မေအးသႏာၱေက်ာ္
14.3.2017
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြ ကို ႏိုင္ငံတြင္း က ေမာင္းထုတ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေနတယ္လို႔ ယူဆတဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee က ေျပာသြားပါတယ္။ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡေတြရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရလံုျခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ COI စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႔ဖို႔ Ms. Yanghee Lee က လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို တင္ျပသြားပါတယ္။ မေအးသႏာၱေက်ာ္ ဆက္ေျပာျပေပးပါရွင္။
Switzerland ႏိုင္ငံ၊ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာမေန႔က က်င္းပသြားတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ စည္းေဝးပြဲမွာျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကစဥ္မွာ Ms. Yanghee Lee က သူစံုစမ္းသိရွိထားတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က အေျခအေနကို တင္ျပသြားတာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာေနထိုင္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ ကို ႏိုင္ငံအတြင္း က ႏွင္ထုတ္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ သူယူဆပံုကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရက အိမ္ေထာင္စုစာရင္း စနစ္ကိုသံုးၿပီး အဲဒီ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းထဲ မပါသူေတြကို ဖယ္ထုတ္ျခင္းအားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏွင္ထုတ္ဖို႔ လုပ္ေကာင္း လုပ္ေနႏိုင္ပါတယ္။”
Ms. Yanghee Lee ကရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚမွာ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲမႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးလုပ္ဖို႔အပိုင္းမွာ ႏို္င္ငံတကာရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမႈ မရွိဘူးလို႔ ေျပာၿပီးေတာ့ ဒီအေျခအေနမွာ စိတ္ပ်က္ေနတာပါ။ ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ စံုစမ္းေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔က ျမန္မာအတြက္ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္လို႔ Ms. Yanghee Lee က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို တနလၤာေန႔က တင္ျပသြားပါတယ္။
“လူေတြ အစုလိုက္အျပဳံလိုက္သတ္ၿပီး ျမဳပ္ထားတာေတြ ေတြ႔တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ ကၽြန္မ ဒီကေန႔ အစီရင္ခံရင္း ေျပာသြားသလို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကၽြန္မလိုလူမ်ဳိးေတြ ဒါမွမဟုတ္ စံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ တဖြဲ႔ကို အဲဒီေဒသကို ဝင္ထြက္ ခြင့္ေပးမယ္ဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္သမွ် လုပ္လိုက္ၿပီးတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။ အခုထြက္ေပၚေနတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ အပိုခ်ဲ႕ကားစြပ္စြဲခ်က္ေတြ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္လည္း သိခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ အစိုးရကလည္း ဒါဟုတ္မဟုတ္ သိဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီလိုမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရဘူးဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္၉ ဦးသတ္ျဖတ္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ ၊ ျမန္မာစစ္တပ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ တဲ့ေနရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြေပၚမွာ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။
၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ Carnegie Endowment for International Peace အဖြဲ႕ရဲ႕ အႀကီးတန္းအရာရွိတဦးျဖစ္သူ Vikram Nehru က အခုလိုသံုးသပ္ပါတယ္။
“COI (Commission of Inquiry) စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖို႔က လံုး၀ လိုအပ္ေပမယ့္ ဒီကိစၥအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔က ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္ ။ ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြ က ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေနာက္ ဒီအစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကို ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဒီနယ္ေျမကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ေပးၿပီးေတာ့ အေျခအေနမွန္ကို သိရွိခြင့္ မေပးပါဘူး။ ကုလသမဂၢကလည္း ၀င္ခြင့္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။”
ဒီလိုအေနအထားေတြရွိလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေပၚမွာဖယ္ရွားထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အေနာက္ႏိုင္ငံ ႀကီးေတြက ျပန္ၿပီးေတာ့လုပ္ႏိုင္ေျခရွိပါသလား။ Mr. Nehru က အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီရခိုင္ေဒသမွာျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ႏိွမ္နင္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔လည္း ျပန္စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေစတာက ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အလားအလာမေကာင္းပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းမွာ ေလွ်ာက္လွမ္းေနရတ့ဲျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ထိုက္သင့္လိုအပ္တဲ့အကူအညီရရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာကပဲ ေပးေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ေတြျဖစ္ေနေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကို တုံ႔ဆိုင္းသြားေစပါတယ္။ အတိမ္းအေစာင္းမခံႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။”
Mr. Nehru က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရနဲ႔ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ ၄ ပံု ၁ ပံုေနရာယူထားႏိုင္တဲ့ စစ္တပ္ၾကားမွာ တဲတဲကေလး တည္ေဆာက္ထားႏိုင္တဲ့ ဆက္ဆံေရးအေပၚမွာ ဒါကအမ်ားႀကီးမူတည္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အစိုးရက ဦးစီးလုပ္ေဆာင္ေနၿပီးေတာ့ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာေတြက စစ္တပ္ရဲ႕ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေအာက္မွာ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ စစ္တပ္ကို မတားဆီးႏိုင္ပဲ ဒီအခ်က္ကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာက ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုတာပါ။ စစ္တပ္က ဆက္ၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာအသိုင္းအ၀ုိင္းကို ႏွိပ္ကြပ္ မႈေတြလုပ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္ပက အေထာက္အပံ႔ျပဳတဲ့ စစ္ေသြးၾကြေတြ ေပၚထြက္မ်ားျပားလာေစမယ္လို႔ သူက သံုးသပ္ပါတယ္။
 |
| ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee |
13.3.2017
ရခုိင္ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အကာအကြယ္ေပးၾကဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ စနစ္တက် ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ေနတာေတြကို စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စစ္ေဆးဖို႔ကိုလည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္က ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ညီလာခံမွာ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလလူ႔အခြင့္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ တင္သြင္းမႈကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ တင္သြင္းပါတယ္။
"ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကသူေတြေရာ၊ ျမန္မာ လူထု အားလံုးဟာ အမွန္တရားကို သိရွိခြင့္ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတခုခ်င္းစီရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို ထည့္ထြက္မေနနဲ႔ ဒီကိစၥ အေပၚမွာ တညီတညြတ္တည္း သေဘာထား တခုတည္းနဲ႔ ဖိဖိစီးစီး တြန္းအားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း အေပၚမွာ ကာလရွည္ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြ၊ မူ၀ါဒေတြ၊ ဥပေဒေတြ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုး အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြမွာ စနစ္တက် အစီအစဥ္ ရွိရွိ ခြဲျခား ဆက္ဆံေနတာေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။"
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေတြ တိုက္ခုိက္ခံရၿပီး ျမန္မာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၉ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ ျမန္မာ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ေမာင္ေတာ ေဒသ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ႔ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေကာ္မရွင္ကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေ၀ဖန္ပါတယ္။
"စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဟာ အမွန္အကန္ လြတ္လပ္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာလည္း ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔မွ သက္ဆုိင္ျခင္း မရွိဘဲ လြတ္လပ္မႈ ရွိရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္မွာဆိုရင္ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္းေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ လက္ရွိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ႔ ရဲမွဴးခ်ဳပ္လည္းပါပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ သိပ္ကို အေရးပါတဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ အေထာက္အထားေတြ၊ သက္ေသေတြအားလံုးကို အကာအကြယ္ ေပးတာမ်ိဳးလည္း လုပ္ႏုိင္တဲ႔ ပံု မေတြ႔ရပါဘူး။"
ေမာင္ေတာေဒသတြင္း ကြင္းဆင္းေလ႔လာတာမွာ ကုလကိုယ္စားလွယ္က သူကိုယ္တိုင္ ရိုက္ယူခဲ႔တဲ႔ သူ႔အဆို အေျခအေနေတြကို ထင္ဟပ္ျပသႏုိင္တဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြကို ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ ျပသဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ကုလသမဂၢက ပယ္ခ်ထားတာေၾကာင့္ ဒီ ဓာတ္ပံုေတြကို သူမရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကေန တင္ျပသြားမယ္လို႔လည္း ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ရခုိင္ေဒသက လူနည္းစုေတြ အျပင္ လက္ရွိ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမယ့္ အေရး အထူးဘဲ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာဆိုပါတယ္။
"ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွာ တိုက္ပြဲေတြ တေက်ာ့ျပန္ ျပင္းထန္လာတဲ႔ အေပၚမွာလည္း အထူးဘဲ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္သူေတြ အေပၚမွာ မယံုၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို ထိခုိက္ေစပါတယ္။ ကိုးကန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမွာ ျဖစ္တဲ႔ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တရုတ္ဘက္ကို ေဘးကင္း လံုျခံဳေရး အတြက္ ထြက္ေျပးရသူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။ အေျခအေနမွန္က ဘာေတြ ျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာလည္း မသိရပါဘူး။"
ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥစ္ ယန္ဟီလီးရဲ႕ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေရွာင္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ ကန္႔သတ္ခံရတဲ႔ အေပၚ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာမွာေတာ့ သူမ ေတာင္းဆိုတဲ႔ အတိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အနီးမွာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ႔တာမ်ိဳး မရွိခဲ႔ဘူးလို႔လည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ထည့္သြင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈေတြမွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈကို ထိန္းသိမ္းဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိေစဖို႔ အစိုးရဘက္က အခုိင္အမာ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔လညး္ ေထာက္ျပပါတယ္။
ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပိုၿပီး ပါ၀င္မႈ ရလာတဲ႔ အေပၚ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္က လတ္တေလာမွာ အားေလ်ာ့လာတဲ႔ အေနအထား ရွိေနတယ္လို႔ တင္သြင္းသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္သူအားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အင္တိုက္ အားတိုက္ ပါ၀င္ၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္တခု အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔ကေတာ့ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္မွ ရမယ္လို႔လညး္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာ တင္ျပသြားပါတယ္။
ရခုိင္ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အကာအကြယ္ေပးၾကဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ စနစ္တက် ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ေနတာေတြကို စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စစ္ေဆးဖို႔ကိုလည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္က ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ညီလာခံမွာ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလလူ႔အခြင့္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ တင္သြင္းမႈကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ တင္သြင္းပါတယ္။
"ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကသူေတြေရာ၊ ျမန္မာ လူထု အားလံုးဟာ အမွန္တရားကို သိရွိခြင့္ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတခုခ်င္းစီရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို ထည့္ထြက္မေနနဲ႔ ဒီကိစၥ အေပၚမွာ တညီတညြတ္တည္း သေဘာထား တခုတည္းနဲ႔ ဖိဖိစီးစီး တြန္းအားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း အေပၚမွာ ကာလရွည္ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြ၊ မူ၀ါဒေတြ၊ ဥပေဒေတြ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုး အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြမွာ စနစ္တက် အစီအစဥ္ ရွိရွိ ခြဲျခား ဆက္ဆံေနတာေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။"
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေတြ တိုက္ခုိက္ခံရၿပီး ျမန္မာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၉ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ ျမန္မာ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ေမာင္ေတာ ေဒသ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ႔ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေကာ္မရွင္ကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေ၀ဖန္ပါတယ္။
"စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဟာ အမွန္အကန္ လြတ္လပ္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာလည္း ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔မွ သက္ဆုိင္ျခင္း မရွိဘဲ လြတ္လပ္မႈ ရွိရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္မွာဆိုရင္ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္းေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ လက္ရွိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ႔ ရဲမွဴးခ်ဳပ္လည္းပါပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ သိပ္ကို အေရးပါတဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ အေထာက္အထားေတြ၊ သက္ေသေတြအားလံုးကို အကာအကြယ္ ေပးတာမ်ိဳးလည္း လုပ္ႏုိင္တဲ႔ ပံု မေတြ႔ရပါဘူး။"
ေမာင္ေတာေဒသတြင္း ကြင္းဆင္းေလ႔လာတာမွာ ကုလကိုယ္စားလွယ္က သူကိုယ္တိုင္ ရိုက္ယူခဲ႔တဲ႔ သူ႔အဆို အေျခအေနေတြကို ထင္ဟပ္ျပသႏုိင္တဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြကို ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ ျပသဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ကုလသမဂၢက ပယ္ခ်ထားတာေၾကာင့္ ဒီ ဓာတ္ပံုေတြကို သူမရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကေန တင္ျပသြားမယ္လို႔လည္း ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ရခုိင္ေဒသက လူနည္းစုေတြ အျပင္ လက္ရွိ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမယ့္ အေရး အထူးဘဲ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာဆိုပါတယ္။
"ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွာ တိုက္ပြဲေတြ တေက်ာ့ျပန္ ျပင္းထန္လာတဲ႔ အေပၚမွာလည္း အထူးဘဲ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္သူေတြ အေပၚမွာ မယံုၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို ထိခုိက္ေစပါတယ္။ ကိုးကန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမွာ ျဖစ္တဲ႔ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တရုတ္ဘက္ကို ေဘးကင္း လံုျခံဳေရး အတြက္ ထြက္ေျပးရသူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။ အေျခအေနမွန္က ဘာေတြ ျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာလည္း မသိရပါဘူး။"
ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥစ္ ယန္ဟီလီးရဲ႕ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေရွာင္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ ကန္႔သတ္ခံရတဲ႔ အေပၚ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာမွာေတာ့ သူမ ေတာင္းဆိုတဲ႔ အတိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အနီးမွာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ႔တာမ်ိဳး မရွိခဲ႔ဘူးလို႔လည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ထည့္သြင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈေတြမွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈကို ထိန္းသိမ္းဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိေစဖို႔ အစိုးရဘက္က အခုိင္အမာ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔လညး္ ေထာက္ျပပါတယ္။
ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပိုၿပီး ပါ၀င္မႈ ရလာတဲ႔ အေပၚ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္က လတ္တေလာမွာ အားေလ်ာ့လာတဲ႔ အေနအထား ရွိေနတယ္လို႔ တင္သြင္းသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္သူအားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အင္တိုက္ အားတိုက္ ပါ၀င္ၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္တခု အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔ကေတာ့ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္မွ ရမယ္လို႔လညး္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာ တင္ျပသြားပါတယ္။
RB News
12.3.2017
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မိေက်ာင္းေစ်ရြာမွ ေဒသခံတစ္ဦးသည္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ ကုိယ္စားလွယ္ယူထားသည္ဟု ဆုိကာ လမ္းမ်ားေပၚမွ ျဖတ္သန္းသြားလာသည့္ အေရာင္းအ၀ယ္ သမားမ်ားထံမွ ဆက္ေၾကးသဖြယ္ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မိေက်ာင္းေစ်း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ရပ္ကြက္ (၉) ဆင္ေသရြာ (ေဟာ္ရ္မူရာ) မွ ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးနာဇီရ္ဟူစိန္း (အသက္ ၅၈ ႏွစ္) ႏွင့္ သားမ်ားျဖစ္သူ ဖာရုခ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္)၊ အဒူရာမာန္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) ႏွင့္ မူဂ်ီယာ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) တုိ႔သည္ သဂၤနက္ေက်းရြာ အေျခစုိက္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ တပ္ရင္းရန္ပုံေငြ အတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ ရယူထားသည္ဟု ဆုိကာ သဂၤနက္ - မိေက်ာင္းေစ်း၊ သရဂူ - မိေက်ာင္းေစ်း၊ အုတ္ေတာင္ - မိေက်ာင္းေစ်း လမ္းမ်ားေပၚမွ သြားလာေနသည့္ အေရာင္းအ၀ယ္ ျပဳလုပ္သူမ်ား ထံမွ ဆက္ေၾကးေကာက္သည့္ ပမာ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
၀ါးအလုံး ၁၀၀ သယ္ယူသြားသူ ထံမွ ၀ါး ၁၀ လုံး၊ စပါးတင္း ၁၀၀ မွ ၅ တင္း၊ ထင္းသယ္သြားသူထံမွ ေငြက်ပ္ ၅၀၀/-၊ ငရုတ္သီးသယ္သြားသူထံမွ တစ္ပိႆာ စသည္ျဖင့္ ဆက္ေၾကးသဖြယ္ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိၿပီး၊ လမ္းမ်ားေပၚမွ သြားေနသည့္ ရြာသားမ်ားထံမွ ေန႔စဥ္ အနည္းဆုံး ေငြက်ပ္ ငါးေသာင္းမွ ေျခာက္ေသာင္း အထိ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္းႏွင့္ သားမ်ားသည္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ ကုိယ္စားလွယ္ ယူထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ တပ္ရင္း၏ အမည္ကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ပတ္၀န္းက်င္ ၁၅ ရြာမွ ရြာသားမ်ားထံမွ ေန႔စဥ္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိၿပီး၊ ထုိသုိ႔ တပ္ရင္း၏ အမည္ကုိ အလြဲသုံးစားျပဳလုပ္ေနျခင္းကုိ တပ္ရင္းမွ အရာရွိမ်ားထံ တုိင္တန္းသူမ်ားထံမွ အျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ တပ္ရင္းမွ အရာရွိမ်ားထံ တုိင္တန္းသူမ်ားကုိ ေမာင္ေတာ က်ီးကန္းျပင္မွ စခန္းကုိ တုိက္ခုိက္သူ၊ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ သုံးေနသူဟု လုပ္ႀကံစြပ္စြဲ၍ ေငြညွစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ျဖည့္စြက္ ေျပာပါသည္။ ရြာသား ၁၉ ဦး ေငြညွစ္ခံခဲ့ရၿပီး၊ စုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ ၄၁ သိန္း ညွစ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္းသည္ ယခင္က သာမာန္ လက္လုပ္လက္စားသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခါ သိန္းရာခ်ီ ခ်မ္းသာေနေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏြားခုိးမႈျဖင့္ ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ရဲစခန္းတြင္ ခံ၀န္ထုိးခဲ့ရသူ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
12.3.2017
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မိေက်ာင္းေစ်ရြာမွ ေဒသခံတစ္ဦးသည္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ ကုိယ္စားလွယ္ယူထားသည္ဟု ဆုိကာ လမ္းမ်ားေပၚမွ ျဖတ္သန္းသြားလာသည့္ အေရာင္းအ၀ယ္ သမားမ်ားထံမွ ဆက္ေၾကးသဖြယ္ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း မိေက်ာင္းေစ်း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ရပ္ကြက္ (၉) ဆင္ေသရြာ (ေဟာ္ရ္မူရာ) မွ ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးနာဇီရ္ဟူစိန္း (အသက္ ၅၈ ႏွစ္) ႏွင့္ သားမ်ားျဖစ္သူ ဖာရုခ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္)၊ အဒူရာမာန္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) ႏွင့္ မူဂ်ီယာ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) တုိ႔သည္ သဂၤနက္ေက်းရြာ အေျခစုိက္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ တပ္ရင္းရန္ပုံေငြ အတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ ရယူထားသည္ဟု ဆုိကာ သဂၤနက္ - မိေက်ာင္းေစ်း၊ သရဂူ - မိေက်ာင္းေစ်း၊ အုတ္ေတာင္ - မိေက်ာင္းေစ်း လမ္းမ်ားေပၚမွ သြားလာေနသည့္ အေရာင္းအ၀ယ္ ျပဳလုပ္သူမ်ား ထံမွ ဆက္ေၾကးေကာက္သည့္ ပမာ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
၀ါးအလုံး ၁၀၀ သယ္ယူသြားသူ ထံမွ ၀ါး ၁၀ လုံး၊ စပါးတင္း ၁၀၀ မွ ၅ တင္း၊ ထင္းသယ္သြားသူထံမွ ေငြက်ပ္ ၅၀၀/-၊ ငရုတ္သီးသယ္သြားသူထံမွ တစ္ပိႆာ စသည္ျဖင့္ ဆက္ေၾကးသဖြယ္ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိၿပီး၊ လမ္းမ်ားေပၚမွ သြားေနသည့္ ရြာသားမ်ားထံမွ ေန႔စဥ္ အနည္းဆုံး ေငြက်ပ္ ငါးေသာင္းမွ ေျခာက္ေသာင္း အထိ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္းႏွင့္ သားမ်ားသည္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ ကုိယ္စားလွယ္ ယူထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ တပ္ရင္း၏ အမည္ကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ပတ္၀န္းက်င္ ၁၅ ရြာမွ ရြာသားမ်ားထံမွ ေန႔စဥ္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိၿပီး၊ ထုိသုိ႔ တပ္ရင္း၏ အမည္ကုိ အလြဲသုံးစားျပဳလုပ္ေနျခင္းကုိ တပ္ရင္းမွ အရာရွိမ်ားထံ တုိင္တန္းသူမ်ားထံမွ အျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ တပ္ရင္းမွ အရာရွိမ်ားထံ တုိင္တန္းသူမ်ားကုိ ေမာင္ေတာ က်ီးကန္းျပင္မွ စခန္းကုိ တုိက္ခုိက္သူ၊ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ သုံးေနသူဟု လုပ္ႀကံစြပ္စြဲ၍ ေငြညွစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ျဖည့္စြက္ ေျပာပါသည္။ ရြာသား ၁၉ ဦး ေငြညွစ္ခံခဲ့ရၿပီး၊ စုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ ၄၁ သိန္း ညွစ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္းသည္ ယခင္က သာမာန္ လက္လုပ္လက္စားသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခါ သိန္းရာခ်ီ ခ်မ္းသာေနေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏြားခုိးမႈျဖင့္ ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ရဲစခန္းတြင္ ခံ၀န္ထုိးခဲ့ရသူ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
Rohingya Eye
RB News
12.3.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မကညင္တန္း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေမာင္နီရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ စခန္းမွဴးသည္ ကင္းစခန္းအတြင္း အေဆာင္သစ္တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ရန္ ဟု အေၾကာင္းျပခ်က္ ေပး၍ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း အထက္ အတင္းအဓမၼ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၉) ရက္ေန႔မွစ၍ ၿမဳိ႕မကညင္တန္း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေမာင္နီရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ စခန္းမွဴး ဒုရဲအုပ္ျမင့္ၾကဴသည္ ကင္းစခန္းအတြင္း အေဆာင္သစ္တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ရန္ အတြက္ဟု ဆုိကာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ထံမွ ေငြက်ပ္တစ္သိန္း အထက္ အတင္းအဓမၼ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ေငြေပးခဲ့ရသူအခ်ဳိ႕မွာ --
(၁) ဦးမုိဟာမတ္ေရွာ္ဖီ (ဘ) ဦးလာလ္မ်ာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ တစ္သိန္း
(၂) ဦးေဆာ္လိမ္ (ဘ) ဦးအာဘူဇဲရ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ သုံးသိန္း
(၃) ဦးရီယာစ္ (ဘ) ဦးအီလီယာစ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ တစ္သိန္း
(၄) ဦးဟာလိမ္ (ဘ) ဦးေဘာ္ရွီအုလႅာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ တစ္သိန္း
(၅) ဦးဇူဟာရ္ (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၁ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ တစ္သိန္း
(၆) ဦးေရွာမ္ရႈအာေလာမ္ (ဘ) ဦးအာဘူလ္ဟာရွိမ္း (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) -- ေပးခဲ့ရေငြက်ပ္ တစ္သိန္း -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ကင္းစခန္းတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ေနထုိင္ရန္ အေဆာင္မ်ား လုံေလာက္စြာ ရွိၿပီး၊ အေဆာင္သစ္ ေဆာက္စရာမလုိအပ္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေသာ္လည္း ေငြရွာရန္ အေၾကာင္းျပျခင္း ျဖစ္သည္။ စခန္းမွဴး ဒုရဲအုပ္ျမင့္ၾကဴသည္ အထက္အရာရွိမ်ားကုိ ေငြေၾကး အမ်ားအျပားေပးအပ္၍ ေမာင္နီရြာရွိ ကင္းစခန္းသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ၎ေမွ်ာ္မွန္းသည့္အတုိင္း ေငြမရႏုိင္သျဖင့္ စိတ္ပူပန္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
12.3.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလြတ္ၿမဳိ႕မွ ရခုိင္လူမ်ဳိး တစ္ဦးႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ဦးထံမွ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလြတ္ၿမဳိ႕ ရပ္ကြက္ (၇) မွ ရခုိင္လူမ်ဳိး တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတင္ေမာင္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) သည္ သစ္ေတာႀကဳိး၀ုိင္း အတြင္း ႏြားမ်ား၀င္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု လုပ္ႀကံစြပ္စြဲ၍ ႏြားမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ၿပီး ေငြညွစ္ခဲ့သည္။
မတ္လ (၉) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ရပ္ကြက္ (၈) မွ ေမာ္လ၀ီ အဒူမူနာဖ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚဖူရ္ (အသက္ ၄၇ ႏွစ္) ၏ ႏြားကုိ ထိန္းသိမ္း၍ မတ္လ (၁၀) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
အလားတူ မတ္လ (၈) ရက္ေန႔တြင္လည္း ေဟာ္ေရာ္သိလႅာရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ ကင္းစခန္းမွဴးသည္ အဆုိပါရြာ ဦးမာမတ္ေဇာ္လိလ္ (ဘ) ဦးရွာကဲရ္မုိဟာမတ္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) အား နံနက္ (၇) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ကင္းစခန္းသုိ႔ ဆင့္ေခၚကာ အျခားသူတစ္ဦးက တုိင္တန္းထားသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။
MYARF
RB News
12.3.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ေလာင္းဒုံေက်းရြာအုပ္စု၊ ေစတီျပင္ န.တ.လ ရြာရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အေျခစုိက္ထားသည့္ စခန္းမွ စစ္သားႏွစ္ဦး ထြက္ေျပး သြားခဲ့ရာ ျပန္လည္ ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ေလာင္းဒုံေက်းရြာအုပ္စု၊ ေစတီျပင္ န.တ.လ ရြာရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အေျခစုိက္ထားသည့္ စခန္းမွ စစ္သားႏွစ္ဦးသည္ မတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔ နံနက္ ၃ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ယူနီေဖာင္းမ်ား ၀တ္ဆင္လ်က္ ေသနတ္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ကာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ ထြက္ေျပးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ စံပယ္ကုံးေက်းရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး အိမ္တစ္အိမ္၏ တံခါးကုိ ရုိက္ခ်ဳိး၀င္ေရာက္ကာ အိမ္ရွင္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္း လုယူ၍ ေတာေတာင္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္သြားခဲ့သည္။
ေငြက်ပ္တစ္ေသာင္း လုယက္ခံရသည့္ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူက ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို တုိင္တန္းခဲ့ရာ၊ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ေစတီျပင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရွိ စစ္သားမ်ားကုိ ဖုန္းဆက္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ စစ္သားမ်ား လာေရာက္၍ ထြက္ေျပးသြားသည့္ စစ္သားႏွစ္ဦးကုိ ရွာေဖြခဲ့ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေပ။
ယေန႔ မတ္လ (၁၂) ရက္ေန႔ ညေန (၄) နာရီ အခ်ိန္တြင္ အဆုိပါ ထြက္ေျပးသြားသည့္ စစ္သားႏွစ္ဦးကုိ ငါးစၾကဴးေက်းရြာ၏ အေရွ႕ဘက္ရွိ ကာဆိမ့္ ေတာင္တန္းထဲတြင္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
MYARF
RB News
12.3.2017
ခေမာင္းဆိပ္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာခရုိင္ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕အပုိင္ ေအာင္ဇံေက်းရြာအုပ္စု၊ သက္ရြာအနီးရွိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းသုိ႔ အမည္မသိ ရခုိင္လူမ်ဳိးဟု ယူဆရသူ (၂) ဦး ၀င္ေရာက္၍ ေသနတ္ႏွစ္လက္ ဆြဲယူ၍ မုိးေပၚေထာင္ ပစ္ေဖာက္ခဲ့ရာ စခန္းမွဴးအပါအ၀င္ ရဲတပ္သားမ်ားအားလုံး အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ ေသနတ္လုယက္သူႏွစ္ဦးသည္ ေသနတ္ကုိ မုိးေပၚသုိ႔ ေထာင္၍ အဆက္မျပတ္ပစ္ခတ္ၿပီး အေနာက္ဘက္ရွိ ေ၀လာ ေတာင္တန္းထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္သြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
မတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၃ နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ခေမာင္းဆိပ္ေစ်းမွ အငွားဆုိင္ကယ္ ငါးစီးျဖင့္ ေက်ာပုိးအိတ္ ကုိယ္စီပါေသာ ရခုိင္လူမ်ဳိးဟု ယူဆရသူ (၅) ဦးသည္ ေအာင္ဇံေက်းရြာအုပ္စု သက္ရြာဘက္သုိ႔ စီးနင္းလာစဥ္ သက္ရြာအ၀င္၀ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက မသကၤာသျဖင့္ ရပ္တန္႔ခုိင္းၿပီး စစ္ေဆးခဲ့သည္။ ရဲမ်ားက ေက်ာပုိးအိတ္မ်ား အားလုံးကုိ စခန္းေရွ႕တြင္ ခ်ထားၿပီး ဖြင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးရန္အတြက္ ၎တုိ႔၏ လက္နက္မ်ားကုိ စခန္းတြင္းရွိ စားပြဲေပၚတြင္ ခ်ထားၿပီး ေက်ာပုိးအိတ္မ်ားကုိ ဖြင့္၍ ၀ုိင္းၿပီး စစ္ေဆးေနစဥ္ ရခုိင္လူမ်ဳိးဟု ယူဆရသူ (၃) ဦးက ရဲမ်ား၏ အနားကပ္ရပ္ေနခဲ့ၿပီး၊ က်န္ (၂) ဦးက စခန္းတြင္းသုိ႔ ၀င္သြားခဲ့သည္။
စခန္းမွဴးအပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ေက်ာပုိးအိတ္မ်ားထဲတြင္ လက္ပစ္ဗုံးမ်ား စစ္ေဆးေတြ႔ရွိၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္ ရယ္ေမာေနစဥ္ စခန္းတြင္းသုိ႔ ၀င္သြားသူႏွစ္ဦးက ေသနတ္မ်ား ဆြဲယူ၍ မုိးေပၚေထာင္ ပစ္ခတ္သည့္အခါ စခန္းမွဴးအပါအ၀င္ ရဲတပ္သားမ်ား အားလုံး ထြက္ေျပးသြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ရခုိင္လူမ်ဳိးဟု ယူဆရသူ (၅) ဦးတုိ႔သည္ ၎တုိ႔၏ ေက်ာပုိးအိတ္မ်ားကုိ ေကာက္ယူ၍ ရဲမ်ား၏ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ မုိးေပၚသုိ႔ ပစ္ေဖာက္၍ အေနာက္ဘက္ရွိ ေ၀လာ ေတာင္တန္းသို႔ ၀င္သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
မတ္လ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ မုိင္တုိင္ (၄၂) အနီးတြင္ လုယက္သြားသည့္ လက္နက္ ႏွစ္လက္ကုိ ျပန္လည္ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံရုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရး ေကာ္မတီမွ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။
Rohingya Eye
RB News
11.3.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဦးရွည္က်ေက်းရြာသုိ႔ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ေနအိမ္အခ်ဳိ႕ကုိ ရွာေဖြခဲ့ၿပီး၊ လုယက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဦးရွည္က်ေက်းရြာသုိ႔ မတ္လ (၁၀) ရက္ေန႔ နံနက္ ၅ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ တပ္ရင္း (၅၅၁) မွ တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးေက်ာ္ေဇယ်ႏွင့္ အတူ စစ္သားမ်ား၊ နယ္ေျမ (၅) မွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ား ေရာက္ရွိလာၿပီး ရြာကုိ ၀န္းရံပိတ္ဆုိ႔ကာ ေနအိမ္အခ်ဳိ႕ကုိ ရွာေဖြမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ရပ္ကြက္ (၁) မွ ေမာ္လ၀ီႏူရ္ဟာကိမ္း (ဘ) ဦးေမာ္သူရာမာန္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) ၏ ေနအိမ္ကုိ ၀င္ေရာက္ရွာေဖြစဥ္ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းႏွင့္ ၾကက္တစ္ေကာင္ လုယက္သြားခဲ့သည္။ နံနက္ (၇) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ရပ္ကြက္ (၄) မွ အဒူဟာလဲခ္ (ဘ) ဦးႏူရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၂၂ ႏွစ္) ၏ စားကုန္ဆုိင္ကုိ စစ္သားမ်ားက ေဖာက္ထြင္း၍ ဆုိင္ထဲမွ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းႏွင့္ စားကုန္ပစၥည္း တန္ဖုိး ၄ ေသာင္းက်ပ္ရွိ ပစၥည္းမ်ား လုယက္ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
စစ္သားမ်ား လုယက္ခဲ့သည္ကုိ တပ္ရင္းမွဴးက သိရွိသြားေသာအခါ ဆုိင္ပုိင္ရွင္ျဖစ္သူကုိ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ တစ္ေသာင္းခြဲ ျပန္လည္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ဆုိင္ပုိင္ရွင္မွ လုယက္ခံခဲ့ရသည့္ အတုိင္း ေလ်ာ္ေၾကး ျပန္လည္မရခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ျဖည့္စြက္ေျပာပါသည္။
ညေန (၄) နာရီ အခ်ိန္တြင္ တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ရြာမွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားၿပီး၊ မတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔ နံနက္ အာရုဏ္တက္ခ်ိန္တြင္ ထပ္မံေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
စစ္သားမ်ားႏွင့္အတူ ပါလာသည့္ ေခြးတစ္ေကာင္သည္ ရပ္ကြက္ (၄) မွ ဦးမာမတ္ဆာလာမ္ (ဘ) ဦးအဒူေမာ္ဇီးဒ္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္) ၏ ဆိတ္တစ္ေကာင္ကုိ ကုိက္ခဲ့ၿပီး၊ ကုိက္ခံရသည့္ ဆိတ္မွာ ထုိေနရာတြင္ပင္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံးသြားခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆုိပါ ဆိတ္မွာ ၄ ပိႆာခန္႔ရွိသည့္ အရြယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ပုိင္ရွင္ျဖစ္သူကုိ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးျခင္း မရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ေက်းရြာတာ၀န္ခံ ဦးအာဘူလ္ကာလာမ္၏ မဟုတ္မမွန္ သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ တရားခံမ်ားကုိ ရွာေဖြေနသည့္ ပုံစံမ်ဳိးျဖင့္ လာေရာက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
“ေက်းရြာတာ၀န္ခံ အာဘူကာလာမ္ရဲ့ မမွန္မကန္ သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ စစ္သားေတြ ေရာက္လာတာ၊ သူက တရားခံစာရင္းမွာ ပါတယ္ ေျပာၿပီးေတာ့ ေငြေတာင္းေနတာေတြ ရွိတယ္။ ေငြေပးဖုိ႔ ျငင္းဆန္တဲ့ ရြာသားေတြရဲ့ အိမ္ေတြကုိ စစ္သားေတြ ေခၚလာတာပါ။ အခုလုိ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့လူကုိ ထိေရာက္စြာ အေရးယူသင့္္တယ္” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
 |
| ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein |
မသိဂႌထုိက္
8.3.2017
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အၾကမ္းဖက္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေရး ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာရံုး ဖြင့္လွစ္ခြင့္ေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးက ဒီကေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်ီနီဗာမွာ က်င္းပေနတဲ႔ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ညီလာခံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာဆိုသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ စိုးရိမ္စရာ အေနအထား ရွိေနတာေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢ အေနနဲ႔ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဒီကေန႔ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီညီလာခံမွာ တိုက္တြန္းလုိက္တာပါ။
“ဆိုးရြားၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာျဖစ္လာတဲ့ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈ အေျခအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး သတင္းေတြဟာ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈအဆင့္ထိ ေျမာက္ႏုိ္င္ဖြယ္ရွိၿပီး ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားခံု႐ံုး ICC က ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရွိတဲ့အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အထူးသျဖင့္၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္း လံုျခံဳေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အနည္းဆံုးေတာ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို က်ေနာ္ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ေနာက္ ႏုိင္ငံတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရံုး ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရဖို႔ကိုလည္း ထပ္ၿပီး ေတာင္းဆိုပါတယ္။”
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္က မြတ္စလင္ေတြ အေရး ေျဖရွင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္းထားသလို ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေမာင္ေတာေဒသ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ကိုလည္း ဖြဲ႔ဏည္း ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein ရဲ႕ ကုလ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္ကိုေတာ့ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔၀င္ ဦးေအးလြင္က သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးဖို႔ ျငင္းဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ႔ ရခုိင္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္က ရခုိင္ အေရး ေျဖရွင္းေရး အၾကံျပဳခ်က္ အစီရင္ခံစာကို ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာဘဲ ျမန္မာ အစိုးရကို တင္ျပဖို႔ ရွိတဲ႔ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သေဘာထားဘာမွ မေပးေသးဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာထြက္ဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာေလးထဲမွာ မွ်မွ်တတနဲ႔ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မယ္ဆိုတာကိုအၾကံေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒါရက္ပိုင္းအတြင္းထြက္မွာပါ။ အဲဒါမထြက္ခင္အခ်ိန္အထိေတာ့ ဘာမွ comment ေပးဖို႔မရွိပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္ႀကီးတခုလံုး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ကို ဘယ္လိုက်ေနာ္တို႔ လုပ္ရင္ေကာင္းမယ္ဆိုတာကို အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ ၿခံဳငံုၿပီးေတာ့ အစိုးရကို အႀကံျပဳမွာပါခင္ဗ်ာ။”
ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်ီနီဗာမွာ က်င္းပေနတဲ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ တင္သြင္းတဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ေဒသ အေျခအေန ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာကိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရတဲ႔ အေျခအေနေၾကာင္႔ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ၿပီး ျပဳစုေရးသားခဲ႔တာလို႔ ေျပာဆိုသြားတာပါ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က တုံ႔ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚမလာေသးပါဘူး။
RB News
အခမ္းအနားကုိ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ေဒါက္တာဇာနည္က အစီအစဥ္မ်ားကုိ ေၾကညာၿပီးေနာက္ Permanent People’s Tribunal မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Dr. Giani Tognoni က ခုံရုံးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ အာရ္ကာန္ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားအစည္းအရုံး (ARNO) မွ ကုိယ္စားလွယ္ Mr. Ronnie ႏွင့္ ကခ်င္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔ (ယူေက) မွ ဥကၠဌ Mr. Ringdu Lachung ၎တုိ႔၏ လူမ်ဳိးစုအေပၚ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္တုိ႔မွ က်ဴးလြန္ေနသည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။
School of Oriental and African Studies မွ Associate Dean of Research (Art and Humanities), "Being and Becoming Kachin: Histories beyond the State in the Border worlds of Burma (OUP, 2013) စာအုပ္ေရးသားသူ Dr. Mandy Sadan ႏွင့္ Kachin National Organization (UK) ဥကၠဌ Mr. Ringdu Lachung တုိ႔က ဖိႏွိပ္ခံ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား အေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းေခါင္းေဆာင္မွ ေျပာၾကားသည့္ ဗီဒီယုိကုိ ျပသခဲ့သည္။
Rohingya Blogger (RB News) တည္ေထာင္သူ၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းၿပီး၊ သမ၀ါယမဦးစီးဌာနတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဦးဘစိန္ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အစုိးရအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာမ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ေဒၚခင္လွ တုိ႔က ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ဦးေန၀င္း အစုိးရက နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပုံ၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈမ်ားကုိ ရုပ္သိမ္း၍ ႏုိင္ငံမဲ့ဘ၀သုိ႔ ပုိ႔ခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ အက်ယ္တ၀န္႔ တင္ျပခဲ့သည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံမွ ေရွ႕ေန Mr. Azril Mohammed Amin ႏွင့္ ေရွ႕ေနမ်ားက မေလးရွားႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားသည္မ်ားကုိ ဗီဒီယုိႏွင့္တကြ တင္ျပၿပီး၊ ၎တုိ႔က ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား၏ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ား၏ သုံးသပ္ခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔သုိ႔ ေပးအပ္ခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ SOAS University မွ ပါေမာကၡ Michael Charney မွ Oxford University တြင္ ေဟာေျပာခဲ့သည့္ Ethnic identities and claim to indigeneity in Rakhine or Arakan ဗီဒီယုိကုိ ျပသခဲ့သည္။
ေဒါက္တာဇာနည္က စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ကခ်င္ႏွင့္ အျခားေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ရာတြင္ ပါ၀င္ေနသည့္ စစ္တပ္၏ အခန္းက႑အေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ကခ်င္လူမ်ဳိးႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားအား စစ္တပ္မွ အၾကမ္းဖက္သည္ကုိ ရႈတ္ခ်ရန္ ပ်က္ကြက္မႈမ်ား၊ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးအမည္ကုိ မသုံးစြဲရန္ အေမရိကန္သံရုံးႏွင့္ ကုလသမဂၢတုိ႔ကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္မ်ားကုိ အေသးစိတ္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့သည္။
ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၃) ရက္ေန႔က ဆြဇ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ၊ ဂ်နီဗာၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့သည့္ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရသည့္ အေျခအေနမွန္ကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ဗီဒီယုိကုိ ခုံရုံးမွ ဂ်ဴရီမ်ား သိရွိေစရန္ ျပသခဲ့သည္။
ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ရုိေနဆန္းလြင္ မွ ေရးသားေပးပုိ႔ခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား အေၾကာင္း၊ အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားကုိ မုဒိမ္းက်င့္မႈမ်ား၊ ေနအိမ္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား အေၾကာင္းကုိ ဦးထြန္းခင္ က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္မ်ား၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းႏွင့္ အညီ စြဲခ်က္မ်ားကုိ International State Crime Initiative မွ ပါေမာကၡ Penny Green နွင့္ Dr. Tomas MacManus, Fahmi Bin Moin တုိ႔က တင္ျပခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ Permanent People’s Tribunal ခုံရုံး အဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ နိဂုံးခ်ဳပ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကုိ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီထိ က်င္းပခဲ့သည္။
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပရန္ ရွိသည့္ အဆုံးသတ္ တရားခြင္ႏွင့္ ဂ်ဴရီဆုံးျဖတ္ခ်က္ အေၾကာင္းမ်ားကုိ ေၾကညာျခင္း၊ Permanent People’s Tribunal ခုံးရုံး၏ စြဲဆုိခ်က္ႏွင့္ ပထမအႀကိမ္ က်င္းပသည့္ ခုံးရုံး တရားခြင္ အေၾကာင္း အႏွစ္ခ်ဳပ္မ်ား ေၾကညာခဲ့သည္။
ဒလုိင္းလားမား၏ ေၾကညာခ်က္ ဖတ္ၾကားျခင္း၊ Harvard University မွ ပါေမာကၡ ႏုိဗယ္ဆုရွင္ Amartya Sen ၏ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းၿပီး မ်ဳိးတုန္းေအာင္ သတ္ျဖတ္မႈ အေၾကာင္း ေျပာၾကားထားသည့္ ဗီဒီယုိကုိ ျပသျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ တက္ေရာက္လာသည့္ သတင္းဌာနမ်ား၏ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ Burma Task Force USA မွ Mr. Malik Mujahid, ရုိဟင္ဂ်ာကုိယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းခင္ႏွင့္ ကခ်င္ကုိယ္စားလွယ္ Ms. Kai Htang Lashi တုိ႔က ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ျပည္သူ႔ခုံရုံးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ www.TribunalOnMyanmar.org Website တြင္ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာႏုိင္ပါသည္။
8.3.2017
လန္ဒန္ ။ ။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ရွိ School of Law, Queen Mary University of London ၌ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၇ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကခ်င္လူမ်ဳိး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက အီတလီႏုိင္ငံ၊ ေရာမၿမဳိ႕ အေျခစုိက္ အျမဲတမ္း ျပည္သူ႔ခုံရုံးသုိ႔ ၎တုိ႔၏ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားအေပၚ ျမန္မာအစုိးရက က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား တင္ျပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစုိးရက စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား စေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း စြဲခ်က္မ်ား တင္ခဲ့သည္။
Queen Mary University of London မွ ပါေမာကၡ ႏွင့္ International State Crime Initiative မွ ဒါရုိက္တာ Penny Green, School of Oriental and African Studies, University of London မွ Dr. Manday Sadan, Centre for Human Rights Research and Advocacy, Malaysia မွ ေရွ႕ေန Mr. Azril Mohamed Amin တုိ႔ႏွင့္အတူ ကမာၻတစ္လႊားမွ ကၽြမ္းက်င္သူ သက္ေသမ်ားက သက္ဆုိင္ရာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ ေနာက္ခံသမုိင္းေၾကာင္းမ်ားကုိ တင္ျပခဲ့သည္။
မၾကာမီက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္သုိ႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားခဲ့သည့္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ တုိ႔၏ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိ ခံရသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ထြက္ဆုိခ်က္ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္းမ်ားကုိလည္း ဂ်ဴရီအဖြဲ႔သုိ႔ တင္ျပခဲ့သည္။
တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမားမွ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ေပးပုိ႔ခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္ကုိ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဇာနည္မွ ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမား၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ေနမႈအေပၚ ၎၏ စုိးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈကုိ သိရွိေစရန္ အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေခါင္းေဆာင္ ႏုိဗယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ သီးသန္႔ဆက္သြယ္၍ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။
ဂ်ဴရီအဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ၾကသူမ်ားမွာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈဆုိင္ရာ ပညာရွင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ၿပီး၊ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႔၏ ဥကၠဌေဟာင္း Prof Daniel Feierstein, Khmer Rouge Tribunal မွ Public Affairs Officer ေဟာင္း Dr. Helen Jarvis ႏွင့္ ကုလသမဂၢ လက္ေထာက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း (၁၉၉၄-၁၉၉၈)၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ Gandhi International Peace Award ဆုရွင္ Mr. Denis Halliday တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။
လန္ဒန္ၿမဳိ႕တြင္ Queen Mary University of London ၏ International State Crime Initiative မွ တစ္ရက္ခြဲၾကာ က်င္းပသည့္ အစီအစဥ္မ်ားသည္ အဖြင့္တရားခြင္ ၾကားနာခ်က္မ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ႕တြင္ အဆုံးသတ္တရားခြင္ ၾကားနာခ်က္အတြက္ က်င္းပဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီတြင္ က်င္းပသည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပည္သူ႔ခုံရုံးကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကမာၻတစ္လႊားရွိ ျမန္မာအဖြဲ႔အစည္း ၂၀ ေက်ာ္၊ International State Crime Initiative, Queen Mary University of London, Protect the Rohingya (South Africa), Genocide Watch, Burma Task Force USA, မေလးရွားႏုိင္ငံမွ The International Movement for a just World ႏွင့္ Centre for Human Rights Research and Advocacy (Centhra) ကဲ့သုိ႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ကြန္ယက္မ်ားႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားမွ Youk Chhang ကဲ့သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ တားဆီးေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားမွ အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံအားေပးၾကသည္။
ယခုခုံရုံးသည္ ျပည္သူမ်ား၏ ကနဦးႀကဳိးပမ္း စြမ္းေဆာင္မႈျဖစ္ၿပီး၊ Queen Mary University of London ႏွင့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ Mark Sampson, ကုိေအာင္၊ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ရွိ ရုိဟင္ဂ်ာအသုိင္းအ၀ုိင္း၊ Burma Task Force USA ႏွင့္ Women Collective for People’s Rights, Lecco, Italy တုိ႔က ရက္ရက္ေရာေရာ ေထာက္ခံ ပံ့ပုိးမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္တည္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
လန္ဒန္ ။ ။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ရွိ School of Law, Queen Mary University of London ၌ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၇ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကခ်င္လူမ်ဳိး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက အီတလီႏုိင္ငံ၊ ေရာမၿမဳိ႕ အေျခစုိက္ အျမဲတမ္း ျပည္သူ႔ခုံရုံးသုိ႔ ၎တုိ႔၏ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားအေပၚ ျမန္မာအစုိးရက က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား တင္ျပခဲ့သည္။ ျမန္မာအစုိးရက စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား စေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း စြဲခ်က္မ်ား တင္ခဲ့သည္။
Queen Mary University of London မွ ပါေမာကၡ ႏွင့္ International State Crime Initiative မွ ဒါရုိက္တာ Penny Green, School of Oriental and African Studies, University of London မွ Dr. Manday Sadan, Centre for Human Rights Research and Advocacy, Malaysia မွ ေရွ႕ေန Mr. Azril Mohamed Amin တုိ႔ႏွင့္အတူ ကမာၻတစ္လႊားမွ ကၽြမ္းက်င္သူ သက္ေသမ်ားက သက္ဆုိင္ရာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ ေနာက္ခံသမုိင္းေၾကာင္းမ်ားကုိ တင္ျပခဲ့သည္။
မၾကာမီက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္သုိ႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားခဲ့သည့္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ တုိ႔၏ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိ ခံရသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ထြက္ဆုိခ်က္ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္းမ်ားကုိလည္း ဂ်ဴရီအဖြဲ႔သုိ႔ တင္ျပခဲ့သည္။
တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမားမွ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ေပးပုိ႔ခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္ကုိ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဇာနည္မွ ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမား၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ေနမႈအေပၚ ၎၏ စုိးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈကုိ သိရွိေစရန္ အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေခါင္းေဆာင္ ႏုိဗယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ သီးသန္႔ဆက္သြယ္၍ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။
ဂ်ဴရီအဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ၾကသူမ်ားမွာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈဆုိင္ရာ ပညာရွင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ၿပီး၊ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႔၏ ဥကၠဌေဟာင္း Prof Daniel Feierstein, Khmer Rouge Tribunal မွ Public Affairs Officer ေဟာင္း Dr. Helen Jarvis ႏွင့္ ကုလသမဂၢ လက္ေထာက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း (၁၉၉၄-၁၉၉၈)၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ Gandhi International Peace Award ဆုရွင္ Mr. Denis Halliday တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။
လန္ဒန္ၿမဳိ႕တြင္ Queen Mary University of London ၏ International State Crime Initiative မွ တစ္ရက္ခြဲၾကာ က်င္းပသည့္ အစီအစဥ္မ်ားသည္ အဖြင့္တရားခြင္ ၾကားနာခ်က္မ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ႕တြင္ အဆုံးသတ္တရားခြင္ ၾကားနာခ်က္အတြက္ က်င္းပဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီတြင္ က်င္းပသည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပည္သူ႔ခုံရုံးကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကမာၻတစ္လႊားရွိ ျမန္မာအဖြဲ႔အစည္း ၂၀ ေက်ာ္၊ International State Crime Initiative, Queen Mary University of London, Protect the Rohingya (South Africa), Genocide Watch, Burma Task Force USA, မေလးရွားႏုိင္ငံမွ The International Movement for a just World ႏွင့္ Centre for Human Rights Research and Advocacy (Centhra) ကဲ့သုိ႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ကြန္ယက္မ်ားႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားမွ Youk Chhang ကဲ့သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ တားဆီးေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားမွ အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံအားေပးၾကသည္။
ယခုခုံရုံးသည္ ျပည္သူမ်ား၏ ကနဦးႀကဳိးပမ္း စြမ္းေဆာင္မႈျဖစ္ၿပီး၊ Queen Mary University of London ႏွင့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ Mark Sampson, ကုိေအာင္၊ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ရွိ ရုိဟင္ဂ်ာအသုိင္းအ၀ုိင္း၊ Burma Task Force USA ႏွင့္ Women Collective for People’s Rights, Lecco, Italy တုိ႔က ရက္ရက္ေရာေရာ ေထာက္ခံ ပံ့ပုိးမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္တည္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
 |
| ျမန္မာအစုိးရ ဒု-သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ထုိင္ရန္ ထုိင္ခုံ |
Permanent People's Tribunal ခုံရုံးက ျမန္မာအစုိးရမွ ဒု-သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြအား ခုံရုံးသုိ႔ တက္ေရာက္ရန္ တရား၀င္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၿပီး၊ သီးသန္႔ ထုိင္ခုံေနရာ ထားရွိခဲ့ေသာ္လည္း လာေရာက္ျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
 |
| ေဒါက္တာဇာနည္ |
 |
| Permanent People's Tribunal မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Dr. Giani Tognoni |
အခမ္းအနားကုိ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ေဒါက္တာဇာနည္က အစီအစဥ္မ်ားကုိ ေၾကညာၿပီးေနာက္ Permanent People’s Tribunal မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Dr. Giani Tognoni က ခုံရုံးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။
 |
| ARNO မွ ကုိယ္စားလွယ္ Mr. Ronnie |
 |
| ကခ်င္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔ (ယူေက) မွ ဥကၠဌ Mr. Ringdu Lachung |
ထုိ႔ေနာက္ အာရ္ကာန္ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားအစည္းအရုံး (ARNO) မွ ကုိယ္စားလွယ္ Mr. Ronnie ႏွင့္ ကခ်င္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔ (ယူေက) မွ ဥကၠဌ Mr. Ringdu Lachung ၎တုိ႔၏ လူမ်ဳိးစုအေပၚ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္တုိ႔မွ က်ဴးလြန္ေနသည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။
 |
| Dr. Mandy Sadan |
 |
| ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းေခါင္းေဆာင္၏ ဗီဒီယုိမိန္႔ခြန္း ျပသေနစဥ္ |
School of Oriental and African Studies မွ Associate Dean of Research (Art and Humanities), "Being and Becoming Kachin: Histories beyond the State in the Border worlds of Burma (OUP, 2013) စာအုပ္ေရးသားသူ Dr. Mandy Sadan ႏွင့္ Kachin National Organization (UK) ဥကၠဌ Mr. Ringdu Lachung တုိ႔က ဖိႏွိပ္ခံ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား အေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းေခါင္းေဆာင္မွ ေျပာၾကားသည့္ ဗီဒီယုိကုိ ျပသခဲ့သည္။
 |
| ျမန္မာရုိဟင္ဂ်ာအသင္း (ယူေက) ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္ |
 |
| ျမန္မာစစ္တပ္မွ ေလာင္ခ်ာျဖင့္ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ျပတ္သြားခဲ့သူအား ဦးထြန္းခင္ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည့္ ဗီဒီယုိ ျပသေနစဥ္ |
ျမန္မာရုိဟင္ဂ်ာအစည္းအရုံး (ယူေက) ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္ က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔မွ ၂၂ ရက္ေန႔အတြင္း ၎ကုိယ္တုိင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႔ဆုံခဲ့သည့္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔၏ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည့္ ဗီဒီယုိမ်ားႏွင့္ အတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႔ဆုံခဲ့သည့္ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကုိ တင္ျပခဲ့သည္။
 |
| Rohingya Blogger (RB News) တည္ေထာင္သူ ဦးဘစိန္ |
 |
| ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အစုိးရ အထက္တန္းေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းဆရာမေဟာင္း ေဒၚခင္လွ |
Rohingya Blogger (RB News) တည္ေထာင္သူ၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းၿပီး၊ သမ၀ါယမဦးစီးဌာနတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဦးဘစိန္ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အစုိးရအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာမ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ေဒၚခင္လွ တုိ႔က ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ဦးေန၀င္း အစုိးရက နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပုံ၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈမ်ားကုိ ရုပ္သိမ္း၍ ႏုိင္ငံမဲ့ဘ၀သုိ႔ ပုိ႔ခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ အက်ယ္တ၀န္႔ တင္ျပခဲ့သည္။
 |
| ေရွ႕ေန Mr. Azril Mohammed Amin |
 |
| မေလးရွားႏုိင္ငံ Centhra မွ ေရွ႕ေန Mr. Rosal Azmin Bin Ahmad |
မေလးရွားႏုိင္ငံမွ ေရွ႕ေန Mr. Azril Mohammed Amin ႏွင့္ ေရွ႕ေနမ်ားက မေလးရွားႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားသည္မ်ားကုိ ဗီဒီယုိႏွင့္တကြ တင္ျပၿပီး၊ ၎တုိ႔က ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား၏ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ား၏ သုံးသပ္ခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔သုိ႔ ေပးအပ္ခဲ့သည္။
 |
| ပါေမာကၡ Michael Charney ၏ ေဟာၾကားခ်က္ ဗီဒီယုိျပသေနစဥ္ |
ထုိ႔ေနာက္ SOAS University မွ ပါေမာကၡ Michael Charney မွ Oxford University တြင္ ေဟာေျပာခဲ့သည့္ Ethnic identities and claim to indigeneity in Rakhine or Arakan ဗီဒီယုိကုိ ျပသခဲ့သည္။
ေဒါက္တာဇာနည္က စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ကခ်င္ႏွင့္ အျခားေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ရာတြင္ ပါ၀င္ေနသည့္ စစ္တပ္၏ အခန္းက႑အေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ကခ်င္လူမ်ဳိးႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားအား စစ္တပ္မွ အၾကမ္းဖက္သည္ကုိ ရႈတ္ခ်ရန္ ပ်က္ကြက္မႈမ်ား၊ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးအမည္ကုိ မသုံးစြဲရန္ အေမရိကန္သံရုံးႏွင့္ ကုလသမဂၢတုိ႔ကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္မ်ားကုိ အေသးစိတ္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့သည္။
 |
| ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ဗီဒီယုိ ျပသေနစဥ္ |
ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၃) ရက္ေန႔က ဆြဇ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ၊ ဂ်နီဗာၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့သည့္ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ အဆုိပါ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရသည့္ အေျခအေနမွန္ကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ဗီဒီယုိကုိ ခုံရုံးမွ ဂ်ဴရီမ်ား သိရွိေစရန္ ျပသခဲ့သည္။
ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ရုိေနဆန္းလြင္ မွ ေရးသားေပးပုိ႔ခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား အေၾကာင္း၊ အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားကုိ မုဒိမ္းက်င့္မႈမ်ား၊ ေနအိမ္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား အေၾကာင္းကုိ ဦးထြန္းခင္ က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
 |
| Professor Penny Green |
 |
| Mr. Fahmi Bin Moin |
 |
| Dr. Tomas MacManus |
မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္မ်ား၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းႏွင့္ အညီ စြဲခ်က္မ်ားကုိ International State Crime Initiative မွ ပါေမာကၡ Penny Green နွင့္ Dr. Tomas MacManus, Fahmi Bin Moin တုိ႔က တင္ျပခဲ့သည္။
 |
| ဂ်ဴရီအဖြဲ႔ (၀ဲမွယာ) Mr. Denis Halliday, Dr. Helen Jarvis, Prof Daniel Feierstein |
ထုိ႔ေနာက္ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ Permanent People’s Tribunal ခုံရုံး အဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ နိဂုံးခ်ဳပ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကုိ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီထိ က်င္းပခဲ့သည္။
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပရန္ ရွိသည့္ အဆုံးသတ္ တရားခြင္ႏွင့္ ဂ်ဴရီဆုံးျဖတ္ခ်က္ အေၾကာင္းမ်ားကုိ ေၾကညာျခင္း၊ Permanent People’s Tribunal ခုံးရုံး၏ စြဲဆုိခ်က္ႏွင့္ ပထမအႀကိမ္ က်င္းပသည့္ ခုံးရုံး တရားခြင္ အေၾကာင္း အႏွစ္ခ်ဳပ္မ်ား ေၾကညာခဲ့သည္။
ဒလုိင္းလားမား၏ ေၾကညာခ်က္ ဖတ္ၾကားျခင္း၊ Harvard University မွ ပါေမာကၡ ႏုိဗယ္ဆုရွင္ Amartya Sen ၏ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းၿပီး မ်ဳိးတုန္းေအာင္ သတ္ျဖတ္မႈ အေၾကာင္း ေျပာၾကားထားသည့္ ဗီဒီယုိကုိ ျပသျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ တက္ေရာက္လာသည့္ သတင္းဌာနမ်ား၏ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ဴရီအဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ Burma Task Force USA မွ Mr. Malik Mujahid, ရုိဟင္ဂ်ာကုိယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းခင္ႏွင့္ ကခ်င္ကုိယ္စားလွယ္ Ms. Kai Htang Lashi တုိ႔က ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ျပည္သူ႔ခုံရုံးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ www.TribunalOnMyanmar.org Website တြင္ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာႏုိင္ပါသည္။
MYARF
“ပြင့္လင့္ျမင္သာမႈလည္း မရိွဘူး။ တရားဥပေဒ အတိုင္းလည္း မလုပ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီ NVC ကုိ ကန္႔ကြက္တယ္” ဟု ၎၏အျမင္ကုိ ေျပာပါသည္။
RB News
5.3.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အစုိးရ နယ္/လုံဝန္ႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီးထိန္လင္း၊ လ.ဝ.က မွ ဦးဝင္းလြင္တို႔ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔သည္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ေက်းရြာတာဝန္ခံမ်ား၊ ဘာသာေရးဆရာမ်ားကုိ အစည္းအေဝးေခၚယူၿပီး NVC ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႐ွင္းလင္းေျပာၾကားရာတြင္ NVC မယူလွ်င္ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဘဝလုံျခံဳေရး ရိွေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ အေျခခံအခြင့္အေရး မွန္သမွ်ကုိ NVC မယူလွ်င္ အစုိးရမွ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ထားရမည္ဟု အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေစေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားျဖင့္ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာသူမ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုခ့ဲသည္ဟု သတင္းရရိွပါသည္။
မတ္လ (၄) ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၁၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ နယ္/လုံဝန္ႀကီးႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တို႔ရိွ ေက်းရြာတိုင္းမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ေက်းရြာတာဝန္ခံမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာတစ္အုပ္စုမွ ဘာသာေရးဆရာ ႏွစ္ပါးစီကုိ မတက္မေနရ ပုံစံျဖင့္ အတင္းအက်ပ္ ဖိတ္ေခၚၿပီး ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံး ခန္းမ၌ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခ့ဲပါသည္။ အစည္းအေဝးတြင္ အထူးသျဖင့္ NVC အေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားခ့ဲသည္ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခ့ဲသူ ဘူးသီးေတာင္မွ ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
မတ္လ (၄) ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၁၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ နယ္/လုံဝန္ႀကီးႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တို႔ရိွ ေက်းရြာတိုင္းမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ေက်းရြာတာဝန္ခံမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာတစ္အုပ္စုမွ ဘာသာေရးဆရာ ႏွစ္ပါးစီကုိ မတက္မေနရ ပုံစံျဖင့္ အတင္းအက်ပ္ ဖိတ္ေခၚၿပီး ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံး ခန္းမ၌ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခ့ဲပါသည္။ အစည္းအေဝးတြင္ အထူးသျဖင့္ NVC အေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားခ့ဲသည္ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခ့ဲသူ ဘူးသီးေတာင္မွ ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ကုိ မ.က.ဖ နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြက မသြားမျဖစ္ ပုံစံနဲ႔ အတင္းအဓမၼ ေခၚသြားတာ။ အစည္းအေဝးမွာ အထူးသျဖင့္ေတာ့ NVC အေၾကာင္းပဲ ေျပာတယ္။ NVC ယူေပါ့ဗ်ာ။ မယူရင္ မင္းတို႔ပဲ ဒုကၡေရာက္မယ္ ဘာညာ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။" ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
အစည္းအေဝးတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ လ.ဝ.က ဦးစီးမွဴး ဦးဝင္းလြင္၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး၊ အမွတ္(၁) နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ သူရစန္းလြင္ႏွင့္ နယ္/လုံ ဝန္ႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီးထိန္လင္း တို႔က စကားေျပာခ့ဲၿပီး ၎တုိ႔က NVC အေၾကာင္းသာ ေျပာခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။
နယ္/လုံဝန္ႀကီး ဗုိလ္မွဴးႀကီးထိန္လင္းက “အစိုးရအေနနဲ႔ ေဒသတည္ၿငိမ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားေနရတာမွာ ခင္ဗ်ားတို႔ဖက္ကလည္း အစိုးရ ထုတ္ေပးေနတ့ဲ NVC ကိုလက္ခံသင့္တယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ျခားနားေအာင္ ခင္ဗ်ားတို႔ အေထာက္အထား တစ္ခုအျဖစ္ NVC ကုိင္ၾကပါ။
NVC ကို အတင္းအဓမၼထုတ္ေပးမယ္၊ မျဖစ္မ ေနယူရမယ္၊ မယူရင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႔မယ္၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မယ္ ဆိုၿပီး အသံထြက္ေနတာေတြက လုံးဝမမွန္ဘူး။ အစိုးရမွာ အ့ဲလို အစီစဥ္မရိွဘူး။ ယူခ်င္ရင္ယူ မယူခ်င္လည္း ရတယ္” ဟု စည္း႐ုံးေျပာဆိုသြားခ့ဲေၾကာင္း အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခ့ဲသူ ေမာင္ေတာ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
NVC ကို အတင္းအဓမၼထုတ္ေပးမယ္၊ မျဖစ္မ ေနယူရမယ္၊ မယူရင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႔မယ္၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မယ္ ဆိုၿပီး အသံထြက္ေနတာေတြက လုံးဝမမွန္ဘူး။ အစိုးရမွာ အ့ဲလို အစီစဥ္မရိွဘူး။ ယူခ်င္ရင္ယူ မယူခ်င္လည္း ရတယ္” ဟု စည္း႐ုံးေျပာဆိုသြားခ့ဲေၾကာင္း အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခ့ဲသူ ေမာင္ေတာ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
နယ္/လုံဝန္ႀကီး၏ စည္း႐ုံးေျပာဆိုသြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဆိုပါ ေမာင္ေတာ ေဒသခံ၏ အျမင္ကုိ ေမးျမန္းၾကည့္သည့္အခါ ၎က “ဝန္ႀကီး ေျပာသြားတ့ဲစကားေတြက ေ႐ွ႕ေနာက္မညီဘူးဗ်ာ။ NVC မကုိင္ရင္ အၾကမ္းဖက္သမား ျဖစ္သြားမယ့္ သေဘာနဲ႔ ေျပာသြားတာ အရမ္းဆိုးတယ္။ NVC ကုိ အတင္းထုတ္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး၊ NVC ကိစၥေၾကာင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးလည္း မပိတ္ဘူး ဆိုၿပီး ေျပာဆိုသြားေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ လူေတြကုိ ပိတ္ေလွာင္ထားတာပဲေလ။ တစ္ခုခု လုပ္တာနဲ႔ NVC နဲ႔ အက်ပ္ကုိင္ေနတာပဲ။ ငါးဖမ္းတ့ဲ လူေတြကုိ NVC ကုိင္မွ ဖမ္းခြင့္ျပဳမယ္တို႔လိုေပါ့။ ဝန္ႀကီးရဲ႕ ေျပာစကားနဲ႔ လက္ေတြ႔ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ဆီနဲ႔ ေရလို ကြာတယ္။
ေမာင္ေတာ ေဒသခံေတြကေတာ့ NVC က သူတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး ဆိုၿပီး ခံယူတယ္။ အ့ဲေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ လက္မခံၾကဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးလုပ္ေနသူေတြလို တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြကေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြ ေျပာတ့ဲအတိုင္းပဲ လုပ္ျမဲမို႔ သူတုိ႔အေၾကာင္းေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး” ဟု ရင္ဖြင့္သည္။
ေမာင္ေတာ ေဒသခံေတြကေတာ့ NVC က သူတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး ဆိုၿပီး ခံယူတယ္။ အ့ဲေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ လက္မခံၾကဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးလုပ္ေနသူေတြလို တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြကေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြ ေျပာတ့ဲအတိုင္းပဲ လုပ္ျမဲမို႔ သူတုိ႔အေၾကာင္းေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး” ဟု ရင္ဖြင့္သည္။
အဆိုပါ အစည္းအေဝးတြင္ ဝန္ႀကီးႏွင့္အဖြဲ႔က NVC အေၾကာင္း ေရးထားသည့္ စာရြက္မ်ား ျဖန္႔ေဝခ့ဲပါသည္။ အဆိုပါ စာရြက္တြင္ မည္သည့္အခ်က္မ်ား ပါဝင္ေနသည္ကုိ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ အစည္းအေဝးလာတက္သူ တစ္ဦးကုိ ေမးျမန္းၾကည့္ေသာအခါ --
“အ့ဲဒီစာရြက္မွာ ထူးဆန္းတာတစ္ခုက ဘဂၤလားစာနဲ႔ ေရးထားတာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘဂၤလားစာက ႐ုံးသုံးစာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ဘဂၤလားစာနဲ႔ ေရးတာကုိ ၾကည့္ရင္ NVC ေပးျခင္းက ဒီလူေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ဝင္ေရာက္လာတယ္ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ခ်င္တာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ မူလဘူတဆိုေတာ့ ဒီ NVC က ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ဘယ္လိုမွ မပတ္သက္ဘူး။
ေနာက္ အ့ဲဒီစာရြက္မွာ ေရးထားတာကလည္း အင္မတန္ ဆိုးတယ္ဗ်ာ။ ခရီးသြားခ်င္ရင္၊ ငါးဖမ္းခ်င္ရင္၊ လူမႈစီးပြားကိစၥမ်ား လုပ္လုိရင္ NVC ကုိင္ပါတ့ဲ။ ဒါက NVC မကုိင္ရင္ ဒါေတြ လုပ္ခြင့္မေပးဘူးဆိုၿပီး ေျဗာင္ေျပာေနတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ NVC ကုိေဆာင္မွပဲ ဘဝအာမခံခ်က္ ရိွမယ္၊ ဘဝလုံုျခံဳေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ရိွမွာတ့ဲ။ ဒီအခ်က္ေတြက NVC မကုိင္ရင္ မင္းတို႔ကုိ သတ္မယ္ျဖတ္မယ္ ဆိုတ့ဲ သေဘာပါပဲ။
သူတို႔ ဘယ္လိုပင္ ၿခိမ္းေျခာက္ၿခိမ္းေျခာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဖက္ေတာ့ လုံးဝလက္မခံႏိုင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က NVC ကုိင္ရမယ့္ အနိမ့္ဆုံးအဆင့္ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္ဘူး။" ဟု ေျပာသည္။
NVC အေၾကာင္း ေရးထားသည့္ စာရြက္တြင္ “NVC မကုိင္ေဆာင္သူ ႏိုင္ငံမ့ဲဟု မွတ္ယူရ” ဟု ေရးထားသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တည္ဆဲႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရလည္း ဆန္႔က်င္ေနေၾကာင္း ေမာင္ေတာမွ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူ တစ္ဦးက ဆိုသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသားမ်ားကုိ ထုတ္ေပးခ့ဲသည့္ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ကုိ ကုိင္ေဆာင္သူ သုိ႔မဟုတ္ ၎တို႔၏ သားသမီးမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသျဖင့္ NVC မကုိင္ေဆာင္၍ ႏိုင္ငံမ့ဲ ျဖစ္မသြားေၾကာင္းလည္း အဆိုပါ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားသူက ေျပာပါသည္။
အစည္းအေဝးတြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ ေ႐ွ႕ေနေဟာင္း ဦးအာမာန္အူလႅာက “ခင္ဗ်ားတို႔က ႏိုင္ငံသားစီစစ္ႏိုင္ဖို႔ NVC ထုတ္ေပးတယ္ ေျပာေနတယ္။ လ.ဝ.က ႐ုံးေရာက္ရင္ NVC ထုတ္ေပးတ့ဲ အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ ၄၇ အရ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတယ္။ အ့ဲဒါက လူေတြကုိ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္အဆင့္ သတ္မွတ္ေနတာျဖစ္တယ္” ဟု ေမးခြန္းထုတ္ခ့ဲသည္ကုိလည္း ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔က ေျဖဆိုႏိုင္ျခင္း မရိွဘဲ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အမိန္႔အရ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းျဖစ္သည္ဟုသာ ေျဖဆိုခ့ဲပါသည္။
NVC ျဖင့္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ႏိုင္ရန္ ေလွ်ာက္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း လက္ေတြ႔မွာမူ ၿမိဳ႕နယ္ လ.ဝ.က က ေငြေပးႏိုင္သူ၏ ေလွ်ာက္လႊာကုိသာ လက္ခံေနၿပီး က်န္ေလွ်ာက္လႊားမ်ားကုိ လက္ခံေနျခင္း မရိွေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
“ဒီ NVC က ကာလလည္း အကန္႔အသတ္မရိွေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဒီ NVC နဲ႔ပဲ တစ္သက္လုံး ေနေစခ်င္တာသာ ျဖစ္တယ္” ဟု ေမာင္ေတာမွ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူ ဦးဝင္းႏိုင္က ေျပာသည္။
ေဒသခံ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ပညာတတ္ လူငယ္တစ္ဦးက --
ေဒသခံ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ပညာတတ္ လူငယ္တစ္ဦးက --
“ပြင့္လင့္ျမင္သာမႈလည္း မရိွဘူး။ တရားဥပေဒ အတိုင္းလည္း မလုပ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီ NVC ကုိ ကန္႔ကြက္တယ္” ဟု ၎၏အျမင္ကုိ ေျပာပါသည္။
“သူတို႔ တကယ္လုပ္ရမွာက ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ရပ္မိရပ္ဖေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ႏိုင္ငံေရးပါတီက တာဝန္ရိွသူေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးၿပီး အေျဖ႐ွာသင့္တယ္။ အခုက ေအာက္ေျခက လူေတြကုိ ခိုင္းႏြားလို သေဘာထားၿပီး လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ေနတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ဒီမိုကေရစီ အစုိးရကပဲ မုဒိမ္းက်င့္ေနသလို ျဖစ္ေနတယ္” ဟု အဆိုပါ ပညာတတ္လူငယ္က သုံးသပ္ျပ ေျပာဆုိသည္။
အစည္းအေ၀းတြင္ ျဖန္႔ေ၀သည့္ စာရြက္မ်ား
