ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကုိ ကုလ အေထြေထြညီလာခံကေန တဆင့္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ ခုံရုံးမွာ တရားစြဲဖုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးေျပာ
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra'ad al-Hussein (ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
9.3.2018
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ့ အႀကီးအကဲျဖစ္သူ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ အေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ အတြက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံက ျမန္မာအစုိးရ ကုိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံရုံးမွာ တရားစြဲဆုိဖုိ႔ ဒီေန႔ ေသာၾကာေန႔ (မတ္လ ၉) မွာ ေျပာၾကားလုိက္တယ္လုိ႔ Reuters သတင္းဌာနက ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra'ad al-Hussein က ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးလြန္ထားတယ္လုိ႔ သံသယ ျဖစ္ေနရတဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးခြင့္ေတြ ေပးဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ တုိက္တြန္းထားတယ္။
ဆြဇ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမဳိ႕က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္လုိ႔ ခုိင္ခုိင္မာမာ သံသယ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကုိ တရားရုံးကေနသာ အတည္ျပဳလုိ႔ရမယ္” လုိ႔ Zeid Ra'ad al-Hussein ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၅) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းမွာ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္က ရုိဟင္ဂ်ာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ အရွင္လတ္လတ္ မီးရႈိ႕သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေသနတ္၊ ေလာင္ခ်ာေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဓါးနဲ႔ လည္လွီး ခုတ္ျဖတ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြကုိ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ရြာေပါင္း ၃၆၀ နီးပါးကို မီးရႈိ႕ ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ၿပီး၊ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid က လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္းသုတ္သင္ျခင္းရဲ့ ျပဌာန္းပါ ဥပမာအတုိင္း လုိ႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ သြားေရာက္ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ေနာက္ ယခုအခါ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ရပ္လုိ႔ ေျပာၾကားေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရက ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္က ပါေမာကၡ ရန္ဟီးလီ ကုိလည္း ျပည္၀င္ခြင့္ ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားလုိက္တဲ့ အျပင္၊ ႏုိင္ငံတကာ က ေတာင္းဆုိေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ကုိလည္း ျပည္၀င္ခြင့္ မေပးတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာေတာ့ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကုိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံရုံးတင္ဖုိ႔ အပူတျပင္း ႀကဳိးပမ္းေနတာ အမ်ားအျပား ရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ ပါေမာကၡ ရန္ဟီးလီ ကေတာ့ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈရဲ့ အသြင္အျပင္ လကၡဏာေတြကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လုိ႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ Channel 4 သတင္းဌာနဲ႔ သီးသန္႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာဆုိထားၿပီး၊ မၾကာေသးခင္က ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ ဆုိးလ္ၿမဳိ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း အလားတူ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကေတာ့ ရာဇ၀တ္မႈ တစ္ခုမွ က်ဴးလြန္ထားျခင္း မရွိသေယာင္ အျမဲေျပာဆုိေလ့ရွိၿပီး၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းက တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရုံးက ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ႀကဳိးပမ္းစဥ္က ဓါတ္ပုံေတြကုိ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တုန္း ရုိဟင္ဂ်ာ-ရခုိင္ အဓိက႐ုဏ္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ရခုိင္ေတြကုိ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ဓါတ္ပုံေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဓါတ္ပုံေတြနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။