ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား

ရခုိင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ဟု ေျပာင္းလဲ ေခၚဆုိျခင္းေၾကာင့္ ျပႆႆ နာ မေျပလည္ႏုိင္

ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေအာင္မဂၤလာ ရပ္ကြက္ရွိ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ မ်ားကို ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ကေတြ႕ရစဥ္။ (AP Photo/Khin Maung Win)

မဆုမြန္
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
18.6.2016

လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ဘက္ၾကား အဆင္ေျပၿပီး အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈရဖို႔ “ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္း”လို႔ သံုးႏွဳန္းေျပာဆိုဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရက ကုလသမဂၢမွာ တရားဝင္ ေျပာၾကား လိုက္တာဟာ ျပႆနာကို အမွန္တကယ္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္း ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္း မဟုတ္ဘူး လို႔ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက တင္းမာေနဆဲ ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ရတာဟာ အခြင့္အေရး တန္းတူမရတဲ့ မညီမွ်မႈေတြနဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ဆံုး႐ံႈးမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံု မဆုမြန္ က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း မတူညီတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ခုအၾကား နာမည္ အသံုးအႏႈန္း ကြဲျပားမႈေတြေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့မွ အေျခအေန မဆိုးရြားရေလေအာင္ “ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ေတြ” လို႔ သံုးႏွဳန္း ေျပာဆို ၾကဖို႔ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္က ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ (၃၂) ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံမွာ မေန႔ ေသာၾကာေန႔က ပထမဆံုး အႀကိမ္ တရား၀င္ ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြ အဓိက ျဖစ္ေပၚေစတာဟာ ဘာသာေရး အေျခခံ ၀ါဒီ ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္က သံုးႏွဳံးေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အေပၚမွာ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ဘက္က တုန္႔ျပန္ ေျပာၾကား လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလိုမ်ိဳး ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔မသံုးပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ေတြလို႔ နာမည္ ေျပာင္းသံုးပါလို႔ ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ကုလသမဂၢကို ေျပာလုိက္႐ံုနဲ႔လည္း တကယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြ ဟာ ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားသူ မေဝေဝႏုက ေထာက္ျပပါတယ္။

“သူတို႕ေတြရဲ႕ နာမည္နဲ႕ identity ကို အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႕ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို အသိအမွတ္မျပဳပဲနဲ႕ နာမည္ကို ျငင္းပယ္ျခင္းဟာ သူတို႕ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ အေျခခံ အခြင့္အေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ျငင္းပယ္တာနဲ႕ အတူတူပဲ။ အဲဒီလို ျငင္းပယ္ျခင္း အားျဖင့္ မွန္ကန္တဲ့ အေျဖတစ္ခု ရလိမ့္မယ္လို႕ မထင္ပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြလို႕ သံုးေတာ့ ဒါဟာ အရမ္းကို broad ျဖစ္ပါတယ္။ အရမ္း generalize ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မြတ္စလင္ လူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒီလို ေျပာလိုက္ျခင္းျဖင့္ အေျဖ ေျဖရွင္းသြားႏိုုင္မယ္လို႕ ကၽြန္မတို႕ ယံုၾကည္မႈ မရွိပါဘူး။ အဓိကကေတာ့ ေရရွည္အတြက္မွန္တဲ့ အေျဖကို ဒီမိုကေရစီ မူ၀ါဒေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရးရဲ႕ စံႏႈန္းေတြ အေပၚမွာ ရပ္တည္ၿပီးေတာ့ အစိုးရက ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့နဲ႕ လူနည္းစုေတြရဲ႕ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးဖို႕ လိုမယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ”

လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ဘက္ၾကား အဆင္ေျပၿပီး အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈရေအာင္ ရခုိင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ အသိုင္းဝိုင္းလို႔ သံုးပါလို႔ ဆို႐ံုနဲ႔ေတာ့ ႏွစ္ရွည္ လမ်ား ျဖစ္တည္ေနတဲ့ ျပႆနာတခုကို ေရတိုနည္းလမ္းနဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကိုလည္း ရခုိင္စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ေဒၚေစာခင္တင့္ ေဒၚေစာခင္တင့္က သံုးသပ္ပါတယ္။

“အဲဒီလို တစ္ဖက္သက္ေရွာင္ထြက္လို႕ကေတာ့ ျပႆနာ ေျပလည္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ ဒီ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံက ကူးလာတဲ့ လူမ်ိဳးျဖစ္တယ္ဆိုတာ အန္တီတို႕ ရခိုင္ဘက္က အခိုင္အမာ သက္ေသ၊ သမိုင္း သက္ေသ အကုန္ ျပလို႕ရတယ္။ အဲဒီလို ကူးလာတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ အေပၚမွာ၊ ဟုတ္ၿပီ။ ဒီ ၁၉၈၂ ဥပေဒအရ သူတို႕ေတြ ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ဘယ္ေလာက္ ေပးႏိုင္မလဲ။ ဒါကိုပဲ အစိုးရက လုပ္ေစခ်င္တယ္။ အန္တီတို႕က။ သူတို႕ေတြဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံက လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါကိုေတာ့ ဘယ္လိုမွ ျငင္းလို႕ မရဘူး။ သမုိင္းအရလည္း ျငင္းလို႕ မရဘူး။ အဲေတာ့ ျငင္းလို႕မရတဲ့ ဟာကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္မ်ားဆိုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ နဂိုကတည္းက ေရာက္ေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႕ေတြဟာ ဒီဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္က ကၽြန္မတို႕ ဘက္ကို ကူးလာတဲ့ မြတ္စလင္ေတြပါ။ အဲေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ က လာတဲ့ ဘဂၤါလီေတြဆိုတာ ကၽြန္မတို႕မွာ သမိုင္းသက္ေသ အကုန္လံုး ရွိရဲ႕သားနဲ႕ ဒါကို ဘဂၤါလီလို႕ ေခၚလို႕ မရဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ မွန္ကန္မႈ မရွိဘူး။ ”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အဖိႏွိပ္ခံေနရတာဟာ ဘာသာေရး အေျခခံဝါဒီ တခုတည္းေၾကာင့္မဟုတ္ပဲ အေျခခံ လူသား အခြင့္အေရး တန္းတူညီမွ်မရပဲ ရပ္တည္မႈ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြနဲ႔ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ရင္ဆိုင္ ေနရတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ မေဝေဝႏုက ေျပာဆို လုိက္ပါတယ္။

“မမွ်တမႈနဲ႕ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ၊ ဒီ ဖိႏွိပ္မႈေတြေပါ့ေနာ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးေန၀င္း လက္ထက္ ကတည္းက ဒီလိုမ်ိဳး လူမ်ိဳးစုေတြ အေပၚမွာ၊ လူနည္းစုေတြ အေပၚမွာ၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြ အေပၚမွာ ဖိႏွိပ္လာတဲ့၊ ဒီလိုမ်ိဳး က်င့္သံုးလာတဲ့ ခြဲျခား ဆက္ဆံတဲ့ မူ၀ါဒေတြနဲ႕၊ ဖိႏွိပ္မႈေတြကေန အေျခခံၿပီး ျဖစ္လာတာလို႕ ကၽြန္မေျပာခ်င္္ပါတယ္။ အဲဒီကေနၿပီး သူတို႕ေတြရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြ လံုး၀ကို ရုတ္သိမ္း ခံရတယ္။ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒေတြ ျပဒါန္းတယ္။ တိုင္းရင္းသား စာရင္းေတြ ျပဒါန္းတယ္။ အဲဒီကေနမွ ဒီလူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ အားလံုး ဆံုးရွံဳးသြားတဲ့အထိ ျပဳမူလာခဲ့တဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြရဲ႕ ရလဒ္ကို ေတြ႕ၾကံဳေနရတယ္ လို႕ ကၽြန္မ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ရတာ ဟာ ဘာသာေရး အေျခခံဝါဒီေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ ဆိုတဲ့အေပၚ ရခုိင္ အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႔ ဒု ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေစာခင္တင့္ကေတာ့ လက္မခံပါဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္ တြင္း ျဖစ္ေနတဲ့ တကယ့္ ျပႆနာ အရင္းျမစ္ကို ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ကုလသမဂၢက သမုိင္းေၾကာင္းနဲ႔တကြ စနစ္တက် လာေရာက္ ေလ့လာ သံုးသပ္ ေစခ်င္ပါတယ္ လို႔လည္း ေဒၚေစာခင္တင့္က ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္မတို႕ရဲ႕ ရခိုင္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ဒီ လူမ်ိဳး ႏွစ္လံုးေပၚမွာ တကယ့္ကို ထဲထဲ ၀င္၀င္ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႕က သူတို႕ကို ဖိႏွိပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႕ေတြက အင္အားမ်ားစြာနဲ႕ ကၽြန္မတို႕ ရခိုင္ေတြကို မေနႏို္င္ေအာင္ ဖိႏွိပ္ေနတာ ပါ။ ဒါဟာ တကယ္ကို ေျပာင္းျပန္ ႀကီး ျဖစ္ေနတာကို ကမၻာႀကီးက အေသအခ်ာ မျမင္ေပးႏိုင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ တကယ့္ ႏွိဳက္ႏွိဳက္ခၽြတ္ခၽြတ္ သိခ်င္တယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႕ လို႕ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံုၿပီးေတာ့ တကယ္လိုက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းၾကည့္ပါလို႕။ ဒါကို ကၽြန္မ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ဘက္ၾကား နာမည္ အသံုးအႏွဳန္းေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ပိုၿပီး ဆိုးရြားမသြားရေအာင္ NLD အစိုးရ အေနနဲ႔ ႀကိဳးစား ကိုင္တြယ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿပီးခဲ့တဲ့လက ေျပာဆို ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အမည္နဲ႔ သံုးႏွဳန္းေခၚဆိုရမလဲ ဆိုတာ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ကုလသမဂၢမွာ မေန႔က တရား၀င္ ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အေနနဲ႔ မမွန္ကန္တဲ့ နာမည္ေတြေပးၿပီး သံုးႏွဳန္းေျပာဆို သြားတာကို ျမန္မာအစိုးရက ေထာက္ခံမွာ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီလို မွန္ကန္မႈ မရွိတဲ့ အမည္ေတြ သံုးျခင္းအားျဖင့္ အေျခအေနေတြကို ပိုၿပီး ဆိုးရြား ေစေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚသက္သင္ဇာထြန္းက တုန္႔ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Buddhist Fundamentalist လို႔ေခၚတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံ၀ါဒီ ဆိုတာမ်ဳိး မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆိုသြားခဲ့ ပါတယ္။

Comment ေရးရန္

Rohingya Exodus