သကၤန္းကၽြန္းမွာ ဘာသာေရး အဓိကရုန္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈရွိေနဟု လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေျပာ
သဃၤ္န္းကြ်န္း ၿမိဳ႕နယ္ တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္တြင္း ၾသဂုတ္လ (၄)ရက္ေန႕ညက ဧည့္စာရင္း ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးေနစဥ္ (ဓါတ္ပံု- မသီတာ) |
မအင္ၾကင္းႏုိင္
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
8.8.2016
သဃၤန္းကြ်န္း ၿမိဳ႕နယ္မွာ မ်ဳိးခ်စ္ ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢဆိုတဲ့ အဖဲြ႕ကေန ဘာသာေရးအဓိက ရုန္းျဖစ္ေအာင္ စည္းရံုး လွဳံေဆာ္ေနတာေၾကာင့္ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ လိုေနေၾကာင္း သဃၤန္းကြ်န္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ သဃၤန္းကြ်န္း တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္မွာ မ်ဳိးခ်စ္အဖဲြ႕ေတြဆိုၿပီး သံဃာတခ်ဳိ႕နဲ႕ လူအုပ္စုတစုက မေန႔ညက ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ စိုးရိမ္ ထိန္႔လန္႔ေနေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အေျခအေနေတြကို စံုစမ္းေမးျမန္း ထားတဲ့ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေသးစိတ္ ေျပာျပမွာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လက သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္မွာ ဘာသာျခား လူငယ္ႏွစ္ဦး ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတဲ့ ကိစၥကို အေျခခံၿပီး မ်ဳိးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢဆိုတဲ့ အဖဲြ႕တခုကေန ဘာသာေရး အဓိကရုန္း ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေနေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရဲ႕ NLD သဃၤန္းကြ်န္းလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေနဘုန္းလတ္က ေျပာပါတယ္။
“အဓိကေတာ့ မ်ဳိးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတာခင္ဗ်။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒါကို ဘယ္လုိဆက္ၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ဖို႔ရွိမလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္လုိ ကိုင္တြယ္မလဲ ဆိုတာေတာ့ အစိုးရကို ေမးရမွာပဲခင္ဗ်။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီရပ္ကြက္က အဲလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ သဃၤန္းကြ်န္းမွာလာၿပီးေတာ့ ဘာသာေရး လႈ႔ံေဆာ္မႈေတြ လုပ္ေနတာ ၂ ခါ ၊ ၃ ခါ ေလာက္ရွိၿပီ။”
ဇူလိုင္လကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈမွာ ပတ္သက္သူကို ရဲဘက္က ဖမ္းဆီးႏိုင္ျခင္းမရွိေသးပါဘူး။ ဒီအေတာအတြင္း အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာ ၀င္ေရာက္တားဆီးခဲ့တာေၾကာင့္ ဓါးဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့ မိခင္ျဖစ္သူဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ (၄)ရက္ေန႔က အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ကို အေျခခံၿပီး သံဃာတခ်ိဳ႕နဲ႔ လူအုပ္တခ်ဳိ႕က သဃၤန္းကြ်န္း တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္ဘက္မွာေနထိုင္တဲ့ အျခား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံ မသီတာကေျပာပါတယ္။
မေန႔ညကျဖစ္တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႕ ဗီြအိုေအက စတင္ေမးျမန္းရာမွာ-
“အခုဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုေတာ့ ျဖစ္တဲ့ ရပ္ကြက္ ၃ ရပ္မွာေပါ့ေနာ္ ၉၆၉ အဖြဲ႔ေတြက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို မီးရို႕မယ္ ၊ ဘာညာေပါ့ေနာ္ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ ျခိမ္းေျခာက္ေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ရပ္ကြက္ထဲမွာ မေနရဲပဲနဲ႔ အ၀တ္အစားထုတ္ကေလးေတြ ထုတ္ၿပီးေတာ့ တိမ္းေရွာင္ေနရတယ္။ ရဲေတြကလည္း ခဏေရွာင္ေနဖို႔ပဲေျပာတာေပါ့ေနာ္။ အခု က်မတို႔က်ေတာ့ ဖမ္းထားတဲ့လူေတြရဲ႕အေရွ႕မွာပဲ က်မတို႔ ေစာင့္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ကိုလည္း အႏၱရာယ္ျပဳမွာဆိုၿပီး က်မတို႔ ၄-၅၀ ေယာက္ေပါ့ေနာ္ဒီ ၂၄ ေယာက္ကို ညဘက္ကို ထိုင္ေစာင့္ေနတယ္။
ေမး။ ။သူတို႔ကို အခု ဘယ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားတာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ ထိန္းသိမ္းထားတာက သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးေဘးက ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈရံုး အဲဒီအထဲမွာ
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ၉၆၉ က ဘယ္တုန္းက အဲဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္တာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။စျဖစ္တဲ့ညကေပါ့ေနာ္။ ၾကာသပေတးညက လာစစ္တာဘုန္းႀကီးေတြ မပါဘူး။ အဲဒီ ဆယ္အိမ္မွဴး ရာအိမ္မွဴးေတြနဲ႔ က်မတို႔ မသိတဲ့လူေတြနဲ႔ လာစစ္တယ္။ အဲဒီ ရပ္ကြက္ရံုးကို ေခၚသြားေတာ့မွ ဘုန္းႀကီးေတြနဲ႔ ေနာက္လူေတြကိုပါ သြားေတြ႕တယ္။
ေမး။ ။ ဘုန္းႀကီးေတြနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ပါလာၿပီးေတာ့ သူတို႔က အဲဒီမွာ ေမးတာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ဘာေတြေမးတာလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔လူေတြကိုေပါ့ေနာ္ ဘယ္ကလာတာလဲ ဘဂၤါလီပံုစံမ်ိဳးေပါ့အမရယ္ ရခိုင္ျပည္ကလာတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုၿပီးေတာ့ စြတ္စြဲတာတို႔ အဲလိုမ်ိဳးစြတ္စြဲတယ္။ ေနာက္ေန႔ လ၀က ကလည္း စစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔က လ၀က ကလူႀကီးကိုေတာင္ အဲဒီလိုမ်ိဳး စကားမ်ားၾကတယ္။ အျဖဴကတ္ေတြထုတ္ေပးတာေတြေလ အဲဒီကတ္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ လြယ္လြယ္ကူကူထုတ္ေပးရမွာလဲ ဘာညာဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ ဘုန္းႀကီးေတြကေျပာတယ္။
ေမး။ ။ ေျပာေတာ့ အဲဒီမွာ လ၀က အရာရွိေတြကေရာ သူတို႔ကို ဘာျပန္ေျပာလဲ။
ေျဖ။ ။ လ၀က အရာရွိေတြက သူတို႔ကို ဘာျပန္ေျပာလဲဆိုေတာ့ သူတို႔နဲ႔ စကားမ်ားတဲ့ ဗြီဒီယို ဖိုင္ကိုေတာ့ က်မတို႔လုပ္ထားတယ္။ သူတို႔က အျပစ္မရွိတာကို ဘယ္လိုဖမ္းရမလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ လ၀က လူႀကီးတေယာက္က ေမးတယ္။ သူတို႔ကိုေျပာတာေပါ့ေနာ္ အဲဒါကို သူတို႔က ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတာကို ဘာကိုအျပစ္မရွိရမွာလဲဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလ၀က လူႀကီးနဲ႔ သူတို႔နဲ႔ စကားမ်ားၾကတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ
ေမး။ ။ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့လူေတြကေရာ ဘုန္းႀကီးေတြ စြပ္စြဲသလို ရခိုင္ျပည္နယ္က မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ သူတို႔ဘယ္ကလာၾကတဲ့ လူေတြလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ သူတို႔က အခုလက္ရွိက သဃၤန္းကြ်န္း ၿမိဳ႕နယ္မွာ ေမြးၿပီးေတာ့ သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္မွာပဲ ၾကီးတဲ့လူေတြ အမ်ားဆံုးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေမြး ဒီမွာၾကီးတာေတြ အဲဒီ ေမာ္လၿမိဳင္ က ေက်ာင္းသားေတြက်ေတာ့ သထံုဘက္မွာေနတဲ့လူေတြ ေမာ္လၿမိဳင္ဇာတိေတြ ၊ ေထာက္ခံစာေတြလည္း ေမာ္လၿမိဳင္ ကပဲယူထားတာ ၂၀၁၅ ေထာက္ခံစာေတြ ဒါေတြေတာင္မွပဲ ယူလာတာ သူတို႔ေတြက။ သာေကတ ကတေယာက္ပါတယ္ သာေကတ ေထာက္ခံစာနဲ႔ နယ္ေတြကေတာင္မပါဘူး။
ေမး။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ သူတို႔ကို ဘာအမႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားသလဲဆိုတာ အမတို႔ ေသခ်ာမသိေသးဘူးလား။
ေျဖ။ ။ က်မတို႔က တေနကုန္လံုးကိုေမးေနတာ လာတဲလူတိုင္းကိုလည္းေမးတယ္၊ ရဲကိုလည္းေမးတယ္။ ဘာမွန္းကို သူတို႔လည္းမသိဘူးတဲ့ မနက္ျဖန္ကိုေတာ့ တရားရံုးတင္မယ္တဲ့ အဲဒီလိုပဲ ေျပာတယ္။”
ဒီအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တာ၀န္က် သု၀ဏၰရဲစခန္းရဲ႕ စခန္းမႈးသန္းစိုးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ-
“ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲတပ္ဖြဲ႔ လံုၿခံဳေရးအျပည့္ရွိပါတယ္။ ဘာမွထူးျခားမႈမရွိပါဘူး။
ေမး။ ။ ဟိုတေန႔က ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိသလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ အဲဒါေတာ့ေျပာလို႔မရေသးဘူးအမ”
အခုလို သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆူပူမႈေတြျဖစ္ေအာင္ အင္တာနက္ေတြက ေနတဆင့္လွဳံေဆာ္ေနတာေတြကိုလည္း သတိထားၾကဖို႔ ဦးေနဖုန္းလတ္က ေျပာပါတယ္။
“သာမန္ေျပာဆိုတဲ့ကိစၥေတြကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးလႈံ႕ေဆာ္ေပးေနတဲလူေတြက တမင္သတ္သတ္ အျပင္မွာေရာ၊ အြန္လိုင္းမွာေရာ လုိက္ၿပီးေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္ေနတာေတြရွိေနတယ္ခင္ဗ်။ အျပင္မွာလိုက္ၿပီးေတာ့ လႈံ႕ေဆာ္ေနတဲ့အဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ္တို႔ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္သင့္တယ္ အစိုးရအေနနဲ႕ေလ။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ အေျခအေနမွန္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကိုသံုးၿပီးေတာ့ အြန္လိုင္းေပၚမွာ ဘာသာေရးလႈ႔ံေဆာ္ေနတာေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး က်ေနာ္တို႔စဥ္းစားသင့္တယ္ခင္ဗ်ာ။”
မ်ဳိးေစာင့္၀ါဒီေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႕ ဇူလိုင္လက သံဃာ့မဟာနာယကအဖဲြ႕နဲ႔ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကိုကလည္း ဘာသာတခုနဲ႔တခုၾကား၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးနဲ႔ တမ်ိဳးၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေအာင္ အမုန္းစကားေတြ ျဖန္႔ေ၀တဲ့လွဳပ္ရွားမႈေတြကို အစိုးရအေနနဲ႕ ထိထိေရာက္အေရးယူ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
8.8.2016
သဃၤန္းကြ်န္း ၿမိဳ႕နယ္မွာ မ်ဳိးခ်စ္ ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢဆိုတဲ့ အဖဲြ႕ကေန ဘာသာေရးအဓိက ရုန္းျဖစ္ေအာင္ စည္းရံုး လွဳံေဆာ္ေနတာေၾကာင့္ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ လိုေနေၾကာင္း သဃၤန္းကြ်န္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ သဃၤန္းကြ်န္း တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္မွာ မ်ဳိးခ်စ္အဖဲြ႕ေတြဆိုၿပီး သံဃာတခ်ဳိ႕နဲ႕ လူအုပ္စုတစုက မေန႔ညက ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ စိုးရိမ္ ထိန္႔လန္႔ေနေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အေျခအေနေတြကို စံုစမ္းေမးျမန္း ထားတဲ့ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေသးစိတ္ ေျပာျပမွာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လက သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္မွာ ဘာသာျခား လူငယ္ႏွစ္ဦး ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားတဲ့ ကိစၥကို အေျခခံၿပီး မ်ဳိးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ား သမဂၢဆိုတဲ့ အဖဲြ႕တခုကေန ဘာသာေရး အဓိကရုန္း ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေနေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရဲ႕ NLD သဃၤန္းကြ်န္းလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေနဘုန္းလတ္က ေျပာပါတယ္။
“အဓိကေတာ့ မ်ဳိးခ်စ္ရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတာခင္ဗ်။
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒါကို ဘယ္လုိဆက္ၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ဖို႔ရွိမလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္လုိ ကိုင္တြယ္မလဲ ဆိုတာေတာ့ အစိုးရကို ေမးရမွာပဲခင္ဗ်။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီရပ္ကြက္က အဲလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ သဃၤန္းကြ်န္းမွာလာၿပီးေတာ့ ဘာသာေရး လႈ႔ံေဆာ္မႈေတြ လုပ္ေနတာ ၂ ခါ ၊ ၃ ခါ ေလာက္ရွိၿပီ။”
ဇူလိုင္လကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈမွာ ပတ္သက္သူကို ရဲဘက္က ဖမ္းဆီးႏိုင္ျခင္းမရွိေသးပါဘူး။ ဒီအေတာအတြင္း အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာ ၀င္ေရာက္တားဆီးခဲ့တာေၾကာင့္ ဓါးဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့ မိခင္ျဖစ္သူဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ (၄)ရက္ေန႔က အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ကို အေျခခံၿပီး သံဃာတခ်ိဳ႕နဲ႔ လူအုပ္တခ်ဳိ႕က သဃၤန္းကြ်န္း တိုးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္ဘက္မွာေနထိုင္တဲ့ အျခား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံ မသီတာကေျပာပါတယ္။
မေန႔ညကျဖစ္တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႕ ဗီြအိုေအက စတင္ေမးျမန္းရာမွာ-
“အခုဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုေတာ့ ျဖစ္တဲ့ ရပ္ကြက္ ၃ ရပ္မွာေပါ့ေနာ္ ၉၆၉ အဖြဲ႔ေတြက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို မီးရို႕မယ္ ၊ ဘာညာေပါ့ေနာ္ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ ျခိမ္းေျခာက္ေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ရပ္ကြက္ထဲမွာ မေနရဲပဲနဲ႔ အ၀တ္အစားထုတ္ကေလးေတြ ထုတ္ၿပီးေတာ့ တိမ္းေရွာင္ေနရတယ္။ ရဲေတြကလည္း ခဏေရွာင္ေနဖို႔ပဲေျပာတာေပါ့ေနာ္။ အခု က်မတို႔က်ေတာ့ ဖမ္းထားတဲ့လူေတြရဲ႕အေရွ႕မွာပဲ က်မတို႔ ေစာင့္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ကိုလည္း အႏၱရာယ္ျပဳမွာဆိုၿပီး က်မတို႔ ၄-၅၀ ေယာက္ေပါ့ေနာ္ဒီ ၂၄ ေယာက္ကို ညဘက္ကို ထိုင္ေစာင့္ေနတယ္။
ေမး။ ။သူတို႔ကို အခု ဘယ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားတာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ ထိန္းသိမ္းထားတာက သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးေဘးက ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈရံုး အဲဒီအထဲမွာ
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ၉၆၉ က ဘယ္တုန္းက အဲဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္တာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။စျဖစ္တဲ့ညကေပါ့ေနာ္။ ၾကာသပေတးညက လာစစ္တာဘုန္းႀကီးေတြ မပါဘူး။ အဲဒီ ဆယ္အိမ္မွဴး ရာအိမ္မွဴးေတြနဲ႔ က်မတို႔ မသိတဲ့လူေတြနဲ႔ လာစစ္တယ္။ အဲဒီ ရပ္ကြက္ရံုးကို ေခၚသြားေတာ့မွ ဘုန္းႀကီးေတြနဲ႔ ေနာက္လူေတြကိုပါ သြားေတြ႕တယ္။
ေမး။ ။ ဘုန္းႀကီးေတြနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ပါလာၿပီးေတာ့ သူတို႔က အဲဒီမွာ ေမးတာလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ဘာေတြေမးတာလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔လူေတြကိုေပါ့ေနာ္ ဘယ္ကလာတာလဲ ဘဂၤါလီပံုစံမ်ိဳးေပါ့အမရယ္ ရခိုင္ျပည္ကလာတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုၿပီးေတာ့ စြတ္စြဲတာတို႔ အဲလိုမ်ိဳးစြတ္စြဲတယ္။ ေနာက္ေန႔ လ၀က ကလည္း စစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔က လ၀က ကလူႀကီးကိုေတာင္ အဲဒီလိုမ်ိဳး စကားမ်ားၾကတယ္။ အျဖဴကတ္ေတြထုတ္ေပးတာေတြေလ အဲဒီကတ္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ လြယ္လြယ္ကူကူထုတ္ေပးရမွာလဲ ဘာညာဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ ဘုန္းႀကီးေတြကေျပာတယ္။
ေမး။ ။ ေျပာေတာ့ အဲဒီမွာ လ၀က အရာရွိေတြကေရာ သူတို႔ကို ဘာျပန္ေျပာလဲ။
ေျဖ။ ။ လ၀က အရာရွိေတြက သူတို႔ကို ဘာျပန္ေျပာလဲဆိုေတာ့ သူတို႔နဲ႔ စကားမ်ားတဲ့ ဗြီဒီယို ဖိုင္ကိုေတာ့ က်မတို႔လုပ္ထားတယ္။ သူတို႔က အျပစ္မရွိတာကို ဘယ္လိုဖမ္းရမလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ လ၀က လူႀကီးတေယာက္က ေမးတယ္။ သူတို႔ကိုေျပာတာေပါ့ေနာ္ အဲဒါကို သူတို႔က ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတာကို ဘာကိုအျပစ္မရွိရမွာလဲဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလ၀က လူႀကီးနဲ႔ သူတို႔နဲ႔ စကားမ်ားၾကတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ
ေမး။ ။ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့လူေတြကေရာ ဘုန္းႀကီးေတြ စြပ္စြဲသလို ရခိုင္ျပည္နယ္က မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ သူတို႔ဘယ္ကလာၾကတဲ့ လူေတြလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ သူတို႔က အခုလက္ရွိက သဃၤန္းကြ်န္း ၿမိဳ႕နယ္မွာ ေမြးၿပီးေတာ့ သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္မွာပဲ ၾကီးတဲ့လူေတြ အမ်ားဆံုးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေမြး ဒီမွာၾကီးတာေတြ အဲဒီ ေမာ္လၿမိဳင္ က ေက်ာင္းသားေတြက်ေတာ့ သထံုဘက္မွာေနတဲ့လူေတြ ေမာ္လၿမိဳင္ဇာတိေတြ ၊ ေထာက္ခံစာေတြလည္း ေမာ္လၿမိဳင္ ကပဲယူထားတာ ၂၀၁၅ ေထာက္ခံစာေတြ ဒါေတြေတာင္မွပဲ ယူလာတာ သူတို႔ေတြက။ သာေကတ ကတေယာက္ပါတယ္ သာေကတ ေထာက္ခံစာနဲ႔ နယ္ေတြကေတာင္မပါဘူး။
ေမး။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ သူတို႔ကို ဘာအမႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားသလဲဆိုတာ အမတို႔ ေသခ်ာမသိေသးဘူးလား။
ေျဖ။ ။ က်မတို႔က တေနကုန္လံုးကိုေမးေနတာ လာတဲလူတိုင္းကိုလည္းေမးတယ္၊ ရဲကိုလည္းေမးတယ္။ ဘာမွန္းကို သူတို႔လည္းမသိဘူးတဲ့ မနက္ျဖန္ကိုေတာ့ တရားရံုးတင္မယ္တဲ့ အဲဒီလိုပဲ ေျပာတယ္။”
ဒီအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တာ၀န္က် သု၀ဏၰရဲစခန္းရဲ႕ စခန္းမႈးသန္းစိုးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ-
“ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲတပ္ဖြဲ႔ လံုၿခံဳေရးအျပည့္ရွိပါတယ္။ ဘာမွထူးျခားမႈမရွိပါဘူး။
ေမး။ ။ ဟိုတေန႔က ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိသလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ အဲဒါေတာ့ေျပာလို႔မရေသးဘူးအမ”
အခုလို သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆူပူမႈေတြျဖစ္ေအာင္ အင္တာနက္ေတြက ေနတဆင့္လွဳံေဆာ္ေနတာေတြကိုလည္း သတိထားၾကဖို႔ ဦးေနဖုန္းလတ္က ေျပာပါတယ္။
“သာမန္ေျပာဆိုတဲ့ကိစၥေတြကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးလႈံ႕ေဆာ္ေပးေနတဲလူေတြက တမင္သတ္သတ္ အျပင္မွာေရာ၊ အြန္လိုင္းမွာေရာ လုိက္ၿပီးေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္ေနတာေတြရွိေနတယ္ခင္ဗ်။ အျပင္မွာလိုက္ၿပီးေတာ့ လႈံ႕ေဆာ္ေနတဲ့အဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ္တို႔ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္သင့္တယ္ အစိုးရအေနနဲ႕ေလ။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ အေျခအေနမွန္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကိုသံုးၿပီးေတာ့ အြန္လိုင္းေပၚမွာ ဘာသာေရးလႈ႔ံေဆာ္ေနတာေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး က်ေနာ္တို႔စဥ္းစားသင့္တယ္ခင္ဗ်ာ။”
မ်ဳိးေစာင့္၀ါဒီေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႕ ဇူလိုင္လက သံဃာ့မဟာနာယကအဖဲြ႕နဲ႔ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကိုကလည္း ဘာသာတခုနဲ႔တခုၾကား၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးနဲ႔ တမ်ိဳးၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေအာင္ အမုန္းစကားေတြ ျဖန္႔ေ၀တဲ့လွဳပ္ရွားမႈေတြကို အစိုးရအေနနဲ႕ ထိထိေရာက္အေရးယူ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။