၂၀၁၄ သန္းေခါင္ စာရင္းႏွင့္ ျမန္မာ မြတ္စလင္

O'Laie Manzu

RB News

11.12.13

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္ စာရင္း ေကာက္ခံတဲ့ အခါမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ေတြက ဘယ္လူမ်ိဳး အျဖစ္ ျဖည့္စြတ္ သင့္သလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္း အေပၚမွာ ေဆြးေႏြး မႈေတြ၊ ျငင္းခုန္မႈ ေတြေပၚလာ ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ သမိုင္း တြင္မယ့္ အေရးၾကီး ကိစၥရပ္တစ္ခုၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ေဆြးေႏြး သင့္ တယ္။ ၿငင္း ခုန္သင့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျဖရွိရာဆီ ကိုေတာ့ ဦးတည္ သင့္ပါတယ္။ သမိုင္း တေလၽွာက္ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံ မွာ  ေန ထိုင္ ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ သာသနာ ဝင္ေတြရဲ႕ လူမ်ိဳးေရး ကိစၥ အျငင္းပြား လာခဲ့ၾက ရင္း ဒီေန႔ ဒီအ ခ်ိန္ မွာ ျမန္မာ မြတ္စလင္ေတြ နင္းျပား ျပားေန ၾကရတယ္။ တစ္စု တစ္စည္း တည္း ေျဖ ရွင္း ႏုိင္မယ့္ အင္ အား လည္း မရွိဘူး ျဖစ္ေန ပါတယ္။ ဒီလို ျငင္းၾက ခံုၾကရင္း ဒီနင္းျပား ဘဝ ေနာင္မ်ိဳးဆက္ ေတြကို အေမြ အျဖစ္ လက္ဆင့္ ကမ္းၾက ရမယ့္အေရး စိုးရိမ္ မိျပီး သံုးသပ္ မိသမၽွကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေရးသား လိုက္ရ ပါတယ္။ 

ဘံုအမည္

ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အစၥလာမ္ သာသနာဝင္ ေတြကို ပသီ၊ ပသီ ကုလား၊ ေဇတဘာဒီ၊ ကုလား၊ မဟာ ေမ ဒင္၊ ဗမာ မူဆလင္ နဲ႔ ျမန္မာ မြတ္စလင္ ဆိုျပီး ဘံုနာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သမိုင္း တေလွ်ာက္ ေခၚလာ ခဲ့တယ္ ဆိုတာ အားလံုး အသိဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘံုနာမည္ ေတြထဲမွာမွ ပသီ နဲ႔ ဗမာ မူဆလင္ ကေတာ့ ဘံုနာမည္ အျဖစ္ ေခၚတာ ရွိသလို ေရွးအက်ဆံုး အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ လူမ်ိဳးစု ကေန ဆင္းသက္ လာတဲ့ သီးျခား လူမ်ိဳးစု တစ္စုကို ေခၚတဲ့ လူမ်ိဳးစု နာမည္ လို႔လည္း သတ္မွတ္ ေနၾကတာရွိပါတယ္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ က်င္းပ ျပဳလုပ္ ခဲ့တဲ့ ဗမာ မြတ္စလင္ ကြန္ဂရက္ (ဗမက) ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရ ဗမာ မူဆလင္ (အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ဗမာ လူမ်ိဳး) ဆိုတဲ့ ဘံုနာမည္ ေအာက္မွာ ဗမာ လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ တန္းတူ လူမ်ားစု အခြင့္ အေရး ယူမယ္ ဆိုျပီး ဆံုးျဖတ္ ခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ႏိုင္ငံ အမည္ကို အဆြဲျပဳျပီး ၿမန္မာ မူဆလင္၊ ျမန္မာ မြတ္ စလင္လို႔ ျဖစ္လာ ျပန္တယ္။ ဘံုနာမည္ အေၾကာင္း ေျပာမယ္ ဆိုရင္ အဓိကထား စဥ္းစား ရမယ့္ အ ခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ရွိတယ္။ ပထမ အခ်က္ ကေတာ့ ဒီဘံုနာမည္ဟာ ဘယ္သူ ေတြကို ရည္ညြန္း ေခၚေဝၚတဲ့ ဘံု နာမည္လဲ ဆိုတာ သံုးသပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာကို အေျခခံ တာလား၊ လူမ်ိဳးစု ေတြကို အေျခခံ တာလား၊ မ်ိဳးရိုး ဇစ္ျမစ္ကို အေျခခံ တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူ႔အသိုင္း အဝိုင္း တစ္ခုကို အေျခခံ တာလား ဆိုတာ ျပန္လည္ သံုးသပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ ကေတာ့ ဒီလို ဘံုနာ မည္ တစ္ခု လိုအပ္ သလား ဆိုတာ ကိုလည္း ခြဲျခား စိတ္ျဖာဖို႔ လိုပါတယ္။

ျမန္မာ မြတ္စလင္

၂၀၁၄ သန္းေခါင္ စာရင္း ကိစၥ ေဆြးေႏြး ၾကရင္း ကုလား၊ ပသီ၊ ျမန္မာ နဲ႔ ျမန္မာ မြတ္စလင္ ဆိုတဲ့ အမည္ နာမည္ေတြ အနက္ကဘံုနာမည္တစ္ခုရဲ႕ေအာက္မွာ တရားဝင္တညီ တညြတ္တည္း သံုးစြဲ ၾကဖို႔ တိုက္ တြန္း တာေတြ ေပၚလာ ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္း အရ ယခု လက္ရွိ သံုးစြဲ ေနတဲ့ ျမန္မာ မြတ္စ လင္ ဆိုတာ လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာ ဒြန္တြဲ ေနတဲ့ အတြက္ လူမ်ိဳး တစ္ခု အျဖစ္ ရပ္တည္ဖို႔ မရႏိုင္ေၾကာင္း အေတာ္ မ်ားမ်ား လက္ခံ လာတဲ့ သေဘာ ရွိပါတယ္။ အကယ္ လို႔သာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ့ ဒါမွ မဟုတ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ေတြကို ရည္ညြန္း ေခၚေဝၚတဲ့ ဘံုနာမည္ ဆိုရင္ေတာ့ “ျမန္မာ မြတ္စလင္” ဆိုတာ အသင့္ေတာ္ဆံုး ပါဘဲ။ ဒါဟာ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ လူ႔အသိုင္း အဝိုင္း တစ္ခု လံုးကို ျခံဳငံုျပီး ေခၚေဝၚတဲ့ အမည္ တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္လို လူထု ကိုယ္ စား လွယ္ ေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခတ္ကာလမွာ ျမန္မာ မြတ္စလင္ (ျမန္မာ ႏုိင္ငံရွိ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္) ေတြ ကို ကိုယ္စား ျပဳဖို႔ ႏိုင္ငံေရး အရလည္း စဥ္းစားဖို႔ လိုေသးတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ ရွိမွလည္း ျမန္မာ မြတ္စ လင္ ေတြရဲ႕အေရး ႏိုင္ငံေရး စင္ျမင့္မွာ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးလို႔ ရမွာကို။ တခ်ိန္တည္း မွာ လည္း ျမန္ မာ ႏုိင္ ငံဟာ ဘာသာေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာ မြတ္စ လင္ ဆိုတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ေတြကို သီးျခား ကိုယ္စား ျပဳမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ ရႏိုင္ဖို႔ ကေတာ့ သ ဘာ ဝ မက် ျပန္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘာသာ တူသူ ေတြကို စုျပီးေခၚတဲ့ ဘံုအမည္ အစား လူမ်ိဳးစုကို အေျခခံ တဲ့ ဘံုအမည္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ စဥ္းစား လာၾက ခဲ့တယ္။ ျမန္မာ မြတ္စလင္ ဆိုတာ ဘယ္လို လူေတြလည္း ဆိုတာကို စဥ္းစား လာခဲ့ ၾကတယ္။ ပသီ၊ ကုလား၊ ျမန္မာ ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးစု အမည္ကို စဥ္းစား ဖို႔ ေပၚလာ တယ္။

ပသီ လူမ်ိဳး

အခု တေလာ ပသီ လူမ်ိဳး အျဖစ္ခံ ယူၾကဖို႔ တိုက္တြန္း ေနတာေတြ ျပန္ေပၚ လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္ တာက ပသီ ဆိုတာကို ရႈ႕ျမင္တဲ့ အျမင္ေတြ ကလည္း ကြဲေန ေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕က ပသီ လူမ်ိဳး ဆို တာ ေရွ႕အက်ဆံုး ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းက ဆင္းသက္ လာတဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြ ကေန ေပါက္ ဖြားလာ တဲ့ သီးျခား လူမ်ိဳးစု တစ္စု ၿဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က် ၿပန္ေတာ့ ပသီ ဆို တာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ပန္းေသး၊ ပသၽွဴး၊ ပထန္၊ မယ္မန္၊ က်ဴလီယာ၊ စူရ္သီ အစ ရွိ တဲ့ လူမ်ိဳးေတြ အပါ အဝင္ ေတာင္အာရွ လူမ်ိဳးစု ေတြနဲ႔ မ်ိဳးစပ္တဲ့ ကျပားေတြ အားလံုးကို ျခံဳငံု ေခၚေဝၚတဲ့ ဘံုအမည္ ျဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ၾကျပန္တယ္။ တနည္း ေၿပာရရင္ ၿမန္မာ မြတ္စလင္ ေတြအနက္က ပသီ လူမ်ိဳးဟာ သီးျခား လူမ်ိဳးစု တစ္စု ၿဖစ္တယ္လို႔ ျမင္တဲ့သူေတြ ရွိသလို ၿမန္မာ မြတ္စလင္ ေတြအားလံုး ပါတဲ့ ဘံုလူမ်ိဳး အမည္ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ေန တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ပသီ လူမ်ိဳးရဲ႕သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ရင္ အာရပ္ ကုန္သည္ေတြ၊ ပါရွန္ လူမ်ိဳးေတြ၊ ပေဒသရာဇ္ ေခတ္က စစ္ မႈထမ္း ေတာင္အာရွ မ်ိဳးဆက္ေတြ လည္းပါတယ္။ မ်ိဳးရိုး ဇစ္ျမစ္ကို အေျခခံ တယ္လို႔ ယူဆ သူေတြ ရွိသလို အမ်ား အားျဖင့္ ကေတာ့ လက္ရွိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အလယ္ပိုင္း ျမစ္ဝ ကၽြန္းေပၚ ေဒသ ကိုေရာက္ရွိ လာၾကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ေတြကို ဘံုလူမ်ိဳး အျဖစ္ ေခၚေဝၚ ခဲ့ၾကတယ္လို႔ မွတ္ယူ ထားၾက ပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အျမင္ အရ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ကတည္းက ၿမန္မာ့ နယ္နမိတ္ အတြင္း ကို ေရာက္ရွိ ေနထိုင္ ၾကသူေတြ အားလံုးဟာ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ မွတ္ယူ ထားတဲ့ အတြက္ ပသီ ေတြ ဟာ ႏိုင္ငံျခားသား လို႔သတ္မွတ္လို႔ မရပါဘူး။ ပသီ ေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားသား မဟုတ္တဲ့ အ တြက္ ႏိုင္ ငံျခား သားနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစပ္တဲ့ ကျပား ေတြလို႔လည္း ယူဆလို႔ မရပါဘူး။ ဒီလိုဘဲ ရိုဟင္ ဂ်ာ၊ ပန္းေသး၊ ပသၽွဴး၊ ေျမဒူး နဲ႔ ကမန္ လူမ်ိဳး ေတြကလည္း ပေဒသရာဇ္ ေခတ္ကတည္းက ပ သီေတြ နဲ႔ ေခတ္ ၿပိဳင္ ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမိုင္းေၾကာင္း တေလၽွာက္ သီးျခား လူမ်ိဳး စု ေတြ အျဖစ္ ေနထိုင္ လာခဲ့ ၾက တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ပန္းေသး၊ ပသၽွဴး၊ ေျမဒူး နဲ႔ ကမန္ လူမ်ိဳး ေတြကို ပသီ လူမ်ိဳး ေအာက္ထဲ ဆြဲထည့္ လိုက္မယ္ ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ သဘာဝ မက်ပါဘူး။

တခ်ိန္ တည္းမွာ မိမိကိုယ္ မိမိ အာရပ္ ကုန္သည္ေတြ၊ ပါရွန္ လူမ်ိဳးေတြ၊ ပေဒသရာဇ္ ေခတ္က စစ္မႈ ထမ္း ေတာင္အာရွ မ်ိဳးဆက္ ေတြကေန ေပါက္ဖြား လာတယ္လို႔ ခံယူ ၾကရင္ေတာ့ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ပသီ လူမ်ိဳးလို႔ ခံယူ ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္ ေခတ္မွ မဟုတ္ ပါဘူး၊ ကိုလိုနီ ေခတ္ အတြင္း မွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကို ေရာက္လာတဲ့ ေတာင္အာရွ မ်ိဳးႏြယ္စု ေတြကေန ေပါက္ဖြား လာသူ ေတြလည္း ပသီ လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူ ခြင့္ရွိ ပါတယ္။ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳး ဆိုတာ ေနခ်င္း ညခ်င္း ေပၚေပါက္ လာတာ မဟုတ္ ပါဘူး။ လူမ်ိဳး ဆိုတာ အခ်ိန္ ကာလႏွင့္ အမၽွ ေျပာင္းလဲ တက္တဲ့ Process ျဖစ္တည္မႈ မ်ိဳးပါ။ လူအုပ္စု တစ္စုဟာ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳး အသြင္ေဆာင္ လာဖို႔ အတြက္ ႏွစ္ေပါင္း ရာနဲ႔ ေထာင္နဲ႔ ခ်ီၾကာေလ့ ရွိပါတယ္။ ပထဝီ အေန အထား၊ လူမႈ ဘဝ၊ ဘာသာ စကား၊ ကိုယ္ကြယ္တဲ့ ဘာသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ ထံုးစံ အစ ရွိတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ ေတြနဲ႔ အတူ လူမ်ိဳးစု ေတြဟာလည္း ေပၚလာ တတ္တယ္၊ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားတတ္ တယ္။ ေျပာင္းလဲ သြားတတ္ ပါတယ္။ ပသီ လူမ်ိဳး ျဖစ္တည္မႈ Process က အဂၤလိပ္ -ဗမာ ပထမ စစ္ျဖစ္ လိုက္တာနဲ႔ ရပ္မသြား ပါဘူး။ အဂၤလိပ္ -ဗမာ ပထမစစ္ ရဲ႕ အေရွ႕ ပိုင္းေတြ၊ အေနာက္ ပိုင္းေတြနဲ႔ အခ်ိန္ ကာလ စည္းမ်ဥ္း ျခားတာက သက္ဆိုး ရွည္ခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္ ေဟာင္း ဦးေနဝင္းရဲ႕ အယူ အဆ သာ ျဖစ္ ပါ တယ္။ အဂၤလိပ္- ဗမာ ပထမ စစ္ျပီး ခဲ့တဲ့ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ကို အေျခခံျပီး ပိုင္းျခားတဲ့ တိုင္းရင္း သား လူ မ်ိဳး-ႏိုင္ငံျခားသာ လူမ်ိဳး ဆိုတဲ့ ဦးေနဝင္းရဲ႕ခြဲျခား သတ္မွတ္မႈ နည္းနာ အတိုင္းလည္း ရပ္တည္ဖို႔ မလို ပါ ဘူး။ယခု မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ကိုလည္း ပသီ လူမ်ိဳး အသြင္ ကူးေျပာင္း ေနတဲ့ ကာလ တစ္ခု အျဖစ္ မွတ္ ယူ ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာရပ္ ကုန္သည္ေတြ၊ ပါရွန္ လူမ်ိဳးေတြ၊ ေတာင္အာရွ မ်ိဳးဆက္ေတြ ကေန ဆင္းသက္ လာျပီး ၿမန္မာ့လူ႔ယဥ္ေက်းမူ ေရစီးေၾကာင္း အတိုင္း ေနထိုင္ သူတိုင္းဟာ ပသီလူမ်ိဳး ျဖစ္ တယ္ လို႔ ခံယူပိုင္ ခြင့္ရွိ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ (ဗမာ) လူမ်ိဳး

၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ မွာက်င္းပတဲ့ ဖဆပလ ေရႊတိဂံု အလယ္ ပစၥယံ ညီလာခံမွာ ဗမာ မူဆလင္ ေတြဟာ လူနည္းစု အခြင့္ အေရး အျပည့္ အဝ ရသင့္တယ္၊ ဒီလို လူနည္းစု အခြင့္ အေရး အျပည့္ အဝ ရဖို႔ အတြက္ ကိုလည္း ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ၾကီးက တာဝန္ ယူတယ္ ဆိုျပီး ဆရာၾကီး ဒီဒုတ္ ဦးဘခ်ိဳက အဆို တင္သြင္း ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ က်င္းပတဲ့ ဗမက အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ လူနည္းစု အခြင့္ အေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး (၃၇) မဲ - (၃၇) မဲ မဲခ်င္းတိုက္ ေနေတာ့ သဘာပတိ ျဖစ္တဲ့ ဆရာၾကီး ဦးရာဇတ္က ဘယ္ဘာသာဘဲ ကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္ ဗမာ လူမ်ိဳးဟာ ဗမာ လူမ်ိဳးဘဲ ဆိုတဲ့ အယူ အဆကို လက္ကိုင္ ထားျပီး ဗမာ လူမ်ိဳး နည္းတူ လူမ်ားစု အခြင့္ အေရးသာ ရယူ သင့္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ေပး ခဲ့ တယ္။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရွိရွိသမၽွ လူမ်ိဳးစုေတြ အားလံုးကို ျခံဳငံုျပီး “ျမန္မာ လူမ်ိဳး” လို႔က်ယ္ က်ယ္ ျပန္႔ျပန္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ၾက သလို ဆရာၾကီး ဦးရာဇာတ္ တို႔ေခတ္က လက္ခံ ထားၾကတဲ့ “ဗမာ လူမ်ိဳး” ဆိုတဲ့ သက္မွတ္ခ်က္က က်ယ္ျပန္႔တယ္။ Inclusive ေတာ္ေတာ္ေလး ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဗမာ လူမ်ိဳး ဆိုတဲ့ သက္မွတ္ ခ်က္ဟာ မ်ိဳးရိုး ဗီဇကို အေျခခံတဲ့ သီးျခား လူမ်ိဳးစု တစ္စု အသြင္ကို ဦးတည္ လာခဲ့ ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က် ျပန္ေတာ့လည္း ဗမာ ဆိုတာ ႏိုင္ငံ အမည္ကိုဘဲ ေခၚတာ ပါလို႔ ေျပာၾက ျပန္တယ္။ ဗ မာနဲ႔ ျမန္မာ အမည္ နာမေတြကို လက္ခံတဲ့ ပံုေတြ အေပၚမွာ အျငင္းပြားမႈ ေတြျဖစ္ လာခဲ့တယ္။ တစ္ဖက္ မွာေတာ့ ဗမာ ဆိုျပီး ျပည္မမွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြနဲ႔ တန္းတူ ရပ္တည္ ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္ ဗမာ (ဗမာ မူဆလင္) ေတြဟာ ဗမာ အျဖစ္ မရပ္တည္ ၾကေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံ အမည္နဲ႔ အတူ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး (ျမန္မာ မြတ္စလင္) လို႔ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲ လာခဲ့ ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္က ဒီႏိုင္ငံ၊ ဒီနယ္နမိတ္ အတြင္းမွာ တေျမတည္းေန၊ တေရတည္း ေသာက္ အတူ တကြ ေနထိုင္ ၾကသူ ေတြကို ဗမာ လူမ်ိဳးေတြ ပါဘဲလို႔ တေျပးညီ သတ္မွတ္ ခဲ့ၾက ေပမယ့္ အခုေခတ္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး (အ ခ်ိဳ႕ အယူ အဆ အရ ဗမာ လူမ်ိဳး) ဆိုတဲ့ အထဲ မွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးစု ကြဲေတြ ရွိေန ျပန္တယ္။ ဒါ ကို တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေတြခ် ထားတယ္။ တိုင္းရင္းသား ဆိုတာ ကလည္း ဦးေန ဝင္း သတ္မွတ္ ေပးခဲ့တဲ့ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ကို ေပတံ တစ္ခု အျဖစ္ လက္ရွိ တိုင္းတာ ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္ က တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိ အမွတ္ ျပဳေပး ခဲ့တဲ့ ရခိုင္- စစ္တေကာင္း၊ ျမန္မာ မူဆလင္၊ ေျမဒူး၊ ျမန္မာ-အိႏၵိယ ေတြကိုလည္း ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား စာရင္းက ပယ္ဖ်က္ ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ အေန အထား အရ ဗမာ၊ ကရင္၊ ရွမ္း အစရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ဆိုရင္ေတာ့ အားလံုး တန္းတူ ျမန္မာ လူမ်ိဳးလို႔ လက္ခံ ႏုိင္တယ္။ ဒါဟာ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာ အေပၚ အေျခခံတာ မဟုတ္ဘဲ လူမ်ိဳးစု အေပၚ အေျခခံ တာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ့ နယ္နမိတ္ အတြင္းမွာ သေႏၶ တည္ခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ပသီ၊ ပန္းေသး၊ ေျမဒူး နဲ႔ ပသၽွဴး လူမ်ိဳး ေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ လူမ်ိဳးစုေတြ ဟုတ္မဟုတ္ ဆိုတာ ဆက္လက္ အျငင္းပြား ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူမ်ိဳးစု ဝင္ေတြ အေနနဲ႔ အျခား ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြ နည္းတူ တန္းတူ အခြင့္ အေရး ရဖို႔ အတြက္ ဆက္ လက္ ခ်ီတက္ ရမယ့္ ေတာ္လွန္ေရးၾကီး တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စူရ္သီ၊ မယ္မာန္၊ က်ဴလီယာ၊ ဘန္ဂါ လီ၊ ပထန္ အစရွိတဲ့ ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံ ေတြမွာ သေႏၶတည္ ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြကိုေတာ့ ျမန္မာ လူမ်ိဳး အျဖစ္ သို႔မဟုတ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္း ဌာေန လူမ်ိဳးစုေတြ အျဖစ္ တရားဝင္ လက္ခံ ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ျမင္သာေန ပါတယ္။

ကုလား လူမ်ိဳး

တခ်ိဳ႕ ကေတာ့ ေတာင္အာရွ မ်ိဳးဆက္ကို ေရွ႕တန္း တင္ျပီး ကုလား ဆိုတာ ကိုဘဲ ဘံုလူမ်ိဳး အျဖစ္ ရပ္ တည္ဖို႔ တိုက္တြန္း ေနတာ ေတြကိုလည္း ေတြ႔ရ ပါတယ္။ လူမ်ိဳး နာမည္ ဘယ္လိုဘဲ တပ္တပ္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တိုင္းကို ကုလားလို႔ ေခၚေနမယ့္ အတူတူေတာ့ မထူးဇတ္ခင္းတဲ့ သေဘာနဲ႔ ကုလားလို႔သာ ခံယူၾကမယ္ ဆိုတဲ့ အေတြး အေခၚ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလား ဆိုတာဟာ ခ်ိဳးႏွိမ္ ေခၚေဝၚရံု သက္သက္ မ ဟုတ္ ဘဲေၿပာင္းေရႊ႕ လာသူေတြကိုေခၚတာၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ကုလားလို႔ ခံယူျခင္းဟာ ေျပာင္းေရႊ႕ လာ သူေတြ ျဖစ္ တယ္ဆိုတာကို တရားဝင္ လက္ခံ လိုက္တဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အတြင္း မွာ ေန ထိုင္ၾကသူ တိုင္းဟာ အျခား ေဒသ တစ္ခုက ေျပာင္းေရြ႕ လာသူ ေတြပါဘဲ၊ အခ်ိန္ ကာလဘဲ ကြာ တယ္ လို႔ ေစာဒက တက္ႏိုင္ စရာ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ “ေျပာင္းေရႊ႕ လာသူ” ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ အေပၚ မွာ အခ်ိန္ ကာလ တစ္ခုရဲ႕ပိုင္းျခားခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလားလို႔သာ လက္ခံ ၾကလိမ့္ မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ ကုလား လူမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာကို အစိုးရက အျမန္ဆံုး အသိ အမွတ္ ျပဳေပး လိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအသိ အမွတ္ ျပဳျခင္းနဲ႔ အတူ ေျပာင္းေရႊ႕ လာသူေတြ၊ ႏိုင္ငံျခား မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ဆိုတဲ့ အမွတ္ တံဆိပ္ ကလည္း တပါတည္း တြဲပါ လာလိမ့္မယ္ ဆို တာ ကိုေတာ့ သတိ မူသင့္ ပါတယ္။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပ ခဲ့သလို ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံ ေတြမွာ သေႏၶတည္ လာခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေတြ အျဖစ္ခံယူ ၾကမယ္၊ ေတာင္အာရွ ယဥ္ေက်းမႈကို ေလ့လာလိုက္ ၾကစားမယ္၊ ေတာင္ အာရွရဲ႕ မ်ိဳးရိုး အျဖစ္သာ ရပ္တည္ ၾကမယ္ ဆိုရင္ က်ဴလီယာ၊ မယ္မန္၊ စူရ္သီ၊ ဘန္ဂါလီ၊ ပထန္ စတဲ့ လူ မ်ိဳးစုေတြ အျဖစ္နဲ႔ ရပ္တည္ၾကျပီး ကုလားလူမ်ိဳးဆိုတဲ့ ဘံုနာမည္ ေအာက္မွာ ေနထိုင္ ႏုိင္ၾက ပါ တယ္။ ျမန္ မာ ျဖစ္ဖို႔ အေရး ကုလား ေသြးေဖာက္ ထုတ္ေပးလို႔ မရဘူးလို႔ ခံယူေနၾကတဲ့ ေတာင္အာရွ မ်ိဳး ခ်စ္ ဝါဒီေတြ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသား လူမ်ိဳးစုေတြ အျဖစ္သာ ရပ္တည္ ၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ကိုယ့္ လမ္းကိုယ္ေရြးပိုင္ခြင့္ အျပည့္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ကုလားလုပ္လို ႔သူေတြအေနနဲ ႔ကေတာ့ ေတြ႔ရ မယ့္ေဘး ၾကိဳေတြး ထားဖို႔ လိုသလို ၿမန္မာ့ နယ္နမိတ္ အတြင္းမွာ သမိုင္းေၾကာင္း ခ်ီျပီး သေႏၶတည္ လာ တဲ့ ပသီ၊ ပသၽွဴး၊ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ကမန္၊ ပန္းေသး၊ ေျမဒူး စတဲ့ လူမ်ိဳး ေတြရဲ့ ရပ္္တည္ မႈကို မထိ ခိုက္ မိေစဖို႔ အတြက္ အထူး သတိျပဳဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။

ကျပား ျပႆနာ

ျမန္မာ မြတ္စလင္ အေၾကာင္း ေျပာရင္ ကျပား ဆိုတာက အျမဲ ပါလာတက္ ပါတယ္။ ကမၻာ ေနရာ အႏွံ႔မွာ မတူ ကြဲျပားတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ေရာေထြး ေနထိုင္ ၾကတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ လူမ်ိဳး မတူသူေတြ အခ်င္းခ်င္း ထိမ္း ၿမွား ၾကတာဟာ ထူးဆန္းတဲ့ ကိစၥရပ္ မဟုတ္ ပါဘူး။ ျမန္မာ မြတ္စလင္ ေတြကသာ တမူထူးျပီး ကျပား ဇာ တိၿပ ေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ကျပား ဆိုတာ ကိုလည္း ေရွ႕တန္း တင္ဖို႔ မလိုအပ္ ပါဘူး။ ကျပား ဟုတ္ျခင္း- မ ဟုတ္ျခင္း ဆိုတာဟာ လူေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ ခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ိဳးရိုး သတ္မွတ္ မႈေတြ ကို ျပန္ ၾကည့္ တဲ့ အခါမွာ အေဖဖက္ နဲ႔ အေမဖက္ မ်ိဳးရို ႏွစ္ခု လံုးကို တန္းတူညီမၽွ အသိ အမွတ္ ျပဳတဲ့ Bilateral Rules ကိုလက္ခံ က်င့္သံုးသူ ေတြသာလၽွင္ ကျပား အျဖစ္ ခံယူ ၾကပါတယ္။ ဒီနည္း နာဟာ မ်ိဳးရိုး သတ္မွတ္ ခ်က္မွာ တစ္ခု တည္းေသာ နည္းနာ မဟုတ္ သလို ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ကလည္း ဒီနည္းနာ အတိုင္း က်င့္သံုး ရမယ္လို႔ ဥပေဒနဲ႔ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဓေလ့ ထံုးတမ္း အရဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ အတည္ တက် သတ္မွတ္ ထားတာ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူမ်ိဳး မတူသူ မိဘ ႏွစ္ပါးက ေပါက္ဖြား လာသူတိုင္း ကျပား ျဖစ္တယ္လို႔ တသတ္မွတ္တည္း မွတ္ယူလို႔ မရပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က Unilineral Rules လို႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳးရိုး တစ္ခုတည္း ကိုဘဲ လိုက္တဲ့ နည္းနာေတြ အတိုင္း လိုက္ခံ ၾကပါတယ္။ မ်ိဳးရိုးစဥ္ ဆက္တစ္ေလၽွာက္ အေဖဖက္ ဒါမွမဟုတ္ အေမဖက္ တစ္ခုခု ကိုဘဲ အစဥ္ တစိုက္ လိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီထဲ မွာမွ အေဖဖက္ လိုက္တယ္ဆို Patrilineal၊ အေမဖက္ လိုက္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ Matrilineal လို႔သတ္မွတ္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေဖဖက္ ကိုဘဲ လိုက္ရမယ္၊ အေမဖက္ ကိုဘဲ လိုက္ရမယ္ ဆိုတဲ့ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ ခ်က္လည္း မရွိျပန္ ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က် ျပန္ေတာ့ Ambilineal Rule ဆိုတဲ့ အေနနီးတဲ့ ေဆြမ်ိဳး အသိုင္း အဝိုင္း ဖက္ကို လိုက္ၾက ပါ တယ္။ အေဖရဲ႕ အမ်ိဳး ေတြၾကားမွာ ၾကီးျပင္းလို႔ အေဖရဲ႕လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူ တာမ်ိဳး၊ အေမရဲ႕ အ မ်ိဳး ေတြ ၾကားမွ ၾကီးျပင္းရင္ အေမရဲ႕ လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူတာမ်ိဳး ၿဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခု ကေတာ့ Double Descent ဆိုတဲ့ ႏွစ္မ်ိဳး လံုးကို ခြႏွင္းတဲ့ သက္မွတ္ ခ်က္လည္း ရွိပါ ေသးတယ္။ အေဖရဲ့ အမ်ိဳးေတြ ၾကားေရာက္ေတာ့ အေဖရဲ႕ လူမ်ိဳး၊ အေမရဲ႕ အမ်ိဳးေတြ ၾကားေရာက္ေတာ့ အေမ လူမ်ိဳး လုပ္တာ မ်ိဳး ျဖစ္ ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳး ေတြဟာ ဒီလို လူမ်ိဳး သတ္မွတ္ ရာမွာ ဘယ္နည္း နာကိုဘဲ အတည္ တက် က်င့္သံုးမယ္လို႔ ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ ခ်က္ေတြ မရွိတဲ့ အတြက္ ျမန္မာ မြတ္စလင္ ေတြကိုလည္း အေဖ ဖက္ေရာ အေမ ဖက္ပါ လိုက္ျပီး အေပါင္း လကၡဏာ ေတြနဲ႔ လူမ်ိဳး ႏွစ္ခု စလံုးကို ထည့္ရ မယ္လို႔ အတင္း အဓမၼ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ လူတစ္ေယာက္ခ်င္း စီမွာ ကိုယ္ပိုင္ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတာ အရင္ဆံုး ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အသိ အမွတ္ ျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။ ကရင္ ေသြးစပ္လို႔ ကရင္ လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူခ်င္တယ္ ဆို ရင္လည္း ကရင္ လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူပိုင္ခြင့္ အျပည့္ အဝ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကရင္ လူမ်ိဳး အျဖစ္ ခံယူ မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကရင္ရဲ႕ ရိုးရာ ဓေလ့နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ေတြကိုလည္း ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုး ထားျပီး လိုက္နာ က်င့္ သံုးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား တတ္ဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။

၂၀၁၄ သန္းေခါင္ စာရင္း

ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ေနထိုင္ ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္ေတြ အေနနဲ႔ လက္ရွိ အစိုးရက အသိ အ မွတ္ ျပဳ ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ၁၃၅ စုထဲက လူမ်ိဳးစု တစ္ခုခု အျဖစ္ သန္းေခါင္ စာရင္း မွာ ေရြး ခ်ယ္ ျဖည့္ စြတ္ လိုက္တာနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ၿဖစ္သြား ၿပီလို႔ မွတ္ယူလို႔ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သန္းေခါင္ စာရင္း ထုတ္ ၿပန္ ေၾကညာတဲ့ အခါမွာ ဘယ္လူမ်ိဳးရဲ႕ ဘယ္ေလာက္ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဘယ္ဘာသာကို ကိုးကြယ္တယ္ ဆိုျပီး လူမ်ိဳးနဲ႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာ ယွဥ္တြဲ ေနလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို သတိမူ သင့္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳး စာရင္းမွာ မပါ ေပမယ့္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ျမန္မာ အျဖစ္ခံ ယူထား ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္ေတြ က လူမ်ိဳးစု ေနရာမွာ “အျခား တိုင္းရင္း သားမ်ား” ဆိုတာ ကိုသာ ေရြးခ်ယ္ျပီး မိမိ သက္ဆိုင္ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ပသီ၊ ပန္းေသး၊ ပသၽွဴး၊ ေျမဒူး ဆိုတာကို လက္ေရးနဲ႔ ေရးထည့္ဖို႔ လိုအပ္ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ခ်င္း စီက မိမိကိုယ္ မိမိ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါမွ မဟုတ္ ကုလား အျဖစ္ ခံယူျပီး ႏိုင္ငံျခား ေသြးေႏွာ တယ္လို႔ လက္ခံ ထားသူ ေတြကလည္း “ျမန္ မာ-ႏိုင္ငံျခား ေသြးေႏွာမ်ား” ဆိုတာကို ေရြးျပီး မိမိခံယူတဲ့ က်ဴလီယာ၊ မယ္မန္၊ စူရ္သီ၊ ဘန္ဂါလီ၊ ပ ထန္ အစရွိတဲ့ လူမ်ိဳးတစ္ မ်ိဳးမ်ိဳးဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေပါင္း လကၡဏာ ေတြခံျပီး ႏွစ္မ်ိဳး သံုးမ်ိဳးဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ လက္ေရးနဲ႔ ထည့္ေရး ႏုိင္ပါတယ္။ သန္းေခါင္ စာရင္း ျဖည့္တဲ့ အခါမွာ ‘ျမန္မာ- ႏုိင္ငံျခား ေသြးေႏွာမ်ား’၊ ‘အိႏိၵယ’၊ ‘ပါကိစၥတန္’၊ ‘ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္၊ ဘဂၤလီ’ အစ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳး ေတြကို ေရြးခ်ယ္ ထားၾကျပီး အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္ ေတြပါ ဆိုရင္ေတာ့ “ျမန္မာ ႏုိင္ငံ မွာရွိတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ ဝင္ေတြက သူတို႔ကိုယ္ သူ တို႔ ႏုိင္ ငံျခား သား အျဖစ္ ခံယူ ၾကသူေတြ၊ ႏိုင္ငံသား ေသြးေႏွာ သူေတြ အျဖစ္ ခံယူ ၾကသူေတြ၊ တိုင္း ရင္း သား အျဖစ္ မေရြးခ်ယ္ ၾကသူေတြ ပါလို႔” တရားဝင္ မွတ္တမ္း တင္လိုက္ သလို ျဖစ္ေန ပါလိမ့္မယ္။ ဦးေနဝင္းနဲ႔ စစ္အာ ဏာ ရွင္ေတြ ေပးခဲ့တဲ့ “ႏိုင္ငံျခားသား ေသြးေႏွာတယ္” ဆိုတဲ့ အယူ အဆကို သက္ဆိုး ရွည္ေအာင္ အင္ အား ျဖည့္သလို ျဖစ္သြားမယ္ ဆိုတာ သတိ ျပဳၾကဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။