မင္းျပားနဲ႔ ေျမာက္ဦးမွာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြား (ဗြီအိုေအၿမန္မာပိုင္း)
ရခုိင္ျပည္နယ္ မင္းျပား နဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္က ေက်းရြာေတြမွာ ရဗခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အစိုးရက ဘဂၤလီလုိ႔ ေခၚေ၀ၚတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြအၾကားမွာ တုိက္ခိုက္မႈေတြဟာ မေန႔ညပိုင္းကနဲ႔ ဒီေန႔ မနက္မွာ အသစ္တဖန္ ျပန္လည္စတင္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဒီတုိက္ခိုက္မႈဟာ လူေနအိမ္ေတြ မီးရိႈ႕တာအပါအ၀င္ တုတ္၊ ဓါးလက္နက္ေတြကိုင္ေဆာင္ၿပီး လူအုပ္စုလုိက္နဲ႔ တိုက္ခုိက္ေနၾကတာပါ။
ေလာေလာဆယ္မွာ ျပည္နယ္အစိုးရက နယ္ေျမခံ ရဲနဲ႔ စစ္တပ္အင္အားေတြ အသံုးျပဳၿပီး အေျခအေနေတြကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေနတယ္လုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္အစုိးရရဲ့ ဥပေဒခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးႏွင့္ မွတ္တမ္းျပဳစုေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ပုရိန္ကုန္းရြာမွာ အျပန္အလွန္မီးရိႈ႕တယ္လို႔ အဲလုိ သတင္းရတယ္ခင္ဗ်။ ရေတာ့ မနက္ကတည္းက က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔၀င္ ၀န္ၾကီး၂ပါးနဲ႔ ခရုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး၊ ခရုိင္ရဲတပ္ဖဲြ႔မႈးကေတာ့ သူေနရာနဲ႔သူ အဲဒီကို သြားေနပါတယ္။ အဲဒီမွာရိွတဲ့ ေဒသခံတပ္ရင္းေတြကလည္း အဲဒီေနရာေတာ့ ေရာက္သြားပါၿပီ။
အခုကေတာ့ လံုၿခံဳေရးအေနနဲ႔ ဒီထက္ ဆက္မျဖစ္ေအာင္ သက္ဆုိင္ရာ တပ္ရင္းတပ္ဖဲြ႔က ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ၿမိဳ ႔ျပအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ လုိအပ္ရင္ ကူညီေပးဖုိ႔ ဒါကို ၿမိဳ႔နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး ေတာ့ လုိအပ္တဲ့ အင္အားကို အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ ဆက္မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသြားဖုိ႔ အစီအစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႔မွာ ဒီကေန႔ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ခံ တဦးက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“အဓိကရုဏ္းေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ေလးၿမိဳ႕ကမ္းေျခမွာ ျဖစ္ေနတာ။ မနက္ပိုင္းကေတာ့ အဲ့မွာပန္းေျမာင္းဖက္က ဘဂၤလီ ရြာေတြ ရိွတယ္။ အဲဒီရြာေတြက သူေတြက ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္မီးရိႈ ႔ၿပီးေတာ့ ထြက္ေျပးၾကတယ္။ ဒီဘက္က ရခိုင္ေတြကလည္း အုပ္စုလုိက္ တက္ၿပီးေတာ့ မီးရိႈ႕ၾကတယ္။ ေနာက္ ေန႔လည္ပိုင္း ေရာက္လာေတာ့ ေဖာင္းထုပ္၊ ပုရိန္၊ လက္မ အဲဒီကုလားရြာေတြက စုၿပီးေတာ့ ခုခံၾကတယ္။ ေနာက္ ဒီဖက္က ရခုိင္အုပ္စုကလည္း စုၿပီးေတာ့ ခ်ီတက္ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ရင္ဆုိင္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အခုထိျဖစ္တံုးပဲ။ အခုဆုိရင္ ၂နာရီထုိးေတာ့မယ္ ၂နာရီထိုးတဲ့အထိ အခုထိျဖစ္တံုးပဲ။”
ညေန ၅နာရီခဲြအခ်ိန္က အျခားေျမာက္ဦးေဒသခံတေယာက္ကို ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ ဒီတုိက္ခုိက္မႈမွာ ရခုိင္ဖက္က ေသဆံုးသူ ၃ဦးရိွတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“အခု ပုရိန္ကုန္းမွာ ရခုိင္ေယာကၤ်ားေလး ၃ေယာက္ ေသဆံုးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၃ေလာင္းမွာ ၂ေလာင္းပဲ ရပါေသးတယ္။ ပထမ ေန႔လည္ဖက္ ၁၁နာရီေလာက္ အေလာင္းတေလာင္းရပါတယ္။ ၂နာရီခဲြေလာက္က ရြာထဲက ဗလီနားက တေလာင္းရပါတယ္။ ေနာက္တေလာင္းကေတာ့ မရေသးပါဘူး။ အခုခ်ိန္ထိ။”
အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီအမ်ိဳးသားေတြ ဘက္က အေသအေပ်ာက္စာရင္းကိုေတာ့ သီးျခား မသိရေသးပါဘူး။
ဒီလ ၂၁ရက္ေန႔ တနဂၤေႏြညကလည္း မင္းျပားၿမိဳ႔နယ္ ပိုက္သည္ရြာမွာ မီးရိႈ႕မႈျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခင္းျဖစ္ပြားပံု ကိုေတာ့ မင္းျပားေဒသခံက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“အိမ္၁၀ေက်ာ္ေလာက္ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔ မီးရိႈ႕တာပါ။ သူတုိ႔ ရခိုင္ကို နံမည္ခံၿပီးေတာ့ သူတို႔ဟာသူတုိ႔ မီးရိႈ႕တာပါ။ မင္းျပားနဲ႔ ကပ္ရက္ပါပဲ။ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကားဂိတ္နားေလးက ပိုက္သည္ ရပ္ကြက္ပါ။ ၁၀နာရီေလာက္မွာ ျဖစ္တာပါ။ ၁၂အိမ္၊ ၁၃အိမ္ ေလာက္ ပါမယ္ထင္ပါတယ္။”
မင္းျပားၿမိဳ႕မီးရိႈ႕မႈဟာ ဘဂၤလီေတြက ရခိုင္အမ်ိဳးသားတေယာက္ကို ဂ်င္ကလိနဲ႔ပစ္ခတ္ရာက စတင္ၿပီး ႏွစ္ဘက္ အခ်င္းမ်ားခဲ့ေၾကာင္း၊ အဲဒီအခ်ိိန္မွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြ စုရံုးလာခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီေတြက သူတုိ႔ရြာကို သူတုိ႔ မီးရိႈ႕ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း ဒီေန႔ စတင္တဲ့အခင္းျဖစ္ပြားမႈဟာ မင္းျပားၿမိဳ႕က ကူးစက္လာတဲ့ အေရးအခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ ရခိုင္ေဒသခံေတြကေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊေမာင္းကေတာ့ သူၾကားသိရတဲ့ အေျခအေနကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ လူနည္းစု မူဆလင္ေတြက က်ီးလန္႔စာ စားေနရတယ္ေလ။ ေနာက္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကလည္း အင္မတန္မွ အားနည္းတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔က ရြာထဲ မေျပာနဲ႔ အိမ္ထဲကေတာင္ မထြက္ပဲနဲ႔ ေစ်းတို႔ဘာတို႔ေတာင္ သြားလို႔မရတဲ့ အေျခအေန ေၾကာက္လန္႔ၿပီးမွ ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒါမ်ိဳးျပႆနာ သူတို႔မလုပ္ပါဘူးတဲ့။ ဒါေတြဟာ သပ္သပ္ သူတို႔က လုပ္ေနက်ပံုစံအတိုင္းပဲ အဲ့တာမ်ိဳး သတင္းလႊင့္ၿပီးေတာ့ အျပစ္မရွိရွိေအာင္ အဲ့တာမ်ိဳး ဟို..သူတို႔က လုပ္တာပါတဲ့။ ငါးေနရာကေန က်ေနာ္ကို Confirm လုပ္ၿပီး ေျပာတယ္ ခင္ဗ်။”
ရခုိင္ျပည္နယ္အစုိးရရဲ့ ဥပေဒခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးႏွင့္ မွတ္တမ္းျပဳစုေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးလွသိန္းကေတာ့ ဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ မသိေသးေၾကာင္းေျပာဆုိပါတယ္။
“ ျဖစ္စဥ္အစကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လည္း မသိေသးဘူးဗ်။ ျဖစ္စဥ္အစကိုေတာ့ လံုၿခံဳေရး တာ၀န္ယူတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြပဲ သိမယ္ေလေနာ္။”
ဒီအေရးအခင္းေတြေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွာေရာ၊ မင္းျပားၿမိဳ႕မွာပါ ဒီကေန႔ ေစ်းနဲ႔ ေက်ာင္းေတြကို ပိတ္ထားၿပီး ညေနပိုင္းမွာ ေန၀င္မီးၿငိမ္းအမိန္႔ ျဖစ္တဲ့ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္ လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီကေန႔နဲ႔ မေန႔က အျဖစ္အပ်က္မွာေတာ့ မင္းျပားနဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္က ပိုက္သည္ရြာမွာ အိမ္ေျခ ၁၀ေက်ာ္၊ သရက္အုပ္ရြာမွာ အိမ္ေျခ ၁၅၀ေလာက္နဲ႔ ေညာင္ပင္၀ိုင္းရြာမွာ အိမ္ေျခ ၁၀၀ေလာက္ မီးေလာင္ကၽြမ္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ညေနပိုင္းထိ တုိက္ခုိက္မႈေတြျဖစ္ေနၿပီး အျခားရြာေတြက ပ်က္ဆီးဆံုးရႈံးမႈကိုေတာ့ အတိအက်မသိရေသးပါဘူး။
ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အစိုးရက ဘဂၤလီလုိ႔ ေခၚေ၀ၚတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြအၾကား တုိက္ခိုက္မႈေတြဟာ ဒီႏွစ္ဇြန္လဆန္းပိုင္းမွာ စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဇူလိုင္အတြင္း တိုက္ခုိက္မႈေတြ ကို ထိန္းသိမ္းၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဓိကရုဏ္းအတြင္း အနည္းဆံုး လူ ၇၇ေယာက္ေသဆံုးၿပီး လူေနအိမ္ ၄၈၀၀ေက်ာ္၊ ဗလီ၁၇လံုး၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁၅ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္း ၃ေက်ာင္း မီးေလာင္ပ်က္ဆီးခဲ့တယ္လို႔ အစိုးရက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
(ဗြီအိုေအၿမန္မာပိုင္း)
