RFA အသံလႊင့္ ဌာန၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္း၊ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းတုိ႔ သတိ မျပဳ မိေသာ ဆရာဝန္တုိ႔ လုိက္နာ အပ္သည့္ သမား က်င့္ဝတ္ (Medical Ethics)

ေမာင္သမာဓိ

RB News

6.6.2013

နာဇီ ဆရာဝန္မ်ား ေမြးထုတ္မည့္ RFA မွထုတ္လႊင့္ေသာ အစီအစဥ္ တစ္ခု။

မီဒီယာ က်င့္ဝတ္ မသိေသာ RFA အသံလႊင့္ဌာန၊ ႏုိင္ငံေရး၊ အမ်ဴိးသားေရးႏွင့္ က်န္မာေရး ျပႆနာ မ်ားကုိ ေရာေထြး စဥ္းစားေသာ ျမန္မာ့ အေရး ေလ့လာသူ ဦးေအာင္မိုးဝင္းႏွင့္ သမား က်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) ကို ဂဃနဏ မသိေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းတို႔ ၃ ဦးေပါင္းကာ ေသာတ႐ွင္ ျပည္သူ အေပါင္းကုိ လမ္းမွားသုိ႔ ေရာက္ေအာင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔ ည ၇:၀၀ အခ်ိန္၌ RFA မွတလြဲ ပညာေပးမႈမ်ား ထုတ္လြင့္ သြားသည္ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကားေန ရခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ေဆးေလာကမွ ဆရာဝန္ သစ္လြင္ေလး မ်ားအတြက္ စိတ္ပူ ေနမိပါ ေတာ့သည္။

လူနာထံမွာ Informed Consent မယူဘဲ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ သေႏၶ တားရန္ အတင္း အၾကပ္ ျပဳမူ ေနမႈ သည္ နာဇီဟစ္ တလာ လက္ထက္က ဂ်ာမန္ မဟုတ္သည့္ လူသား မ်ားႏွင့္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ေသာ ရက္ စက္ သည့္ ေဆးဝါး စမ္းသပ္မႈ မ်ားတြင္ ပါဝင္ က်ဴးလြန္ ခဲ့သူ နာဇီ ဆရာဝန္ တုိ႔၏ က်င့္ဝတ္မဲ့ စိ္တ္ ဓါတ္ႏွင့္ ခံယူခ်က္မ်ဳိးကို ေနာင္မ်ဳိးဆက္ ဆရာဝန္ တုိ႔အား ႐ုိက္သြင္း ေပးေန ေလေရာ့ သလား ဟု ေစ့ ငု ေနမိ ပါ သည္။

RFA ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ဦးေဆာင္ ထုတ္လႊင့္ေသာ ထုိအသံ လႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွတဆင့္ တုိက္႐ိုက္ နားဆင္ ႏုိင္ပါသည္။

ေျခပခြင့္ ရရန္ႏွင့္ Counter Balance ျဖစ္ေစရန္ အလႊာ အသီးသီးမွ လူမ်ဳိးစုံ ပါဝင္ေသာ စကား ဝိုင္း မ်ဳိး ျဖစ္သင့္ 

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ ခရုိင္ေန ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔အေပၚ ရခုိ္င္ ျပည္နယ္ အစုိးရမွ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလး ႏွစ္ေယာက္ သာယူရန္ ခြဲျခား ဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒ (Two Child Policy) ကုိ ျပဌာန္း ခဲ့သည္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ လူထု ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က လူသိ႐ွင္ၾကား ကမာၻသိ ကန္႔ကြက္ ခဲ့ပါ သည္။

ထုိကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ကုလသမဂၢ ကေလးငယ္မ်ား အခြင့္ အေရး ေကာ္မတီ၊ ျမန္မာ နိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္ ကင္တား နားႏွင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရမွဴး ဘန္ကီမြန္ တုိ႔မွလည္း အလားတူ ကန္႔ကြက္ ခဲ့ပါသည္။

RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ဦးေဆာင္ေသာ စကားဝုိင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ NLD ပါတီ၏ သေဘာထားကုိ ဆန္႔က်င္ေသာ စကားဝိုင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၎၊ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေနေသာေၾကာင့္၎၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ တုိ႔ကို ခြဲျခား ဆက္ဆံေသာ ဥပေဒ အေၾကာင္း အရာ ကို ေဆြးေႏြး သည့္ အတြက္၎၊ ထုိစကားဝိုိင္းတြင္ NLD ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရ အဖြဲ႔မွ ေျပာေရး ဆုိခြင့္ ႐ွိသူ တစ္ဦးစီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သမား က်င့္ဝတ္ ကၽြမ္းက်င္သူ Medical Ethics Adjunct Professor Dr. ျမင့္ဦး (GP, ကေလာင္အမည္ ေဒါက္တာ ေစတနာ)၊ ဥပေဒ ကၽြမ္းက်င္သူ ေ႐ွ႔ေန ဦးေအာင္ထူးႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေ႐ႊေမာင္ စသည္ ဂုဏ္သေရ႐ွိ လူႀကီး လူေကာင္း မ်ား ပါဝင္ သင့္သည့္ အျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ စကားဝိုင္း အစီ အစဥ္ အသစ္ တစ္ခုကုိ RFA မွ အျမန္ဆုံး စီ စဥ္ ထုတ္လႊင့္ သင့္ပါသည္။

မဆုိင္သည့္ အေပါက္ ဂလုိင္ႏွင့္ ေခါက္သည့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္း။ 

ဆုိဗီယက္ ၿပည္ေထာင္စုႀကီး ေဂၚဘာေခ်ာ့ လက္ထက္ ၿပဳိကြဲ ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ၿပည္ေထာင္စု အ တြင္း ႐ွိ မြတ္ဆလင္ ၿပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ႐ု႐ွ အစုိးရ အဆက္ဆက္ ဂ႐ု မျပဳမိေသာ မြတ္ဆလင္ လူ ဦးေရ ေပါက္ကြဲ မႈေၾကာင့္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက အတိ အလင္းဆုိ၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔အေပၚ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလး ႏွစ္ေယာက္သာ ယူရန္ ျပဌာန္း ထားေသာ ဥပေဒသည္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံျခဳံေရး အရ မွန္ကန္ သည္ဟု ဆုိ၏၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သည္ ႏုိင္ ငံေရး သမား၊ ႏုိင္ငံေရး အျမင္ျဖင့္ မသုံးသပ္ဘဲ၊ လူ႔အခြင့္ အေရးသမား၊ လူ႔အခြင့္ အေရး အျမင္ ျဖင့္ ၾကည့္ေသာ ေၾကာင့္သာ ဤဥပေဒကုိ ကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက ဆုိ၏။ အမ်ဳိးသားေရး အ တြက္ ဆုိလွ်င္ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိ ယွဥ္တြဲ မစဥ္းစားသင့္ သည့္သေဘာ ေျပာသည္ဟု နားလည္ လိုက္ပါသည္။ 

အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ ဆုိင္လွ်င္ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိ ေဘးဖယ္ စဥ္းစားေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သည္ လူသား တုိ႔၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ သမား က်င့္ဝတ္ႏွင့္ Patient Right တုိ႔ကုိ လုိက္နာ ဖို႔ ေယာင္လုိ႔ေတာင္ အိမ္မက္မည္ မဟုတ္ပါ။

တနည္း အားျဖင့္ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္ အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္႐ွားမႈ မ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ လႈပ္ ႐ွား မႈ တို႔ကုိ ဥပေဒအားလုံး၏ အထက္တြင္႐ွိေနေစခ်င္သည့္ ႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ ႀကီးေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ အေတြး အေခၚ အယူ အဆ ျဖစ္သည္။ 

နာဇီ တုိ႔သည္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိး မ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္ သကဲ့သို႔ ဆုိဗီယက္ ႐ု႐ွား တုိ႔သည္လည္း ၎တုိ႔ သိမ္းပုိက္ ခဲ့ေသာ နယ္ေျမ မ်ားတြင္ မူလ ကတည္းက ေနထုိင္ ခဲ့ၾကသည့္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တုိ႔ကုိ လူဦးေရ ေလွ်ာ့နည္းေအာင္ ခြဲျခား ဆက္ဆံ ႏွိပ္ကြပ္ ခဲ့လွ်င္ ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး မၿပဳိကြဲႏုိင္ဟု လူ သား မ်ဳိးႏြယ္တုိ႔ အေပၚ အလြန္ အႏၱရာယ္ ႀကီးေသာ မွတ္ခ်က္ကုိ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သြယ္ဝုိက္ ကာ ေျပာ ခဲ့ေလၿပီ။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ သီခ်င္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနသည့္ မျဖဴစင္ေသာ၊ အလြန္ မဲညစ္ သည့္ ဝါဒၿဖစ္သည္။ယဥ္ေက်းေသာ လူ႔ေဘာင္ကို ပ်က္စီးေစ မည့္ Genocideကုိ သိသိ သာသာႀကီး အားေပး ေန သူ အၿဖစ္ ေပၚလြင္ ေနပါသည္။

တကယ္ေတာ့ အဇာဘုိင္ဂ်န္၊ တာဂ်ီ ကစၥတန္၊ ခ်က္ခ်င္းညွာ စသည့္ ေဒသတုိ႔မွ ေဒသခံ တုိ႔မွာ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မျဖစ္မီကပင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေနၾကၿပီး ဆုိဗီယက္က သိမ္းပုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ ျခင္း သာျဖစ္ သည္ဟု ကၽြႏု္ပ္ မွတ္သားဘူး ပါသည္။

ဒီေနရာမွာ RFA သတင္းဌာနမွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္းႏွင့္ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္း တုိ႔ကုိ ေျပာ ခ်င္ သည္မွာ အကယ္၍သာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔သည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း လက္႐ွိ ခုိင္လုံေသာ သက္ေသ ျပခ်က္မ်ား ကုိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ အစုိးရ တရပ္ရပ္ သုိ႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ တရပ္ရပ္္က လက္ခံ လုိက္ခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရး အေၾကာင္းျပ ခ်က္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြကို ခြဲျခား ဆက္ဆံသူ ေတြဟာ သမုိင္း တရားခံမ်ား ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၊ ပါကစၥတန္ ေခါင္းေဆာင္ အလီဂ်င္း နား၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကုိ ဗုဒၶ ဘာသာ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာသူ ဦးႏု၊ ပထမဆုံး သမၼတ စဝ္ေ႐ႊသုိက္၊ ဒုတိယ ဝန္ ႀကီး ခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးဗေဆြႏွင့္ ေမယုခ႐ုိင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး တုိ႔က တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ လက္ခံေသာ သမုိင္းဝင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး တုိ႔ကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္းႏွင့္ လက္႐ွိ ဦးသိန္း စိန္အစုိးရက မ်က္ေစ့စုံမွိတ္ ၿငင္းေနၿခင္းသာၿဖစ္ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿပည္နယ္ တုိင္းေဒသ ႀကီး လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အသီးသီးတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိင္းရင္းသား မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္ အျဖစ္ တက္ေရာက္ ေနၾက ပါသည္။

ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ ေျပာစကား မ်ားကုိ နားေထာင္ ၿပီးေနာက္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းကို လူ႔အခြင့္ အေရးမသိ၊ ဥပေဒ မသိ႐ုံမက ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ကုိ လွ်စ္လွ်ဴ ႐ႈေသာ ဥပေဒ အထက္တြင္ ေနခ်င္သည့္ အမ်ဳိး သားေရး ဝါဒီ၊ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ဝါဒီ အျဖစ္ ကၽြႏု္ပ္က သတ္မွတ္မည္ ဆုိလွ်င္ သင့္ေတာ္၏၊ မေတာ္၏ စာ႐ႈသူ ကုိယ္တိုင္ RFA ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွ တဆင့္ တုိက္႐ုိက္ နားေထာင္ျပီး ဆုံးျဖတ္ ၾကည့္ေစ ခ်င္ပါသည္။

ဥပေဒ မစုိးမုိးျခင္းႏွင့္ ဝါဒ မျဖဴစင္ျခင္းသည္သာ တုိင္းျပည္ မ်ားကုိ ၿပဳိကြဲ ေစေသာ တရားခံ အ စစ္ ျဖစ္သည္။

ဥပေဒ မစုိးမုိးလွ်င္၊ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒ အထက္တြင္ လူတန္းစား တရပ္ ႐ွိေနမည္ ဆုိလွ်င္ ျပည္သူ ျပည္ သားတုိ႔၏ အခြင့္ေရးသည္ တူညီ စရာ အေၾကာင္း မ႐ွိ၍ ထုိတုိင္းျပည္၏ ဝါဒသည္ ျဖဴစင္စရာ အေၾကာင္း မ႐ွိေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား မ်ားအၾကား ရင္ၾကား ေစ့ရန္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ ပါသျဖင့္ တုိင္းျပည္ ၿပဳိကြဲရန္ လမ္းစ ျဖစ္ေသာ ျပည္တြင္း စစ္ကို ဖိတ္ေခၚ ေနပါ လိမ့္မည္။ ျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္လွ်င္လည္း ထုိႏုိင္ငံ မ်ဳိး မ်ား တြင္ ၿငိမ္းသတ္ ရန္မလြယ္ပါ။ မၾကာမီက ျပည္တြင္း စစ္ေၾကာင့္ ၿပဳိကြဲ သြားေသာ ဆူဒန္ ႏုိင္ငံကုိ နမူနာ ယူသင့္ ပါသည္။

ဂ်ာမဏီ ၿပဳိကြဲျခင္းသည္ လူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒ၊ နာဇီ ဝါဒ ေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏၊ ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စု ၿပဳိ ကြဲ ျခင္း သည္ တစ္ပါတီ အာဏာ႐ွင္ ဗဟုိ ဦးစီး စနစ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏။ ရခုိင္ လူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပ႗ိပကၡ ျဖစ္၏။ ျမန္မာ လူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒေၾကာင့္ ႐ွိသမွ် က်န္တုိင္းရင္းသား အားလုံးႏွင့္ မတည့္၍ အႏွစ္ ၆၀ ၾကာၿပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည့္ အျပင္ ဘာသာေရး အထိက႐ုံး မ်ားလည္း မၾကာ ခဏ ၿဖစ္ေပၚ ေန႐ုံမက လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈမ်ား (Genocide & Ethnic Cleansing) အထိ ျဖစ္ေပၚ  ေနေလသည္။

ဥပေဒ စုိးမုိးမႈ (Rule of Law) မ႐ွိေသာ၊ လူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒ ထြန္းကားေသာ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာ ျပည္ တြင္း စစ္ ျဖစ္ေနေသာ၊ ႀက့ံခုိင္ေရး တစ္ပါတီ အာဏာ႐ွင္ စနစ္ ႀကီးစုိးေသာ၊ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး အထိ က႐ုံး မ်ား တစ္ၿမဳိ႕ၿပီး တစ္ၿမဳိ႕ေျပာင္း ျဖစ္ေနေသာ၊ စသည့္ အေၾကာင္း မ်ားေၾကာင့္ မ်ားမၾကာမီ ၿပဳိကြဲရန္ အလား အလာ ႐ွိေနေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ေတာ္ႀကီး မၿပဳိကြဲရန္ အတြက္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အိမ္ေထာင္ သည္ အမ်ဳိးသမီး မွန္သမွ် မျဖစ္မေန သားဆက္ျခားရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္း ျခင္းသည္ အလြန္ ညံ့ဖ်င္းသည့္ အေတြး အေခၚ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မုိးဝင္းကုိ သိေစ အပ္ပါသည္။ 

ထိုေဒသ ဆုိင္ရာ ခြဲျခား ဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒကုိၿပဌာန္း လုိက္ျခင္းသည္ Genocide အသြင္ကုိ ပုိ မုိ ေပၚလြင္ ေစေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္မ်ား ကုလ သမဂၢမွ မလႊတ္၊ လႊတ္ေအာင္ ဖိတ္ေခၚ လုိက္သည္ႏွင့္ တူေနပါသည္။

မြတ္ဆလင္ မ်ားကုိ မုန္းခ်င္မုန္းပါ၊ သမားက်င့္ဝတ္၊ ေဆးေလာကႏွင့္ သမား စိတ္ဓါတ္ တုိ႔ကုိ မဖ်က္ ဆီးသင့္ပါ။

ေရာဂါ အသည္း အသန္ ခံစား ေနရသူ လူနာက ၎အား ေသေဆး ေပးရန္ ေတာင္းဆုိ မႈကုိ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာ ေကာင္းက်ဴိး အတြက္ သမား က်င့္ဝတ္ အရ လုိက္ေလွ်ာမႈ မျပဳရပါ ဟု ေဒါက္ တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ေျပာပါသည္။ Ethics က Don’t harm the patient. ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ မွန္ပါ သည္။ လူနာအား ေသေစေသာ ေဆးဝါးကုိ မေပးရန္ ဆရာဝန္တုိင္း က်မ္းႀကိမ္ ကတိျပဳ ထားရ ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူနာကုိ ညွင္သာစြာ ေသေအာင္ (Euthanasia) လုပ္ေပးခြင့္ မ႐ွိပါ။

(က) Consent ။ ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအတြက္ ခြဲျခား ျပဌာန္းေသာ Two Child Policy သည္ မိခင္ေရာ ကေလး အတြက္ပါ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ပညာေရး အတြက္ ေကာင္းက်ဳိး ရေစသည္ သာ ျဖစ္၍ တရားမွ်တ ေသာေၾကာင့္ မျဖစ္မေန လုိက္နာ ရမည္ဟု ေဒါက္ တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ဆုိ လုိက္ ျခင္းသည္ Ethics ႏွင့္ လုံးဝ လြဲသြား ပါေတာ့ သည္။

မည္သို႔ေသာ ေဆးကုသ မႈကုိ မဆုိ လူနာ၏ သေဘာ တူညီမႈ (Consent) ႐ွိမွ ေပးခြင့္ ႐ွိသည္ကို ကထိက ေဒၚခင္ေစာဝင္း လက္ခံမည္ဟု ယုံၾကည္ ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္ အသင္း မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရး (RH, reproductive health) စီမံခ်က္၊ IUD Project ႏွင့္ PSI တုိ႔မွ လုပ္ေဆာင္ လွ်က္႐ွိေသာ သားဆက္ျခား (Contraception) ေပးျခင္း လုပ္ငန္း အားလုံး မလုပ္ေဆာင္မီ အရင္ (Informed Consent) ယူၿပီး နည္းလမ္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ႐ွိသည့္ အနက္ Client အႀကဳိက္ ကုိသာ ေ႐ြး ခ်ယ္ ေစ ရပါသည္။ 

လက္႐ွိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ အနာႀကီး ေရာဂါ႐ွိ သူမ်ားႏွင့္ HIV/AIDS ႐ွိသူ အိမ္ေထာင္သည္ မ်ားကုိပင္ ၎တို႔ႏွင့္ အမ်ား အက်ဳိး အတြက္ဟု ဆုိကာ အတင္းအဓမၼ သားဆက္ျခားခြင့္၊ သားေၾကာျဖတ္ ခြင့္မ႐ွိ ပါ။ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက အမ်ားျပည္သူ စုေဝးရာတြင္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ရ အမိန္႔ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးသည္ ခေလး ႏွစ္ေယာက္ထက္ ပုိမေမြးရ ဥပေဒသည္ အမ်ား ေကာင္း စားေရး ၿဖစ္ ေသာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္း မဟုတ္ဟု အေျခခံခ်င္း လုံးဝ မတူညီသည့္ ကိစၥရပ္ ႏွစ္ခု ကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ ျပသြား ပါသည္။ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းသည္ အမူအက်င့္ (Behavior) သာျဖစ္ၿပီး၊ ကုိယ္ ဝန္ ေဆာင္ျခင္းသည္ မလြဲေ႐ွာင္ ႏုိင္ေသာ လူ႔သဘာဝ (Nature) ျဖစ္၏။

Patient has the right to refuse the treatment. ဟု Ethics ကဆုိ၏။ ဥပမာ လူနာက သူ၏ ႏွလုံးခုံျခင္း ရပ္သြားလွ်င္ ႏွလုံးကုိ စက္ျဖင့္ႏႈိးျခင္း (CPR) မျပဳလုပ္ရန္ ႀကဳိတင္ ေျပာထားလွ်င္ မည္သုိ႔ ပင္ ေကာင္း က်ဳိးကုိ ေဆာင္ေစကာမူ CPR လုပ္ေပးခြင့္ မ႐ွိပါ။ 

တဖန္ ေထာင္တြင္း ယုံၾကည္ ခ်က္ေၾကာင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပ၍ အားနည္း ေသြးေပါင္က် ေနသူ အက်ဥ္းသား တစ္ဦးကုိ အေၾကာတြင္း ေဆးရည္သြင္း ကုသရန္ သုိ႔မဟုတ္ ႏွာေခါင္း ပုိက္သြင္း၍ အစာ ထည့္ရန္ ေထာင္ပုိင္ႀကီးက ခုိင္းေစ ေသာ္လည္း လူနာက လက္မခံလွ်င္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူ နာ ေကာင္း က်ဳိးကုိ အေၾကာင္း ျပ၍ အတင္း အၾကပ္ သြင္းခြင့္ မ႐ွိပါဟု Ethic Lecture တစ္ခု တြင္ ေဒါက္ တာ ျမင့္ဦး (GP) ေျပာဘူး ပါသည္။

ထုိ႔အတူ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ လူနာ၏ သေဘာ တူညီခ်က္ (Consent) မ႐ွိဘဲ ထုတ္ေဖၚ ခြင့္မ႐ွိပါ။ တရာ႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ျဖင့္၎၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ရဲစ ခန္းႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ အလြတ္သေဘာ မဟုတ္ဘဲ တရားဝင္ ႐ုံးစာထုတ္ ေမးျမန္းမွသာ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ ထုထ္ေဖၚခြင့္ ႐ွိသည့္ အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးအဖုိ႔ Ethics သည္ ဥပေဒ အထက္တြင္ ႐ွိ သေယာင္ ထင္ရသည္ဟု ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) က Lecture ပုိ႔ခ်ရာ တက္ေရာက္ နားေထာင္ သူမ်ား အမွတ္ မမွားေစရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္မွ Ethics အထက္တြင္ ဥပေဒ အျမဲ ႐ွိေၾကာင္း ေထာက္ျပ ပါသည္။ Ethics အေၾကာင္း ေျပာဆုိလွ်င္ ထုိကဲ႔သုိ႔ Check & Balance ရွိသင့္ ပါ သည္ ဟု RFA ဦးဘေအာင္ကုိ ေျပာခ်င္ ပါသည္။

ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (GP) တုိ႔ေဆြးေႏြး သည္ကုိ နားေထာင္ ၿပီးေနာက္ လူနာႏွင့္ ပတ္သက္ လာလွ်င္ ႏုတ္မိန္႔ အထက္တြင္ (Ethics) ႐ွိေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းစြာ သိလုိက္ ရ ပါ သည္။ 

(ခ) Equity ။ ။ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ အသားအေရာင္၊ လူမ်ဳိး၊ က်ားမ လူတန္းစား မခြဲျခား ဘဲ စမ္းသပ္ ခကုိ လူနာတုိင္း အေပၚတြက္ အညီ အမွ် ယူၿပီး ကုသမႈ ကုိလည္း အညီ အမွ် ေပးရန္ သမား က်င့္ဝတ္ ကၿပဌာန္း ထားေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ တျပည္ လုံးမွာမွ ရခုိင္ျပည္နယ္ တစ္ခုတည္း၊ ရခုိင္ ျပည္နယ္ တြင္ ၄ ခ႐ုိင္ ႐ွိသည့္အနက္ ေမာင္ေတာ ခ႐ုိင္ တစ္ခုတည္း၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ုိင္တြင္ ၿမဳိ၊ ခမြီ၊ ဒုိင္းနက္၊ သက္၊ မရမာႀကီး၊ ခ်င္းႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး တုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေနထုိင္ ၾကသည့္ အနက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး တစ္စု တည္းသာ Two Child Policy ကို လုိက္နာရန္ ျပဌာန္းျခင္းသည္ Ethics အရ တရား မွ်တမႈ ႐ွိပါ သလား ဟု ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းကုိ ေမးခ်င္ ပါသည္။ 

(ဂ) Medical Neutrality ။ ။ ရန္သူ ဃီလာန ကုိပင္ ဆရာဝန္သည္ ေဆးကုသမႈ ေပးရမည္ဟု က်မ္းက်ိမ္ ၾကရ ပါသည္။ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္း မ်ားတြင္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေပးရန္ ဆရာဝန္ အသင္းမွ အဖြဲ႔တစ္ခု သြားရာတြင္ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ေဆးကုသ မႈေပးၿပီး ျပန္လာ ခ်ိန္တြင္ ၿပဳံး႐ႊင္စြာ ႀကဳိဆုိ ခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္း တုိ႔သည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ ေဆးကုသမႈ ေပးၿပီး ျပန္လာ ခ်ိန္တြင္ ေဆးဝန္ထမ္း က်င့္ဝတ္ ကင္းမဲ့စြာ မေၾကနပ္သည့္ ဟန္အမူ အယာမ်ား ေတြ႔လုိက္ ၾကရရာ ဆရာဝန္ ကေလးမ်ား အ့ံၾသ ထိတ္လန္႔ ခဲ့ရသည္ ဟုဆုိ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိအစီစဥ္ကုိ ဆရာဝန္ ေလးမ်ား လုံၿခဳံေရး အတြက္ ေခတၱ ရပ္ဆုိင္း လုိက္ရသည္။ 

ယၡဳ ရက္ပုိင္း အတြင္း အေျခအေန အတန္ငယ္ ေအးခ်မ္း လာေသာေၾကာင့္ ဆရာဝန္ အသင္းမွ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ ဆရာဝန္မ်ား ေစလႊတ္၍ ေဆးကုသမႈ ေပးေစရာ တြင္လည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္း မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ ကုသမႈ ေပးသူ ဆရာဝန္ တည္းခုိသည့္ အိမ္ကုိ ခဲေပါက္ ခံရျခင္းႏွင့္ ဝုိင္းဝန္း ဆႏၵျပျခင္းမ်ား ေတြ႔ႀကဳံရ ေၾကာင္းၾကား သိရပါသည္။

လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနေသာ ေနရာတြင္ ေဆးဝန္ထမ္း တုိ႔၏ ေပးေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္ မႈသည္ ႏွစ္ဖက္ စလုံးတြင္ ညီမွ်မႈ (Medical Neutrality) ႐ွိရမည္ ဆုိသည့္ အခ်က္ကုိ ဆရာဝန္ အသင္းမွ ဆရာဝန္ မ်ားက လက္ေတြ႔ က်က် လုိက္နာ သည္ကုိ အဘယ္ အတြက္ေၾကာင့္ ေဒသခံတုိ႔က အ ၿပစ္ ျမင္ေန ၾကသနည္း။

(ဃ) ဘက္လုိက္ျခင္း (Bias) ။ ။ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္း တုိ႔သည္ သမား က်င့္ဝတ္ႏွင့္ က်မ္းက်ိမ္ ခဲ့ရသည္ တုိ႔ကုိ ေမ့ေလွ်ာ့ သြားသည္ အထိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔အေပၚ အမုန္း ပြားၾက ေလ ရာ ေဒါက္ တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သည္လည္း ႐ခုိင္ လူမ်ဳိး ျဖစ္ေလ ေသာေၾကာင့္ Ethics ကတားျမစ္ေသာ ဘက္လုိက္ မႈ (Bias) ျဖစ္သြား ေလသလားဟု ေစ့ငု ေနမိပါသည္။ 

လက္႐ွိ မြတ္ဆလင္ကုိ အလြန္ မုန္းေသာ အစုိးရပင္ ၿပန္လည္ သုံးသပ္ပါဦး ဟုဆုိကာ မဆုံးျဖတ္ ရ ေသးေသာ Two Child Policy ျပႆနာကုိ ဦးဘေအာင္တုိ႔ တသုိက္ ေထာက္ခံခ်က္ ျမန္လြန္း သည္ဟု ထင္ပါသည္။ အလြန္႐ႈပ္ေထြးေသာၿပႆနာ(Issue)ႀကီးတစ္ခုကုိ ခပ္လြယ္လြယ္ အေပၚယံ ႐ွပ္ ေဆြးေႏြးၿပီး အေျဖ မထုတ္သင့္ပါ။

(င) Pantient Centered ။ ။ လူနာႏွင့္ လူနာ၏ ဂုဏ္သိကၡာ (Dignity)၊ ဘာသာ၊ ႏုိင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့စ႐ုိက္ စသည္တုိ႔ကို ဗဟုိျပဳ စဥ္းစားရန္ အေရးႀကီး ပါသည္။

ရခုိင္ျပည္မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဴိးသမီး မ်ားကုိ ခေလး ႏွစ္ေယာက္ ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာ ျဖတ္ခြင့္ ေပးျခင္း ကုိ အထူး အခြင့္ေရး ေပးသည္ ဟုထင္၍ အျခား ျပည္နယ္ မ်ားမွ အမ်ဳိးသမီး မ်ားက သူတုိ႔ကုိလည္း ခေလး ႏွစ္ေယာက္ ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာ ျဖတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိ လာလွ်င္ လုိက္ေလွ်ာ ႏုိင္ ပါ မည္လား။

သေႏၶ တားရန္ အသုံး ျပဳသည့္ မည္သည့္ နည္းမဆုိ ၁၀၀% ကုိယ္ဝန္ မရရန္ အာမ မခံႏုိင္ပါ။ Failure rate ရွိပါသည္။ ပုိမုိ ေသခ်ာေအာင္ သားေၾကာျဖတ္ လုိက္သည္ ထားဦး၊ အမ်ဳိးသမီး မ်ားတြင္ ဥျပြန္ မွားျဖတ္၍ ေသာ္၎၊ ေယာက်ာႍး မ်ားတြင္ သုတ္ျပြန္ မွားျဖတ္၍ ေသာ္၎၊ သားဆက္ျခားထား ေသာ္လည္း သားသမီး ရႏုိင္ ပါေသးသည္။ Technical Failure ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ရ႐ွိလာေသာ ႏွစ္ဦးထက္ ပုိလာသည့္ ခေလး အတြက္ မိဘ မ်ားကုိ ေထာင္ခ်လွ်င္ တရားပါသလား။ ေမြးလာေသာ ထုိခေလး ကုိ ေက်ာင္း တက္ခြင့္ မေပးလွ်င္ တရား ပါသလား၊ ထုိကုိယ္ဝန္ (Unwanted or Illegal Pregnancy) ကုိ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ခြင့္ ေပးမွာလား။ ဒါဆုိရင္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားက အမ်ဳိးသမီးမ်ား လြယ္ထားေသာ Unwanted Pregnancy မ်ားကိုေရာ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ေပးမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသခ်ာ သည္ထက္ ေသခ်ာေအာင္္ Ethics ကခြင့္မျပဳသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေယာက်ာၤး မ်ားကုိ ေဝွးေစ့ျဖတ္ သင္းကြပ္ျခင္း (Castration) လုပ္ဖုိ႔ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တုိက္တြန္း အႀကံေပး မည္လား။ ထုိေမးခြန္း မ်ားကုိ အရင္ စဥ္းစားၿပီး မွသာ ဥပေဒ တစ္ခု ျပဳသင့္ ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈ တုိ႔ကုိ ေမးခြန္းမ်ား ေမးျခင္းျဖင့္ အလြယ္ တကူ ကာကြယ္ တားဆီး ႏုိင္သည္ ဆုိေသာေၾကာင့္ ေမးခြန္းမ်ား တရစပ္ ေမးေန ရျခင္း ျဖစ္ ပါ သည္။

(စ) Religion and Culture ။ ။ သမား က်င့္ဝတ္သည္ လူနာ၏ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အေလ့ အထ တုိ႔ကုိ အေလး ထားရန္ ညႊန္ျပ ထားပါသည္။

လူနာ ေကာင္းက်ဳိး အတြက္ ဟုဆုိကာ ဟီဗ႐ူးႏွင့္ ေယေဟာဝါ ဘာသာဝင္ တုိ႔ကုိ ေသြးသြင္း ကုၿခင္း ျပဳ လုပ္ခြင့္ မ႐ွိပါ။ Patient has the right to refuse treatment. ဟုဆုိ၏။ 

ဥပမာ ေပးသည့္ အေနျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္၏ အေတြ႔ အႀကံဳ တစ္ခုကုိ ေျပာျပခ်င္ ပါသည္။ တေန႔တြင္ ကၽြႏု္ပ္ ၏ ေဆးခန္းသုိ႔ ကုလားထုိင္ ေပၚမွ လိမ့္က်၍ ေခါင္းေပါက္ သြားေသာ ၁ ႏွစ္ခြဲ အ႐ြယ္ ဆံပင္ ႐ွည္႐ွည္ ဟိႏၵဴ ခေလးငယ္ တစ္ဦးလာ ျပရာ ကၽြႏု္ပ္က Dressing လုပ္ရန္ အတြက္ ဆံပင္ကုိ ညွပ္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ ေနစဥ္ အတူပါသူ ခေလး၏ မိခင္က ဟိႏၵဴ ဘာသာတြင္ အသက္ ၂ ႏွစ္ျပည့္မွ ဆံပင္ ရိတ္ရ ပါသည္ ဟု ေျပာ လာ ေသာေၾကာင့္ ဆံပင္ကုိ မျဖတ္၊ မရိတ္ဘဲ ေဆးကုသမႈ ေပးခဲ့ ရပါသည္။

ပဋိသေႏၶ တားေပးေသာ မိသားစု စီမံကိန္း ေဆးခန္း (Family Planning Clinic) မ်ားကုိ ႐ုိမန္ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္တုိ႔ တုိက္ခုိက္ ေလ့႐ွိ သည္ကုိ အေမရိကားတြင္ ေနထုိင္ေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါ လိမ့္မည္။ ရခုိင္ျပည္တြင္ ႐ွိေသာ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးကုိ သားဆက္ျခားရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း က်န္းမာေရး ပညာေပးလွ်င္ လက္ခံမည္ဟု ထင္ပါ သလား။ ဒါမွမဟုတ္ လူနာ ေကာင္းက်ဳိး အတြက္ ထုိကက္သလစ္ ဘာသာဝင္ အမ်ဳိသမီးကုိ အတင္း အဓမၼ ဥပေဒ ျပဳ၍ သားဆက္ ျခားေပးမည္လား၊ သားေၾကာ ျဖတ္မည္လား။ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္ အတြက္ Ethics ရွိျပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အတြက္ Ethics မ႐ွိဟု ဆုိလွ်င္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တေယာက္ နာဇီ လက္သစ္ ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။

ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းအေနျဖင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားကုိ မုန္းခ်င္လွ်င္ မုန္းႏုိင္ ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆး ေလာ ကႀကီး ဂုဏ္သေရ တင့္ေစရန္ သမား က်င့္ဝတ္ တုိ႔ကုိေတာ့ ခါးဝတ္ ပုဆုိး ကဲ့သုိ႔ ၿမဲေစ ခ်င္ပါသည္။

ဘက္လုိက္ျပီး တစ္ဖက္ ေစာင္းနင္း ေရးတတ္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ လူကုိ လူလုိ ႐ႈ႕ျမင္ေသာ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ တုိ႔သည္ တခါတရံ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေန ေလ့႐ွိ ပါသည္။ ႏုိင္ငံ တကာတြင္ လုပ္ရန္ လြယ္ကူ ေသာ Therapeutic Abortion ကုိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ေပးရန္ အလြန္ ခဲယဥ္း လက္ဝင္ သည္ကုိ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါသည္။ သမား က်င့္ဝတ္ အထက္တြင္ ဥပေဒ ႐ွိသည္ဟု ဆုိသည့္ စကားရပ္ အတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာ ျဖစ္ပါသည္။

ေအာ္ႀကီး ဟစ္က်ယ္ ျပန္လည္ ေတာင္းပန္ သင့္သည္။ 

၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈ မ်ားကုိ ေမးခြန္း ေမးျခင္းျဖင့္ ဆန္႔က်င္ႏိုင္ သည္ဟု ေဟာေျပာ ပါသည္။

အကယ္၍သာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က လက္ခံမည္ ဆုိလွ်င္ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္း၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္း ႏွင့္ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းတုိ႔ ၃ ဦးသည္ ေဒၚစုႏွင့္ မ်က္ႏွာ ခ်င္းဆုိင္ အေၾက အ လည္ ေျပာဝန္႔ (Debate လုပ္ဝန္႔) ပါသလားဟု ေမးလုိက္ ခ်င္ပါသည္။ 

မည္သူ႔တြင္ တာဝန္ ႐ွိသည္ ျဖစ္ေစ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုိင္းတြင္ နာဇီ အျဖစ္ သတ္မွတ္မႈ မခံ ရ ေစ ရန္ RFA သတင္းဌာန၊ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းႏွင့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းတုိ႔ အလွ်င္ အျမန္ႏွင့္ က်ယ္ က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ၃ ရက္ခန္႔ ဆက္တုိက္ ေတာင္းပန္ သင့္ပါသည္။

အႀကံေပးရင္း ေတာင္းဆို ခ်င္ပါသည္။ 

(၁) ျမန္မာႏုိင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္ မ်ားအတြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္း သမား မ႐ွိပါဟု ဇြတ္ျငင္း ခဲ့ေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကုိယ္တုိင္ ယၡင္ေခတ္ အဆက္ဆက္က (၎ကုိယ္တုိင္ ပါေသာ ေခတ္က) ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ရာဇတ္မႈတုိ႔ကုိ ေရာေထြးကာ တရားစီရင္ ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္က် ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံးကုိ လႊတ္ပါ ေတာ့မည္ဟု ဇြန္လ ၄ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေၾကျငာ ခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး မ႐ွိပါဟု တစ္ခ်ိန္လုံး ျငင္းဆုိ ေနရာမွ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ေသာ ဖုိရမ္ တစ္ခုတြင္ ရခုိင္ လူမ်ဳိး သမုိင္းဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက သမုိင္းဝင္ ေ႐ွးေဟာင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ဆုိသည္မွာ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မ်ားကုိ ေခၚဆုိျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဇြတ္ေရာ အဓမၼပါ ေၾကျငာ ပါေတာ့သည္။

အထက္ပါ ဦးသိ္န္းစိန္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း တုိ႔၏ လုပ္ရပ္ မ်ားကုိ အေျခခံ စဥ္းစားေသာ္ မူလ ေဒသခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ခုိးဝင္လာသူ ဘဂၤလီ မ်ားကုိ ေရာေထြး ျပႆနာ ႐ွာေနမႈ မ်ားကုိ ရပ္တန္႔ၿပီး သမုိင္း ဝင္ ေဒသ ခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔ကုိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ အသိ အမွတ္ ျပဳပါေတာ့ မည္ဟု တေန႔ ေန႔ တြင္ ေၾကျငာရန္ အလား အလာ ႐ွိပါသည္ဟု ဒႆနိက ေဗဒ (Logic) နည္းျဖင့္ တြက္ၾကည့္ လွ်င္ မမွားႏိုင္ေၾကာင္း သမုိင္း ကို ႏွံ႕စပ္ သူတုိင္း သိပါ လိမ့္မည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအတြက္ Two Child Policy ျပဌာန္း သူႏွင့္ ေထာက္ခံ သူတုိ႔ ဒုကၡ ေတြ႔မည္ကုိ ျမင္ေယာင္ ေနမိ ပါသည္။

(၂) ယေန႔ ေခတ္သည္ နာဇီ ဟစ္တလာေခတ္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လူသားတုိ႔ အတြက္ သာမက တိရိစာၦန္ တုိ႔ အတြက္ ကုသေရးႏွင့္ ေဆးသုေတသန ဆုိင္ရာ ဥပေဒ မ်ားကုိ ျပဌာန္း သည့္အခါ ဥပေဒ ပညာ႐ွင္ တုိ႔သည္ သမား က်င့္ဝတ္ (ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္) ပညာ႐ွင္ မ်ားႏွင့္ ညိွႏႈိင္း ေရးဆြဲ ျပဌာန္း ၾကရပါသည္။ 

(၃) M.B.,B.S ေအာင္႐ုံ၊ MRCP ရ႐ုံမွ်ႏွင့္ သမား က်င့္ဝတ္မ်ား တတ္သိ နားလည္ၿပီဟု မမွတ္ယူ သင့္ပါ။ ေဆးသုေတသနႏွုင့္ ကုသေရး အပုိင္းတြင္ သာမက ကုိယ္ခႏၶာ အစိတ္ အပုိင္းမ်ား အစားထုိး ကု သျခင္း ဆုိင္ရာ က်ယ္ဝန္းသည့္ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) မ်ားကုိ သီးသန္႔ အထူး ၿပဳ ေလ့လာ ထားမွသာ က်င့္ဝတ္ ခ်ဳိးေဖါက္ မႈမ်ားကုိ ခ်က္ (ဂ်က္) က်က် ေထာက္ျပ ႏုိင္ပါမည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာဝန္တုိင္း သိသင့္သည့္ Medical Governance and Humanity workshop ကုိ ဇြန္ ၁၇၊ ၁၈၊ ၁၉ သုံးရက္ တိတိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္ အသင္း တုိက္တြင္ အေထြေထြ ေရာဂါကု အသင္း ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ ေကာ္မတီမွ ဦးစီးက်င္းပရန္ ႐ွိပါသျဖင့္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တက္လုိ ပါက myintoogp@gmail.com ကုိဆက္သြယ္ကာ စာရင္း ေပးသြင္း ႏုိင္သည့္ အေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးအပ္ ပါသည္။

(၄) RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္းကုိ အႀကံ ေပးခ်င္ ပါသည္။ ေဆးပညာ႐ွင္ သမား က်င့္ဝတ္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ လွ်င္ Ethics ပညာ႐ွင္ မ်ားျဖစ္ေသာ မာမီႀကီး ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္၊ ေဒါက္တာ ဦးရဲေသြး၊ မႈခင္း ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးသိန္းေဇာ္၊ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ လူငယ္ လက္တက္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) တုိ႔ႏွင့္ ဒုတိယ ေဆြးေႏြးျခင္း (Second Consultation) မလုပ္ဘဲ မထုတ္လႊင့္ သင့္ေၾကာင္း RFA အသံလႊင့္ ဌာနကို အႀကံ ေကာင္း တစ္ခု ေပးခ်င္ပါသည္ ခင္ဗ်ား။