RFA ျမန္မာပုိင္း
8.4.2013
ဦးဝင္းတင္ႏွင့္ စကား ေျပာျခင္း
ဒီအပတ္ ဦးဝင္းတင္နဲ႔ စကား ေျပာျခင္း အစီ အစဥ္မွာ လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚ ေနတဲ့ ဗုဒၶ ဘာသာနဲ႔ မူစလင္ အၾကား ျပႆနာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နယူးေယာက္ ျပည္နယ္ေရာက္ ျမန္မာ့ အေရး လႈပ္ရွားသူ ဦးေဌးလြင္က RFA တယ္လီဖုန္း လုိင္းေပၚက တဆင့္ ဦးဝင္းတင္နဲ႔ တုိက္ရုိက္ ေျပာဆုိ ထားတာကုိ နားဆင္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးခင္ေမာင္စုိးက တင္ဆက္ ထားပါတယ္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - Eleven Media Group) |
ဧၿပီလ (၂) ရက္ေန႔ နံနက္ ၂ နာရီ ၄၅ မိနစ္တြင္ စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မီးေလာင္မႈမွ အသက္ရွင္၍ လြတ္ ေျမာက္ လာသည့္ ေက်ာင္းသား မ်ားအနက္ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးကုိ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ထားသည့္ အ သံ ဖုိင္ကုိ လူမႈကြန္ယက္ ေပၚမွ ရရွိခဲ့သျဖင့္ RB News စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ား နားဆင္ရန္ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ ပါ သည္။
 |
| အရွင္ လတ္လတ္ မီးရွဴိ႕ ခံရၿပီး ေသဆုံး ရသူ တစ္ဦး (ဓါတ္ပုံ - AFP) |
မိတၱီလာ ၿမဳိ႕တြင္ ယမန္ေန႔ ညက ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ လုိ္က္ေသာ္ လည္း မြတ္စလင္ မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား မီးရွဴိ႕ ခံရျခင္း၊ မြတ္စလင္ မ်ားသတ္ ျဖတ္ခံ ရျခင္း မ်ားအဆက္ မျပတ္ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည္။
မိတၱီလာ ၿမဳိ႕ေဒသခံ မြတ္စလင္ မ်ားကုိ ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္း ႏွင့္ ျမန္မာ မြတ္စလင္ မီဒီယာ မ်ားမွာ ေမးျမန္း ထားသည္ မ်ားကုိ ေအာက္ပါ Soundcloud ဖုိင္မ်ားမွ တဆင့္ နားဆင္ ႏုိင္ပါၿပီ။
 |
| ကုိထြန္းခင္အားရုိဟင္ဂ်ာရုိးရာ၀တ္စုံျဖင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံစတူဒီယုိ၌ေတြ႕ရစဥ္ |
ရခုိင္ျပည္နယ္မွ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုၾကား ယုံၾကည္မႈတံတုိင္းအား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ ရန္ႀကဳိးစားေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနသူ အင္ဂ်င္နီယာတစ္ဦး
မင္းသိန္း
RB News
13.1.2013
ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Burmese Rohingya Organisation UK ရဲ့ ဥကၠဌ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အဂၤလန္ႏိုင္ငံ London Southbank University မွာ Civil Engineering ဘာသာရပ္နဲ႔ ပါရဂူဘြဲ႕ (Ph.D) တက္ေရာက္ သင္ၾကားေနတဲ့ ကုိထြန္းခင္ (ခ) Ziabul Gaffar ကုိ ကၽြန္ေတာ္ေမးခြန္း တစ္ခ်ဳိ႕ေမးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကုိထြန္းခင္က ရခုိင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမဳိ႕မွာပညာသင္ၾကားႀကီးျပင္းလာသူျဖစ္ၿပီး ၊ အခုေတာ့ အဂၤ လန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမဳိ႕မွာ ဆက္လက္ ပညာသင္ၾကားေနသူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။
ကုိထြန္းခင္ရဲ့ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈေတြထဲက တခ်ဳိ႕ကုိေျပာျပရမယ္ဆုိ ရင္ Burmese Rohingya Organisation UK အဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ တည္ေထာင္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သလုိ ၂၀၀၅ခုႏွစ္ကစၿပီး ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေနသူ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ သူဦးေဆာင္ ျဖတ္ သန္း လာတဲ့ (၇) ႏွစ္ကာလအတြင္း ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ ခံေနရမႈ အေျခ အေနအရပ္ရပ္ကုိ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္အပါအ၀င္၊ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အျခားဥေရာပအဖြဲ႔အစည္းအားလုံးကုိ ရွင္း လင္းေျပာၾကားႏုိင္ခဲ့တဲ့ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး US Congress, US State Department, US Senate, UN Indigenous Forum in New York နဲ႔ UN Human Right Council in Geneva တုိ႔အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့သူ တစ္ဦး လည္းျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏုိင္ငံရဲ့နာမည္ႀကီး သတင္းစာ တစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ The Independent သတင္းစာႀကီးမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး သတင္းေဆာင္းပါး အခ်ဳိ႕ကုိ လည္းကုိထြန္းခင္ေရးသား ခဲ့တယ္။ ဒါေတြအျပင္ ျပည္ပျမန္မာ သတင္း ဌာန အခ်ဳိ႕ေတြမွာလည္းေတႊ႔ ဆုံေမးျမန္း ခန္းေတြျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻ႕သတင္း ဌာနႀကီးေတြျဖစ္ တဲ့ CNN, BBC နဲ႔ Al Jazeera တုိ႔မွာလည္း ကုိထြန္းခင္ရဲ့ အင္တာ ဗ်ဴးေတြေတြ႕ေနရပါတယ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရ ရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္အတြင္း ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံး လူ႔အ ခြင့္အေရး နစ္နာ ဆုံးရွဴံးေနမႈနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး စု မ်ားရဲ့မတရား လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံ စားေနရ မႈေတြကုိ ကမာၻ႕ႏုိင္ငံႀကီးမ်ားကသိရွိ နားလည္ လာေအာင္ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပမွာ ဦးေဆာင္ႀကဳိး စားေဆာင္ ရြက္ေနသူတစ္ဦး လည္းျဖစ္တယ္။ သူ႔ရဲ့အေတြး အေခၚ၊အယူအ ဆနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ ႔ရခုိင္ျပည္ နယ္က လူထုေတြ အေပၚထားတဲ့ ေစတနာ၊ ေမတၱာတရားေတြကုိ သိရွိသူေတြအေနနဲ ႔ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ တစ္စု ရဲ့မိမိတုိ႔ရဲ့ အက်ဳိးအတြက္ လိမ္ညာဖန္တီးၿပီး သူ႔အေပၚစြပ္စြဲထားတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ အေျခ အျမစ္လုံး၀ မရွိေၾကာင္းသိရွိၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ကမာၻ ႀကီးကုိနယ္စည္းမျခားတဲ့ ကမာၻႀကီးျဖစ္ လာေအာင္ တဆင့္ ခ်င္းႀကဳိးစားေနၾကတယ္။ မၾကာ ခင္အခ်ိန္အတြင္း မွာ ASEAN ဟာလည္း လူေတြအလြယ္တကူ သြားလာ လႈပ္ရွား ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္လာႏုိင္ ေအာင္အတားအ ဆီးေတြကုိ တဆင့္ ခ်င္းခ်ဳိးဖ်က္ေတာ့ မယ္။ဒီလုိ အေျခအေနမ်ဳိးမွာရခုိင္အစြန္းေရာက္ေတြကကမာၻႀကီးနဲ႔ ေျပာင္းျပန္ေတြး ေခၚေနတာကုိအံ့ၾသစြာေတြ႕ေနရ တယ္။ အခုရခုိင္ျပည္နယ္ဟာျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒုတိယအ ဆင္းရဲ ဆုံးျပည္ နယ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ေတြဟာေနာက္ ထပ္ဘယ္ေခ်ာက္ထဲထိ ဆြဲခ်သြား မလဲဆုိတာကုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ ရဲ့ျပည္သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ရင္တထိတ္ထိတ္ နဲ႔ၾကည့္ရွဴေနရတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး စုေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ မိမိတုိ ႔ရဲ့ဘုိး၊ ေဘး၊ ဘီ၊ ဘင္ေနလာခဲ့၊ ေသလာခဲ့တဲ့ ဒီအာရ္ကန္ေျမ (ရခုိင္ျပည္ နယ္)နဲ႔ ျပည္သူျပည္ သားေတြရဲ့ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မႈ႔ေတြကုိဘယ္ေလာက္ထိလုိလားၾကတယ္ ဆုိတာကုိ ကုိထြန္း ခင္ရဲ့ စကားေတြ အတြင္းမွာရွာေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ ကုိထြန္းခင္ကုိကၽြန္ေတာ္ေမးျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ကေတာ့ …
MT - ေမး ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္းအတြင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ကမန္မြတ္စလင္ေတြရဲ့ အုိးအိမ္ေတြ၊ စီးပြား ဥစၥာေတြမီးရွဴိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ရတဲ့အျပင္ လူေတြလည္းမ်ားစြာအသတ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိလည္း ရခုိင္ျပည္ နယ္အတြင္းက မြတ္စလင္ေတြဟာ ရခုိင္အစြန္းေရာက္ေတြ၊ နယ္ေျမခံ အာဏာပုိင္ေတြရဲ့ ပုံစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးရဲ့ ဒုကၡ ေပးျခင္းကုိခံေနရတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေရာက္ေနၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ လည္း စားနပ္ရိကၡာ မလုံေလာက္မႈ၊ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့မႈစသျဖင့္ ဒုကၡေပါင္းစုံခံစားေနရတယ္။ ဒါေတြ နဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး စုေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္အေနနဲ ႔ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အ စည္းေတြနဲ ႔ျမန္မာအစုိးရကုိ ဘာေတြေျပာခ်င္ပါသလဲ?
TK - ေျဖ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းကုိ RNDP ပါတီက စနစ္တက် စီမံကိန္းဆြဲၿပီး ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္ေတြကုိ မက္လုံး အမ်ဳိးမ်ဳိးေပး စည္းရုံးၿပီးေတာ့ ဒီအေရးအခင္းကုိ ဖန္တီးခဲ့တာျဖစ္တယ္။ RNDP ပါတီရဲ့စီမံကိန္းေတြဟာ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံက ဟစ္တလာဦးေဆာင္တဲ့ နာဇီပါတီရဲ့ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ အဆင့္တုိင္း အဆင့္ တုိင္း သြားတူေနတာကုိ ဂရုစုိက္ၿပီးေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့လူေတြသိေန၊ ျမင္ေနၾကပါတယ္။ RNDP ရဲ့စီမံ ကိန္းေတြ ကုိေဒသခံ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြေရာ၊ ျပည္နယ္ အစုိးရ အဖြဲ႔၀င္ အမ်ားစုေရာ၊ ဗဟုိအစုိးရ၀န္ ႀကီးတခ်ဳိ႕ပါပူးေပါင္းပါ၀င္ၿပီး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေနတာ ကုိႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အ စည္းေတြနဲ႔ အစုိးရေတြကပါ အေထာက္ အထား အျပည့္အစုံနဲ႔ သိရွိေနၾကတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ လည္း ဒီအေၾကာင္း အရာေတြကုိ တိတိက်က်သိရွိေနၿပီလုိ ႔ကၽြန္ေတာ္ယုံၾကည္တယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္း အတြင္းဆင္းရဲ ဒုကၡေရာက္ ေနၾကတဲ့ လူ ၉၀% ေက်ာ္ဟာ မြတ္စ လင္ေတြျဖစ္ တယ္။ အခုျပည္နယ္ အစုိးရကအေရးအခင္းကုိ ဖန္တီးတယ္ဆိုၿပီး ဖမ္းဆီးထားတဲ့ လူေတြ ထဲမွာ၈၀% ေက်ာ္ဟာ မြတ္စလင္ေတြျဖစ္ေနတယ္။ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြ ဆီကုိရိကၡာေတြ မေရာက္ႏုိင္ေအာင္ RNDP ပါတီ၀င္ေတြ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေႏွာက္ယွက္ေနၾကတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းျပႆနာ မဖန္တီးႏုိင္ခဲ့ တဲ့ေနရာေတြက မြတ္စလင္ေတြကုိ လည္းစီးပြားေရး မလုပ္ႏုိင္ေအာင္၊ မြတ္စလင္ကေလးေတြ ကုိပညာမ သင္ႏုိင္ေအာင္လုပ္ထားၾကတယ္။ ဒါေတြကုိျပည္နယ္ အစုိးရမ်က္ ကြယ္ျပဳထားတယ္။ လုံး၀တားဆီး အေရး ယူျခင္းမရွိေသးဘူး။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ႏုိင္ငံ တကာ မ်က္ႏွာစာမွာ သမၼတရဲ့ ဂုဏ္သိ ကၡာ၊ ျမန္ မာႏုိင္ငံနဲ ႔ျမန္မာျပည္ သူတစ္ရပ္လုံးရဲ့ ဂုဏ္သိ ကၡာ မဲ့ေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲ့ လူေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူသင့္တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္၊ ဥေရာပေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြကုိေတာင္းဆုိ ထား တာကေတာ့ ဇြန္လအတြင္းပထမ အႀကိမ္အေရး အခင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ကမန္မြတ္စလင္ေတြရဲ့ အိမ္ေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြ မီးရွဴိ႕ဖ်က္ဆီး ခံရတယ္။ လူေတြလည္း အမ်ားႀကီးေသခဲ့ရတယ္။ ရခုိင္ေတြ ဖက္ကလည္း ပ်က္စီး တာေတြ အနည္းငယ္ ရွိခဲ့တယ္။ အစုိးရ ကုိယ္တုိင္က ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ မြတ္စ လင္ေတြကုိ ဘာ အကာအကြယ္ မွ မေပးတဲ့အျပင္ မြတ္စလင္ေတြကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာဆုိ စြပ္စြဲခဲ့ တယ္။ ေလး လၾကာၿပီး ေအာက္ တုိဘာလမွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ျဖစ္ လာေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ အႀကီးအက်ယ္ ခံခဲ့ရ တယ္။ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းက မြတ္စလင္ေတြဟာ လုံၿခဳံစိတ္ခ်မႈ႔ ကုိျပည့္ျပည့္၀၀ မခံစား ရေသးဘူး။ RNDP ပါတီဥကၠဌ တိကုေအးေမာင္ရဲ့ တတိယအႀကိမ္ အေရးအခင္းဖန္တီး မယ္ဆုိ တဲ့ေဆာ္ၾသမႈေတြ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ လည္းရွိေနေတာ့၊ အကယ္ ၍ျမန္မာအစုိးရက ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း က မြတ္စလင္ေတြ ကုိျပည့္ျပည့္ ၀၀လုံၿခဳံမႈမေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ကုလသမဂၢၿငိမ္း ခ်မ္းေရးတပ္ေတြ ၀င္ေရာက္ ၿပီးေတာ့ ျပႆ နာျဖစ္ မလာေအာင္ ၀င္ေရာက္တားဆီး သင့္တယ္လုိ႔ ေတာင္းဆုိ ထားပါ တယ္။ ေနာက္ တစ္ခ်က္ကႏုိင္ငံ တကာအဖြဲ႔အစည္းေတြ ပူးေပါင္းၿပီး စုံစမ္းစစ္ေ ဆးေရး ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ ဖြဲ႔ စည္းၿပီး ရခုိင္ျပည္ နယ္အတြင္း၊ မြတ္စလင္ေတြကုိ လူမ်ဳိးတုန္းေႏွာက္ ယွက္၊ ဖ်က္ဆီး၊ သတ္ျဖတ္ မႈ႕ရွိ/မရွိ သြားေရာက္ စုံစမ္းၿပီးေတြ႕ တယ္ဆုိရင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေပး သင့္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ရင္ (၂၁) ရာစုအတြင္း ကမာၻ႕ ဒီမုိကေရစီ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေ တြ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနပါ လ်က္နဲ႔ ဘာသာ ကုိးကြယ္မႈ႔တစ္ခုကုိ အေျခခံၿပီးလူသားမ်ဳိးႏြယ္စုငယ္တစ္ခု မ်ဳိးျဖဳတ္သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံေနရ တာကုိ လက္ပုိက္ ၾကည့္ေနမယ္ဆုိရင္ (၂၁) ရာစုကမာၻ႕သမုိင္းစာမ်က္ႏွာမွာ အလြန္တရာအက်ည္း တန္တဲ့ အျဖစ္ အပ်က္ တစ္ခုကုိ မွတ္တမ္းတင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ႕ရဲ့ တရားခံေတြ ဟာ အမွန္ တကယ္ ကုိယ္ထိ လက္ေရာက္ အျပစ္က်ဴးလြန္ သူမ်ားသာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဒီအခ်ိန္ ကာလကုိ ဦးေဆာင္ ျဖတ္သန္းေနၾက တဲ့ျမန္ မာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ကမာၻ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ကမာၻ႕ဂုဏ္ သိကၡာ ရွိတဲ့ပုဂၢဳိလ္ ႀကီးေတြပါအနာဂတ္ လူသားေတြရဲ့ ကဲ့ရဲ့ေျပာဆုိျခင္းကုိ ခံရမွာျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔အသိ ေပးေျပာၾကားခ်င္ပါ တယ္။
MT - ေမး ။ ။ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ စကားလုံးဟာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒီစကားလုံး ရဲ့ေနာက္ ကြယ္မွာႀကီးမားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြရွိေနတယ္လုိ႔ ရခုိင္အစြန္းေရာက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး စုအေပၚစြပ္စြဲ ထားတာရွိေနပါတယ္။ ဒီစြပ္စြဲမႈ႔ေတြအေပၚမွာ ကုိထြန္းခင္ အေနနဲ႔ ဘာေျပာ ခ်င္ပါသလဲ?
TK - ေျဖ ။ ။ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ မၾကားဖူးဘူး၊ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုဆုိ တာျမန္မာ့ သမုိင္းမွာ ဘယ္တုန္း ကမွမရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ေျပာေနတဲ့ လူေတြဟာအလြန္ တရာမွဗဟုသု တႏႈံခ်ာတဲ့ လူေတြျဖစ္ ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္လူမ်ဳိး ေရးခြဲျခားစိတ္ျပင္း ထန္တဲ့လူေတြျဖစ္ရမယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးစုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သမုိင္း ရွဴေထာင့္ကေန က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မေျပာခ်င္ေတာ့ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေထာက္ျပခ်င္တာ တစ္ခုက ဒီေန႔ ရခုိင္ လူမ်ဳိးလုိ႔ ခံယူထားတဲ့ လူ ေတြက ဘယ္တုန္းကေန စၿပီး မိမိကုိယ္ကုိ ရခုိင္လူမ်ဳိး အျဖစ္ခံ ယူခဲ့ၾက တာ လဲ။ အရင္ တုန္းက သူတုိ႔လူမ်ဳိးစုရဲ့ နာမည္ကဘာလဲ။ လူမ်ဳိးစုတစ္စုဟာ မိမိလူမ်ဳိးစုအမည္ကုိ မိမိတုိ႔ ကုိယ္ တုိင္ေရြးခ်ယ္ခံယူပုိင္ခြင့္ရွိတယ္ဆုိ တာကုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ လူမ်ဳိးစုႀကီးျဖစ္တဲ့ ရခုိင္ လူမ်ဳိးေတြ ကုိယ္ တုိင္ကသက္ေသျပထားၿပီးၿပီ။ ရခုိင္ ျပည္နယ္ အတြင္းတစ္ျခား လူမ်ဳိးစုတစ္စုက မိမိ လူမ်ဳိး စု နာမည္ကုိ မိမိစိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ခံယူပုိင္ခြင့္မရွိရဘူးလုိ႔ တားဆီးပိတ္ပင္ေနတာဟာ ဗမာ လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ ကုိ မုန္းပါတယ္လုိ႔ တေက်ာ္ေက်ာ္ေအာ္ေနတဲ့ ရခုိင္မ်ဳိးခ်စ္ဆုိ သူေတြ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ ရခုိင္ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ တည္ေဆာက္ေနတယ္ ဆုိတာကုိ ျမန္မာေရာ၊ ကမာၻကပါ သိေအာင္ျပ သေနတာျဖစ္ ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မကလူအမ်ားစုက ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့စကားလုံးနဲ႔ စိမ္းေနၾကတာ ကုိကၽြန္ေတာ္ တုိ႔နား လည္ ပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့စကားလုံးရဲ့အဓိပၸာယ္ကဘာလဲ။ ဒီစကားလုံးကုိ ဘယ္တုန္း ကတည္းက ဒီလူ မ်ဳိး စုေတြ ခံယူထားၾကတာလဲ။ ဒါေတြကုိျမန္မာျပည္ သားအမ်ားစု သိရွိနား လည္လာေအာင္ ရွင္းျပခြင့္ ကုိ အစုိးရအဆက္ဆက္က ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး စုေတြအမ်ားစုေန ထုိင္ တဲ့ေဒ သေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပညာေရးနိမ့္ပါးတာ၊ အေထြေထြ ဗဟုသုတ မႂကြယ္၀တာ၊ တျခား လူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာ သဟဇာတမျဖစ္ တာေတြဟာ အစုိးရရဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးစု အေပၚခြဲျခားသတ္မွတ္ထားတဲ့ မူ၀ါဒေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေနရ တာလုိ႔ကၽြန္ေတာ္ေျပာ ခ်င္တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ ပညာ တတ္ေတြ၊ ႂကြယ္၀ခ်မ္းသာတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြကမိမိတုိ႔လူမ်ဳိးစုအတြက္ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူ မႈေရး ၊ က်န္းမာေရး စတဲ့ က႑ေတြ ကုိ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေျပာင္းလဲ လာေအာင္ေဆာင္ ရြက္ေပးႏုိင္ခြင့္ကုိ အစုိးရ အဆက္ဆက္က ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိလည္းျငင္း ပယ္ေနဆဲဘဲ။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြ ဟာမိမိတုိရဲ့ အရည္ အခ်င္းေတြကုိ မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံ အတြက္ လည္း ျပန္လည္ေပးဆပ္ခြင့္မရရွိသလုိ မိမိတုိ႔ လူမ်ဳိး အတြက္ လည္း အသုံးျပဳခြင့္ မရရွိဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးစုေတြ မွာျမန္မာႏုိ င္ငံအတြင္းမွာ တျခားတုိင္းရင္း သားအားလုံး နည္းတူ၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္ အေရး ရရွိခြင့္၊ လူမ်ဳိးစု အခြင့္အေရး ရရွိခြင့္ေတာင္း ဆုိေနရျခင္းရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က RNDP ပါတီ ဥကၠဌ တိကုေအးေမာင္နဲ႔ အဖြဲ႔က စြပ္စြဲထား သလုိနယ္ေျမခြဲ ထြက္ဖုိ႔ မဟုတ္ ဘူး။ ရခုိင္ ဘုရင္ အဆက္ အဆက္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိလုိနီဘ၀လြတ္ ေျမာက္ေရးရုန္း ကန္လႈပ္ရွားမႈ သမုိင္းအဆက္ဆက္၊ လြတ္လပ္ ရၿပီးျမန္ မာ့ ဒီမုိကေရစီကာလ အတြင္းကၽြန္ ေတာ္တုိ႔ရဲ့ဘုိး၊ ေဘး၊ ဘီ၊ ဘင္အဆက္ဆက္က ဒီႏုိင္ငံ အတြက္၊ ဒီလူ မ်ဳိးေတြအတြက္ တာ၀န္နဲ႔အခြင့္အေရး ကုိပီပီျပင္ျပင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ရရွိခဲ့သလုိ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မ်ဳိး ဆက္ေတြ အေနနဲ႔ လည္းျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာလူ ထုအတြက္ အမ်ားနည္း တူမိမိအရည္ အခ်င္းအလုိက္ ပါ ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ ခြင့္ရရွိလုိတဲ့ဆႏၵတစ္ခုတည္း အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ ႔ႏုိင္ငံသား အခြင့္ အေရးနဲ႔ လူမ်ဳိး စု အ ခြင့္အေရးကုိေတာင္းဆုိေနရျခင္းျဖစ္တယ္။
ေရွးလူသားေတြျဖတ္ သန္း လာခဲ့ၾကတဲ့ သမုိင္းေတြထဲက အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြကုိ သင္ခန္း စာယူ ၿပီး စုစည္းလုပ္ေဆာင္မႈ႔ အင္အားရဲ့ တန္ဖုိးကုိ ခံစားသိရွိလာ တာနဲ႔အမွ်၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္း၊ အတား အဆီး ေတြကုိေျဖေလွ်ာ့ၿပီး ကမာၻႀကီးတစ္ခုလုံးဟာ ရြာသိမ္၊ ရြာငယ္ေလး တစ္ခု လုိျဖစ္ လာေအာင္ႀကဳိး စားေဆာင္ ရြက္ ေနၾကတဲ့ အခုလုိေခတ္ ကာလမွာ၊ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံကေန နယ္ေျမ တစ္ခု ခြဲထြက္ဖုိ ႔စိတ္ကူး ယဥ္ေဆာင္ ရြက္ေနၾကတဲ့ လူေတြကုိေခါင္း တစ္ျခမ္းပ်က္ေနတဲ့ လူထူးလူ ဆန္းေတြ အျဖစ္ကမာၻက သိျမင္ၾက လိမ့္မယ္။ ဒီလုိ ရူးေၾကာင္ ေၾကာင္ အေတြးမ်ဳိး၊ လုပ္ရပ္မ်ဳိးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွ လက္ခံ အားေပးမွာမဟုတ္ပါဘူး။
MT - ေမး ။ ။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အေနနဲ႔ေမးလုိတာက ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ယုံၾကည္မႈကုိ ဘယ္လုိျပန္လည္ တည္ေဆာက္ႏုိင္မလဲ? ေရရွည္လုံၿခဳံၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနႏုိင္ေအာင္ ဘာေတြျပဳျပင္ေျပာင္း လဲ ပါသလဲ?
TK - ေျဖ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္းအတြင္းမွာ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလုံး ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ ရခုိင္ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ကုိေယဘုယ်အားျဖ င့္ႏွစ္ မ်ဳိးခြဲၾကည့္လုိ႔ရတယ္။ ပထမ အုပ္စုက ရခုိင္ ျပည္နယ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ သီးသန္႔ေနထုိင္တဲ့ အဖ ရခုိင္ႏုိင္ ငံေတာ္ ထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့ အုပ္စု၊ ဒီအုပ္စုက အေရအတြက္ အရလူဦးေရနည္းေပမယ့္ ပါတီေတြက ဦးေဆာင္ထားၿပီး၊ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခ်ဳိ႕၊ စီးပြားေရးသမား တစ္ခ်ဳိ႕နဲ႔ သူတုိ႔ေတြနဲ ႔ပတ္သက္တဲ့ လူေတြအားလုံးပါ၀င္တယ္။ ဒီလူေတြကဘဲ မိမိအာဏာအတြက္၊ မိမိကုိယ္က်ဳိးအတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ျပႆ နာ၀ဲဂယက္မွာ နစ္ထားၾကတာ။ ဒီအုပ္စုဟာ သူတုိ႔လုပ္ခ်င္တာကုိ စိတ္ႀကဳိ္က္ လုပ္ခြင့္ရေနသေရြ႕ရခုိင္ ျပည္နယ္ အတြင္းက ျပည္သူလူထုေတြဟာ လူ႔အဆင့္ အတန္းနိမ့္ က်ေနဦး မွာဘဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း မွာရွိေနတဲ့ တျခားတုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ယွဥ္ႏုိင္မွာမဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ ကုိယ္သူတုိ႔ နာဇီ လက္သစ္ ၀ါဒီေတြလုိ အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကုိေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ ရခုိင္မ်ဳိး ခ်စ္၀ါဒီေတြ လုိေခါင္းစည္း တပ္ထားၾကတယ္။
ေနာက္အုပ္စု တစ္စုကေတာ့ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ့ ပင္ကုိယ္စရုိက္အရ ဗုဒၶတရား ကုိေလးစားလုိက္နာၿပီး၊ လူသား ပီသစြာဗုဒၶရဲ့ အဆုံးအမေအာက္မွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနထုိင္ၾကတဲ့ လူေတြျဖစ္တယ္။ ဒီအုပ္စုဟာ လူဦးေရ မ်ားေပးမယ့္ အာဏာရွိတဲ့လူေတြ၊ ေလာဘရမက္ႀကီးတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြ၊ ဘယ္သူေသေသ ငေတမာရင္ ၿပီးေရာဆုိတဲ့ လူစားမ်ဳိးေတြနည္းတယ္။ ဒီလူအုပ္စုဟာ အမွန္တစ္ကယ္ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခုိင္ လူမ်ဳိးေတြရဲ့ ပုံရိပ္မွန္ကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ လူေတြျဖစ္တယ္။ အမွန္တကယ္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအး ခ်မ္းေစခ်င္တဲ့ ေစတနာရွိၾက တယ္ဆုိရင္ ျမန္မာအစုိး ရေရာ ျမန္မာလူမႈ႔ေရးအဖြဲ ႔အစည္းေတြေရာ၊ ႏုိင္ငံ တကာ အေနနဲ႔ေရာ ဒီအုပ္စုက လူေတြနဲ႔ မ်ားမ်ားထိေတြ႕ဆက္ဆံဖုိ ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဗဟုိအစုိးရ အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး အခင္းအတြင္း အမွန္တကယ္ အျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့ သူေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရး ယူၿပီး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း ဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ အေရးေပးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးစုအပါအ၀င္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မြတ္စလင္ မ်ားအေနနဲ႔ အေရးအခင္း ကာလအတြင္း မိမိတုိ႔ ရဲ့အသက္၊ အုိးအိမ္၊ စည္းစိမ္ ဥစၥာေတြဆုံးရွဴံးနစ္နာခဲ့ ရေပမယ့္ လူစိတ္ကင္းမဲ့ေနတဲ့ လူတစ္ခ်ဳိ႕ က လြဲၿပီး၊ သီလ၊ သမၼာဓိနဲ႔ျပည့္စုံတဲ့ မည္သည့္ရခုိင္လူမ်ဳိးနဲ႔မဆုိ ရခုိင္ျပည္ နယ္တုိးတက္ စည္ပင္ေရး အတြက္ လက္ တြဲေဆာင္ ရြက္ႏုိင္မယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္ အႂကြင္းမဲ့ယုံၾကည္ပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာေမြး ဖြားႀကီးျပင္း လာခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာႏုိ င္ငံျခားမွာေနထုိင္ၿပီး အဆင့္ျမင့္ ပညာေတြကုိ သင္ယူေနရတာဟာ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိတဲ့ ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီး သာယာ စုိေျပလာေရးအတြက္ မိမိသင္ယူ တတ္ ေျမာက္ထားတဲ့ ပညာနဲ႔တစ္ေထာင့္ တစ္ေနရာကပါ၀င္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ခြင့္ ရရွိလာ မယ့္ေန႔ တစ္ေန႔ ကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္ စားေနသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ တယ္ဆုိ တာကုိလည္း အသိေပးေျပာၾကား ခ်င္ပါ တယ္။
 |
| ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ |
RB News
31.12.2012
ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္အား ဗီြအုိေအျမန္မာ ပုိင္းအစီအစဥ္မွ ယေန႔ည ၉ နာရီအစီအစဥ္တြင္ အင္တာဗ်ဴးျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဦးေရႊေမာင္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး မတုိင္မီွ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ဥကၠဌေဒါက္တာမ်ဳိးျမင့္ကုိလည္းေ မးျမန္းထားသည္ကုိ နား ဆင္ႏုိင္ပါသည္။
ဦးေရႊေမာင္မွ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္းေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ မီးေလာင္ဆုံးရွဴံးခံရေသာေဒသ ခံရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ မ်ားမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမခံရသည့္အျပင္ အျပစ္ရွိသူမ်ားဟုစြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီး ရန္ ၀ရမ္း ထုတ္ျခင္းခံရသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားမွ်မွ်တတေလ့လာစုံစမ္းေပးရန္ ရခုိင္ျပည္ နယ္စုံ စမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကုိေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
အေသးစိတ္ကုိ Soundcloud Audio Clip မွနားဆင္ႏုိင္ပါသည္။
ဦးေရႊေမာင္မွ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္းေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ မီးေလာင္ဆုံးရွဴံးခံရေသာေဒသ ခံရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ မ်ားမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမခံရသည့္အျပင္ အျပစ္ရွိသူမ်ားဟုစြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီး ရန္ ၀ရမ္း ထုတ္ျခင္းခံရသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားမွ်မွ်တတေလ့လာစုံစမ္းေပးရန္ ရခုိင္ျပည္ နယ္စုံ စမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကုိေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
အေသးစိတ္ကုိ Soundcloud Audio Clip မွနားဆင္ႏုိင္ပါသည္။
 |
| Dr. Wakar Uddin (ဓါတ္ပုံ - မင္းသိန္း) |
RB News
ဒီဇင္ဘာ (၁၂) ၂၀၁၂
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး၊ ရုိဟင္ဂ်ာအေရးမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Dr. Wakar Uddin ရဲ့အင္တာဗ်ဴးေတြကုိ ကမာၻ႔မီဒီ ယာႀကီး ေတြျဖစ္တဲ့ CNN, BBC, Al Jazeera မွာမၾကာခဏေတြ႔ေနရတယ္။ Dr. Wakar Uddin နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးကုိစိတ္၀င္စားၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြဆီကလည္း ထင္ျမင္ ခ်က္ေတြကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားေနရတယ္။ အထူးသျဖင့္ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဆီကၾကားေနရတာကေတာ့ (ျပည္ပမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ Dr. Wakar Uddin ကဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ႏုိင္ငံ တကာ အကူအညီကုိယူၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္ဖုိ႔ႀကဳိးစားေန ၾကတယ္) ဆုိတဲ့စကားေတြပါပဲ။ ဘယ္ သူေတြ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ဘယ္လုိ သတင္းအရင္းအျမစ္ေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး ေျပာေနၾက တယ္ဆုိတာ ကုိကၽြန္ေတာ္ရိပ္မိေနေပမယ့္ အမွန္တကယ္ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြက ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ရုိဟင္ ဂ်ာႏုိင္ငံ ထူေထာင္ဖုိ႔ႀကဳိးစားေနၾကတယ္ဆုိရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာေမြး၊ ရခုိင္ျပည္ နယ္ မွာႀကီးျပင္း လာခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိယ္တုိင္ေရွ႕ဆုံးကမားမားမတ္မတ္ရပ္ၿပီး ကန္႔ကြက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရုိဟင္ ဂ်ာေခါင္းဆာင္ေတြမီဒီယာေတြနဲ႔ခဏခဏအင္တာဗ်ဴးလုပ္ေနၾကတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့စကားမ်ဳိးတစ္ခါမွမၾကားခဲ့ရဘူး။ဒါေပမယ့္ျပည္တြင္းျပည္ပရခုိင္ေခါင္း ေဆာင္ေတြရဲ့အင္တာဗ်ဴးေတြမွာေတာ့ (အဖရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့စကားေတြ၊အစၥလာမ္ အယူ၀ါဒလႊမ္းမုိးမႈနဲ႔မဟာဗမာ၀ါဒလႊမ္းမုိးမႈဆုိတဲ့ အယူ၀ါဒႏွစ္ခုလုံးကုိရခုိင္လူမ်ဳိးေတြျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကာ ကြယ္ေနရတယ္ဆုိတဲ့စကားလုံးေတြကုိ) မၾကာခဏျမင္ေန၊ ၾကားေနရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ရခုိင္ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္အမ်ားစုစြပ္စြဲေျပာဆုိေနသလုိ ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Dr. Wakar Uddin ရဲ့သေဘာထားအ မွန္ကုိ သိခ်င္ေနခဲ့တယ္။
၂၀.၁၁.၂၀၁၂ ေန႔ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ ဖရန္႔ဖတ္ၿမဳိ႕မွာ Dr. Wakar Uddin နဲ႔ေတြ႔ဆုံပြဲဆုိၿပီး ျမန္မာရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အသင္း (ဂ်ာမဏီ) ကဖိတ္စာတစ္ေစာင္ေရာက္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိခ်င္ေနတဲ့အေၾကာင္း အရာတစ္ခု၊ ျမန္မာမြတ္စလင္တခ်ဳိ႕ရဲ့စိတ္ထဲမွာသံသယ၀င္ေနတဲ့အရာတစ္ခု၊ ငယ္ငယ္ေလးတုန္းက လည္ပင္းဖက္ၿပီး အတူတူႀကီးျပင္းလာခဲ့ၾကတဲ့ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္သူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ့ စုိးရိမ္ေသာကေရာက္ေနရ တဲ့အေၾကာင္း အရာတခ်ဳိ႕အတြက္ Dr. Wakar Uddin ကုိအဲဒီေတြ႕ဆုံပြဲမွာေမးခြန္း တခ်ဳိ႕ကၽြန္ေတာ္ေမးျဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။
MT (ေမး)။ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိေနၾကတဲ့ျမန္မာေတြက အန္ကယ့္ကုိရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္သိထားၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးအန္ကယ္တုိ႔ရဲ့အဓိကေတာင္းဆုိခ်က္ေတြ ကုိေျပာျပေပးေစ ခ်င္ပါတယ္။
Dr. WU (ေျဖ)။ နံပါတ္ (၁) အခ်က္အေနနဲ႔ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ (ေဒါက္တာကေတာ့ေတြ႕ဆုံ ပြဲတေလွ်ာက္လုံးလူငယ္၊လူလတ္ပုိင္းေတြၾကားမွာသူ႔ကုိယ္သူကၽြန္ေတာ္ဟုသုံးႏႈန္းသြားပါသည္) ကၽြန္ေတာ့္ ကုိယ္ကၽြန္ေတာ္ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္မခံယူထားပါဘူး။အရင္ကကၽြန္ေတာ္ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုအ တြက္အခ်ိန္မေပးႏုိင္ခဲ့ဘူး။အခုအခ်ိန္ေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ကၽြန္ေတာ္လုပ္ႏုိင္တဲ့အပုိင္းေတြ ကုိလုပ္ေနျခင္း သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိဘဲ ကမာၻ႔မီဒီယာႀကီးေတြမွာ အင္တာဗ်ဴးေတြလုပ္ လုိ႔ရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳး စားေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းမီဒီယာေတြကေတာင္းဆုိလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာ ဗ်ဴးေတြေပးေန ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒါဟာကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ပင္ကုိယ္စရုိက္လဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ အေနနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတာင္းဆုိေန တာကလူသားတစ္ေယာက္ရဲ့ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုကုိျမန္မာႏုိင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳရမယ္။ တျခားျမန္မာႏုိင္ငံ သား အားလုံးနဲ႔တန္းတူ လြတ္လပ္စြာပညာသင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာကုိးကြယ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာစီးပြားလုပ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာခရီး သြား လာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာလက္ထပ္ခြင့္ေပးရမယ္။ အမွန္တကယ္ဒီအခြင့္အေရးေတြက ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု တစ္စုတည္းပဲ သက္ဆုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံေရာ၊ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံေတြမွာပါ ဘယ္လုိလူ သားတစ္ေယာက္မဆုိရသင့္ရထုိက္တဲ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီလူ႔အခြင့္ အေရးေတြ ကုိအျပည့္အ၀မခံစားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု အျပင္ျမန္မာမြတ္စလင္ထဲ မွာလည္း အမ်ားႀကီး ရွိေန တယ္။ တုိင္းရင္း သားခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေတြထဲ မွာလည္းအမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာ ရရင္ စစ္အစုိးရနဲ ႔သူတုိ႔မိသားစု၀င္ေတြ၊ သူတုိ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ပနံသင့္တဲ့လူေတြကလႊဲၿပီး က်န္တဲ့ျပည္ သူေတြထဲ မွာ လူသားအခြင့္အေရးေတြနစ္နာဆုံးရွဳံးေနတာအမ်ားႀကီးဘဲ။ ဒါေတြကုိကမာၻက သိလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပာျပေနရျခင္းျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတာင္းဆုိေနတာဟာလူသား တစ္ေယာက္ရဲ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးဘဲျဖစ္ပါတယ္။
MT (ေမး)။ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက အန္ကယ္တုိ႔လုိျပည္တြင္းျပည္ပရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာျပည္နယ္ခြဲထြက္ဖုိ႔၊ အစၥလာမစ္ႏုိင္ငံ ထူေထာင္ဖုိ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိအစၥလာမစ္ ႏုိင္ငံျဖစ္ လာေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေနၾကတယ္ လုိ႔စြပ္စြဲေနၾက တဲ့အေပၚအန္ကယ့္ရဲ့ သေဘာထား ကုိ သိခ်င္ ပါတယ္။
Dr. WU (ေျဖ)။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိယ္တုိင္မဲေပးၿပီးေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထား တဲ့ရုိဟင္ဂ်ာလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရွိေနတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးကုိေတာင္း ဆုိေနတာ လား။ ျပည္နယ္ ခြဲထြက္ဖုိ႔ေတာင္းဆုိေနတာလားဆုိတာ ျပည္တြင္း သတင္းေတြကုိေလ့လာၾကည့္ရင္သိႏုိင္တယ္။ဒါမွမဟုတ္ ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဘာေတြေဆြးေႏြးတင္ျပတယ္ဆုိတာလႊတ္ေတာ္ သ တင္း ရပ္ကြက္ကေန သိေန၊ ျမင္ေနၾကမွာဘဲ။ ဒီအပုိင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးကၽြန္ေတာ့္ဖက္မွာ ဘာမွေျပာစရာ မရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္တုိ႔ဖက္အပုိင္းက်ေတာ့ပထမေမးခြန္းကေျဖထားသလုိဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အဓိကေတာင္းဆုိေန တာက အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးဘဲျဖစ္တယ္။ခင္ဗ်ားတုိ႔စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး၊ရုိဟင္ဂ်ာအေရးကုိမၾကာမၾကာေဆြးေႏြးရတယ္။ဂ်နီဗာမွာလဲႏုိင္ငံ တကာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ေဆြးေႏြးဖု႔ိကၽြန္ေတာ္သြားရတယ္။ (အဲဒီေန႔ကဂ်နီဗာသုိ႔အသြား ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ ေရာက္ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ေၾကာင့္ဖရန္႔ဖတ္ၿမဳိ႕ကုိခဏ၀င္ၿပီး ဂ်ာမဏီေရာက္ ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စ လင္၊ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြနဲ႔ေတြ႔ဆုံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။) အိမ္ျဖဴေတာ္မွာလဲကၽြန္ေတာ္ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာမၾကာ ေဆြးေႏြးရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက ဒီလုိကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္ဖုိ႔၊ အစၥလာမစ္ႏုိင္ငံထူေထာင္ဖုိ႔လုိ႔ထင္ေနၾကတယ္ ဆုိရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္ဘာမွမတတ္ႏုိင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဘာလဲ၊ ဘာလုပ္ေနလဲ၊ ဘာလုိခ်င္ေနလဲဆုိတာ အေမရိကန္အစုိးရမသိဘဲေနမလား။ ကၽြန္ေတာ့္မွာမရုိးသားမႈတစ္ခုခုရွိေနမယ္ဆုိရင္ဒီလူေတြနဲ႔အခ်ိန္ အၾကာႀကီး ကၽြန္ေတာ္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံလုိ႔ရမလား။ ကၽြန္ေတာ္ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာ ခဲ့တယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိကၽြန္ေတာ္သံေယာဇဥ္ရွိတယ္။ ရခုိင္ျပည္သူေတြကုိ တုိးတက္ေစခ်င္တယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးတုိင္းဟာအစြန္းေရာက္ေနၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္တခ်ဳိ႕မွာလည္း အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ေခတ္အဆက္ဆက္ ေနထုိင္လာၾကတဲ့မြတ္စလင္ အမ်ားစုကုိႏုိင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္မျပဳဘူး။ ခရီးသြားလာခြင့္မျပဳဘူး။ ပညာေရး၊ ဘာသာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရးအဖက္ဖက္ကခ်ဳပ္ျခယ္ထားတယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြေကာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာဘာအခြင့္ အေရးေတြရေနလုိ႔လဲ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ကျပည္သူေတြအတြက္ေက်ာင္းေတြလုံေလာက္ရဲ့လား။ ေဆးရုံေတြ လုံေလာက္ရဲ့လား။ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းေတြဖန္တီးေပးထားႏုိင္ရဲ့လား။ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲ ကလူသားအရင္းအျမစ္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့မြတ္စလင္လူငယ္ေတြကုိေရာ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူငယ္ေတြကုိပါ ရခုိင္ ျပည္နယ္ထဲကတနည္းနည္းနဲ႔ထြက္သြားေအာင္လုပ္ထားတာဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိဒုကၡ၀ဲဂယက္ထဲက ရုန္းမထြက္ႏုိင္ေအာင္ စစ္အစုိးရယုတ္မာထားတယ္ဆုိတာကုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူတုိင္းျမင္ တတ္ဖုိ႔လုိတယ္။
စစ္အစုိးရကရခုိင္ျပည္နယ္ကမြတ္စလင္ေတြကုိပုံစံတစ္မ်ဳိးနဲ႔ႏွိမ္ထားတယ္။ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြကုိက်ေတာ့ ေနာက္ ပုံစံတစ္မ်ဳိးနဲ႔ႏွိပ္ကြပ္ထားတယ္။ဒါကုိသူတုိ႔ေတြမျမင္ၾကဘူး။ရခုိင္ျပည္နယ္ကျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြအတြက္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ေက်ာင္းေတြ၊ ေဆးရုံေဆးခန္းေတြရရွိလာေအာင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပာေပးတယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးေခါင္းေဆာင္ေတြက ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ့အကူအညီေတြကုိ လက္မခံဘူးလုိ႔ျငင္းပယ္ေနတာဟာ ေအာက္ေျခကျပည္သူျပည္ သားေတြကုိမသနားမညွာတာရာက်တယ္။ရ ခုိင္ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ့ေရွ႕ေရး အတြက္အစြန္းမေရာက္ ၾကဘဲ၊ အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႔ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ဳိး စြဲေတြ ကုိအစြန္းမထြက္ေစဘဲအားလုံးပူးေပါင္းပါ၀င္ႀကဳိးစားမွ ရခုိင္ပည္နယ္ဆုိတဲ့ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီးဟာ ျဖဴ၊ နီ၊ညဳိ၊ျပာပန္းေပါင္းစုံနဲ႔ပြင့္လန္းေ၀ဆာလာမယ္ဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ္ယုံၾကည္ေနတယ္။
ဒါကေတာ့ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ေမးခြန္းေတြအေပၚ Dr. Wakar Uddin ရဲ့ေျဖၾကားခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ စကားလုံး အသုံးအႏႈန္းမ်ားလႊဲေခ်ာ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့အားနည္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားလုိပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့စကားမ်ဳိးတစ္ခါမွမၾကားခဲ့ရဘူး။ဒါေပမယ့္ျပည္တြင္းျပည္ပရခုိင္ေခါင္း ေဆာင္ေတြရဲ့အင္တာဗ်ဴးေတြမွာေတာ့ (အဖရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ထူေထာင္မယ္ဆုိတဲ့စကားေတြ၊အစၥလာမ္ အယူ၀ါဒလႊမ္းမုိးမႈနဲ႔မဟာဗမာ၀ါဒလႊမ္းမုိးမႈဆုိတဲ့ အယူ၀ါဒႏွစ္ခုလုံးကုိရခုိင္လူမ်ဳိးေတြျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကာ ကြယ္ေနရတယ္ဆုိတဲ့စကားလုံးေတြကုိ) မၾကာခဏျမင္ေန၊ ၾကားေနရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ရခုိင္ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္အမ်ားစုစြပ္စြဲေျပာဆုိေနသလုိ ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Dr. Wakar Uddin ရဲ့သေဘာထားအ မွန္ကုိ သိခ်င္ေနခဲ့တယ္။
၂၀.၁၁.၂၀၁၂ ေန႔ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ ဖရန္႔ဖတ္ၿမဳိ႕မွာ Dr. Wakar Uddin နဲ႔ေတြ႔ဆုံပြဲဆုိၿပီး ျမန္မာရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အသင္း (ဂ်ာမဏီ) ကဖိတ္စာတစ္ေစာင္ေရာက္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိခ်င္ေနတဲ့အေၾကာင္း အရာတစ္ခု၊ ျမန္မာမြတ္စလင္တခ်ဳိ႕ရဲ့စိတ္ထဲမွာသံသယ၀င္ေနတဲ့အရာတစ္ခု၊ ငယ္ငယ္ေလးတုန္းက လည္ပင္းဖက္ၿပီး အတူတူႀကီးျပင္းလာခဲ့ၾကတဲ့ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္သူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ့ စုိးရိမ္ေသာကေရာက္ေနရ တဲ့အေၾကာင္း အရာတခ်ဳိ႕အတြက္ Dr. Wakar Uddin ကုိအဲဒီေတြ႕ဆုံပြဲမွာေမးခြန္း တခ်ဳိ႕ကၽြန္ေတာ္ေမးျဖစ္ ခဲ့ပါတယ္။
MT (ေမး)။ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိေနၾကတဲ့ျမန္မာေတြက အန္ကယ့္ကုိရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္သိထားၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးအန္ကယ္တုိ႔ရဲ့အဓိကေတာင္းဆုိခ်က္ေတြ ကုိေျပာျပေပးေစ ခ်င္ပါတယ္။
Dr. WU (ေျဖ)။ နံပါတ္ (၁) အခ်က္အေနနဲ႔ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ (ေဒါက္တာကေတာ့ေတြ႕ဆုံ ပြဲတေလွ်ာက္လုံးလူငယ္၊လူလတ္ပုိင္းေတြၾကားမွာသူ႔ကုိယ္သူကၽြန္ေတာ္ဟုသုံးႏႈန္းသြားပါသည္) ကၽြန္ေတာ့္ ကုိယ္ကၽြန္ေတာ္ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္မခံယူထားပါဘူး။အရင္ကကၽြန္ေတာ္ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုအ တြက္အခ်ိန္မေပးႏုိင္ခဲ့ဘူး။အခုအခ်ိန္ေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ကၽြန္ေတာ္လုပ္ႏုိင္တဲ့အပုိင္းေတြ ကုိလုပ္ေနျခင္း သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိဘဲ ကမာၻ႔မီဒီယာႀကီးေတြမွာ အင္တာဗ်ဴးေတြလုပ္ လုိ႔ရေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳး စားေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းမီဒီယာေတြကေတာင္းဆုိလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာ ဗ်ဴးေတြေပးေန ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒါဟာကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ပင္ကုိယ္စရုိက္လဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ အေနနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတာင္းဆုိေန တာကလူသားတစ္ေယာက္ရဲ့ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုကုိျမန္မာႏုိင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳရမယ္။ တျခားျမန္မာႏုိင္ငံ သား အားလုံးနဲ႔တန္းတူ လြတ္လပ္စြာပညာသင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာကုိးကြယ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာစီးပြားလုပ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာခရီး သြား လာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာလက္ထပ္ခြင့္ေပးရမယ္။ အမွန္တကယ္ဒီအခြင့္အေရးေတြက ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု တစ္စုတည္းပဲ သက္ဆုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံေရာ၊ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံေတြမွာပါ ဘယ္လုိလူ သားတစ္ေယာက္မဆုိရသင့္ရထုိက္တဲ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီလူ႔အခြင့္ အေရးေတြ ကုိအျပည့္အ၀မခံစားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစု အျပင္ျမန္မာမြတ္စလင္ထဲ မွာလည္း အမ်ားႀကီး ရွိေန တယ္။ တုိင္းရင္း သားခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေတြထဲ မွာလည္းအမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ကုန္ကုန္ေျပာ ရရင္ စစ္အစုိးရနဲ ႔သူတုိ႔မိသားစု၀င္ေတြ၊ သူတုိ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ပနံသင့္တဲ့လူေတြကလႊဲၿပီး က်န္တဲ့ျပည္ သူေတြထဲ မွာ လူသားအခြင့္အေရးေတြနစ္နာဆုံးရွဳံးေနတာအမ်ားႀကီးဘဲ။ ဒါေတြကုိကမာၻက သိလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပာျပေနရျခင္းျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတာင္းဆုိေနတာဟာလူသား တစ္ေယာက္ရဲ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးဘဲျဖစ္ပါတယ္။
MT (ေမး)။ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုက အန္ကယ္တုိ႔လုိျပည္တြင္းျပည္ပရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာျပည္နယ္ခြဲထြက္ဖုိ႔၊ အစၥလာမစ္ႏုိင္ငံ ထူေထာင္ဖုိ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိအစၥလာမစ္ ႏုိင္ငံျဖစ္ လာေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေနၾကတယ္ လုိ႔စြပ္စြဲေနၾက တဲ့အေပၚအန္ကယ့္ရဲ့ သေဘာထား ကုိ သိခ်င္ ပါတယ္။
Dr. WU (ေျဖ)။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိယ္တုိင္မဲေပးၿပီးေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထား တဲ့ရုိဟင္ဂ်ာလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရွိေနတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္ အေရးကုိေတာင္း ဆုိေနတာ လား။ ျပည္နယ္ ခြဲထြက္ဖုိ႔ေတာင္းဆုိေနတာလားဆုိတာ ျပည္တြင္း သတင္းေတြကုိေလ့လာၾကည့္ရင္သိႏုိင္တယ္။ဒါမွမဟုတ္ ရုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဘာေတြေဆြးေႏြးတင္ျပတယ္ဆုိတာလႊတ္ေတာ္ သ တင္း ရပ္ကြက္ကေန သိေန၊ ျမင္ေနၾကမွာဘဲ။ ဒီအပုိင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးကၽြန္ေတာ့္ဖက္မွာ ဘာမွေျပာစရာ မရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္တုိ႔ဖက္အပုိင္းက်ေတာ့ပထမေမးခြန္းကေျဖထားသလုိဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အဓိကေတာင္းဆုိေန တာက အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးဘဲျဖစ္တယ္။ခင္ဗ်ားတုိ႔စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး၊ရုိဟင္ဂ်ာအေရးကုိမၾကာမၾကာေဆြးေႏြးရတယ္။ဂ်နီဗာမွာလဲႏုိင္ငံ တကာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ေဆြးေႏြးဖု႔ိကၽြန္ေတာ္သြားရတယ္။ (အဲဒီေန႔ကဂ်နီဗာသုိ႔အသြား ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ ေရာက္ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ေၾကာင့္ဖရန္႔ဖတ္ၿမဳိ႕ကုိခဏ၀င္ၿပီး ဂ်ာမဏီေရာက္ ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စ လင္၊ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြနဲ႔ေတြ႔ဆုံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။) အိမ္ျဖဴေတာ္မွာလဲကၽြန္ေတာ္ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာမၾကာ ေဆြးေႏြးရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက ဒီလုိကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကခြဲထြက္ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံထူေထာင္ဖုိ႔၊ အစၥလာမစ္ႏုိင္ငံထူေထာင္ဖုိ႔လုိ႔ထင္ေနၾကတယ္ ဆုိရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္ဘာမွမတတ္ႏုိင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဘာလဲ၊ ဘာလုပ္ေနလဲ၊ ဘာလုိခ်င္ေနလဲဆုိတာ အေမရိကန္အစုိးရမသိဘဲေနမလား။ ကၽြန္ေတာ့္မွာမရုိးသားမႈတစ္ခုခုရွိေနမယ္ဆုိရင္ဒီလူေတြနဲ႔အခ်ိန္ အၾကာႀကီး ကၽြန္ေတာ္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံလုိ႔ရမလား။ ကၽြန္ေတာ္ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာ ခဲ့တယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိကၽြန္ေတာ္သံေယာဇဥ္ရွိတယ္။ ရခုိင္ျပည္သူေတြကုိ တုိးတက္ေစခ်င္တယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးတုိင္းဟာအစြန္းေရာက္ေနၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္တခ်ဳိ႕မွာလည္း အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ေခတ္အဆက္ဆက္ ေနထုိင္လာၾကတဲ့မြတ္စလင္ အမ်ားစုကုိႏုိင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္မျပဳဘူး။ ခရီးသြားလာခြင့္မျပဳဘူး။ ပညာေရး၊ ဘာသာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရးအဖက္ဖက္ကခ်ဳပ္ျခယ္ထားတယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြေကာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာဘာအခြင့္ အေရးေတြရေနလုိ႔လဲ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ကျပည္သူေတြအတြက္ေက်ာင္းေတြလုံေလာက္ရဲ့လား။ ေဆးရုံေတြ လုံေလာက္ရဲ့လား။ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းေတြဖန္တီးေပးထားႏုိင္ရဲ့လား။ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲ ကလူသားအရင္းအျမစ္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့မြတ္စလင္လူငယ္ေတြကုိေရာ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူငယ္ေတြကုိပါ ရခုိင္ ျပည္နယ္ထဲကတနည္းနည္းနဲ႔ထြက္သြားေအာင္လုပ္ထားတာဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိဒုကၡ၀ဲဂယက္ထဲက ရုန္းမထြက္ႏုိင္ေအာင္ စစ္အစုိးရယုတ္မာထားတယ္ဆုိတာကုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူတုိင္းျမင္ တတ္ဖုိ႔လုိတယ္။
စစ္အစုိးရကရခုိင္ျပည္နယ္ကမြတ္စလင္ေတြကုိပုံစံတစ္မ်ဳိးနဲ႔ႏွိမ္ထားတယ္။ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြကုိက်ေတာ့ ေနာက္ ပုံစံတစ္မ်ဳိးနဲ႔ႏွိပ္ကြပ္ထားတယ္။ဒါကုိသူတုိ႔ေတြမျမင္ၾကဘူး။ရခုိင္ျပည္နယ္ကျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြအတြက္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ေက်ာင္းေတြ၊ ေဆးရုံေဆးခန္းေတြရရွိလာေအာင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပာေပးတယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးေခါင္းေဆာင္ေတြက ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ့အကူအညီေတြကုိ လက္မခံဘူးလုိ႔ျငင္းပယ္ေနတာဟာ ေအာက္ေျခကျပည္သူျပည္ သားေတြကုိမသနားမညွာတာရာက်တယ္။ရ ခုိင္ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ့ေရွ႕ေရး အတြက္အစြန္းမေရာက္ ၾကဘဲ၊ အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႔ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ဳိး စြဲေတြ ကုိအစြန္းမထြက္ေစဘဲအားလုံးပူးေပါင္းပါ၀င္ႀကဳိးစားမွ ရခုိင္ပည္နယ္ဆုိတဲ့ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီးဟာ ျဖဴ၊ နီ၊ညဳိ၊ျပာပန္းေပါင္းစုံနဲ႔ပြင့္လန္းေ၀ဆာလာမယ္ဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ္ယုံၾကည္ေနတယ္။
ဒါကေတာ့ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ေမးခြန္းေတြအေပၚ Dr. Wakar Uddin ရဲ့ေျဖၾကားခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ စကားလုံး အသုံးအႏႈန္းမ်ားလႊဲေခ်ာ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့အားနည္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားလုိပါတယ္။
RB News
21.11.2012
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေျခစုိက္ Free Rohingya Campaign မွ Mr.Yusuf Iqbal ကုိႏုိ၀င္ဘာလ ( ၂၁) ရက္ေန႔တြင္ ၀ါရွင္တန္ၿမဳိ႕အေျခစုိက္ RFA ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္မွ အေမရိကန္သမၼတဘားရက္ အုိဘားမားရဲ့ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့သည္။
သမၼတအုိဘားမားမွ အေမရိကန္၏ေပၚလီစီကုိျမန္မာျပည္သူေတြအားလုံးသိႏုိင္ရန္အတြက္ မိန္႔ခြန္းမွာထည့္သြင္းေျပာၾကား သြားသည့္အတြက္အထူး၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္မွဳိင္းတုိက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ယခုအခါဒီမုိကေရစီလမ္းသုိ႔ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ေပါင္းရာေက်ာ္ဒီမုိကေရစီလမ္းစဥ္က်င့္သုံးေနသည့္ ႏုိင္ငံတကာဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ဟုေခၚတြင္ရ သည့္အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလူတန္းစား၊ ႏုိင္ငံေရး အသုိင္းအ၀န္း၊ ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ား၊ ျပည္သူျပည္သားမ်ားကုိ စစ္မွန္သည့္ဒီမုိကေရစီ၀ါဒကုိသင္ၾကားေပးသြားသည့္ဟု ထင္ျမင္ေၾကာင္း၊ အေရးႀကီးဆုံးအေနျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ပြားေနသည့္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနၿပီး၊ အျပစ္မဲ့ေသာျပည္သူမ်ားထိခုိက္နစ္နာေနမည္ဆုိပါက စစ္မွန္သည့္ဒီမုိကေရစီကုိရႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏လူ႔အခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ရွိရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းတုိ႔ကုိသမၼတအုိဘားမား မွထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း Mr. Yusuf မွ အင္တာဗ်ဴးတြင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္အေရးတြင္ႏွစ္ဖက္ဘာသာ၀င္မ်ားတြင္အစြန္းေရာက္မ်ားရွိေနသည့္ကိစၥကုိေမးျမန္းရာတြင္ - အစြန္းေရာက္မ်ားမရွိလွ်င္ယခုကဲ့သုိ႔ျပႆနာျဖစ္ရန္မရွိေၾကာင္း၊ အစြန္းေရာက္မ်ားသည္မိမိတုိ႔၏ ဘာသာေရးလူမ်ဳိးေရးမ်ားကုိဗန္းျပ၍ မိမိတုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးခံယူခ်က္မ်ားကုိအသက္သြင္းေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစြန္းေရာက္မ်ား၏တုိက္တြန္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္သာ ေထာင္ခ်ီေသာလူအုပ္မ်ားသည္ရြာမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္၍အၾကမ္းဖက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစြန္းေရာက္သည့္သူမ်ားကုိ ဘာသာမခြဲျခားဘဲ အစြန္းေရာက္သူမ်ားအျဖစ္မိမိတုိ႔ရွဳံ႕ခ်ေၾကာင္း၊ အစြန္းေရာက္သူမ်ားမရွိသင့္ေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ လူနည္းစုျဖစ္သည့္အၾကမ္းဖက္ႏုိင္သည့္အခြင့္အေရးအလြန္နည္းပါးေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယခုျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အၾကမ္းဖက္မႈ၏ရလာဒ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားဖက္ကသာမ်ားစြာခံရေၾကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းတြင္ပါ၀င္၍အမႈထမ္းႏုိင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ပါ၀င္သူမ်ားတြင္အစြန္းေရာက္သူမ်ားက မိမိတုိ႔၏လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၀င္မ်ားဖက္မွ၀င္ေရာက္ကူညီမႈရွိေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ - ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ားအေနျဖင့္စစ္မွန္သည့္ ဒီမုိကေရစီ ကုိနားလည္ရန္လုိ ေၾကာင္း၊ လူတစ္ဦးခ်င္းေလးစားရန္လုိအပ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားေျပာ ခဲ့သည့္အတုိင္းရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အမ်ားႏွင့္တန္းတူေလးစားထုိက္သည့္လူတန္းစားျဖစ္သည္ကုိ အသိအမွတ္ျပဳရန္လုိေၾကာင္း၊ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းေနထုိင္၍မင္းမဲ့စရုိက္မ်ားကုိမက်ဴးလြန္ပါက တုိးတက္သည့္ႏုိင္ငံအျဖစ္သုိ႔ပူးေပါင္း၍ခ်ီတက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း Mr. Yusuf မွ RFA ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္သုိ႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Messenger News Journal
8.9.2012
ကြၽန္ေတာ္တို႔က တတ္ႏိုင္သမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးခ်င္တာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုရင္ ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲအေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္တဲ့အျမင္ကို တစ္ကမၻာလံုးကို တင္ျပေပးမယ္။ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ၿပီး ေျပာင္းလဲေနတယ္၊ သူ႕ရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က အယံုအၾကည္ရွိတယ္။ သူ႕ကို ကူညီဖို႔ အင္တာေနရွင္နယ္ကို ေမတၱာရပ္ခံ ေပးခ်င္တယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးအတြက္ပါ။ သူ႕အတြက္ရယ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္သူ႕အတြက္မွ မဟုတ္ဘူး။ သူဦးေဆာင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် စည္းလံုးညီညြတ္ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သ႕ူအတြက္ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးက အရမ္းက်ဆင္းေနၿပီ။ သူကလည္း ေျပာင္းလဲေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခက္အခဲ ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာေပါ့။ ေျမေတြ သိမ္းခံေနရတာ လည္း ၾကားတယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာ ေတြလည္း ရွိတယ္၊ အရင္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က ျဖစ္ေနတဲ့ဟာကို သူ႕အေနနဲ႔ ေခါင္းခံေနရတယ္၊ ခ်ာလပတ္ရမ္းေနတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားလည္ ရမွာေပါ့။
8.9.2012
ကြၽန္ေတာ္တို႔က တတ္ႏိုင္သမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးခ်င္တာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုရင္ ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲအေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္တဲ့အျမင္ကို တစ္ကမၻာလံုးကို တင္ျပေပးမယ္။ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ၿပီး ေျပာင္းလဲေနတယ္၊ သူ႕ရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က အယံုအၾကည္ရွိတယ္။ သူ႕ကို ကူညီဖို႔ အင္တာေနရွင္နယ္ကို ေမတၱာရပ္ခံ ေပးခ်င္တယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးအတြက္ပါ။ သူ႕အတြက္ရယ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္သူ႕အတြက္မွ မဟုတ္ဘူး။ သူဦးေဆာင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် စည္းလံုးညီညြတ္ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သ႕ူအတြက္ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးက အရမ္းက်ဆင္းေနၿပီ။ သူကလည္း ေျပာင္းလဲေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခက္အခဲ ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာေပါ့။ ေျမေတြ သိမ္းခံေနရတာ လည္း ၾကားတယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာ ေတြလည္း ရွိတယ္၊ အရင္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က ျဖစ္ေနတဲ့ဟာကို သူ႕အေနနဲ႔ ေခါင္းခံေနရတယ္၊ ခ်ာလပတ္ရမ္းေနတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားလည္ ရမွာေပါ့။
ကြၽန္ေတာ္ကလည္း ဗမာဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ ပဲ။ ကိုယ့္ရဲ႕DNA ကို စစ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရွမ္း လည္းပါမယ္၊ မြန္လည္း ပါမယ္၊ ဗမာလည္း ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဗမာ ေတြဟာ နတ္ကိုးကြယ္မႈက ရွိတယ္။ နတ္ကိုးကြယ္မႈ ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႐ိုးရာ ပါ။ ကြၽန္ေတာ္ မိဘေတြက နတ္ကန္ေတာ့တဲ့ အခ်ိန္ဆိုရင္ အဘိုးက ရွမ္းနတ္ကို ကန္ေတာ့ရတယ္။ ရွမ္းေခါင္းေပါင္းေတြနဲ႔ အဘိုးက သံုးခြဘက္ကပါ။ ရွမ္းေသြးလည္း ပါမယ္။ အေမ့ဘက္ကက်ေတာ့ ကညြတ္တို႔ ငါးရံ႕နားဖားထိုးလို႔ ေခၚတာေပါ့။ မြန္ေပါ့ကြာ။ အေဖဘက္က်ေတာ့ ဦးမင္းေက်ာ္တို႔ေပါ့။ ျမင္းျဖဴရွင္လည္း ကိုးကြယ္ရတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘုတ္ပလက္ထဲမွာ ပါတယ္လို႔ သေဘာေပါ့။ ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္လည္း တိုင္းရင္းသား ျဖစ္တယ္။ ဗမာလည္း ျဖစ္တယ္။ ကရင္ မြန္လည္း ျဖစ္မယ္ေပါ့။ ရခိုင္ရဲ႕ အဓိကျပႆနာကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ထားတယ္။ ဒီေကာ္မရွင္ကို ကြၽန္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားတယ္။ ဒီေကာ္မ ရွင္က မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးသပ္မယ္၊ ဘက္မလိုက္ဘဲ တရားဥပေဒအတိုင္း ျဖစ္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ အဲဒီအတိုင္းပဲ ရပ္တည္သြားမွာပါ။ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္အရဆိုရင္ ဗမ ျပည္ႀကီးမွာ မတူျခား နားတဲ့ ဘာသာေတြ၊ မတူျခားနားတဲ့ လူမ်ဳိးေတြ၊ အတူယွဥ္တြဲၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနတာက ကြၽန္ေတာ့္ ရဲ႕ အိပ္မက္တစ္ခုေပါ့။ကရင္လူမ်ဳိးေကာ ဗမာေကာ၊ ဗုဒၶဘာသာေကာ၊ အစၥလာမ္ေကာ၊ ခရစ္ယာန္ေကာ အားလံုး အတူတကြ ေနထိုင္သြားတာကို ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ အေျဖတစ္ခုပါပဲ။
တစ္ခါ တစ္ဖက္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ လည္းေျပာတယ္။ ဘဂၤါလီလို႕လည္းေျပာတယ္။ မြတ္စလင္လို႕လည္း ေျပာတယ္။ အဲဒီနည္းနဲ႕ တျဖည္းျဖည္း ဘာသာေရး ဆန္႕က်င္တဲ့အထိ ျဖစ္လာတယ္။ သူတို႕က လူမ်ဳိး ျဖစ္သင့္သလား၊ မျဖစ္သင့္ဘူးလား ဆိုတာ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြက ခံစား ခ်က္နဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ပါတီကမွ ဆံုးျဖတ္လို႕ မရဘူး။ လူတစ္ေယာက္က လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ျဖစ္သင့္တယ္၊ မျဖစ္ သင့္ဘူးဆိုတာ ဘယ္ပါတီကမွ မဆံုးျဖတ္ရဘူး။ Right လႊတ္ေတာ္ကပဲ ဆံုးျဖတ္မွာပါ။ Right ကြၽန္ေတာ္ကပဲ ေထာက္ခံခံ၊ မေထာက္ခံခံ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ တရား လည္းမဝင္ဘူး။ ႐ိုဟင္ဂ်ာက သူ႕ဘာသာသူ Claim လုပ္တယ္။ သူဘာသာသူ Claim လုပ္တာပဲျဖစ္မယ္။ ကိုယ္လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္တာ ရွိတာမွမဟုတ္တာ။ အဲဒါကို ဘာလို႔ဆဲေနၾကတာလဲ။ ဒီမိုကေရစီ ကိုယံုၾကည္ရင္ ဘယ္လႊတ္ေတာ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လိုက္နာရမွာပဲ။ အခုလူေတြေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ႐ိုဟင္ဂ်ာပဲျဖစ္ျဖစ္ မူစလင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႕ကဘယ္သူ႕ကို အက်ယ္ဆံုးဆဲသလဲ။ ဒါကတစ္ကယ္အေျဖမွ မဟုတ္တာ အဓိကအေျဖက တိုင္းရင္းသားေဒသမွာ တစ္ကယ့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိဖို႕ပဲ။ ဒီလို ျဖစ္လာရင္ တစ္ေယာက္န႔ဲ တစ္ေယာက္ ဘာမွျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ကြၽန္ေတာ့္ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာ ဘာသာေရး Conflict ေတြ၊ လူမ်ဳိးစု Conflict ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳရတယ္။ အသက္ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းစတတ္တဲ့ အရြယ္မွာ တ႐ုတ္-ဗမာအဓိက႐ုဏ္းလည္း ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕တ႐ုတ္ေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ မိဘေတြက ကယ္လိုက္တာမ်ဳိး ရွိတယ္။ အခု အေမ့အိမ္သြားလည္ရင္းနဲ႔ အဲဒီဦးတ႐ုတ္ကိုလည္း ေတြ႕ခ်င္တယ္။ တ႐ုတ္ဗမာအဓိ က႐ုဏ္းတုန္းက အေမတို႔က အိမ္ေဘးနားက တ႐ုတ္မႀကီး မႏွင္းဆီကို ကယ္လိုက္တာပါ။ သူက ေသြးႏုသားႏုႀကီးနဲ႔ေပါ့။ ဗမာေတြက ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကတာ။ ကြၽန္ေတာ့္ မိဘ ေတြက သိမ္ႀကီးေစ်းမွာ ဆိုင္ထြက္ ေနၾကတာ။ ၂၇ လမ္းဝရန္တာကေန ဟိုဘက္အုပ္ႀကီး၊ ဒီဘက္အုပ္ႀကီး ႐ိုက္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီဟာႀကီးကို အဲဒီ အရြယ္ကတည္းက အမွန္တရားလို႔ မယူဆ ခဲ့ပါဘူး။ ၈၈ ႀကီး ျဖစ္လာေတာ့ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး လမ္း ေၾကာင္းကို ဦးေနဝင္းက ဦးတည္ေပးေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အဲဒီအခ်ိန္မွာ တာဝန္ရွိလာသူျဖစ္လာၿပီ။ ကိုေဇာ္မင္းတို႔လည္း ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဗကသက Statement ထုတ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာ မူဆလင္ ဘာသာေရးအဓိက႐ုဏ္းကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။ နီးစပ္ရာ ေက်ာင္းသားေတြကို ျပန္ထိန္းယူတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတာင္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ဆက္ေတာင္းတယ္။ အဲဒါ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရပ္တည္ခ်က္ပဲ။
တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ကို ၿငိမ္းၿငိမ္း ခ်မ္းခ်မ္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ နယူး ေယာက္စ္က ဆရာေတာ္တစ္ပါးရွိတယ္။ သူေျပာတာေလး ေကာင္းတယ္။ ႏုိင္ငံတိုင္းက စပါးစိုက္ေနၾကတာပဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွစိုက္တာမဟုတ္ဘူး။ စပါးစိုက္တာ ဘာထူး ဆန္းလို႔လဲ။ ဝါဒျဖန္႔တာ မ်ားေနတယ္။ မစလ ေခတ္က စပါးစိုက္တာကို ဒါကို ျမစိမ္းေရာင္စစ္ဆင္ေရးတဲ့၊ ေႏြရာသီ စပါးစိုက္ေတာ့လည္း ေရႊဝါေရာင္ စစ္ဆင္ေရး ဆိုၿပီး ရိတ္ၾကတယ္။ ဟိုဘက္က ခိုးဝင္လာတဲ့ ကာလ က ရွိလာေတာ့ ဟသၤာစစ္ဆင္ေရးဆိုၿပီး လုပ္ျပန္ေရာ။ တကယ္က ခိုးဝင္လာရင္ ဖမ္းရမွာပဲေလ။ Immigration အရ ႐ိုဟင္ဂ်ာမွ မဟုတ္ဘူး၊ တ႐ုတ္၊ အဂၤလိပ္၊ ဂ်ပန္ အကုန္လံုး ခိုးဝင္လာရင္ ဖမ္းရမွာပဲ။ အခု ထိုင္းထဲကိုသြားရင္လည္း ထိုင္းက ခိုးဝင္လာရင္ ဖမ္း မွာပဲ။ အေမရိကန္လည္း မကၠဆီကိုေတြကို ဖမ္းၿပီး ျပန္ပို႔တာပဲ။ အေမရိကန္ေတြဆို ဖမ္းတာ နည္းတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ လက္ထိပ္ခတ္ၿပီး ျပန္ပို႔တယ္။ အေပၚကေန ဖိထားတာေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါကို ေတြ႕ေနရတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးက ဘာမွ မေျပာၾကဘူး။
ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ Soveriegnty မွာ တရား ဥပေဒလုပ္ရတယ္။ သူ႕ႏိုင္ငံထဲ မတရား ခိုးဝင္လာရင္ လုပ္ရမွာပဲ။ အဲ့လို မလုပ္ဘဲနဲ႔ အမ်ဳိးသား ေရးလို သြားလုပ္တာ ဒီအက်ဳိးဆက္က သိပ္ႀကီးတယ္။ ဒီလို ခိုးဝင္လာရင္ လူရွစ္သိန္းလံုး ဖမ္းၿပီး ျပန္ၿပီး ေမာင္း ထုတ္လို႔ရတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးပံုစံနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရး ပံုစံဆိုရင္ တစ္ေယာက္မွ် ေမာင္းထုတ္လို႔ မရဘူး။ ဒါကို အစိုးရက သိဖို႔လိုတယ္။ Smart ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ကို သြားထိရင္ ဒုကၡေရာက္လာမယ္။ ရပ္ေပးခဲ့တယ္၊ ေျပာခဲ့တယ္၊ နားမေထာင္ၾကဘူး၊ အခုေတာ့ ပံုမွန္ Right ထဲကို ျပန္လာရတယ္။ ေဒၚစု လည္း ေျပာလို႔ မရဘူး။ ဒါကို ‘ဆဲ’ေနၾကတယ္။ အဓိပၸာယ္မရွိတဲ့ ဟာေတြပဲ။ သူက တစ္ကမၻာလံုးရဲ႕ အေနအထားကို ျမင္ေနတာပဲ။ မီဒီယာကိုလည္း အားကိုးပါတယ္။ ဒီသတင္းေတြကို လည္း မွန္မွန္ ကန္ကန္ အားကိုးပါတယ္။ စတုတၴမ႑ိဳင္လို႔ တင္စား ထားတာ ဒီမ႑ိဳင္ကကို Virus ျဖစ္ေနတယ္ကြာ။ ကြၽန္ေတာ္လည္း အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါ ဘယ္သူ႕ ကို သြားအားကိုးမလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မီဒီယာေတြ မရွိတုန္းက ပထမဆံုး သတင္းစာေလး သြားထုတ္ခဲ့တယ္။ မီးေခ်ာင္းေလးနဲ႔ ေဖာက္ၿပီး သြားလုပ္ခဲ့တာ။ အာ႐ုဏ္ဦး သတင္းစာေလးေပါ့။ သတင္းစာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာၿပီး လြတ္လပ္လာၿပီ ဆိုေတာ့မွ အျခားလူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိးကို သတ္ျဖတ္ဖို႔က Ethically က လက္မခံ ႏိုင္တာ။ မဲမေပးရင္ေန၊ မေထာက္ခံရင္ေန၊ ေခါင္းေဆာင္ မျဖစ္ရင္ေန၊ ဒါ က်င့္ဝတ္အရကို ကမၻာႀကီးက လက္ခံ မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါရေစ။
ကမၻာ ႀကီးမွာ ဗမာတစ္စုတည္း ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ပီနန္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ကြၽန္ေတာ့္ကို ေျပာတယ္။ ဒီကိစၥေတြျဖစ္ေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီး စိတ္ညစ္တယ္။ နယူးေယာက္စ္ကို ၾကလာတုန္းက ကြၽန္ေတာ္ ဆြမ္းကပ္ တယ္။”မိုးသီးေရ မင္းတို႔ဗမာေတြပဲ ႐ုပ္နဲ႔နာမ္ ရွိတာ မဟုတ္ဘူးကြ၊ ဘုရားေဟာထားတဲ့ လူမ်ဳိးတိုင္း ဘာသာတိုင္းအတြက္ ျဖစ္တယ္”လို႔ သူေျပာတဲ့ စကား ေလးတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ရခိုင္က ဒီကိစၥတစ္ခုလံုးကို ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ Empowerment မရွိလို႔ဘဲ။ ကြၽန္ေတာ္ ရခိုင္ လူမ်ဳိးေတြအတြက္ တစ္ခါတစ္ေလက်ေတာ့ ခြက်တယ္။ ကေနဒါေရာက္ေတာ့ မြန္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕တယ္။ သူတို႔ ဘာေတြ ဆံုး႐ံႈးေနတာလဲဆိုတာ ဘာကို ဆိုလိုခ်င္ တာလဲေတာင္ မသိၾကဘူး။ ဘာလိုခ်င္တာလဲလို႔ေတာင္ မသိၾကဘူး။ ရခိုင္ကို ရခိုင္ပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေစခ်င္တာ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ၾကားခ်င္ေနတာက ႐ိုဟင္ဂ်ာကို က်ယ္က်ယ္ဆဲတာ ၾကားခ်င္ေနတာ။ အဲ့ဒါကို ကြၽန္ေတာ္ တို႔ မဆဲႏိုင္ဘူး။ ေထာက္ခံရင္ ေထာက္ခံ မေထာက္ခံရင္ ေန။ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ေျပာမယ့္ဟာက ရခိုင္ျပည္သူေတြ ကို ရခိုင္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးပါလို႔ ဒီအစိုးရကို ေျပာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္က ကြၽန္ေတာ္ တစ္ေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလံုးမွာ ဘယ္သူမွ ဒီစကား မေျပာ ရဲဘူး။ ကရင္ျပည္နယ္ကို ကရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးပါလို႔ ကြၽန္ေတာ္တစ္ေယာက္ပဲ ေျပာရဲေသးတယ္။ သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္လံုး ျပန္ၾကည့္လိုက္ပါ။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ရွင္းမယ္ထင္တယ္။
ဒီ Issiue ကို Awareness အျဖစ္ဆံုးက မီဒီယာ ရယ္ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ Confuse ျဖစ္ေနတယ္။ ကင္တာနား Message ကို Confuse ျဖစ္ေနတာ။ အဂၤလိပ္လို နားမလည္တာလား မသိဘူး။ ၿပိဳဆင္းလာ ရင္ တံတိုင္းခတ္ရမယ္။ လက္ရွိတံတိုင္းက ေသးတယ္။ ထပ္ခတ္ရမယ္။ ကြၽန္ေတာ္ သမၼတျဖစ္ရင္လည္း တံတိုင္းခတ္မွာပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္လည္း ခတ္ရမယ္။ ဒါက အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး ျဖစ္ေနတယ္။ အထဲေရာက္ၿပီး သား မ်ဳိးဆက္ သံုးေလးငါးဆက္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံသား ေပးရမယ္။ သူ ဆိုလိုတာက အထဲေရာက္ၿပီးသား ႏိုင္ငံ သား သံုးေလးငါးဆက္ဆိုရင္ မ်ဳိးဆက္ ေပးကို ေပးရ မယ္။ အဲဒီလိုမွ မေပးရင္ ျမန္မာအစိုးရ ျပႆနာ တက္မယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြလည္း ထပ္ ျပႆနာ တက္မယ္။ ကြၽန္ေတာ္ က ကမၻာကို ပတ္ၿပီး ထြက္လာတဲ့ သူအေနနဲ႔ အႀကံေပး တာ။
ဒီကို အၾကာႀကီးပဲ ေရာက္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ေတြရွိ တယ္။ ကြၽန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း ဦးတ႐ုတ္ႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ သမီးဟာ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးေၾကာင့္ ကရင္သူပုန္တစ္ ေယာက္က တ႐ုတ္ႀကီးဆီ ေပးခဲ့တာ။ အမွန္ေတာ့ သူက ကရင္ လူမ်ဳိး၊ အသားကလည္း ျဖဴတယ္။ တ႐ုတ္ႀကီး ကလည္း ေမြးစားထားေတာ့ တ႐ုတ္ျဖစ္ေနတာ။ အခု ကြၽန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းက အခုအထိ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ ေသးဘူး။ FRC ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကို လက္ခံမလား။ သူက ႏိုင္ငံျခားသား ျဖစ္သင့္လား မျဖစ္သင့္ဘူးလား။ Immigration Law 1982 နဲ႔အညီ ေပးလိုက္ပါ။ အခုက မက်င့္သံုးလို႔ ျပႆနာ ျဖစ္ေနတာ။ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘူး ဆိုရင္ ျပန္ေမာင္းထုတ္ရမွာေပါ့။ အခု ကြၽန္ေတာ္လည္း ဗမာႏိုင္ငံသား အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေနၿပီ။ ဒီဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ရင္ ကြၽန္ေတာ့္ကို ျပန္ေမာင္း ထုတ္ရမယ္။ အခု ကြၽန္ေတာ္ဟာ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားသား ျဖစ္ခြင့္မရွိဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္လို႔ မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္လည္း ဗမာႏိုင္ငံသား၊ ဗမာျပည္သူ ေတြအတြက္ တိုက္လာတာ။ ကြၽန္ေတာ့္မွာ အခု ဒီအခြင့္အေရး မရွိေတာ့ဘူး။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ရွင္းမယ္ ထင္တယ္။
ကင္တားနားဆို လိုတာ အဲ့ဒီလို ဆိုလိုတာပါ။ ဂ်င္နီဗာ ကြန္ဗင္းရွင္း အတိုင္း ေျပာသြားတာပါ။ ဂ်င္နီဗာ ကြန္ဗင္းရွင္းမွ တို႔ဗမာေတြ မယံုေတာ့ဘူးဆုိရင္ ေတာ္ ေတာ္ေလး ျပႆနာ ျဖစ္ေနၿပီ။ တစ္ျပည္လံုးမွားမယ့္ အမွားႀကီးေပါ့။ ဒါမ်ဳိးက ဂ်ာမနီနာဇီေအာက္မွာ ဂ်ာမနီ တစ္ျပည္လံုး မွားဖူးတယ္။ အေမရိကန္-ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲမွာ အေမရိကန္ေတြ မွားသြားဖူးတယ္။ ဒါကို ဘာေခၚလဲ ဆိုေတာ့ မက္စ္တစ္ရီးယားလို႔ ေခၚတယ္။ ဒါက အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ႐ူးသြားတာ။ အမွန္တရားကို မသိဘဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ Information မွ မရေတာ့တာ။ Education ကလည္း စုတ္ျပတ္ေနတယ္။ အဲလိုအေန အထားမ်ဳိးမွာ အမွန္တရားကို ေျပာတာ။ ကင္တားနားက ဂ်နီဗာ ကြန္ဗင္းရွင္းအရ ေျပာေနတာ။ ဂ်နီဗာ ကြန္ဗင္းရွင္း ကို ကုလသမဂၢမွာ အကုန္လံုး လက္မွတ္ေရးထိုးထား တာ။ ဒါမွ လက္မခံဘူးဆိုရင္ အလြန္အႏၲရာယ္ရွိသြားၿပီ။ ဒီဒုကၡကို တို႔လူထုကို အက်မခံႏိုင္ဘူး။ ဒါကို အမုန္းခံ ၿပီး ေျပာရေတာ့မွာပါ။ Wake up! Burmese! ျမန္မာေတြ ႏိုးေလာ့ ထေလာ့။ ကင္တားနား Message ကို ဘာသာျပန္မမွားဖို႔ ေျပာခ်င္တယ္။
အေမရိကန္လည္း Policy မ်ဳိးစံုနဲ႔ နာမည္ပ်က္လိုက္ ေကာင္းလိုက္နဲ႔ ေနလာတယ္။ အေမရိကန္သံုးေနတဲ့ ေရနံ ရဲ႕ (၆၄)ရာခိုင္ႏႈန္းက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက သြင္းေနတာ။ သူက အဲဒီေနရာကို အလြတ္မခံႏိုင္ဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ကိစၥမွာ Model Issue လိုပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ပါးစပ္နဲ႔ဘဲ ေထာက္ခံသလို ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီလိုအေန အထားပဲ။ အခု အဲလိုအေနအထားက မပိုေသးပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ကို အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ သူက စိတ္မဝင္ စားေသးပါဘူး။ အခ်ဳိ႕လည္း သံုးသပ္ေနၾကတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕ Power ဘယ္လိုဆိုလဲ သံုးသပ္ၾကတယ္။ ဒါကို ကြၽန္ေတာ္ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ထားတာ ရွိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ကြၽန္ေတာ့္ဘေလာ့ခ္မွာ တင္ထားတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို အေမရိကန္က မဟာ ဗ်ဴဟာက်က် စိတ္မဝင္စားေသးဘူး။ စိတ္ဝင္စားရင္ လစ္ဗ်ားကို အေမရိကန္ ဘယ္လို ဝင္သြားလဲ။ Model Issue ျဖစ္ေနလို႔ ၾကည့္ေနတာ။ ဒီေဒသကို အခ်ိန္မေရြး ဝင္လာလို႔ ရတယ္။ သူဝင္လာရင္ ဘယ္သူမွ မတား ရဲဘူး။ ၾကည့္ေနတဲ့အတြက္ ေအးေအးေဆးေဆး ေစာင့္ေနတာ။ သူဝင္လာရင္ တ႐ုတ္က မကန္႔ကြက္ ရဲဘူး။ သူဝင္လာရင္ Share ၿပီးစားမွာ။
ကမၻာႀကီး သြားေနတဲ့လမ္းေၾကာင္းက Multi-culture သြားေနတာ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ လူမ်ဳိးစုေတြ မတူကြဲ ျပားတဲ့ ဘာသာတရားေတြ ရွိတယ္။ တစ္ေယာက္တည္း သြားလို႔ မရေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ မူဆလင္၊ ဗုဒၶ ဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ အဲ့လိုျပႆနာေတြ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံသား တစ္ခုတည္း ရပ္တည္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ေရွ႕ေလွ်ာက္ ပိုခက္လာၿပီ။ အခ်ဳိ႕က ကမၻာႀကီးက ရြာေလးတစ္ခု ျဖစ္လာတယ္ဆိုၿပီး ဥပမာ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕Identity ေတြကလည္း Multi-identity ျဖစ္လာၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္ဆိုရင္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္၊ ပါတီေခါင္းေဆာင္၊ သူပုန္၊ ေတာထဲမွာ တိုက္လာတယ္။ အေမရိကန္ ေရာက္သြားတယ္။ အေမ ရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာတယ္။ စသျဖင့္ Identity ေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ျမန္မာလူမ်ဳိး အခ်ဳိ႕ဆိုလည္း ကေနဒါႏိုင္ငံသား ျဖစ္လာတယ္။ ထိုင္း စကၤာပူတို႔လည္း မ်ားလာၿပီ။ စကၤာပူႏိုင္ငံသား ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံသား တစ္ခုတည္းနဲ႔ ရပ္တည္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ပညာတစ္ဘာသာတည္းနဲ႔ ရပ္တည္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံသား အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္လည္း Local ကို သူျပန္လာမယ္လုပ္မယ္၊ Co-operation ေတြလည္း စီးပြားေရးအရ တက္လာေတာ့မယ္။ ဒါဆိုရင္ ထိုင္းေတြက အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီ။ ျမန္မာဒုကၡသည္ ငါးသန္းကို လက္ခံထားတယ္။ တို႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ ရွစ္ သိန္းကို Allergy ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးကို ေပ်ာက္ေတာ့မလိုလိုေပါ့ကြာ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာေတြက ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတာင္ မသိၾကဘူး။ မသိတာကလည္း ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း မသိခ်င္တာ ေတြေလ။ အနာဂတ္ကို ဒီအတိုင္းသြားရင္ Financial ကလည္း အရမ္းအားနည္းတယ္။ Micro economics မွာလည္း Stable မရွိဘူး။ Banking system ကလည္း ဂ်မ့္ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ကို တည္ေဆာက္ရတဲ့ ျပည္သူေတြက လံုးဝကို Zero ျဖစ္သြားၿပီ။ လုပ္စရာႏွစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ တစ္ခုက ေျမႀကီး၊ တစ္ခုက Education လည္းမရွိဘူး။ ေျမႀကီးနဲ႔ လုပ္ဖို႔က ကြၽန္ေတာ္တို႔ လက္ထဲမွာ ဘာမွ် မရွိဘူး။ ေနာက္ ငါးႏွစ္ ဆယ္ႏွစ္ ဗမာရဲ႕ အနာဂတ္က မေသခ်ာ ဘူး။ ဒီၾကားထဲမွာ Energy မရွိဘူး။ သူတို႔သံုးေနတဲ့ Energy က Diesel နဲ႔ေမာင္းေနတာ။ စက္႐ံုႀကီးတစ္႐ံု တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ လွ်ပ္စစ္မဟုတ္ဘူး။ လိုအပ္လို႔ အလုပ္သမား ႏွစ္ေသာင္း သံုးေသာင္းနဲ႔ စက္႐ံုႀကီး တည္ေဆာက္ရင္ ဒီရပ္ကြက္က လူထုက ျပန္ေမွာင္ သြားမွာပဲ။ အရင္ကလို ဖေယာင္းတိုင္ထြန္းၿပီး ဆႏၵျပန္ ျပရမွာပဲ။ ဒီဘက္ကို ေပးရေတာ့ ဟိုဘက္ကို မလုပ္ ႏိုင္ဘူး။ ေသးေသးေလးေတြပဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးသိန္းစိန္၊ သူရဦးေရႊမန္း၊ တည့္ဖို႔ လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၈၈ အားလံုး တက္ရမယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ Exclusive လုပ္ လို႔မရဘူး။ အဲ့ဒါေတြ အားလံုးက ေနာက္ထပ္ အံုၾကြဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာကေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ကို အကူအညီေပးဖို႔။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လူငယ္ေတြ အလုပ္ေတြရဖို႔၊ လူငယ္ေတြ Stable ျဖစ္ဖို႔၊ အလုပ္ေတြ ျပန္လုပ္ဖို႔ လာခဲ့တာ။
