၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရး အေမရိကန္ ေထာက္ခံ

ေဒၚလွလွသန္း

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

11.1.2014

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမွီ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္း အတည္ျပဳ ခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ ေပးဖို႔ ျမန္မာ ျပည္တြင္းမွာ ေျပာဆို ခ်က္ေတြ တေန႔ တျခား တိုးလာ ေနတာနဲ႔ အမွ် ရန္ကုန္မွာ ရွိတဲ့ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ကလည္း သူ႔ရဲ့ ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ ေထာက္ခံ လုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန ကလည္း ေခတ္မွီ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံႀကီး အျပည့္ အဝ ျဖစ္လာ ေစဖို႔ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို တုိက္တြန္း လုိက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံု ကို ေဒၚလွလွသန္း က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell က အရင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳ ခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာ သမၼတ အရည္ အခ်င္းကို ကန္႔သတ္ ထားတဲ့ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ဟာ အတိတ္က လက္က်န္ အေမြေဟာင္း တရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ တင္စား ေခၚေဝၚ လိုက္ၿပီး ေျပာင္းလဲဖို႔ ေထာက္ခံ လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲ့ဒီ့ ပုဒ္မမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သမၼတရဲ့ အရည္ အေသြး ေတြကို သတ္မွတ္ ခ်က္ေတြ အနက္ တခု ကေတာ့ သမၼတ ျဖစ္သူရဲ့ ဇနီး၊ ဒါမွ မဟုတ္ ခင္ပြန္း၊ ဒါမွ မဟုတ္ သားသမီး ေတြဟာ ႏိုင္ငံျခား သားေတြ မျဖစ္ရ ဘူးလို႔ ကန္႔သတ္ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ့ ခင္ပြန္း ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံသား Michael Aris ဟာ ကင္ဆာ ေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္ ေနၿပီ ျဖစ္ေပမဲ့ လို႔လည္း သူ႔ရဲ့ အရြယ္ေရာက္ သားႏွစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ Kim နဲ႔ Alexander တို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံျခား သားေတြ ျဖစ္ၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅မွာ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီ အႏိုင္ ရရင္ ေတာင္မွ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို မျပင္ဆင္ ႏုိင္ရင္ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ အေနနဲ႔ သမၼတ ျဖစ္လာ ႏုိင္မွာ မဟုတ္ ပါဘူး။

ဒီလိုမ်ိဳး ကန္႔သတ္ ခ်က္ဟာ ၁၉၄၇ ခုက ျဖစ္ခဲ့ရင္ ဒါမွ မဟုတ္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ အထိေတာင္မွ အတည္ ျဖစ္ခဲ့ရင္ သူ႔အေနနဲ႔ နားလည္ ႏုိင္ေပမဲ့ လို႔လည္း ၂၁ ရာစုမွာ ဒီမိုကေရစီ နည္းအရ ခ်ီတက္ ေနတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေဖာ္ေဆာင္ ေနတဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံဟာ ကမာၻႀကီးနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္း ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစား ရာမွာ ဒီလို ႏုိင္ငံျခားနဲ႔ ဆက္သြယ္ မႈကို စိုးရိမ္မႈဟာ အတိတ္က အေမြေဟာင္း တရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆေၾကာင္း သံအမတ္ႀကီး Mitchellက ေဝဖန္လုိက္ ပါတယ္။ အလားတူပဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန ကလည္း အခုလို သေဘာထားကို တုန္႔ျပန္ခဲ့ ပါတယ္။

အေရွ႕ အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ ေရးရာ ဌာန ျပန္ၾကားေရး ဌာန အရာရွိက အခုလို ျမန္မာ အစိုးရကို တိုက္တြန္းတဲ့ အေၾကာင္း ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ကို အျပည့္ အဝ ေရာက္ႏိုင္ ဖို႔က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ တရား ဥပေဒ စနစ္ရဲ့ အေျခခံ ယႏၱရား ေတြဟာ ေခတ္မွီ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံရဲ့ စံထားခ်က္ ေတြကို ထင္ဟပ္ ေပၚလြင္ မယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစု ေတြရဲ့ အခြင့္ အေရးကို ေလးစားဖို႔၊ စစ္တပ္ကို အရပ္ဖက္က ထိန္းခ်ဳပ္ ထားႏုိင္ဖုိ႔ အျပင္၊ ႏုိင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ ႏွစ္သက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကို လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ ႏုိင္ခြင့္ စသျဖင့္တို႔ ပါဝင္ ပါတယ္။"

ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံရဲ့ အဓိက ႏုိင္ငံေရး ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ လည္းျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္မွာ အဓိက ေကာ္မတီ ေတြရဲ့ ဥကၠ႒ အျဖစ္လည္း ေဆာင္ရြက္တဲ့ အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္ ေပါင္းစြာ သတၱိ ရွိရွိနဲ႔ ႏုိင္ငံ အတြက္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာ ခံခဲ့သူ လည္းျဖစ္တဲ့ အျပင္ ျပည္တြင္းမွာ လူႀကိဳက္ မ်ားလွတဲ့ သူတစ္ဦးကို အခုလို သမၼတ ျဖစ္လာ ႏုိင္တဲ့ အခြင့္ အေရးကို ပိတ္ပင္ရာ ေရာက္တာ ဟာလည္း သံအမတ္ႀကီး Mitchell အတြက္ ထူးဆန္း ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပ ခဲ့ပါတယ္။

တခ်ိန္ တည္းမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ တာကို ျမင္လို ေပမဲ့ လို႔လည္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ သမၼတ ျဖစ္လာဖို႔ အတြက္ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ ကိုမွ မ်က္ႏွာသာ ေပးေထာက္ခံ ခဲ့တဲ့ စိတ္နဲ႔ တုိက္တြန္း ခဲ့တာ မဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရား မွ်တတဲ့ အျပင္ ျပည္သူ တို႔ရဲ့ ဆႏၵကို ထင္ဟပ္ ေပၚလြင္ ေစတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုသာ ျမင္လိုတဲ့ အတြက္ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း သံအမတ္က ရွင္းလင္း ခဲ့ပါတယ္။

ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ ေရးမွာ ေနာက္ထပ္ အေျခ အတင္ အျငင္းပြား ဖြယ္ရာ အခ်က္ ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅% ကို စစ္တပ္ အတြက္ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ အခ်က္နဲ႔ တုိင္းရင္း ေဒသ ေတြမွာ ျပည္မ အစိုးရက ဆက္လက္ လႊမ္းမိုးမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက အရင္ စစ္အစိုးရ ေရးဆြဲ ခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ ရာမွာ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ့ အခန္း က႑ကို ေလ်ာ့ခ် ေပးဖို႔လည္း အခုလို တုိက္တြန္း လုိက္ပါတယ္။

"ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မႈ ေတြမွာလည္း လြတ္လပ္ၿပီး တရား မွ်တမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ ေထာက္ခံတဲ့ သမၼတကို လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ ႏုိင္ဖို႔၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစု ေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ ကိစၥေတြ အျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရနဲ႔ အဓိက တုိင္းရင္းသား လူနည္းစု ျပည္နယ္ေတြ အၾကား ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း ေပးဖို႔ အျပင္၊ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြမွာ စစ္တပ္ရဲ့ ပါဝင္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခန္း က႑ကို ေလ်ာ့ခ် ေပးဖို႔ လမ္းခင္း ေပးဖို႔ရာ ေရာက္ဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတာကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ ပါတယ္။"

ေလာေလာ ဆယ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၉ ဦးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္း ထားတဲ့ ၂၀၀၈ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ေလ့လာ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မတီကို ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ ေပးပို႔ ထားတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ သံုးသိန္းေက်ာ္ကို ငါးဖြဲ႔ ခြဲၿပီး ေလ့လာဖို႔ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ကေန ဆံုးျဖတ္ခဲ့ ပါတယ္။

အဲ့ဒီ့ အဖြဲ႔ဟာ ဇန္နဝါရီလ ေနာက္ဆံုး ထားၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ ေတြကို လႊတ္ေတာ္ကို တင္ဖို႔လည္း ရွိပါတယ္။ မၾကာမွီက ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္း တို႔ကို သြားေရာက္ ခဲ့တဲ့ NLD ရဲ့ ပါတီ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ လူထု စုေဝးပြဲႀကီး ခရီးစဥ္ အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမွီ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြင္း ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ျပင္ဆင္ ႏုိင္ေရးက အေရး ႀကီးတယ္လို႔ လူထု စည္းေဝး ပြဲမွာ ေျပာၾကား ခဲ့တာလည္း ေတြ႔ရ ပါတယ္။