ဘဂၤလီ တစ္ကယ္ ရွိပါသည္
ေဌးလြင္ဦး
RB News
4.8.2013
အရကၡေဒသ (ယခု ရခိုင္နယ္) ရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳး မ်ားဟာ ရိုဟင္ ဂ်ာမ်ား ျဖစ္ တယ္ ဆိုတဲ့ သမိုင္းက ျငင္းမရႏိုင္ ေအာင္ ျဖစ္လာ ခဲ့ပါၿပီ။ ေျဗာင္ျငင္း မ်က္ ကန္း အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီ ေတြက သမိုင္းကို ဘယ္လို လိမ္လိမ္၊ ဘယ္လို ဖံုးဖံုး ကမၻာ့ အလယ္ မွာေရာ စိတ္ႏွလံုး ရိုသားမႈကို အေျခခံတဲ့ ျမန္မာ လူထု ၾကား ထဲ မွာပါ- ဗူးေပၚ သလို ေပၚလာခဲ့ ပါၿပီ။ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို ဘဂၤလီဇာတ္ အ တင္း သြပ္ သြင္း ျခင္းကို ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ကိုယ္တိုင္ လက္မခံ သလို UN, US, EU,OIC အာဆီယံ ႏုိင္ငံ မ်ားနဲ႔ ကမၻာ့ အသိုင္း အ၀ိုင္းက လံုး၀ လက္ခံျခင္း မရွိ ဘဲ- ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ကိုယ္စား ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ရဲ႔ သမုိင္းကို တစ္ကမၻာလံုးက ဂုဏ္ သိကၡာ ရွိ တဲ့ ပညာရွင္မ်ား၊ ကမၻာ့ ႏုိင္ငံႀကီး အသိုင္း အ၀ိုင္း ထဲက ၾသဇာႀကီး တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ကိုယ္ တိုင္ ေဖၚထုတ္ လာၾက ပါၿပီ။
ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားဘက္က ဇြတ္မိုက္ရင္ ထိပ္တိုက္ တိုးရမယ့္ပြဲက အခ်ိန္ ပုိနီးစပ္ သြားပါမယ္။ ဒီ အေျခအေနမွာ ျမန္မာ အာဏာ ပိုင္မ်ား အေနနဲ႔ မခ်စ္ ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာ နမ္းရေတာ့မည့္ အေျခ အေနကို ေရာက္ လာၿပီး မေပးခ်င္ ေသာ္လည္း လက္ကိုလွမ္းရ ေတာ့မွာပါ။ ဒါဆိုရင္ ရခိုင္မွာ သမိုင္းအရ တစ္ကယ္ ရွိေနခဲ့တဲ့ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးက အလုိလို ေပ်ာက္ဆံုး သြားရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း လူ မ်ိဳး တစ္မ်ိဳးရဲ႔ သမုိင္း တစ္ခုကို ေဖ်ာက္ ဖ်က္ျခင္း ျဖစ္မည္ ပါေတာ့မယ္။
၁၇၉၉ ခုႏွစ္ထုတ္ Asiatic Research Volume the Fifth အရ ၿဗိတိသွ် သုေတသီ ဘူခ်ာနန္ရဲ႔ သုေတသန မွတ္တမ္း အရ အရကၡေဒသ ရဲ႔ မူလ ဘူတ လူမ်ိဳးဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ား ျဖစ္ၿပီး- သူတို႔နဲ႔ အတူ စင္ၿပိဳင္ ရိုဆ ၀မ္ လူမ်ိဳးမ်ား ရွိေန ခဲ့ပါတယ္။ ဘူခ်ာနန္ဟာ သူ႔ရဲ႔ စာအုပ္မွာ ဘာသာ စကားမ်ား ႏိႈင္းယွဥ္ျပဇယားနဲ႔ စကား လံုး ေ၀ါဟာရေပါင္း ၅၀ ကို ေဖၚျပထားပါတယ္။ အဲ့ဒီ ဇယားထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ရိုဆ၀မ္၊ ဘဂၤ(ဘဂၤလီ) ဆိုၿပီး လူမ်ိဳးကို ထည့္သြင္း ေဖၚျပ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို ၁၈၁၁ ခုႏွစ္ထုတ္ The Classical Journal Volume 4 ရဲ႔စာ မ်က္ ႏွာ ၁၀၇ နဲ႔ ၃၄၈ မွာလည္း (ကမၻာ့) ဘာသာ စကားေပါင္း ၂၀၀ ကို သုေတသန လုပ္ေဖၚျပ ခ်က္မွာ ဗမာ အင္ပါယာ ထဲက ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ရိုဆ၀မ္နဲ႔ ဘဂၤ (ဘဂၤလီ) စကား ဆုိၿပီး မွတ္တမ္းတင္ ထားျပန္ ပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ မ်ားကို ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ျခင္း ခုႏွစ္က ၁၈၁၃ ခုမတိိုင္မွီက ျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ လည္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ထဲက တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ အက်ံဳး၀င္ၿပီး ျမန္မာ အင္ပါယာ ထဲက သမိုင္း၀င္ လူမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ေန ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ အာဏာပိုင္ ေတြဟာ မဟာ ဗုဒၶဘာသာ အင္ပါယာကို ထူေထာင္ဘို႔ စိတ္ကူး ယဥ္ၿပီး အစၥလာမ္ သာ သနာကို တစ္ဘက္သတ္ မုန္းတီးၿပီး အစၥလာမ္ မ်ားကို က်ဴးေက်ာ္သူ ဘဂၤလီ မ်ားလို႔ စြပ္စြဲရင္း လက္ လြန္ သြားကာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ မ်ိဳးႏြယ္စု ျဖစ္ၿပီးသား ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကို အတင္း အဓမၼ ဘဂၤလီ ဇာတ္ သြင္းရင္း တစ္ကယ္ ရွိခဲ့ ရွိေနတဲ့ ဘဂၤလီမ်ား ေပ်ာက္ဆံုး ရပါေတာ့မယ္။
သမိုင္းကို သမိုင္း လိုသာ ျမင္သင့္ ပါတယ္။ ဘာသာ လူမ်ိဳးစြဲနဲ႔ သမုိင္းကို မဆံုးျဖတ္ သင့္ပါ။ သမိုင္းကို အမွန္ကို လိုက္ရင္ ၁၈၅၂ ခုႏွစ္ထုတ္ An Account of Burman Empire စာအုပ္ရဲ႔ စာမ်က္ႏွာ ၆၆ ကို ျပန္ၾကည့္ ေစလို ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အရကၡ ေဒသ (Arracan) ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳး ေရွးပေ၀ သဏီ ကပဲ အရကၡ ေဒသမွာ အေျခခ် ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးဟာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ဟာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ မဟာ ေမဒင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ေမာ့ဂ္ (မာဂဓ ဆိုတဲ့ အသံုးက ဆင္းသက္တဲ့ စကားနဲ႔ အခု ရခိုင္ အမည္ခံ လူမ်ိဳးကို ရည္ညႊန္းတဲ့) လူမ်ိဳးက အရကၡ ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳးစု မဟုတ္ဘဲ ဗမာမ်ားရဲ႔ အ ဆက္ ျဖစ္ တယ္။ Hindoos of Bengal လို႔ ေျပာ ထားတဲ့ ဘဂၤလီ ဟိႏၵဴ ေတြက ဇာတိ လူမ်ိဳး မဟုတ္လို႔ သူတို႔ကို ကု လား ရခိုင္ လို႔ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ ၁၇၉၉ ခုထုတ္ ေဒါက္တာ ဘူခ်ာနန္ရဲ႔ သုေတသန စာအုပ္ စာ မ်က္ႏွာ ၂၃၇ မွာလည္း ရိုဆ၀မ္ မ်ားနဲ႔ ျဗဟၼာ ဟိႏၵဴမ်ားကို ကုလား ရခိုင္လို႔ ေခၚေၾကာင္း မွတ္တမ္း တင္ ထား ပါတယ္။ ဒီအသံုး အႏႈန္း ထဲမွာ ေသခ်ာတဲ့ အေျဖက အရကၡ ေဒသမွာ ရွိခဲ့တဲ့ ရိုဆ၀မ္မ်ား ဟိႏၵဴ မ်ား ဟာ ကုလား ရခိုင္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အဲ့ဒီ အထဲက ဟိႏၵဴမ်ားက ဘဂၤလီမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို Hindoos of Bengal ဆိုတဲ့ စကားလံုးက သက္ေသ ျပဳေန ပါတယ္။
အခု ရခိုင္လို႔ ေခၚတြင္ ေနတဲ့ အရကၡ ေဒသမွာ ေနတဲ့ ဟိႏၵဴ အမ်ားစုက ဗုဒၶဘာသာ ေခါင္းစဥ္ ေအာက္ကို ကူး ေျပာင္းၿပီး ျဖစ္လို႔ သူတို႔ကို ဘဂၤလီ လို႔ မသတ္မွတ္ ေတာ့ဘဲ ခ်န္လွပ္ ထားျခင္းနဲ႔ အရကၡ ေဒသရဲ႔ မူလဘူတ လူမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကိုသာ ဘဂၤလီ ျဖစ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲ ေနျခင္း ဟာ သမိုင္းကို ႏွစ္ ထပ္ကြမ္း လိမ္ညာ လိုက္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရး အရ ရည္ရြယ္ခ်က္ ပါ၀င္ ေနေၾကာင္း ထင္ရွား လွပါတယ္။
တစ္ကယ္ေတာ့ ဘဂၤလီ မ်ားဆို အရကၡ ေဒသမွာ ေနထုိင္တဲ့ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့ အေနနဲ႔ ဒီသမိုင္းကိုၿပန္လည္ ေဖၚျပျခင္းက အမွန္ကို အမွန္ အတိုင္း သိေစဘို႔ အတြက္ သာ ျဖစ္ ၿပီး မည္ သည့္ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးကို နစ္နာေစ ဆိုတဲ့ စိတ္ေစတနာ မရွိပါ။ အရကၡ ေဒသ မွာ ေနထိုင္ ခဲ့တဲ့ ဟိႏၵဴ ဘာသာ ၀င္မ်ားနဲ႔ ရိုဆ၀မ္ တို႔ဟာ ကုလား ရခိုင္လို႔ မွတ္တမ္းတင္ ခံထားရတဲ့ လူမ်ိဳး ျဖစ္ေပ မယ့္- သူတို႔ ဟာလည္း ၁၇၉၉ ခု မတိုင္မွီ ကတည္းက အဲ့ဒီ ေဒသမွာ ေနထိုင္ အေျခခ် ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳး မ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လည္း ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အရပင္ တရား၀င္ တိုင္း ရင္းသား ျဖစ္ၿပီး လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေန ပါတယ္။
ေဌးလြင္ဦး
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement
