ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

ျမန္မာအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္မႈ ျပန္သံုးသပ္ဖို႔ ကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ တိုက္တြန္း



မေအးသႏၲာေက်ာ္
20.9.2013

ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရး အစီ အစဥ္ ေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ ေနတယ္ ဆုိေပမဲ့ ခုိင္ခုိင္ မာမာ မရွိေသးတဲ့ အေျခ အေန မ်ဳိးမွာ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈ ေတြကုိ တုိးျမႇင့္ လာေနတဲ့ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ မူ၀ါဒ ေတြဟာ လက္ေတြ႔ က်ရဲ႕လား ဆုိတာကုိ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ၾကာသ ပေတးေန႔ က ေဆြးေႏြး ၾကားနာ ခဲ့ၾက ပါတယ္။ အေျပာင္း အလဲေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆုိေပမဲ့ လူမႈ အသုိင္း အ၀ုိင္း ၾကားမွာ ျဖစ္ပြား ေနတဲ့ ပဋိပကၡ ေတြလုိ အတိမ္း အေစာင္း မခံႏုိင္ ေသးတဲ့ ျပႆနာေတြ ႀကီးႀကီး မားမား ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံ ေရးမွာ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဘယ္လုိ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ သင့္သလဲ ဆုိတာ ကုိ ၾကားနာ ခဲ့ၾက တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ မေအးသႏာၱေက်ာ္ ကေျပာျပ ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အကဲ ဆတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ႀကီးထြား လာေနတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ျပႆ နာ ေတြၾကား မွာ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ လမ္းျပ ေျမပုံဟာ သဲသဲ ကဲြကဲြ မရွိလွတဲ့ အတြက္ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္ မႈေတြ အေပၚမွာ ေမးခြန္း ထုတ္ေန ၾကတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခား ေရးရာ အာရွ-ပစိ ဖိတ္ ဆုိင္ရာ ဆပ္ေကာ္မတီ ေရွ႔ေမွာက္ ၾကားနာပဲြရဲ႕ သဘာပတိ ျဖစ္သူ ရီပတ္ ဘလစ္ကန္ ပါတီ ကုိယ္ စားလွယ္ Steve Chabot ကေတာ့ မၾကာေသး ခင္တုန္းက ဥေရာပ ခရီးစဥ္ အတြင္း အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီရဲ႕ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကုိယ္တုိင္က ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္း အလဲ ေတြကုိ အလြန္ အကၽြံ အေကာင္း မျမင္ဖုိ႔ သတိ ေပးခ်က္ကုိ ကုိးကားၿပီး ေျပာသြား ခဲ့တာပါ။

“ျမန္မာ အစုိးရ အေနနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္း အလဲ ေတြကုိ စတင္ လုပ္ေဆာင္ ေနၿပီ ဆုိတာကုိ အထင္အရွား ေတြ႔လာ ရတဲ့ အခ်ိန္ အထိ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံ မႈေတြကုိ ေလွ်ာ့ခ် သြားဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ယုံၾကည္ ပါတယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ မဟာ ဗ်ဴဟာ ကုိလည္း ျပန္ဆန္းစစ္ ရလိမ့္မယ္ လုိ႔လည္း က်ေနာ္ ယုံၾကည္ ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈေတြကုိ စစ္စစ္ မွန္မွန္ လုပ္ေဆာင္ ေန တာကုိ မေတြ႔ရ ေသးတဲ့ အတြက္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ သင့္ပါတယ္။ ရွင္းလင္းတဲ့ လမ္းျပ ေျမပုံ မရွိတဲ့ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ ေတြဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဥပေဒ ေတြနဲ႔ ကုိက္ညီမႈ ရွိပါ့ မလား ဆုိတာ မေသခ်ာ ပါဘူး။”

ၾကားနာပဲြမွာ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသူ ေတြကေတာ့ၿမန္မာ ႏုိင္ငံ တြင္းက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး ျပႆ နာ ေတြ ကုိ ေထာက္ျပၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈ ေတြဟာ အလ်င္ စလုိ ႏုိင္လြန္း တယ္ လုိ႔ ေျပာခဲ့ ၾကတာပါ။ အထူး သျဖင့္ ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ထဲ ရခုိင္ ျပည္နယ္က စတင္ၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ၿမိဳ ႔အေတာ္ မ်ားမ်ား ကုိပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ သြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ကဲြလဲြ မႈေတြ အေျခခံၿပီး ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ေသြးထြက္ သံယုိ ပဋိပကၡ ေတြကုိ ေထာက္ျပ ၾကပါတယ္။

ျပည္ပမွာ ဖဲြ႔စည္း ထားတဲ့ ရခုိင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ သမဂၢရဲ႕ ညႊန္ၾကား ေရးမႉးခ်ဳပ္ ျဖစ္တဲ့ Dr Wakar Uddin ကေတာ့ လူေပါင္း ရာဂဏန္း အထိ ေသဆုံးၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီ အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ပဋိပကၡ ေတြမွာ တရား မွ်တမႈ ကင္းမဲ့ မႈေတြကုိ အထင္ အရွား ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာဆုိ ခဲ့တာပါ။

“မၾကာ ေသးခင္ ရက္ေတြ အတြင္းမွာပဲ အသက္ ၁၁ ႏွစ္ ၁၂ ႏွစ္ ကေန ၆၀၊ ၆၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတြ အပါ အ၀င္ ရာဂ ဏန္း ခ်ီ ရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြကုိ တသက္ တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္ေတြ၊ အႏွစ္ ၂၀၊ ၃၀ အထိ ႏွစ္ ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ ေတြကုိ ခ်က္ျခင္း ဆုိသလုိ ခ်မွတ္ ခဲ့တာပါ။ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ က်ဴးလြန္မႈ၊ လႈံ႔ေဆာ္မႈ ေတြနဲ႔ စီရင္ခဲ့တာ ျဖစ္ေပမဲ့ တကယ္ တမ္းမွာ ဒီလူေတြဟာ အၾကမ္းဖက္ မႈရဲ့ သားေကာင္ေတြ ျ ဖစ္ပါတယ္။”

တရား မွ်တမႈေတြ မရွိပဲ ၿဖစ္ေနရတဲ့ ဒီလုိ အေျခ အေန ေတြကုိ ႏုိင္ငံ တကာက လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္း စစ္ေဆး မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ေအာင္ အေမရိကန္က ဦးေဆာင္ ႀကိဳးပမ္း ဖုိ႔လည္း သူက တုိက္တြန္း သြားတာပါ။ ဒီလုိ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး အရ စိမ္ေခၚ မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေပ မဲ့လည္း ဆယ္စုႏွစ္ ေတြနဲ႔ခ်ီ ခ်မွတ္ ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြ အားလုံး နီးပါးကုိ ဖယ္ရွားၿပီး၊ ကုန္သြယ္ခြင့္ အထူး ခံစားခြင့္ ေတြကုိ ျပန္လည္ ေပးအပ္ ခဲ့သလုိ၊ အထူး သျဖင့္ စစ္ဖက္ ဆုိင္ရာ အဆက္ အဆံ ေတြကုိပါ အစပ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ လာေနတဲ့ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား အစုိးရရဲ႕ မူ၀ါဒေတြ အေပၚ ေမးခြန္း ထုတ္ခဲ့ ၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ၾကားနာ ပဲြမွာ ထြက္ဆုိ ခဲ့သူ ေနာက္တဦး ျဖစ္တဲ့ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ အဆုံးသတ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒ Tom Andrews ကေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံ ေရးမွာ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ တုန္႔ျပန္ဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ တုိက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ 

“ပထမဆုံး ကေတာ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ ေပးထားတာ ေတြကုိ အဆုံးသတ္ ရပါ လိမ့္မယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြကုိ အႀကီး အက်ယ္ က်ဴးလြန္ ခဲ့မႈမွာ တာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေထာက္ အထားေတြ အခုိင္အမာရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြကုိ တာ၀န္ ရွိတဲ့ အတုိင္း အေရးယူရ ပါလိမ့္ မယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း အ၀ုိင္းက လူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ ေတြကုိ စုံစမ္း စစ္ေဆး ရပါလိ္မ့္မယ္။”

ဒီလုိပဲ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က ခ်ယ္လွယ္ ေနတာ၊ စစ္တပ္ကုိ အရပ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္မွာ အျပည့္ အ၀ ထားရွိတာ ေတြလုိ အေျခ အေန မ်ဳိးေတြ သိသိ သာသာ ေတြ႔လာရတဲ့ အထိ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံ မႈေတြကုိ ဆုိင္းထား သင့္တယ္ လုိ႔လည္း ေျပာဆုိ ခဲ့တာပါ။

ဒါေပမဲ့လည္း ၾကားနာပဲြ အတြင္း မွာပဲ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ ေနတဲ့ Humpty Dumpty အဖဲြ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ Ralph Cwerman ကေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက အေျပာင္း အလဲ ေတြ ဟာ သက္တမ္း ႏုနယ္ ေသးတာကုိ သတိထား ဖုိ႔နဲ႔ စိမ္ေခၚ မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေပမဲ့ မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း ေတြ႔ျမင္ရတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေတြကုိ အားေပး ဖုိ႔လည္း လုိမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိ ခဲ့တာ ျဖစ္ ပါတယ္။ 

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus