ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ
 |
| အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန္ေသာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အတြက္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ။ |
ဦးသိန္းထုိက္ဦး
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း3.5.2016
ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ကမာၻ တ၀ွမ္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနဟာ အႀကီးအက်ယ္ ေလ်ာ့က်သြား ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ဆုိင္ရာ ေကာ္မရွင္က တနလာၤေန႔မွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေသးခင္ အေျခအေနကို အစီရင္ခံစာက အဓိကထား ေရသားတာ ျဖစ္ေပမယ့္ အစိုးရသစ္ အေနနဲ႔ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ တုိးတက္ေအာင္ ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ သင့္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကိုလည္း ထည့္သြင္း ေရးသားထား ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုသိန္းထိုက္ဦးက တင္ျပပါလိမ့္မယ္။
ကမာၻတ၀ွမ္း အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ အစိုးရေတြလက္ေအာက္မွာ ဘာသာေရး ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ လူေတြ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံေနရတဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီအထဲမွာ မၾကခဏဆုိသလို ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ားစုဟာ ခရစ္ယာန္နဲ႔ မူဆလင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့အေၾကာင္း ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ေဖၚျပပါတယ္။ အီရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဆူဒန္စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈေတြကို ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ အေမရိကန္ အစိုးရနဲ႔ မဟာမိတ္အျဖစ္ လက္တြဲေနတဲ့ ဗီယက္နမ္နဲ႔ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံေတြက ဘာသာေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြကိုလည္း USCIRF အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ မွာ ေရးသားထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္က ဘာသာေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြကို အစီရင္ခံ တင္ျပထားတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ျမန္မာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ တရုတ္၊ စတဲ့ အာရွ သုံးနုိင္ငံ အပါအ၀င္ ၁၀ ႏုိင္ငံကို အထူးစုိးရိမ္ရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ စာရင္းမွာ ဆက္ၿပီး ထည့္သြင္းဖို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဆီ အဆုိျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာအစိုးရက ဘဂၤလီလို႔ေခၚတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚမွာ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရး အေၾကာင္းျပ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတာကို အစီရင္ခံစာက ေဖၚျပပါတယ္။ အစီရင္ခံစာပါ အခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အေရွ႕အာရွေရးရာ သုေတသနမွဴ းTina Mufford က ဗြီအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အမုန္းတရား ပ်ံ႕ပြားေအာင္ ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိတာေတြ၊ အထူးသျဖင့္ မူဆလင္ေတြအေပၚ၊ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ သူေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရွိေနတာကို က်မတို႔ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးအရ ခြဲျခားတဲ့ ဥပေဒေလးခုကို အတည္ျပဳခဲ့တာလည္း ရွိပါတယ္။ မူဆလင္ေတြ အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးပို္င္ခြင့္ ဆုံးရႈံးခဲ့တာေတြ ရွိသလို၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရွိခဲ့တာေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။”
အစီရင္ခံစာမွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေဒသေတြက ခရစ္ယာန္ ဘာသာေရး လူနည္းစုေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈေတြအေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အနည္းဆုံး လူတစ္သိန္း ေလာက္ ျပည္တြင္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့အျဖစ္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရၿပီး အဲဒီထဲက အမ်ားစုဟာ ခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္မယ့္ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြမွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္လာေအာင္ တြန္းအားေပးဖို႔ အေမရိကန္ အစိုးရကို တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လူနည္းစု၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို အာမခံႏုိင္မယ့္ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းၿပီး ခုိင္ခုိင္မာမာ က်င့္သုံးႏုိင္ေအာင္ တိုက္တြန္းဖို႔လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အဆုိျပဳထားပါတယ္။ အေရွ႕အာရွေရးရာ သုေတသနမွဴး Tina Mufford က အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“က်မတို႔ ဘက္က အဆိုျပဳခ်က္ေတြဟာ ေယဘူယ်အားျဖင့္ အေမရိကန္ အစိုးရကို အဓိက တင္ျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေနာင္ အာနာဂတ္ မွာ ေရွ႕ျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အလားအလာေတြကို အဆုိျပဳတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္ေတြ အတြင္း ျမန္မာအစိုးရက တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို ထင္ဟပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔ကလည္း ဒီကိစၥကို က်မတို႔ ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေသးတယ္။”
ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ USCIRF ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရ အစိုးရသစ္ကို အဓိက ဦးတည္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာ အစိုးရသစ္ အေနနဲ႔ ဘာသာေရး ဒါမွမဟုတ္ ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးၿပီးေတာ့ ႏွစ္သစ္ကို စတင္ပါလို႔ ေကာ္မရွင္က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ေရြြးခ်ယ္ခံ ပထမဆံုး အရပ္သား သမၼတ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အပါအ၀င္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးေတြအေပၚ ခုိင္မာတဲ့သႏၷိ႒ာန္ ရွိတယ္ ဆိုတာကို သက္ေသျပ ရမယ္လို႔လည္း USCIRF ကေျပာဆိုထားပါတယ္။
ဒီေကာ္မရွင္ဟာ ကမာၻတ၀ွမ္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ဒါမွမဟုတ္ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာတဲ့ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္တခု ျဖစ္ပါတယ္။
