ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

နိုင္က်ဥ္းကိစၥ အစိုးရ ကတိပ်က္မႈ FIDH ရႈတ္ခ်

အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္ေရွ႕။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
10.1.2014

၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္က်ရင္ ျမန္မာနိုင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္ ေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္မွ မ ရွိေစ ရ ပါဘူးလို႔ ကတိ ေပးခဲ့တာကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ မတည္ ခဲ့ဘူးလို႔ ထိပ္တန္း လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ေတြ က ေဝဖန္လိုက္ ပါတယ္။ အရင္ အက်ဥ္းက် ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အတြက္ ႏုိင္ငံေရး ပုဒ္မလို႔ သတ္မွတ္ၾကတဲ့ပုဒ္မေတြနဲ႔ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ၿပစ္ဒဏ္ေတြကို ပယ္ဖ်က္ ေပးခဲ့ေပမဲ့ လည္း တျခားပုဒ္ မေတြ ေၾကာင့္ ဆက္ၿပီး အက်ဥ္း က်ဆဲ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ရွိေန တုန္းပဲလို႔ ႏုိင္ ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရး လုပ္ေဆာင္ေနသူ တစ္ဦးက လည္းေၿပာ ပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကိုကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာ ၿပပါမယ္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ဒီဇင္ဘာလ ကုန္ပိုင္းနဲ႔ ၂၀၁၄ ခုနွစ္ဆန္းပိုင္းေတြမွာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ျပစ္ဒဏ္ လြတ္ၿငိမ္း ခြင့္ေတြ ထုတ္ျပန္ၿပီး လႊတ္ေပး တာေတြ ရွိခဲ့ ေပမဲ့လည္း လြတ္လာသူ ေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားက နည္းနည္းပဲ ပါၿပီးေတာ့ ရာဇ၀တ္ ျပစ္မႈေတြနဲ႔ အက်ဥ္း က်သူက အမ်ားစု ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ျပင္သစ္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ FIDH နဲ႔ ေဒသတြင္း အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႔ ALTSEAN Burma တို႔က ေ၀ဖန္ ထားတာပါ။

ဒါဟာ လက္ခံ ႏုိင္ဖြယ္ မရွိဘူးလို႔ ယူဆတဲ့ အေၾကာင္း FIDH အဖြဲ႔က အေရွ႕ေတာင္ အာရွေရးရာ ဆိုင္ရာ အႀကီး အကဲ အန္ဒေရရာ ေဂ်ာ္ဂ်က္တာ (Andrea Giorgetta) က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“သံုးႏွစ္ နီးပါး ၾကာတဲ့ အထိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြ အားလံုးကို လႊတ္ မေပးေသး ပါဘူး။ အထူး သျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ တာက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတြကို စြဲခ်က္တင္ ခ်မွတ္ ထားတဲ့ ပုဒ္မေတြ အားလံုး ကို ျပစ္ဒဏ္ လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ ျပဳခဲ့ ေပမဲ့လည္း ေျမယာ သိမ္း ဆည္း မႈေတြ အေပၚ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပတဲ့ တက္ႂကြ လႈပ္ရွား သူေတြ အေနနဲ႔ ရာဇ၀တ္ ျပစ္မႈ ဆိုင္ရာ ပုဒ္မ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ ခံရမယ့္ အေရး ရင္ဆိုင္ ေနရ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သားေတြ အေပၚ ခ်မွတ္ ခဲ့တဲ့ ပုဒ္မေတြ ကေန လြတ္ၿငိမ္း ခြင့္ျပဳခဲ့ ေပမဲ့လည္း တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူ ေတြကို စြဲခ်က္ တင္ဖို႔ တျခား ရာဇ၀တ္ေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ပုဒ္မေတြ အသံုးျပဳ ေနဆဲ ရွိတာေၾကာင့္ ဒီကိစၥက အေတာ္ အေရးႀကီး ပါတယ္။”

ဒါေၾကာင့္လည္း ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ျခယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အားလံုးကို လႊတ္ေတာ္က ဖ်က္သိမ္း ေပးေရး အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ လက္ေတြ႔ က်က် ဦးေဆာင္ လုပ္ဖို႔နဲ႔ အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္က ဘာမွ မလုပ္ ခဲ့ဘူး ဆိုရင္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အမိန္႔ ထုတ္ျပန္္ၿပီး ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အားလံုးကို ဖ်က္သိမ္း သင့္တယ္လို႔ FIDH က တိုက္တြန္း ပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးဦးစိုးသိန္းဥကၠ႒အျဖစ္ဦးေဆာင္တဲ့ လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား စိ စစ္ေရး ေကာ္ မတီ အေနနဲ႔ မဟုတ္ေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေဟာင္းေတြ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ ဖြဲ႔စည္း ထားတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ကေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ ေတြထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သားေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေန ေသး တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ အေၾကာင္း စိစစ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ ကိုရဲေအာင္က ဗီြအိုေအ ကို ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔ စာရင္း အရ ဆိုရင္ တင္ျပ ထားတဲ့ စာရင္းအရ ၃၃ဦး က်န္ပါ ေသးတယ္။ ေကာ္မတီက သတ္ မွတ္ ထားတာေတာ့ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီလူေတြ အကုန္လံုးက ႏုိင္ငံေရး ပုဒ္မေတြ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီလူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အျဖစ္ ေကာ္မတီက ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြး ၾကပါတဲ့ အခါမွာ တခ်ိဳ႕ဟာ ေတြက ရာဇဝတ္ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ရွိေနတဲ့ အတြက္ ဒီႏွစ္ အ ကုန္မွာ နိုင္ငံေရး ပုဒ္မအရ ရွင္းေပး ၿပီးေတာ့ က်န္တာေတြ ကိုေဆြးေႏြးဖို႔ အတြက္ တင္ျပေပးမယ္ လို႔ေတာ့ ေကာ္မ တီ ဥကၠ႒က ေျပာသြား ပါတယ္။ ေျပာသြားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္ တို႔က ဒီဟာ ကို ေစာင့္ ၾကည့္ ေန တယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ ေနတာမွာ အခု အခ်ိန္ အထိ ဒီလူေတြကို လႊတ္ေပးတာ မေတြ႔ရ ပါ ဘူး။ "

လက္က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သား စိစစ္ေရး ေကာ္မ တီဟာ ဆက္ တည္ ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးစိုး သိန္းကေၿပာ ထားၿပီး အခုနွစ္ဆန္းပိုင္း မွာေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း လုပ္ဖို႔ အေၾကာင္း ၾကား ထားခဲ့ေပ မဲ့ ႏွစ္ ႀကိမ္ တိုင္ ေရႊ႕ဆိုင္း ၿပီးတဲ့ေနာက္ အစည္း အေ၀း ဘယ္ေတာ့ လုပ္မယ္ ဆိုတာကို ဘာမွ မသိ ရ ေသး ဘူး လို႔ ကိုရဲေအာင္က ေျပာပါတယ္။

"၁၂ ရက္ ေျပာင္းလဲ ၿပီးတဲ့ အခါ က်ေတာ့ က်ေနာ္ တို႔ကို ၉ ရက္ေန႔မွာ အေၾကာင္းၾကား ပါတယ္။ အစည္း အေဝးကို ၁၂ ရက္ေန႔ ေရႊ႕ဆိုင္း လိုက္ၿပီ ဆုိတာ အေၾကာင္းၾကား ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေရႊ႕ဆိုင္းတယ္။ ဘယ္ေတာ့ လုပ္မယ္ ဆိုတာလည္း မေျပာဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က ဒီအစည္း အေဝး လုပ္မွပဲ လက္ က်န္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သားေတြ ကိစၥ ေျပာဆို ေဆြးေႏြး ရမွာ ျဖစ္တယ္။ အခုက က်ေနာ္ တို႔က ဘာ မွ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖို႔ ေနရာ မရွိဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အစည္း အေဝး လုပ္မယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တုိင္ ဘာမွ တိတိ က်က် မသိရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။"

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အမိန္႔ ေခါင္းစဥ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အက်ဥ္းသား ေတြကို လႊတ္ေပးလို႔ လြတ္တဲ့ထဲ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ပါ၀င္ လာတိုင္းမွာ ႏုိင္ငံ တကာက အမ်ား အားျဖင့္ ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆို ၾကၿပီး အခုဆိုရင္ ကိုရဲေအာင္ တို႔က ေျပာေနတဲ့ က်န္ေန ေသးတယ္ ဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ကိစၥကို ျမန္မာ့ အေရး စိတ္၀င္စားတဲ့ အစိုးရေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔ အစည္း ႀကီးေတြက မေျပာ သေလာက္ ျဖစ္ေန ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ လည္း ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုတဲ့ အခ်ိန္ တိုင္းမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သားေတြ လႊတ္ေပးဖို႔ ကိစၥကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ဦးစားေပး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြး သင့္တယ္ လို႔ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ FIDH က တုိက္တြန္း ပါတယ္။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus