဆက္ဆက္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ိဳးျပဳတ္ သုတ္သင္ ေရးကိုပဲ ေန႔စဥ္ အမွ် ႀကံစည္ ေနခဲ့ ပါေတာ့တယ္။
မ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ ကပြတ္ကာသီကာ လြတ္ေျမာက္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ႔ဘ၀ဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေနာက္ပိုင္း မွာ ရြာထဲက အျပင္ မထြက္ရ အက်ဥ္းသားမ်ား သဖြယ္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ထပ္မံ ျဖတ္ သန္း ရျပန္တယ္။ ၂၀၁၂ ခုမွာေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာၿပီး- ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အေၾကာင္း ျပခ်က္နဲ႔ အတူ ကမၻာကို မ်က္ႏွာ ခ်ိဳေသြးက သူ႔ ဘဘိုး အစိုးရ အဆက္ဆက္ အျပတ္ မရွင္း ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို အျပတ္ ရွင္းဘို႔ ၀ုန္းဒိုင္း ႀကဲလိုက္ ပါေတာ့တယ္။ ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း သိန္းနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြား ရပါတယ္။ လူေပါင္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ အစ ေဖ်ာက္ခံ ရပါတယ္။ ဒီလူ ေတြဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက မဟုတ္ဘူး က်ဴးေက်ာ္ လာသူေတြ ၿဖစ္တယ္လို႔ ကမၻာကို ေျဗာင္တိုက္ လိမ္လိုက္ ပါေတာ့တယ္။ ကမၻာက ဘယ္ လို ေျပာေျပာ သမိုင္းကို ဘယ္လို ၿပျပ- ဘူးခံ ျငင္းၿပီး တိုင္း ၿပည္ထဲက ေမာင္းထုတ္ဘို႔ ကိုသာ အာရံု ထား ေနခဲ့ ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ိဳး မျပဳတ္ဘဲ-၊ လူမ်ိဳးတံုး သုတ္သင္ ရွင္းလင္းမႈ၊ လူမ်ိဳး တစ္ မ်ိဳး ရဲ႔ သမိုင္းကို ဖံုးကြယ္ ေဖ်ာက္ဖ်က္မႈ၊ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ေသေၾက ပ်က္စီးသြား ေအာင္ စြန္႔ပစ္ ပိတ္ပင္ ထားမႈ စတဲ့ အမႈေတြနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အေပါင္းပါ မ်ားသာ ကမၻာ ခံုရံုး ေပၚမွာ အမႈဖြင့္ ခံလိုက္ ရပါေတာ့တယ္။ အခုေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ရဲ႔ သမိုင္းကို လိမ္လည္လို႔ မရေတာ့ သလုိ၊ လူမ်ိဳး တံုးသတ္ လို႔လည္း မရ ႏိုင္ေတာ့ ပါ။
အကယ္၍- ရကၡနဲ႔ ပ်ဴတို႔ကို မ်ိဳးတံုး မသုတ္သင္ မွီကပဲ--၊ ကမၻာ့ခံုရံုး ICC ဆိုတာ ရွိေန ခဲ့ရင္-၊ ဒီေန႔မွာ ရကၡနဲ႔ ပ်ဴ လူမ်ိဳး မ်ားလည္း တစ္စံု တစ္ရာေသာ လူဦးေရနဲ႔ က်န္ေနခဲ့မွာ ေသခ်ာ လွပါတယ္။
ေဌးလြင္ဦး
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
