MYARF
RB News
22.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ မူလတန္းလြန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ေက်ာင္းရန္ပုံေငြမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ အျခား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ စံျပ မူလတန္းလြန္ေက်ာင္း (ယခင္ စံျပ မူလတန္းေက်ာင္း) မွ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းသည္ အစုိးရမွ ေထာက္ပံ့သည့္ ဗလာစာအုပ္ႏွင့္ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ားကုိ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားကုိ အျပည့္အ၀ မေပးဘဲ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးစီ အတြက္ အစုိးရမွ ဗလာ စာအုပ္ ၆ အုပ္စီ ေပးေသာ္လည္း ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းက ၃ အုပ္စီသာ ေပး၍ က်န္သည့္ ၃ အုပ္စီကုိ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေက်ာင္းသုံး ပုံႏွိပ္စာအုပ္ မ်ားကုိလည္း သူငယ္တန္းမွ ဒုတိယတန္းထိ ျမန္မာစာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာ ႏွစ္အုပ္စီသာ ေပး၍ က်န္သည့္ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ားကုိ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ မူလတန္း ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ ေထာက္ပံ့ေငြ က်ပ္ တစ္ေထာင္စီကုိလည္း သူငယ္တန္းမွ စတုတၱတန္း အထိ ေက်ာင္းသား ၁၂၀၀ ေက်ာ္မွ အနည္းငယ္ကုိသာ ေပး၍ ေက်ာင္းသား/သူ အမ်ားစုမွာ လက္ခံ မရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ သူငယ္တန္းမွ ဆဌမတန္းထိ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား/သူ ၁၇၀၀ ခန္႔ထံမွ ေက်ာင္းသားကဒ္ အတြက္ဟု ဆုိကာ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀ စီေကာက္ခံခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားကဒ္ တစ္ကဒ္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅၀ ႏွင့္ ပလတ္စတစ္ အိတ္ တစ္အိတ္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀ ခန္႔သာ က်သင့္ေသာ္လည္း ေငြက်ပ္ တစ္ေထာင္စီ ေကာက္ခံ ခဲ့သည္။ ေငြက်ပ္ တစ္ေထာင္ မတတ္ႏုိင္သည့္ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားကုိ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား မထုတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေက်ာင္းရန္ပုံေငြ အျဖစ္ မိဘမ်ားထံမွ ေကာက္ခံသည့္ ေငြမ်ားကုိ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းက မိမိ၏ ကုိယ္က်ဳိး အတြက္သာ သုံးစြဲလ်က္ ရွိသည့္အျပင္၊ ေက်ာင္းပုိင္ ဆုိင္ခန္းမ်ားမွ ရရွိသည့္ လစာမ်ားကုိလည္း ေက်ာင္းအတြက္ အသုံးမျပဳဘဲ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းတြင္ ခုံမ်ား လုံေလာက္စြာ မရွိသျဖင့္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားထံမွ ေငြေကာက္ခံၿပီး ခုံမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
RB News
22.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ မူလတန္းလြန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ေက်ာင္းရန္ပုံေငြမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ အျခား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ စံျပ မူလတန္းလြန္ေက်ာင္း (ယခင္ စံျပ မူလတန္းေက်ာင္း) မွ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းသည္ အစုိးရမွ ေထာက္ပံ့သည့္ ဗလာစာအုပ္ႏွင့္ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ားကုိ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားကုိ အျပည့္အ၀ မေပးဘဲ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးစီ အတြက္ အစုိးရမွ ဗလာ စာအုပ္ ၆ အုပ္စီ ေပးေသာ္လည္း ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းက ၃ အုပ္စီသာ ေပး၍ က်န္သည့္ ၃ အုပ္စီကုိ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေက်ာင္းသုံး ပုံႏွိပ္စာအုပ္ မ်ားကုိလည္း သူငယ္တန္းမွ ဒုတိယတန္းထိ ျမန္မာစာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာ ႏွစ္အုပ္စီသာ ေပး၍ က်န္သည့္ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ားကုိ အျပင္သုိ႔ ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ မူလတန္း ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ ေထာက္ပံ့ေငြ က်ပ္ တစ္ေထာင္စီကုိလည္း သူငယ္တန္းမွ စတုတၱတန္း အထိ ေက်ာင္းသား ၁၂၀၀ ေက်ာ္မွ အနည္းငယ္ကုိသာ ေပး၍ ေက်ာင္းသား/သူ အမ်ားစုမွာ လက္ခံ မရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ သူငယ္တန္းမွ ဆဌမတန္းထိ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား/သူ ၁၇၀၀ ခန္႔ထံမွ ေက်ာင္းသားကဒ္ အတြက္ဟု ဆုိကာ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀ စီေကာက္ခံခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားကဒ္ တစ္ကဒ္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅၀ ႏွင့္ ပလတ္စတစ္ အိတ္ တစ္အိတ္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀ ခန္႔သာ က်သင့္ေသာ္လည္း ေငြက်ပ္ တစ္ေထာင္စီ ေကာက္ခံ ခဲ့သည္။ ေငြက်ပ္ တစ္ေထာင္ မတတ္ႏုိင္သည့္ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားကုိ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား မထုတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေက်ာင္းရန္ပုံေငြ အျဖစ္ မိဘမ်ားထံမွ ေကာက္ခံသည့္ ေငြမ်ားကုိ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ေဒၚျမျမသိန္းက မိမိ၏ ကုိယ္က်ဳိး အတြက္သာ သုံးစြဲလ်က္ ရွိသည့္အျပင္၊ ေက်ာင္းပုိင္ ဆုိင္ခန္းမ်ားမွ ရရွိသည့္ လစာမ်ားကုိလည္း ေက်ာင္းအတြက္ အသုံးမျပဳဘဲ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းတြင္ ခုံမ်ား လုံေလာက္စြာ မရွိသျဖင့္ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားထံမွ ေငြေကာက္ခံၿပီး ခုံမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
စည္သူေအာင္ျမင့္
22.7.2014
ဇူလိုင္လဆန္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ခုခ်ိန္ထိ ညမထြက္ရ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ ထားရဆဲ မႏၱေလး အၾကမ္းဖက္ မႈႀကီးကို စတင္ ေစခဲ့တဲ့ မုဒိမ္းမႈ ဆိုတာဟာ လီဆယ္ တိုင္တန္းမႈ တစ္ခုပဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အစိုးရက သတင္းထုတ္ ျပန္လိုက္ပါၿပီ။ လီဆယ္ တိုင္တန္းမႈ တစ္ခုေတာင္ ခုလို အၾကမ္းဖက္မႈ ႀကီးျဖစ္ရတယ္ ဆိုရင္ တကယ့္ မႈခင္းေတြဆို ဒီထက္မက ျဖစ္ႏုိင္ေျခ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္ ဆိုတာ အလြယ္တကူ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါတင္မက ဒီႏုိင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေအာင္ ဖန္တီးရ၊ လႈံ႔ေဆာ္ရ အလြန္လြယ္ကူ၊ အဲလို လုပ္လို႔လည္း ဘာမွ အေရးယူ မခံရဘူး ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္လည္း ထြက္ပါတယ္။ အခုျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္တဲ့ သူေတြဘက္က ဘာမွသံုးသပ္တာ၊ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္တာ မလုပ္ေတာ့ ဘူးလားလို႔ ေမးစရာ ေမးခြန္း ရွိလာ ပါတယ္။
ပထမ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ မုဒိမ္းက်င့္ ခံရပါတယ္ ဆိုတဲ့ တုိင္တန္းခ်က္ တစ္ခုကို ဘယ္မီဒီယာေတြက ဘယ္လို ေဖာ္ျပခဲ့သလဲ ဆိုတာပါ။ “တိုင္ၾကားထားခ်က္”ကို “တိုင္ၾကားထားခ်က္”ေလာက္ မေဖာ္ျပဘဲ တကယ္ပဲ ျဖစ္ခဲ့သေယာင္၊ စြပ္စဲြခံ ရသူေတြက တကယ္ပဲ က်ဴးလြန္ခဲ့ သေယာင္ ေရးသားမႈက ပထမဦးဆံုး တာ၀န္ရွိ ပါတယ္။ ဒုတိယ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ “တုိင္ၾကားထားဆဲ” အဆင့္ေလာက္ပဲ ရွိေနေသးတဲ့ မႈခင္း တစ္ခုခုကို စြပ္စဲြခံ ရသူဟာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း အခ်က္ တစ္ခုတည္းနဲ႔ အသည္း အသန္ လိုက္လံစံုစမ္း၊ သတင္းျဖန္႔ျဖဴး လုပ္ခဲ့ၾကသူ ေတြလည္း တာ၀န္ရွိ ပါတယ္။ အခု ျဖစ္စဥ္မွာ အရွင္၀ီရသူဟာ အဲဒီကိစၥ တိုင္ခ်က္ “ပ-နံပါတ္ရဖို႔ မဘသ အဖဲြ႔၀င္ေတြကို ပ်ဥ္းမနား ရဲစခန္းအထိ သြားၿပီး ေမးျမန္းခိုင္း ခဲ့တာပါ။ တစ္ႏွစ္ကို မုဒိမ္းမႈေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့၊ သက္ငယ္ မုဒိမ္းမႈေတြ အလြန္ေပါမ်ား အ႐ုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ တစ္ျပည္မွာ ခုလို အဓမၼျပဳက်င့္တယ္ ဆိုၿပီး ဘာသာျခားကို စြပ္စဲြတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြကိုမွ ေရြးၿပီး ဘာေၾကာင့္ စံုစမ္းခိုင္း ရတာလဲ။ ဒါဟာ ဘုရားသားေတာ္ သံဃာေတြ လုပ္ရမယ့္ လုပ္အပ္တဲ့ အလုပ္ ဟုတ္ပါရဲ႕လား ေမးစရာပါ။
တစ္ဆက္တည္း ဒီကိစၥကုိ ဦး၀ီရသူနဲ႔ မတူကဲြျပား ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေနမ်ဳိးေ၀တို႔ သူတို႔ပိုင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးၾကသားၾက ပါေတာ့တယ္။ ဦး၀ီရသူ ဆိုရင္ ဇူလိုင္ ၃ ရက္မွာ ခုလိုေရးခဲ့ပါတယ္။ “ေန” ကေဖး၊ “ဆန္း” ကေဖး ပုိင္ရွင္ ေန၀င္း (ခ) ပူလူး၊ ဆန္းေမာင္ (ခ) အြတ္စမန္းတုိ႔ ၂၈-၆-၂၀၁၄ ရက္ေန႔ ညဥ့္နက္ သန္းေခါင္ အကာလ အခ်ိန္မေတာ္ႀကီး၌ မစုိးစုိးအား အဓမၼျပဳ က်င့္ျခင္းသည္ သာမန္ ရာဇ၀တ္မႈ မဟုတ္၊ အဓိက႐ုဏ္း ေပၚေပါက္ လာေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိျဖင့္ လုပ္ႀကံ ဖန္တီး က်ဴးလြန္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ “ဒီထက္ ဆိုးတာေတြေတာင္ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ ဒါဟာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ လႈံ႔ေဆာ္မႈ တစ္မ်ဳိးလို႔ ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ ေနမ်ဳိးေ၀ ကေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္႐ံုမက အၾကမ္းဖက္ဖို႔ေတာင္ လႈံ႔ေဆာ္ ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေလာက္ေတာင္ပဲလား ဆိုေတာ့ မကေသးပါဘူး။ မႏၱေလးမွာ ဆူပူမႈ စျဖစ္ေတာ့ မႏၱေလး မဘသ အဖဲြ႔ႀကီးဟာ တစ္ဖက္က ဒီဆူပူမႈေတြဟာ သူတို႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ေျပာျပီး အျခားတစ္ဖက္က အဲဒီ တုိင္ၾကားထားဆဲ မုဒိန္းမႈကို အမႈမွန္ အျမန္ဆံုး ေဖာ္ထုတ္ ေပးဖို႔ဆိုၿပီး တရား၀င္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ေတာင္းဆိုတာ မ်ဳိးေတာင္ လုပ္လိုက္ ပါေသးတယ္။ ေျပာရရင္ မႏၱေလးမွာ အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ျဖစ္ပြားေအာင္ အဦးအစ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြဟာ အဲဒီသံဃာ၊ အဲဒီလူ ပုဂိ္ၢဳလ္နဲ႔ အဲဒီ အဖဲြ႔ အစည္းေတြ ပါ၀င္တယ္ ဆိုတာ အလြန္ ထင္ရွား ပါတယ္။
တတိယ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ တုိင္ၾကားခံ လူေတြကို ထုတ္ေပးဖို႔ လူစုလူေ၀းနဲ႔ ေတာင္းဆိုတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ကနဦး လႈံ႔ေဆာ္ေပးခဲ့သူ ေတြဟာ အဲဒီ လီဆယ္ တိုင္တန္း ထားတဲ့ မုဒိမ္းမႈကို တကယ့္ ျဖစ္ရပ္ႀကီး သဖြယ္ မီးေမာင္းထိုး လႈံ႔ေဆာ္ ေရးသား ခဲ့ၾကသူေတြပါ။ တကယ့္ မုဒိမ္းမႈ အစစ္အမွန္ ျဖစ္ရင္ေတာင္ လူအုပ္၀ါဒနဲ႔ ႐ိုင္းစိုင္း ၾကမ္းတမ္းတဲ့သူ ေတြလို ဥပေဒ အျပင္က အျပစ္ ေပးခ်င္တဲ့ ပံုစံမ်ဳိး လုပ္ဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ တရား ဥပေဒ အတိုင္း စီရင္ေစ ရမွာပါ။
စတုတၳ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာခ်ိန္ တုတ္၊ ဓားကိုင္ေဆာင္ လွည့္လည္ သြားလာသူ ေတြကို တားဆီးဖို႔ မႀကိဳးစားတဲ့ ရဲတပ္ဖဲြ႕နဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြပါ။ အဲလို အၾကမ္းဖက္မႈကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း မႏွိမ္နင္းတဲ့ အခါ ပိုအတင့္ရဲ လာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွ ဖမ္းမယ္ ဆိုတဲ့ အခါ လိုရင္လိုသလို မလိုရင္ မလိုသလို၊ အေရးယူတာေတြ၊ အေရးမယူဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ လိုက္တာေတြ အားလံုး လုပ္ခြင့္ ေပးလိုက္ သလို ျဖစ္သြား ေစပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက ခုခ်ိန္ထိ လူသတ္မႈ ႏွစ္မႈရဲ႕ လက္သည္ တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ျခင္း မရွိေသး ပါဘူး။
တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္မွာ အမုန္းတရား ေပါက္ဖြား ႏုိင္ပါတယ္။ ဆူပူဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားႏုိင္ ပါတယ္။ အဲဒီမွာ အစိုးရ တစ္ရပ္ရဲ႕တာ၀န္ဟာ ေနာက္ေနာင္ အဲလို ထပ္မျဖစ္ေစဖို႔ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ အေရးယူ တားဆီးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ျပည္သူေတြကို ပညာေပးတာမ်ဳိး လုပ္ရပါမယ္။ အခုကေတာ့ ေျပာင္းျပန္ပါပဲ။ အမုန္းတရား ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြ အရွိန္ အဟုန္ မပ်က္ ဆက္ၿပီး ျဖန္႔ျဖဴး ေနႏုိင္ၾက ပါတယ္။ ဆူပူဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြ ဆက္ၿပီး လႈံ႔ေဆာ္ ၾကပါဦးမယ္။ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြ ကလည္း အခြင့္ေပၚ လာတုိင္း အၾကမ္းဖက္ ၾကပါဦးမယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အာဏာပိုင္ အဖဲြ႔အစည္းက ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူမႈ မရွိတာ၊ တမင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ထားတာ ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က စလိုက္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မီး မိတၳီလာ၊ ပဲခူး၊ ရွမ္း၊ ရန္ကုန္၊ မေကြးနဲ႔ မႏၱေလး အထိ မရပ္မနား ကူးစက္ ေလာင္ကၽြမ္း ခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အခု မႏၱေလး ဇာတ္လမ္း အစ အျဖစ္မွန္ ေပၚလာပါၿပီ။ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီလိုျပႆနာမ်ဳိး ေနာက္ထပ္ ျဖစ္ေပၚ မလာရ ေလေအာင္ ကာကြယ္ တားဆီး ရမယ့္ အျပင္ လီဆယ္ တိုင္တန္းသူကို ဥပေဒ အရပဲ အေရးယူ ရပါမယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားတယ္လို႔ ၀ါဒျဖန္႔ၿပီး တရားလြန္ အျပစ္ေပးတာမ်ဳိး ခုတ္ရာ တျခား၊ ရွရာ တလဲြျဖစ္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ပံုမွန္ တရား ဥပေဒ အတိုင္း စီရင္ရ ပါမယ္။ အလားတူ စြပ္စဲြ ခံရတဲ့၊ နစ္နာ သြားတဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ ပိုင္ရွင္ေတြ သူတို႔ အလုပ္သူတို႔ ဆက္လုပ္ ႏုိင္ေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြက အျပည့္အ၀ အကာ အကြယ္ေပး တာ၀န္ယူ ရပါမယ္။ အျပစ္ မရွိတဲ့ ႏုိင္ငံသား ေတြကို အစိုးရက အကာ အကြယ္ ေပးတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္အာဏာရွင္ ေတြဟာ ႏုိင္ငံေတာ္က ဦးေဆာင္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈလို႔ ဆိုႏုိင္တဲ့ ဒီပဲယင္းလို အၾကမ္းဖက္မႈမ်ဳိး က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အမဲစက္ စြန္းထင္း ခဲ့ဖူးပါတယ္။ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကေတာ့ အဲလို အေျခ အေနမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ရွား လိုတယ္ ဆိုရင္ အမုန္းတရား ျဖန္႔ျဖဴး ေနတဲ့ ကိစၥေတြ စၿပီး ကိုင္တြယ္ပါ၊ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြ၊ အၾကမ္းဖက္သူ ေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူပါ၊ ေနာက္ေနာင္ မျဖစ္ပြားေအာင္ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ ကာကြယ္ဖို႔ စၿပီး ျပင္ဆင္ပါ၊ စာနယ္ဇင္း သတင္း သမား ေတြကို တကယ့္ တုိင္းျပည္ ဖ်က္မယ့္ ရန္သူႀကီးေတြ သဖြယ္ ဖိႏွိပ္ ရန္ရွာ ေနတာေတြကို ရပ္ပါေတာ့လို႔သာ ေမတၱာေရွ႕ထား၊ တိုက္တြန္း ေျပာၾကားလိုက္ ရပါတယ္။
ဇူလိုင္လဆန္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ခုခ်ိန္ထိ ညမထြက္ရ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ ထားရဆဲ မႏၱေလး အၾကမ္းဖက္ မႈႀကီးကို စတင္ ေစခဲ့တဲ့ မုဒိမ္းမႈ ဆိုတာဟာ လီဆယ္ တိုင္တန္းမႈ တစ္ခုပဲ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အစိုးရက သတင္းထုတ္ ျပန္လိုက္ပါၿပီ။ လီဆယ္ တိုင္တန္းမႈ တစ္ခုေတာင္ ခုလို အၾကမ္းဖက္မႈ ႀကီးျဖစ္ရတယ္ ဆိုရင္ တကယ့္ မႈခင္းေတြဆို ဒီထက္မက ျဖစ္ႏုိင္ေျခ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္ ဆိုတာ အလြယ္တကူ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါတင္မက ဒီႏုိင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေအာင္ ဖန္တီးရ၊ လႈံ႔ေဆာ္ရ အလြန္လြယ္ကူ၊ အဲလို လုပ္လို႔လည္း ဘာမွ အေရးယူ မခံရဘူး ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္လည္း ထြက္ပါတယ္။ အခုျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္တဲ့ သူေတြဘက္က ဘာမွသံုးသပ္တာ၊ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္တာ မလုပ္ေတာ့ ဘူးလားလို႔ ေမးစရာ ေမးခြန္း ရွိလာ ပါတယ္။
ပထမ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ မုဒိမ္းက်င့္ ခံရပါတယ္ ဆိုတဲ့ တုိင္တန္းခ်က္ တစ္ခုကို ဘယ္မီဒီယာေတြက ဘယ္လို ေဖာ္ျပခဲ့သလဲ ဆိုတာပါ။ “တိုင္ၾကားထားခ်က္”ကို “တိုင္ၾကားထားခ်က္”ေလာက္ မေဖာ္ျပဘဲ တကယ္ပဲ ျဖစ္ခဲ့သေယာင္၊ စြပ္စဲြခံ ရသူေတြက တကယ္ပဲ က်ဴးလြန္ခဲ့ သေယာင္ ေရးသားမႈက ပထမဦးဆံုး တာ၀န္ရွိ ပါတယ္။ ဒုတိယ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ “တုိင္ၾကားထားဆဲ” အဆင့္ေလာက္ပဲ ရွိေနေသးတဲ့ မႈခင္း တစ္ခုခုကို စြပ္စဲြခံ ရသူဟာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း အခ်က္ တစ္ခုတည္းနဲ႔ အသည္း အသန္ လိုက္လံစံုစမ္း၊ သတင္းျဖန္႔ျဖဴး လုပ္ခဲ့ၾကသူ ေတြလည္း တာ၀န္ရွိ ပါတယ္။ အခု ျဖစ္စဥ္မွာ အရွင္၀ီရသူဟာ အဲဒီကိစၥ တိုင္ခ်က္ “ပ-နံပါတ္ရဖို႔ မဘသ အဖဲြ႔၀င္ေတြကို ပ်ဥ္းမနား ရဲစခန္းအထိ သြားၿပီး ေမးျမန္းခိုင္း ခဲ့တာပါ။ တစ္ႏွစ္ကို မုဒိမ္းမႈေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့၊ သက္ငယ္ မုဒိမ္းမႈေတြ အလြန္ေပါမ်ား အ႐ုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ တစ္ျပည္မွာ ခုလို အဓမၼျပဳက်င့္တယ္ ဆိုၿပီး ဘာသာျခားကို စြပ္စဲြတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြကိုမွ ေရြးၿပီး ဘာေၾကာင့္ စံုစမ္းခိုင္း ရတာလဲ။ ဒါဟာ ဘုရားသားေတာ္ သံဃာေတြ လုပ္ရမယ့္ လုပ္အပ္တဲ့ အလုပ္ ဟုတ္ပါရဲ႕လား ေမးစရာပါ။
တစ္ဆက္တည္း ဒီကိစၥကုိ ဦး၀ီရသူနဲ႔ မတူကဲြျပား ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေနမ်ဳိးေ၀တို႔ သူတို႔ပိုင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးၾကသားၾက ပါေတာ့တယ္။ ဦး၀ီရသူ ဆိုရင္ ဇူလိုင္ ၃ ရက္မွာ ခုလိုေရးခဲ့ပါတယ္။ “ေန” ကေဖး၊ “ဆန္း” ကေဖး ပုိင္ရွင္ ေန၀င္း (ခ) ပူလူး၊ ဆန္းေမာင္ (ခ) အြတ္စမန္းတုိ႔ ၂၈-၆-၂၀၁၄ ရက္ေန႔ ညဥ့္နက္ သန္းေခါင္ အကာလ အခ်ိန္မေတာ္ႀကီး၌ မစုိးစုိးအား အဓမၼျပဳ က်င့္ျခင္းသည္ သာမန္ ရာဇ၀တ္မႈ မဟုတ္၊ အဓိက႐ုဏ္း ေပၚေပါက္ လာေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိျဖင့္ လုပ္ႀကံ ဖန္တီး က်ဴးလြန္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ “ဒီထက္ ဆိုးတာေတြေတာင္ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ ဒါဟာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ လႈံ႔ေဆာ္မႈ တစ္မ်ဳိးလို႔ ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ ေနမ်ဳိးေ၀ ကေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္႐ံုမက အၾကမ္းဖက္ဖို႔ေတာင္ လႈံ႔ေဆာ္ ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေလာက္ေတာင္ပဲလား ဆိုေတာ့ မကေသးပါဘူး။ မႏၱေလးမွာ ဆူပူမႈ စျဖစ္ေတာ့ မႏၱေလး မဘသ အဖဲြ႔ႀကီးဟာ တစ္ဖက္က ဒီဆူပူမႈေတြဟာ သူတို႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ေျပာျပီး အျခားတစ္ဖက္က အဲဒီ တုိင္ၾကားထားဆဲ မုဒိန္းမႈကို အမႈမွန္ အျမန္ဆံုး ေဖာ္ထုတ္ ေပးဖို႔ဆိုၿပီး တရား၀င္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ေတာင္းဆိုတာ မ်ဳိးေတာင္ လုပ္လိုက္ ပါေသးတယ္။ ေျပာရရင္ မႏၱေလးမွာ အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ျဖစ္ပြားေအာင္ အဦးအစ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြဟာ အဲဒီသံဃာ၊ အဲဒီလူ ပုဂိ္ၢဳလ္နဲ႔ အဲဒီ အဖဲြ႔ အစည္းေတြ ပါ၀င္တယ္ ဆိုတာ အလြန္ ထင္ရွား ပါတယ္။
တတိယ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ တုိင္ၾကားခံ လူေတြကို ထုတ္ေပးဖို႔ လူစုလူေ၀းနဲ႔ ေတာင္းဆိုတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ကနဦး လႈံ႔ေဆာ္ေပးခဲ့သူ ေတြဟာ အဲဒီ လီဆယ္ တိုင္တန္း ထားတဲ့ မုဒိမ္းမႈကို တကယ့္ ျဖစ္ရပ္ႀကီး သဖြယ္ မီးေမာင္းထိုး လႈံ႔ေဆာ္ ေရးသား ခဲ့ၾကသူေတြပါ။ တကယ့္ မုဒိမ္းမႈ အစစ္အမွန္ ျဖစ္ရင္ေတာင္ လူအုပ္၀ါဒနဲ႔ ႐ိုင္းစိုင္း ၾကမ္းတမ္းတဲ့သူ ေတြလို ဥပေဒ အျပင္က အျပစ္ ေပးခ်င္တဲ့ ပံုစံမ်ဳိး လုပ္ဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ တရား ဥပေဒ အတိုင္း စီရင္ေစ ရမွာပါ။
စတုတၳ တစ္ခ်က္ ကေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္လာခ်ိန္ တုတ္၊ ဓားကိုင္ေဆာင္ လွည့္လည္ သြားလာသူ ေတြကို တားဆီးဖို႔ မႀကိဳးစားတဲ့ ရဲတပ္ဖဲြ႕နဲ႔ အာဏာပိုင္ ေတြပါ။ အဲလို အၾကမ္းဖက္မႈကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း မႏွိမ္နင္းတဲ့ အခါ ပိုအတင့္ရဲ လာပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွ ဖမ္းမယ္ ဆိုတဲ့ အခါ လိုရင္လိုသလို မလိုရင္ မလိုသလို၊ အေရးယူတာေတြ၊ အေရးမယူဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ လိုက္တာေတြ အားလံုး လုပ္ခြင့္ ေပးလိုက္ သလို ျဖစ္သြား ေစပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက ခုခ်ိန္ထိ လူသတ္မႈ ႏွစ္မႈရဲ႕ လက္သည္ တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ျခင္း မရွိေသး ပါဘူး။
တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္မွာ အမုန္းတရား ေပါက္ဖြား ႏုိင္ပါတယ္။ ဆူပူဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားႏုိင္ ပါတယ္။ အဲဒီမွာ အစိုးရ တစ္ရပ္ရဲ႕တာ၀န္ဟာ ေနာက္ေနာင္ အဲလို ထပ္မျဖစ္ေစဖို႔ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ အေရးယူ တားဆီးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ျပည္သူေတြကို ပညာေပးတာမ်ဳိး လုပ္ရပါမယ္။ အခုကေတာ့ ေျပာင္းျပန္ပါပဲ။ အမုန္းတရား ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြ အရွိန္ အဟုန္ မပ်က္ ဆက္ၿပီး ျဖန္႔ျဖဴး ေနႏုိင္ၾက ပါတယ္။ ဆူပူဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြ ဆက္ၿပီး လႈံ႔ေဆာ္ ၾကပါဦးမယ္။ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြ ကလည္း အခြင့္ေပၚ လာတုိင္း အၾကမ္းဖက္ ၾကပါဦးမယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အာဏာပိုင္ အဖဲြ႔အစည္းက ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူမႈ မရွိတာ၊ တမင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ထားတာ ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က စလိုက္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မီး မိတၳီလာ၊ ပဲခူး၊ ရွမ္း၊ ရန္ကုန္၊ မေကြးနဲ႔ မႏၱေလး အထိ မရပ္မနား ကူးစက္ ေလာင္ကၽြမ္း ခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အခု မႏၱေလး ဇာတ္လမ္း အစ အျဖစ္မွန္ ေပၚလာပါၿပီ။ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီလိုျပႆနာမ်ဳိး ေနာက္ထပ္ ျဖစ္ေပၚ မလာရ ေလေအာင္ ကာကြယ္ တားဆီး ရမယ့္ အျပင္ လီဆယ္ တိုင္တန္းသူကို ဥပေဒ အရပဲ အေရးယူ ရပါမယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားတယ္လို႔ ၀ါဒျဖန္႔ၿပီး တရားလြန္ အျပစ္ေပးတာမ်ဳိး ခုတ္ရာ တျခား၊ ရွရာ တလဲြျဖစ္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ပံုမွန္ တရား ဥပေဒ အတိုင္း စီရင္ရ ပါမယ္။ အလားတူ စြပ္စဲြ ခံရတဲ့၊ နစ္နာ သြားတဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ ပိုင္ရွင္ေတြ သူတို႔ အလုပ္သူတို႔ ဆက္လုပ္ ႏုိင္ေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြက အျပည့္အ၀ အကာ အကြယ္ေပး တာ၀န္ယူ ရပါမယ္။ အျပစ္ မရွိတဲ့ ႏုိင္ငံသား ေတြကို အစိုးရက အကာ အကြယ္ ေပးတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္အာဏာရွင္ ေတြဟာ ႏုိင္ငံေတာ္က ဦးေဆာင္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈလို႔ ဆိုႏုိင္တဲ့ ဒီပဲယင္းလို အၾကမ္းဖက္မႈမ်ဳိး က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အမဲစက္ စြန္းထင္း ခဲ့ဖူးပါတယ္။ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကေတာ့ အဲလို အေျခ အေနမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ရွား လိုတယ္ ဆိုရင္ အမုန္းတရား ျဖန္႔ျဖဴး ေနတဲ့ ကိစၥေတြ စၿပီး ကိုင္တြယ္ပါ၊ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြ၊ အၾကမ္းဖက္သူ ေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူပါ၊ ေနာက္ေနာင္ မျဖစ္ပြားေအာင္ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ ကာကြယ္ဖို႔ စၿပီး ျပင္ဆင္ပါ၊ စာနယ္ဇင္း သတင္း သမား ေတြကို တကယ့္ တုိင္းျပည္ ဖ်က္မယ့္ ရန္သူႀကီးေတြ သဖြယ္ ဖိႏွိပ္ ရန္ရွာ ေနတာေတြကို ရပ္ပါေတာ့လို႔သာ ေမတၱာေရွ႕ထား၊ တိုက္တြန္း ေျပာၾကားလိုက္ ရပါတယ္။
RB News
22.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ အပုိင္ မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာရွိ အေျခခံ ပညာ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မရွိ ျဖစ္ေနသည္ဟု သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ အပုိင္ မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာရွိ အေျခခံ ပညာ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသား/သူ ၁၁၄၀ ဦးရွိၿပီး၊ စာသင္ရန္ ဆရာ (၁) ဦးႏွင့္ ဆရာမ (၈) ဦး ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မရွိ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
“အစုိးရခန္႔ ဆရာ/မ ေတြက ေက်ာင္းကုိ လာဖုိ႔အတြက္ သုံးဘီးကား တစ္စီး စီစဥ္ေပးရမယ္လုိ႔ ေဒသခံ ရြာသားေတြကုိ ေျပာတယ္။ သုံးဘီးကား ငွားမေပးရင္ မင္းတုိ႔ ကေလးေတြကုိ စာသင္ မေပးႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာေတာ့ အဲဒီ သုံးဘီးကား ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေက်ာင္းေကာ္မတီ၀င္ ေတြနဲ႔ ဆရာ/မ ေတြ အစည္း အေ၀းလုပ္တယ္။ အစည္းအေ၀းမွာ ေက်ာင္းေကာ္မတီ ၀င္ေတြက သုံးဘီးကား ငွားဖုိ႔ ကိစၥကုိ တာ၀န္မယူႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာလုိက္ေတာ့ ေက်ာင္းဆရာ/မ ေတြ ေက်ာင္းကုိ စာသင္ဖုိ႔ မလာေတာ့ဘူး” ဟု အဆုိပါ ေဒသခံက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ေက်ာင္းသား/သူ ၁၁၄၀ ဦးမွာ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မ်ား မရွိေတာ့သျဖင့္ ပညာေရး ဆုံးရႈံးေနရၿပီး၊ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ား၏ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားကုိ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ္လည္း ေစတနာ မရွိသည့္ ဆရာ/မ မ်ားေၾကာင့္ ပညာေရး တုိးတက္ျမင့္မားေအာင္ ျပဳလုပ္မည့္ နည္းလမ္း မရွိသဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။
22.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ အပုိင္ မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာရွိ အေျခခံ ပညာ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မရွိ ျဖစ္ေနသည္ဟု သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ အပုိင္ မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာရွိ အေျခခံ ပညာ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသား/သူ ၁၁၄၀ ဦးရွိၿပီး၊ စာသင္ရန္ ဆရာ (၁) ဦးႏွင့္ ဆရာမ (၈) ဦး ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မရွိ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
“အစုိးရခန္႔ ဆရာ/မ ေတြက ေက်ာင္းကုိ လာဖုိ႔အတြက္ သုံးဘီးကား တစ္စီး စီစဥ္ေပးရမယ္လုိ႔ ေဒသခံ ရြာသားေတြကုိ ေျပာတယ္။ သုံးဘီးကား ငွားမေပးရင္ မင္းတုိ႔ ကေလးေတြကုိ စာသင္ မေပးႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာေတာ့ အဲဒီ သုံးဘီးကား ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေက်ာင္းေကာ္မတီ၀င္ ေတြနဲ႔ ဆရာ/မ ေတြ အစည္း အေ၀းလုပ္တယ္။ အစည္းအေ၀းမွာ ေက်ာင္းေကာ္မတီ ၀င္ေတြက သုံးဘီးကား ငွားဖုိ႔ ကိစၥကုိ တာ၀န္မယူႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာလုိက္ေတာ့ ေက်ာင္းဆရာ/မ ေတြ ေက်ာင္းကုိ စာသင္ဖုိ႔ မလာေတာ့ဘူး” ဟု အဆုိပါ ေဒသခံက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ေက်ာင္းသား/သူ ၁၁၄၀ ဦးမွာ စာသင္ရန္ ဆရာ/မ မ်ား မရွိေတာ့သျဖင့္ ပညာေရး ဆုံးရႈံးေနရၿပီး၊ ေက်ာင္းသား/သူ မ်ား၏ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားကုိ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ္လည္း ေစတနာ မရွိသည့္ ဆရာ/မ မ်ားေၾကာင့္ ပညာေရး တုိးတက္ျမင့္မားေအာင္ ျပဳလုပ္မည့္ နည္းလမ္း မရွိသဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။
RB News
21.7.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အတြင္း အာဏာပုိင္မ်ားထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူရသည့္ လုပ္ငန္း လုိင္စင္မ်ားကုိ ရခုိင္ ပါတီ၀င္ မ်ားက လက္၀ါးႀကီးအုပ္ ထားသည့္ အတြက္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ရန္ ခက္ခဲလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ ယခင္ RNDP ပါတီ (ယခု ANP ပါတီ) ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေရႊသိန္း၊ ဦးေမာင္ကာလူ၊ ဦးေမာင္သန္းေရႊ၊ ဦးလွသိန္းေမာင္၊ ဦးေက်ာ္သိန္း၊ ဦးေရႊသာႏွင့္ ဦးေမာင္ေအးလႈိင္တုိ႔သည္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္၏ အဓိက လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ေသာ စည္ပင္သာယာ ေလလံ တင္ဒါမ်ား၊ ဆန္လုပ္ငန္း၊ ၀ါးလုပ္ငန္း၊ သစ္လုပ္ငန္း မ်ားကုိ ဌာနဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ားႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္၍ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည္မ်ားကုိ ေသြးထုိး လႈံ႔ေဆာ္ၿပီး လုပ္ငန္း လုိင္စင္မ်ားကုိ ရခုိင္လူမ်ဳိး မ်ားကုိသာ ခ်ေပးေအာင္ ျပဳလုပ္ထားသည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
“အရင္က ၀ါးလုပ္ငန္း လုိင္စင္ေတြကုိ ႏွစ္စဥ္ လူမ်ဳိး မခြဲျခားဘဲ ျပည္နယ္ သစ္ေတာ ဦးစီးဌာနက ခ်ေပးခဲ့ ေပမယ့္လည္း ၂၀၁၄ - ၂၀၁၅ ဘ႑ာေရးႏွစ္ အတြက္ ၀ါးလုိင္စင္ေတြ လ်ာထားခ်က္ အားလုံးကုိ ရခုိင္ ANP/RNDP ပါတီ၀င္ေတြက သက္ဆုိင္ရာ ဌာန အရာရွိေတြနဲ႔ နားလည္မႈယူၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြ လုံး၀ လုပ္ပုိင္ခြင့္ မရေအာင္ ခ်ဳပ္ကုိင္ ထားတယ္။ သစ္လုပ္ငန္း ဆုိရင္လည္း ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ လုံး၀ လုပ္ပုိင္ခြင့္ မေပးေတာ့ဘဲ ရခုိင္ေတြကသာ အခြန္မေဆာင္ဘဲ တရားမ၀င္ လုပ္ကုိင္ေနတယ္။ သစ္မာေတြကုိ ေတာျပဳန္းတီးတဲ့ အထိ ခုတ္ၿပီး တဖက္ႏုိင္ငံကုိ တရားမ၀င္ ေရာင္းခ် ေနၾကတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ နည္းနည္းပါးပါး လုပ္တယ္ဆုိရင္ ဖမ္းၿပီး ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ခ်တယ္” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
“ဆန္ကုန္သည္ေတြ ဆုိရင္လည္း ရခုိင္လူမ်ဳိး ဆန္ဒုိင္ေတြဆီက ဆန္သြားယူရင္ ၉၆၉ နဲ႔ေတြ႔မယ္၊ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ ရုိက္ခုိင္းမယ္၊ တကယ္လုိ႔ ဆန္သယ္လာလုိ႔ ရရင္လည္း အကုန္လုပစ္မယ္၊ ဆုိၿပီး ခဏခဏ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတဲ့ အတြက္ စီးပြားပ်က္ ေနပါၿပီ။ တစ္ခါ ရခုိင္လူမ်ဳိး ဆန္ဒုိင္ေတြကုိလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ နာဇီ၀ါဒေပါ့ဗ်ာ၊ တပုိင္တႏုိင္ လုပ္ေနတဲ့ သူေတြကုိလည္း မတရား အႏုိင္က်င့္ ဖိႏွိပ္ေနၾကတယ္။” ဟု ၎က ဆက္လက္၍ ေျပာပါသည္။
အဆုိပါ ေဒသခံက “အခုလုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြကုိ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ခြင့္ မရေအာင္ ရခုိင္ ANP ပါတီက လက္၀ါးႀကီးအုပ္ၿပီး နာဇီပုံစံမ်ဳိး လုပ္ေနတာေတြကုိ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ ကုိယ္တုိင္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးေပးေစ ခ်င္ပါတယ္။ ျပည္နယ္ အစုိးရကုိ တာ၀န္ေပးရင္လည္း ဒီကိစၥက ေျပလည္ လာမွာ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ ကုိယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးပါလုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံ ပါတယ္” ဟု ေျပာပါသည္။
RB News
21.7.2014
၂၀၁၃ - ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ပညာသင္ႏွစ္ တကၠသုိလ္ ၀င္တန္း စာေမးပြဲတြင္ ဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္ျမင္သည့္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကုိ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ အာဏာပုိင္ မ်ားႏွင့္ မိဘျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္း၍ ဂုဏ္ျပဳပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။
RB News
21.7.2014
ခ်မ္းျမသာစည္၊ မႏၱေလး ။ ။ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး၊ ခ်မ္းျမသာစည္ ၿမဳိ႕နယ္၌ ယေန႔ နံနက္ပုိင္း အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသြားေနသည့္ မြတ္စလင္ ေက်ာင္းသူ တစ္ဦးကုိ ဆုိင္ကယ္သမား တစ္ဦးက ဓါးျဖင့္ခုတ္၍ ထြက္ေျပး သြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ နံနက္ ၈ နာရီခြဲခန္႔ အခ်ိန္တြင္ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး၊ ခ်မ္းျမသာစည္ ၿမဳိ႕နယ္၊ စိန္ပန္းလမ္း (၆၀ ႏွင့္ ၆၁ လမ္းၾကား) တြင္ ေနထုိင္သည့္ အဌမတန္း ေက်ာင္းသူ မမုိးမုိး (ဘ) ဦးစုိးႏုိင္သည္ ေက်ာင္းတက္ရန္ ေနအိမ္မွ ထြက္ခြာၿပီး စိန္ပန္းလမ္း အတုိင္း ေလွ်ာက္သြားေနစဥ္ ဆုိင္ကယ္သမား တစ္ဦးေရာက္ရွိ လာၿပီးေနာက္ လက္ကုိဆြဲ၍ ဓါးျဖင့္ခုတ္ကာ ဆုိင္ကယ္ ေမာင္းၿပီး ထြက္ေျပးသြားခဲ့သည္။
အဌမတန္း ေက်ာင္းသူ မမုိးမုိးသည္ ထုိေနရာတြင္ပင္ ဓါးျဖင့္ ခုတ္ခံရသည့္ ဒဏ္ရာႏွင့္ ေၾကာက္စိတ္တုိ႔ျဖင့္ မူးေမ့လဲ သြားခဲ့ၿပီး၊ ၎ကုိ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားကုိ ေနအိမ္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ ေပးခဲ့သည္။ ေနအိမ္မွ တဆင့္ ရဲစခန္းသုိ႔ သြားေရာက္၍ ျဖစ္စဥ္ အေသးစိတ္ကုိ အေၾကာင္းၾကားၿပီးေနာက္ ေဆးရုံသုိ႔ သြားေရာက္၍ ေဆးကုသမႈ ခံယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
“ရဲစခန္းမွာ ျဖစ္စဥ္ အကုန္ေျပာျပေတာ့ စခန္းမွဴးက ဒီကိစၥကုိ သူမ်ားေတြ ေမးရင္ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ တုိက္မိတာလုိ႔ လိမ္ေျပာခုိင္းတယ္။ တစ္ခါ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးကုိ အေၾကာင္းၾကား ျပန္ေတာ့လည္း ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးက ဆုိင္ကယ္နဲ႔ တုိက္တာလုိ႔သာ ေျပာပါဆုိၿပီး လိမ္ခုိင္းျပန္တယ္။ ျဖစ္စဥ္ကုိ အမွန္အတုိင္း မေျပာဖုိ႔၊ လိမ္ေျပာဖုိ႔ ေျပာေနတာကုိေတာ့ လုံး၀ ဘ၀င္မက်ဘူးဗ်။ မိန္းကေလးရဲ့ လက္က ႏွစ္လက္မေလာက္ အခုတ္ခံ လုိက္ရတယ္” ဟု မႏၱေလးမွ ၿမဳိ႕ခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
21.7.2014
ခ်မ္းျမသာစည္၊ မႏၱေလး ။ ။ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး၊ ခ်မ္းျမသာစည္ ၿမဳိ႕နယ္၌ ယေန႔ နံနက္ပုိင္း အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသြားေနသည့္ မြတ္စလင္ ေက်ာင္းသူ တစ္ဦးကုိ ဆုိင္ကယ္သမား တစ္ဦးက ဓါးျဖင့္ခုတ္၍ ထြက္ေျပး သြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ နံနက္ ၈ နာရီခြဲခန္႔ အခ်ိန္တြင္ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး၊ ခ်မ္းျမသာစည္ ၿမဳိ႕နယ္၊ စိန္ပန္းလမ္း (၆၀ ႏွင့္ ၆၁ လမ္းၾကား) တြင္ ေနထုိင္သည့္ အဌမတန္း ေက်ာင္းသူ မမုိးမုိး (ဘ) ဦးစုိးႏုိင္သည္ ေက်ာင္းတက္ရန္ ေနအိမ္မွ ထြက္ခြာၿပီး စိန္ပန္းလမ္း အတုိင္း ေလွ်ာက္သြားေနစဥ္ ဆုိင္ကယ္သမား တစ္ဦးေရာက္ရွိ လာၿပီးေနာက္ လက္ကုိဆြဲ၍ ဓါးျဖင့္ခုတ္ကာ ဆုိင္ကယ္ ေမာင္းၿပီး ထြက္ေျပးသြားခဲ့သည္။
အဌမတန္း ေက်ာင္းသူ မမုိးမုိးသည္ ထုိေနရာတြင္ပင္ ဓါးျဖင့္ ခုတ္ခံရသည့္ ဒဏ္ရာႏွင့္ ေၾကာက္စိတ္တုိ႔ျဖင့္ မူးေမ့လဲ သြားခဲ့ၿပီး၊ ၎ကုိ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားကုိ ေနအိမ္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ ေပးခဲ့သည္။ ေနအိမ္မွ တဆင့္ ရဲစခန္းသုိ႔ သြားေရာက္၍ ျဖစ္စဥ္ အေသးစိတ္ကုိ အေၾကာင္းၾကားၿပီးေနာက္ ေဆးရုံသုိ႔ သြားေရာက္၍ ေဆးကုသမႈ ခံယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
“ရဲစခန္းမွာ ျဖစ္စဥ္ အကုန္ေျပာျပေတာ့ စခန္းမွဴးက ဒီကိစၥကုိ သူမ်ားေတြ ေမးရင္ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ တုိက္မိတာလုိ႔ လိမ္ေျပာခုိင္းတယ္။ တစ္ခါ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးကုိ အေၾကာင္းၾကား ျပန္ေတာ့လည္း ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးက ဆုိင္ကယ္နဲ႔ တုိက္တာလုိ႔သာ ေျပာပါဆုိၿပီး လိမ္ခုိင္းျပန္တယ္။ ျဖစ္စဥ္ကုိ အမွန္အတုိင္း မေျပာဖုိ႔၊ လိမ္ေျပာဖုိ႔ ေျပာေနတာကုိေတာ့ လုံး၀ ဘ၀င္မက်ဘူးဗ်။ မိန္းကေလးရဲ့ လက္က ႏွစ္လက္မေလာက္ အခုတ္ခံ လုိက္ရတယ္” ဟု မႏၱေလးမွ ၿမဳိ႕ခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဓါးခုတ္ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကာယကံရွင္ မိသားစုက အမႈဖြင့္ ထားေသာ္လည္း တရားခံကုိ ဖမ္းဆီးႏုိင္မည့္ အေျခအေန လုံး၀ မရွိဟု အဆုိပါ ၿမဳိ႕ခံက သုံးသပ္ ေျပာဆုိပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
20.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ား၏ လ၀က္ ပုံမွန္ အစည္းအေ၀းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဒုကြပ္ကဲေရးမွဴးက လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၆) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံး ခန္းမတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ား၏ လ၀က္ ပုံမွန္ အစည္းအေ၀းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဒု-ကြပ္ကဲေရးမွဴးက ယခု စစ္ေဆး ေနသည့္ လူဦးေရ စစ္ေဆးမႈတြင္ အစစ္ေဆးမခံပါက ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္မ်ားမွ ထိပ္ပုိင္း ရပ္မိ ရပ္ဖ မ်ားကုိ ဖမ္းဆီးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စစ္ေဆးမခံရန္ လႈံ႔ေဆာ္သူမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အားလုံးကုိ ဖမ္းဆီးမည္ ဆုိပါက ထားရန္ ေနရာ မရွိသည့္ အျပင္ ေန႔စဥ္ ေကၽြးေမြးရန္လည္း မလြယ္ကူေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ မဖမ္းဆီးဘဲ သြားလာေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး မ်ားကုိ ကန္႔သတ္ကာ အျပစ္ေပး သြားမည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မကညင္တန္း ေက်းရြာ၊ ေမာင္နီ ေက်းရြာ တုိ႔မွ ထြက္ခြာသည့္ ငါးဖမ္း စက္ေလွမ်ားကို ငါးဖမ္းထြက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထုိသုိ႔ ပိတ္ပင္ ရျခင္းမွာ အဆုိပါ ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက အစစ္ေဆး မခံခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွ သိရွိရပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္လည္း ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ရြက္ညဳိေတာင္ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္း လက္ေအာက္ခံ ေက်းရြာ (၁၀) ရြာမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖ (၅) ဦးစီကုိ ဆင့္ေခၚ၍ အစည္းအေ၀း ျပဳလုပ္ၿပီး ကင္းစခန္း တာ၀န္ခံက လူဦးေရ စစ္ေဆးမႈကုိ စစ္ေဆး မခံပါက အေျခအေန ပုိမုိဆုိးရြား လာမည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္းဟု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ေျပာဆုိလ်က္ ရွိေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ စာရင္း ေကာက္ခံရာတြင္ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္လာသည့္ ဘဂၤလီမ်ား စာရင္းဟု ေကာက္ခံေနသည့္ အတြက္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ပါ၀င္ စစ္ေဆးခံရန္ ျငင္းဆန္ေနျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အတြင္းတြင္ ၾသဂုတ္လ (၂၁) ရက္မွ စ၍ ဒုတိယ အႀကိမ္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဟု သိရွိရပါသည္။ ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္လာသည့္ ဘဂၤလီမ်ားဟု စာရင္း ေရးသြင္းမည္ ဆုိပါက မည္သည့္အခါတြင္မွ ပါ၀င္ စစ္ေဆးခံမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဇူလုိင္လ ၁ ရက္ေန႔ညက စတင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ မႏၱေလး ပဋိပကၡကို ျဖစ္ပြားေစ ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ အမ်ိဳးသား ၂ ဦး က ျပဳက်င့္တယ္ ဆုိတဲ့ မုဒိန္းမႈဟာ တရားလုိ လုပ္သူ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ လိမ္ညာ တုိင္တန္းမႈ ျဖစ္တယ္ လုိ႔
ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနက မေန႔က သတင္း ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။
သတင္း အျပည့္အစံုကို ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ေဖာ္ျပခ်က္ အတိုင္း ကူးယူ ေဖာ္ျပ လုိက္ပါတယ္။
ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနက မေန႔က သတင္း ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။
ဧရာ၀တီ Blog မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
RB News
19.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ခရုိင္၊ ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲ၊ အမွတ္ (၄) နယ္ေျမ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္း အမွတ္ (၁၀) မွ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေဒသခံ ႏွစ္ဦးကုိ မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြညွစ္ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၆) ရက္ေန႔ ည ၈း၄၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲ၊ အမွတ္ (၄) နယ္ေျမ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းအမွတ္ (၁၀) မွ တာ၀န္ခံ ဒုရဲအုပ္ လင္းေဇာ္လႈိင္ႏွင့္ ရဲတပ္သား စုိးသန္း တုိ႔သည္ ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စု ေတာင္ရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ဦးကုိ မုိဘုိင္းဖုန္း ကုိင္ေဆာင္ ေနသူဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀၀/- စီညွစ္ခံရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ဦးမွာ ဇီးပင္ေခ်ာင္း၊ ေတာင္ရြာမွ ဦးရႈနာမ်ာ (ဘ) ဦးႏူရ္ဟူစိန္းႏွင့္ ဦးႏူရ္ဟာရွိမ္ (ဘ) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ တုိ႔ျဖစ္သည္။
ရဲတပ္သား စုိးသန္းသည္ ရြာအတြင္းရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား လမ္းမွ ျဖတ္သန္း သြားလာသည့္ အခါ အေၾကာင္းမဲ့ စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး ေငြညွစ္မႈမ်ား မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
ကုလားထိုင္ ခ်စ္စိတ္
Robert Elhose
ျမန္မာျပည္ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းနဲ႔ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ဒီလို လူစားမ်ဴိးေတြ မရွိပါေစနဲ႔လို႔ ဆုေတာင္း မိတယ္။ ဆုေတာင္း ျပည့္ပါ့ မလားေတာ့ မသိဘူး။
ျမန္မာျပည္ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းနဲ႔ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ဒီလို လူစားမ်ဴိးေတြ မရွိပါေစနဲ႔လို႔ ဆုေတာင္း မိတယ္။ ဆုေတာင္း ျပည့္ပါ့ မလားေတာ့ မသိဘူး။
Photo Credit : စာမဲ့ကာတြန္းမ်ား
 |
ကုလ သမဂၢ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ကို ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔ က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ရံုးမွာ အစိုးရ တာဝန္ရိွ သူေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္
Photo: Min Thein Aung/RFA |
19.7.2014
ရခိုင္ျပည္နယ္ကို မေန႔က စတင္ ေရာက္ရိွ ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔မွာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ အတြင္းက ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ဆင္ေသျပင္ ေက်းရြာ မီးေလာင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံထားရတဲ့ မြတ္စလင္ အမ်ိဳးသမီး ၄ ဦးနဲ႔ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္း အခ်ဳပ္ခန္း ထဲမွာ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
Ms Yanghee Lee ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အတြက္ မေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို စတင္ ေရာက္ရိွ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရပ္မိ ရပ္ဖေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ စီစဥ္ထား သလို မနက္ျဖန္မွာလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕က နိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ အေရးေပၚ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး စင္တာ ECC အဖြဲ႔ တာဝန္ ရိွသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ကို မေန႔က စတင္ ေရာက္ရိွ ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔မွာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ အတြင္းက ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ဆင္ေသျပင္ ေက်းရြာ မီးေလာင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံထားရတဲ့ မြတ္စလင္ အမ်ိဳးသမီး ၄ ဦးနဲ႔ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္း အခ်ဳပ္ခန္း ထဲမွာ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
Ms Yanghee Lee ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အတြက္ မေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို စတင္ ေရာက္ရိွ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရပ္မိ ရပ္ဖေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ စီစဥ္ထား သလို မနက္ျဖန္မွာလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕က နိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ အေရးေပၚ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး စင္တာ ECC အဖြဲ႔ တာဝန္ ရိွသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း သိရပါတယ္။
 |
ကုလသမဂၢ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ကို ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔ က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ရံုးမွာ အစိုးရ တာဝန္ ရိွသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္
Photo: Min Thein Aung/RFA |
18.7.2014
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကို ထိခိုက္ ႏုိင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee က ဒီေန႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အတြက္ ေရာက္ရိွ ေနတဲ့ Ms Yanghee Lee က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အခုလုိ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"မိမိအေနနဲ႔ သံုးသပ္တာက လက္ရိွ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တင္းမာမႈေတြ ရိွေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို မေျဖရွင္း ႏုိင္ဘူး ဆိုရင္ နုိင္ငံေတာ္က ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ကိုပါ ထိခိုက္ လာႏုိင္ ပါတယ္"
ဒါ့အျပင္ Ms Yanghee Lee က ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္က စၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ အေပၚ ဝမ္းသာေၾကာင္းနဲ႔ ကာယကံရွင္ ေတြရဲ့ ဆႏၵ သေဘာထားကို လိုက္နာဖုိ႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက အေျခအေန မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္တာေၾကာင့္ ရခိုင္ တုိင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြကို သီးျခားစီထား ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္လာသူ ေတြကို ႏိုင္ငံအႏွံ႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
Ms Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔ စစ္ေတြ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ရိွတဲ့ မြတ္စလင္ အက်ဥ္းသား တခ်ိဳ႕နဲ႔ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့သလို ဆတ္ရိုးက် ရခိုင္ ဒုကၡသည္ စခန္းနဲ႔ ေဘာဒူဘ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ ကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကို ထိခိုက္ ႏုိင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee က ဒီေန႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အတြက္ ေရာက္ရိွ ေနတဲ့ Ms Yanghee Lee က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အခုလုိ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
"မိမိအေနနဲ႔ သံုးသပ္တာက လက္ရိွ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တင္းမာမႈေတြ ရိွေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို မေျဖရွင္း ႏုိင္ဘူး ဆိုရင္ နုိင္ငံေတာ္က ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ကိုပါ ထိခိုက္ လာႏုိင္ ပါတယ္"
ဒါ့အျပင္ Ms Yanghee Lee က ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္က စၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ အေပၚ ဝမ္းသာေၾကာင္းနဲ႔ ကာယကံရွင္ ေတြရဲ့ ဆႏၵ သေဘာထားကို လိုက္နာဖုိ႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက အေျခအေန မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္တာေၾကာင့္ ရခိုင္ တုိင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြကို သီးျခားစီထား ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အရ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္လာသူ ေတြကို ႏိုင္ငံအႏွံ႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
Ms Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔ စစ္ေတြ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ရိွတဲ့ မြတ္စလင္ အက်ဥ္းသား တခ်ိဳ႕နဲ႔ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့သလို ဆတ္ရိုးက် ရခိုင္ ဒုကၡသည္ စခန္းနဲ႔ ေဘာဒူဘ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ ကိုလည္း သြားေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့ပါတယ္။
မုိးေဇာ္
18.7.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ဟာ ဒီေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖဲြ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့သလို စစ္ေတြ ေထာင္နဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံု ကိုမိုးေဇာ္ တင္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee သူ႔ရဲ့ ဒုတိယ ေျမာက္ေန႔ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြ အတြင္းက လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ စစ္ေတြၿမိဳမွာ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာ ေတြကိုေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢရံုးက ျပန္ၾကားေရး အရာရိွ ဦးေအး၀င္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ဒီေန႔မနက္ စစ္ေတြေရာက္တယ္ ေရာက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ပါ အပါအဝင္ ေပါ့ေနာ္။ ေတြ႔တယ္။ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔ စစ္ေတြေထာင္ကို သြားၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ့က အက်ဥ္းသား အခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ေနာက္ စက္ရံုစုဆိုတဲ့ အရပ္ကို က်ေနာ္တို႔ သြားပါတယ္။ အခုပဲ ေန႔လည္ သံုးနာရီေလာက္ ရွိေနၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ IDP ကမ့္ေတြထဲ ဝင္ေတြ႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ "
ကုလသမဂၢ ျပန္ၾကားေရးရံုး ကေတာ့ အေသးစိတ္ သတင္း ထုတ္ျပန္တာ မရိွပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee သူ႔ရဲ့ ဒုတိယ ေျမာက္ေန႔ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြ အတြင္းက လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ စစ္ေတြၿမိဳမွာ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာ ေတြကိုေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢရံုးက ျပန္ၾကားေရး အရာရိွ ဦးေအး၀င္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ဒီေန႔မနက္ စစ္ေတြေရာက္တယ္ ေရာက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ပါ အပါအဝင္ ေပါ့ေနာ္။ ေတြ႔တယ္။ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔ စစ္ေတြေထာင္ကို သြားၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ့က အက်ဥ္းသား အခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ေနာက္ စက္ရံုစုဆိုတဲ့ အရပ္ကို က်ေနာ္တို႔ သြားပါတယ္။ အခုပဲ ေန႔လည္ သံုးနာရီေလာက္ ရွိေနၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ IDP ကမ့္ေတြထဲ ဝင္ေတြ႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ "
ကုလသမဂၢ ျပန္ၾကားေရးရံုး ကေတာ့ အေသးစိတ္ သတင္း ထုတ္ျပန္တာ မရိွပါဘူး။
ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႔နဲ႔ ေန႔ခင္း ၁၁ နာရီကေန ၁၂ နာရီေလာက္ အထိ ေတြ႔ဆုံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆံုပဲြမွာ အဓိက ေဆြးေႏြး ျဖစ္တာ ေတြကိုေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႔ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီး ဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္ေက်ာ္မင္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ေတြ႔ေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အရင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဟာေလးေတြ အက်ဥ္း႐ံုး ရွင္းျပတယ္။ ရွင္းျပၿပီးေတာ့ အခု အေျခအေနက ဘယ္လို ေနရာခ်ထားတယ္။ ဘယ္လို လုပ္ထားတယ္ ဆိုတာ ဒီေလာက္ပဲ ရွင္းျပတာေပါ့။ သူကလည္း နည္းနည္း သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးၿပီးေတာ့ ေရွ႕ဘယ္လို ဆက္လုပ္ ၾကမလဲ။ ဆိုတာ ေဆြးေႏြး ၾကတာေပါ့။ အရင္ဟာေတြပဲ ျပန္ေျပာၾကတာပဲ။ အသစ္ဟာေတြ ဘာမွ မပါဘူး။ အဲ့တာေတြပဲ ေျပာၾကတာ။"
အဲ့ဒီ ေနာက္မွာေတာ့ စစ္ေတြေထာင္ကို သြားေရာက္ စစ္ေဆး ခဲ့ေၾကာင္း ေထာင္၀န္ထမ္း တဦးက ေျပာပါတယ္။
"သူတို႔က ၁၁ နာရီ ၂၀ ေလာက္မွာ ေရာက္တယ္။ ၃ နာရီ ေလာက္မွာ ျပန္သြားတယ္။"
ေမး။ ။ ေထာင္ထဲမွာေရာ ဝင္ၿပီး ေလ့လာပါေသးလား။
"အဲ့တာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ဘူး အစ္ကိုေရ။ သူတို႔ကေတာ့ ခန္းမထဲမွာပဲ ေတြ႔ဆံုပြဲေတြ လုပ္တာ ေပါ့ေနာ့။"
ေမး။ ။ အက်ဥ္းသားေတြ ဘာေတြ ေတြ႔ဆံုတာ ရွိပါသလား။
"အဲ့တာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အရာရွိေတြပဲ သိပါမယ္။"
ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္း တခုျဖစ္တဲ့ စက္ရံုစု ကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႔က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ေနထုိင္တဲ့ ေအာင္မဂၤလာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို သြားေရာက္မယ္လုိ႔ သိရေပမဲ့ ညေန ၄နာရီခဲြ အခ်ိန္ေလာက္ ထိေတာ့ မေရာက္ လာေသးဘူးလုိ႔ စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ဟာ ေနာက္ေန႔ေတြ မွာေတာ့ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ အပါအ၀င္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြကုိ သြားေရာက္မွာ ျဖစ္သလုိ၊ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ အျပင္ အဓိက အတုိက္အခံ ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ လည္း ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ ရိွေၾကာင္း ကုလသမဂၢက သတင္း ထုတ္ျပန္ ထားပါတယ္။
"ေတြ႔ေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အရင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဟာေလးေတြ အက်ဥ္း႐ံုး ရွင္းျပတယ္။ ရွင္းျပၿပီးေတာ့ အခု အေျခအေနက ဘယ္လို ေနရာခ်ထားတယ္။ ဘယ္လို လုပ္ထားတယ္ ဆိုတာ ဒီေလာက္ပဲ ရွင္းျပတာေပါ့။ သူကလည္း နည္းနည္း သိခ်င္တာေလးေတြ ေမးၿပီးေတာ့ ေရွ႕ဘယ္လို ဆက္လုပ္ ၾကမလဲ။ ဆိုတာ ေဆြးေႏြး ၾကတာေပါ့။ အရင္ဟာေတြပဲ ျပန္ေျပာၾကတာပဲ။ အသစ္ဟာေတြ ဘာမွ မပါဘူး။ အဲ့တာေတြပဲ ေျပာၾကတာ။"
အဲ့ဒီ ေနာက္မွာေတာ့ စစ္ေတြေထာင္ကို သြားေရာက္ စစ္ေဆး ခဲ့ေၾကာင္း ေထာင္၀န္ထမ္း တဦးက ေျပာပါတယ္။
"သူတို႔က ၁၁ နာရီ ၂၀ ေလာက္မွာ ေရာက္တယ္။ ၃ နာရီ ေလာက္မွာ ျပန္သြားတယ္။"
ေမး။ ။ ေထာင္ထဲမွာေရာ ဝင္ၿပီး ေလ့လာပါေသးလား။
"အဲ့တာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ဘူး အစ္ကိုေရ။ သူတို႔ကေတာ့ ခန္းမထဲမွာပဲ ေတြ႔ဆံုပြဲေတြ လုပ္တာ ေပါ့ေနာ့။"
ေမး။ ။ အက်ဥ္းသားေတြ ဘာေတြ ေတြ႔ဆံုတာ ရွိပါသလား။
"အဲ့တာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အရာရွိေတြပဲ သိပါမယ္။"
ညေနပိုင္းမွာေတာ့ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္း တခုျဖစ္တဲ့ စက္ရံုစု ကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႔က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ေနထုိင္တဲ့ ေအာင္မဂၤလာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို သြားေရာက္မယ္လုိ႔ သိရေပမဲ့ ညေန ၄နာရီခဲြ အခ်ိန္ေလာက္ ထိေတာ့ မေရာက္ လာေသးဘူးလုိ႔ စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ဟာ ေနာက္ေန႔ေတြ မွာေတာ့ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ အပါအ၀င္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြကုိ သြားေရာက္မွာ ျဖစ္သလုိ၊ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ အျပင္ အဓိက အတုိက္အခံ ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ လည္း ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ ရိွေၾကာင္း ကုလသမဂၢက သတင္း ထုတ္ျပန္ ထားပါတယ္။
RB News
18.7.2014
ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲမွ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တစ္ဦး၏ ေငြညွစ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဏာပုိင္မ်ားမွ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိသျဖင့္ တရားလုိက အခက္ေတြ႔ ေနရေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲၿမဳိ႕နယ္ခြဲ၊ ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးအာယုဘ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လ (၂) ရက္ေန႔က တစ္ရြာတည္းေန ဦးေအမာရာန္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာမတ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မီဒီယာတြင္ ေဖာ္ျပၿပီးေနာက္ ခရုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးမွ ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးသုိ႔ စစ္ေဆး၍ ျပန္လည္ တင္ျပရန္ ညြန္ၾကားခဲ့သည္။
ေတာင္ၿပဳိလက္၀ဲ ၿမဳိ႕နယ္ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးမွ ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးအာယုဘ္ကုိ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ရာ၊ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက တရားလုိ ျဖစ္သူ ဦးေအမာရာန္ကို ၿမဳိ႕နယ္ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးသုိ႔ အတူ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တရားလုိ ျဖစ္သူသည္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ အစစ္ေဆးခံခဲ့ရသျဖင့္ ေၾကာက္ရြံစိတ္ျဖင့္ အမွန္အတုိင္း ဖြင့္ဟ ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အမႈမွန္ ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ သီးျခားစီ စစ္ေဆးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ အမႈစစ္ေဆးရာတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ သ႑န္ မပါ၀င္ဘဲ ပုိမုိ၍ ပြင့္လင္းျမင္သာရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ တရားလုိ ျဖစ္သူကုိ သီးျခားစီ စစ္ေဆးမွသာ အမႈမွန္ ေပၚေပါက္မည္ဟု အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
RB News
18.7.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အနီးတြင္ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူ ထားသည့္ တပ္ရင္း ၂၆၃ မွ ဗုိလ္ႀကီး ေက်ာ္ဇင္၀င္းက ေဒသခံ တစ္ဦးကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္၊ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အနီးတြင္ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူ ထားသည့္ တပ္ရင္း ၂၆၃ မွ ဗုိလ္ႀကီး ေက်ာ္ဇင္၀င္းသည္ ေပါက္ေတာ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ နတလ ေရႊတရြာေန ဦးအဒူကာဒဲရ္အား ဇူလုိင္လ ၁၇ ရက္ေန႔ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီးထားၿပီး လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အဆုိပါ ဗုိလ္ႀကီး ေက်ာ္ဇင္၀င္းသည္ စားစရိတ္ဟု ဆုိကာ ရြာမ်ားမွ ေငြေကာက္ခံျခင္း၊ ျမင္း ၅ ေကာင္ ေမြးထားၿပီး ဆင္းရဲသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ စုိက္ခင္းမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေဒသခံမ်ားကုိ မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြညွစ္ျခင္း၊ မဆုိင္သည့္ ကိစၥမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေဒသခံ တစ္ဦးက “စစ္တပ္က အရာရွိ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ရက္နဲ႔ သူေတာင္းစားလုိ တစ္မ်ဳိး၊ ဓါးျပလုိ တစ္ဖုံ လုပ္ေနတာေတြကုိ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္း ေပးမယ့္လူလည္း မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခုလုိ မတရားသျဖင့္ လုပ္ေနတာေတြကုိ အရာရွိႀကီးေတြ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိတယ္။ အခုကိစၥကုိ အခ်ိန္မေရြး လာၿပီး စစ္ေဆး ႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရပ္မိရပ္ဖေတြကုိ ေခၚၿပီး စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။ အေၾကာင္းစုံကုိ အမွန္ အတုိင္း ဖြင့္ခ်ဖုိ႔ အသင့္ရွိေနတယ္” ဟု RB News သို႔ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
18.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္ေလွကား ေဈးရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦး၏ ဆုိင္မွ ပစၥည္း အခ်ဳိ႕ကုိ GE ေဆာက္လုပ္ေရးတပ္မွ စာေရး တစ္ဦးက အေၾကာင္းမဲ့ လာေရာက္ ဖ်က္ဆီး ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ ၁၅ ရက္ေန႔ ညေန ၅ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္ေလွကား ေဈးရွိ မုိဟာမတ္ဇူဘုိင္ရ္ (ဘ) ဦးမာမတ္မ်ာ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) ၏ အထည္ဆုိင္ေရွ႕သုိ႔ အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ GE ေဆာက္လုပ္ေရးတပ္ ၿခံစည္းရုိး ကာရံျခင္း လုပ္ငန္းတြင္ စာေရး အျဖစ္လုပ္ကုိင္ ေနသူ ရခုိင္လူမ်ဳိး ဦးေမာင္လွစိန္ ေရာက္ရွိလာၿပီး အေၾကာင္းမဲ့ ေသာင္းက်န္း ဆူပူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အျပင္ ဆုိင္အတြင္းရွိ ဗီဒုိမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီး ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ဆုိင္အတြင္းရွိ ပစၥည္းမ်ား လုယက္ရန္ ႀကဳိးစား ခဲ့ေသာ္လည္း အနီးအနားရွိ ေဈးသည္မ်ား ထြက္လာသည့္ အတြက္ ၎၏ အၾကံအစည္ အထမေျမာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ထုိကဲ့သို႔ လာေရာက္၍ ဆူပူေသာင္းက်န္းၿပီး ပစၥည္းမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမွတ္ (၆) နယ္ေျမ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သုိ႔ သြားေရာက္ တုိင္ၾကားခဲ့ေသာ္လည္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိဘဲ၊ လူစုလူေ၀း မျပဳလုပ္ရန္သာ မွာၾကားၿပီး ပ်က္စီး ဆုံးရႈံးသြားသည့္ ဆုိင္ရွင္ကုိ ေက်နပ္ေအာင္ ေျပာဆုိမႈပင္ မျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားသာ ရွိသည့္ ေဈးသုိ႔ ရခုိင္လူမ်ဳိး တစ္ဦး ယခုကဲ့သုိ႔ လာေရာက္ၿပီး၊ ေသာင္းက်န္းျခင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေဒါသထြက္ၿပီး ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားလာရန္ အစုိးရမွ ေနာက္ကြယ္က စီစဥ္ျခင္း ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက သုံးသပ္ ေျပာဆုိ ေနၾကသည္။
MYARF
RB News
18.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက လမ္းသြားလမ္းလာ မ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ ေငြညွစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သေရကုန္းေဘာင္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ရြာသစ္ (နတလ) ရြာရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌ အေစာင့္ခ် ထားသည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ လမ္းမေပၚသုိ႔ ထြက္၍ ကင္းေစာင့္ ေလ့ရွိၿပီး၊ လမ္းမွ ျဖတ္သန္း သြားလာသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စစ္ေဆး၍ ပါလာသည့္ ေငြ၊ ပစၥည္းမ်ားကုိ လုယက္သည့္ အျပင္ အေၾကာင္းမဲ့ ရုိက္ႏွက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ဆုိင္ကယ္ စီးနင္း သြားသူမ်ားကုိလည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္ႏွင့္ မသက္ဆုိင္သည့္ လုိင္စင္ စစ္ေဆးျခင္း၊ ဆုိင္ကယ္ ဦးထုပ္ မပါသူမ်ားကုိ ဦးထုပ္ မပါဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခါင္းစဥ္တပ္၍ ေငြညွစ္လ်က္ရွိသည္။
ဆုိင္ကယ္ တကၠစီမ်ားကုိလည္း စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀/- မွ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀၀/- အထိ ညွစ္ယူလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ တကၠစီကားမ်ား၏ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား၊ စပယ္ယာမ်ားကုိလည္း ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ ခရီးသည္မ်ားကုိ စစ္ေဆး၍ ပါလာသည့္ ေငြ၊ ပစၥည္းမ်ားကုိ လုယက္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
အလားတူ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွ ဘဂုံးနား ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ႏူရူလႅာရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းႏွင့္ ေဇာ္မတတ္ ေက်းရြာရွိ တံတား ကင္းစခန္းမ်ားမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားကလည္း သေရကုန္းေဘာင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား နည္းတူ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
MYARF
RB News
18.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၇) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာမွ စီးပြားဖက္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္သူ ဦးေဆာ္ယဒ္ဒူလႅာ (ဘ) ဦးေနာ္ဇူမ်ာႏွင့္ ဦးေဆာ္ယဒ္အလီ (ဘ) ဦးဒူဒူမ်ာတုိ႔သည္ ၎တုိ႔၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ စာရင္းမ်ား ရွင္းလင္းေနစဥ္ အျငင္းပြားမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့ရာ၊ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၄ ဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး စစ္ေဆး ေမးျမန္းခဲ့သည္။ အျငင္းပြားေနသည့္ စီးပြားဖက္ ႏွစ္ဦးက ၎တုိ႔သည္ လုပ္ငန္း စာရင္းမ်ား ရွင္းလင္း ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ရန္ျဖစ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ညေန ၅ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးထံမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀၀/- စီညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ယင္းေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္လည္း အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ရြာထဲမွ လယ္ကြင္းသုိ႔ အလုပ္လုပ္ရန္ ျဖတ္သန္း သြားလာေနေသာ ဦးေဂ်ာ္မိလ္အာမတ္ (ဘ) ဦးအဒူခါလဲခ္ကုိ လုိက္လံဖမ္းဆီးၿပီး၊ ဖုန္းရွိသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက ဦးေဂ်ာ္မိလ္အာမတ္ထံမွ ဖုန္းရွာ မေတြ႔ခဲ့ေသာ္လည္း ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားၿပီး စခန္းတြင္ ရုိက္ႏွက္ ႏွိပ္စက္ကာ ညေန ၅ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေငြက်ပ္ ၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယေန႔ (ဇူလုိင္လ ၁၈) ေန႔လည္ ၃ နာရီ အခ်ိန္တြင္လည္း အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေက်ာက္ပႏၵဴ ရြာရွိ အာရဗီ စာသင္ေက်ာင္းထဲတြင္ ထုိင္၍ စကားေျပာေနသည့္ ဦးအဘူဆီဒိတ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ အာခ္ေဘာရ္ႏွင့္ ဦးအာေဆာဒုလႅာ (ဘ) ဦးအီဆုပ္ တုိ႔ကုိ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ရွိသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္၍ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ညေန ေန၀င္ခ်ိန္ အခ်ိန္တြင္ ဦးအဘူဆီဒိတ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း ငါးေသာင္းႏွင့္ ဦးအာေဆာ္ဒုလႅာ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၈၀၀၀/- တန္ဖုိးရွိ ၾကက္ဖ တစ္ေကာင္ ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
RB News
18.7.2014
လူသည္ မိခင္ႏုိင္ငံႏွင့္ ကင္း၍ ရပ္တည္ ရန္ ခဲယဥ္း၏။ ႏိုင္ငံမဲ့ သူတို႔၏ ဘ၀သည္ ခက္ခဲ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ သားျဖစ္ မႈသည္ အဖိုးတန္၏။ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈသည္လည္း အလားတူ တန္ဖိုးရွိ၏။ ဇာတိအရ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္သူတို႔ အတြက္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈသည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရး တစ္ရပ္ ျဖစ္၏။ ၁၉၄၈ ခုႏွ စ္၊ ဒီဇဘၤာလ (၁၀) ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ အျပည္ျပည္ ဆိုင္္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး ေက်ညာ စာတမ္း (Universal Declaration of Human Rights) ၏ အပိုဒ္ (၁၅) တြင္ လူတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ ဥပေဒအရ မဟုတ္လွ်င္ မည္သူမွ် မိမိ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ။ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အခြင့္ အေရးကိုလည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မခံေစရဟု ျပ႒ာန္း ထားသည္။
ႏိုင္ငံသား ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံ တစ္ႏို င္ငံ (သို႔မဟုတ္ ) ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀န္း တစ္ခု၏ အဖြဲ႔၀င္ ပုဂၢိဳလ္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ ႏိုင္ငံသား ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံေရး ဘ၀ တစ္ရပ္တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္ ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ- ႏိုင္ငံသားသည္ လူတိုင္း ရရွိမည့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရးမ်ား အျပင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္၊ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္ စေသာ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္ အေရး မ်ားပါ ရရွိသူ ျဖစ္သည္။
အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုသည္မွာ -
(၁) ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ား (Natural Rights)
(၂) ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Constitutional Rights) ႏွင့္
(၃) ျပ႒ာန္း ဥပေဒ ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Legal Rights) တို႔ျဖစ္သည္။
အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးဆို ရာ၌လည္း -
(က) ႏိုင္ငံ ေရး အခြင့္အေရးမ်ား (Political Rights)
(ခ) ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးမ်ား (Civil Rights)
(ဂ) လူမႈေရးႏွ င့္ စီးပြါးေရးဆိုင္ ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Social and Economic Rights) ႏွင့္
(ဃ) တရားစြဲခံ ရသူ၏ အခြင့္အေရးမ်ား (Rights of Accused) စသည္တို႔ပါ၀င္သည္။
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈသည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးတစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုတြင္ ႏိုင္ ငံသားျဖစ္မႈ ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ သီးသန္႔ ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္း၍လည္း ေကာင္း ရွင္းလင္းတိက်စြာ ေဖာ္ျပထားေလ့ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လည္း အလားတူ ျပ႒ာန္းထား၏။
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၁၉၄၇ ခု၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ ႏွင့္ ၁၁ တို႔တြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျပ႒ာန္း ေဖၚျပ ထားသည္။
ပုဒ္မ ၁၀။ ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းလံုးတြင္ ႏိုင္ငံသား ဟူ၍ တစ္မ်ိဳ းတည္း သာရွိရမည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္ ေထာင္စု အဖြဲ႔၀င္ မ်ား၏ ႏိုင္ငံသား ဟူ၍ အသီး အျခား မရွိရ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဟူ၍သာ ရွိရမည္။
ပုဒ္မ ၁၁။ ။ (က) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳ းတြင္ ျဖစ္ေသာ သို႔တည္းမဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ ေသာ မိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ တိုင္းသည္၄င္း၊
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ျဖစ္ေသာ သို႔တည္း မဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဘိုးဘြားမ်ားအနက္ အနည္းဆံုးတစ္ဦးမွ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေမြးဖြားသူတုိင္းသည္၄င္း၊
(ဂ) ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေသာ သို႔တည္းမဟုတ္ ဤအေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္သည့္ ေန႔တြင္ အသက္ရွင္ေနသည္ ျဖစ္ပါက ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ရယူခြင့္ရွိေသာ မိဘႏွစ္ ပါးမွ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတြ င္ ပါ၀င္ လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေမြးဖြား သူတို င္းသည္ ၄င္း၊
(ဃ) ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ မင္းျမတ္၏ အာဏာျပန္႔ရာ နယ္ေျမတစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္ ျဖစ္၍ ဤအေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္သည့္ ေန႔မွအထက္ (သို႔တည္းမဟုတ္) ၁၉၄၂-ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ တစ္ရက္ေန႔မွ အထက္ အျခားမဲ့ေသာ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း ရွစ္ႏွစ္ေအာက္ မဟုတ္ေသာ ကာလအဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ပါ၀င္ လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဘူးၿပီးလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းတြင္ ထာ၀စဥ္ ေနထိုင္ရန္ ႀကံရြယ္ခဲ့သည္ ျဖစ္၍၊ ထို႔ျပင္ တရား ဥပေဒျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားေသာ အခ်ိန္ အတြင္းတြင္ ထိုသို႔ သတ္မွတ္ ထားေသာ နည္းလမ္းႏွင့္ အညီ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းကို ထုတ္ေဖာ္ သူတိုင္းသည္၄င္း၊ … ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ရမည္။
အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အခြင့္အေရး မ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား တိုင္း၏ မူလ အေျခခံ အခြင့္ အေရးမ်ား (Fundamental Rights) ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရည္ အခ်င္း မ်ားကို ၁၉၄၈- ခုႏွစ္၊ ျပည္ ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပ ထားေလသည္။
၃။ ။ (၁) အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ အလို႔ငွါ “ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး“ ဆိုသည္မွာ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္ နီ၊ ခ်င္ း၊ ျမန္ မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ သို႔တည္း မဟုတ္ ရွမ္းလူမ်ိဳ းကို၄င္း၊ ၁၈၂၃-ခုႏွစ္ (ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၁၈၅-ခုႏွစ္ ) မတိုင္ မီ ကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတို႔၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ အေျခစိုက္ ေနထို င္ခဲ့ေသာ မ်ိဳးႏြယ္စု မ်ားကို၄င္း ဆိုလိုသည္။
(၂) အေျခခံပုဒ္မ ၁၁ ႏွင့္ ၁၉၄၈-ခုႏွ စ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ တို႔အလို႔ငွါ ၊ “ၿဗိတိသွ် ဘုရင္ မင္းျမတ္၏ အာဏာျပန္႔ႏွံ႔ ရာ နယ္ေျမ” ဆိုသည္မွာ၊ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ ၂ (၂) တြင္ ေဖာ္ျပထား သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ဆိုလိုသည္။
၄။ ။ (၁) အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ (က)၊ (ခ) ႏွင့္ (ဂ)အရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခဲ့ေသာ သူသည္ သို႔တည္း မဟုတ္ အေျခခံ ဥပေဒပု ဒ္မ ၁၁ (ဃ) အရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရရွိ၍ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္ကို ရရွိေသာသူသည္၊ (သို႔တည္းမဟုတ္) ဤအက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျပဳမႈ လက္မွတ္ကို ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္ကို ျဖစ္ေစ ရရွိေသာ သူသည္၊ သို႔တည္းမ ဟုတ္ ဤအက္ဥပေဒအရ အျခားနည္းျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံသားကို ေပးအပ္ျခင္း ခံရသူသည္၊ ဤအက္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားအရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို မဆံုးရႈံ းလွ်င္ ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ တည္ရွိသည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
(၂) ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ အနည္းဆံုး ဘိုးဘြား အားလံုး လက္ထက္မွ စ၍ မိမိတို႔၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ မ်ိဳးဆက္မျပတ္ ထာ၀စဥ္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ လာခဲ့သည့္ျပင္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ ပါးႏွင့္တကြ မိမိကိုယ္တိုင္ ထိုနယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္၊ ထိုသူအား ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
၅။ ။ အေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာ တည္ၿပီးမွ၊ ေမြးဖြားသည့္ ေအာက္၌ ေဖာ္ျပေသာသူ မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သားမ်ား ျဖစ္ရမည္။
(က) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား ျဖစ္သည့္ မိဖတစ္ပါးပါးမွ၊ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူ၊
(ခ) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေသာ အဘမွ ျပည္ေထာင္စု ျပင္ပတြင္ ေမြးဖြားသူ၊
(ဂ) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသားလည္း ျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ အစိုးရအမႈကို ထမ္းေနဆဲျဖစ္ေသာ မိဘတစ္ ပါးပါးမွ ျပည္ေထာင္စု ျပင္ပတြင္ ေမြးဖြားေသာသူ - စသည္ျဖင့္ ပါရွိပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာဆို သည္မွာ ရခိုင္ျပည္၌ အစဥ္တစိုက္ ေနထိုင္လာခဲ့ ေသာ၊ ေနထုိ င္လ်က္ ရွိေသာ အစၥလာမ္ဘာ သာ၀င္တို႔ကို ဆိုလိုပါသည္။ ၁၈၆၄-ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁ အရ- ႏိုင္ငံျခား သားဆိုသည္မွာ ျမန္မာႏို င္ငံသားမဟုတ္သူ ကို ဆိုလိုသည္ဟု ပါရွိသည္။ ထို႔အတူ ၁၉၄၇-ခုႏွ စ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး လက္တေလာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အက္ဥပေဒ အပိုဒ္ ၂ (၁) (င) ၌လည္း “ႏိုင္ငံျခားသား ဆိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုသား မဟုတ္သည္ကိုဆိုသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ မွစ၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေရး အတြက္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး လုပ္ငန္းကို စတင္ ေဆာင္ရြက္ လာခဲ့သည္။ အစဦး၌ ႏွစ္စဥ္ က်ပ္ေငြ ၅ သိန္းခန္႔သာ သံုးစြဲေသာ္လည္း ၁၉၆၉-ခု ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္စဥ္ က်ပ္ေငြ သိန္း ၈၀ ေက်ာ္ သံုးစြဲ လာသည္။ ၀န္ထမ္း အင္အား ေထာင္ေက်ာ္ တို႔ကို ခန္႔ထားကာ ေဆာင္ရြက္ ေနသည္။ ရခိုင္တိုင္း လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီ၏ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့သည့္ သမိုင္း အက်ဥ္ း စာ-၄၀ တြင္ ရခိုင္တိုင္း တြင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္မႈ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ (မ၊က၊ဖ) အဖြဲ႔ (၃)ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ၀န္ထမ္း အင္အား (၄၅) ဦးတို႔ျဖင့္ အေျခစိုက္ စခန္း (၁၄) ခု ဖြင့္လွစ္ကာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္ေနျခင္းကို စစ္ေဆးႀကီးၾကပ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္တိုင္း၌ ႏိုင္ငံျခားသား (၁၁၉၂) ဦးရွိ၍ အခြန္ေငြ ၅၆,၆၀၀ိ / ရရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ၁၉၇၅-၇၆ ခုႏွစ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔ေကာင္စီ၏ ဒုတိယ သံုးလပတ္ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ႏိုင္ငံျခားသားေပါင္း (၁၀၃၇) ေယာက္ရွိၿပီး၊ အသက္ (၁၂) ႏွစ္ မွ (၁၈) ႏွစ္အထိ ကေလး (၁၅၂) ေယာက္ႏွင့္ (၁၂) ႏွစ္ေအာက္ ကေလး (၇၇) ရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မွစ၍ န၀တ အစိုးရသည္ နယ္စပ္ေဒသ လူ၀င္မႈ စစ္ေဆးေရးႏွင့္ ကြပ္ကဲေရး စီမံခ်က္ အရ နယ္ စပ္ေဒသ တေလွ်ာက္တြင္ နယ္ေျမ (၁၈)ခု၊ စခန္းေပါင္း (၂၀)ေက်ာ္ ဖြင့္လွစ္၍ ၀န္ထမ္း အင္အား ၄၅၀၀ ျဖင့္ နယ္စပ္ လူ၀င္ လူထြက္ကို ကြပ္ကဲလ်က္ ရွိေနေသာ္လည္း ခိုး၀င္လာသူ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္စံု တစ္ဦး ကိုမွ မေတြ႔ ရွိရေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းမွ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ခုိးထြက္သူ မ်ားသာ ရွိေနေၾကာင္း အတြင္း သတင္းမ်ား အရ သိရွိရပါသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရခိုင္ျပည္၌ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေထာင္ေက်ာ္မွ လႊဲ၍ အျခား ႏုိင္ငံျခားသား မရွိသည္မွာ ထင္ရွား ေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔မွာ ႏိုင္ငံျခားသား အလ်ဥ္း မဟုတ္ေပ။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္ း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ၁၂၀၀ ခန္႔ မွစ၍ တစ္ဦးစ၊ ႏွစ္ ဦးစမွ အုပ္စုလိုက္ လည္းေကာင္း၊ အလံုးအရင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ လာခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ၁၇-ရာစုသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္ျပည္၏ နန္းတြင္း၊ နန္းျပင္တြင္ မူဆလင္တို႔၏ ၾသဇာ အလြန္ ႀကီးမားျခင္းႏွင့္ မူဆလင္ အမ်ားအျပား အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္း အေထာက္ အထား မ်ားအရ အခိုင္အလုံ ေတြ႔ရွိ ရပါသည္။
တနည္း အားျဖင့္ ၁၇၈၄ မတိုင္မီွကပင္ မူဆလင္ ဘာသာ၀င္ တုိ႔သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမ ျဖစ္သည့္ ရခိုင္ျပည္တြင္ မိမိတို႔ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ ေနထိုင္ လာခဲ့သူမ်ား ပီပီ ၁၉၄၇-ခု ႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ (က) (ခ) ႏွင့္ (၈) အရ အလို အေလ်ာက္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္သို႔ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (၁) အရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးမ်ိဳ းတြင္ အက်ံဳး၀င္ေသာ တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ကို လည္းေကာင္း မွတ္ယူသူ မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွား ေနေလသည္။
ၿဗိတိသွ် တပ္မွဴး ေရာဘတ္ဆန္၏ ၁၈၂၅ -ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔ အစီရင္ခံစာအရ ထိုစဥ္က ရခိုင္ျပည္၌ လူဦးေရ တစ္သိန္းခန္႔ ရွိခဲ့ရာ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ ၆၀,၀၀၀ ႏွင့္ မူဆလင္ ၃၀,၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ပါရွိရာ၊ ဤမူဆလင္ ၃၀,၀၀၀ မွ ဆင္းသက္ လာသူတို႔ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား မ်ားျဖစ္ ေၾကာင္းကို အျငင္းပြား စရာ အလ်ဥ္း မရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ျပင္ ၁၇၈၄-ခုႏွစ္တြ င္ ဗမာ က်ဴးေက်ာ္ေရး စစ္၏ စစ္ေဘးဒဏ္ႏွင့္ ၁၇၈၅-ခု ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ဗမာေလးၿမိဳ႕၀န္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကာလ အေတာအတြင္း ျပည္တြင္း လံုၿခံဳေရး မရွိ၍ စစ္တေကာင္းသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ခိုလႈံခဲ့သူမ်ားသည္ ၁၈၂၆-ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္ း ျပည္တြင္း လံုၿခံဳမႈ အေတာ္အသင့္ ရွိလာသျဖင့္ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ လာခဲ့ၾကသည္ ။ ယင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား အျပင္၊ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ေတာင္ေပၚ လူမ်ိဳးစု မ်ားလည္း အမ်ားအျပား ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းတို႔ကလည္း အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ (က) (ခ) (၈) ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (၁) အရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၁၈၂၆-ခုႏွစ္ မွ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္ အထိ ႏွစ္ေပါ င္း ၁၀၀ ေက်ာ္ အတြင္း ရခိုင္ျပည္သည္ လည္းေကာင္း၊ ၁၈၈၅-ခုမွ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္ ျမန္မာ တျပည္လံုးသည္ လည္းေကာင္း ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အိႏၵိယ၏ ျပည္နယ္ အျဖစ္သာ တည္ရွိခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကာလအတြင္း တစ္ျပည္မွ တစ္ျပည္သို႔ ၀င္ထြက္ သြားလာရာ၌ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္၊ ဗီဇာ စသည္တို႔ မလိုေခ်။ တစ္ျပည္ မွတစ္ျပည္ သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ရန္လည္း ဥပေဒအရ တားျမစ္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိခဲ့ေခ်။
ယင္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ ေနထိုင္ျခင္းသည္ မတရား ခိုး၀င္ ေနထုိင္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ တရား၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ျခင္းသာ မည္ေပသည္။ ထိုစဥ္၌ အိႏိၵယမွ အျခားလူမ်ိဳ းမ်ား နည္းတူ မူဆလင္ တို႔ကလည္း ရခိုင္ျပည္သို႔ လာေရာက္ အေျခက် ေနထုိင္ လာခဲ့သည္။ ယင္းတို႔ သားသမီးမ်ား ကလည္း ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ေျမထဲတြင္ ပါ၀င္လာသည့္ ရခိုင္ျပည္၌ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ယေန႔တိုင္ ေနထိုင္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။ ယင္းတို႔သည္ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄ (၂) အရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ မွတ္ယူျခင္း ခံရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲ မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ အျခား အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲ မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္သည္ ႏိုင္ငံသား၏ မူလ အေျခခံ အခြင့္အေရး ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ တိုင္းရင္းသား မ်ားသည္ ကိုလိုနီေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ ပါလီမန္ေခတ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ မဆလေခတ္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေကာင္စီ အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ ေျမွာက္ပြဲမ်ား၌ လည္းေကာင္း၊ န၀တေခတ္ ပါတီစံု အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လည္းေကာင္း လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပိုင္ခြင့္လည္း ရွိ၍ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိခဲ့သည္။
ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ အိႏၵိယမွ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအား ခြဲထုတ္ၿပီး ၁၉၃၅-ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ အက္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္း လိုက္သည္။ ဤဥပေဒအရ ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဖ်က္သိမ္းကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ အသစ္ တစ္ရပ္ကို အစားထိုး တီထြင္ လိုက္ေလသည္။ ယင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဟုေခၚသည္။ ၉၈ ဌာနခြဲ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ ၉၁ ဌာနတြင္ ႏိုင္ငံသားတို႔ ပါ၀င္ရမည္ ျဖစ္သျဖင့္ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟု ေခၚထြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဤအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္အရ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ ၁၃၂ ဦးကို ေရြးခ်ယ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသား အျပင္ ႏိုင္ငံျခားသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားလည္း ပါ၀င္ခြင့္ ရရွိ သည္။ တိုင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္ အျဖစ္ ျမန္မာ (၉၅) ႏွင့္ ကရင္(၁၂)၊ ေပါင္း (၁၀၇) နယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားသား မဲဆႏၵ နယ္အျဖစ္ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ (၁၃)၊ အဂၤ လိပ္-ျမန္မာ (၂)၊ တရုတ္ (၁) ႏွင့္ ဥေရာပလူ မ်ိဳးအတြက္ (၉)၊ ေပါ င္း (၂၅) နယ္ခြဲကာ ၁၉၃၆-ခု ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ရခိုင္ ေဒသတြင္ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာ မဲဆႏၵနယ္ (၉) နယ္ႏွင့္ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚတြင္ (၁) နယ္၊ ေပါင္းမဲဆႏၵနယ္ (၁၀) ခုတြင္ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ ၁၀-ဦးကို ေရြးခ်ယ္ ခဲ့ရာ၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔က တိုင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္မွ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳ း ဂနီမာရ္ကန္ က ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ေအာင္ဆန္း- အက္တလီ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ အရ ျမန္မာျပည္အား တစ္ႏွစ္ အတြင္း လံုး၀ လြတ္လပ္ေရး ေပးရန္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၄၇-ခု ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္ စတင္ က်င္းပခဲ့သည္ ။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔၏ သမိုင္းမွန္ကို မသိ၍ ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္မွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိေအာင္ ေလွ်ာက္ထားရန္ လိုသည္ဟု အမိန္႔ထုတ္ ခဲ့သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက စစ္ေတြ ခရိုင္၀န္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ရွင္းလင္းေသာ အခါ ခရိုင္ ၀န္မင္းသည္ ရန္ကုန္ႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဲေပးရန္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ ခံယူရန္ ေလွ်ာက္ထား စရာ မလိုေၾကာင္း၊ အလိုအေလ်ာက္ ဤအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိသည့္ ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကးနန္ျဖင့္ အေၾကာင္းၾကား၍ ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ၍ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ ခဲ့သည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေမာင္ေတာ မဲဆႏၵနယ္မွ မစၥတာ ဆုလ္တန္ အာမတ္က လည္းေကာင္း၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္မွ မစၥတာ အဒူေဂါပၸါရ္က လည္းေကာင္း တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ပါလီမန္ေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားကို ၁၉၅၂၊ ၁၉၅၆ ႏွင့္ ၁၉၆၀ ႏွစ္ မ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မ်ားပီပီ လြတ္လပ္စြာ မဲဆႏၵ ေပးပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ၍ ေရြးခ်ယ္ခံပိုင္ ခြင့္လည္း ရရွိခဲ့သည္။ အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ပြဲ စလံုးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ပါလီမန္ အမတ္ (၅) ဦးစီ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
မဆလေခတ္တြင္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေကာင္စီအဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ပြဲမ်ားကို ၁၉၇၄၊ ၁၉၇၈၊ ၁၉၈၂၊ ၁၉၈၆ -ခုႏွစ္ မ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ သည္။ ၁၉၇၄-ခု ဖြဲ႕စည္းပံုအရ မဆလေခတ္ ေရြးေကာက္ ပြဲ တြင္ အဖိုးအဖြား၊ မိဘႏွစ္ပါးႏွင့္ မိမိကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား (Three Generations) ျဖစ္ပါမွ လူထု ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ ရွိေၾကာင္း ျပ႒ာန္း ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းဥပေဒပါ အဂၤါရပ္ မ်ားႏွင့္ ညီညြတ္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာညီညီ၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းတို႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္မွ ႏႈတ္ထြက္ ၾကရသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေကာင္စီ အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ပြဲ အားလံုးတြင္ မဲဆႏၵ ေပးပိုင္ ခြင့္လည္း ရရွိၿပီး၊ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိခဲ့သည္။ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ရန္ အမည္ စာရင္း တင္သြင္း ခဲ့ေသာ သို႔မဟုတ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ ခံခဲ့ ရေသာ မည္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပည္သူ႔ ကိုယ္စားလွယ္မွ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၇၉ ပါ အဂၤါရပ္ႏွင့္ မညီညြတ္ ေသာေၾကာင့္ တားျမစ္ ခံရျခင္း၊ ႏႈတ္ထြက္ ၾကရျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
န၀တသည္ ၁၉၈၉-ခု ျပည္သူ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းကာ ၁၉၉၀ ျပည့္ ႏွစ္၊ ေမလ(၂ရ) ရက္တြင္ ပါတီစံု အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပခဲ့သည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား နည္းတူ ဧည့္ႏိုင္ငံသား မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္း ခံရသူ မ်ားပါ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ္လည္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ (စ) အရ- ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္း ခံရသူ မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားသည္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ မရွိေခ်။ ပုဒ္ မ ၈ (၂) တြင္ အက်ံဳး၀င္သူ မ်ားသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္ဟု ပုဒ္မ ၁၀ (ဃ) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ပုဒ္မ ၈(၂) အရ…
ႏိုင္ငံသား မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံ သား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘႏွစ္ ပါးစလံုး ေသဆံုးလွ်င္ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ငံသားအက္ဥပေဒအရ အလိုအေလ်ာက္ ႏုိင္ ငံသားအျဖစ္ ရရွိမည့္သူမ်ားမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ ငံသား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘႏွစ္ပါး စလံုး သက္ရွိ ထင္ရွား ရွိလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ေသဆံုးလွ်င္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူ၊ ျဖစ္ခဲ့သူ မိဘႏွစ္ ပါးမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံသား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘတစ္ပါးသည္ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္ၿပီး က်န္တစ္ဦးသည္ ျမန္မာႏို င္ငံသား အက္ဥပေဒ အာဏာ တည္ေသာေန႔ မတိုင္မီ ေသဆံုး၍ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အတြက္ ေလွ်ာက္ထား ပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံသား…တို႔ကသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။
အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ေရြ းခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံရန္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမတ္ေလာင္း (၃၀) ေက်ာ္ အမည္ တင္သြင္းကာ မဲဆြယ္ခဲ့ရာ၊ ယင္းတို႔အနက္ (၄) ဦး ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရေလသည္။ ကမန္ အမ်ိဳးသား မူဆလင္ တစ္ဦးလည္း ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ေလသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ သည္ ၁၉၈၉-ခု ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၈ (၂) အရ အရည္အခ်င္း ျပည့္စံုသည့္ အေလွ်ာက္ မည္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးမွ် ပုဒ္မ ၁၀ (ဃ) ႏွင့္ (စ) အရ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္ မရွိဟု တားျမစ္ ပိတ္ပင္ျခင္း မခံခဲ့ရေခ်။ ေရြးခ်ယ္ခံ ခဲ့ရသူ မ်ားလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မအရ ရုပ္သိမ္းျခင္း မခံခဲ့ရေပ။
၁။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု သည္ ၁၉၅၄-ခု စက္တင္ ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ည ၈-နာရီအခ်ိန္ တိုင္းျပည္ သို႔ အသံလႊင့္ မိန္႔ ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ရာ၌ “ဒီ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းမွာ ေနၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စုသား မ်ားဟာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး မူဆလင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါ တယ္။” ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့ဘူးသည္။
၂။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြသည္ ၁၉၅၉-ခု ႏို၀ဘၤာလ ၃- ရက္ေန႔ ႏွင့္ ၄ ရက္ေန႔ မ်ားတြင္ က်င္းပသည့္ ဘူးသီးေတာင္ ႏွင့္ ေမာင္းေတာ လူထု အစည္းအေ၀း မ်ားတြင္ “ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစု မ်ားဟာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္ း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳ းစု မ်ားနဲ႔ တန္းတူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ရာဇ၀င္အရ ေနထိုင္ လာခဲ့ေၾကာင္း၊ ၄င္းတို႔ဟာ သစၥာ သမာဓိနဲ႔ ျပည့္စံုၿပီး တိုင္းရင္းသား အျခား လူမ်ိဳ းမ်ားနဲ႔ ရင္းႏွီးစြာ ခ်စ္ၾကည္ေၾကာင္း” မိန္႔ၾကား ခဲ့ေလသည္။
ဤသို႔ အစိုးရ အႀကီးအကဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ႏွစ္ဦးစလံုးက ယင္းတို႔ အာဏာ ရွိစဥ္ ကာလ အတြင္း တိုင္းသိ ျပည္သိ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား ႏိုင္ငံသား အျဖစ္၊ တိုင္းရင္သား အျဖစ္ တရား၀င္ ေၾကညာျခင္းသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔၏ ျဖစ္ရပ္ အမွန္ကို လက္ခံျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
တရားရံုး၏ စစ္ေဆးစီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာ
လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (လတ္တေလာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား) အက္ဥပေဒပုဒ္ မ ၇ - ကို ျပင္ဆင္ျခင္း မျပဳမီက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ လည္းေကာင္း၊ ထိုအက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ ၇ - အပိုဒ္ငယ္ (၁) အရ ခန္႔အပ္ေသာ အာဏာပိုင္သည္ လည္းေကာင္း ထိုအက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ တစ္ခု ခုကို သို႔တည္း မဟုတ္ ထိုအက္ဥပေဒ အရ ျပ႒ာန္း ထားေသာ နည္းဥပေဒ တစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္ေၾကာင္းျဖင့္ တရား ရံုးေတာ္က အျပစ္ေပးခံရသူ ႏိုင္ငံျခားသားအား ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ခတ္ႏိုင္သည္ဟု ျပ႒ာန္း ထားေလသည္။
ယင္းဥပေဒပုဒ္မ ၇ ကို ၁၉၅၇ - ခုႏွစ္ အက္ဥပေဒအမွတ္ ၃၉ အရ ျပင္ဆင္ ရာတြင္ - ႏိုင္ငံ ေတာ္သမတသည္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမတက ခန္႔အပ္သည့္ အာဏာပိုင္သည္လည္းေကာင္း အဆိုပါ အက္ဥပေဒ၊ သို႔တည္း မဟုတ္၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္သူ ႏိုင္ငံျခားသားအား တရားစြဲမည့္အစား ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ခတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျပ႒ာန္း လိုက္ေလသည္။ ထို႔ျပင္လည္း ယင္းသို႔ ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ခတ္ျခင္း မျပဳ မီ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ ထိုဥပေဒကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အက္ဥပေဒအရ ျပ႒ာန္း ထားသည့္ နည္းဥပေဒ အရပ္ရပ္ကိုေသာ္ လည္းေကာင္း က်ဴးလြန္သည္ ၊ မက်ဴးလြန္သည္ကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္ဟု ျပ႒ာန္း လိုက္ေလသည္။
ယင္းသို႔ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားကို ေထာက္ထားေသာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ သို႔တည္းမဟုတ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခန္႔အပ္ထားေသာ အာဏာပိုင္က ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးဦးသည္ အဆိုပါ အက္ဥပေဒ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္သည့္ မႈခင္းကိစၥ၌ တရားရံုးေတာ္မ်ား စစ္ေဆးစီရင္သည့္ နည္းတူ စစ္ေဆး စီရင္ခြင့္ ရွိသည္မွာ ထင္ရွားေလသည္။ ယင္းသို႔ေသာ တရားရံုးမ်ား၌ စစ္ေဆး စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမ်ိဳးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အာဏာမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု မယူဆႏိုင္ေပ။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၅၀ အရ၊ ကန္႔သတ္ ထားသည့္ တရားစီရင္ ေရးဆိုင္ရာ အလုပ္ ၀တၱရား မ်ားကို ျဖစ္ေစ၊ အာဏာကိုျဖစ္ေစ သံုးစြဲ ေဆာင္ရြက္သည့္ သေဘာ သက္ေရာက္သည္ဟု ယူဆရေပမည္။ (၁၉၅၈ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၁၀၂)
ေဆာ္ေယာ့အေလါမ္ (ခ) ေဆာ္ေယာ့ခန္အမက္ ပါ- ၂၃ ဦးႏွင့္ အတြင္း၀န္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာန ပါ -၂
ျမန္မာျပည္တြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး အစစ္ အမ်ားအျပား မေရာက္ေသးေသာ ေဒသမ်ား၌ ျမန္မာႏွင့္ အသြင္ မတူ၊ျမန္မာ စကားမတတ္၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ဘယ္တုန္းက ဘာျဖစ္ခဲ့သည္ကို မေျပာႏိုင္ေသးေသာ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားမ်ား ရွိၾကေသးသည္။ ရခိုင္ ေဒသမ်ား၌ ျမန္မာစကား မတတ္သူ ျပည္ေထာင္စု သားမ်ား အေျမာက္အမ်ား ရွိႏိုင္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၄ (၂) အရ၊ ေရွးအခါက ႏိုင္ငံျခားမွ လာ၍ ေနထိုင္ၾက သူမ်ားမွ ဆင္းသက္ေသာ ေျမးျမစ္မ်ားသည္ ဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၾကသည္။ (၁၉၆၀ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၂၁၅)
ဟာေဆာင္အလီ/ေမေဟရ္အလီ ႏွင့္ အတြင္း၀န္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာန ပါ-၁
မ်ိဳးဆက္ ၂ ဆက္ ျမန္မာျပည္၌ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ ေနထိုင္သူတို႔မွ ဆင္းသက္လာၿပီး၊ မိမိ အပါအ၀င္ မိဘႏွစ္ပါး စလံုး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေမြးဖြားသူသည္ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္။ (၁၉၅၉ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၁၈၇)
ဂနီ (ေခၚ) ေမာင္ခ်စ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
ပုဒ္မ ၄ (၂) ၏ လိုအပ္ခ်က္မွာ ေလွ်ာက္ထားသူႏွင့္ ၄င္း၏ မိဘႏွစ္ပါးသာ ျမန္မာျပည္မွာ ေမြးဖြား ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း လိုအပ္၍ ဘိုးဘြားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ ၄င္းတို႔ သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ပင္ရင္းတိုင္းျပည္ အျဖစ္ အမ်ိဳး အဆက္မျပတ္ ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္းသာ လိုအပ္ေပသည္။ (၁၉၆၃ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ (တရခ) ၇၅၃)
ပီဆြာမီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈ အက္ဥေဒ ပုဒ္မ ၄ (၂) တြင္ အက်ံဳး၀င္ ေစဦးေတာ့၊ သက္ေသ အေထာက္ အထားမ်ား အရ အထူး တြဲဖက္ ခရို င္ တရားမ ရာဇ၀တ္ တရားသူႀကီး မ်ားက ေထာက္ခံ၍ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီး ဌာနသို႔ တင္ျပရသည္။ ၀န္ႀကီး ဌာနက လက္မွတ္ထုတ္ ေပးမွ ျပည္ေထာင္စုသား ဘ၀ကို ရသည္ဟူ၍ မွတ္ခ်က္ ခ်ထားသည္ကို ၄င္း၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေတြ႔ရသည္။ သို႔ရာတြင္ အမွန္အားျဖင့္ အေျခခံ ဥပေဒ အရ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ၏ သက္ဆိုင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အရ ျဖစ္ေစ၊ ဇာတိအရ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္ၾကသည္ဟု မွတ္သားျခင္း ခံရသူ မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈကို ေလွ်ာက္ထားခံယူရန္ မလိုေပ။ ေမြးကတည္းကပင္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၄င္းတို႔အေနႏွင့္ ဒြိဟရွိ မွ ဒြိဟကင္းေစရန္ ပုဒ္ မ ၆ အရ ဒိြဟကင္းေသာ လက္မွတ္ ေတာင္းယူ ႏိုင္သည္။ (၁၉၆၅ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ (တရခ) ၁၂၈)
အထက္ပါ စီရင္ထံုးမ်ားကို ေထာက္ရႈလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ မႈကို အျငင္းပြားစရာ လံုး၀ မရွိတန္ေပ။
၁။ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္၌မွ ၁၉၆၂-ခုႏွ စ္ အထိ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အခမ္း အနား မ်ားသို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အျဖစ္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၂။ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာင္ဆန္း အားကစားကြင္းတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ရခိုင္ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ရိုးရာ အားကစား တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ က်င္ပြဲ၌ ရိုဟင္ဂ်ာ က်င္သန္မ်ား ပါ၀င္ ဆင္ႏြဲခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၃။ ၁၉၆၄- ခုႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီမွ က်င္းပခဲ့ေသာ ခေပါင္း ေတာင္သူ လယ္သမား မ်ားႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၄။ ၁၉၆၉ - ခုႏွစ္ က်ိဳကၠဆံကြင္းတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီမွ က်င္းပေသာ အလုပ္သမား ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၅။ ၁၉၆၁ -ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔မွ ၁၉၆၅ -ခု ေအာက္တိုဘာလ (၁) ရက္ေန႔ထိ တိုင္းရင္းသား ဘာသာ အစီအစဥ္ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ရိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာ အစီအစဥ္ မ်ားကို ျမန္မာ့အသံ၊ ဒုတိယပိုင္း အစီစဥ္၊ ညေန ၅-နာရီခြဲမွစ၍ လိႈင္းတိုမီတာ ၆၂.၆၇ ႏွင့္ ၂၆.၁၇ မီတာမ်ားမွ ၁၀-မိနစ္စီ၊ တစ္ပတ္လွ်င္ (၃) ႀကိမ္က် အသံလႊင့္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၆။ ၁၉၆၀ မွ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ က်ိဳကၠဆံကြင္းတြင္ က်င္းပေလ့ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ျပပြဲၿပိဳ င္ပြဲ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဓါတ္ပံုျပပြဲ၌ ရခိုင္အုပ္စုတြင္ ရခိုင္၊ သက္၊ ဒိုင္းနက္ ၊ ၿမဳိစသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳ း၏ ဓါတ္ပံုႏွင့္အတူ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး မ်ား၏ ဓါတ္ပံုကိုပါ ႏွစ္စဥ္ ျပသေလ့ ရွိေလသည္။
ေဖာ္ျပပါ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ အျခား တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ျပည္ေထာင္စု အေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ ေစျခင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
မဆလေခတ္ ေရးဆြဲထားေသာ ၁၉၇၄-ခု ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ဖြဲ႔စညး္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ အခန္း (၁၁)၊ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလ အခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္မ်ား ေအာက္ရွိ ပုဒ္မ ၁၄၅ တြင္(က) ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ အားလံုးသည္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္။ (ခ) ဤဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းသည့္ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူ မ်ားသည္လည္း ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္ -ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး အားလံုး တို႔သည္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ေမြးရာပါ အခြင့္ အေရးအရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ရရွိၾက ေလသည္။ ထို႔ျပင္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား အရ (၁၉၄၇ -ခု ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ၊ ၁၉၄၈-ခုႏွ စ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ၊ သို႔မဟုတ္၊ ၁၉၄၈ -ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ”ေရြးခ်ယ္ေရး” အက္ဥပေဒအရ) ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည့္ ၊ သို႔တည္း မဟုတ္၊ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူျခင္း ခံရသည့္၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ၊ ျဖစ္သည္ဟု အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းခံ ရသည့္ သူမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔က ေမြးဖြားၾကေသာ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ားကိုလည္း ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ဆက္လက္၍ အသိအမွတ္ ျပဳထား ေလသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား အရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူမ်ား ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ၁၉၇၄ -ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရလည္း ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၈၂-ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ အရ တိုင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္ ၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း စေသာ လူမ်ိဳ းတြင္ ပါ၀င္သူ မ်ားႏွင့္ ယခု ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခု၌ ၁၈၂၃-ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ - ၁၁၈၅-ခုႏွစ္ ) မတိုင္မီ ကာလမွစ၍ မိမိတို႔၏ ပင္ရင္း ႏိုင္္ငံ အျဖစ္ ထာ၀စဥ္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္။ ပုဒ္မ ၅ အရ၊ တုိင္းရင္းသားတိုင္းသည္ လည္းေကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူသည္ လည္းေကာင္း၊ ဇာတိအရ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ပုဒ္မ ၆ အရ၊ ဤဥပေဒ အာဏာ တည္ေသာေန႔တြင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူ မ်ားလည္း ႏုိင္ငံသား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ပုဒ္မ ၁၈ အရ၊ အရည္အခ်င္း ပ်က္ယြင္းျခင္း မရွိေစရ-ဟု ျပ႒ာန္းပါ ရွိပါသည္ ။
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ဤဥပေဒ ပုဒ္မ သံုးခုစလံုးႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ သူမ်ားပီပီ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ဆက္လက္ ရွိေနၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ဧည့္ႏုိင္ငံသား၊ သို႔မဟုတ္၊ ႏိုင္ငံမဲ့ ဘ၀ ေရာက္၍ ႏိုင္ငံသား ျပဳျခင္း ခံရေအာင္ ေလွ်ာက္ထား ရမည္ဟု မွတ္ယူစရာ အလ်ဥ္းမရွိေခ်။
ေဖာ္ျပပါ ၁၉၇၄ -ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ၁၉၈၂ -ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒတို႔မွာ ျပည္သူ လူထု၏ လြတ္လပ္စြာ အဆို တင္သြင္း ေျပာဆိုမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မရရွိခဲ့သည့္ျပင္ စစ္အာဏာရွင္တို႔ အာဏာ သက္ဆိုး ရွည္ေစေရးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ ေရးဆို ျပ႒ာန္း ခဲ့ေသာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေရးကို ရပ္စဲ ေစျခင္း မျပဳလုပ္ ႏိုင္ခဲ့ေခ်။
အထက္ပါတုိ႔ကို ၿခံဳငုံသံုးသပ္ ရေသာ္ …
၁။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ႏိုင္ငံျခားသားမဟုတ္။
၂။ အျခား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလ်င္ကစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လာေရာက္ အေျခစိုက္၊ စဥ္ဆက္မျပတ္၊ ထာ၀စဥ္ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၃။ ၁၉၄၇ -ခု ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၇၄ -ခု ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၈၂ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္။
၄။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲ အားလံုးတြင္ လည္းေကာင္း၊ အဆင့္ဆင့္တိုင္းတြင္ လည္းေကာင္း၊ မဲေပးပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္ကို လြတ္လပ္စြာ ရရွိခဲ့သည္။
၅။ ႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုး တရား စီရင္ေရး အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ေသာ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ သို႔မဟုတ္၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ တို႔၏ စီရင္ထံုးမ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို ရွင္းလင္းစြာ အနက္ ဖြင့္ဆို ထားသည္။
၆။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျမင့္ဆံုး စီမံခန္႔ခြဲေရးမွဴးမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳ ပ္ ႏွစ္ဦးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ၊ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈကို တိုင္းသိ၊ ျပည္သိ၊ ကမၻာသိ ေက်ညာျခင္းသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား အေျခအေန အရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရသူမ်ား (de facto citizens) မဟုတ္။ ဇာတိအရ၊ တရား ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားမ်ား (de jure citizens) မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေလသည္။
၇။ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခါ အားေလ်ာ္စြာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား အျခား တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ႏိုင္ငံ၏ အေရး ကိစၥမ်ား၊ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ား၊ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမ်ား၊ ျပပြဲၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ကိုယ္စားျပဳ ခြင့္ ေပးခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ …
(က) ၁၉၄၉ - ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒအရ အမ်ိဳးသား မွတ္ပံုတင္ လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ခ) အႀကိမ္ႀကိမ္ ေကာက္ယူေလ့ ရွိေသာ သန္းေခါင္ စာရင္းမ်ားအရ.. လူဦးေရ စာရင္း၊ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း၊ မိသားစု စာရင္း အစရွိသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ စာရင္းဇယား အားလံုးတြင္ တိက်စြာ ပါ၀င္သူမ်ား။
(ဂ) ႏိုင္ငံျပင္ပသို႔ သြားလာရာ၌ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ သာသနာေရး ဆိုင္ရာ ပါတီမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား၊ အစည္းအရံုးမ်ား တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ အျခားသူတို႔ ဖြဲ႔စည္းသည္ မ်ားတြင္ တရား၀င္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(င) တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ တေလွ်ာက္တြင္ပင္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ ေပးခဲ့ေသာ လူထု လူတန္းစား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အမည္ခံ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ၊ လယ္သမား အစည္းအရံုး၊ အလုပ္သမား အစည္းအရံုး၊ လမ္းစဥ္ လူငယ္ စသည္တို႔တြင္ တရား၀င္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိခဲ့သူမ်ား။
(စ) ႏိုင္ငံေတာ္၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေရးရာမ်ား၊ တရားစီရင္မႈ ေရးရာမ်ား၊ ဥပေဒျပဳ စုမႈ ေရးရာမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဆ) ႏိုင္ငံေတာ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ၀န္ထမ္း အဖြဲ႔အစည္း မ်ားတြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဇ) ႏိုင္ငံေတာ္ အခြန္ အေကာက္ကို ျပည့္၀စြာ ေပးေဆာင္သူမ်ား။
(စ် ) ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ မေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ လက္၀ယ္ထား ရွိခြင့္ ၊ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားခြင့္၊ လွဲ႔လွယ္သံုးပိုင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ည) ႏိုင္ငံေတာ္၏ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး စသည့္ နယ္ပယ္တိုင္းတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိသူမ်ား… … … ျဖစ္ၾကေပသည္။
သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အဆက္ဆက္ တို႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ဥပေဒအရ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ အသက္၊ အိုးအိမ္ ၊ ဂုဏ္သိကၡာ၏ လံုၿခံဳမႈကို ရရွိေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ား မဆံုးရံႈး မနစ္နာ ေစရေအာင္ ကာကြယ္ရာ၌ လည္းေကာင္း ဥေပကၡာ ျပဳသည္ကို ေတြ႕ရွိရ ပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ ပါဟု တရား၀င္ ေက်ညာ ေျပာဆို ထုတ္ျပန္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မျပဳေသာ္လည္း တရား၀င္ မဟုတ္ေသာ ေျပာဆို ေရးသားမႈ မ်ားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို ေသးသိမ္ေစေသာ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳေလ့ရွိသည္။ ယင္းသို႔ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားသည္ ခြဲျခားမႈ၊ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္မႈမွ လႊဲ၍ အျခားအေၾကာင္း တစ္စံုတစ္ရာ မရွိႏုိင္ေပ။
ႏိုင္ငံသားဟူသည္…
လူသည္ မိခင္ႏုိင္ငံႏွင့္ ကင္း၍ ရပ္တည္ ရန္ ခဲယဥ္း၏။ ႏိုင္ငံမဲ့ သူတို႔၏ ဘ၀သည္ ခက္ခဲ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ သားျဖစ္ မႈသည္ အဖိုးတန္၏။ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈသည္လည္း အလားတူ တန္ဖိုးရွိ၏။ ဇာတိအရ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္သူတို႔ အတြက္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈသည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရး တစ္ရပ္ ျဖစ္၏။ ၁၉၄၈ ခုႏွ စ္၊ ဒီဇဘၤာလ (၁၀) ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ အျပည္ျပည္ ဆိုင္္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး ေက်ညာ စာတမ္း (Universal Declaration of Human Rights) ၏ အပိုဒ္ (၁၅) တြင္ လူတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ ဥပေဒအရ မဟုတ္လွ်င္ မည္သူမွ် မိမိ၏ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ။ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အခြင့္ အေရးကိုလည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မခံေစရဟု ျပ႒ာန္း ထားသည္။
ႏိုင္ငံသား ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံ တစ္ႏို င္ငံ (သို႔မဟုတ္ ) ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀န္း တစ္ခု၏ အဖြဲ႔၀င္ ပုဂၢိဳလ္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ ႏိုင္ငံသား ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံေရး ဘ၀ တစ္ရပ္တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္ ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ- ႏိုင္ငံသားသည္ လူတိုင္း ရရွိမည့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရးမ်ား အျပင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္၊ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္ စေသာ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္ အေရး မ်ားပါ ရရွိသူ ျဖစ္သည္။
အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုသည္မွာ -
(၁) ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ား (Natural Rights)
(၂) ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Constitutional Rights) ႏွင့္
(၃) ျပ႒ာန္း ဥပေဒ ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Legal Rights) တို႔ျဖစ္သည္။
အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးဆို ရာ၌လည္း -
(က) ႏိုင္ငံ ေရး အခြင့္အေရးမ်ား (Political Rights)
(ခ) ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးမ်ား (Civil Rights)
(ဂ) လူမႈေရးႏွ င့္ စီးပြါးေရးဆိုင္ ရာ အခြင့္အေရးမ်ား (Social and Economic Rights) ႏွင့္
(ဃ) တရားစြဲခံ ရသူ၏ အခြင့္အေရးမ်ား (Rights of Accused) စသည္တို႔ပါ၀င္သည္။
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈသည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးတစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုတြင္ ႏိုင္ ငံသားျဖစ္မႈ ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ သီးသန္႔ ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္း၍လည္း ေကာင္း ရွင္းလင္းတိက်စြာ ေဖာ္ျပထားေလ့ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လည္း အလားတူ ျပ႒ာန္းထား၏။
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၁၉၄၇ ခု၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ ႏွင့္ ၁၁ တို႔တြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျပ႒ာန္း ေဖၚျပ ထားသည္။
ပုဒ္မ ၁၀။ ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းလံုးတြင္ ႏိုင္ငံသား ဟူ၍ တစ္မ်ိဳ းတည္း သာရွိရမည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္ ေထာင္စု အဖြဲ႔၀င္ မ်ား၏ ႏိုင္ငံသား ဟူ၍ အသီး အျခား မရွိရ။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဟူ၍သာ ရွိရမည္။
ပုဒ္မ ၁၁။ ။ (က) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳ းတြင္ ျဖစ္ေသာ သို႔တည္းမဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ ေသာ မိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ တိုင္းသည္၄င္း၊
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ျဖစ္ေသာ သို႔တည္း မဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဘိုးဘြားမ်ားအနက္ အနည္းဆံုးတစ္ဦးမွ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေမြးဖြားသူတုိင္းသည္၄င္း၊
(ဂ) ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေသာ သို႔တည္းမဟုတ္ ဤအေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္သည့္ ေန႔တြင္ အသက္ရွင္ေနသည္ ျဖစ္ပါက ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ရယူခြင့္ရွိေသာ မိဘႏွစ္ ပါးမွ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတြ င္ ပါ၀င္ လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေမြးဖြား သူတို င္းသည္ ၄င္း၊
(ဃ) ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ မင္းျမတ္၏ အာဏာျပန္႔ရာ နယ္ေျမတစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္ ျဖစ္၍ ဤအေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္သည့္ ေန႔မွအထက္ (သို႔တည္းမဟုတ္) ၁၉၄၂-ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ တစ္ရက္ေန႔မွ အထက္ အျခားမဲ့ေသာ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း ရွစ္ႏွစ္ေအာက္ မဟုတ္ေသာ ကာလအဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ပါ၀င္ လတံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဘူးၿပီးလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းတြင္ ထာ၀စဥ္ ေနထိုင္ရန္ ႀကံရြယ္ခဲ့သည္ ျဖစ္၍၊ ထို႔ျပင္ တရား ဥပေဒျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားေသာ အခ်ိန္ အတြင္းတြင္ ထိုသို႔ သတ္မွတ္ ထားေသာ နည္းလမ္းႏွင့္ အညီ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းကို ထုတ္ေဖာ္ သူတိုင္းသည္၄င္း၊ … ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ရမည္။
အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အခြင့္အေရး မ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား တိုင္း၏ မူလ အေျခခံ အခြင့္ အေရးမ်ား (Fundamental Rights) ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရည္ အခ်င္း မ်ားကို ၁၉၄၈- ခုႏွစ္၊ ျပည္ ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပ ထားေလသည္။
၃။ ။ (၁) အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ အလို႔ငွါ “ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး“ ဆိုသည္မွာ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္ နီ၊ ခ်င္ း၊ ျမန္ မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ သို႔တည္း မဟုတ္ ရွမ္းလူမ်ိဳ းကို၄င္း၊ ၁၈၂၃-ခုႏွစ္ (ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၁၈၅-ခုႏွစ္ ) မတိုင္ မီ ကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတို႔၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ အေျခစိုက္ ေနထို င္ခဲ့ေသာ မ်ိဳးႏြယ္စု မ်ားကို၄င္း ဆိုလိုသည္။
(၂) အေျခခံပုဒ္မ ၁၁ ႏွင့္ ၁၉၄၈-ခုႏွ စ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ တို႔အလို႔ငွါ ၊ “ၿဗိတိသွ် ဘုရင္ မင္းျမတ္၏ အာဏာျပန္႔ႏွံ႔ ရာ နယ္ေျမ” ဆိုသည္မွာ၊ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ ၂ (၂) တြင္ ေဖာ္ျပထား သည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ဆိုလိုသည္။
၄။ ။ (၁) အေျခခံ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁ (က)၊ (ခ) ႏွင့္ (ဂ)အရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခဲ့ေသာ သူသည္ သို႔တည္း မဟုတ္ အေျခခံ ဥပေဒပု ဒ္မ ၁၁ (ဃ) အရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရရွိ၍ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္ကို ရရွိေသာသူသည္၊ (သို႔တည္းမဟုတ္) ဤအက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျပဳမႈ လက္မွတ္ကို ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္ကို ျဖစ္ေစ ရရွိေသာ သူသည္၊ သို႔တည္းမ ဟုတ္ ဤအက္ဥပေဒအရ အျခားနည္းျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံသားကို ေပးအပ္ျခင္း ခံရသူသည္၊ ဤအက္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားအရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို မဆံုးရႈံ းလွ်င္ ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ တည္ရွိသည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
(၂) ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ အနည္းဆံုး ဘိုးဘြား အားလံုး လက္ထက္မွ စ၍ မိမိတို႔၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ မ်ိဳးဆက္မျပတ္ ထာ၀စဥ္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ လာခဲ့သည့္ျပင္ မိမိ၏ မိဘႏွစ္ ပါးႏွင့္တကြ မိမိကိုယ္တိုင္ ထိုနယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္၊ ထိုသူအား ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။
၅။ ။ အေျခခံ ဥပေဒ စတင္ အာဏာ တည္ၿပီးမွ၊ ေမြးဖြားသည့္ ေအာက္၌ ေဖာ္ျပေသာသူ မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သားမ်ား ျဖစ္ရမည္။
(က) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား ျဖစ္သည့္ မိဖတစ္ပါးပါးမွ၊ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူ၊
(ခ) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေသာ အဘမွ ျပည္ေထာင္စု ျပင္ပတြင္ ေမြးဖြားသူ၊
(ဂ) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံသားလည္း ျဖစ္၍ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ အစိုးရအမႈကို ထမ္းေနဆဲျဖစ္ေသာ မိဘတစ္ ပါးပါးမွ ျပည္ေထာင္စု ျပင္ပတြင္ ေမြးဖြားေသာသူ - စသည္ျဖင့္ ပါရွိပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာသည္ ႏိုင္ငံျခားသားေလာ့…
ရိုဟင္ဂ်ာဆို သည္မွာ ရခိုင္ျပည္၌ အစဥ္တစိုက္ ေနထိုင္လာခဲ့ ေသာ၊ ေနထုိ င္လ်က္ ရွိေသာ အစၥလာမ္ဘာ သာ၀င္တို႔ကို ဆိုလိုပါသည္။ ၁၈၆၄-ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁ အရ- ႏိုင္ငံျခား သားဆိုသည္မွာ ျမန္မာႏို င္ငံသားမဟုတ္သူ ကို ဆိုလိုသည္ဟု ပါရွိသည္။ ထို႔အတူ ၁၉၄၇-ခုႏွ စ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး လက္တေလာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အက္ဥပေဒ အပိုဒ္ ၂ (၁) (င) ၌လည္း “ႏိုင္ငံျခားသား ဆိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုသား မဟုတ္သည္ကိုဆိုသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ မွစ၍ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေရး အတြက္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး လုပ္ငန္းကို စတင္ ေဆာင္ရြက္ လာခဲ့သည္။ အစဦး၌ ႏွစ္စဥ္ က်ပ္ေငြ ၅ သိန္းခန္႔သာ သံုးစြဲေသာ္လည္း ၁၉၆၉-ခု ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏွစ္စဥ္ က်ပ္ေငြ သိန္း ၈၀ ေက်ာ္ သံုးစြဲ လာသည္။ ၀န္ထမ္း အင္အား ေထာင္ေက်ာ္ တို႔ကို ခန္႔ထားကာ ေဆာင္ရြက္ ေနသည္။ ရခိုင္တိုင္း လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီ၏ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့သည့္ သမိုင္း အက်ဥ္ း စာ-၄၀ တြင္ ရခိုင္တိုင္း တြင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္မႈ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ (မ၊က၊ဖ) အဖြဲ႔ (၃)ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ၀န္ထမ္း အင္အား (၄၅) ဦးတို႔ျဖင့္ အေျခစိုက္ စခန္း (၁၄) ခု ဖြင့္လွစ္ကာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ၀င္ေရာက္ေနျခင္းကို စစ္ေဆးႀကီးၾကပ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္တိုင္း၌ ႏိုင္ငံျခားသား (၁၁၉၂) ဦးရွိ၍ အခြန္ေငြ ၅၆,၆၀၀ိ / ရရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ၁၉၇၅-၇၆ ခုႏွစ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔ေကာင္စီ၏ ဒုတိယ သံုးလပတ္ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ႏိုင္ငံျခားသားေပါင္း (၁၀၃၇) ေယာက္ရွိၿပီး၊ အသက္ (၁၂) ႏွစ္ မွ (၁၈) ႏွစ္အထိ ကေလး (၁၅၂) ေယာက္ႏွင့္ (၁၂) ႏွစ္ေအာက္ ကေလး (၇၇) ရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မွစ၍ န၀တ အစိုးရသည္ နယ္စပ္ေဒသ လူ၀င္မႈ စစ္ေဆးေရးႏွင့္ ကြပ္ကဲေရး စီမံခ်က္ အရ နယ္ စပ္ေဒသ တေလွ်ာက္တြင္ နယ္ေျမ (၁၈)ခု၊ စခန္းေပါင္း (၂၀)ေက်ာ္ ဖြင့္လွစ္၍ ၀န္ထမ္း အင္အား ၄၅၀၀ ျဖင့္ နယ္စပ္ လူ၀င္ လူထြက္ကို ကြပ္ကဲလ်က္ ရွိေနေသာ္လည္း ခိုး၀င္လာသူ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္စံု တစ္ဦး ကိုမွ မေတြ႔ ရွိရေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းမွ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ခုိးထြက္သူ မ်ားသာ ရွိေနေၾကာင္း အတြင္း သတင္းမ်ား အရ သိရွိရပါသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရခိုင္ျပည္၌ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ေထာင္ေက်ာ္မွ လႊဲ၍ အျခား ႏုိင္ငံျခားသား မရွိသည္မွာ ထင္ရွား ေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔မွာ ႏိုင္ငံျခားသား အလ်ဥ္း မဟုတ္ေပ။
ရိုဟင္ဂ်ာသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးမ်ိဳ းတြင္ ပါ၀င္ျခင္း …
တနည္း အားျဖင့္ ၁၇၈၄ မတိုင္မီွကပင္ မူဆလင္ ဘာသာ၀င္ တုိ႔သည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမ ျဖစ္သည့္ ရခိုင္ျပည္တြင္ မိမိတို႔ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ျဖင့္ ေနထိုင္ လာခဲ့သူမ်ား ပီပီ ၁၉၄၇-ခု ႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ (က) (ခ) ႏွင့္ (၈) အရ အလို အေလ်ာက္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္သို႔ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (၁) အရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳးမ်ိဳ းတြင္ အက်ံဳး၀င္ေသာ တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ကို လည္းေကာင္း မွတ္ယူသူ မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွား ေနေလသည္။
ၿဗိတိသွ် တပ္မွဴး ေရာဘတ္ဆန္၏ ၁၈၂၅ -ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔ အစီရင္ခံစာအရ ထိုစဥ္က ရခိုင္ျပည္၌ လူဦးေရ တစ္သိန္းခန္႔ ရွိခဲ့ရာ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ ၆၀,၀၀၀ ႏွင့္ မူဆလင္ ၃၀,၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ပါရွိရာ၊ ဤမူဆလင္ ၃၀,၀၀၀ မွ ဆင္းသက္ လာသူတို႔ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား မ်ားျဖစ္ ေၾကာင္းကို အျငင္းပြား စရာ အလ်ဥ္း မရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ျပင္ ၁၇၈၄-ခုႏွစ္တြ င္ ဗမာ က်ဴးေက်ာ္ေရး စစ္၏ စစ္ေဘးဒဏ္ႏွင့္ ၁၇၈၅-ခု ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ဗမာေလးၿမိဳ႕၀န္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကာလ အေတာအတြင္း ျပည္တြင္း လံုၿခံဳေရး မရွိ၍ စစ္တေကာင္းသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ခိုလႈံခဲ့သူမ်ားသည္ ၁၈၂၆-ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္ း ျပည္တြင္း လံုၿခံဳမႈ အေတာ္အသင့္ ရွိလာသျဖင့္ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ လာခဲ့ၾကသည္ ။ ယင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား အျပင္၊ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ေတာင္ေပၚ လူမ်ိဳးစု မ်ားလည္း အမ်ားအျပား ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းတို႔ကလည္း အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၁ (က) (ခ) (၈) ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (၁) အရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ကိုလိုနီေခတ္ဦးေရာက္ မူဆလင္မ်ား…
ယင္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ ေနထိုင္ျခင္းသည္ မတရား ခိုး၀င္ ေနထုိင္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ တရား၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ျခင္းသာ မည္ေပသည္။ ထိုစဥ္၌ အိႏိၵယမွ အျခားလူမ်ိဳ းမ်ား နည္းတူ မူဆလင္ တို႔ကလည္း ရခိုင္ျပည္သို႔ လာေရာက္ အေျခက် ေနထုိင္ လာခဲ့သည္။ ယင္းတို႔ သားသမီးမ်ား ကလည္း ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ေျမထဲတြင္ ပါ၀င္လာသည့္ ရခိုင္ျပည္၌ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ယေန႔တိုင္ ေနထိုင္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။ ယင္းတို႔သည္ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄ (၂) အရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ မွတ္ယူျခင္း ခံရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံပိုင္ခြင့္
ၿဗိတိသွ်တို႔သည္ အိႏၵိယမွ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအား ခြဲထုတ္ၿပီး ၁၉၃၅-ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ အက္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္း လိုက္သည္။ ဤဥပေဒအရ ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဖ်က္သိမ္းကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ အသစ္ တစ္ရပ္ကို အစားထိုး တီထြင္ လိုက္ေလသည္။ ယင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဟုေခၚသည္။ ၉၈ ဌာနခြဲ၍ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ ၉၁ ဌာနတြင္ ႏိုင္ငံသားတို႔ ပါ၀င္ရမည္ ျဖစ္သျဖင့္ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟု ေခၚထြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဤအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္အရ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ ၁၃၂ ဦးကို ေရြးခ်ယ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသား အျပင္ ႏိုင္ငံျခားသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားလည္း ပါ၀င္ခြင့္ ရရွိ သည္။ တိုင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္ အျဖစ္ ျမန္မာ (၉၅) ႏွင့္ ကရင္(၁၂)၊ ေပါင္း (၁၀၇) နယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားသား မဲဆႏၵ နယ္အျဖစ္ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ (၁၃)၊ အဂၤ လိပ္-ျမန္မာ (၂)၊ တရုတ္ (၁) ႏွင့္ ဥေရာပလူ မ်ိဳးအတြက္ (၉)၊ ေပါ င္း (၂၅) နယ္ခြဲကာ ၁၉၃၆-ခု ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ရခိုင္ ေဒသတြင္ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာ မဲဆႏၵနယ္ (၉) နယ္ႏွင့္ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚတြင္ (၁) နယ္၊ ေပါင္းမဲဆႏၵနယ္ (၁၀) ခုတြင္ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္ ၁၀-ဦးကို ေရြးခ်ယ္ ခဲ့ရာ၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔က တိုင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္မွ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳ း ဂနီမာရ္ကန္ က ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ေအာင္ဆန္း- အက္တလီ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ အရ ျမန္မာျပည္အား တစ္ႏွစ္ အတြင္း လံုး၀ လြတ္လပ္ေရး ေပးရန္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၄၇-ခု ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔တြင္ စတင္ က်င္းပခဲ့သည္ ။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔၏ သမိုင္းမွန္ကို မသိ၍ ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္မွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိေအာင္ ေလွ်ာက္ထားရန္ လိုသည္ဟု အမိန္႔ထုတ္ ခဲ့သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက စစ္ေတြ ခရိုင္၀န္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ရွင္းလင္းေသာ အခါ ခရိုင္ ၀န္မင္းသည္ ရန္ကုန္ႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဲေပးရန္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ ခံယူရန္ ေလွ်ာက္ထား စရာ မလိုေၾကာင္း၊ အလိုအေလ်ာက္ ဤအခြင့္အေရးမ်ား ရရွိသည့္ ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကးနန္ျဖင့္ အေၾကာင္းၾကား၍ ေမာင္းေတာ- ဘူးသီးေတာင္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ၍ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ ခဲ့သည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေမာင္ေတာ မဲဆႏၵနယ္မွ မစၥတာ ဆုလ္တန္ အာမတ္က လည္းေကာင္း၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္မွ မစၥတာ အဒူေဂါပၸါရ္က လည္းေကာင္း တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ပါလီမန္ေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားကို ၁၉၅၂၊ ၁၉၅၆ ႏွင့္ ၁၉၆၀ ႏွစ္ မ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မ်ားပီပီ လြတ္လပ္စြာ မဲဆႏၵ ေပးပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိ၍ ေရြးခ်ယ္ခံပိုင္ ခြင့္လည္း ရရွိခဲ့သည္။ အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ပြဲ စလံုးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ပါလီမန္ အမတ္ (၅) ဦးစီ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
မဆလေခတ္တြင္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေကာင္စီအဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ပြဲမ်ားကို ၁၉၇၄၊ ၁၉၇၈၊ ၁၉၈၂၊ ၁၉၈၆ -ခုႏွစ္ မ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ သည္။ ၁၉၇၄-ခု ဖြဲ႕စည္းပံုအရ မဆလေခတ္ ေရြးေကာက္ ပြဲ တြင္ အဖိုးအဖြား၊ မိဘႏွစ္ပါးႏွင့္ မိမိကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား (Three Generations) ျဖစ္ပါမွ လူထု ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ ရွိေၾကာင္း ျပ႒ာန္း ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းဥပေဒပါ အဂၤါရပ္ မ်ားႏွင့္ ညီညြတ္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာညီညီ၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းတို႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္မွ ႏႈတ္ထြက္ ၾကရသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေကာင္စီ အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ပြဲ အားလံုးတြင္ မဲဆႏၵ ေပးပိုင္ ခြင့္လည္း ရရွိၿပီး၊ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္လည္း ရရွိခဲ့သည္။ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ရန္ အမည္ စာရင္း တင္သြင္း ခဲ့ေသာ သို႔မဟုတ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ ခံခဲ့ ရေသာ မည္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပည္သူ႔ ကိုယ္စားလွယ္မွ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၇၉ ပါ အဂၤါရပ္ႏွင့္ မညီညြတ္ ေသာေၾကာင့္ တားျမစ္ ခံရျခင္း၊ ႏႈတ္ထြက္ ၾကရျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
န၀တသည္ ၁၉၈၉-ခု ျပည္သူ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းကာ ၁၉၉၀ ျပည့္ ႏွစ္၊ ေမလ(၂ရ) ရက္တြင္ ပါတီစံု အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပခဲ့သည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား နည္းတူ ဧည့္ႏိုင္ငံသား မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္း ခံရသူ မ်ားပါ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ ရွိေသာ္လည္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ (စ) အရ- ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္း ခံရသူ မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသား မ်ားသည္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ မရွိေခ်။ ပုဒ္ မ ၈ (၂) တြင္ အက်ံဳး၀င္သူ မ်ားသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္ဟု ပုဒ္မ ၁၀ (ဃ) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ပုဒ္မ ၈(၂) အရ…
ႏိုင္ငံသား မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံ သား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘႏွစ္ ပါးစလံုး ေသဆံုးလွ်င္ ၁၉၄၈-ခု ႏိုင္ငံသားအက္ဥပေဒအရ အလိုအေလ်ာက္ ႏုိင္ ငံသားအျဖစ္ ရရွိမည့္သူမ်ားမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ ငံသား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘႏွစ္ပါး စလံုး သက္ရွိ ထင္ရွား ရွိလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ေသဆံုးလွ်င္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူ၊ ျဖစ္ခဲ့သူ မိဘႏွစ္ ပါးမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံသား၊
(သို႔မဟုတ္ )
မိဘတစ္ပါးသည္ တိုင္းရင္းသား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္ၿပီး က်န္တစ္ဦးသည္ ျမန္မာႏို င္ငံသား အက္ဥပေဒ အာဏာ တည္ေသာေန႔ မတိုင္မီ ေသဆံုး၍ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အတြက္ ေလွ်ာက္ထား ပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားမွ ေမြးဖြားသူ ႏိုင္ငံသား…တို႔ကသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။
အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ေရြ းခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံရန္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမတ္ေလာင္း (၃၀) ေက်ာ္ အမည္ တင္သြင္းကာ မဲဆြယ္ခဲ့ရာ၊ ယင္းတို႔အနက္ (၄) ဦး ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရေလသည္။ ကမန္ အမ်ိဳးသား မူဆလင္ တစ္ဦးလည္း ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ေလသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ သည္ ၁၉၈၉-ခု ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၈ (၂) အရ အရည္အခ်င္း ျပည့္စံုသည့္ အေလွ်ာက္ မည္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးမွ် ပုဒ္မ ၁၀ (ဃ) ႏွင့္ (စ) အရ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခံပိုင္ခြင့္ မရွိဟု တားျမစ္ ပိတ္ပင္ျခင္း မခံခဲ့ရေခ်။ ေရြးခ်ယ္ခံ ခဲ့ရသူ မ်ားလည္း အဆိုပါ ပုဒ္မအရ ရုပ္သိမ္းျခင္း မခံခဲ့ရေပ။
အစိုးရ အႀကီးအကဲ တို႔၏ အသိအမွတ္ ျပဳမႈမ်ား
၂။ ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြသည္ ၁၉၅၉-ခု ႏို၀ဘၤာလ ၃- ရက္ေန႔ ႏွင့္ ၄ ရက္ေန႔ မ်ားတြင္ က်င္းပသည့္ ဘူးသီးေတာင္ ႏွင့္ ေမာင္းေတာ လူထု အစည္းအေ၀း မ်ားတြင္ “ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစု မ်ားဟာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္ း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳ းစု မ်ားနဲ႔ တန္းတူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ရာဇ၀င္အရ ေနထိုင္ လာခဲ့ေၾကာင္း၊ ၄င္းတို႔ဟာ သစၥာ သမာဓိနဲ႔ ျပည့္စံုၿပီး တိုင္းရင္းသား အျခား လူမ်ိဳ းမ်ားနဲ႔ ရင္းႏွီးစြာ ခ်စ္ၾကည္ေၾကာင္း” မိန္႔ၾကား ခဲ့ေလသည္။
ဤသို႔ အစိုးရ အႀကီးအကဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ႏွစ္ဦးစလံုးက ယင္းတို႔ အာဏာ ရွိစဥ္ ကာလ အတြင္း တိုင္းသိ ျပည္သိ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား ႏိုင္ငံသား အျဖစ္၊ တိုင္းရင္သား အျဖစ္ တရား၀င္ ေၾကညာျခင္းသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔၏ ျဖစ္ရပ္ အမွန္ကို လက္ခံျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ တရားစီရင္ထံုးမ်ား
လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (လတ္တေလာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား) အက္ဥပေဒပုဒ္ မ ၇ - ကို ျပင္ဆင္ျခင္း မျပဳမီက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ လည္းေကာင္း၊ ထိုအက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ ၇ - အပိုဒ္ငယ္ (၁) အရ ခန္႔အပ္ေသာ အာဏာပိုင္သည္ လည္းေကာင္း ထိုအက္ဥပေဒ ပုဒ္ မ တစ္ခု ခုကို သို႔တည္း မဟုတ္ ထိုအက္ဥပေဒ အရ ျပ႒ာန္း ထားေသာ နည္းဥပေဒ တစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္ေၾကာင္းျဖင့္ တရား ရံုးေတာ္က အျပစ္ေပးခံရသူ ႏိုင္ငံျခားသားအား ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ခတ္ႏိုင္သည္ဟု ျပ႒ာန္း ထားေလသည္။
ယင္းဥပေဒပုဒ္မ ၇ ကို ၁၉၅၇ - ခုႏွစ္ အက္ဥပေဒအမွတ္ ၃၉ အရ ျပင္ဆင္ ရာတြင္ - ႏိုင္ငံ ေတာ္သမတသည္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမတက ခန္႔အပ္သည့္ အာဏာပိုင္သည္လည္းေကာင္း အဆိုပါ အက္ဥပေဒ၊ သို႔တည္း မဟုတ္၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္သူ ႏိုင္ငံျခားသားအား တရားစြဲမည့္အစား ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ခတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျပ႒ာန္း လိုက္ေလသည္။ ထို႔ျပင္လည္း ယင္းသို႔ ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ခတ္ျခင္း မျပဳ မီ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ ထိုဥပေဒကိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အက္ဥပေဒအရ ျပ႒ာန္း ထားသည့္ နည္းဥပေဒ အရပ္ရပ္ကိုေသာ္ လည္းေကာင္း က်ဴးလြန္သည္ ၊ မက်ဴးလြန္သည္ကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္ဟု ျပ႒ာန္း လိုက္ေလသည္။
ယင္းသို႔ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားကို ေထာက္ထားေသာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၊ သို႔တည္းမဟုတ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခန္႔အပ္ထားေသာ အာဏာပိုင္က ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးဦးသည္ အဆိုပါ အက္ဥပေဒ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ ျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္သည့္ မႈခင္းကိစၥ၌ တရားရံုးေတာ္မ်ား စစ္ေဆးစီရင္သည့္ နည္းတူ စစ္ေဆး စီရင္ခြင့္ ရွိသည္မွာ ထင္ရွားေလသည္။ ယင္းသို႔ေသာ တရားရံုးမ်ား၌ စစ္ေဆး စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမ်ိဳးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အာဏာမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု မယူဆႏိုင္ေပ။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၅၀ အရ၊ ကန္႔သတ္ ထားသည့္ တရားစီရင္ ေရးဆိုင္ရာ အလုပ္ ၀တၱရား မ်ားကို ျဖစ္ေစ၊ အာဏာကိုျဖစ္ေစ သံုးစြဲ ေဆာင္ရြက္သည့္ သေဘာ သက္ေရာက္သည္ဟု ယူဆရေပမည္။ (၁၉၅၈ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၁၀၂)
ေဆာ္ေယာ့အေလါမ္ (ခ) ေဆာ္ေယာ့ခန္အမက္ ပါ- ၂၃ ဦးႏွင့္ အတြင္း၀န္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာန ပါ -၂
ျမန္မာျပည္တြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး အစစ္ အမ်ားအျပား မေရာက္ေသးေသာ ေဒသမ်ား၌ ျမန္မာႏွင့္ အသြင္ မတူ၊ျမန္မာ စကားမတတ္၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ဘယ္တုန္းက ဘာျဖစ္ခဲ့သည္ကို မေျပာႏိုင္ေသးေသာ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားမ်ား ရွိၾကေသးသည္။ ရခိုင္ ေဒသမ်ား၌ ျမန္မာစကား မတတ္သူ ျပည္ေထာင္စု သားမ်ား အေျမာက္အမ်ား ရွိႏိုင္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၄ (၂) အရ၊ ေရွးအခါက ႏိုင္ငံျခားမွ လာ၍ ေနထိုင္ၾက သူမ်ားမွ ဆင္းသက္ေသာ ေျမးျမစ္မ်ားသည္ ဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၾကသည္။ (၁၉၆၀ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၂၁၅)
ဟာေဆာင္အလီ/ေမေဟရ္အလီ ႏွင့္ အတြင္း၀န္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာန ပါ-၁
မ်ိဳးဆက္ ၂ ဆက္ ျမန္မာျပည္၌ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္ အျဖစ္ ေနထိုင္သူတို႔မွ ဆင္းသက္လာၿပီး၊ မိမိ အပါအ၀င္ မိဘႏွစ္ပါး စလံုး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေမြးဖြားသူသည္ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည္။ (၁၉၅၉ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ (တလခ) -၁၈၇)
ဂနီ (ေခၚ) ေမာင္ခ်စ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
ပုဒ္မ ၄ (၂) ၏ လိုအပ္ခ်က္မွာ ေလွ်ာက္ထားသူႏွင့္ ၄င္း၏ မိဘႏွစ္ပါးသာ ျမန္မာျပည္မွာ ေမြးဖြား ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း လိုအပ္၍ ဘိုးဘြားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ ၄င္းတို႔ သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ပင္ရင္းတိုင္းျပည္ အျဖစ္ အမ်ိဳး အဆက္မျပတ္ ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္းသာ လိုအပ္ေပသည္။ (၁၉၆၃ -ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ (တရခ) ၇၅၃)
ပီဆြာမီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ
ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈ အက္ဥေဒ ပုဒ္မ ၄ (၂) တြင္ အက်ံဳး၀င္ ေစဦးေတာ့၊ သက္ေသ အေထာက္ အထားမ်ား အရ အထူး တြဲဖက္ ခရို င္ တရားမ ရာဇ၀တ္ တရားသူႀကီး မ်ားက ေထာက္ခံ၍ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီး ဌာနသို႔ တင္ျပရသည္။ ၀န္ႀကီး ဌာနက လက္မွတ္ထုတ္ ေပးမွ ျပည္ေထာင္စုသား ဘ၀ကို ရသည္ဟူ၍ မွတ္ခ်က္ ခ်ထားသည္ကို ၄င္း၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေတြ႔ရသည္။ သို႔ရာတြင္ အမွန္အားျဖင့္ အေျခခံ ဥပေဒ အရ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ၏ သက္ဆိုင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အရ ျဖစ္ေစ၊ ဇာတိအရ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္ၾကသည္ဟု မွတ္သားျခင္း ခံရသူ မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္မႈကို ေလွ်ာက္ထားခံယူရန္ မလိုေပ။ ေမြးကတည္းကပင္ ျပည္ေထာင္စုသား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၄င္းတို႔အေနႏွင့္ ဒြိဟရွိ မွ ဒြိဟကင္းေစရန္ ပုဒ္ မ ၆ အရ ဒိြဟကင္းေသာ လက္မွတ္ ေတာင္းယူ ႏိုင္သည္။ (၁၉၆၅ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္ထံုး (မစထ)၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ (တရခ) ၁၂၈)
အထက္ပါ စီရင္ထံုးမ်ားကို ေထာက္ရႈလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ မႈကို အျငင္းပြားစရာ လံုး၀ မရွိတန္ေပ။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအျဖစ္ အခြင့္အေရး ရရွိခဲ့ျခင္း
၂။ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာင္ဆန္း အားကစားကြင္းတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ရခိုင္ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ရိုးရာ အားကစား တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ က်င္ပြဲ၌ ရိုဟင္ဂ်ာ က်င္သန္မ်ား ပါ၀င္ ဆင္ႏြဲခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၃။ ၁၉၆၄- ခုႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီမွ က်င္းပခဲ့ေသာ ခေပါင္း ေတာင္သူ လယ္သမား မ်ားႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၄။ ၁၉၆၉ - ခုႏွစ္ က်ိဳကၠဆံကြင္းတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီမွ က်င္းပေသာ အလုပ္သမား ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၅။ ၁၉၆၁ -ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔မွ ၁၉၆၅ -ခု ေအာက္တိုဘာလ (၁) ရက္ေန႔ထိ တိုင္းရင္းသား ဘာသာ အစီအစဥ္ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ရိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာ အစီအစဥ္ မ်ားကို ျမန္မာ့အသံ၊ ဒုတိယပိုင္း အစီစဥ္၊ ညေန ၅-နာရီခြဲမွစ၍ လိႈင္းတိုမီတာ ၆၂.၆၇ ႏွင့္ ၂၆.၁၇ မီတာမ်ားမွ ၁၀-မိနစ္စီ၊ တစ္ပတ္လွ်င္ (၃) ႀကိမ္က် အသံလႊင့္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
၆။ ၁၉၆၀ မွ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ က်ိဳကၠဆံကြင္းတြင္ က်င္းပေလ့ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ျပပြဲၿပိဳ င္ပြဲ မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဓါတ္ပံုျပပြဲ၌ ရခိုင္အုပ္စုတြင္ ရခိုင္၊ သက္၊ ဒိုင္းနက္ ၊ ၿမဳိစသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳ း၏ ဓါတ္ပံုႏွင့္အတူ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး မ်ား၏ ဓါတ္ပံုကိုပါ ႏွစ္စဥ္ ျပသေလ့ ရွိေလသည္။
ေဖာ္ျပပါ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ အျခား တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ျပည္ေထာင္စု အေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ ေစျခင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၇၄- ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ
ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု မိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး အားလံုး တို႔သည္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ေမြးရာပါ အခြင့္ အေရးအရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ရရွိၾက ေလသည္။ ထို႔ျပင္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား အရ (၁၉၄၇ -ခု ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ၊ ၁၉၄၈-ခုႏွ စ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ၊ သို႔မဟုတ္၊ ၁၉၄၈ -ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ”ေရြးခ်ယ္ေရး” အက္ဥပေဒအရ) ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သည့္ ၊ သို႔တည္း မဟုတ္၊ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူျခင္း ခံရသည့္၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ၊ ျဖစ္သည္ဟု အသိအမွတ္ ျပဳျခင္းခံ ရသည့္ သူမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔က ေမြးဖြားၾကေသာ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ားကိုလည္း ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ဆက္လက္၍ အသိအမွတ္ ျပဳထား ေလသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား အရ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီးသူမ်ား ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ၁၉၇၄ -ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရလည္း ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၈၂ -ခု ႏိုင္ငံသား ဥပေဒ
ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ဤဥပေဒ ပုဒ္မ သံုးခုစလံုးႏွင့္ အက်ံဳး၀င္ သူမ်ားပီပီ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ဆက္လက္ ရွိေနၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ဧည့္ႏုိင္ငံသား၊ သို႔မဟုတ္၊ ႏိုင္ငံမဲ့ ဘ၀ ေရာက္၍ ႏိုင္ငံသား ျပဳျခင္း ခံရေအာင္ ေလွ်ာက္ထား ရမည္ဟု မွတ္ယူစရာ အလ်ဥ္းမရွိေခ်။
ေဖာ္ျပပါ ၁၉၇၄ -ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ၁၉၈၂ -ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒတို႔မွာ ျပည္သူ လူထု၏ လြတ္လပ္စြာ အဆို တင္သြင္း ေျပာဆိုမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မရရွိခဲ့သည့္ျပင္ စစ္အာဏာရွင္တို႔ အာဏာ သက္ဆိုး ရွည္ေစေရးကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ ေရးဆို ျပ႒ာန္း ခဲ့ေသာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေရးကို ရပ္စဲ ေစျခင္း မျပဳလုပ္ ႏိုင္ခဲ့ေခ်။
အထက္ပါတုိ႔ကို ၿခံဳငုံသံုးသပ္ ရေသာ္ …
၁။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ႏိုင္ငံျခားသားမဟုတ္။
၂။ အျခား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလ်င္ကစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လာေရာက္ အေျခစိုက္၊ စဥ္ဆက္မျပတ္၊ ထာ၀စဥ္ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
၃။ ၁၉၄၇ -ခု ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၈ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၇၄ -ခု ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၈၂ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အရ လည္းေကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္။
၄။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲ အားလံုးတြင္ လည္းေကာင္း၊ အဆင့္ဆင့္တိုင္းတြင္ လည္းေကာင္း၊ မဲေပးပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ ခံပိုင္ခြင့္ကို လြတ္လပ္စြာ ရရွိခဲ့သည္။
၅။ ႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုး တရား စီရင္ေရး အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ေသာ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ သို႔မဟုတ္၊ တရားရံုးခ်ဳပ္ တို႔၏ စီရင္ထံုးမ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔သည္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို ရွင္းလင္းစြာ အနက္ ဖြင့္ဆို ထားသည္။
၆။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျမင့္ဆံုး စီမံခန္႔ခြဲေရးမွဴးမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳ ပ္ ႏွစ္ဦးက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ၊ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈကို တိုင္းသိ၊ ျပည္သိ၊ ကမၻာသိ ေက်ညာျခင္းသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား အေျခအေန အရ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရသူမ်ား (de facto citizens) မဟုတ္။ ဇာတိအရ၊ တရား ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားမ်ား (de jure citizens) မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေလသည္။
၇။ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခါ အားေလ်ာ္စြာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔အား အျခား တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ ႏိုင္ငံ၏ အေရး ကိစၥမ်ား၊ အထိမ္းအမွတ္ပြဲမ်ား၊ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမ်ား၊ ျပပြဲၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ကိုယ္စားျပဳ ခြင့္ ေပးခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ …
(က) ၁၉၄၉ - ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒအရ အမ်ိဳးသား မွတ္ပံုတင္ လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ခ) အႀကိမ္ႀကိမ္ ေကာက္ယူေလ့ ရွိေသာ သန္းေခါင္ စာရင္းမ်ားအရ.. လူဦးေရ စာရင္း၊ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း၊ မိသားစု စာရင္း အစရွိသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ စာရင္းဇယား အားလံုးတြင္ တိက်စြာ ပါ၀င္သူမ်ား။
(ဂ) ႏိုင္ငံျပင္ပသို႔ သြားလာရာ၌ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ကို ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဃ) ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ သာသနာေရး ဆိုင္ရာ ပါတီမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား၊ အစည္းအရံုးမ်ား တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ အျခားသူတို႔ ဖြဲ႔စည္းသည္ မ်ားတြင္ တရား၀င္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(င) တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ တေလွ်ာက္တြင္ပင္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ ေပးခဲ့ေသာ လူထု လူတန္းစား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အမည္ခံ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ၊ လယ္သမား အစည္းအရံုး၊ အလုပ္သမား အစည္းအရံုး၊ လမ္းစဥ္ လူငယ္ စသည္တို႔တြင္ တရား၀င္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိခဲ့သူမ်ား။
(စ) ႏိုင္ငံေတာ္၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေရးရာမ်ား၊ တရားစီရင္မႈ ေရးရာမ်ား၊ ဥပေဒျပဳ စုမႈ ေရးရာမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဆ) ႏိုင္ငံေတာ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ၀န္ထမ္း အဖြဲ႔အစည္း မ်ားတြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ဇ) ႏိုင္ငံေတာ္ အခြန္ အေကာက္ကို ျပည့္၀စြာ ေပးေဆာင္သူမ်ား။
(စ် ) ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ မေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ လက္၀ယ္ထား ရွိခြင့္ ၊ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားခြင့္၊ လွဲ႔လွယ္သံုးပိုင္ခြင့္ ရွိသူမ်ား။
(ည) ႏိုင္ငံေတာ္၏ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး စသည့္ နယ္ပယ္တိုင္းတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိသူမ်ား… … … ျဖစ္ၾကေပသည္။
သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အဆက္ဆက္ တို႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ဥပေဒအရ ရသင့္ရထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ အသက္၊ အိုးအိမ္ ၊ ဂုဏ္သိကၡာ၏ လံုၿခံဳမႈကို ရရွိေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ား မဆံုးရံႈး မနစ္နာ ေစရေအာင္ ကာကြယ္ရာ၌ လည္းေကာင္း ဥေပကၡာ ျပဳသည္ကို ေတြ႕ရွိရ ပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ ပါဟု တရား၀င္ ေက်ညာ ေျပာဆို ထုတ္ျပန္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ မျပဳေသာ္လည္း တရား၀င္ မဟုတ္ေသာ ေျပာဆို ေရးသားမႈ မ်ားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို ေသးသိမ္ေစေသာ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳေလ့ရွိသည္။ ယင္းသို႔ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားသည္ ခြဲျခားမႈ၊ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္မႈမွ လႊဲ၍ အျခားအေၾကာင္း တစ္စံုတစ္ရာ မရွိႏုိင္ေပ။
MYARF
RB News
17.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ားက ၿမဳိ႕ေပၚတြင္ ေဈးလာ၀ယ္သူ တစ္ဦးကုိ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ ၁၆ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ခရုိင္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနရုံး အနီးရွိ ယာဥ္ထိန္းရဲ ကင္းစခန္းတြင္ အုပ္စုလုိက္ ထုိင္ၿပီး ေဈးသြား ေဈးလာမ်ားကုိ အျမဲတေစ ေႏွာက္ယွက္ေလ့ ရွိသည့္ ရဲမ်ား ျဖစ္ေသာ ဦးေမာင္ေက်ာ္၊ ဆရာလွျမင့္ တုိ႔က ေမာင္ေတာေဈးသုိ႔ မိမိဆုိင္အတြက္ စားကုန္ ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္ လာသည့္ ေဂၚဒူသာရ ေက်းရြာမွ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဖိတ္ (ဘ) ဦးေခဖာယဒ္ဒူလႅာ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၇၅၀၀၀/- ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဖိတ္သည္ ေမာင္ေတာေဈးမွ ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူ၍ ေဂၚဒူသာရေဈးတြင္ ေရာင္းခ်ၿပီး အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။
“သူက ဆုိင္အတြက္ လုိအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြ လာ၀ယ္ေနတာပါ။ ဆရာလွျမင့္တုိ႔က သူ႔ကုိ ေခၚၿပီး ဒုခ်ီရာတန္းက လူသတ္မႈ ကိစၥမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတယ္၊ ေဂၚဒူသာရက ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးအာနိစ္က လူသတ္မႈမွာ သူပါ ပါတယ္လုိ႔ စာရင္းေပးထားတယ္ ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ ရဲေတြက ေငြနဲ႔ရွင္းမလား၊ အမႈရင္ဆုိင္မလား၊ ႏွစ္လမ္းက တစ္လမ္းေရြးဆုိၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဖိတ္လည္း ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းမရွိေတာ့ ေငြ ၇၅၀၀၀/- ေပးလုိက္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ ေဒသမွာ တရား ဥပေဒ စုိးမုိးမႈ မရွိေတာ့ သူတုိ႔ ရဲေတြ ျပဳသမွ် ခံေနရတာေပါ့ဗ်ာ” ဟု ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဖိတ္ကုိ ေငြညွစ္ေနစဥ္ အတူရွိေနသည့္ မ်က္ျမင္ သက္ေသ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ေဂၚဒူသာရ ေက်းရြာမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးအာနိစ္ကုိလည္း အာဏာပုိင္မ်ားက ဒုခ်ီရာတန္းတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲမႈေၾကာင့္ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ တိမ္းေရွာင္ ေနခဲ့ရာ ယခု အခ်ိန္ထိ ျဖစ္သည္။ ရဲမ်ားက ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဖိတ္ လိမ္ညာ လွည့္ဖ်ား၍ ေငြညွစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အဆုိပါ ေဒသခံမွ ေျပာပါသည္။
17.7.2014
ေလယာဥ္ဟာ ယူကရိန္းႏုိင္ငံ အေရွ႕ပုိင္း Snizhne ၿမိဳ႕အနီးမွာ ၾကာသပေတးေန႔က ပ်က္က် သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မီးေလာင္ကၽြမ္း ေနတဲ့ ကြင္းျပင္ထဲမွာ ခရီးသည္ေတြရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ အပုိင္းအစ ေတြနဲ႔ ေလယာဥ္ပ်က္ အပုိင္းအစေတြ ျပန္႔က်ဲ ေနတယ္လုိ႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသေတြက ေျပာပါတယ္။ ေလယာဥ္ေပၚ ပါသြားသူ စုစုေပါင္း ၂၉၅ ေယာက္ဟာလည္း အသက္ရွင္ က်န္ရစ္မယ့္ အလားအလာ မရွိဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အဲဒီ ဘုိးရင္း 777 ေလယာဥ္ကုိ ရုရွား လုိလားတဲ့ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြက ေျမျပင္က ေ၀ဟင္ပစ္ ဒုံးက်ည္နဲ႔ ပစ္ခ် လုိက္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ယူကရိန္း ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန အရာရွိ Anton Gerashchenko က ေျပာပါတယ္။ ခြဲထြက္ေရး သူပုန္ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ကေတာ့ ယူကရိန္း အစုိးရ တုိက္ေလယာဥ္က အဲဒီ မေလးရွား ေလေၾကာင္းလုိင္း MH-17 ကုိ ပစ္ခ် လုိက္တာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ ဒုသမၼတ Joe Biden လည္း ယူကရိန္း သမၼတ Petro Poroshenko နဲ႔ တယ္လီဖုန္း ကတဆင့္ စကားေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ကူညီမယ့္ အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က သတင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
အဲဒီ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ ပါသြားျခင္း ရွိမရွိ ဦးစားေပး စုံစမ္းဖုိ႔ လုိအပ္ ေၾကာင္းလည္း သမၼတ Barack Obama က ေျပာၾကား လုိက္ၿပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ေလယာဥ္ေပၚ ပါသြားတဲ့ ခရီးသည္ေတြနဲ႔ သူတုိ႔ မိသားစု၀င္ေတြ အတြက္ ဆုေတာင္းေပး ေနေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ေလယာဥ္ ဘာေၾကာင့္ ပ်က္က်သြားတယ္ ဆုိတဲ့ အေပၚမွာေတာ့ အေမရိကန္ အရာရွိေတြက ထင္ျမင္ခ်က္ တစုံတရာ ေပးျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူူး။
ေလယာဥ္ ပ်က္က်တဲ့ အေၾကာင္း အရင္ ႀကိဳတင္ စီစဥ္ထားတဲ့ အတုိင္း တယ္လီဖုန္းနဲ႔ စကားေျပာတဲ့ အခ်ိန္ ရုရွား သမၼတ Vladimir Putin က သမၼတ အုိဘားမားကုိ ဦးစြာ အသိေပး အေၾကာင္းၾကား လုိက္တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က ေျပာပါတယ္။
အဲဒီ ေလယာဥ္ေပၚမွာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ ပါသြားျခင္း ရွိမရွိ ဦးစားေပး စုံစမ္းဖုိ႔ လုိအပ္ ေၾကာင္းလည္း သမၼတ Barack Obama က ေျပာၾကား လုိက္ၿပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ေလယာဥ္ေပၚ ပါသြားတဲ့ ခရီးသည္ေတြနဲ႔ သူတုိ႔ မိသားစု၀င္ေတြ အတြက္ ဆုေတာင္းေပး ေနေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ေလယာဥ္ ဘာေၾကာင့္ ပ်က္က်သြားတယ္ ဆုိတဲ့ အေပၚမွာေတာ့ အေမရိကန္ အရာရွိေတြက ထင္ျမင္ခ်က္ တစုံတရာ ေပးျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူူး။
ေလယာဥ္ ပ်က္က်တဲ့ အေၾကာင္း အရင္ ႀကိဳတင္ စီစဥ္ထားတဲ့ အတုိင္း တယ္လီဖုန္းနဲ႔ စကားေျပာတဲ့ အခ်ိန္ ရုရွား သမၼတ Vladimir Putin က သမၼတ အုိဘားမားကုိ ဦးစြာ အသိေပး အေၾကာင္းၾကား လုိက္တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က ေျပာပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
16.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ေဒသခံ တစ္ဦးထံမွ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာမွ ေဒသခံ တစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က မတရား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇူလုိင္လ (၁၀) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေမာင္သက္ႏုိင္သည္ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးတြင္ အထည္ဆုိင္ ေရာင္းခ်သည့္ ဟာဂ်ီဦးဖာရုခ္ (ဘ) ဦးအလီဟူေဆာင္း (အသက္ ၆၅ ႏွစ္) ထံမွ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။ ဟာဂ်ီ ဦးဖာရုခ္သည္ ၎၏ ဆုိင္ေရွ႕တြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အရြယ္ လူငယ္ တစ္ဦးက အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလး တစ္ဦးကုိ ေနာက္ေျပာင္ က်ီစယ္ ခဲ့သျဖင့္ ဟန္႔တားခဲ့ရာ အဆုိပါ လူငယ္က ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ထံ တုိင္ၾကားသည့္ အတြက္ဟု ဆုိကာ ယင္းေန႔ ေန႔လည္ ၃း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေငြညွစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဇူလုိင္လ(၇) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မဂၤလာႀကီး ေက်းရြာမွ ကုိမူဇာဖာရ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ေဆြယာဒ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) သည္ ေက်ာက္ေလွကား ေဈးသုိ႔ သြားေရာက္၍ ေဈး၀ယ္ေနစဥ္ နယ္ေျမ (၆) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက ဖမ္းဆီး၍ နယ္ေျမရုံးတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ပုိင္းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ကုိမူဇာဖာရ္ကုိ ေပါင္းဇားေက်းရြာမွ ဦးအာယာစ္ (ဘ) ဦးဒိလ္မာမတ္ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) က နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ပုိင္ ပုဇြန္ကန္မ်ားကုိ မဂၤလာႀကီးေခ်ာင္းမွ တား၍ ငါးဖမ္းေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ေျပာၾကားျခင္း အတြက္ ဖမ္းဆီးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ကုိမူဇာဖာရ္ကုိ လုပ္ႀကံ၍ ဖမ္းဆီးျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ ပညာသင္ၾကား ေနသူ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ အခါကမွ ငါးဖမ္းျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
16.7.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း က်ီးကန္းျပင္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ၀ါပိတ္ရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၆) ဦး၏ ႏြား ၁၅ ေကာင္ မတရား သျဖင့္ သိမ္းဆည္းခံ ထားရေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း က်ီးကန္းျပင္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ၀ါပိတ္ရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ပုိင္ဆုိင္သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ န.စ.က လက္ထက္တြင္ မတရား သိမ္းဆည္းျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ အဆုိပါ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ န.စ.က လက္ထက္တြင္ န.စ.က မ်ားက လုပ္ကုိင္ခဲ့ၿပီး၊ ယခုအခါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ား ပုိင္ဆုိင္ လာသည္။ ယခုႏွစ္တြင္ အဆုိပါ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ စုိက္ပ်ဳိး လုပ္ကုိင္ရန္ ဦးႏူရ္အာလမ္ (ခ) ေဆာ္ဒါန္း (ဘ) ဦးႏူလ္မာဟာကီးမ္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) က တစ္ဦးတည္း ကုိယ္စားလွယ္ ရယူခဲ့သည္။ ဦးႏူရ္အာလမ္ထံမွ တဆင့္ ကုိယ္စားလွယ္ ယူခဲ့သူမ်ားမွာ ေန႔စား လယ္သမားမ်ား ရွားပါးမႈေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးႏုိင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ၎တုိ႔ ငွားရမ္းခဲ့သည့္ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ ဦးႏူရ္အာလမ္ထံ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့ၾကသည္။
လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္အပ္ႏွံခဲ့သည္ကုိ တစ္ဦးတည္း ကုိယ္စားလွယ္ ရယူထားသူ ဦးႏူရ္အာလမ္က မေက်နပ္သည့္ အတြက္ ဇူလုိင္လ (၇) ရက္ေန႔က အဆုိပါ လယ္ယာေျမမ်ား ေပၚတြင္ အစာလာစားသည့္ ႏြား ၁၅ ေကာင္ကုိ က်ီးကန္းျပင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ အာဏာ အရွိန္အ၀ါသုံး၍ သိမ္းဆည္း ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ႏြား ၁၅ ေကာင္၏ ပုိင္ရွင္မ်ားမွာ ဦးႏူရ္အာလမ္ထံမွ တစ္ဆင့္ ကုိယ္စားလွယ္ ယူခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏြားပုိင္ရွင္မ်ားက ဦးႏူရ္အာလမ္ကုိ ႏြားမ်ား ျပန္လည္ ေပးရန္ ေတာင္းပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ဦးႏူရ္အာလမ္က အဆုိပါ ႏြားမ်ားကုိ ၎က ပုိင္ဆုိင္သြားၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ တစ္စုံတစ္ဦးကုိ တုိင္ၾကားပါကလည္း ထူးျခားလာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
မတရားသျဖင့္ သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ႏြား (၁၄) ေကာင္၏ ပုိင္ရွင္မ်ားမွာ --
(၁) ဦးေအာ္လီဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးအုမာရ္ဟမ္ဇား (အသက္ ၆၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၄ ေကာင္)
(၂) ေဒၚဟာမီဒါ (ဘ) ဦးအာသာလ္မ်ာ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၄ ေကာင္)
(၃) ေဒၚဇူေဘဒါ (ဘ) ဦးအာသာလ္မ်ာ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၄ ေကာင္)
(၄) ဦးေဖရာန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ေနာ္ဘီ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္)
(၅) ဦးႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးေရွာ္ဖီ (အသက္ ၆၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္)
(၆) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ (အသက္ ၆၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္) --- တုိ႔ျဖစ္သည္။
(၂) ေဒၚဟာမီဒါ (ဘ) ဦးအာသာလ္မ်ာ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၄ ေကာင္)
(၃) ေဒၚဇူေဘဒါ (ဘ) ဦးအာသာလ္မ်ာ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၄ ေကာင္)
(၄) ဦးေဖရာန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ေနာ္ဘီ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္)
(၅) ဦးႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးေရွာ္ဖီ (အသက္ ၆၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္)
(၆) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ (အသက္ ၆၀ ႏွစ္) (သိမ္းခံရသည့္ ႏြား ၁ ေကာင္) --- တုိ႔ျဖစ္သည္။
16.7.2014
ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ခုိလႈံေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္း ျပန္ပို႔ႏုိင္ေရး အကူ အညီေပးမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ လတ္တေလာ မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ အေျခခ်မယ့္ ေဒသေတြမွာ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ အေရး ႀကိဳးပမ္းေနသူ ေတြကလည္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ခုိလႈံေနသူေတြ ျပန္လည္ အေျခခ်ႏုိင္ဖုိ႔ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေတြ ရွင္းလင္းတာ အပါအ၀င္ ေဘးကင္း လုံၿခံဳမႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈ ေတြရွိဖုိ႔ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သတိေပး ေနၾကတာပါ။ အျပည့္အစံု ကိုေတာ့ ဗီြအုိေအ ျမန္မာပိုင္းရဲ႕ သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က သတင္းေပး ပို႔ထား ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရ အဖဲြ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Prayuth Chan-ocha က ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ စခန္း ၉ ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဒုကၡသည္ ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းေလာက္ကို ေနရပ္ရင္း ျပန္ပို႔ဖုိ႔ အတြက္ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္း ေျပာဆုိ ထားတာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြလည္း ေနရပ္ရင္း ျပန္မယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗီြအိုေအက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ကို ေမးျမန္းရာ မွာေတာ့ - မိမိသေဘာ ဆႏၵ အေလ်ာက္ ေနရပ္ျပန္ လိုတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို ေဘးကင္း လံုၿခံဳၿပီး ဂုဏ္သိကၡာ မထိခိုက္ဘဲ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြက အာဏာပိုင္ေတြ၊ မိတ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူမႈ အသိုင္းေတြနဲ႔ အတူ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း UNHCR ႐ံုးက တာ၀န္ရိွသူက အီးေမးလ္က တဆင့္ ျပန္ၾကားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ေလာေလာဆယ္ မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားစုရဲ႕ ေနရပ္ရင္း ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ေဒသက အေျခအေန တခ်ိဳ႕အရ ဒုကၡသည္ေတြ စည္းစနစ္ တက် ေနရပ္ ျပန္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အတြက္ အျပည့္အ၀ ပံ့ပိုး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏိုင္ ေသးေၾကာင္း သံုးသပ္ ထားပါတယ္။
ဒီအေျခအေန ေတြကေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီခ်က္ေတြ မရရိွ ေသးတာ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ မရွင္းလင္း ရေသးတာနဲ႔ အခ်ဳိ႕ ေဒသေတြမွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲ၊ ေျမယာနဲ႔ သက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း အခက္အခဲ စတာေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေနရပ္ မျပန္လုိသူ ေတြနဲ႔ တတိယ ႏုိင္ငံေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္းလုိ သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ဘာသေဘာ တူညီခ်က္မွ ခ်မွတ္ထားတာ မရိွေသးဘူးလုိ႔ ျပန္ၾကား ထားပါတယ္။ ကရင္နီ အမ်ိဳးသား တုိးတက္ေရး ပါတီက ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဒယ္နီရယ္ ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔မယ္ ဆုိရင္ အဓိက ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈရိွဖုိ႔ လိုအပ္ေၾကာင္း အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“အဓိက အေရးႀကီးဆံုး ကေတာ့ ဒီႏုိင္ငံေရး အပိုင္းပဲေပါ့။ တကယ္ ျမန္မာျပည္မွာ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရးတို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တို႔က ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွိေနဖုိ႔က လုိတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ေျပလည္မွ သာလွ်င္ ဒီဟာေတြကို စဥ္းစား ေပးတယ္ ေပါ့ေနာ္။ ဒါကေတာ့ အဓိက ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ဖုိ႔က အဓိက က်တာေပါ့။ ဒါေတြ ျပင္ဆင္ ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဗမာျပည္ အစိုးရဘက္က ေပါ့ေနာ္ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ စစ္အာဏာ သိမ္းၿပီးတဲ့ကာလ ျဖစ္ေနလို႔ ဒါက ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အခြင့္အေရး ျပည့္ျပည့္၀၀ ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္ ေပါ့ေလ။ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ လက္ထက္မွ သာလွ်င္ ဒါေတြကို စဥ္းစားသင့္ ပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေရး အရ တည္ၿငိမ္တဲ့ တုိင္ေအာင္ အျခား လုိအပ္ခ်က္ ေတြလည္း ရိွေနေသးတယ္လု႔ိ ဦးဒယ္နီရယ္က အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဒုကၡသည္ အပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ လာရင္ ဒီနယ္စပ္ တေလွ်ာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ စစ္ေျမျပင္လို ျဖစ္ေန တယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီေနရာမွာ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္က ေျမျမဳပ္မုိင္းေတြ ဘာေတြ အရင္ဆံုး ရွင္းလင္း ထားသင့္တယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဒုတိယ အေရးႀကီးတယ္ေပါ့။ ေနာက္ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ အာမခံခ်က္ အတြက္က ဘာေတြလဲ။ စသျဖင့္က ဒါေတြေပါ့ စီစဥ္ရမွာ အမ်ားႀကီးပါ။ ဥပမာေလ သူတို႔ ျပန္လာတာနဲ႔ သူတို႔အတြက္ ဘာေတြ ေထာက္ပံ့မလဲ။ ဘယ္ကေနရမလဲ။ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ ေထာက္ပံ့မလဲ စသျဖင့္ အဲဒါေတြလည္း ျပင္ဆင္ဖို႔က အမ်ားႀကီး လိုအပ္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ သေဘာထား ေမးျမန္းရမွာ စသျဖင့္ အဲ့ဒါေတြေပါ့ေလ။”
အခုလုိ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔ဖုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနခ်ိန္မွာပဲ ကရင္ျပည္နယ္ ဖာပြန္ခ႐ုိင္ အတြင္းမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး KNU နဲ႔ အစိုးရ တပ္ေတြ အၾကား ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔က တုိက္ပဲြ ထပ္မံ ျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ေတြ အၾကား တျပည္လံုး ဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို ၾသဂုတ္လဆန္းမွာ လက္မွတ္ ေရးထုိးဖုိ႔ မူလက ရည္ရြယ္ ထားေပမဲ့ စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္း ေရးဆဲြရာမွာ ႏွစ္ဘက္ ကဲြလဲြခ်က္ေတြ ရိွေနတာေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ရက္ေရႊ႔ဆုိင္းရမယ့္ အေျခအေန ရိွေနပါတယ္။
ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ခုိလႈံေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္း ျပန္ပို႔ႏုိင္ေရး အကူ အညီေပးမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ လတ္တေလာ မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ အေျခခ်မယ့္ ေဒသေတြမွာ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ အေရး ႀကိဳးပမ္းေနသူ ေတြကလည္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ခုိလႈံေနသူေတြ ျပန္လည္ အေျခခ်ႏုိင္ဖုိ႔ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေတြ ရွင္းလင္းတာ အပါအ၀င္ ေဘးကင္း လုံၿခံဳမႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈ ေတြရွိဖုိ႔ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သတိေပး ေနၾကတာပါ။ အျပည့္အစံု ကိုေတာ့ ဗီြအုိေအ ျမန္မာပိုင္းရဲ႕ သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က သတင္းေပး ပို႔ထား ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရ အဖဲြ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Prayuth Chan-ocha က ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ စခန္း ၉ ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဒုကၡသည္ ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းေလာက္ကို ေနရပ္ရင္း ျပန္ပို႔ဖုိ႔ အတြက္ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္း ေျပာဆုိ ထားတာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြလည္း ေနရပ္ရင္း ျပန္မယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗီြအိုေအက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ကို ေမးျမန္းရာ မွာေတာ့ - မိမိသေဘာ ဆႏၵ အေလ်ာက္ ေနရပ္ျပန္ လိုတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို ေဘးကင္း လံုၿခံဳၿပီး ဂုဏ္သိကၡာ မထိခိုက္ဘဲ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးက သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြက အာဏာပိုင္ေတြ၊ မိတ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူမႈ အသိုင္းေတြနဲ႔ အတူ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း UNHCR ႐ံုးက တာ၀န္ရိွသူက အီးေမးလ္က တဆင့္ ျပန္ၾကားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ေလာေလာဆယ္ မွာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားစုရဲ႕ ေနရပ္ရင္း ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ေဒသက အေျခအေန တခ်ိဳ႕အရ ဒုကၡသည္ေတြ စည္းစနစ္ တက် ေနရပ္ ျပန္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အတြက္ အျပည့္အ၀ ပံ့ပိုး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏိုင္ ေသးေၾကာင္း သံုးသပ္ ထားပါတယ္။
ဒီအေျခအေန ေတြကေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီခ်က္ေတြ မရရိွ ေသးတာ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြ မရွင္းလင္း ရေသးတာနဲ႔ အခ်ဳိ႕ ေဒသေတြမွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲ၊ ေျမယာနဲ႔ သက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္း အခက္အခဲ စတာေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေနရပ္ မျပန္လုိသူ ေတြနဲ႔ တတိယ ႏုိင္ငံေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္းလုိ သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ဘာသေဘာ တူညီခ်က္မွ ခ်မွတ္ထားတာ မရိွေသးဘူးလုိ႔ ျပန္ၾကား ထားပါတယ္။ ကရင္နီ အမ်ိဳးသား တုိးတက္ေရး ပါတီက ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဒယ္နီရယ္ ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔မယ္ ဆုိရင္ အဓိက ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈရိွဖုိ႔ လိုအပ္ေၾကာင္း အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“အဓိက အေရးႀကီးဆံုး ကေတာ့ ဒီႏုိင္ငံေရး အပိုင္းပဲေပါ့။ တကယ္ ျမန္မာျပည္မွာ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရးတို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တို႔က ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွိေနဖုိ႔က လုိတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ေျပလည္မွ သာလွ်င္ ဒီဟာေတြကို စဥ္းစား ေပးတယ္ ေပါ့ေနာ္။ ဒါကေတာ့ အဓိက ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ဖုိ႔က အဓိက က်တာေပါ့။ ဒါေတြ ျပင္ဆင္ ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဗမာျပည္ အစိုးရဘက္က ေပါ့ေနာ္ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ စစ္အာဏာ သိမ္းၿပီးတဲ့ကာလ ျဖစ္ေနလို႔ ဒါက ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အခြင့္အေရး ျပည့္ျပည့္၀၀ ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္ ေပါ့ေလ။ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ လက္ထက္မွ သာလွ်င္ ဒါေတြကို စဥ္းစားသင့္ ပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေရး အရ တည္ၿငိမ္တဲ့ တုိင္ေအာင္ အျခား လုိအပ္ခ်က္ ေတြလည္း ရိွေနေသးတယ္လု႔ိ ဦးဒယ္နီရယ္က အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဒုကၡသည္ အပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ လာရင္ ဒီနယ္စပ္ တေလွ်ာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ စစ္ေျမျပင္လို ျဖစ္ေန တယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီေနရာမွာ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္က ေျမျမဳပ္မုိင္းေတြ ဘာေတြ အရင္ဆံုး ရွင္းလင္း ထားသင့္တယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဒုတိယ အေရးႀကီးတယ္ေပါ့။ ေနာက္ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ အာမခံခ်က္ အတြက္က ဘာေတြလဲ။ စသျဖင့္က ဒါေတြေပါ့ စီစဥ္ရမွာ အမ်ားႀကီးပါ။ ဥပမာေလ သူတို႔ ျပန္လာတာနဲ႔ သူတို႔အတြက္ ဘာေတြ ေထာက္ပံ့မလဲ။ ဘယ္ကေနရမလဲ။ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ ေထာက္ပံ့မလဲ စသျဖင့္ အဲဒါေတြလည္း ျပင္ဆင္ဖို႔က အမ်ားႀကီး လိုအပ္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ သေဘာထား ေမးျမန္းရမွာ စသျဖင့္ အဲ့ဒါေတြေပါ့ေလ။”
အခုလုိ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔ဖုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနခ်ိန္မွာပဲ ကရင္ျပည္နယ္ ဖာပြန္ခ႐ုိင္ အတြင္းမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး KNU နဲ႔ အစိုးရ တပ္ေတြ အၾကား ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔က တုိက္ပဲြ ထပ္မံ ျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ေတြ အၾကား တျပည္လံုး ဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို ၾသဂုတ္လဆန္းမွာ လက္မွတ္ ေရးထုိးဖုိ႔ မူလက ရည္ရြယ္ ထားေပမဲ့ စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္း ေရးဆဲြရာမွာ ႏွစ္ဘက္ ကဲြလဲြခ်က္ေတြ ရိွေနတာေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ရက္ေရႊ႔ဆုိင္းရမယ့္ အေျခအေန ရိွေနပါတယ္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - ဘီဘီစီ) |
16.7.2014
ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ အသစ္ ျဖစ္တဲ့ မစၥ ယန္ဟီလီ Yanghee Lee ဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔ ညမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိ လာပါတယ္။
သူမဟာ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေတြကို သြားဖို႔ စီစဥ္ထား ပါတယ္။
ဘာသာေရး မၿငိမ္မသက္မႈေတြ ေလာေလာ လတ္လတ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ မႏၲေလးကိုလည္း သူသြားခ်င္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာေတာ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး ခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ႏွစ္ခုၾကား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးဟာ အလွမ္းေဝးေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေတြ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ တဦး ျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းထြန္းက "အခု ရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤလီ ႏွစ္ဖက္လုံးဟာ တဦးနဲ႔တဦး အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့ဘူး" လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ အနီးက ေက်ာက္တလုံး ဒုကၡသည္ စခန္းမွာေတာ့ ဒုကၡသည္ ၁၄၀၀ ေက်ာ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္ အတြင္း ရိကၡာ ေထာက္ပံ့မႈ မရတာေၾကာင့္ ဆန္ျပဳတ္ ေသာက္ရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္ခဲ့ ရတယ္လို႔ စခန္း တာဝန္ခံ တဦးက ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။
သူတို႔ အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္၊ ေစ်းဆိုင္ စတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေတြကိုလည္း ေရာင္းခ်ခြင့္ ရခ်င္ ေပမယ့္ အစိုးရဘက္က ခြင့္မျပဳဘူးလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဒီေန႔မွာေတာ့ ကုလသမဂၢက ပို႔တဲ့ ရိကၡာေတြ ဆိပ္ကမ္းကို ေရာက္လာၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ အသစ္ ျဖစ္တဲ့ မစၥ ယန္ဟီလီ Yanghee Lee ဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔ ညမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိ လာပါတယ္။
သူမဟာ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေတြကို သြားဖို႔ စီစဥ္ထား ပါတယ္။
ဘာသာေရး မၿငိမ္မသက္မႈေတြ ေလာေလာ လတ္လတ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ မႏၲေလးကိုလည္း သူသြားခ်င္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာေတာ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး ခဲ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ႏွစ္ခုၾကား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးဟာ အလွမ္းေဝးေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေတြ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ တဦး ျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းထြန္းက "အခု ရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤလီ ႏွစ္ဖက္လုံးဟာ တဦးနဲ႔တဦး အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့ဘူး" လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ အနီးက ေက်ာက္တလုံး ဒုကၡသည္ စခန္းမွာေတာ့ ဒုကၡသည္ ၁၄၀၀ ေက်ာ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္ အတြင္း ရိကၡာ ေထာက္ပံ့မႈ မရတာေၾကာင့္ ဆန္ျပဳတ္ ေသာက္ရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္ခဲ့ ရတယ္လို႔ စခန္း တာဝန္ခံ တဦးက ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။
သူတို႔ အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္၊ ေစ်းဆိုင္ စတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေတြကိုလည္း ေရာင္းခ်ခြင့္ ရခ်င္ ေပမယ့္ အစိုးရဘက္က ခြင့္မျပဳဘူးလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဒီေန႔မွာေတာ့ ကုလသမဂၢက ပို႔တဲ့ ရိကၡာေတြ ဆိပ္ကမ္းကို ေရာက္လာၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
