ရုိဟင္ဂ်ာ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အတူ ရွိေနတဲ့ ဂ်ီႏုိဆုိက္ ျပႆနာ
ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
28.5.2016
ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ရဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းကုိ ေျပာဆုိသြားခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေခၚအေ၀ၚနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းခုန္ေနတာထက္ ႏွစ္ဖက္လုံး လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရွာရမယ္လုိ႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အတူ ရွိေနတဲ့ အႀကီးမားဆုံး ျပႆနာက ဂ်ီႏုိဆုိက္ပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္း သုံးရတဲ့ အေျခအေနမွာ တကယ္ရွိေနၿပီလား ဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိ အသုံးအႏႈန္းတစ္ခုကုိ သုံးဖုိ႔ဆုိတာ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ဆုံးျဖတ္ရတာ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ ေျမာက္တယ္လုိ႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားထားတဲ့ အျပင္ ကမာၻ႔ႏုိဗယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ (၇) ဦးကလည္း ဂ်ီႏုိဆုိက္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားပါၿပီ။
အေခၚအေ၀ၚ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၾကပါတယ္။
“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က တရား၀င္ အခမ္းအနားလုပ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳ ေခၚခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ကုိယ္တုိင္ အခမ္းအနားတက္ မိန္႔ခြန္းေျပာ၊ သူနဲ႔အတူ အရာရွိႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေရဒီယုိ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း မိမိတုိ႔ရဲ့ ညီရင္းအစ္ကုိပမာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ့ အာေဘာ္ ဂ်ာနယ္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္းပါးေရးၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြအျပင္ ျမန္မာ့အသံရဲ့ တုိင္းရင္းသားအစီအစဥ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အစီအစဥ္ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ေပးခဲ့တယ္။ စြယ္စုံက်မ္း၊ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း ပထ၀ီ၀င္ ဘာသာရပ္ရဲ့ ျမန္မာျပည္ ေျမပုံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသကုိ သီးသန္႔ ေဖာ္ျပတဲ့ အထိရွိခဲ့တဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ အေ၀းသင္ တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ရဲ့ သင္ရုိးညြန္းတမ္းမွာလည္း ပါလာျပန္တယ္။
“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသြားတာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ရခုိင္ေတြက လက္မခံဘူးဆုိတာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိေျပာရသလဲ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳတုန္းက အခုရခုိင္ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ရခုိင္ေတြလည္း အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳေနခ်ိန္မွာ ရခုိင္ေတြက မကန္႔ကြက္ခဲ့ဘဲ၊ အခု တရားမ၀င္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ အသည္းအသန္ ကန္႔ကြက္ေနရသလဲ ဆုိတာကုိ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ တကယ္ပဲ ရခုိင္အားလုံးက လက္မခံတာလား? ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ ဆုိသူေတြက လက္မခံရဘူးလုိ႔ ေျပာထားလုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူေတြကပါ လက္မခံဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကတာလား? ၿပီးေတာ့ ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၉၄၂ ကေန ၂၀၁၂ ထိ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ အဓိကရုဏ္းေတြၾကားမွာ ေနခဲ့ၾကတာလား? ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတာလား? ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိရင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇတ္လမ္း တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ဘယ္လုိ ရွိခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ သမုိင္းကုိ ေသခ်ာ ျပန္ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။
အဲဒါေတြ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ေ၀ါဟာရလား၊ ၿပီးေတာ့ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ကတည္း အဲဒီေဒသမွာ အခု ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ တကယ္ရွိခဲ့သလား ဆုိတာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ ကတည္းက ရွိေနခဲ့တဲ့ လူနည္းစုတစ္စု (မြတ္စလင္မ်ား) ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ကုိ လူအမ်ားစုက မလုိလားလုိ႔ ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက လူမ်ားစုက လူနည္းစုကုိ အႏုိင္က်င့္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။
ယေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္လုိ႔ ေခၚေနတဲ့ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ သမုိင္းအစစ္အမွန္ကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီး အေျဖရွာမယ္ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း “လူမ်ဳိးအမည္ကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိပါတယ္။ တစ္ကမာၻလုံးက လူသားတုိင္းဟာ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိၾကတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိတယ္။ လူသားတုိင္းရဲ့ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္လုိမႈကုိ ကၽြန္မ မဆန္႔က်င္ပါဘူး” လုိ႔ေျပာထားပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ႏွစ္ဖက္လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သေဘာဆႏၵမပါဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ဒီလုိသတ္မွတ္လုိက္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိးသာ ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိမွာပါ။ အဲလုိ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သမုိင္း၊ identity ကုိ လူအမ်ားစုက အႏုိင္က်င့္ၿပီး ေျပာင္းလဲပစ္တာမ်ဳိးသာ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ထပ္ေျပာပါရေစ။ ဘယ္ရုိဟင္ဂ်ာကမွ သူတုိ႔ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ေျပာင္းဖုိ႔ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေနသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေျပာရဲပါတယ္။
ဂ်ီႏုိဆုိက္ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ဒီေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အတည္မျပဳခင္ကာလထိ ႏုိင္ငံသားမ်ားကုိသာ ထုတ္ေပးတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားမ်ား ကုိင္ေဆာင္ၿပီး ႏုိင္ငံအႏွ႔ံ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္၊ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ ေဆး၀ါးကုသခြင့္၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တကၠသုိလ္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အားလုံးကုိ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ တန္းတူ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီလုိ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဒီေန႔ ခုိး၀င္လာသူေတြ၊ တရားမ၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူေတြလုိ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳေတာ့ဘူး။ လူေတြက ဒီလူေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ အေပၚမွာ က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ မူ ေျပာင္းသြားတာ တစ္ခုတည္းပါ။
၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ သြားလာလႈပ္ရွားမႈ၊ ေမြးဖြားခြင့္ အားလုံးကုိ န.စ.က အဖြဲ႔က ကန္႔သတ္ၿပီး အမုိးပြင့္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ထားတဲ့ပမာ ထားလာခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ ဆင္းသြားၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားမ်ား ဆုိတဲ့ အစုိးရ တက္လာေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး န.စ.က ထက္ ပုိမုိဆုိး၀ါးတဲ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္ျပန္တယ္။ တစ္ခါ အခု NLD အစုိးရ တက္လာေတာ့လည္း အဲလုိ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားသလားလုိ႔ ေမးရင္ လုံး၀ (လုံး၀) မရပ္တန္႔ဘဲ ယခင္အတုိင္း ရွိေနဆဲပါပဲ လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။
ကန္႔သတ္မႈေတြနဲ႔ အတူ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈေပါင္းစုံလည္း ရွိေနဆဲပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးက အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ထြက္ရင္ ဘယ္လုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရမလဲ ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေနေနရၿပီး၊ မိမိတုိ႔ရဲ့ ရြာအတြင္း၊ အိမ္အတြင္းမွာ ေနရင္းနဲ႔ပဲ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရတုန္းပါ။ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွစ္ဦး မုဒိန္းက်င့္ခံရသလဲ၊ အမ်ဳိးသား ဘယ္ႏွစ္ဦး ပစ္သတ္ခံရသလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ဦးကုိ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ခ်လုိက္သလဲလုိ႔ ေမးလာရင္လည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိတယ္လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။ အမွန္တကယ္ အဲဒီလုိ မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေနလုိ႔ပါ။
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံေနရတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ေတြကုိ မခံႏုိင္လုိ႔ စက္ေလွေတြစီးၿပီး နီးစပ္ရာ ႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ေျပးေနတာေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ေနတာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ နဂါးမင္း စီမံခ်က္ စကတည္းကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး ရလာတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီးမွ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးဖုိ႔ လုိေနပါၿပီ၊ ဂ်ီႏုိဆုိက္ရဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ ပါတဲ့ အခ်က္ေတြ အတုိင္း ဒီလူေတြက တကယ္ခံစားေနရၿပီဆုိတာကုိ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ ေသခ်ာကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။
NLD အစုိးရရဲ့ ရက္ေပါင္း (၁၀၀) စီမံကိန္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆြးေႏြးတာမွာလည္း ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥပါ၀င္ပါတယ္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ယေန႔ထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စီမံခ်က္ ေခါင္းစဥ္ ေပါင္းစုံနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ စီမံခ်က္တုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့တာက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ႏုိင္ငံသားဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားကုိ အျပတ္ေဖ်ာက္ပစ္ဖုိ႔ပါ။ ႏုိင္ငံသားမ်ားသာ ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္သိမ္းခဲ့ၿပီး အခုဆုိရင္ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပား ျပန္အပ္ထားတဲ့ စကၠဴစာရြက္ တစ္ရြက္စီသာ ကုိင္ထားရတဲ့ အေျခအေနကုိ တြန္းပုိ႔ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၿမဳိ႕တြင္း သြားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက စိတ္မထင္ရင္ မထင္သလုိ ဆုတ္ျဖဲပစ္တာေတြ မနည္းပါဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ စနစ္တက်နဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ေဖ်ာက္ပစ္ခံထားရတဲ့ လူေတြကုိ အေထာက္အထား ျပပါဆုိရင္ ျပဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တာက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ စံပယ္စီမံခ်က္ ကစၿပီး သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား ထုတ္ေပးမယ္ဆုိၿပီး လိမ္ညာၿပီး သိမ္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ျပန္လည္ထုတ္ေပးၿပီးမွ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတာင္းမလား ဆုိတာပါ။
ဦးေန၀င္း အစုိးရလက္ထက္ကစၿပီး လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု အေပၚ စနစ္တက် က်ဴးလြန္လာတဲ့ ဒီရာဇ၀တ္မႈႀကီးကုိ ေသခ်ာ ေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ဒီလူေတြမွာ အေထာက္အထား မရွိဘူးဆုိၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဦးေန၀င္း က်ဴးလြန္လာခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈကုိ ဆက္လက္ၿပီး က်ဴးလြန္သြားတာပဲ ျဖစ္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး အခုလာမယ့္ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ခံဖုိ႔ကိစၥထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရတဲ့ အတိဒုကၡမ်ား အားလုံးက ဂ်ီႏုိဆုိက္မွာ အက်ဳံး၀င္ေနတာကုိလည္း သတိျပဳဖုိ႔ လုိမွာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
RB News
28.5.2016
ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ရဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းကုိ ေျပာဆုိသြားခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေခၚအေ၀ၚနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းခုန္ေနတာထက္ ႏွစ္ဖက္လုံး လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရွာရမယ္လုိ႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အတူ ရွိေနတဲ့ အႀကီးမားဆုံး ျပႆနာက ဂ်ီႏုိဆုိက္ပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္း သုံးရတဲ့ အေျခအေနမွာ တကယ္ရွိေနၿပီလား ဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိ အသုံးအႏႈန္းတစ္ခုကုိ သုံးဖုိ႔ဆုိတာ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ဆုံးျဖတ္ရတာ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ ေျမာက္တယ္လုိ႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားထားတဲ့ အျပင္ ကမာၻ႔ႏုိဗယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ (၇) ဦးကလည္း ဂ်ီႏုိဆုိက္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားပါၿပီ။
အေခၚအေ၀ၚ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၾကပါတယ္။
“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က တရား၀င္ အခမ္းအနားလုပ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳ ေခၚခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ကုိယ္တုိင္ အခမ္းအနားတက္ မိန္႔ခြန္းေျပာ၊ သူနဲ႔အတူ အရာရွိႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေရဒီယုိ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း မိမိတုိ႔ရဲ့ ညီရင္းအစ္ကုိပမာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ့ အာေဘာ္ ဂ်ာနယ္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္းပါးေရးၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြအျပင္ ျမန္မာ့အသံရဲ့ တုိင္းရင္းသားအစီအစဥ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အစီအစဥ္ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ေပးခဲ့တယ္။ စြယ္စုံက်မ္း၊ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း ပထ၀ီ၀င္ ဘာသာရပ္ရဲ့ ျမန္မာျပည္ ေျမပုံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသကုိ သီးသန္႔ ေဖာ္ျပတဲ့ အထိရွိခဲ့တဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ အေ၀းသင္ တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ရဲ့ သင္ရုိးညြန္းတမ္းမွာလည္း ပါလာျပန္တယ္။
“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသြားတာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ရခုိင္ေတြက လက္မခံဘူးဆုိတာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိေျပာရသလဲ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳတုန္းက အခုရခုိင္ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ရခုိင္ေတြလည္း အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳေနခ်ိန္မွာ ရခုိင္ေတြက မကန္႔ကြက္ခဲ့ဘဲ၊ အခု တရားမ၀င္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ အသည္းအသန္ ကန္႔ကြက္ေနရသလဲ ဆုိတာကုိ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ တကယ္ပဲ ရခုိင္အားလုံးက လက္မခံတာလား? ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ ဆုိသူေတြက လက္မခံရဘူးလုိ႔ ေျပာထားလုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူေတြကပါ လက္မခံဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကတာလား? ၿပီးေတာ့ ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၉၄၂ ကေန ၂၀၁၂ ထိ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ အဓိကရုဏ္းေတြၾကားမွာ ေနခဲ့ၾကတာလား? ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတာလား? ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိရင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇတ္လမ္း တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ဘယ္လုိ ရွိခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ သမုိင္းကုိ ေသခ်ာ ျပန္ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။
အဲဒါေတြ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ေ၀ါဟာရလား၊ ၿပီးေတာ့ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ကတည္း အဲဒီေဒသမွာ အခု ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ တကယ္ရွိခဲ့သလား ဆုိတာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ ကတည္းက ရွိေနခဲ့တဲ့ လူနည္းစုတစ္စု (မြတ္စလင္မ်ား) ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ကုိ လူအမ်ားစုက မလုိလားလုိ႔ ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက လူမ်ားစုက လူနည္းစုကုိ အႏုိင္က်င့္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။
ယေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္လုိ႔ ေခၚေနတဲ့ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ သမုိင္းအစစ္အမွန္ကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီး အေျဖရွာမယ္ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း “လူမ်ဳိးအမည္ကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိပါတယ္။ တစ္ကမာၻလုံးက လူသားတုိင္းဟာ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိၾကတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိတယ္။ လူသားတုိင္းရဲ့ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္လုိမႈကုိ ကၽြန္မ မဆန္႔က်င္ပါဘူး” လုိ႔ေျပာထားပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ႏွစ္ဖက္လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သေဘာဆႏၵမပါဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ဒီလုိသတ္မွတ္လုိက္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိးသာ ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိမွာပါ။ အဲလုိ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သမုိင္း၊ identity ကုိ လူအမ်ားစုက အႏုိင္က်င့္ၿပီး ေျပာင္းလဲပစ္တာမ်ဳိးသာ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ထပ္ေျပာပါရေစ။ ဘယ္ရုိဟင္ဂ်ာကမွ သူတုိ႔ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ေျပာင္းဖုိ႔ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေနသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေျပာရဲပါတယ္။
ဂ်ီႏုိဆုိက္ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ဒီေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အတည္မျပဳခင္ကာလထိ ႏုိင္ငံသားမ်ားကုိသာ ထုတ္ေပးတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားမ်ား ကုိင္ေဆာင္ၿပီး ႏုိင္ငံအႏွ႔ံ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္၊ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ ေဆး၀ါးကုသခြင့္၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တကၠသုိလ္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အားလုံးကုိ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ တန္းတူ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီလုိ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဒီေန႔ ခုိး၀င္လာသူေတြ၊ တရားမ၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူေတြလုိ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳေတာ့ဘူး။ လူေတြက ဒီလူေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ အေပၚမွာ က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ မူ ေျပာင္းသြားတာ တစ္ခုတည္းပါ။
၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ သြားလာလႈပ္ရွားမႈ၊ ေမြးဖြားခြင့္ အားလုံးကုိ န.စ.က အဖြဲ႔က ကန္႔သတ္ၿပီး အမုိးပြင့္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ထားတဲ့ပမာ ထားလာခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ ဆင္းသြားၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားမ်ား ဆုိတဲ့ အစုိးရ တက္လာေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး န.စ.က ထက္ ပုိမုိဆုိး၀ါးတဲ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္ျပန္တယ္။ တစ္ခါ အခု NLD အစုိးရ တက္လာေတာ့လည္း အဲလုိ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားသလားလုိ႔ ေမးရင္ လုံး၀ (လုံး၀) မရပ္တန္႔ဘဲ ယခင္အတုိင္း ရွိေနဆဲပါပဲ လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။
ကန္႔သတ္မႈေတြနဲ႔ အတူ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈေပါင္းစုံလည္း ရွိေနဆဲပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးက အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ထြက္ရင္ ဘယ္လုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရမလဲ ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေနေနရၿပီး၊ မိမိတုိ႔ရဲ့ ရြာအတြင္း၊ အိမ္အတြင္းမွာ ေနရင္းနဲ႔ပဲ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရတုန္းပါ။ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွစ္ဦး မုဒိန္းက်င့္ခံရသလဲ၊ အမ်ဳိးသား ဘယ္ႏွစ္ဦး ပစ္သတ္ခံရသလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ဦးကုိ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ခ်လုိက္သလဲလုိ႔ ေမးလာရင္လည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိတယ္လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။ အမွန္တကယ္ အဲဒီလုိ မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေနလုိ႔ပါ။
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံေနရတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ေတြကုိ မခံႏုိင္လုိ႔ စက္ေလွေတြစီးၿပီး နီးစပ္ရာ ႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ေျပးေနတာေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ေနတာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ နဂါးမင္း စီမံခ်က္ စကတည္းကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး ရလာတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီးမွ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးဖုိ႔ လုိေနပါၿပီ၊ ဂ်ီႏုိဆုိက္ရဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ ပါတဲ့ အခ်က္ေတြ အတုိင္း ဒီလူေတြက တကယ္ခံစားေနရၿပီဆုိတာကုိ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ ေသခ်ာကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။
NLD အစုိးရရဲ့ ရက္ေပါင္း (၁၀၀) စီမံကိန္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆြးေႏြးတာမွာလည္း ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥပါ၀င္ပါတယ္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ယေန႔ထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စီမံခ်က္ ေခါင္းစဥ္ ေပါင္းစုံနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ စီမံခ်က္တုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့တာက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ႏုိင္ငံသားဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားကုိ အျပတ္ေဖ်ာက္ပစ္ဖုိ႔ပါ။ ႏုိင္ငံသားမ်ားသာ ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္သိမ္းခဲ့ၿပီး အခုဆုိရင္ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပား ျပန္အပ္ထားတဲ့ စကၠဴစာရြက္ တစ္ရြက္စီသာ ကုိင္ထားရတဲ့ အေျခအေနကုိ တြန္းပုိ႔ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၿမဳိ႕တြင္း သြားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက စိတ္မထင္ရင္ မထင္သလုိ ဆုတ္ျဖဲပစ္တာေတြ မနည္းပါဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ စနစ္တက်နဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ေဖ်ာက္ပစ္ခံထားရတဲ့ လူေတြကုိ အေထာက္အထား ျပပါဆုိရင္ ျပဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တာက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ စံပယ္စီမံခ်က္ ကစၿပီး သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား ထုတ္ေပးမယ္ဆုိၿပီး လိမ္ညာၿပီး သိမ္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ျပန္လည္ထုတ္ေပးၿပီးမွ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတာင္းမလား ဆုိတာပါ။
ဦးေန၀င္း အစုိးရလက္ထက္ကစၿပီး လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု အေပၚ စနစ္တက် က်ဴးလြန္လာတဲ့ ဒီရာဇ၀တ္မႈႀကီးကုိ ေသခ်ာ ေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ဒီလူေတြမွာ အေထာက္အထား မရွိဘူးဆုိၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဦးေန၀င္း က်ဴးလြန္လာခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈကုိ ဆက္လက္ၿပီး က်ဴးလြန္သြားတာပဲ ျဖစ္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး အခုလာမယ့္ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ခံဖုိ႔ကိစၥထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရတဲ့ အတိဒုကၡမ်ား အားလုံးက ဂ်ီႏုိဆုိက္မွာ အက်ဳံး၀င္ေနတာကုိလည္း သတိျပဳဖုိ႔ လုိမွာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
