ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈ ဆက္ထားဖို႔ HRW တိုက္တြန္း
3.9.2016
စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ စတင္ဖုိ႔ ရွိတဲ့ ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ့ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးပါတဲ့ စီးပြြါးေရး ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ရုတ္သိမ္းေပးဖို႔ စီစဥ္ေနတဲ့ အိုဘားမား အစိုးရအဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေရး လမ္းလြဲေစဖုိ႔ စစ္တပ္က မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဒီဒဏ္ခတ္ မႈေတြကို ဆက္လက္ထားရွိ သင့္တယ္လုိ႔ နယူးေရာက္ အေျခစိုက္ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္ေရး အဖြဲ႔ႀကီးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ရဲ့ ဒီ အေရးယူဒဏ္ခတ္ မႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး ေျပာင္း လဲမႈေတြ လုပ္လာေစဖုိ႔ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ့ အေပါင္းအပါေတြ အတြက္ ဦးတည္ခ်မွတ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါေတြဟာ စစ္တပ္က အရပ္သား အစိုးရကို အာဏာအျပည့္အဝ လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ အဆံုး သတ္ေစဖုိ႔ စစ္တပ္ကို ဖိအားေပးရာမွာ အေရးပါတယ္လုိ႔ HRW ရဲ့ အာရွေရးရာ ဒါရိုက္တာ John Sifton က ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၂ ဇူလိုင္လကေန ၂၀၁၆ ေမလအတြင္း ျမန္မာ့ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဘဏ္လုပ္ငန္းေ တြ၊ သြင္းကုန္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ အေပၚ ကန္႔ သတ္ထားမႈ အမ်ားအျပားကို အေမရိကန္က ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ ပိတ္ပင္မႈ အမ်ားစုဟာ ျမန္မာစစ္ဘက္ဆိုင္ရာေတြ၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ SDN ေခၚ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔စည္း အလိုက္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနက ပစ္မွတ္ထား ကန္႔သတ္သူေတြပဲ က်န္တာပါ။
ေမလထဲ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး John Kerry ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပူးတြဲသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း စစ္တပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခြင့္ မေပးမခ်င္း အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ထား မႈေတြ မဖယ္ရွားဖုိ႔ သေဘာထား ရွိေၾကာင္း ၂ ဖက္စလံုးက ျပသခဲ့တယ္လို႔ HRW ကေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္ေနမႈေတြ အတြက္ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္တာနဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈ ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကက႑ကေန ပါဝင္ေနၿပီး အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈ အမ်ားဆံုး ရွိေနၿပီး စစ္ဗိုလ္ႀကီးေတြ ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ေပးေန တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ က႑ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္မႈေတြ SDN အေရးယူမႈေတြ ဆက္လက္ ထားရွိတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မသြားေ စဖုိ႔ အေရးပါတာမို႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
စက္တင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ စတင္ဖုိ႔ ရွိတဲ့ ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ့ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးပါတဲ့ စီးပြြါးေရး ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ရုတ္သိမ္းေပးဖို႔ စီစဥ္ေနတဲ့ အိုဘားမား အစိုးရအဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေရး လမ္းလြဲေစဖုိ႔ စစ္တပ္က မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဒီဒဏ္ခတ္ မႈေတြကို ဆက္လက္ထားရွိ သင့္တယ္လုိ႔ နယူးေရာက္ အေျခစိုက္ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္ေရး အဖြဲ႔ႀကီးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ရဲ့ ဒီ အေရးယူဒဏ္ခတ္ မႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး ေျပာင္း လဲမႈေတြ လုပ္လာေစဖုိ႔ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ့ အေပါင္းအပါေတြ အတြက္ ဦးတည္ခ်မွတ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါေတြဟာ စစ္တပ္က အရပ္သား အစိုးရကို အာဏာအျပည့္အဝ လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ အဆံုး သတ္ေစဖုိ႔ စစ္တပ္ကို ဖိအားေပးရာမွာ အေရးပါတယ္လုိ႔ HRW ရဲ့ အာရွေရးရာ ဒါရိုက္တာ John Sifton က ေျပာပါတယ္။
၂၀၁၂ ဇူလိုင္လကေန ၂၀၁၆ ေမလအတြင္း ျမန္မာ့ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဘဏ္လုပ္ငန္းေ တြ၊ သြင္းကုန္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြ အေပၚ ကန္႔ သတ္ထားမႈ အမ်ားအျပားကို အေမရိကန္က ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့ ပိတ္ပင္မႈ အမ်ားစုဟာ ျမန္မာစစ္ဘက္ဆိုင္ရာေတြ၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ SDN ေခၚ လူပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔စည္း အလိုက္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနက ပစ္မွတ္ထား ကန္႔သတ္သူေတြပဲ က်န္တာပါ။
ေမလထဲ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး John Kerry ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပူးတြဲသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း စစ္တပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခြင့္ မေပးမခ်င္း အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ထား မႈေတြ မဖယ္ရွားဖုိ႔ သေဘာထား ရွိေၾကာင္း ၂ ဖက္စလံုးက ျပသခဲ့တယ္လို႔ HRW ကေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္ေနမႈေတြ အတြက္ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္တာနဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈ ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကက႑ကေန ပါဝင္ေနၿပီး အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈ အမ်ားဆံုး ရွိေနၿပီး စစ္ဗိုလ္ႀကီးေတြ ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ေပးေန တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ က႑ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္မႈေတြ SDN အေရးယူမႈေတြ ဆက္လက္ ထားရွိတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မသြားေ စဖုိ႔ အေရးပါတာမို႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
