 |
| (ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
2.6.2015
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူနည္းစုု ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ခြဲျခား ဆက္ဆံတာေတြ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီလိုု႔ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမားက ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က တုိက္တြန္း လုိက္ပါတယ္။
သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အာဆီယံ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး လူနည္းစုေတြကို တန္းတူ ဆက္ဆံၿပီး အကာအကြယ္ ေပးတာဟာ ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ႕ အာဏာရွင္ အစုိးရကေန ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ အျဖစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ အေရးပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အေရးႀကီးဆုံးတခု ေတာင္းဆုိခ်င္တာက လူေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြကို ရပ္တန္႔ဖုိ႔ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ထင္ထင္ရွားရွားရိွလိုု႔ တုုိင္းျပည္ကေန သူတုုိ႔ ထြက္ခြာသြားၾကတယ္ဆိုတဲ့ အက်ဳိးအေၾကာင္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လိုု႔ က်ေနာ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတေယာက္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ အေရးႀကီးဆံုးဟာ ငါ့ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ေနရာ၊ ငါ့မိဘေတြ ေနထုုိင္ခဲ့တဲ့ေျမေပၚမွာပဲ ေနခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုုိးရက က်ေန႔ာ္ကို အကာအကြယ္ေပးေနတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာဖုုိ႔နဲ႔ လူေတြ က်ေန႔ာ္ကို တန္းတူဆက္ဆံဖုုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါပဲ လိုုခ်င္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ဘယ္လိုုဆက္ဆံခံခဲ့ရလဲ ဆိုတာဟာ ဒီမုုိကေရစီအေျပာင္းအလဲရဲ႕ အစိတ္အပုုိင္းတခုျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥအေပၚ ေလးေလးနက္နက္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”
လက္ရိွပင္လယ္ျပင္မွာ အသက္အႏၱရာယ္ ႀကဳံေနရတဲ့ လူကုုန္ကူးခံရသူေတြကို ဆက္လက္ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ကိုလည္း အင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားကို တုိက္တြန္းတယ္လို႔လည္း အေမရိကန္သမၼတက ေျပာပါတယ္။
ႏိုုင္ငံတာကာနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတ့ာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသုံးအနႈန္းကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးေနၾကေပမယ့္ ျမန္မာအစုုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအနႈန္းကို လက္မခံပဲ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ အေရးဟာ လူကုန္ကူးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုုိ႔ ေျပာပါတယ္။
လတ္တေလာ ပင္လယ္ျပင္ ေလွစီးဒုကၡသည္အေရး ျပႆ နာဟာ ေဒသတြင္း ျပႆ နာတခုလို ျဖစ္လာေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း လူ ၂၀၀ ေက်ာ္ပါ လူေမွာင္ခိုေလွတစီး ျမန္မာေရတပ္က ဖမ္းမိခဲ့သလို ဧရာ၀တီတိုင္းမွာလည္း ဘဂၤါလီ ၇၀၀ ေက်ာ္ လိုက္ပါလာတဲ့ ေလွတစီး ဖမ္းမိထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံးနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ လူေပါင္း ၂၆၀၀ ကို တင္ေဆာင္ထားတဲ့ ေလွ ၇ စီးေလာက္ဟာ ပင္လယ္ထဲမွာ ရွိေနဦးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ေဒၚလွလွသန္း
2.6.2015
ကပၸလီ ပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ ေမ်ာေနတဲ့ စက္ေလွေတြနဲ႔ လုိက္ပါ လာတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ႕ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ဒီကေန႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ကပၸလီနဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကတဲ့ စက္ေလွေတြမွာ လိုက္ပါခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕တိုက္တြန္းမႈေတြ တုိးလာခ်ိန္မွာ ျမန္မာေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္း အနီး သမီးလွကၽြန္းကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့စက္ေလွေပၚမွာ လိုက္ပါလာတဲ့လူ ၇၀၀ တုိ႔ကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Marie Harf က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ
“အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕ၾကသူ ၇၂၇ ဦးတို႔ကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ထိန္းသိမ္း ထားပါတယ္။ ဒီလူ ၇၂၇ ဦးကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔ ခ်က္ျခင္းကမ္းဆင္းခြင့္ျပဳၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအျပင္ IOM နဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဒီ အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕သူေတြရဲ႕ ေဘး အႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ထိပ္တန္းဦးစားေပးရမယ့္အခ်က္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္”- လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Marie Harfက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေမာင္းေတာအနီးမွာ ေစာေစာပုိင္းက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုကယ္ဆယ္ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း -
“ေမလ ၂၂ ရက္မွာ ရခုိင္ကမ္းလြန္ပိုင္းမွာေမ်ာေနတဲ့ ၂၀၈ ဦးတို႔ကို ျမန္မာေရတပ္က ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တာကိုလည္း အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ႐ႈေဒါင့္ကေန ၾကည့္ရင္ အေျခအေနသိပ္ဆိုးေနတဲ့ ဒီလူေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဒသတြင္းရွိ ႏုိင္ငံတုိင္းက အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္” - လို႔ Marie Harf က ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္ အာရွလူငယ္မ်ား ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္လာတဲ့အာဆီယံ ဆယ္ႏုိင္ငံက လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာၾကားရာမွာ - ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး အခုလို ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြ အေရးကို ေဒသတြင္း အစိုးရေတြနဲ႔ အကူအညီေပးၾကဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း တခ်ဳိ႕ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးွရွိတဲ့ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေနၾကသူေတြကို ကယ္တင္ေပးထားတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔ကို က်ေနာ္ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ေပးေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံဖို႔ရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး အတြက္ ေဒၚလာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ သံုးရက္ၾကာေရာက္ရွိေနတဲ့ လူဦးေရေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း၊ ရစ္ခ်တ္က မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔မွာ ေလာေလာဆယ္ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို တႏွစ္ ယာယီလက္ခံထားတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ေရးအတြက္ ၁၈ လကေန ၂၄ လအထိ ၾကာႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၿပီး ဒုကၡသည္လူနည္းစုကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့့္ျပဳဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔လည္း အခုလို လက္ခံရာမွာ အဓိက ႏွိပ္စက္ညႇင္းပမ္းခံရသူေတြ၊ မုဆိုးမေတြ၊ မိဘမဲ့ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ လုိအပ္သူေတြကို ဦးစားေပးတဲ့မူအားျဖင့္ လက္ခံမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီနည္းဟာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မယ့္ အေကာင္းဆံုးအေျဖမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အခုလို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ကိုသာ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ထြက္လာၾကမယ့္သူေတြကို အားေပးရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအေရး ေျဖရွင္းရာမွာ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္းနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း ရစ္ခ်တ္က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ကပၸလီ ပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ ေမ်ာေနတဲ့ စက္ေလွေတြနဲ႔ လုိက္ပါ လာတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ႕ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ဒီကေန႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ကပၸလီနဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကတဲ့ စက္ေလွေတြမွာ လိုက္ပါခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕တိုက္တြန္းမႈေတြ တုိးလာခ်ိန္မွာ ျမန္မာေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္း အနီး သမီးလွကၽြန္းကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့စက္ေလွေပၚမွာ လိုက္ပါလာတဲ့လူ ၇၀၀ တုိ႔ကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Marie Harf က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ
“အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕ၾကသူ ၇၂၇ ဦးတို႔ကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ထိန္းသိမ္း ထားပါတယ္။ ဒီလူ ၇၂၇ ဦးကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔ ခ်က္ျခင္းကမ္းဆင္းခြင့္ျပဳၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအျပင္ IOM နဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဒီ အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕သူေတြရဲ႕ ေဘး အႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ထိပ္တန္းဦးစားေပးရမယ့္အခ်က္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္”- လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Marie Harfက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေမာင္းေတာအနီးမွာ ေစာေစာပုိင္းက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုကယ္ဆယ္ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း -
“ေမလ ၂၂ ရက္မွာ ရခုိင္ကမ္းလြန္ပိုင္းမွာေမ်ာေနတဲ့ ၂၀၈ ဦးတို႔ကို ျမန္မာေရတပ္က ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တာကိုလည္း အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ႐ႈေဒါင့္ကေန ၾကည့္ရင္ အေျခအေနသိပ္ဆိုးေနတဲ့ ဒီလူေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဒသတြင္းရွိ ႏုိင္ငံတုိင္းက အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္” - လို႔ Marie Harf က ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္ အာရွလူငယ္မ်ား ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္လာတဲ့အာဆီယံ ဆယ္ႏုိင္ငံက လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာၾကားရာမွာ - ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး အခုလို ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြ အေရးကို ေဒသတြင္း အစိုးရေတြနဲ႔ အကူအညီေပးၾကဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း တခ်ဳိ႕ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးွရွိတဲ့ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေနၾကသူေတြကို ကယ္တင္ေပးထားတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔ကို က်ေနာ္ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ေပးေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံဖို႔ရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး အတြက္ ေဒၚလာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ သံုးရက္ၾကာေရာက္ရွိေနတဲ့ လူဦးေရေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း၊ ရစ္ခ်တ္က မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔မွာ ေလာေလာဆယ္ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို တႏွစ္ ယာယီလက္ခံထားတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ေရးအတြက္ ၁၈ လကေန ၂၄ လအထိ ၾကာႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၿပီး ဒုကၡသည္လူနည္းစုကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့့္ျပဳဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔လည္း အခုလို လက္ခံရာမွာ အဓိက ႏွိပ္စက္ညႇင္းပမ္းခံရသူေတြ၊ မုဆိုးမေတြ၊ မိဘမဲ့ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ လုိအပ္သူေတြကို ဦးစားေပးတဲ့မူအားျဖင့္ လက္ခံမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီနည္းဟာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မယ့္ အေကာင္းဆံုးအေျဖမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အခုလို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ကိုသာ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ထြက္လာၾကမယ့္သူေတြကို အားေပးရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအေရး ေျဖရွင္းရာမွာ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္းနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း ရစ္ခ်တ္က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
1.6.2015
အေမရိကန္ ေဟာလိဝုဒ္က ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Matt Dillon ဟာ ပင္လယ္ျပင္ကို ထြက္ေျပး ေနၾကတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ပထမဆုံး ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္က နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕ကို သြားၾကည့္ရာမွာ တဲငယ္ေတြ အတြင္း အဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ခ်ီထားတဲ့ မိခင္ေတြကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာရသူ တစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ရတဲ့ ျမင္ကြင္းကေတာ့ ရင္ထဲမွာ ထိခိုက္မိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာက အေတာ္ျပင္းထန္တဲ့ အတြက္ မွတ္ပုံတင္ မထားတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေဆးကုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ သူေရာက္ခဲ့တဲ့ စခန္းမွာ လူသုံးေသာင္း အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ေလာက္နဲ႔ တစ္ပါတ္မွာ ၄ရက္ တစ္ေန႔ကို ၂ နာရီ ဖြင့္တဲ့ ေဆးခန္းပဲ ရွိတဲ့အေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ စခန္းက လူေတြ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ထဲက ေလွႀကီးေတြ ဆီကို ကူးတို႔ ေလွငယ္ေလးေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတာေတြ၊ ေငြနဲ႔ျပန္ေ႐ြးဖို႔ သူတို႔ ေလွာင္ပိတ္ ခံထားရလို႔ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ျပန္ေရာက္ လာသူေတြ ကေတာ့ ကံေကာင္းတယ္လို႔ စခန္းက လူေတြ ေျပာျပလို႔ သိရေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေလာက္က ဝါရွင္တန္မွာလုပ္တဲ့ Refugees International ရဲ႕ ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဆိုးကို သိရလို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ Wayward Pines ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ဖို႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို မ်က္ျမင္ ကြင္းဆင္းၾကည့္တာလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ ေဟာလိဝုဒ္က ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Matt Dillon ဟာ ပင္လယ္ျပင္ကို ထြက္ေျပး ေနၾကတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ပထမဆုံး ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္က နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕ကို သြားၾကည့္ရာမွာ တဲငယ္ေတြ အတြင္း အဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ခ်ီထားတဲ့ မိခင္ေတြကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာရသူ တစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ရတဲ့ ျမင္ကြင္းကေတာ့ ရင္ထဲမွာ ထိခိုက္မိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာက အေတာ္ျပင္းထန္တဲ့ အတြက္ မွတ္ပုံတင္ မထားတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေဆးကုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ သူေရာက္ခဲ့တဲ့ စခန္းမွာ လူသုံးေသာင္း အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ေလာက္နဲ႔ တစ္ပါတ္မွာ ၄ရက္ တစ္ေန႔ကို ၂ နာရီ ဖြင့္တဲ့ ေဆးခန္းပဲ ရွိတဲ့အေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ စခန္းက လူေတြ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ထဲက ေလွႀကီးေတြ ဆီကို ကူးတို႔ ေလွငယ္ေလးေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတာေတြ၊ ေငြနဲ႔ျပန္ေ႐ြးဖို႔ သူတို႔ ေလွာင္ပိတ္ ခံထားရလို႔ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ျပန္ေရာက္ လာသူေတြ ကေတာ့ ကံေကာင္းတယ္လို႔ စခန္းက လူေတြ ေျပာျပလို႔ သိရေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေလာက္က ဝါရွင္တန္မွာလုပ္တဲ့ Refugees International ရဲ႕ ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဆိုးကို သိရလို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ Wayward Pines ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ဖို႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို မ်က္ျမင္ ကြင္းဆင္းၾကည့္တာလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မေအးေအးမာ
1.6.2015
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီး ထြက္ေျပး ေနသူေတြ အေရး ႏုိင္ငံတကာအကူအညီနဲ႔ အျမန္ဆုံး ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အဓိက အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီး တခု ျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကေျပာပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ စိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ ကသတင္း ေပးပုိ႔ ထားပါတယ္။
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူညီေတြေပးဖို႔၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ အမ်ိိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္ကေတာ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လူသားခ်င္းစာနာတဲ့အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးဖို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း …၊ ျပည္တြင္းမွာေရာက္လာရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ျပည္တြင္းမွာ ျမန္မာပီပီ လူသားဆန္တဲ့အေထာက္အပံ့အကူအညီမ်ဳိးေပးဖို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အားေပးပါတယ္။ သေဘာလည္းတူပါတယ္။ ေလွေတြ ဆက္တုိက္ ဆက္တိုက္ ေတြ႔တဲ့ဥစၥာက အရင္တုန္းက မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူးေလ။ အခုက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လက္ရဲဇက္ရဲႏုိင္လာၿပီလို႔ ယူဆရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာမွ မစီစဥ္ႏုိင္ဘူးေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱရားလည္း က်ေနာ္တို႔ပိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ သက္ဆုိင္ရာေဒသမွာေတာ့ NLD ေတာ့ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ NLD ေတြကလည္း သက္ဆုိင္ရာနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းေမးျမန္းခြင့္ လုပ္ေပးလို႔ မရႏုိင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏုိင္ငံတကာရယ္၊ ျပည္တြင္းသတင္းေတြရဲ႕ ရယူမႈအေပၚမူတည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ေျပာရတာပါ။”
ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒသတြင္းက အစိုးရေတြ၊ ျပည္တြင္းအင္အားစုနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔နဲ႔ ေလွစီးေျပးသူေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံသားေတြလဲဆိုတာ စိစစ္အတည္ျပဳဖို႔ကိုလည္း NLD က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ေနရာမွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးကိစၥကိုေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဦးဝင္းထိန္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို သံုးဖို႔ကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ သမုိင္းေၾကာင္းအရဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖာသာသူတို႔ ဘယ္လိုပဲ ေရးထား၊ ေရးထား၊ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕သမုိင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ရွိမွ မရွိဘဲနဲ႔။ တရားဝင္ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။”
ဒီကေန႔မွာပဲ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Anne Richard ကေတာ့ ေလွစီးေျပးျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကိစၥနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးေတြကို မေျပာဆိုဘူးဆိုၿပီး ႏုိင္ငံတကာက ေဝဖန္မႈေတြအေပၚမွာလည္း ဦးဝင္းထိန္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္ျပန္ျခင္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သေဘာတူလို႔ ထုတ္တဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က အရင္တုန္းကလည္း ဒီ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥေတြကို မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ communities ေတြက သိပ္မၾကားဘူးလား၊ ဂ႐ုမစိုက္တာလား၊ တခုခုေတာ့ တခုခုပဲ။ အဲလို လ်စ္လွ်ဴ႐ႈသလား။ အခုလို ႐ႈထားၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာမွ မေျပာဘူး၊ မေျပာဘူးလို႔ စြပ္စဲြတာေတာ့ တဘက္သတ္ စြပ္စဲြတယ္လို႔ ယူဆရမွာေပါ့။”
ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးကိစၥဟာ ရခို္င္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ လြန္ခ့ဲတဲ့ သံုး၊ေလးႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရိွတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ေႀကာင္း - တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အာဏာပိုင္မ်ား အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္း ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ား လိုအပ္သူမ်ားထံ လ်င္ျမန္ျပည့္ဝစြာ ေရာက္ရိွေစေရး၊ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ေဒသတြင္းေနထိုင္သူမ်ားရဲ႕ လူမႈစီးပြားအေျခအေန ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တရားမွ်တပြင့္လင္းစြာ အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း NLD က ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီး ထြက္ေျပး ေနသူေတြ အေရး ႏုိင္ငံတကာအကူအညီနဲ႔ အျမန္ဆုံး ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အဓိက အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီး တခု ျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကေျပာပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ စိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ ကသတင္း ေပးပုိ႔ ထားပါတယ္။
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူညီေတြေပးဖို႔၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ အမ်ိိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္ကေတာ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လူသားခ်င္းစာနာတဲ့အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးဖို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း …၊ ျပည္တြင္းမွာေရာက္လာရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ျပည္တြင္းမွာ ျမန္မာပီပီ လူသားဆန္တဲ့အေထာက္အပံ့အကူအညီမ်ဳိးေပးဖို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အားေပးပါတယ္။ သေဘာလည္းတူပါတယ္။ ေလွေတြ ဆက္တုိက္ ဆက္တိုက္ ေတြ႔တဲ့ဥစၥာက အရင္တုန္းက မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူးေလ။ အခုက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လက္ရဲဇက္ရဲႏုိင္လာၿပီလို႔ ယူဆရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာမွ မစီစဥ္ႏုိင္ဘူးေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱရားလည္း က်ေနာ္တို႔ပိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ သက္ဆုိင္ရာေဒသမွာေတာ့ NLD ေတာ့ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ NLD ေတြကလည္း သက္ဆုိင္ရာနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းေမးျမန္းခြင့္ လုပ္ေပးလို႔ မရႏုိင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏုိင္ငံတကာရယ္၊ ျပည္တြင္းသတင္းေတြရဲ႕ ရယူမႈအေပၚမူတည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ေျပာရတာပါ။”
ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒသတြင္းက အစိုးရေတြ၊ ျပည္တြင္းအင္အားစုနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔နဲ႔ ေလွစီးေျပးသူေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံသားေတြလဲဆိုတာ စိစစ္အတည္ျပဳဖို႔ကိုလည္း NLD က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ေနရာမွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးကိစၥကိုေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဦးဝင္းထိန္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို သံုးဖို႔ကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ သမုိင္းေၾကာင္းအရဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖာသာသူတို႔ ဘယ္လိုပဲ ေရးထား၊ ေရးထား၊ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕သမုိင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ရွိမွ မရွိဘဲနဲ႔။ တရားဝင္ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။”
ဒီကေန႔မွာပဲ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Anne Richard ကေတာ့ ေလွစီးေျပးျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကိစၥနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးေတြကို မေျပာဆိုဘူးဆိုၿပီး ႏုိင္ငံတကာက ေဝဖန္မႈေတြအေပၚမွာလည္း ဦးဝင္းထိန္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္ျပန္ျခင္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သေဘာတူလို႔ ထုတ္တဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က အရင္တုန္းကလည္း ဒီ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥေတြကို မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ communities ေတြက သိပ္မၾကားဘူးလား၊ ဂ႐ုမစိုက္တာလား၊ တခုခုေတာ့ တခုခုပဲ။ အဲလို လ်စ္လွ်ဴ႐ႈသလား။ အခုလို ႐ႈထားၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာမွ မေျပာဘူး၊ မေျပာဘူးလို႔ စြပ္စဲြတာေတာ့ တဘက္သတ္ စြပ္စဲြတယ္လို႔ ယူဆရမွာေပါ့။”
ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးကိစၥဟာ ရခို္င္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ လြန္ခ့ဲတဲ့ သံုး၊ေလးႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရိွတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ေႀကာင္း - တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အာဏာပိုင္မ်ား အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္း ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ား လိုအပ္သူမ်ားထံ လ်င္ျမန္ျပည့္ဝစြာ ေရာက္ရိွေစေရး၊ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ေဒသတြင္းေနထိုင္သူမ်ားရဲ႕ လူမႈစီးပြားအေျခအေန ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တရားမွ်တပြင့္လင္းစြာ အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း NLD က ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
MYARF
RB News
30.5.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေညာင္ေခ်ာင္း အေျခစိုက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းမွ ဒုရဲအုပ္ အပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၇) ဦးသည္ ေမလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဘုရားျပင္ ေအာင္ပ ေက်းရြာသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး လမ္းေဘးတြင္ ထုိင္၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္ပါ ဖုန္းျဖင့္ သီးခ်င္းနားေထာင္ ေနေသာ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚဖာရ္ႏွင့္ အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးေဇာ္ကိရ္တုိ႔၏ ဖုန္းမ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက စစ္ေဆးမည္ဟု ဆုိကာ ဖုန္းမ်ားကုိ ယူ၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္မ်ားကုိ ျဖဳတ္ယူကာ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ထည့္သြင္းေပးၿပီး ဘဂၤလား ဆင္းမ္ မိသည္ဟု ဆုိ၍ လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ည ၁၀း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ သြားေနသည့္ ေဂ်ာမိလ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ႏွင့္ ယာစီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆိဒိခ္ တုိ႔ကုိလည္း စစ္ေဆးခဲ့ရာ မည္သည့္ ပစၥည္းတစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ၎တုိ႔က ျမင္ေတြ႔ၿပီးေနာက္ ဘဂၤလားဖုန္းကုိ အေ၀းသုိ႔ ပစ္လုိက္သည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ည ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ မာေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူကာဒဲရ္ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ (ဘ) ဦးအစၥမုိင္လ္ တုိ႔ကုိ လမ္းေလွ်ာက္၍ အိမ္ျပန္ေနစဥ္ ညမထြက္ရ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သည္ဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူ (၆) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီးေနာက္ ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ နံနက္ (၃) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ အာဘူကာလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ ေဂ်ာမိလ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ ယာစီးန္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ မာေဆာင္း ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
RB News
30.5.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေညာင္ေခ်ာင္း အေျခစိုက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းမွ ဒုရဲအုပ္ အပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၇) ဦးသည္ ေမလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဘုရားျပင္ ေအာင္ပ ေက်းရြာသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး လမ္းေဘးတြင္ ထုိင္၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္ပါ ဖုန္းျဖင့္ သီးခ်င္းနားေထာင္ ေနေသာ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚဖာရ္ႏွင့္ အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးေဇာ္ကိရ္တုိ႔၏ ဖုန္းမ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက စစ္ေဆးမည္ဟု ဆုိကာ ဖုန္းမ်ားကုိ ယူ၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္မ်ားကုိ ျဖဳတ္ယူကာ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ထည့္သြင္းေပးၿပီး ဘဂၤလား ဆင္းမ္ မိသည္ဟု ဆုိ၍ လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ည ၁၀း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ သြားေနသည့္ ေဂ်ာမိလ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ႏွင့္ ယာစီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆိဒိခ္ တုိ႔ကုိလည္း စစ္ေဆးခဲ့ရာ မည္သည့္ ပစၥည္းတစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ၎တုိ႔က ျမင္ေတြ႔ၿပီးေနာက္ ဘဂၤလားဖုန္းကုိ အေ၀းသုိ႔ ပစ္လုိက္သည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ည ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ မာေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူကာဒဲရ္ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ (ဘ) ဦးအစၥမုိင္လ္ တုိ႔ကုိ လမ္းေလွ်ာက္၍ အိမ္ျပန္ေနစဥ္ ညမထြက္ရ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သည္ဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူ (၆) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီးေနာက္ ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ နံနက္ (၃) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ အာဘူကာလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ ေဂ်ာမိလ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ ယာစီးန္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ မာေဆာင္း ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
30.5.2015
လူေမွာင္ခို ကူးတဲဲ့ ဂိုဏ္းေတြကို ထုိင္းႏုိင္ငံက ဒီလအတြင္း ႏွိမ္နင္္းၿဖိဳခြဲခ်ိန္ ကစလို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ အင္ဒို နီးရွား၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြ မွာ ေရာက္ေနၾက ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူ ၂၀၀၀ ေလာက္ဟာ ကပၸလီပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲမွာ စက္ေလွေတြနဲ႔ ေမ်ာေနဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢက ေျပာထားပါတယ္။
Ang Thong လို႔ေခၚတဲ့ ထုိင္းေရတပ္စစ္သေဘၤာဟာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေရး ကမ္းလြန္အေျခစိုက္စခန္းတခု သဖြယ္ လုပ္ေဆာင္ သြားမွာပါ။ ေရဘူး ၁၀၀၀၀၊ အသင့္စားေခါက္ဆြဲေျခာက္ အထုတ္ ၁၀၀၀၀ ေလာက္နဲ႔ ငါးေသတၱာဗူး ၅၀၀၀ ေလာက္ကို ထိုင္းတာ၀န္ရွိသူေတြက အဲဒီသေဘၤာေပၚတင္ၾကတာပါ။ အဲဒီအကူအညီအေရအတြက္ဟာ လူ ၅၀၀ ေလာက္ အတြက္ ခုနစ္ရက္စာ လံုေလာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ထိုင္းေရတပ္ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
Ang Thong သေဘၤာဟာ ထုိင္း ေရျပင္ပိုင္နက္တေလွ်ာက္ ေမာင္းႏွင္ၿပီး ပင္လယ္ထဲမွာရွိေနႏုိင္တဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူေတြကို ရဟတ္ယာဥ္ေတြ သံုးၿပီးေတာ့ ရွာေဖြမွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ထိုင္းေရပိုင္နက္ထဲမွာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူေတြကို ရွာေတြ႔ဖို႔ အလားအလာကေတာ့ နည္းသြားၿပီလို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကထြက္ေျပးလာတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာကို ေနရပ္ရင္းျပန္္ပို႔ဖို႔လုပ္ငန္းစဥ္ ကို ျဖစ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုး စတင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္လုိ႔ ထုိင္းတာ၀န္ရွိသူ တဦးက ေသာၾကာေန႔ မွာ ေျပာပါတယ္။
ေဒသတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ရည္ရြယ္ၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN ညီလာခံတခုအတြင္း ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရးဌာန အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္က အဲဒီလိုေျပာသြားတာပါ။
MYARF
RB News
30.5.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္တြင္ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူထားသည့္ စစ္တပ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္ ေရွ႕ရွိ ကယ္ဆယ္ေရးရုံးေစာင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား ပူးေပါင္း၍ လမ္းေဘးႏွင့္ အနီးအနား လယ္ကြင္းတြင္ က်က္စားေနသည့္ ႏြားမ်ားကုိ ေက်ာင္းတုိက္ႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးရုံး ၿခံ၀င္းထဲသုိ႔ ၀င္သည္ဟု ဆုိ၍ ဖမ္းဆီး ေငြညွစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးရုံးေစာင့္က ႏြား ၆ ေကာင္ကုိ လမ္းေဘးမွ ကယ္ဆယ္ေရးရုံး ၿခံ၀င္းထဲသုိ႔ ေမာင္းသြင္းၿပီး ႀကဳိးခ်ည္ထားခဲ့သည္။ ႏြားပုိင္ရွင္မ်ား ေရာက္လာသည့္ အခါ စစ္တပ္ထံမွ ေမးျမန္းရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ စစ္သားမ်ားကုိ ေမးျမန္းေသာအခါ စစ္သားမ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္ခဲ့သည္။ စစ္သားမ်ားက ဦးမာမတ္ေကာ္ဘိရ္၏ ႏြား ၃ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၂၅၀၀၀/- ဦးမာမတ္အာယုဖ္၏ ႏြား ၂ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၂၁၀၀၀/- ႏွင့္ ေမာ္လ၀ီႏူရ္အာေလာမ္၏ ႏြား ၁ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ေမလ (၂၀) ရက္ေန႔ မြန္းလႊဲပုိင္း အခ်ိန္တြင္ ၎ေက်းရြာမွ ေဒၚရွားဂ်ဴး၏ ႏြားမ ႏွစ္ေကာင္ႏွင့္ ဆိတ္ ႏွစ္ေကာင္ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ေမလ (၁၄) ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း ေဒၚရွားဂ်ဴး၏ ႏြားမတစ္ေကာင္ကုိ စစ္သား တစ္ဦးက လမ္းေဘးမွ ႀကဳိးဆြဲ၍ ေက်ာင္းတုိက္ ၿခံ၀င္းထဲ သြင္းသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၁၂၀၀၀ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ယခုလ လဆန္းပိုင္းတြင္းလည္း ေဈးဆုိင္ရွင္ တစ္ဦး၏ ႏြားထီး တစ္ေကာင္းကုိ လမ္းေဘးမွ ဆြဲယူသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၁၄၀၀၀ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးႏူရ္အာေလာမ္၏ ႏြားႏွစ္ေကာင္ကုိလည္း ထုိကဲ့သုိ႔ ဆြဲယူသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၂၀၀၀၀/- ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
၎စစ္သားမ်ားက ေက်ာင္းတုိက္ေရွ႕ လမ္းမႀကီးမွ ျဖတ္သန္းသြားသည့္ ေဈးသည္မ်ားထံမွ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ကြမ္းရြက္ႏွင့္ ထင္းမ်ားကုိ လမ္းမွ ျဖတ္သန္းသြားခ ဆုိသည့္ ပုံစံမ်ဳိးျဖင့္ အတင္းအဓမၼ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ေကာက္ခံ၇ာတြင္ ေဈးသည္မ်ား ေပးသည္ကုိ လက္မခံဘဲ စစ္သားမ်ား၏ ဆႏၵအတုိင္း ယူေလ့ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ အကယ္၍ ေဈးသည္မ်ားက ၎တုိ႔ ေတာင္းသည့္ အတုိင္း မေပးလွ်င္ ရုိက္ႏွက္သည့္ အျပင္ ပစၥည္းမ်ားလည္း ပုိမုိ ေပးရသည္ဟု ဆုိသည္။
၎ေက်ာင္းတုိက္၏ အေနာက္ေျမာက္ ဘက္တြင္ ေနထုိင္ေသာ ကာလာယာ (ခ) အာေမာတ္ေကာ္ဘိရ္ (ဘ) ဦးေဆာ္ယာဒ္ဟူစိန္း ဆုိသူသည္ ၎စစ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ အျမဲေနထုိင္ၿပီး စစ္သားမ်ားအတြက္ WY မူးယစ္ေဆးျပား မ်ားႏွင့္ ေဆးေျခာက္မ်ား ယူလာၿပီး အတူ သုံးစြဲၾကသည္။ ကာလာယာက အဆုိပါ စစ္သားမ်ား အတြက္ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားလည္း ေခၚယူလာေပးသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔တြင္ ကာလာယာက ၎၏ ဦးေလး ျဖစ္သူ ဦးအာလ္တူထံမွ အေမြရရန္ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ၎စစ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ ဦးအာလ္တူ၏ အိမ္သု႔ သြားေရာက္ၿပီး ဦးအာလ္တူအား ဖမ္းဆီးကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္တြင္ ႀကဳိးျဖင့္ ခ်ည္ေႏွာင္ ထားကာ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြက်ပ္ ၅၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိေငြမွ ကာလာယာက ၃ သိန္းယူၿပီး က်န္ေငြ ၂၂၅၀၀၀/- ကုိ စစ္သားမ်ားက ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
သားညြန္႔ဦး
29.5.2015
ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ့ ေဒသတြင္း အစည္းအေ၀း ကေန ပင္လယ္ထဲမွာ ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္မႈေတြ လုပ္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလွစီး ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္းအျမစ္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္လို႔ တက္ေရာက္ လာတဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြက ယူဆတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အစည္း အေ၀း အၿပီး ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ကေန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြကို တတ္ေရာက္ သတင္းယူ ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံ သတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ကိုဇင္လတ္။ ။ "ဒီေန႔ အစည္းအေဝး ကေန အဓိကေနၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ရွာေဖြဖို႔ ၿပီးေတာ့က်ေတာ့ ဒီ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတြမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး အကူအညီေပးဖို႔၊ ေဆးဝါးတို႔ စားဝတ္ေနေရးေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္ေပါ့။"
ကုိသားညြန္႔ဦး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ အေျဖရွာၾကတာေပါ့။ သူတို႔ ပထမေျပာတုန္းက ဒီျပသနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၾကမယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသလဲ။ သူတို႔ ဘာေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီျပသနာရဲ႕အရင္းအျမစ္ကို ရွာဖုိ႔က သေဘာတူညီမႈ အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ ရတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒီပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွာေဖြေရးေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္မယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေခတၱ ယာယီ ေလတပ္စခန္း ထပ္ဖြင့္ေပးမယ္။ ဖူးခက္မွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တေနရာရာမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔လည္း UNHCR ၊ IOM အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ရခုိင္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေမးျမန္းခြင့္ အဲ့တာေတြကို ေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈရပါတယ္။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ အခုေဆြးေႏြးပြဲကေနၿပီးေတာ့ ခုနက ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္မယ္ဆိုေတာ့ ဒီ့အတြက္ ရံပံုေငြေတြ ဘာေတြ ေရာ သူတို႔ ထည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး ရွိပါသလား။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ IOM ကေန ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ရံပံုေငြ ၂၇သန္း သူတို႔ က ေတာင္းဆိုထားတယ္။ ဒီ ၂၇သန္း မွာ ဒီကေန႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေနၿပီးေတာ့ ၃သန္းပါဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကလည္း ဒီရခုိင္နဲ႔ ရခုိင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဆိုၿပီး ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ေဒၚလာ ၆သန္း ထည့္ဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကလည္း တခ်ိဳ႕တဝက္ထည့္ဝင္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သိရတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ေရာ သူတို႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးလဲ။ ဘာေတြ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပဲ သီးသန္႔တင္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာထက္ သူက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြေပါ့။ အိႏိၵယ ပင္လယ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရး ကိုပဲ ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားတာ မ်ားတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ ေနာက္ထပ္ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ရွိေနဦးမလား။ အခုအင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕စားဝတ္ေနေရး၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အဓိက အျမန္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြကိုပဲ ဒီေန႔က ဦးတည္ၿပီး ေျပာသြားတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ေနာက္တခ်က္က ဒီေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာဘက္က Condition တခု သူတို႔ ေတာင္းတယ္ခင္ဗ်။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံး သံုးလာရင္ မတက္ဘူးဆုိတာ သူတို႔ေျပာထားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥေတြေရာ ေျပာပါလား။ ေျပာၾကပါလားခင္ဗ်။
ကိုဇင္လတ္။ ။ လံုးဝ မေျပာပါဘူးခင္ဗ်။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အသံုးအႏံႈးကအစ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံးမပါေအာင္ အားလံုးက ထိန္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ သတင္းေထာက္ေတြက ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈံးကို ဘာလို႔ မသံုးတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး မေဆြးေႏြးတာလဲ။ ေနာက္ ဘာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြကို ႏိုင္ငံသား မေပးတာလဲ အဲ့လိုမ်ိဳး ေမးခြန္းေတြ ေမးေပမဲ့လည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူးခင္ဗ်။
ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာသြားတာေတာ့ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ သိရပါတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုေျပာလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြလို႔ သံုးသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခံရတဲ့သူေတြလို႔ သံုးသလား။ ဘယ္လိုလုပ္ အေျဖထုတ္ၾကပါသလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ဒီလူေတြကို ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Boat People ေပါ့။ ျပသနာ ရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းကို အတိအက်သိဖို႔ေတာ့ ခက္ေသးတယ္ေပါ့။ စီးပြားေရး အရ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ သူေတြ ရွိသလို၊ ၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးခံရသူေတြ လည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါေနတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ျမန္မာျပည္ ရခုိင္ဘက္က သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္ တယ္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ တာေတြ အေသးစိတ္ကေတာ့ သူတို႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာလည္း အေၾကာင္းအရင္း အစစ္အမွန္ကို သူတို႔ရွာမယ္ေပါ့။
အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ကေန သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြကို တက္ေရာက္ သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံသတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ့ ေဒသတြင္း အစည္းအေ၀း ကေန ပင္လယ္ထဲမွာ ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္မႈေတြ လုပ္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလွစီး ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္းအျမစ္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္လို႔ တက္ေရာက္ လာတဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြက ယူဆတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အစည္း အေ၀း အၿပီး ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ကေန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြကို တတ္ေရာက္ သတင္းယူ ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံ သတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ကိုဇင္လတ္။ ။ "ဒီေန႔ အစည္းအေဝး ကေန အဓိကေနၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ရွာေဖြဖို႔ ၿပီးေတာ့က်ေတာ့ ဒီ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတြမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး အကူအညီေပးဖို႔၊ ေဆးဝါးတို႔ စားဝတ္ေနေရးေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္ေပါ့။"
ကုိသားညြန္႔ဦး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ အေျဖရွာၾကတာေပါ့။ သူတို႔ ပထမေျပာတုန္းက ဒီျပသနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၾကမယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသလဲ။ သူတို႔ ဘာေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီျပသနာရဲ႕အရင္းအျမစ္ကို ရွာဖုိ႔က သေဘာတူညီမႈ အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ ရတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒီပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွာေဖြေရးေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္မယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေခတၱ ယာယီ ေလတပ္စခန္း ထပ္ဖြင့္ေပးမယ္။ ဖူးခက္မွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တေနရာရာမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔လည္း UNHCR ၊ IOM အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ရခုိင္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေမးျမန္းခြင့္ အဲ့တာေတြကို ေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈရပါတယ္။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ အခုေဆြးေႏြးပြဲကေနၿပီးေတာ့ ခုနက ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္မယ္ဆိုေတာ့ ဒီ့အတြက္ ရံပံုေငြေတြ ဘာေတြ ေရာ သူတို႔ ထည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး ရွိပါသလား။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ IOM ကေန ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ရံပံုေငြ ၂၇သန္း သူတို႔ က ေတာင္းဆိုထားတယ္။ ဒီ ၂၇သန္း မွာ ဒီကေန႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေနၿပီးေတာ့ ၃သန္းပါဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကလည္း ဒီရခုိင္နဲ႔ ရခုိင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဆိုၿပီး ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ေဒၚလာ ၆သန္း ထည့္ဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကလည္း တခ်ိဳ႕တဝက္ထည့္ဝင္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သိရတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ေရာ သူတို႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးလဲ။ ဘာေတြ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပဲ သီးသန္႔တင္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာထက္ သူက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြေပါ့။ အိႏိၵယ ပင္လယ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရး ကိုပဲ ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားတာ မ်ားတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ ေနာက္ထပ္ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ရွိေနဦးမလား။ အခုအင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕စားဝတ္ေနေရး၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အဓိက အျမန္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြကိုပဲ ဒီေန႔က ဦးတည္ၿပီး ေျပာသြားတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ေနာက္တခ်က္က ဒီေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာဘက္က Condition တခု သူတို႔ ေတာင္းတယ္ခင္ဗ်။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံး သံုးလာရင္ မတက္ဘူးဆုိတာ သူတို႔ေျပာထားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥေတြေရာ ေျပာပါလား။ ေျပာၾကပါလားခင္ဗ်။
ကိုဇင္လတ္။ ။ လံုးဝ မေျပာပါဘူးခင္ဗ်။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အသံုးအႏံႈးကအစ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံးမပါေအာင္ အားလံုးက ထိန္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ သတင္းေထာက္ေတြက ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈံးကို ဘာလို႔ မသံုးတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး မေဆြးေႏြးတာလဲ။ ေနာက္ ဘာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြကို ႏိုင္ငံသား မေပးတာလဲ အဲ့လိုမ်ိဳး ေမးခြန္းေတြ ေမးေပမဲ့လည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူးခင္ဗ်။
ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာသြားတာေတာ့ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ သိရပါတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုေျပာလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြလို႔ သံုးသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခံရတဲ့သူေတြလို႔ သံုးသလား။ ဘယ္လိုလုပ္ အေျဖထုတ္ၾကပါသလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ဒီလူေတြကို ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Boat People ေပါ့။ ျပသနာ ရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းကို အတိအက်သိဖို႔ေတာ့ ခက္ေသးတယ္ေပါ့။ စီးပြားေရး အရ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ သူေတြ ရွိသလို၊ ၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးခံရသူေတြ လည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါေနတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ျမန္မာျပည္ ရခုိင္ဘက္က သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္ တယ္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ တာေတြ အေသးစိတ္ကေတာ့ သူတို႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာလည္း အေၾကာင္းအရင္း အစစ္အမွန္ကို သူတို႔ရွာမယ္ေပါ့။
အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ကေန သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြကို တက္ေရာက္ သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံသတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။
 |
| ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ ျမန္မာ့ေရတပ္ ကယ္ဆယ္။ သတင္း ဓာတ္ပံု-ျမန္မာ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန။ |
မသိဂၤ ီထုိက္
29.5.2015
ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ ထဲကေန ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ တို႔ကို ျမန္မာ့ ေရတပ္က ကယ္ဆယ္ၿပီး ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ယာယီ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးထား ပါတယ္။ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား ႏုိင္ငံတို႔ဘက္က လူကုန္ကူးသူ ေတြကို ႏွိမ္နင္း လာတဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲကို ၀င္ေရာက္ လာၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး အေရး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အျပည့္အ၀ အကူအညီ ေပးဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔လည္း ျမန္မာ အစိုးရ အရာရွိ တဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာေရာ ေလွစီးေျပး အေရး ကိုင္တြယ္ႏုိင္တဲ႔ ထိေရာက္တဲ႔ မူ၀ါဒေတြ ရွိေနၿပီလား ဆိုတာ ကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္း တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
လူကုန္ကူးသူေတြရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံကို ဦးတည္သြားရင္း ကမ္းကပ္ခြင့္မရဘဲ ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာပါေနခဲ႔တဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္တို႔ ဧရာ၀တီတုိင္း ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ အတြင္းကေန ျမန္မာ့ ေရတပ္က ထပ္မံကယ္ဆယ္လုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၃၄ မိုင္အကြာက ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ ပိုင္နက္အတြင္းက ေသာၾကာေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ကယ္ဆယ္လုိက္ရတဲ႔ ေလွစီးေျပး ၇၂၇ ဦးတို႔ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ၇၀ ေက်ာ္နဲ႔ ကေလးငယ္ ၅၀ ေလာက္ ပါရွိခဲ႔တယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက သတင္းထုတ္ပါတယ္။
ဒီလူေတြကို အနီးဆံုး ျဖစ္တဲ႔ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ေခတၱထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားၿပီး တပ္ရဲ႕ ရိကၡာထဲကေန ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ႔ေပးေနတယ္လို႔ သမၼတရံုး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းမွာ ဓည၀တီ ေရတပ္စခန္းရွိတယ္ေလ။ Navy (ေရတပ္) ကေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ယာယီ ေပါ့ေနာ္ အဲဒီ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းကို ေခၚသြားတယ္။ ခနယာယီ ထားၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို အခုေလာေလာဆယ္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေလးေတြ လုပ္ေနတယ္ဗ်။ လုပ္ေနေတာ့ ကနဦး သိရတာက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုလို႔ သိရတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဘဂၤါလီေပါ့ေနာ္ ဘဂၤ ါလီကေတာ့ ဟိုဘက္ သည္ဘက္ ေရာေနတယ္။ အဲဒါေလးေတြေတာ့ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ ဘဂၤ ါလီ စကားေျပာတတ္တဲ႔သူနဲ႔ ဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စိစစ္မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ သူ႔သက္ဆိုင္ရာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစု ပါတဲ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုးေပါ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ရွိတဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုး နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။"
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကနဦး ေမးျမန္းခ်က္ေတြအရေတာ့ သူတို႔ဟာ မေလးရွားႏုိင္ငံကို မတ္လ ေနာက္ဆံုးပတ္က စတင္ထြက္လာၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံကို ကမ္းကပ္ႏုိင္ဖို႔ ပင္လယ္ထဲမွာ တလခြဲနီးပါး ေစာင့္ဆိုင္းခဲ႔ရၿပီး ကမ္းမကပ္ႏုိင္တဲ႔ အဆုံုး လူကုန္ကူးသူေတြ နဲ႔ ပင္လယ္ျပင္မွာ လမ္းခြဲၿပီး ဌာေနကို ျပန္လာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တဲ႔ အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ထားပါတယ္။
လမ္းခရီးမွာ ေလွစီးေျပး ၅၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ႔ၾကရတယ္လုိ႔လည္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလ အတြင္းမွာဘဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီးေျပး ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ျမန္မာဘက္က ကယ္ဆယ္လုိက္ရၿပီး သတင္းပတ္တခု အၾကာမွာ ဧရာ၀တီတိုင္း ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထပ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ လုိက္ရတာေၾကာင့္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၁ ေထာင္နီးပါး ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံတို႔ကႏုိင္ငံတြင္း လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္နင္းေနတာေၾကာင့္ ကမ္းကပ္မရဘဲ ပင္လယ္ျပင္ မွာ ေမ်ာပါေနၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာ႔ကမ္းလြန္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔လာရႏုိင္တဲ႔ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္က ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ၊ အကူအညီေပးမႈေတြ လိုေနတယ္လို႔လည္း သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"Information Exchange ( သတင္းဖလွယ္ေရး) ေပါ့။ Information Exchange မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ေလွေတြ သြားလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ ထြက္သြားတယ္ ျမင္လုိက္တယ္ ဒါမ်ိဳးမွာ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ျမွင့္တင္ဖို႔ေတြ လိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ခုနလို ျဖစ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေပါ့ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြ စိစစ္တာ မွန္ကန္တယ္ ဆိုရင္ မွန္ကန္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ Verification ၿပီးၿပီဆိုတာနဲ႔ ေသခ်ာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္ေခၚေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဒါက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အရ ေပးေနရေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ႔ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာထားရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေပါ့ေနာ္ အနိမ့္ဆံုးမွာ က်ေနတဲ႔ အေနအထားမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြေတာင္မွ ဒီလိုမ်ိဳး စား၀တ္ေနေရးေပါ့ေလ ဒီလိုမ်ိဳး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေရရွည္ႀကီးေတာ့ ေထာက္ပံ႔ ကူညီေပးဖို႔ ဆိုတာ အခက္အခဲ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႕လည္း က်ေနာ္တို႔က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ေပါ့ေနာ္ ဒီေဘာင္ေပၚမွာ အျပည့္အ၀ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။"
ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္ က ရခိုင္ကမ္းလြန္မွာ ကယ္တင္လိုက္ရသူ ၂၀၈ ဦးတို႔ထဲမွာေတာ့ ၂၀၀ တို႔က ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ တယ္လို႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာဆိုထားေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံ ဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ ္စိစစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဒသတြင္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးအၾကံေပး မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားတို႔ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တုန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာမွာေတာ့ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တရားမ၀င္ အလုပ္သမား အေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ဖုိ႔ ျမန္မာဘက္က တုိက္တြန္းခဲ႔ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းေရာက္လာတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြဆီ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီလလပိုင္းက ေၾကညာ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ ထဲကေန ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ တို႔ကို ျမန္မာ့ ေရတပ္က ကယ္ဆယ္ၿပီး ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ယာယီ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးထား ပါတယ္။ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား ႏုိင္ငံတို႔ဘက္က လူကုန္ကူးသူ ေတြကို ႏွိမ္နင္း လာတဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲကို ၀င္ေရာက္ လာၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး အေရး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အျပည့္အ၀ အကူအညီ ေပးဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔လည္း ျမန္မာ အစိုးရ အရာရွိ တဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာေရာ ေလွစီးေျပး အေရး ကိုင္တြယ္ႏုိင္တဲ႔ ထိေရာက္တဲ႔ မူ၀ါဒေတြ ရွိေနၿပီလား ဆိုတာ ကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္း တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
လူကုန္ကူးသူေတြရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံကို ဦးတည္သြားရင္း ကမ္းကပ္ခြင့္မရဘဲ ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာပါေနခဲ႔တဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္တို႔ ဧရာ၀တီတုိင္း ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ အတြင္းကေန ျမန္မာ့ ေရတပ္က ထပ္မံကယ္ဆယ္လုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၃၄ မိုင္အကြာက ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ ပိုင္နက္အတြင္းက ေသာၾကာေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ကယ္ဆယ္လုိက္ရတဲ႔ ေလွစီးေျပး ၇၂၇ ဦးတို႔ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ၇၀ ေက်ာ္နဲ႔ ကေလးငယ္ ၅၀ ေလာက္ ပါရွိခဲ႔တယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက သတင္းထုတ္ပါတယ္။
ဒီလူေတြကို အနီးဆံုး ျဖစ္တဲ႔ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ေခတၱထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားၿပီး တပ္ရဲ႕ ရိကၡာထဲကေန ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ႔ေပးေနတယ္လို႔ သမၼတရံုး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းမွာ ဓည၀တီ ေရတပ္စခန္းရွိတယ္ေလ။ Navy (ေရတပ္) ကေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ယာယီ ေပါ့ေနာ္ အဲဒီ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းကို ေခၚသြားတယ္။ ခနယာယီ ထားၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို အခုေလာေလာဆယ္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေလးေတြ လုပ္ေနတယ္ဗ်။ လုပ္ေနေတာ့ ကနဦး သိရတာက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုလို႔ သိရတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဘဂၤါလီေပါ့ေနာ္ ဘဂၤ ါလီကေတာ့ ဟိုဘက္ သည္ဘက္ ေရာေနတယ္။ အဲဒါေလးေတြေတာ့ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ ဘဂၤ ါလီ စကားေျပာတတ္တဲ႔သူနဲ႔ ဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စိစစ္မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ သူ႔သက္ဆိုင္ရာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစု ပါတဲ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုးေပါ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ရွိတဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုး နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။"
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကနဦး ေမးျမန္းခ်က္ေတြအရေတာ့ သူတို႔ဟာ မေလးရွားႏုိင္ငံကို မတ္လ ေနာက္ဆံုးပတ္က စတင္ထြက္လာၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံကို ကမ္းကပ္ႏုိင္ဖို႔ ပင္လယ္ထဲမွာ တလခြဲနီးပါး ေစာင့္ဆိုင္းခဲ႔ရၿပီး ကမ္းမကပ္ႏုိင္တဲ႔ အဆုံုး လူကုန္ကူးသူေတြ နဲ႔ ပင္လယ္ျပင္မွာ လမ္းခြဲၿပီး ဌာေနကို ျပန္လာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တဲ႔ အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ထားပါတယ္။
လမ္းခရီးမွာ ေလွစီးေျပး ၅၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ႔ၾကရတယ္လုိ႔လည္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလ အတြင္းမွာဘဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီးေျပး ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ျမန္မာဘက္က ကယ္ဆယ္လုိက္ရၿပီး သတင္းပတ္တခု အၾကာမွာ ဧရာ၀တီတိုင္း ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထပ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ လုိက္ရတာေၾကာင့္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၁ ေထာင္နီးပါး ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံတို႔ကႏုိင္ငံတြင္း လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္နင္းေနတာေၾကာင့္ ကမ္းကပ္မရဘဲ ပင္လယ္ျပင္ မွာ ေမ်ာပါေနၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာ႔ကမ္းလြန္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔လာရႏုိင္တဲ႔ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္က ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ၊ အကူအညီေပးမႈေတြ လိုေနတယ္လို႔လည္း သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"Information Exchange ( သတင္းဖလွယ္ေရး) ေပါ့။ Information Exchange မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ေလွေတြ သြားလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ ထြက္သြားတယ္ ျမင္လုိက္တယ္ ဒါမ်ိဳးမွာ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ျမွင့္တင္ဖို႔ေတြ လိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ခုနလို ျဖစ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေပါ့ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြ စိစစ္တာ မွန္ကန္တယ္ ဆိုရင္ မွန္ကန္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ Verification ၿပီးၿပီဆိုတာနဲ႔ ေသခ်ာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္ေခၚေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဒါက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အရ ေပးေနရေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ႔ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာထားရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေပါ့ေနာ္ အနိမ့္ဆံုးမွာ က်ေနတဲ႔ အေနအထားမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြေတာင္မွ ဒီလိုမ်ိဳး စား၀တ္ေနေရးေပါ့ေလ ဒီလိုမ်ိဳး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေရရွည္ႀကီးေတာ့ ေထာက္ပံ႔ ကူညီေပးဖို႔ ဆိုတာ အခက္အခဲ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႕လည္း က်ေနာ္တို႔က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ေပါ့ေနာ္ ဒီေဘာင္ေပၚမွာ အျပည့္အ၀ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။"
ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္ က ရခိုင္ကမ္းလြန္မွာ ကယ္တင္လိုက္ရသူ ၂၀၈ ဦးတို႔ထဲမွာေတာ့ ၂၀၀ တို႔က ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ တယ္လို႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာဆိုထားေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံ ဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ ္စိစစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဒသတြင္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးအၾကံေပး မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားတို႔ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တုန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာမွာေတာ့ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တရားမ၀င္ အလုပ္သမား အေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ဖုိ႔ ျမန္မာဘက္က တုိက္တြန္းခဲ႔ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းေရာက္လာတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြဆီ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီလလပိုင္းက ေၾကညာ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
29.5.2015
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေနနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ၾကာသပေတးေန႔က တံခါးပိတ္ ၾကားနာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက၊ ကုလသမဂၢ အေခၚအားျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနကို အေလးထား ေျပာဆို ၾကတယ္လုိ႔ တက္ေရာက္တဲ့ သံတမန္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေပၚ အဓိက ေျပာဆို၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တိုးတက္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အခရာက်” ဆိုၿပီး အဓိပၸါယ္ရမယ့္ မွတ္ခ်က္ တခုကို ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Samantha Power က သူ႔ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့အေျခအေနနဲ႔ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အေၾကာင္း မဟာမင္းႀကီး Zeid က အခုိင္အမာ တင္ျပခဲ့တယ္” လုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္တဲ့ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သံတမန္တဦး ကေျပာတာကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ကိုးကားေရးထားပါတယ္။
မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ တင္ျပခ်က္အေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ သံတမန္ တဦးကလဲ အတည္ျပဳၿပီး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ခ်က္ျခင္း အေရးယူ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ထြက္လာဖို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘူးလို႔ ဆိုပါ တယ္။ ျပႆနာရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြက တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုၾကၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းကို ႀကိဳဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။
လံုျခံဳေရးေကာင္စီဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ တဲ့ေနရာ မဟုတ္ဘဲ ဂ်ီနီဗာမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္စီက ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ႐ုရွားကိုယ္စားလွယ္တဦးကေျပာတာကိုလဲ သံတမန္တဦးက ျပန္ေျပာျပ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာမဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဒါဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အေျခအေနေပၚ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေနနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ၾကာသပေတးေန႔က တံခါးပိတ္ ၾကားနာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက၊ ကုလသမဂၢ အေခၚအားျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနကို အေလးထား ေျပာဆို ၾကတယ္လုိ႔ တက္ေရာက္တဲ့ သံတမန္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေပၚ အဓိက ေျပာဆို၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တိုးတက္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အခရာက်” ဆိုၿပီး အဓိပၸါယ္ရမယ့္ မွတ္ခ်က္ တခုကို ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Samantha Power က သူ႔ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့အေျခအေနနဲ႔ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အေၾကာင္း မဟာမင္းႀကီး Zeid က အခုိင္အမာ တင္ျပခဲ့တယ္” လုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္တဲ့ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သံတမန္တဦး ကေျပာတာကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ကိုးကားေရးထားပါတယ္။
မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ တင္ျပခ်က္အေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ သံတမန္ တဦးကလဲ အတည္ျပဳၿပီး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ခ်က္ျခင္း အေရးယူ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ထြက္လာဖို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘူးလို႔ ဆိုပါ တယ္။ ျပႆနာရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြက တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုၾကၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းကို ႀကိဳဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။
လံုျခံဳေရးေကာင္စီဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ တဲ့ေနရာ မဟုတ္ဘဲ ဂ်ီနီဗာမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္စီက ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ႐ုရွားကိုယ္စားလွယ္တဦးကေျပာတာကိုလဲ သံတမန္တဦးက ျပန္ေျပာျပ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာမဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဒါဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အေျခအေနေပၚ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
 |
| လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ |
29.5.2015
White Card ေခၚ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့သူ ေတြကို ႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ ကတ္ျပားသစ္ အျဖစ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ေတြ ျပန္လည္ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး နဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ သတင္းေထာက္ ေတြကုိ ဒီေန႔ ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။
ပန္းေရာင္ ႏုိင္ငံသားကတ္ ေလွ်ာက္ထားလို႔ မရခင္မွာ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အပ္ႏွံသူ ေတြကို အေထာက္ အထား တစ္ခု အျဖစ္ ထုတ္ေပး သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
"ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အဲ့လူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကတ္ျပား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျပန္ေပးရမယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ျပန္ေပးမဲ့ကတ္ကလည္း အစိမ္းႏုေရာင္ေလးပါ၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ခံရမည့္သူမ်ား ကိုင္တြယ္ရန္လက္မွတ္ဆိုၿပီး အဲ့ဒါျပန္ေပးမွာ၊ သ႔ိုေသာ္လည္း ကာလက ၂ လပဲရွိတယ္၊ မတ္လ ကုန္ကေန ေမလကုန္အထိ ဒီၾကားထဲမွာက်ရင္ အခုနက ကတ္ျပားႀကီးေပးဖို႔ဆိုတာက ဓါတ္ပံုရိုက္ရမယ္ ဟိုဟာေတြလုပ္ရမယ္ မလြယ္ဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ေပးထားတယ္"
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ႏိုင္ငံသားအတိအက် မရွိသူေတြကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ၿပီး သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ အတိအက်မပါရွိတဲ့အတြက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးမွာျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရကေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ၄ သိန္းေက်ာ္ ျပန္လည္အပ္ႏွံ ထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအပ္ႏွံၿပီးသား လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ကတ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ျပားေတြေပးအပ္ဖို႔ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
White Card ေခၚ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့သူ ေတြကို ႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ ကတ္ျပားသစ္ အျဖစ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ေတြ ျပန္လည္ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး နဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ သတင္းေထာက္ ေတြကုိ ဒီေန႔ ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။
ပန္းေရာင္ ႏုိင္ငံသားကတ္ ေလွ်ာက္ထားလို႔ မရခင္မွာ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အပ္ႏွံသူ ေတြကို အေထာက္ အထား တစ္ခု အျဖစ္ ထုတ္ေပး သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
"ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အဲ့လူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကတ္ျပား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျပန္ေပးရမယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ျပန္ေပးမဲ့ကတ္ကလည္း အစိမ္းႏုေရာင္ေလးပါ၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ခံရမည့္သူမ်ား ကိုင္တြယ္ရန္လက္မွတ္ဆိုၿပီး အဲ့ဒါျပန္ေပးမွာ၊ သ႔ိုေသာ္လည္း ကာလက ၂ လပဲရွိတယ္၊ မတ္လ ကုန္ကေန ေမလကုန္အထိ ဒီၾကားထဲမွာက်ရင္ အခုနက ကတ္ျပားႀကီးေပးဖို႔ဆိုတာက ဓါတ္ပံုရိုက္ရမယ္ ဟိုဟာေတြလုပ္ရမယ္ မလြယ္ဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ေပးထားတယ္"
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ႏိုင္ငံသားအတိအက် မရွိသူေတြကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ၿပီး သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ အတိအက်မပါရွိတဲ့အတြက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးမွာျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရကေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ၄ သိန္းေက်ာ္ ျပန္လည္အပ္ႏွံ ထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအပ္ႏွံၿပီးသား လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ကတ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ျပားေတြေပးအပ္ဖို႔ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
28.5.2015
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေလွစီးေျပးသူ မ်ားရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပင္လယ္တြင္းမွာ ေမ်ာေနတဲ့ လူေတြကို ကယ္တင္ေရး၊ ခြ်င္းခ်က္ မရွိ ဒီလူေတြကို ကမ္းတက္ ခြင့္ျပဳေရး၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းဆိုသူ ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ အကာကြယ္ ေပးဖို႔ ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈ မျဖစ္ေစေရး စတာေတြကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြဟာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ စုေ၀း ေရာက္ရွိေန ၾကၿပီလို႔ HRW လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ႀကီးက မေန႔က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေျခလွမ္းလွမ္းဖို႔ ကို အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ အခုလို လူေတြဟာ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ခရီးကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးေနၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အိႏၵိယ သမုဒၵယာအတြင္းက ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကမဲ့ အထူးအစည္းေ၀းကို အာဖဂန္နစၥတန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ၊ ကေမာၻဒီးယား၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အီရန္၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ နယူးဇီလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပါပူ၀ါနယူးဂီနီ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိလကၤာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း အပါ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ UNHCR ၊ IOM စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီညီလာခံကေန ခိုင္မာတဲ့ အေျဖတခု ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ေျပာပါတယ္။
“အေျဖရွာရာမွာ မျဖစ္မေန လိုက္နာရမယ့္ အေျဖမ်ိဳးေတြ ထြက္လာဖုိ႔လိုပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖုိ႔ လက္ခံသင့္ၿပီး တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြအေပၚ လက္မဆန္စြာ ျပဳမူဆက္ဆံတာေတြ၊ ပင္လယ္ထဲ ျပန္လႊတ္တာေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔လိုၿပီး၊ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္းေတြကိုလည္း ၿဖိဳခြင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ လၾကာ ကာလအတြင္း ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ေတြကေန ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံေတြဆီကို အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ခန္႔မွန္းေျခ လူေပါင္း ၈,၈၀၀၀ ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈ ခံရလို႔ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြျဖစ္ၾကသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြ အမ်ားအျပားလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမ်ားစုဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေလွနဲ႔သြားၾကၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြအတြင္း ေတာထဲမွာဖြင့္ထားတဲ့ စခန္းေတြကို ကုန္းလမ္းကေန ပို႔ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီစခန္းေတြမွာ အက်ဥ္းခ်ထားတာ၊ ေငြညစ္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေတြမွာ လူေသအေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေလွစီးေျပးသူ မ်ားရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပင္လယ္တြင္းမွာ ေမ်ာေနတဲ့ လူေတြကို ကယ္တင္ေရး၊ ခြ်င္းခ်က္ မရွိ ဒီလူေတြကို ကမ္းတက္ ခြင့္ျပဳေရး၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းဆိုသူ ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ အကာကြယ္ ေပးဖို႔ ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈ မျဖစ္ေစေရး စတာေတြကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြဟာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ စုေ၀း ေရာက္ရွိေန ၾကၿပီလို႔ HRW လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ႀကီးက မေန႔က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေျခလွမ္းလွမ္းဖို႔ ကို အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ အခုလို လူေတြဟာ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ခရီးကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးေနၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အိႏၵိယ သမုဒၵယာအတြင္းက ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကမဲ့ အထူးအစည္းေ၀းကို အာဖဂန္နစၥတန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ၊ ကေမာၻဒီးယား၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အီရန္၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ နယူးဇီလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပါပူ၀ါနယူးဂီနီ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိလကၤာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း အပါ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ UNHCR ၊ IOM စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီညီလာခံကေန ခိုင္မာတဲ့ အေျဖတခု ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ေျပာပါတယ္။
“အေျဖရွာရာမွာ မျဖစ္မေန လိုက္နာရမယ့္ အေျဖမ်ိဳးေတြ ထြက္လာဖုိ႔လိုပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖုိ႔ လက္ခံသင့္ၿပီး တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြအေပၚ လက္မဆန္စြာ ျပဳမူဆက္ဆံတာေတြ၊ ပင္လယ္ထဲ ျပန္လႊတ္တာေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔လိုၿပီး၊ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္းေတြကိုလည္း ၿဖိဳခြင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ လၾကာ ကာလအတြင္း ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ေတြကေန ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံေတြဆီကို အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ခန္႔မွန္းေျခ လူေပါင္း ၈,၈၀၀၀ ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈ ခံရလို႔ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြျဖစ္ၾကသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြ အမ်ားအျပားလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမ်ားစုဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေလွနဲ႔သြားၾကၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြအတြင္း ေတာထဲမွာဖြင့္ထားတဲ့ စခန္းေတြကို ကုန္းလမ္းကေန ပို႔ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီစခန္းေတြမွာ အက်ဥ္းခ်ထားတာ၊ ေငြညစ္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေတြမွာ လူေသအေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
မေမခ
28.5.2015
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ္ ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ ခြင့္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ္ ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ ခြင့္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မခင္ျဖဴေထြး
28.5.2015
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲဲ့ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ သင့္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕က တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလို၊ မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာလည္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာလာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီမွာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကို ေရာက္လာၾကသူ တခ်ိဳ႕ရွိသလို ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာေန သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီလူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဦးေဆာင္ၿပီး လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကို တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာက ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးေပမဲ့ တကယ္ လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္တာကိုပါ။ အေျပာသက္သက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ဒီကိစၥ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ဖို႔ ေျပာတာမ်ိဳးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာအစိုးက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုထိ အကန္႔အသတ္ေတြ လုပ္ထားတာ ေၾကာင့္ပါ။”
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားအျပား ပင္လယ္ျဖတ္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းတခုထဲမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ နဲ႔ အေထာက္အပံ့ မရတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရက အကန္႔အသတ္မထားဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈလုပ္ငန္းေတြကို အကန္႔အသတ္မရွိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ ၾသဇာအရွိဆံုး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာကျမန္မာအစိုးရကိုလည္း သူတုိ႔လက္ရွိ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲလာေအာင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳေအာင္ ခိုင္မာတဲ့ သတင္းစကား တရပ္ ေပးရာလည္း က်ပါတယ္။”
ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိသလို၊ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပဲ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလည္း မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိေနတာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ Phil Robertson ကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း ကေန ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔လို ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ဦးစားေပး လုပ္ရမွာက ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနတဲ့သူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ UNHCR နဲ႔ IOM တို႔ကို ဒီလူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ျပဳၿပီး သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ေတြ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့ သူေတြလား စသျဖင့္ စိစစ္ အတည္ျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ မူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ ရပါမယ္။ သူတို႔ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ျပန္ေနခြင့္ ျပဳၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေပးရပါလိမ့္မယ္။”
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က အစည္းအေ၀းကို အာရွႏုိင္ငံ ၁၇ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကမယ့္အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံေတြ က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာသူေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာေအဂ်င္စီ UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ IOM တို႔လည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။
ဒီအေတာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ APHR ကလည္း ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံ မႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ ကိစၥ အပါအ၀င္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာ အရင္းခံကို လာမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ မေလးရွား အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲဲ့ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ သင့္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕က တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလို၊ မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာလည္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာလာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီမွာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကို ေရာက္လာၾကသူ တခ်ိဳ႕ရွိသလို ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာေန သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီလူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဦးေဆာင္ၿပီး လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကို တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာက ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးေပမဲ့ တကယ္ လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္တာကိုပါ။ အေျပာသက္သက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ဒီကိစၥ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ဖို႔ ေျပာတာမ်ိဳးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာအစိုးက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုထိ အကန္႔အသတ္ေတြ လုပ္ထားတာ ေၾကာင့္ပါ။”
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားအျပား ပင္လယ္ျဖတ္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းတခုထဲမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ နဲ႔ အေထာက္အပံ့ မရတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရက အကန္႔အသတ္မထားဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈလုပ္ငန္းေတြကို အကန္႔အသတ္မရွိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ ၾသဇာအရွိဆံုး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာကျမန္မာအစိုးရကိုလည္း သူတုိ႔လက္ရွိ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲလာေအာင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳေအာင္ ခိုင္မာတဲ့ သတင္းစကား တရပ္ ေပးရာလည္း က်ပါတယ္။”
ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိသလို၊ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပဲ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလည္း မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိေနတာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ Phil Robertson ကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း ကေန ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔လို ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ဦးစားေပး လုပ္ရမွာက ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနတဲ့သူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ UNHCR နဲ႔ IOM တို႔ကို ဒီလူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ျပဳၿပီး သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ေတြ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့ သူေတြလား စသျဖင့္ စိစစ္ အတည္ျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ မူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ ရပါမယ္။ သူတို႔ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ျပန္ေနခြင့္ ျပဳၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေပးရပါလိမ့္မယ္။”
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က အစည္းအေ၀းကို အာရွႏုိင္ငံ ၁၇ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကမယ့္အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံေတြ က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာသူေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာေအဂ်င္စီ UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ IOM တို႔လည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။
ဒီအေတာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ APHR ကလည္း ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံ မႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ ကိစၥ အပါအ၀င္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာ အရင္းခံကို လာမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ မေလးရွား အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ျမန္မာျပည္က ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြ အတြက္ တသားတည္း ရွိမႈနဲ႔ ေထာက္ခံမႈ ျပသတဲ့ သတင္း စကားကုိ က်မ ပါးလုိက္ ပါရေစ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ သူတုိ႔ ဘုိးစဥ္ ေဘာင္ဆက္ အိမ္ေတြမွာ ေနလာ ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဌာေနဖြား တုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ေတာင္းဆုိတာဆုိလုိ႔ သူတုိ႔ထံကေန ျမန္မာ စစ္အစုိးရက သိမ္းယူသြားတဲ့ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္းကုိ ျပန္လည္ေပးအပ္ဖုိ႔ဆုိတာပါပဲ။ သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္ရာေျမေပၚမွာ သူတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္သလုိ ဆက္ဆံတာဟာ ကုိယ္က်င့္ပုိင္းဆုိင္ရာ မွားယြင္းေနပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေဘးဒုကၡဟာ ပုိမုိဆုိးရြားလုိ႔ လာခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ဟာ ညီတူညီမွ်ေလာက္ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းႏွစ္ခုသာ ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ခံစားေနၾကရပါတယ္။ တလမ္းက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဆက္ေနၿပီး အေသခံမလား။ ေနာက္တလမ္းက ေလွစီးၿပီး ထြက္ေျပးမလား ဆုိတာပါပဲ။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးအဆုိအရ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ထုိင္း နဲ႔ မေလးရွား ကုိ ဦးတည္သြားတဲ့ ေလွေတြထဲမွာ ကေလးသူငယ္နဲ႔ မိန္းမမ်ားအပါအဝင္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ထြက္ခြာလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရအတြက္ဟာ ၅၃၀၀၀ ခန္႔ ရွိပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဆီကုိ အေျခခံ လူသားခ်င္းေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြ အေရာက္ေပးပုိ႔ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ အဲဒီ လူသားခ်င္းေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြဟာ သူတုိ႔ထံကုိ မေရာက္ရွိေသးပါဘူး။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ လက္နက္မကုိင္၊ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ ႐ုန္းကန္တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကရတဲ့ ျမန္မာျပည္က တခုတည္းေသာ လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးေတြအတြက္ အသုံးျပဳေနတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ တုိက္ပြဲကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အသုိင္းအဝုိင္းက အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ေထာက္ခံအားေပးၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡ နဲ႔ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔အစုိးရလက္ထဲမွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြကုိ ႀကဳံေတြ႕ခံစားေနရတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ဥေရာပသမဂၢ၊ အာဆီယံနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းေတြက အသိအမွတ္ျပဳလက္ခံဖုိ႔ က်မတုိ႔ လုိလားပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္တာကုိ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ က်မတုိ႔ အလုိရွိပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားဝိုင္းေတြလုပ္မယ္၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ဆက္ဆံမယ္ဆုိရင္ အဲဒီအခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့အေျခခံ ျဖစ္ရပါမယ္။
က်မရဲ႕ မိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္လည္းျဖစ္သူ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူးအပါအဝင္ အျခားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ လက္တြဲၿပီး က်မ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြအတြက္ ရပ္တည္ေပးဖုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔အသက္ေတြကုိ ကယ္တင္ႏုိင္ေအာင္ ရပ္တည္ေျပာၾကားေပးဖုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းတခုအေနနဲ႔ က်မတုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔တုိင္းျပည္အတြင္းမွာ၊ သူတုိ႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းၾကားမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ေနရာမွန္ ျပန္လည္ရရွိဖုိ႔ နဲ႔ ျမန္မာျပည္ဟာ သူ႕လူမ်ဳိးအားလုံးအတြက္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ရွာေဖြဖုိ႔ ေရွ႕သုိ႔ ဆက္ေရြ႕လိမ့္မယ္လုိ႔ က်မတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္။ မုိင္ရိဒ္ မက္ဂြဲ ပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ဟဲလုိ… ၿငိမ္ခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးသူမ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား။
ဟဲလုိ… ၿငိမ္ခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးသူမ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား။
အီလက္ ထေရာနစ္ နည္းနဲ႔ ခင္ဗ်ား တုိ႔ကုိ မိန္႔ခြန္း ေျပာရတဲ့ အတြက္ ဝမ္းနည္း ပါတယ္။ အသက္ အရြယ္ႀကီးရင့္လာျခင္းရဲ႕ ဆုိးက်ဳိးေတြ ထဲက တခုကေတာ့ ခရီးသြားရတာ တမ်ဳိးတမည္ ခက္ခဲ လာတတ္ တာပါပဲ။ ကမၻာေပၚမွာ အရွည္ၾကာဆုံး လူ႕အခြင့္အေရး ကပ္ေဘးႀကီးေတြထဲက တခုကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အတြက္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ အာ႐ုံ စူးစုိက္မႈေတြကုိ အထုိင္ ခ်ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ အားေပး စကားနဲ႔ တသားတည္း ရွိမႈ စကား အနည္းငယ္ကုိ ေျပာၾကားခြင့္ ရတဲ့ အတြက္ အားလုံးကုိ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေပၚ အမွတ္ေပးေသာ္လည္း ဒီအခ်က္က ကုိယ့္တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျငင္းဆန္မႈ နဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ မျမင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေၾကာင္ေတာင္မကန္းေစခဲ့ပါဘူး။ တုိင္းျပည္တျပည္ဟာ သူ႕ကုိယ္သူ ျပန္ၿပီး ရန္လုိေနခဲ့ရင္၊ သူတုိင္းသူျပည္သားအားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ တန္ဘုိးကုိ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ အဲဒီတုိင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ တုိင္းျပည္တခု မဟုတ္ပါဘူး။ လြတ္လပ္မႈဆုိတာ ခြဲျခမ္းေပးလုိ႔ ရတာမ်ဳိးမဟုတ္။ အားလုံးကုိ ဖိတ္ေခၚရမယ္။ အားလုံးကုိ တခုလုံးေပးရမယ္။
ၿဗိတိသွ်ေတြက ဗမာျပည္နယ္စပ္မ်ဥ္းကုိ ေျမပုံေပၚမွာဆြဲခဲ့တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ အဲဒီ ေဖာင္တိန္ဆြဲသားခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ နယ္နိမိတ္အနားသတ္ေျမေပၚက လူသားေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘုိးဘြားစဥ္ဆက္ေနလာခဲ့တဲ့ ေျမဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္နိမိတ္စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ ကုိလုိနီေခတ္လြန္ ဗမာအစုိးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ မူလကတည္းက အေျခခ်ေနထုိ္င္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ပထမ စစ္အစုိးရကလည္း ထုိနည္းတူစြာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းျပည္အေနာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ စစ္တပ္က ျခယ္လွယ္မႈဟာ သကၠရာဇ္ကုိ ေနာက္ျပန္သြားၾကည့္ရင္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ျပန္သြားပါတယ္။ ပထမေတာ့ ရခုိင္ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားကုိ ေခ်မႈန္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာရခုိင္ေတြကုိ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းဖုိ႔ စစ္တပ္ဟာ မြတ္ဆလင္႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဖက္လွည့္လာတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ဖ်ားစီးပြားေရးေစာင့္ၾကည့္စာေစာင္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဗမာ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈရဲ႕ သားေကာင္ေတြလုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒတရပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းက ပယ္ဖ်က္လုိက္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ေျပာင္းေရႊ႕လာသူ မြတ္ဆလင္ေတြလုိ႔ ပုံေဖာ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရခ်ိန္ျမင့္မားလာခ်ိန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစုဟာ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ခုိးဝင္လာသူေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာတသိန္းေက်ာ္ဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိေနပါတယ္။ “သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံမႈအတြက္”ဆုိၿပီး သူတုိ႔ကုိ အဲဒီစခန္းေတြထဲက အျပင္ထြက္ခြင့္မေပးပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ယာယီသက္ေသခံ ကပ္ျပားေတြကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားပါတယ္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ မဲေပးခြင့္ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားခဲ့ေတာ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရဟာ ရခုိင္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအၾကားက ပဋိပကၡကုိ သာမန္ ဘာသာေရးအရ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ သုိ႔မဟုတ္ လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈလုိ႔ ပုံေဖာ္ကာ တာဝန္ကေန ေရွာင္လႊဲဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏုိဘဲလ္ဆုရွင္ အမၼာတီယာဆင္ အပါအဝင္ ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သုေတသနသမားမ်ားရဲ႕ သတိေပးခ်က္ကုိပဲ ပုိၿပီး အေလးဂ႐ုျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမၼာတီယာဆင္ရဲ႕ အဆုိအရ အစုိးရရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းသတ္ေနေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈကုိ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ တမင္တကာ မဟုတ္မမွန္ ဆင္လုံးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမုန္းတီးေရးစိတ္ေတြကုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္က ဂ႐ုတစုိက္နဲ႔ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိေနပါတယ္လုိ႔ ပညာရွင္မ်ားက ဆုိပါတယ္။
လူသားေတြဟာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ပုံပန္းသ႑ာန္ နဲ႔ ျပဳမူပုံ ကြဲလြဲမႈ ရွိခ်င္ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္သူကမွ ပုိၿပီးသာလြန္ျမင့္ျမတ္တယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ၾကပါဘူး။ သဘာဝအတုိင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိပါဘူး။ ခရစ္ယာန္တေယာက္ရဲ႕ ႏွလုံးသားကုိယူၿပီး ဟိႏၵဴတေယာက္ရဲ႕ ရင္ဘတ္ထဲမွာ အစားထုိး ထည့္ေပးလုိ႔ရပါတယ္။ အစၥေရးႏုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ပါလက္စတုိင္းတေယာက္ထံ ေပးလွဴလုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေမြးဖြားလာၾကတယ္ဆုိတာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမရွိဘဲ၊ မယုံမၾကည္ မျဖစ္ဘဲ ခ်စ္ခင္ၾကဖုိ႔ ။ လူသားဆုိတဲ့ မိသားစုတခုရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြသာ ျဖစ္ၾကၿပီး တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အေထာက္အကူျဖစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလုံးပါပဲ။
ခြဲျခားဆက္ဆံဖုိ႔၊ မႏွစ္သက္ဖုိ႔ နဲ႔ မုန္းတီးဖုိ႔ဆုိတာ သင္ၾကားေပးလုိ႔ တတ္ေျမာက္လာၾကတာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူေတြအေနနဲ႔၊ မိသားစုဝင္အားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ လုံၿခဳံမႈအတြက္ အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ယုံၾကည္သူမ်ားအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ တာဝန္ရွိပါတယ္။
၂၀၁၅ ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ႏွစ္ တခုပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအတြက္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲေရာ၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲပါ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ စတင္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ဒီတုိင္းျပည္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ကပ္ေဘးဒုကၡကုိ မ်က္ေျချပတ္မသြားေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အစုိးရေတြ၊ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြအေနနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ရွာေဖြရင္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးအသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ အဲဒီ ဆက္ဆံေရးေတြဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ က်င့္ဝတ္အေျခခံေတြေပၚမွာ တည္ေဆာက္လာၾကေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢအပါအဝင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ နဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား၊ ေခ်းငွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ ရန္ပုံေငြေတြ ေပးတဲ့အခါမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္း၊ အမ်ဳိးသားအမွတ္အသားနဲ႔ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရွိၿပီးမွ ရန္ပုံေငြေတြကုိ ေပးအပ္ၾကဖုိ႔ဆုိတဲ့ ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုကုိ လက္ခံက်င့္သုံးလာၾကေစရန္ စည္း႐ုံးရမယ့္တာဝန္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္။
ဒါပါပဲ ခင္ဗ်ား။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြတုိ႔အားလုံးကုိ ဘုရားသခင္ ေကာင္းခ်ီးေပးပါေစ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေပၚ အမွတ္ေပးေသာ္လည္း ဒီအခ်က္က ကုိယ့္တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျငင္းဆန္မႈ နဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ မျမင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေၾကာင္ေတာင္မကန္းေစခဲ့ပါဘူး။ တုိင္းျပည္တျပည္ဟာ သူ႕ကုိယ္သူ ျပန္ၿပီး ရန္လုိေနခဲ့ရင္၊ သူတုိင္းသူျပည္သားအားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ တန္ဘုိးကုိ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ အဲဒီတုိင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ တုိင္းျပည္တခု မဟုတ္ပါဘူး။ လြတ္လပ္မႈဆုိတာ ခြဲျခမ္းေပးလုိ႔ ရတာမ်ဳိးမဟုတ္။ အားလုံးကုိ ဖိတ္ေခၚရမယ္။ အားလုံးကုိ တခုလုံးေပးရမယ္။
ၿဗိတိသွ်ေတြက ဗမာျပည္နယ္စပ္မ်ဥ္းကုိ ေျမပုံေပၚမွာဆြဲခဲ့တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ အဲဒီ ေဖာင္တိန္ဆြဲသားခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ နယ္နိမိတ္အနားသတ္ေျမေပၚက လူသားေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘုိးဘြားစဥ္ဆက္ေနလာခဲ့တဲ့ ေျမဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္နိမိတ္စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ ကုိလုိနီေခတ္လြန္ ဗမာအစုိးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ မူလကတည္းက အေျခခ်ေနထုိ္င္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ပထမ စစ္အစုိးရကလည္း ထုိနည္းတူစြာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းျပည္အေနာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ စစ္တပ္က ျခယ္လွယ္မႈဟာ သကၠရာဇ္ကုိ ေနာက္ျပန္သြားၾကည့္ရင္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ျပန္သြားပါတယ္။ ပထမေတာ့ ရခုိင္ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားကုိ ေခ်မႈန္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာရခုိင္ေတြကုိ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းဖုိ႔ စစ္တပ္ဟာ မြတ္ဆလင္႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဖက္လွည့္လာတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ဖ်ားစီးပြားေရးေစာင့္ၾကည့္စာေစာင္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဗမာ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈရဲ႕ သားေကာင္ေတြလုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒတရပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းက ပယ္ဖ်က္လုိက္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ေျပာင္းေရႊ႕လာသူ မြတ္ဆလင္ေတြလုိ႔ ပုံေဖာ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရခ်ိန္ျမင့္မားလာခ်ိန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစုဟာ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ခုိးဝင္လာသူေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာတသိန္းေက်ာ္ဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိေနပါတယ္။ “သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံမႈအတြက္”ဆုိၿပီး သူတုိ႔ကုိ အဲဒီစခန္းေတြထဲက အျပင္ထြက္ခြင့္မေပးပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ယာယီသက္ေသခံ ကပ္ျပားေတြကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားပါတယ္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ မဲေပးခြင့္ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားခဲ့ေတာ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရဟာ ရခုိင္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအၾကားက ပဋိပကၡကုိ သာမန္ ဘာသာေရးအရ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ သုိ႔မဟုတ္ လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈလုိ႔ ပုံေဖာ္ကာ တာဝန္ကေန ေရွာင္လႊဲဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏုိဘဲလ္ဆုရွင္ အမၼာတီယာဆင္ အပါအဝင္ ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သုေတသနသမားမ်ားရဲ႕ သတိေပးခ်က္ကုိပဲ ပုိၿပီး အေလးဂ႐ုျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမၼာတီယာဆင္ရဲ႕ အဆုိအရ အစုိးရရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းသတ္ေနေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈကုိ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ တမင္တကာ မဟုတ္မမွန္ ဆင္လုံးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမုန္းတီးေရးစိတ္ေတြကုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္က ဂ႐ုတစုိက္နဲ႔ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိေနပါတယ္လုိ႔ ပညာရွင္မ်ားက ဆုိပါတယ္။
လူသားေတြဟာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ပုံပန္းသ႑ာန္ နဲ႔ ျပဳမူပုံ ကြဲလြဲမႈ ရွိခ်င္ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္သူကမွ ပုိၿပီးသာလြန္ျမင့္ျမတ္တယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ၾကပါဘူး။ သဘာဝအတုိင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိပါဘူး။ ခရစ္ယာန္တေယာက္ရဲ႕ ႏွလုံးသားကုိယူၿပီး ဟိႏၵဴတေယာက္ရဲ႕ ရင္ဘတ္ထဲမွာ အစားထုိး ထည့္ေပးလုိ႔ရပါတယ္။ အစၥေရးႏုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ပါလက္စတုိင္းတေယာက္ထံ ေပးလွဴလုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေမြးဖြားလာၾကတယ္ဆုိတာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမရွိဘဲ၊ မယုံမၾကည္ မျဖစ္ဘဲ ခ်စ္ခင္ၾကဖုိ႔ ။ လူသားဆုိတဲ့ မိသားစုတခုရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြသာ ျဖစ္ၾကၿပီး တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အေထာက္အကူျဖစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလုံးပါပဲ။
ခြဲျခားဆက္ဆံဖုိ႔၊ မႏွစ္သက္ဖုိ႔ နဲ႔ မုန္းတီးဖုိ႔ဆုိတာ သင္ၾကားေပးလုိ႔ တတ္ေျမာက္လာၾကတာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူေတြအေနနဲ႔၊ မိသားစုဝင္အားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ လုံၿခဳံမႈအတြက္ အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ယုံၾကည္သူမ်ားအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ တာဝန္ရွိပါတယ္။
၂၀၁၅ ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ႏွစ္ တခုပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအတြက္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲေရာ၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲပါ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ စတင္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ဒီတုိင္းျပည္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ကပ္ေဘးဒုကၡကုိ မ်က္ေျချပတ္မသြားေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အစုိးရေတြ၊ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြအေနနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ရွာေဖြရင္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးအသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ အဲဒီ ဆက္ဆံေရးေတြဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ က်င့္ဝတ္အေျခခံေတြေပၚမွာ တည္ေဆာက္လာၾကေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢအပါအဝင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ နဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား၊ ေခ်းငွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ ရန္ပုံေငြေတြ ေပးတဲ့အခါမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္း၊ အမ်ဳိးသားအမွတ္အသားနဲ႔ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရွိၿပီးမွ ရန္ပုံေငြေတြကုိ ေပးအပ္ၾကဖုိ႔ဆုိတဲ့ ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုကုိ လက္ခံက်င့္သုံးလာၾကေစရန္ စည္း႐ုံးရမယ့္တာဝန္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္။
ဒါပါပဲ ခင္ဗ်ား။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြတုိ႔အားလုံးကုိ ဘုရားသခင္ ေကာင္းခ်ီးေပးပါေစ။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ ဝမ္းနည္းမိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံ မ်ားရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း တခု ျဖစ္တဲ့ အာဆီယံ မွာ အသင္းဝင္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံ အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ဖုိ႔ အေရးမွာ က်ေနာ္ဟာ အခရာ က်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ပထဝီ အေနအထား အရၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတခု ဧကန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဖယ္ထုတ္ထားမယ္ ဆုိရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ညီညြတ္ေရး ဆုိတဲ့ အယူအဆနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖီလာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက သူ႕ျပည္သူေတြကုိ ဆက္ဆံပုံဟာ က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚဆက္ဆံသလုိမ်ဳိး မဟုတ္တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဖယ္ထုတ္မထားခ်င္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ ေလာက္ကတည္းက သူ႕ႏုိင္ငံထဲမွာ အေျခခ်ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေခၚ မြတ္ဆလင္လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ေမာင္းထုတ္ဖုိ႔ အေရးယူလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အရင္က ဗမာျပည္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ အၿမဲတေစ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဆုိတာ အရင္က ဗမာျပည္ကုိပဲ ဆက္လက္ေခၚေဝၚတာပဲမုိ႔ ဒီလူမ်ဳိးစုေတြကုိ သူ႕ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ လက္ခံသင့္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀၀ ေလာက္ကစလုိ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက လာေရာက္အေျခခ်ေနထုိင္တဲ့ လူေတြအမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြမွာ မေလးရွားႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္လာဖုိ႔ အခြင့္အေရးရွိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးေတြ ေပးဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့က်င့့္ေပးဖုိ႔၊ မေလးရွားႏုိင္ငံထဲမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။
မေလးရွားနဲ႔ မတူတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဲဒီမွာ တေလွ်ာက္လုံး ေနထုိင္လာခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ သူ႕ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ အသိအမွတ္ေတာင္ မျပဳခ်င္တာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာအစုိးရဖက္က အႀကီးအက်ယ္ မတရားလြန္းတာပါပဲ။ ျမန္မာအစုိးရက ျပန္လႊတ္ေပးေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႀကဳိးပမ္းမႈေၾကာင့္ အက်ဳိးရွိသြားတဲ့ သူေတြ (ဥပမာ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္)အေနနဲ႔ အစုိးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈဟာ လက္သင့္ခံႏုိင္စရာမရွိဘူးလုိ႔ သေဘာေပါက္ၾကမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြပဲ ျဖစ္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔က်ေတာ့ ျမန္မာျပည္က လူအနည္းအက်ဥ္းေလာက္ပဲ ေရွ႕ထြက္လာေဖာ္ရတယ္။
ဒီဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုတုိင္းျပည္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပႆနာအေပၚမွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းကေန အထူးအာ႐ုံစုိက္ၾကဖုိ႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထုိင္ခြင့္ရသင့္ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈမရွိဘဲ ေနထုိင္ခြင့္လည္း ရသင့္ပါတယ္။ ဘာသာမတူတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြအေပၚမွာ နားလည္သည္းခံမႈဆုိတာ ရွိရပါတယ္။
က်ေနာ္ထပ္ၿပီး ေျပာလုိတာက မေလးရွားမွာဆုိရင္ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ လူမ်ားစုျဖစ္ေပမယ့္ တျခားဘာသာ သက္ဝင္သူေတြကုိလည္း စာနာေထာက္ထားစိတ္နဲ႔ ဆက္ဆံတယ္။ သူတုိ႔ကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္လာဖုိ႔ အခြင့္အေရးေတြကုိ ေပးတယ္။ ဒီႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒေတြ အက်ဳိးကုိ ခံစားခြင့္ ေပးတယ္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းအေနနဲ႔ တျခားတုိင္းျပည္ေတြကုိ သေဘၤာေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးဖုိ႔ ဖိအားေပးခံရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပႆနာအေပၚ အာ႐ုံစုိက္ၾကဖုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီလုိ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြထဲက အမ်ားအျပားဟာ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေရနစ္ေသကုန္ၾကၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ တျခားတုိင္းျပည္ေတြဆီ သူတုိ႔ကုိ သယ္ေဆာင္သြားဖုိ႔အတြက္ သေဘၤာေကာင္းေကာင္းေတြကုိ မရႏုိင္ခဲ့လုိ႔ပဲျဖစ္တယ္။
ဒါဟာ လူသားေတြအဖုိ႔ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းစရာအျဖစ္အပ်က္ပါဘဲ။ ဒီလုိ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံတခုျဖစ္လာဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆုိတဲ့ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ မေလ်ာ္ညီစြာဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူမ်ဳိးႏြယ္စုတခုကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းကေန ကူညီေပးလိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ တကယ္ပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ ဝမ္းနည္းမိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံ မ်ားရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း တခု ျဖစ္တဲ့ အာဆီယံ မွာ အသင္းဝင္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံ အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ဖုိ႔ အေရးမွာ က်ေနာ္ဟာ အခရာ က်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ပထဝီ အေနအထား အရၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတခု ဧကန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဖယ္ထုတ္ထားမယ္ ဆုိရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ညီညြတ္ေရး ဆုိတဲ့ အယူအဆနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖီလာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက သူ႕ျပည္သူေတြကုိ ဆက္ဆံပုံဟာ က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚဆက္ဆံသလုိမ်ဳိး မဟုတ္တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဖယ္ထုတ္မထားခ်င္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ ေလာက္ကတည္းက သူ႕ႏုိင္ငံထဲမွာ အေျခခ်ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေခၚ မြတ္ဆလင္လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ေမာင္းထုတ္ဖုိ႔ အေရးယူလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အရင္က ဗမာျပည္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ အၿမဲတေစ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဆုိတာ အရင္က ဗမာျပည္ကုိပဲ ဆက္လက္ေခၚေဝၚတာပဲမုိ႔ ဒီလူမ်ဳိးစုေတြကုိ သူ႕ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ လက္ခံသင့္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀၀ ေလာက္ကစလုိ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက လာေရာက္အေျခခ်ေနထုိင္တဲ့ လူေတြအမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြမွာ မေလးရွားႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္လာဖုိ႔ အခြင့္အေရးရွိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးေတြ ေပးဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့က်င့့္ေပးဖုိ႔၊ မေလးရွားႏုိင္ငံထဲမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ သူတုိ႔ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။
မေလးရွားနဲ႔ မတူတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဲဒီမွာ တေလွ်ာက္လုံး ေနထုိင္လာခဲ့တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ သူ႕ႏုိင္ငံသားေတြအျဖစ္ အသိအမွတ္ေတာင္ မျပဳခ်င္တာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာအစုိးရဖက္က အႀကီးအက်ယ္ မတရားလြန္းတာပါပဲ။ ျမန္မာအစုိးရက ျပန္လႊတ္ေပးေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႀကဳိးပမ္းမႈေၾကာင့္ အက်ဳိးရွိသြားတဲ့ သူေတြ (ဥပမာ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္)အေနနဲ႔ အစုိးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈဟာ လက္သင့္ခံႏုိင္စရာမရွိဘူးလုိ႔ သေဘာေပါက္ၾကမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြပဲ ျဖစ္တဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔က်ေတာ့ ျမန္မာျပည္က လူအနည္းအက်ဥ္းေလာက္ပဲ ေရွ႕ထြက္လာေဖာ္ရတယ္။
ဒီဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုတုိင္းျပည္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပႆနာအေပၚမွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းကေန အထူးအာ႐ုံစုိက္ၾကဖုိ႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထုိင္ခြင့္ရသင့္ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈမရွိဘဲ ေနထုိင္ခြင့္လည္း ရသင့္ပါတယ္။ ဘာသာမတူတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြအေပၚမွာ နားလည္သည္းခံမႈဆုိတာ ရွိရပါတယ္။
က်ေနာ္ထပ္ၿပီး ေျပာလုိတာက မေလးရွားမွာဆုိရင္ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ လူမ်ားစုျဖစ္ေပမယ့္ တျခားဘာသာ သက္ဝင္သူေတြကုိလည္း စာနာေထာက္ထားစိတ္နဲ႔ ဆက္ဆံတယ္။ သူတုိ႔ကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္လာဖုိ႔ အခြင့္အေရးေတြကုိ ေပးတယ္။ ဒီႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒေတြ အက်ဳိးကုိ ခံစားခြင့္ ေပးတယ္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းအေနနဲ႔ တျခားတုိင္းျပည္ေတြကုိ သေဘၤာေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးဖုိ႔ ဖိအားေပးခံရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပႆနာအေပၚ အာ႐ုံစုိက္ၾကဖုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီလုိ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြထဲက အမ်ားအျပားဟာ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေရနစ္ေသကုန္ၾကၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ တျခားတုိင္းျပည္ေတြဆီ သူတုိ႔ကုိ သယ္ေဆာင္သြားဖုိ႔အတြက္ သေဘၤာေကာင္းေကာင္းေတြကုိ မရႏုိင္ခဲ့လုိ႔ပဲျဖစ္တယ္။
ဒါဟာ လူသားေတြအဖုိ႔ ေၾကကြဲဝမ္းနည္းစရာအျဖစ္အပ်က္ပါဘဲ။ ဒီလုိ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံတခုျဖစ္လာဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆုိတဲ့ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္နဲ႔ မေလ်ာ္ညီစြာဘဲ ဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူမ်ဳိးႏြယ္စုတခုကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းကေန ကူညီေပးလိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ တကယ္ပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ဟဲလုိ။ အခု ဟုိေဆး ရာမုိ႔စ္ ေအာ့တာ နယူးေယာ့ခ္ ကေန စကား ေျပာေနတာပါ။ အခုလုိ ျမန္မာျပည္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြဆီကုိ ဦးတည္ေနၿပီး ဒီမုိကေရစီ၊ လြတ္လပ္မႈ ႏွင့္ တရား ဥပေဒ စုိးမုိးမႈ တုိ႔ကုိ ေပါင္းစည္း ေပးေတာ့မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ ယူဆ ရတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ခ်ိန္သားကုိက္ အေရးႀကီးတဲ့ စုေဝးပြဲႀကီးမွာ ေအာ္စလုိမွာ ရွိမေနႏုိင္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္ ဝမ္းနည္း ပါတယ္။
က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာ့ အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ တေယာက္ရယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ အင္မတန္ ရင္းႏွီး ကၽြမ္းဝင္ လွပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ ေနာက္ခံ အတိတ္ကာလက လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ မသိၾကေသးသူေတြအတြက္ ေျပာရရင္ က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာျပည္ေပၚ ဘယ္သူမွ အာ႐ုံမစုိက္ၾကေသးခင္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လထဲမွာ ျမန္မာျပည္ကုိ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ခ်င္းမုိင္ကေန နယ္ျခားကုိ ျဖတ္ၿပီး မဏိပူရအထိ က်ေနာ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္အခ်ဳိ႕နဲ႔အတူ က်ေနာ္ဟာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ား နဲ႔ သံတမန္ေရးရာ ေလ့က်င့္ေရးပ႐ုိဂရမ္တခုကုိ ျပဳလုပ္သင္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ က်ေနာ္သိတဲ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူအမ်ားစုဟာ ကေန႔အခါမွာ သူတုိ႔ဇာတိတုိင္းျပည္ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ကုိ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေနၾကၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္းက ဒီျဖစ္စဥ္မွာ ပူးေပါင္းပါဝင္ေနၾကပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ လစ္လ်ဴအ႐ႈခံရဆုံး၊ ေမ့ထားခံရဆုံး လူမ်ဳိးတမ်ဳိးကုိ ျပပါဆုိရင္ ျမန္မာျပည္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ ဒီကမၻာၿဂိဳဟ္ေပၚက လူသားမ်ားပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုေပါင္းစုံ အေရာအေႏွာတခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ တန္ဘုိးေတြ၊ မတူညီေသာ အေတြ႕အႀကဳံေတြကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လႊမ္းမုိးမႈေတြ မ်ားျပားလွတဲ့ အာရွက လမ္းဆုံလမ္းခြ တခုျဖစ္ပါတယ္။
လူသားေတြအေနနဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အနည္းဆုံးေသာ အခြင့္အေရးေတြ၊ အနည္းဆုံးေသာ အက်ဳိးခံစားခြင့္ေတြကုိသာ ရရွိေနၾကပုံပါပဲ။ သာမန္ထက္ပုိကဲတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အရွက္ခြဲမႈေတြ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ နဲ႔ ဘုိးဘြားပုိင္ေျမကေန ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏွင္ထုတ္တာေတြ ရွိေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အဲဒီေနရာမွာ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာခဲ့သည္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာခဲ့သည္ျဖစ္ေစ၊ ဒါမွမဟုတ္ မ်ဳိးဆက္အနည္းငယ္မွ်သာ ေနလာခဲ့ၾကသည္ျဖစ္ေစ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ျမန္မာျပည္မွာပဲ ေမြးဖြားခဲ့ၾကလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အဲဒီေနရာမွာ မ်ဳိးဆက္မ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေနခဲ့သလဲဆုိတာ အေရးမပါေတာ့ပါဘူး။ ရာစုႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါေစ။
ျမန္မာျပည္က ဘယ္အုပ္စုကုိမွ က်ေနာ္ လက္ခ်ာမေပးခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က အာဏာပုိင္ေတြကုိလည္း လက္ခ်ာ မေပးခ်င္ပါဘူး။ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ အကူးအေျပာင္း ျဖစ္စဥ္ဟာ ႐ႈပ္ေထြးေပြလီတယ္၊ ေကာက္ေကြ႕တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ ရွည္လ်ားမယ္ မေျပာႏုိင္ဘူး ဆုိတာေတြကုိ က်ေနာ္သိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးကေနၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းတတ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားလက္ခံတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းတဲ့၊ အေရာင္အေသြးစုံလင္တဲ့၊ တုိင္းရင္းသားအားလုံးနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစုံအဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ အားလုံး ေပြ႕ဖက္ႀကဳိဆုိတဲ့ ျမန္မာျပည္ကုိ ဦးတည္ေစမယ့္ လမ္းျပေျမပုံတခုဆီ ေရြ႕လ်ားသြားေအာင္ အေျခအေန ပတ္ဝန္းက်င္တခုကုိ ဖန္တီးၾကရပါမယ္။
ဒါေပမယ့္ အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္သိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သံသယေတြ ရွိေနၾကတယ္။ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြ ရွိေနၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕က႑ ေရာက္လာေတာ့တာပဲ ။ ရပ္ရြာအဖြဲ႕အစည္းအဆင့္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံအဆင့္က ေခါင္းေဆာင္းေတြ တဦးနဲ႔တဦး လက္ကမ္းေထြးေပြ႕ရမယ္။ ေမတၱာနဲ႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္နဲ႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အာရွတခြင္မွာ လင္းလက္တဲ့ ဥပမာတခု ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့အထိ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ အားလုံးကုိ ေထြးေပြ႕တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ရမယ္။
ဒီကေန႔ လြတ္လပ္တဲ့အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလအထိ လြတ္လပ္ေရးအတြက္၊ ဒီမုိကေရစီအတြက္ မ်ဳိးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ တုိက္ပြဲဝင္ႀကဳိးပမ္းခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္က လူအေပါင္းကုိ က်ေနာ္က ထပ္မံ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳလုိပါတယ္။ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အားလုံးပါဝင္ႏုိင္ၾကမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ၊ မြတ္ဆလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႔ အားလုံး လြတ္လပ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အစစ္အေဆးမရွိ၊ အၿခိမ္းအေျခာက္မရွိဘဲ ပါဝင္ႏုိင္ၾကဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြ ထြက္လာတဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္အသစ္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ သင္တုိ႔ရဲ႕ လွပတဲ့တုိင္းျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ခုိင္မာဖုိ႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းတလွမ္း ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။
ဒီကြန္ဖရင့္စ္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံး ေအာင္ျမင္ၾကပါေစလုိ႔ က်ေနာ္ ဆႏၵျပဳပါတယ္။ က်ေနာ္ ျပဳၿမဲအတုိင္း ဘုရားသခင္ဆီမွာနဲ႔ ဂ႐ုဏာေတာ္ရွင္ထံမွာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြကုိ ဥာဏ္ပညာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ နဲ႔ ၾကြယ္ဝမႈေတြ ဆက္လက္ ေကာင္းခ်ီးေပးေတာ္မူပါလုိ႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။
ဟဲလုိ။ အခု ဟုိေဆး ရာမုိ႔စ္ ေအာ့တာ နယူးေယာ့ခ္ ကေန စကား ေျပာေနတာပါ။ အခုလုိ ျမန္မာျပည္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြဆီကုိ ဦးတည္ေနၿပီး ဒီမုိကေရစီ၊ လြတ္လပ္မႈ ႏွင့္ တရား ဥပေဒ စုိးမုိးမႈ တုိ႔ကုိ ေပါင္းစည္း ေပးေတာ့မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ ယူဆ ရတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ခ်ိန္သားကုိက္ အေရးႀကီးတဲ့ စုေဝးပြဲႀကီးမွာ ေအာ္စလုိမွာ ရွိမေနႏုိင္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္ ဝမ္းနည္း ပါတယ္။
က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာ့ အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ တေယာက္ရယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ အင္မတန္ ရင္းႏွီး ကၽြမ္းဝင္ လွပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ ေနာက္ခံ အတိတ္ကာလက လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ မသိၾကေသးသူေတြအတြက္ ေျပာရရင္ က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာျပည္ေပၚ ဘယ္သူမွ အာ႐ုံမစုိက္ၾကေသးခင္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လထဲမွာ ျမန္မာျပည္ကုိ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ခ်င္းမုိင္ကေန နယ္ျခားကုိ ျဖတ္ၿပီး မဏိပူရအထိ က်ေနာ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္အခ်ဳိ႕နဲ႔အတူ က်ေနာ္ဟာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ား နဲ႔ သံတမန္ေရးရာ ေလ့က်င့္ေရးပ႐ုိဂရမ္တခုကုိ ျပဳလုပ္သင္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ က်ေနာ္သိတဲ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူအမ်ားစုဟာ ကေန႔အခါမွာ သူတုိ႔ဇာတိတုိင္းျပည္ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ကုိ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေနၾကၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္းက ဒီျဖစ္စဥ္မွာ ပူးေပါင္းပါဝင္ေနၾကပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ လစ္လ်ဴအ႐ႈခံရဆုံး၊ ေမ့ထားခံရဆုံး လူမ်ဳိးတမ်ဳိးကုိ ျပပါဆုိရင္ ျမန္မာျပည္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ ဒီကမၻာၿဂိဳဟ္ေပၚက လူသားမ်ားပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုေပါင္းစုံ အေရာအေႏွာတခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ တန္ဘုိးေတြ၊ မတူညီေသာ အေတြ႕အႀကဳံေတြကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လႊမ္းမုိးမႈေတြ မ်ားျပားလွတဲ့ အာရွက လမ္းဆုံလမ္းခြ တခုျဖစ္ပါတယ္။
လူသားေတြအေနနဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အနည္းဆုံးေသာ အခြင့္အေရးေတြ၊ အနည္းဆုံးေသာ အက်ဳိးခံစားခြင့္ေတြကုိသာ ရရွိေနၾကပုံပါပဲ။ သာမန္ထက္ပုိကဲတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အရွက္ခြဲမႈေတြ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ နဲ႔ ဘုိးဘြားပုိင္ေျမကေန ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏွင္ထုတ္တာေတြ ရွိေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အဲဒီေနရာမွာ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာခဲ့သည္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာခဲ့သည္ျဖစ္ေစ၊ ဒါမွမဟုတ္ မ်ဳိးဆက္အနည္းငယ္မွ်သာ ေနလာခဲ့ၾကသည္ျဖစ္ေစ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ျမန္မာျပည္မွာပဲ ေမြးဖြားခဲ့ၾကလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အဲဒီေနရာမွာ မ်ဳိးဆက္မ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေနခဲ့သလဲဆုိတာ အေရးမပါေတာ့ပါဘူး။ ရာစုႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါေစ။
ျမန္မာျပည္က ဘယ္အုပ္စုကုိမွ က်ေနာ္ လက္ခ်ာမေပးခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က အာဏာပုိင္ေတြကုိလည္း လက္ခ်ာ မေပးခ်င္ပါဘူး။ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ အကူးအေျပာင္း ျဖစ္စဥ္ဟာ ႐ႈပ္ေထြးေပြလီတယ္၊ ေကာက္ေကြ႕တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ ရွည္လ်ားမယ္ မေျပာႏုိင္ဘူး ဆုိတာေတြကုိ က်ေနာ္သိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးကေနၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းတတ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားလက္ခံတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းတဲ့၊ အေရာင္အေသြးစုံလင္တဲ့၊ တုိင္းရင္းသားအားလုံးနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစုံအဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ အားလုံး ေပြ႕ဖက္ႀကဳိဆုိတဲ့ ျမန္မာျပည္ကုိ ဦးတည္ေစမယ့္ လမ္းျပေျမပုံတခုဆီ ေရြ႕လ်ားသြားေအာင္ အေျခအေန ပတ္ဝန္းက်င္တခုကုိ ဖန္တီးၾကရပါမယ္။
ဒါေပမယ့္ အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္သိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သံသယေတြ ရွိေနၾကတယ္။ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြ ရွိေနၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕က႑ ေရာက္လာေတာ့တာပဲ ။ ရပ္ရြာအဖြဲ႕အစည္းအဆင့္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံအဆင့္က ေခါင္းေဆာင္းေတြ တဦးနဲ႔တဦး လက္ကမ္းေထြးေပြ႕ရမယ္။ ေမတၱာနဲ႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္နဲ႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အာရွတခြင္မွာ လင္းလက္တဲ့ ဥပမာတခု ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့အထိ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ အားလုံးကုိ ေထြးေပြ႕တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ရမယ္။
ဒီကေန႔ လြတ္လပ္တဲ့အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလအထိ လြတ္လပ္ေရးအတြက္၊ ဒီမုိကေရစီအတြက္ မ်ဳိးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ တုိက္ပြဲဝင္ႀကဳိးပမ္းခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္က လူအေပါင္းကုိ က်ေနာ္က ထပ္မံ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳလုိပါတယ္။ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အားလုံးပါဝင္ႏုိင္ၾကမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ၊ မြတ္ဆလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြ နဲ႔ အားလုံး လြတ္လပ္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အစစ္အေဆးမရွိ၊ အၿခိမ္းအေျခာက္မရွိဘဲ ပါဝင္ႏုိင္ၾကဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြ ထြက္လာတဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္အသစ္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ သင္တုိ႔ရဲ႕ လွပတဲ့တုိင္းျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ခုိင္မာဖုိ႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းတလွမ္း ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။
ဒီကြန္ဖရင့္စ္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံး ေအာင္ျမင္ၾကပါေစလုိ႔ က်ေနာ္ ဆႏၵျပဳပါတယ္။ က်ေနာ္ ျပဳၿမဲအတုိင္း ဘုရားသခင္ဆီမွာနဲ႔ ဂ႐ုဏာေတာ္ရွင္ထံမွာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြကုိ ဥာဏ္ပညာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ နဲ႔ ၾကြယ္ဝမႈေတြ ဆက္လက္ ေကာင္းခ်ီးေပးေတာ္မူပါလုိ႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
အားလုံးပဲ မဂၤလာပါ။ ဒီကြန္ဖရင့္မွာ လူကုိယ္တုိင္ မလာေရာက္ ႏုိင္တာကုိ ဝမ္းနည္း ပါတယ္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကတည္းက က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈကုိ ေထာက္ခံ ကူညီသူ တေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ကာလေတြ တုန္းက အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခဟာ အလွမ္း ကြာေဝးလြန္းလွသလုိ ထင္ရၿပီး က်ေနာ္လည္း တုိးတုိးၿပီး စိတ္အားေလ်ာ့ လာမိခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၀ လည္းက်ေရာ ႐ုတ္တရက္ႀကီး ဆုိသလုိ ဒါမွမဟုတ္ ထင္ရတာ သက္သက္ပဲ ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္မယ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္အစုိးရဟာ အလုံးစုံအာဏာရွင္ဆန္ဆန္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကုိ စြန္႕လႊတ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တယ္။ တကမၻာလုံး မင္သက္မိသြားတယ္။ အေမွာင္က်ခဲ့တဲ့ ေန႔ရက္မ်ားအတြင္း ျမန္မာျပည္မွာ ကၽြႏု္ပ္ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့မႈကေန အေရးႀကီးတဲ့ သင္ခန္းစာတခု က်ေနာ္ရခဲ့တယ္။ ရံဖန္ရံခါ ႐ႈံးနိမ့္ေနတဲ့ အေရးတခုကုိ မီးေတာက္ဆက္လက္ ရွင္သန္ေနေရးအတြက္ အခ်ိန္အၾကာႀကီး အားေပးေထာက္ကူဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ အေျခအေနေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့အခါ ေရွ႕ကုိတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြဟာ ခ်ၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီကေန႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ က်ေနာ္ အခုလုိ စကားေျပာေနရင္းကုိ က်ေနာ္ဟာ စိတ္အားေလ်ာ့ေနျပန္တာကုိ က်ေနာ္ကုိယ္က်ေနာ္ ေတြ႕ရျပန္တယ္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန ပုိၿပီး ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ေျပာင္းရတာဟာ မလြယ္ကူဘူး။ ျမန္မာအစုိးရဟာ သူရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမွာ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ အစစ္အမွန္ တုိးတက္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ တာရွည္မရွင္သန္မွာ က်ေနာ္ စုိးရိမ္မိတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ ေနသားတက် မရွိေသးလုိ႔ပဲ။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပစ္ပယ္ထားျခင္းခံခဲ့ရတဲ့ သဘာဝသယံဇာတရင္းျမစ္ေတြကေန ရလာတဲ့ဝင္ေငြမွန္သမွ် လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ျခယ္လွယ္ေနၾကတဲ့
အခြင့္ထူးခံ လူနည္းစုရဲ႕ လက္ထဲမွာပဲ ႏုိင္ငံေရးအာဏာနဲ႔ စီးပြားေရးအာဏာေတြ အကုန္လုံးနီးပါး စုၿပဳံက်ေရာက္ေနဆဲ ဆုိတာလည္း အမွန္တရားပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ လတ္တေလာ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတာကေတာ့ ျမင့္တက္လာေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ေတြရယ္၊ အစုိးရကုိယ္တုိင္က မ်က္စိမွိတ္ေပးထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ျခင္းရယ္ ပါပဲ။ ဒါဟာ ေနျပည္ေတာ္က လက္ရွိအုပ္စုိးသူမ်ားရဲ႕ မ်က္စိေအာက္မွာတင္ ျဖစ္ပ်က္ေနတာပါ။ တုိးတက္ေသာအျမင္ရွိတဲ့ ဗမာအစုိးရပုိင္းဆုိင္ရာ အရာရွိအခ်ဳိ႕နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႕ဆုံစကားေျပာၾကည့္ရာက က်ေနာ္သိလာရတာကေတာ့ အာဏာလက္ကုိင္ရွိသူထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ႏုိင္ငံသားတုိင္းကုိ တန္းတူညီမွ် ဆက္ဆံတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အလုိရွိသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအရာရွိေတြဟာ ေသးငယ္ေသာ္လည္း အားေကာင္းလွတဲ့ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္အုပ္စုဆီက အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတာလည္း ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အစြန္းေရာက္သမားေတြဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးတခုလုံးကုိ ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္တဲ့ ေပါက္ကြဲႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကုိ ဖန္တီးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့သူမ်ားကုိ အစုိးရအေနနဲ႔ မျဖစ္မေန ရင္ဆုိင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုန္းကလုိပဲ ဇႏၷဝါရီလက ျမန္မာျပည္ကုိ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ က်ေနာ္သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့စဥ္အတြင္း ေျမျပင္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ကုိယ္တုိင္တပ္အပ္ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြကုိ ခဏသြားလည္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္နယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔သာမက ရခုိင္လူထုနဲ႔ေရာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ေရာ၊ ဂက္တုိ(ghetto)လုိ႔သာ ေခၚေဝၚဖုိ႔ေကာင္းတဲ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္အမည္ရ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ားစု ေနထုိင္ၾကရတဲ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခုမွာ ေနထုိင္ၾကသူေတြနဲ႔ပါ စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္မွာ က်ေနာ့္ရဲ႕ ကေလးဘဝက ပဲ့တင္သံေတြကုိ ျပန္ၾကားရပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သိၾကတဲ့အတုိင္း ၁၉၄၄ ခုႏွစ္တုန္းက ဘူဒါပက္စ္ ၿမဳိ႕က ဂ်ဴးတေယာက္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ဟာလည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာတေယာက္လုိပါပဲ။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း အေရွ႕ဥေရာပတခြင္မွာ နာဇီေတြ တည္ေဆာင္ထားတဲ့ ဂ်ဴးရပ္ကြက္ေတြလုိပဲ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ဟာလည္း မိသားစုေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ မေနခ်င္ဘဲ ေနရတဲ့ အိမ္ရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီမိသားစုေတြဟာ တခါက က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရး ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္း ေတြကုိ ရရွိခဲ့ဖူးသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔တေတြဟာ တြင္းဆုံးက်ေအာင္ ခ်ဳိ႕ခ်ဳိ႕ငဲ့ငဲ့အေျခအေနနဲ႔ ခြဲျခားကန္႔သတ္ခံရတဲ့ဘဝမွာ ဆက္လက္က်ေရာက္ေနေအာင္ ဖိအားေပးတြန္းပုိ႔ျခင္းကုိ ခံေနရပါတယ္။ နာဇီေတြရဲ႕ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ တုႏႈိင္းယွဥ္ဖြယ္ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အလန္႔တၾကားျဖစ္ေလာက္ပါတယ္။ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ အစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းအဆင့္အထိေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။
က်ေနာ္တုိ႔ဟာ တဦးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ စုေပါင္းၿပီးျဖစ္ေစ သိပ္အခ်ိန္မေႏွာင္းခင္မွာ ကူေျပာဖုိ႔လုိၿပီ လုိ႔ က်ေနာ္ အခုိင္အမာ ခံစားမိပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံမႈအကာအကြယ္အတြက္ ဂက္တုိထဲမွာ ထည့္ထားရတာပါဆုိတဲ့ ျမန္မာအစုိးရ အစဥ္တစုိက္ေျပာၾကားေနမႈဟာ ယုံၾကည္လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္ ယုံၾကည္လက္ခံလာေစဖုိ႔ အစုိးရအာဏာပုိင္ေတြက ႀကဳိးစားခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ သူတုိ႔က အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္သြားၿပီ။ ရခုိင္ျပည္ရဲ႕ ရွည္လ်ား႐ႈတ္ေထြးလွတဲ့သမုိင္းေၾကာင္းနဲ႔ ေဒသဓေလ့ထုံးစံေတြကုိ နားမလည္သူမ်ားလုိ႔ သူတုိ႔ စြတ္စြဲတဲ့ အျပင္လူမ်ားေျပာသေလာက္ အေျခအေနေတြဟာ မဆုိးလွပါဘူးလုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ရာစုႏွစ္တဝက္ေလာက္ ဖိႏွိပ္ခံဘဝမွာ တသီးတျခား ေနလာခဲ့ရတဲ့အခါ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတခုအေနနဲ႔ နည္းလမ္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ၾကားက ခေလာက္ဆန္တာေတြ၊ အျမတ္ထုတ္ျခင္းေတြကုိ အလြယ္တကူ ခံရႏုိင္တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္သေဘာေပါက္နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူအားလုံးနီးပါးဟာ မွ်တတဲ့ စိတ္ထားရွိၾကၿပီး သူတုိ႔တုိင္းျပည္ကုိ အားလုံးလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနထုိင္ႏုိင္ၾကတဲ့ ေနရာတခုအျဖစ္ လုိခ်င္ၾကတယ္လုိ႔လည္း က်ေနာ္ သိထားပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ အေရးပါတဲ့ ႏွစ္တခုပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးသံတမန္ ယန္ဟီးလီ ရဲ႕ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အလွည့္အေျပာင္းမွတ္ကုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံကုိ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ညီတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြလုပ္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပမယ့္ အလားအလာေတြေၾကာင့္ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျပဳလုပ္ႏုိင္ေကာင္းပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ကာလရွည္ၾကာ မိတ္ေဆြတေယာက္အေနနဲ႔ေရာ ေထာက္ခံအားေပးသူတေယာက္အေနပါ တုိင္းျပည္တြင္းက လူအားလုံးအတြက္ အေပါင္းလကၡဏာ ရလဒ္တခုကို က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္မွာ တခါက အေကာင္းျမင္စိတ္မ်ားခဲ့ရသေလာက္ အခုေတာ့ က်ေနာ့္မွာ အနာဂတ္အတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြနဲ႔ ျပည့္ေနရပါၿပီ။ အာဏာလက္ကုိင္ရွိေနသူမ်ားအေနနဲ႔ အစြန္းေရာက္မႈကုိ တန္ျပန္ႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ပြင့္လင္းတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ အျမစ္တြယ္ေစဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြကုိ ခ်က္ခ်င္းဆုိသလုိ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မတုိင္မီမွာ လူမႈကြန္ယက္မ်ားေပၚက ျမင့္တက္ေနတဲ့ အမုန္းတရားမ်ား၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆန္႔က်င္ေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားဖိႏွိပ္တဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ တန္ျပန္ဖုိ႔အတြက္ တရားဝင္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ အခရာက်လွပါတယ္။ ဗမာျပည္ဟာ စည္ပင္ဝေျပာၿပီး အုတ္အုတ္က်က္က်က္ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ဖုိ႔ အနာဂတ္ကုိ လက္လွမ္းမီႏုိင္ပါေသးတယ္။ ဒီအနာဂတ္ကုိ လွမ္းကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ကေတာ့ ဗမာျပည္က ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ လူထု အေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ျမန္မာ၏ ႏွိပ္ကြပ္မႈ အဆုံးသတ္ေရး အတြက္ ေအာ္စလုိ ကြန္ဖရင့္
တုိက္ရုိက္ၾကည့္ရူရန္
ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁း၃၀ နာရီမွ ည ၁၀ နာရီထိ
က်င္းပသည့္ေနရာ: The Nobel
Institute & Voksenaasen - Oslo, Norway
24.5.2015
ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲ ေတြ႕ခဲ့ရ တဲ့ လူေမွာင္ခို ေလွ ၂ စင္း ေပၚ က ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူ အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ သား ေတြ ျဖစ္ ေၾကာင္း စိစစ္ ေတြ႕ထား ရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ မူ လ ႏိုင္ငံ ကို ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ ေပး ႏိုင္ ဖို႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ သံ႐ုံး နဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ ႐ြက္ ေနတယ္ လို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာ န က ေျပာပါတယ္။
ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ေတြ ကို ျမန္မာ အာဏာ ပိုင္ ေတြ က ကယ္ဆယ္ ထား တယ္ ဆို တာ ေၾကာင့္ စစ္ေတြ မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ေကာင္စစ္ဝန္ ႐ုံး ဟာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အစိုးရ နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ထားၿပီး ျဖစ္တယ္ လို႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ရဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ သံအမတ္ က ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ဒုဝန္ႀကီး နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ တုန္း မွာ ေျပာ ၾကား ထား ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ႐ုံး ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရး မႈး ခ်ဳပ္ ဦးထင္လင္း က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတး ေန႔ က ျမန္မာ အစိုးရ ေရတပ္ ကေန ေခၚေဆာင္ လာခဲ့တဲ့ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူ အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ကို ယာယီ လက္ခံ ထားရာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ ေတာင္ပိုင္း ၊ အလယ္ သံေက်ာ္ ႐ြာ က ယာယီ စခန္း ေတြ ကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရး မႈး ခ်ဳပ္ ရဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူး အႀကံေပး ဗီေဂ် နမ္ဘီးယား လည္း သြားေရာက္ ၾကည့္ ႐ႈ႕ ခဲ့ ပါတယ္။
မစၥတာ နမ္းဘီးယား နဲ႔ အတူ လိုက္ပါ သြားတဲ့ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အစိုးရ ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္ အုန္း က အဲဒီ့ ေလွစီး ေ႐ႊ႕ေျပာင္း သူ ေတြ ကိုယ္တိုင္ သူတို႔ရဲ႕ မူလ ႏိုင္ငံ ကို ျပန္လိုေၾကာင္း ေျပာေနတယ္ လို႔ ဆိုပါ တယ္။
ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ ကေန ထြက္ ခြာ ေနၾက တဲ့ ေထာင္ ေပါင္း မ်ားစြာ ေသာ ေလွစီး ေ႐ႊ႕ေျပာင္း သူ ေတြ ဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ ျပင္ ထဲ ေမ်ာ ပါ ဒုကၡေရာက္ ေနၾက ရတာ ကို ျမန္မာ အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံ ေတြ ပူးေပါင္း ကိုင္တြယ္ ၾကဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ က ေတာင္းဆို ေနၾက ပါတယ္။
ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲ ေတြ႕ခဲ့ရ တဲ့ လူေမွာင္ခို ေလွ ၂ စင္း ေပၚ က ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူ အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ သား ေတြ ျဖစ္ ေၾကာင္း စိစစ္ ေတြ႕ထား ရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ မူ လ ႏိုင္ငံ ကို ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ ေပး ႏိုင္ ဖို႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ သံ႐ုံး နဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ ႐ြက္ ေနတယ္ လို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာ န က ေျပာပါတယ္။
ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ေတြ ကို ျမန္မာ အာဏာ ပိုင္ ေတြ က ကယ္ဆယ္ ထား တယ္ ဆို တာ ေၾကာင့္ စစ္ေတြ မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ေကာင္စစ္ဝန္ ႐ုံး ဟာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အစိုးရ နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ထားၿပီး ျဖစ္တယ္ လို႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ရဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ သံအမတ္ က ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ဒုဝန္ႀကီး နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ တုန္း မွာ ေျပာ ၾကား ထား ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ႐ုံး ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရး မႈး ခ်ဳပ္ ဦးထင္လင္း က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတး ေန႔ က ျမန္မာ အစိုးရ ေရတပ္ ကေန ေခၚေဆာင္ လာခဲ့တဲ့ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူ အေယာက္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ကို ယာယီ လက္ခံ ထားရာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ ေတာင္ပိုင္း ၊ အလယ္ သံေက်ာ္ ႐ြာ က ယာယီ စခန္း ေတြ ကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရး မႈး ခ်ဳပ္ ရဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူး အႀကံေပး ဗီေဂ် နမ္ဘီးယား လည္း သြားေရာက္ ၾကည့္ ႐ႈ႕ ခဲ့ ပါတယ္။
မစၥတာ နမ္းဘီးယား နဲ႔ အတူ လိုက္ပါ သြားတဲ့ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အစိုးရ ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္ အုန္း က အဲဒီ့ ေလွစီး ေ႐ႊ႕ေျပာင္း သူ ေတြ ကိုယ္တိုင္ သူတို႔ရဲ႕ မူလ ႏိုင္ငံ ကို ျပန္လိုေၾကာင္း ေျပာေနတယ္ လို႔ ဆိုပါ တယ္။
ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ ကေန ထြက္ ခြာ ေနၾက တဲ့ ေထာင္ ေပါင္း မ်ားစြာ ေသာ ေလွစီး ေ႐ႊ႕ေျပာင္း သူ ေတြ ဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ ျပင္ ထဲ ေမ်ာ ပါ ဒုကၡေရာက္ ေနၾက ရတာ ကို ျမန္မာ အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံ ေတြ ပူးေပါင္း ကိုင္တြယ္ ၾကဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ က ေတာင္းဆို ေနၾက ပါတယ္။
24.5.2015
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ရဲ႕ ျမန္မာ ျပည္ဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ နမ္းဘီးယားရဲ႕ ခရီးစဥ္ ၿပီးဆုံး သြားခဲ့ပါၿပီ ။
သူရဲ႕ ဒီတေခါက္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ခရီးက ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး အတြက္ အဓိက လာေရာက္ တဲ့ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ တာေၾကာင့္ အဲဒီ ဒုကၡသည္ ေတြရွိရာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္း အလယ္သံေက်ာ္ ကို ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နဲ႔ အတူ မစၥတာ နမ္းဘီးယား သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈ ခဲ့ပါတယ္။
ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ ေ႐ႊဝါနဒီ ခန္းမ မွာ ဗုဒၶဘာသာ နဲ႔ မြတ္ဆလင္ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအဝိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေတြကို ျပန္ေရာက္ၿပီး ညေနပိုင္း မွာ အလိုေတာ္ျပည့္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကို ေတြ႕ဆုံ ကာ လက္ရွိ ေရေမ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြရဲ႕ ကိစၥ၊ ႏွစ္ဘက္ လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ခု ၾကား သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥ၊ ေဒသ အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ကိစၥ ေတြ ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
အလိုေတာ္ ျပည့္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကေတာ့ ရခိုင္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ ေတြ အၾကား ပဋိပကၡ ေတြ ရွိေနေပမယ့္ ယာယီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ကိုယ္ ရွိေနၾကတဲ့ အတြက္ လက္ရွိမွာ တည္ၿငိမ္မႈ ရွိေနတယ္။
မြတ္ဆလင္ မွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ ရွိသလို ရခိုင္ မွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ ရွိတဲ့ အတြက္ အညီအမၽွ ကူညီေပးမႈ ေတြ ျပဳလုပ္ရင္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေပၚစရာ မရွိဘူး လို႔ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။
ကုလ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ က လူမ်ိဳး အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခု အၾကားမွာ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ သူလာတိုင္း ေျပာဆိုေနတာပါ။
ဒါေပမဲ့ အခုအခ်ိန္ထိ သင့္ျမတ္ေရး မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္း က အစိုးရက အာဏာရွိ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္လို႔ သင့္ျမတ္ေရးကို ကေန႔လုပ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း ရႏိုင္ေပမယ့္ အခ်ိန္ဆြဲ ေဆာင္႐ြက္မယ္ ဆိုရင္ မေျပလည္ ႏိုင္ဘူးလို႔ မြတ္ဆလင္ သဲေခ်ာင္း စခန္းက ဦးေအာင္ဝင္း က ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြ အၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားတာဟာ လာမယ့္ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ သုံးႏွစ္ျပည့္ေတာ့မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္ထိ ေျဖရွင္း မရဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ရခိုင္ေဒသ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးကေတာ့ မေရရာ တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါေသးတယ္ ။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ရဲ႕ ျမန္မာ ျပည္ဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ နမ္းဘီးယားရဲ႕ ခရီးစဥ္ ၿပီးဆုံး သြားခဲ့ပါၿပီ ။
သူရဲ႕ ဒီတေခါက္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ခရီးက ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး အတြက္ အဓိက လာေရာက္ တဲ့ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ တာေၾကာင့္ အဲဒီ ဒုကၡသည္ ေတြရွိရာ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္း အလယ္သံေက်ာ္ ကို ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နဲ႔ အတူ မစၥတာ နမ္းဘီးယား သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈ ခဲ့ပါတယ္။
ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ ေ႐ႊဝါနဒီ ခန္းမ မွာ ဗုဒၶဘာသာ နဲ႔ မြတ္ဆလင္ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအဝိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေတြကို ျပန္ေရာက္ၿပီး ညေနပိုင္း မွာ အလိုေတာ္ျပည့္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကို ေတြ႕ဆုံ ကာ လက္ရွိ ေရေမ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြရဲ႕ ကိစၥ၊ ႏွစ္ဘက္ လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ခု ၾကား သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥ၊ ေဒသ အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ကိစၥ ေတြ ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
အလိုေတာ္ ျပည့္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကေတာ့ ရခိုင္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ ေတြ အၾကား ပဋိပကၡ ေတြ ရွိေနေပမယ့္ ယာယီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ကိုယ္ ရွိေနၾကတဲ့ အတြက္ လက္ရွိမွာ တည္ၿငိမ္မႈ ရွိေနတယ္။
မြတ္ဆလင္ မွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ ရွိသလို ရခိုင္ မွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ ရွိတဲ့ အတြက္ အညီအမၽွ ကူညီေပးမႈ ေတြ ျပဳလုပ္ရင္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေပၚစရာ မရွိဘူး လို႔ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။
ကုလ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ က လူမ်ိဳး အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခု အၾကားမွာ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ သူလာတိုင္း ေျပာဆိုေနတာပါ။
ဒါေပမဲ့ အခုအခ်ိန္ထိ သင့္ျမတ္ေရး မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္း က အစိုးရက အာဏာရွိ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္လို႔ သင့္ျမတ္ေရးကို ကေန႔လုပ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း ရႏိုင္ေပမယ့္ အခ်ိန္ဆြဲ ေဆာင္႐ြက္မယ္ ဆိုရင္ မေျပလည္ ႏိုင္ဘူးလို႔ မြတ္ဆလင္ သဲေခ်ာင္း စခန္းက ဦးေအာင္ဝင္း က ေျပာပါတယ္။
ရခိုင္နဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြ အၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားတာဟာ လာမယ့္ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ သုံးႏွစ္ျပည့္ေတာ့မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္ထိ ေျဖရွင္း မရဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ရခိုင္ေဒသ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးကေတာ့ မေရရာ တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါေသးတယ္ ။
 |
| မေလးရွားနဲ႔ ထုိင္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္က စစ္ေဆးေရး ဂိတ္တခုကို ေတြ႔ရစဥ္။ |
24.5.2015
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ေရႊ႔ေျပာင္း ဝင္ေရာက္သူ ေတြလို႔ ယံုၾကည္ရသူ ေတြရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ ေနရာ အေတာ္ မ်ားမ်ားကို ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ေတြက ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိ ခဲ့တယ္လို႔ မေလးရွား အာဏာပိုင္ ေတြက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား နယ္စပ္မွာ ရွိတဲ့ ရြာေတြ အနီးမွာ အခုလို လူအစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံ ထားတာေတြကို ရွာေတြ႔ ခဲ့တာလို႔ မေလးရွား ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး Zahid Hamidi က သတင္းေထာက္ေတြကို ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမႇဳပ္ႏွံထားသူေတြဟာ ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အတည္ျပဳဖို႔ ရဲစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အရာရွိခ်ဳပ္နဲ႔ သူ႔လက္ေထာက္တို႔ဟာ အဲဒီနယ္စပ္မွာ ေရာက္ရွိေနၿပီးရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ အထူးရဲတပ္ဖြဲ႔ကေတာ့ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုေၾကာင္း ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ Zahid Hamidi က ေျပာသြားတာပါ။
လူေမွာင္ခိုကူးသူေတြဟာ စခန္းတေထာက္ခ် ရပ္နားဖို႔ ဒီနယ္စပ္က ရြာေတြကို အသံုးျပဳလာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့သူေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ေနရာ ၃၀ ေလာက္မွာ အ႐ိုးစု ရာနဲ႔ခ်ီေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ ေဒသတြင္းသတင္းေတြမွာ ေဖၚျပပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ မေလးရွားေျမေပၚမွာ အခုလိုမ်ဳိး လူအစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာေတြ၊ လူေမွာင္ခိုကူးစခန္းေတြမရွိဘူးလို႔ မေလးရွားအာဏာပိုင္ေတြက ျငင္းဆိုခဲ့တာပါ။
အခုလ အေစာပိုင္းတုန္းကထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ျခမ္းမွာလည္းအလားတူူ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြရဲ႔ စခန္းေတြ၊ လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာေတြကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ေရႊ႔ေျပာင္း ဝင္ေရာက္သူ ေတြလို႔ ယံုၾကည္ရသူ ေတြရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ ေနရာ အေတာ္ မ်ားမ်ားကို ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ေတြက ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိ ခဲ့တယ္လို႔ မေလးရွား အာဏာပိုင္ ေတြက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား နယ္စပ္မွာ ရွိတဲ့ ရြာေတြ အနီးမွာ အခုလို လူအစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံ ထားတာေတြကို ရွာေတြ႔ ခဲ့တာလို႔ မေလးရွား ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး Zahid Hamidi က သတင္းေထာက္ေတြကို ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမႇဳပ္ႏွံထားသူေတြဟာ ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အတည္ျပဳဖို႔ ရဲစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အရာရွိခ်ဳပ္နဲ႔ သူ႔လက္ေထာက္တို႔ဟာ အဲဒီနယ္စပ္မွာ ေရာက္ရွိေနၿပီးရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ အထူးရဲတပ္ဖြဲ႔ကေတာ့ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုေၾကာင္း ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ Zahid Hamidi က ေျပာသြားတာပါ။
လူေမွာင္ခိုကူးသူေတြဟာ စခန္းတေထာက္ခ် ရပ္နားဖို႔ ဒီနယ္စပ္က ရြာေတြကို အသံုးျပဳလာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့သူေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ေနရာ ၃၀ ေလာက္မွာ အ႐ိုးစု ရာနဲ႔ခ်ီေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ ေဒသတြင္းသတင္းေတြမွာ ေဖၚျပပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ မေလးရွားေျမေပၚမွာ အခုလိုမ်ဳိး လူအစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာေတြ၊ လူေမွာင္ခိုကူးစခန္းေတြမရွိဘူးလို႔ မေလးရွားအာဏာပိုင္ေတြက ျငင္းဆိုခဲ့တာပါ။
အခုလ အေစာပိုင္းတုန္းကထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ျခမ္းမွာလည္းအလားတူူ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြရဲ႔ စခန္းေတြ၊ လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာေတြကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။
 |
| အေမရိကန္ ဒုႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး၏ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ (ဓာတ္ပုံ – ဧရာ၀တီ) |
23.5.2015
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ စြန္႔ခြာ သြားသည့္ ေလွစီး ဒုကၡသည္ မ်ားသည္ လိုအပ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါ က ျမန္မာႏို င္ ငံသား ျဖစ္ရန္ အခြင့္ အလမ္းမ်ား ရွိသင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥတာ အန္ တိုနီ ဘလင္ကန္က ေျပာဆုိသည္။
“ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္စံုတယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ အတြက္ ဒီႏိုင္ငံမွာ အနာဂတ္ ရွိႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံ သားျဖစ္ဖို႔ အခြင့္ အလမ္း ေတြ ရွိသင့္တယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မေသခ်ာမႈေတြဟာ သူတို႔ကို ဒီႏိုင္ငံ ကေန စြန္႔ခြာသြားေအာင္ ဖန္တီး ေနတာေၾကာင့္ ပါပဲ” ဟု ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အေမရိကန္ စင္တာ၌ ျပဳလုပ္ သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကုလသမဂၢ၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ ကပၸလီပင္လယ္ႏွင့္ မလကၠာေရလက္ၾကားတို႔မွ ကယ္ဆယ္ ရရွိထားေသာ ေလွစီးဒုကၡသည္မ်ား၏ တဝက္ခန္႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေတြ႔ႀကံဳ ေနရ ေသာ ၾကမ္းတမ္းသည့္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္ကို စြန္႔ခြာခဲ့ သူ မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။
ရခိုင္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးအရ ခ်န္လွပ္ခံထားရျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပ႗ိ ပကၡ မ်ား ခံစားေနရသည့္အတြက္ ပိုေကာင္းသည့္ အနာဂါတ္ကို ရွာေဖြရင္း အႏၱရာယ္ က်ေရာက္ေစျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း ၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အစိုးရ အေနႏွင့္ ရခိုင္တြင္ ေနထိုင္သူ အားလံုးအတြက္ လူေနမႈဘဝမ်ား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ လာ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာၾကားသည္။
“ေရရွည္အေျဖတခု ရရွိဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္သူေတြ အကုန္လံုးရဲ႕ လူေနမႈ ဘဝေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အကာအ ကြယ္ေပး မႈေတြ ၊ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြ စတာေတြကို ကတိကဝတ္ ခံထားတဲ့အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ေလွစီးဒုကၡသည္မ်ား အေရးသည္ ကပၸလီပင္လယ္ႏွင့္ မလကၠာေရလက္ၾကား ေဒ သရွိ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုး ၏ ေဒသတြင္း အေရး တခု ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းေဒသအတြင္းရွိ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုးက ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း မ်ား၊ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ေရႊ႕ ေျပာင္း ေနထိုင္ခြင့္ အကူအညီမ်ား အျမန္ဆံုး ေပးႏိုင္ရန္၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ ေဆးဝါးအေထာက္အပံ့မ်ား ေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူသားဆန္စြာ ဆက္ဆံၾကရန္ တုိက္တြန္းေၾကာင္း၊ ေမ လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ က်င္းပမည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားအေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွ ျပႆနာမ်ား၏ အဓိက ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေဒသတြင္း လူေမွာင္ခိုကူး မႈ မ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အႀကံဥာဏ္သစ္မ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ ေမ်ွာ္လင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။
“ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္ဘာသာျဖစ္ပါေစ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ေနထိုင္သူတိုင္းအတြက္ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေလး စားမႈ၊ အကာ အကြယ္ ေပးမႈေတြနဲ႔ ဘာသာကိုးကြယ္မႈဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ အပါအဝင္ အေျခခံ လြတ္ လပ္ခြင့္ေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ လံုၿခံဳ ေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရး၊ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာသည္။
ျမန္မာ့ စစ္တပ္ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္က ေလွစီးဒုကၡသည္ အမ်ားစုမွာ UNHCR မွ အေထာက္အပံ့မ်ား ရလိုသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လာသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုသူမ်ား ရိွေနႏိုင္ သျဖင့္ ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ မစၥတာ ဘလင္ကန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ၌ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ၂၀၈ ဦးကို တင္ေဆာင္လာေသာ စက္ေလွတစီး ကုိ ျမန္ မာ့ေရ တပ္က ဖမ္းဆီး ရမိၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ယာယီစခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ကာ လူသားခ်င္း စာ နာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ား ေပးျခင္းႏွင့္ စိစစ္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ စြန္႔ခြာ သြားသည့္ ေလွစီး ဒုကၡသည္ မ်ားသည္ လိုအပ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါ က ျမန္မာႏို င္ ငံသား ျဖစ္ရန္ အခြင့္ အလမ္းမ်ား ရွိသင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥတာ အန္ တိုနီ ဘလင္ကန္က ေျပာဆုိသည္။
“ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္စံုတယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ အတြက္ ဒီႏိုင္ငံမွာ အနာဂတ္ ရွိႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံ သားျဖစ္ဖို႔ အခြင့္ အလမ္း ေတြ ရွိသင့္တယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မေသခ်ာမႈေတြဟာ သူတို႔ကို ဒီႏိုင္ငံ ကေန စြန္႔ခြာသြားေအာင္ ဖန္တီး ေနတာေၾကာင့္ ပါပဲ” ဟု ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အေမရိကန္ စင္တာ၌ ျပဳလုပ္ သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကုလသမဂၢ၏ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ ကပၸလီပင္လယ္ႏွင့္ မလကၠာေရလက္ၾကားတို႔မွ ကယ္ဆယ္ ရရွိထားေသာ ေလွစီးဒုကၡသည္မ်ား၏ တဝက္ခန္႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေတြ႔ႀကံဳ ေနရ ေသာ ၾကမ္းတမ္းသည့္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္ကို စြန္႔ခြာခဲ့ သူ မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။
ရခိုင္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးအရ ခ်န္လွပ္ခံထားရျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပ႗ိ ပကၡ မ်ား ခံစားေနရသည့္အတြက္ ပိုေကာင္းသည့္ အနာဂါတ္ကို ရွာေဖြရင္း အႏၱရာယ္ က်ေရာက္ေစျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း ၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အစိုးရ အေနႏွင့္ ရခိုင္တြင္ ေနထိုင္သူ အားလံုးအတြက္ လူေနမႈဘဝမ်ား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ လာ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္း မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာၾကားသည္။
“ေရရွည္အေျဖတခု ရရွိဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္သူေတြ အကုန္လံုးရဲ႕ လူေနမႈ ဘဝေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အကာအ ကြယ္ေပး မႈေတြ ၊ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြ စတာေတြကို ကတိကဝတ္ ခံထားတဲ့အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ေလွစီးဒုကၡသည္မ်ား အေရးသည္ ကပၸလီပင္လယ္ႏွင့္ မလကၠာေရလက္ၾကား ေဒ သရွိ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုး ၏ ေဒသတြင္း အေရး တခု ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းေဒသအတြင္းရွိ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုးက ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း မ်ား၊ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ ေရႊ႕ ေျပာင္း ေနထိုင္ခြင့္ အကူအညီမ်ား အျမန္ဆံုး ေပးႏိုင္ရန္၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ ေဆးဝါးအေထာက္အပံ့မ်ား ေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူသားဆန္စြာ ဆက္ဆံၾကရန္ တုိက္တြန္းေၾကာင္း၊ ေမ လ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ က်င္းပမည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားအေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွ ျပႆနာမ်ား၏ အဓိက ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေဒသတြင္း လူေမွာင္ခိုကူး မႈ မ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အႀကံဥာဏ္သစ္မ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ ေမ်ွာ္လင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။
“ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္ဘာသာျဖစ္ပါေစ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ေနထိုင္သူတိုင္းအတြက္ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေလး စားမႈ၊ အကာ အကြယ္ ေပးမႈေတြနဲ႔ ဘာသာကိုးကြယ္မႈဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ အပါအဝင္ အေျခခံ လြတ္ လပ္ခြင့္ေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ လံုၿခံဳ ေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရး၊ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မစၥတာ ဘလင္ကန္က ေျပာသည္။
ျမန္မာ့ စစ္တပ္ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္က ေလွစီးဒုကၡသည္ အမ်ားစုမွာ UNHCR မွ အေထာက္အပံ့မ်ား ရလိုသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လာသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုသူမ်ား ရိွေနႏိုင္ သျဖင့္ ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ မစၥတာ ဘလင္ကန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ၌ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ၂၀၈ ဦးကို တင္ေဆာင္လာေသာ စက္ေလွတစီး ကုိ ျမန္ မာ့ေရ တပ္က ဖမ္းဆီး ရမိၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ယာယီစခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ကာ လူသားခ်င္း စာ နာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ား ေပးျခင္းႏွင့္ စိစစ္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
 |
| အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံကို မၾကာခင္က ေလွစီး ေရာက္လာသူေတြ ထဲက အမ်ဳိးသမီး တဦး မေလးရွားက မိခင္ ျဖစ္သူကို ဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ စကား ေျပာေနစဥ္။ (ေမ ၂၂၊ ၂၀၁၅) |
23.5.2015
ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ Bangladesh ႏိုင္ငံက ႏုိင္ငံေျပာင္း အေျခခ်ဖုိ႔ ႀကိဳးစားသူေတြ ဘာေၾကာင့္ သူတုိ႔ ႏုိင္ငံေတြ ကေန ထြက္လာရ သလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ဇစ္ျမစ္ကို ေျဖရွင္းဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥဟာ ေဒသတြင္းမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥတခုျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္ ခုလို သူတုိ႔ႏိုင္ငံေတြ ကေန လူေတြ ထြက္လာရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ျပတ္ျပတ္ သားသား ေျဖရွင္းသင့္ပါတယ္လို႔ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ဒီကေန႔ Vietnam ႏိုင္ငံေရာက္ေနစဥ္ မွာ ေျပာၾကားခဲ့ တာျဖစ္ ပါ တယ္။ ျမန္မာ၊ မေလးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ တျခားေဒသတြင္းတာဝန္ရွိသူေတြကို ဆက္သြယ္ၿပီး ပင္လယ္ထဲမွာ ေျမာေနႏိုင္မဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ဖုိ႔နဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ အရင္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့သလို ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြး ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဟႏိြဳင္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခုလို ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ ရွိေနရတဲ့ ျပႆနာအရင္းအျမစ္ကို ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၂ ရက္ၾကာ လာ သြားတဲ့ အေမရိကန္ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Antony Blinken ကလည္း အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ထုိင္းႏိုင္ငံကို ျဖတ္ၿပီး မေလးရွားႏိုင္ငံဘက္ကို လူေတြ ခိုးသြင္းေနတဲ့ လူေမွာင္ခုိဂိုဏ္းေတြကို ထိုင္းႏိုင္ငံက စတင္ႏွိမ္ႏွင္းလာၿပီးေနာက္မွာ တရားမဝင္ ႏိုင္ငံထဲဝင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားသူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စက္ေလွေတြကို လူေမွာင္ခိုေတြက ပင္လယ္ထဲမွာ ပစ္ထားခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေမလလယ္ေလာက္ကစၿပီး မေလးရွား အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကမ္းေျခေတြဆီ ေရာက္ လာၾကတဲ့ ေလွစီး ဒုကၡ သည္ ၃ ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲက ထက္ဝက္ေလာက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကလို႔ဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ၾကၿပီး က်န္တဲ့ ထက္ဝက္ေလာက္ကေတာ့ Bangladesh ႏိုင္ ငံက ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၃ ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္လည္း ပင္လယ္ထဲမွာ ရွိေနႏိုင္ေသးတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ Bangladesh ႏိုင္ငံက ႏုိင္ငံေျပာင္း အေျခခ်ဖုိ႔ ႀကိဳးစားသူေတြ ဘာေၾကာင့္ သူတုိ႔ ႏုိင္ငံေတြ ကေန ထြက္လာရ သလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ဇစ္ျမစ္ကို ေျဖရွင္းဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥဟာ ေဒသတြင္းမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥတခုျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္ ခုလို သူတုိ႔ႏိုင္ငံေတြ ကေန လူေတြ ထြက္လာရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ျပတ္ျပတ္ သားသား ေျဖရွင္းသင့္ပါတယ္လို႔ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ဒီကေန႔ Vietnam ႏိုင္ငံေရာက္ေနစဥ္ မွာ ေျပာၾကားခဲ့ တာျဖစ္ ပါ တယ္။ ျမန္မာ၊ မေလးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ တျခားေဒသတြင္းတာဝန္ရွိသူေတြကို ဆက္သြယ္ၿပီး ပင္လယ္ထဲမွာ ေျမာေနႏိုင္မဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ဖုိ႔နဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ အရင္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့သလို ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြး ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဟႏိြဳင္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခုလို ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ ရွိေနရတဲ့ ျပႆနာအရင္းအျမစ္ကို ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၂ ရက္ၾကာ လာ သြားတဲ့ အေမရိကန္ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Antony Blinken ကလည္း အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ထုိင္းႏိုင္ငံကို ျဖတ္ၿပီး မေလးရွားႏိုင္ငံဘက္ကို လူေတြ ခိုးသြင္းေနတဲ့ လူေမွာင္ခုိဂိုဏ္းေတြကို ထိုင္းႏိုင္ငံက စတင္ႏွိမ္ႏွင္းလာၿပီးေနာက္မွာ တရားမဝင္ ႏိုင္ငံထဲဝင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားသူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စက္ေလွေတြကို လူေမွာင္ခိုေတြက ပင္လယ္ထဲမွာ ပစ္ထားခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေမလလယ္ေလာက္ကစၿပီး မေလးရွား အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကမ္းေျခေတြဆီ ေရာက္ လာၾကတဲ့ ေလွစီး ဒုကၡ သည္ ၃ ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲက ထက္ဝက္ေလာက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကလို႔ဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ၾကၿပီး က်န္တဲ့ ထက္ဝက္ေလာက္ကေတာ့ Bangladesh ႏိုင္ ငံက ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၃ ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္လည္း ပင္လယ္ထဲမွာ ရွိေနႏိုင္ေသးတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
 |
| ေလွစီးေျပး ၂၀၀ေက်ာ္ ျမန္မာ ေရတပ္ ေတြ႔ရွိ။ သတင္း ဓာတ္ပံု - ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန |
နႏၵာခ်မ္း
23.5.2015
ေဒသတြင္းမွာ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာေတြ ႀကီးထြားလာေန တာေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရ အေန နဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ် ေနထုိင္သူေတြနဲ႔ လူေမွာင္ခိုကူးမႈ ျပႆနာကို အျမန္ဆံုး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖုိ႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔ - အေမရိကန္ အစိုးရ က ေသာၾကာေန႔ မွာ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ လက္ရွိ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြမွာပါ ဂယက္ ႐ိုက္ခတ္ မႈေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ တဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၀ုိင္း၀န္း ေုဖရွင္းၾကဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါ အ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက တိုက္ တြန္းေျပာဆုိေနခ်ိန္မွာပဲ - ပထမဆံုး အႀကိမ္ အေန နဲ႔ ျမန္မာ ေရတပ္ကေန - ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ အတြင္း က ျမန္မာ ေရပိုင္နက္ ထဲမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၂၀၀ ေက်ာ္ ကို ကယ္တင္ လိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မနႏၵာခ်မ္းက ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံေတြကို သြားေရာက္ၾကမယ့္ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ ၂၀၈ ေယာက္ကို တင္ေဆာင္လာတဲ့ စက္ေလွ ၂ စင္းကို မေန႔ ေသာၾကာေန႔က ရခိုင္ျပည္ နယ္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ အနီးက ျမန္မာေရပိုင္နက္အတြင္း မွာ ျမန္မာေရတပ္က ကယ္တင္ခဲ့ၿပီး ေလာေလာဆယ္ သူတုိ႔ ကို ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္မွာရွိတဲ့ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းမွာ အေရးေပၚ အကူအညီေတြကို ေပးအပ္ ထားပါတယ္။
အခုလုိ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်ေနထုိင္မႈေတြ ျဖစ္ေစတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြ ကို ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ ခ်က္ျခင္း ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသြားဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရက ဆက္လက္ ဖိအားေပးသြားမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္တဦးက အခုလို ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
“အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုု အေနနဲ႔ စုုိးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုုိ႔ အမ်ား သိေအာင္ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တုုိးတုုိး တိတ္တိတ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာ အစုုိးရကုုိ တေလွ်ာက္လုုံး ေျပာဆုုိေန တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုုိင္ မႈေတြ ျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ဇစ္ျမစ္ကုုိ ေျဖရွင္းဖုုိ႔ ကတိျပဳထားတဲ့အတုုိင္း အေရးတႀကီးေဆာင္ရြက္ဖုုိ႔လုုိအပ္ေနတာေတြ ရခုုိင္ျပည္နယ္မွာ ႏုုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔လူသားခ်င္း စာနာရ မယ့္ ကိစေတြေၾကာင့္ ရုုိက္ခတ္လာတဲ့ အေျခအေနေတြကိုု တုုိးတက္ေအာင္လုုပ္ဖုုိ႔ေတြကုုိလည္း အေလးထား ေျပာဆုုိေနတာပါ။”
ဒါ့အျပင္ လူေမွာင္ခိုကူးမႈျပႆနာေတြကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ကိုလည္း အေမရိကန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး ဖိအားေပး သြားမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း သူက အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ လူေမွာင္ခိုကူးသူေတြအေပၚ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူသြားဖို႔ အတြက္ ျမန္မာ အစိုးရ ကို ဆက္ၿပီး ဖိအားေပးသြားမွာပါ။ ရခုုိင္ျပည္နယ္က လုုိအပ္ေနတဲ့သူေတြ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြကုုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခံစားခြင့္ရဖုုိ႔၊ ရခုုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ တျခားေနရာေတြမွာ ရွိၾကတဲ့ ႏုုိင္ငံ မဲ့ျဖစ္ေနသူေတြကုုိ ႏုုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးဖုုိ႔၊ ရုုိဟင္ဂ်ာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖုုိ႔ကို လည္း ျမန္မာအစိုးရကို ထပ္တလဲလဲ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ ဒုႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အန္သနီ ဘလင္ကန္ (Antony Blinken) ကလည္း - အေမရိကန္စင္တာမွာ မေန႔ကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း - လက္ ရွိ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအေရးဟာ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြအားလံုးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာေၾကာင့္ - အတူ၀ိုင္း၀န္းေျဖရွင္းၿပီး တာ၀န္ခြဲေ၀ယူၾကဖို႔ လိုအပ္တယ္ လို႔ ေျပာဆုိသြား ခဲ့ပါ တယ္။
အလားတူ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ကလည္း - ျမန္မာေရပိုင္နက္ အတြင္းမွာ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ ၂၀၈ ေယာက္ ကို ျမန္မာအစိုးရက ကယ္တင္ခဲ့တဲ့ကိစၥအေပၚ ႀကိဳဆုိခဲ့ၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ UNHCR ႐ံုးအေနနဲ႔လည္း ဒီဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေရ၊ အစားအစာ၊ ေဆး၀ါးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေရးေပၚအကူအညီေတြ ေပးအပ္ႏုိင္ ဖို႔ ျမန္မာ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ နီးနီး ကပ္ကပ္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ပင္လယ္ျပင္ထဲမွာ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ ၃၅၀၀ ေလာက္ ရွိေနႏုိင္ေသးတယ္လို႔ UNHCR က ခန္႔မွန္းထားၿပီး၊ ဒီလူေတြကို မၾကာခင္ က်ေရာက္ေတာ့မယ့္ မိုးရာသီမတုိင္ခင္ အခ်ိန္မီ ကယ္တင္ႏုိင္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း UNHCR ရဲ႕ ေသာၾကာေန႔ က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္ ထဲမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါ တယ္။
